De Appel speelt
Faust I en II
Beeldhouwers: gemeente mag kunst niet weggeven
„Bouwtijd huis straks maar drie maanden"
Charles Roussel
in Rotterdam
DIRECTEUR GROOT WONINGBOUWBEDRIJF:
KUNST/REGIO
£eidóc6ou/uMit
DONDERDAG 29 NOVEMBER 1984 PAGIN^CC
Voor een uitgebrei J
agenda, ook voor de I
mende dagen, raadpli
men „UIT", de gratis
kelijkse bijlage van de
krant.
hili
P1
J5
ins'
bioscopen
NDHO'
Fd jaar
d 25
in vol
toen
(ilips vc
OEN HAAG* BIJOU (Spui ijk gea
tel. 463500): Love streams (1IA van
14.00, 20.00. BABYLON r 01TKti
(naast Centraal Station, fwacnu
471656): Amadeus (al); 14.öntman
20.00. BABYLON 2: (12): P»rk VOOI
ce academy (al); 14.00. 19»pn Vo
21.30. zo. 13.30, 16.00. 19.C v
21.30. BABYLON 3: Under
vulcano (16); 14.00, 18.l)ara D1
21.15. zo. 13.15, 15.45. 18».
21.15. CINEAC 1 (Buitenh
20. tel. 630637): The womanl
I (al); 14.00, 18.45. 21.30. L.
.15, 16.00. 18.45. 21.30. l/npr
NEAC 2: Tightrope (12); 14.f
18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.1
18.45. 21.30. CINEAC 3:
harina, de naakte tsarina
14.00. 18.45, 21.30. za. zo. i™, H
18.45, 21.30. EURO CINElfiN
(Leyweg 910, tel. 667066): «art wt
broken spiegels (12); 14.yartalei
20.00. za. wo. 20.00. METRfeartego
POLE 1 (Carnegielaan, l|l cnaai
456756): Under tire (16); 14.f, „7,1,
18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.ï° 6""
18.45, 21.30. METROPOLEfl milja
Once upon a time in Amqrgelijkl
ca(12); 13.30, 19.30. METRj^g het
13.15, 16.00, 18.i>r de I
21.30. METROPOLE 5: Purg inlegl
rain (al); 14.00, 18.45, 21.30. heen
13.15, 16.00, 18.45, 21,rfon
j ODEON 1 (Herengracht pen in
tel. 462400): „1984" (12); 13.4 Jaar
18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.dljard gi
18.45, 21.30. ODEON 2: Alo»en de
i the dark (16); 13.45, 18.C mpt
1.30. zo. 13.15, 16.00, 18.4.
21.30. ODEON 3: The key (P^3™
13.45, 18.45, 21.30. zo. 13.fam he
16.00, 18.45, 21.30.» ODEON* verst
The karate kid (al); 13.45, 18,«ieen ei
21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.4* o r
21.30. LE PARIS 1 (Ketti{"F
straat 12b, tel. 656402): Meisj?!gens r
met vurige verlangens (ifingen
12.00 tot 22.30. zo. v.a. 133uwen,
i LE PARIS 2: Vochtig hujddelen
werk (18); 12.15 tot 22.45. vrj. H
22.45. zo. v.a. 13.45. LE f i
RIS 3: Babylon blue (18); 12^^
tot 23.00. vr. za. 23.00. PASrgelijki
SAGE (Passage 63, tel. 46097(de vor
Startrek III (al); 14.00, 18.4,» eestt
21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.4
21.30. HAAGS FILMHUI *war
Voor onbepaalde tijd gesloteiP stijg»
NACHTVOORSTELLING
CINEAC 1: The woman in n
(16); za. 00.15. CINEAC i i i
Cheech Chong: up in smoir)Kr
(16); za. 00.15. CINEAC j
Tightrope (16); za. 00.15.
ROCINEMA: Hey baby, hey (1l(
vr. za. 12.02. LE PARIS 3: F
bylon blue (18); vr. za. 23.00Ü
KINDERVOORSTELLING
EUROCINEMA: Knokken v,
twee; za. wo. 14.00. CINtJlif>fy
3: Walt Disney's festival; za. rllCg
er
14.00. zo. 13.15, 16.00.
WSTER
ALPHEN AAN DEN RIJN ianse r
ROCINEMA I (Van Boetzefeatcfhai
straat 6. tel. 01720-20800): ÓT^"1
upon a time in America öieven
19.00. zo. 13.30, 17.00. •ElM n°g
CINEMA II: Amityvilte horroin het
(16); 18.45, 21.00. za. zo. idstate
^h
NACHTVOORSTELLING
EUROCINEMA I: Jonge wi ionaif,
neisjes (18); za. 24 00
EUROCINEMA II: Amityv ^PP'J61
horror II (16); za. 24.00. "appij
i EUROCINEMA III: Die Mksen 1
chen von Pigalle (18); za. 24. vers
EUROCINEMA IV: DeadztL
,16); za. 24.00.
KINDERVOORSTELLING aaël th
EUROCINEMA I: Pinkeltje (fukers
zo. 13.30.
LEIDEN LUXOR (Stationswl
19, tel. 071-121239): Tightr»
(12); 14.30, 19.00, 21.15.
14.15, 16.30, 19.00, 21.|
LIDO I (Steenstraat 39,
124130): Amadeus (al); 20,1.
zo. ook 14.30. LIDO II:
woman in red (al); 14.30, 19.f
21.15. zo. ook 16.45. LIDOfS
Top secret (al); 14.30, 19,K
21.15. zo. ook 16.45. LIDO l'
The hit (16); 19.00, 21.15. do.f1
ma. di. ook 14.30. STUD
(071-133210): Paris, Texas (1IASMARI
20.15. zo. ook 14.30.
NON (Breestraat 31, föte soor
123875): De schorpioen prk
raak (16); 14.30, 19.00, 21,j
zo. 14.15, 16.30, 19.00, 21.
REX (Haarlemmerstraat S LIER
tel. 071-125414): Diamanth 29 novi
spetters (16); 14.30, 19.$lijvie 13
21.15. >ccoli 44
KINDERVOORSTELLING I. koolr;
LIDO IV: Alice in Wonderla^rika grc
(al); za. zo. wo. 14.30. zo. oD-690 pj
16.45. je 45-60
NACHTVOORSTELLING -86 retti
REX: Prikkeling der zinn» 47-108
(16); vr. za. 23.30. jH0-2470.
NOORDWIJK LIDO THEAT?
(Pr. Bernhardstraat
01719-12800): Escape from I)
Bronx (16); vr. zo. 20.15.
19.00. Savage Island (16); I
22.30. zo. 15.00. ma. 21.15.
20.15.
KINDERVOORSTELLING
LIDO THEATER: Kuifje en
zaak Zonnebloem (al); za.
14.30.
KATWIJK CITY THEATE <roc
(Badstraat 30, tel. 01718-740/f
Blue thunder (12); do. vr. za. I
14.45, 19.00, 21.15. wo. 14f*VP
ma. di. 19.00, 21.15. Clf
THEATER II: The postman l
ways rings twice (16); zie Cit)fQ-»-|
CITY THEATER III: Fight*Clll
back (16); zie City I.
THEATER IV: Angel (16); do.L
14.45, 19.00, 21.15. za
19.00.
KINDERVOORSTELLING
CITY THEATER IV: De 9Ch(
koning en de kraai (al); za.
14.45. fctigde
lleding
kSTER
VOORSCHOTEN GREENWf
THEATER (Schoolstraat 69, f
01717-4354/2566): Blazferancn
saddles (16); do. 20.00. ©mbekl
19.00, 21.15. De grens 12);Juwr>roc
za. 21.15. ma. di. 20.00. 20.^r\fnm1
mijlen onder zee (al); vr. I9.f\
za. 15.45. 19.00. zo. wo. 15.4!®' van
KINDERVOORSTELLING Wemen
Dik Trom weet raad; za. zo. *or het
14.00. jnst va
WASSENAAR ASTRA (Larfae gisl
straat 32. tel. 01751-13269): Ih Oord
liquidator (12; do. t/m zo. 20%» een
Zelig (al); ma. t/m wo. 20.00. ar u.j
KINDERVOORSTELLING
De gekke, maffe, dwaze Bur^a on
Bunnyfilm, za. zo. 14.00. P voori
>emde 1
Meeste
bewoners
willen indeling
zelf bepalen
HOOFDDORP Van alle
mensen die van plan zijn
naar een nieuwbouwwo
ning te verhuizen, vindt
83 procent dat niet de ar
chitect maar de toekomsti
ge bewoner zou moeten
kunnen bepalen hoe de
woonruimte moet worden
ingedeeld. Dit is een van
de resultaten van een
steekproef onder 18.000
Nederlanders boven vijf
tien jaar, die het bureau
InterView gisteren bekend
heeft gemaakt. Driekwart
van de huishoudens met
verhuisplannen wil een
nieuwbouwwoning omdat
die volgens hen ruimer is
dan een oud huis en omdat
de omgeving voor kinde
ren geschikter zou zijn.
Van deze groep geeft tach
tig procent de voorkeur
aan een koopwoning. Uit
het onderzoek blijkt ook
dat tachtig procent van de
ondervraagden met ver
huisplannen bereid is zelf
aan de voltooiing van de
nieuwe woning te werken.
Van iedere tien huishou
dens zijn er twee bereid
'grote klussen' zelf te
doen.
MUNTENDAM De Neder
landse Kring van Beeldhou
wers noemt het ronduit onbe
schoft dat de gemeente Mun
tendam kunstwerken, die in
het kader van de Beelende
Kunstenaarsregeling (BKR)
zijn verworven, voor niets aan
de bevolking uitdeelt. De
kring heeft dit gisteren het ge
meentebestuur bericht.
Van de ongeveer vijftig wer
ken die volgens wethouder
Boddema onder meer in een
muffe kelder in Muntendam
„in feite liggen te verrotten",
hebben er de afgelopen dagen
44 een plaatsje bij de mensen
thuis gekregen. De gemeente
had met een advertentie in
een regionaal blad belangstel
lenden ingelicht. Ze konden
voor niets een kunstwerk ko
men halen dat ze voor onbe
paalde tijd in bruikleen moch
ten hebben.
Dit uitdelen getuigt volgens de
kring van onnozelheid ten op
zichte van de exclusiviteit die
het kunstwerk in zich draagt.
Als de gemeente vindt, dat de
kunst niet waardeloos is, ste
len de beeldhouwers B en W
van Muntendam voor de
waarde van de kunstwerken
in contanten aan de bevolking
uit te delen.
De uitdeling concurreert met
de zogenaamde vrije markt en
de kunstuitleencentra. U ver
went de bevolking op een be
paalde manier met kunst, con
stateert de kring. Dit zet elec
toraal wel zoden aan de dijk
maar het moet toch duidelijk
zijn, dat de mensen geen nood
zaak meer voelen om kunst te
kopen of tegen vergoeding te
lenen.
De beeldhouwers herinneren
er aan, dat overheden
BKR-kunst in openbare ge
bouwen hangen zodat het pu
bliek kan zien wat is aange
schaft. In Muntendam hangt
dergelijke kunst in het ge
meentehuis, het politiebureau,
scholen en het multi-functio-
nele gebouw. Dat daarnaast
anderen werk via een arto
theek kunnen lenen, kan de
kring zich ook voorstellen.
Maar voor niets weggeven kan
niet, aldus de kring.
Wethouder Boddema ver
klaarde desgevraagd, dat het
gemeentebestuur tot zijn be
sluit was gekomen in overleg
met de BKR-commissie Gro
ningen. Deze adviseert sedert
1979 voor de gehele provincie
over de uitvoering van de
BKR. Muntendam, waar op dit
moment één kunstschilder in
de BKR zit, kiest jaarlijks uit
de werken die van alle kuns
tenaars uit de provincie voor
de BKR zijn aangekocht.
Bij het overleg met de
BKR-commissie is volgens se
cretaris G. Eskes een misver
stand ontstaan. Het overleg
houdt in ieder geval niet in,
dat de BKR-commissie het
eens is met wat de gemeente
Muntendam nu doet. De be
zwaren gelden niet dat de
kunstwerken gratis beschik
baar worden gesteld; dit is een
politieke zaak. Of de /commis
sie ooit zal adviseren voor het
uitlenen van kunst geen bij
drage van de gebruiker te ver
langen, betwijfelde Eskes ech
ter.
De kunstwerken dienen, zoals
is voorgeschreven, een be
stemming te krijgen die zoveel
mogelijk de belangen van de
makers dient. Ze mogen niet
worden verkocht, maar hun
bestemming mag de vrije
markt ook niet nadelig beïn
vloeden, aldus Eskes.
Bovendien lijkt het voor de
hand te liggen, dat de gemeen
te Muntendam de werken niet
in bruikleen uitdeelt zonder
instemming van de betreffen
de kunstenaars. Die instem
ming is namelijk voorgeschre
ven voor alle instellingen die
BKR-kunstwerken verhuren
of uitlenen. In ieder geval zal
over deze zaken nog met Mun
tendam moten worden ge
praat, meent Eskes.
Deze gemeente stelt in het
contract met de bruikieners
wel, dat de in bruikleen gege
ven werken kunnen worden
teruggevraagd als de vraag er
naar het aanbod uit de kelders
overtreft. Dat de mensen in
Muntendam de kunstwerken
evenwel onbepaalde tijd kun
nen houden, is een kwestie,
die de BKR-commissie nog op
nieuw bij het gemeentebestuur
van Muntendam aan de orde
gaat stellen. De commissie
vindt op zijn minst dat een re
delijke termijn is te verkiezen
boven een onbeperkte termijn,
aldus Eskes.
Nederlands Filmtheater moet sluiten
AMSTERDAM Het op 7 juni geopende Nederlands Film
theater in Amsterdam wordt eind van deze maand gesloten.
Het initiatief van bioscoopexploitant en filmverhuurder Cor
Koppies om in een van zijn theaters aan de Lijnbaansgracht
alleen maar Nederlandse films te draaien, blijkt te weinig
publiek te trekken.
De gemeente Amsterdam gaf voor 1984 een eenmalige subsi
die, maar die bleeek niet voldoende. Ruus Bishoff, secretaris
van de Stichting Nederlands Filmtheater; „De bezoekcijfers
blijken veel lager te liggen dan tijdens de voorbereidingen
redelijkerwijs te verwachten viel". Als een van de redenen
noemt hij: „Door onze lang van tevoren vastgelegde pro
grammering konden we ons geen prolongatie van goed lo
pende films veroorloven". Hij pleit niettemin voor de nood
zaak van een permanente vertoningsplaats voor films van
eigen bodem, los van commerciële oogmerken. De Stichting
heeft vergeefs verdere subsidie bij verschillende instanties
en de overheid aangevraagd.
ROTTERDAM Werken van de
Franse impressionist Charles Roussel
(1861-1936) zullen vanaf 8 december te
zien zijn in de LS Art Gallery in Rot
terdam. Tot en met 5 januari zullen dan
schilderijen en tekeningen tentoonge
steld worden. Charles Roussel zocht
zijn onderwerpen voornamelijk op het
strand: strandscenes, visserstaferelen
en portretten. Daaarnaast maken stille
vens een apart onderdeel uit van zijn
oeuvre. Naast de ongeveer 45 schilde
rijen en tekeningen zullen ook persoon
lijke zaken zoals foto's, behaalde me
dailles, diploma's en het palet worden
tentoongesteld.
DEN HAAG Voort het
eerst in de geschiedenis
van het Nederlands toneel
wordt van Goethe's Faust
niet alleen het bekende
deel I, maar ook het vrij
wel onbekende deel II
uitgevoerd. Dit doet de
Haagse toneelgroep De
Appel in de regie van
Hans Croiset in het najaar
van het volgend jaar. Aan
deze vijf uur durende pro-
duktie werkt het gehele
Appel-ensemble mee, ter
wijl Guido de Moor van
de Haagse Comedie als
gast de rol van Mefisto zal
vertolken. Eric Schneider
speelt de rol van Faust.
De tekstbewerking wordt ge
maakt, op basis van bestaande
vertalingen, door de regisseur
en de dramaturg Hent van der
Horst. De ruimte van het Ap
peltheater wordt met het oog
op de meer dan 40 change
menten ingerijpend veranderd
en aangepast, er zullen galerij
en worden gebouwd vanwaar
een deel van de toeschouwers
neer zal kunnen kijken op het
door Tom Schenk ontworpen
toneelbeeld. Lodewijk de Boer
is benaderd voor adviezen op
muzikaal gebied. De voorstel
ling gaat november in het
Scheveningse Appeltheater in
première, waarna de produk-
tie loopt tot en met februari
1986. De omvang van de voor
stelling maakt een vervroegd
aanvangstijdstip noodzakelijk;
daarom worden buffetten in
gericht waar de bezoekers te
recht kunnen voor de voor
stelling en tijdens de pauzes.
Nieuw tijdschrift „Schrijven"gepresenteerd
AMSTERDAM „Schrijven"
is de naam van het nieuwe
tijdschrift dat gisteren in Am
sterdam ten doop is gehouden.
Uitgeefster is de stichting
„Wie schrijft die blijft", die
zich ten doel stelt zoveel mo
gelijk mensen die uit liefheb
berij schrijven te helpen aan
de erkenning die ze misschien
verdienen. „Het is een nieuw
medium dat nog niet ontdekt
schrijvend talent een lezend
publiek biedt", aldus de uit
geefster. Het blad, „voor ieder
een die schrijft, leest en gele
zen wil worden", stelt zich ten
doel zo breed mogelijke infor
matie geven over alle kanten
van het schrijven.
Enerzijds worden de kolom
men gevuld met zeer uiteenlo
pende debuten. Anderzijds
moeten ook artikelen over
schrijfprodukten, ontwikkelin
gen op het gebied van schrij
ven en interviews met schrij
vers, uitgevers en journalisten
de aandacht gevangen houden
van iedereen die zich voor let
ters, taal, tekstverwerkers en
schrijvende mensen ineteres-
seert, aldus hoofdredacteur
Frans van Beek bij de officiële
presentatie.
In het eerste nummer wordt
de lezer uitgenodigd om samen
met Herman Pieter de Boer
een nieuw slot aan een van
zijn verhalen te schrijven. Ook
krijgt de lezer vele tips om
schrijfdrift om te zetten in gel
delijk gewin en verschaft drs.
P. inzicht in de kunst van het
rijmen.
Het ligt in de bedoeling dat
„Schrijven" zes keer per jaar
zal verschijnen. Het zal in
kiosk en boekhandel verkrijg
baar zijn.
Paul McCartney
ereburger
van Liverpool
LONDEN Ex-Beatle Paul
McCartney heeft gisteren als
eerste van de voormalige
groep het ereburgerschap van
zijn geboorteplaats Liverpool
aanvaard. Twintig jaar nadat
McCartney met zijn vrienden
George Harrison, Ringo Starr
en de in New York vermoorde
John Lennon de wereld met
hun muziek in de ban brach
ten had het gemeentebestuur
van de stad aan de rivier de
Mersey hiertoe besloten.
De 42-jarige multimiljonair liet
de feestelijkheden gelaten
over zich gaan. Al tien jaar ge
leden wilden raadsleden van
Liverpool de Beatles het ere
burgerschap verlenen, maar
het gemeentebestuur stribbel
de lang tegen.
Liverpool, dat als geboorte
plaats van de Beatles toeristi
sche attractie wil worden, wil
nu ook de andere Beatles ere
burger maken, hoewel giste
ren verluidde dat George Har
rison voor de eer heeft be
dankt. „We hopen spoedig
soortelijke feestelijkheden te
kunnen organiseren voor
Starr en iemand die John
Lennon waardig kan verte
genwoordigen", zei een woord
voerder.
Paul McCartney, de voormali
ge Beatle toont zich trots met
zijn benoeming tot ereburger
van Liverpool. Hij vindt zijn
echtgenote Linda hierbij aan
zijn zijde.
Maar ook dat gaat volgens de
heer Anker veranderen. Over
enkele jaren zullen veel bewo
ners zelf hun centrale verwar
ming willen aanleggen, leidin
gen leggen en tegels zetten.
,,Dat is een overmijdelijke
trend", zegt hij. „Als deze
bouwmethode aanslaat, kan
ons bedrijf zelf komplete
bouwpakketten aanleveren en
zelf als een soort doe-het-zelf
handel gaan werken".
ROEL DEN OUTER
Smartlappen
door, voor en
over vrouwen
AMSTERDAM Smartlap
pen vóór vrouwen, dóór
vrouwen, óver vrouwen en
door hen op muziek gezet
zijn op donderdagavond 6
december te beluisteren in
Studio Amazone aan de Am
sterdamse Keizersgracht. Ti
tel van de avond is: gedeelde
smart is halve smart. Zijn
smartlappen rolbevestigend
en vol vals sentiment? Oor
deel zelf, zegt het vrouwen
centrum Amazone. Aanvang
20.30 uur.
KUNSTSCHATTEN UIT INDONESIË
DELFT In het volkenkundig museum
Nusantara in Delft wordt tot en met 28
april volgend jaar een expositie gehouden
met als titel „Schatten uit de Gordel van
Smaragd". De tentoonstelling geeft een ïirm f
overzicht van de rijke verscheidenheid At m
van sieraden en lichaamsversiering in In- m
donesië. Bij de expositie wordt een rijk
geïluustreerde catalogus uitgegeven, die
een bijna volledig overzicht geeft van de -wiÈsF
vele soorten Indonesische sieraden. De W
tentoonstelling wordt begeleid door een I
videoband, waarop nauwkeurig het tatoe- AL 4|P
age-proces zoals dat op de Mentawei-ei- t|N W
landen in Indonesië nog in gebruik is, is
vastgelegd. Indonesië met zijn duizenden
eilanden en honderden culturen, biedt
een enorm scala aan manieren en technie
ken waarop de mens zich kan sieren Mamuli, omegavormig gouden sieraad met ge-
Deze expoisitie toont dat. styleerde hanen. Oost-Soemba.
ALPHEN AAN DEN
RIJN De bouwtijd voor
een eensgezinshuis zal
binnenkort niet langer
dan drie maanden bedra
gen. Dat beweert de heer
A.A.C. Anker, directeur
van het Utrechtse bouw
bedrijf Nevanco. Zijn be
drijf heeft ondermeer in
Alphen aan den Rijn ge
ëxperimenteerd met een
zeer snelle bouwmethode
die ongetwijfeld door de
andere bouwbedrijven ge
volgd zal (moeten) wor
den. Nevanco, met dui
zend personeelsleden jaar
lijks goed voor ruim vier
duizend woningen, is sa
men met Wilma het
grootste bouwbedrijf van
ons land. Gisteren organi
seerden deze twee bedrij
ven een symposium over
de nieuwe bouwmethode
in samenwerking met de
gemeente Haarlemmer
meer.
Het toverwoord voor de toe
komst van de Nederlandse
bouwwereld is „ontkoppeld
bouwen". In het kort komt dat
neer op het opzetten van de
ruwe buitenkant van het huis
in niet meer dan twaalf we
ken. Dat gebeurt door een
ploeg van vijf man. Daarna
gaat de koper met de aanne
mer rond de tafel zitten en
wprdt de inrichting bepaald.
Eeh telefoontje naar het maga
zijn van Nevanco zorgt ervoor
dat alles wat voor de inrich
ting nodig is (van wanden,
keuken tot en met de cv-in-
stallatie) binnen enkele dagen
voor de deur van het kale huis
(casco) staat.
Een team van drie bouwvak
kers zorgt ervoor dat volgens
een strak schema in een week
tijd de hele inrichting klaar is.
Ze hanteren daarbij een draai
boek waarin voor elk kwartier
van de dag de werkzaamheden
staan genoemd. De bouwvak
kers razen dus als een soort
tornado door de woning. De
bouwtijd bedraagt daardoor in
totaal drie maanden. Normaal
heeft een aannemer al snel
minimaal acht tot negen
maanden nodig.
De voordelen zijn voor koper
én bouwer groot. Een korte
werktijd betekent voor de ko
per minder kosten, minder
bouwrente, en het .allergroot
ste voordeel is dat die zelf de
inrichting van het huis kan
bepalen. In het koopbedrag
in Alphen zijn 35 premie-hui-
zen neergezet van 130.000 tot
150.000 gulden zit voor on
geveer 15 mille aan inrich
tingskosten. Als de koper meer
luxe wil, moet worden bijbe
taald.
Container
Voor het bouwbedrijf zijn de
voordelen van een kortere
werktijd: minder kosten, min
der kans op diefstal door de
goed te beveiligen containers
en verbetering van „het pro-
dukt", omdat de bouwvakkers
Een rij nieuwe eensgezinshuizen, die straks niet alleen sneller te bouwen zijn, maar ook goedkoper.
in een team veel gemotiveer
der en beter blijken te wer
ken. De werknemer heeft ten
slotte veel meer verantwoor
delijkheid als hij in een groep
werkt. Werk dat hij slecht
doet, moeten de anderen op
vangen. Het ziekteverzuim bij
de proefprojecten van Nevan
co in Alphen. Rhoon en Hdorn
verdween zelfs helemaal. Ver
der kan de bouwer nog niet
verkochte lege huizen beter
verkopen dan een al ingerich
te woning omdat de koper zelf
beslist hoe het er van binnen
allemaal uit gaat zien.
De nieuwe methode zal vol
gens de heer Anker een ver
schuiving in de arbeidsmarkt
teweeg brengen. „De bouwwe
reld kent nu eigenlijk te veel
specialisten die hun werk wel
goed doen, maar waarvoor
niet genoeg te doen is. Bij de
bouw van een huis is een com
pleet circus mannen nodig. Wij
zijn in eigen beheer een oplei
ding begonnen om bouwvak
kers veelzijdiger te maken. De
timmerman bijvoorbeeld leren
we nu ook wanden plaatsen,
ramen en kozijnen stellen en
tegelzetten. Een ander doet het
loodgieters- en electriciens-
werk. Daardoor zal een grote
vraag gaan ontstaan naar all
round specialisten. Mensen die
maar één vak beheersen, zul
len het moeilijker krijgen.
Maar aan de andere kant heb
ben wij weer meer mensen no
dig. Per saldo levert het niet
meer werkgelegenheid op", al
dus Anker, „maar wel een be
tere all-round vakman zoals
we die nog van vroeger ken
den".
„Te gek
De bouwmethode van Nevan
co bestaat uit uitgewerkte
ideëen van de Stichting Archi
tecten Research. Een paar jaar
geleden kwamen de eerste
plannen op tafel. „In eerste in
stantie was de opzet de nieuwe
bewoners meer inspraak te ge
ven. Want het is toch eigenlijk
te gek dat je in deze tijd wordt
voorgeschreven hoe groot je
keuken moet zijn en dat de af
metingen van je slaapkamers
vastliggen. Dat argument is
gebleven, maar een ander
groot voordeel is de kostenbe
sparing per huis en de snelle
bouwtijd", zegt Anker. In het
Alphense voorbeeld bespaarde
men ruim 5000 gulden per wo
ning.
Nevanco probeert zoveel mo
gelijk in eigen beheer te doen.
Zo komen ook alle betonnen
onderdelen van de Nevanco-
betonfabrieken. Alleen het
materiaal voor de inrichting
wordt nog bij de handel in
bouwmaterialen betrokken.