IÏÏÏÏ71 TAFEL Buurtbewaking werkt net als een haargroeimiddel Gereformeerde Kerken brengen nuances aan in „kerkelijk spreken C^idóc Soupan HP d0ENE kerk )en wereld Haagse Gemeenschap van Kerken niet betrokken bij contact met PLO weer DE TIJD brieue ACHTERGROND CcidócSouomvt DONDERDAG 22 NOVEMBER 1984PAGIN, •IDE Gelderse kerken scheppen werk Een samenwerkingsverband van kerken in Oost-Gelderland is van plan zelf werkgelegenheid te scheppen. Binnenkort zal een stichting in het leven worden geroepen, die mensen zonder werk helpt bij het oprichten van bedrijfjes. Het initiatief voor dit voor kerken unieke project is genomen door de Hervormde Diakonie in het Eibergse kerkdorp Rekken. Ds F.P. Leever: „Er zijn veel langdurig werklozen die graag iets willen onder nemen, maar gewoon bij de banken geen geld krijgen. In onze diakonie beheren we wat geld. Dat geld gaat op de bank en we krijgen er rente van. Maar dat is niet de bedoeling van de dia konie. We willen met het geld liever nood lenigen en mede risico dragen". Bisschoppen V.S. burgerlijk ongehoorzaam „Als de Verenigde Staten zouden overgaan tot een invasie van Nicaragua moeten over het hele land overheidsgebouwen op vreedzame wijze worden bezet". Deze mening verkondigde bis schop M. Dingman van Des Moines in Iowa, die met nog elf rooms-katholieke bisschoppen en 150 leken deelnam aan een gebedssamenkomst tegenover het Witte Huis. De manifestatie was georganiseerd door de „Religieuze Strijdgroep voor Midde- n-Amerika". De bisschop onthulde dat overal groepen gelovi gen gereed staan over te gaan tot uitvoering van een draaiboek voor burgerlijke ongehoorzaamheid in geval van een Ameri kaanse aanval op Nicaragua. „In Iowa doe ik er zelf aan mee", aldus bisschop Dingman. Men vergeeft in de mate waarin men liefheeft. La Rochefoucauld De synode van de Gere formeerde Kerken in Nederland heeft een nu ancering aangebracht in de manier waarop een kerkelijke vergadering, een generale synode maar ook een kerkeraad, kan spreken. De synode formuleerde gisteren een kader voor drie niveaus van kerkelijke uitspra ken. Het eerste niveau is de kerke lijke uitspraak die „een bij drage aan het gesprek ovei belangrijke problemen van de samenleving" geeft. Het twee de geeft uitspraken van dt kerk „om het gesprek over er met de samenleving te stimu leren en verder te helpen" Het derde niveau is „een pro fetisch getuigenis in een con crete toespitsing naar aanlei ding van kritieke ontwikke lingen in de wereld". Een voorbeeld van dit derde ni veau is de synodale uitspraak over de kernwapens, op 7 maart 1984 gedaan. Tot nu toe kenden de Gere formeerde Kerken alleen een duidelijk kader voor het spre ken der kerk op het derde ni veau. De synode van Dor drecht (1971) had weliswaar drie manieren van spreken onderscheiden, maar in de uitwerkingen daarvan waren alleen voorwaarden voor het laatste niveau uitgewerkt. La ter gingen de synodes van Bentheim en Dokkum niet over tot uitbreiding van de kerkordebepalingen betref fende de twee andere „soor ten" uitspraken. Daarmee zat de 'synode, aldus dominee Schoep uit Gouda, steeds met de moeilijkheid alleen op het niveau van het profetisch ge tuigen te kunnen spreken, ook als dat nadrukkelijk niet de bedoeling was. In zo'n situ atie werd omzichtig bepaald, welke status een rapport, bro chure, nota en dergelijke had. Met het nu genomen besluit, waartoe ds Schoep de aanzet gaf, kan een synode aange ven, hoe een uitspraak in wel ke vorm dan ook gezien moet worden. Binding Voor al het spreken der kerk geldt, dat dit bindend is. Heeft iemand bezwaren, dan staat de kerkelijke weg open om bezwaar te maken, of even tueel een revisieverzoek in te dienen. Nadrukkelijk geldt deze binding ook voor het spreken op het derde niveau. De profetisch-getuigende uit spraken zijn, naar reformato rische traditie, ook vatbaar voor wijzigingen. „Het spreken der kerk" heeft de afgelopen tijd veel beroe ring gewekt binnen en buiten de gereformeerde kerken. Vooral naar aanleiding van het synodebesluit inzake de kernwapens, op 7 maart dit jaar, kwamen er veel gesprek ken over de wijze waarop de kerken zich mogen of moeten uitspreken over samenle vingsvraagstukken. Met het nu genomen besluit hoopt de synode beter aan te kunnen geven op welk niveau een ui ting van de kerken de samen leving betreffende, gezien dient te worden. Met dit besluit blijven onver let de specifieke voorwaarden voor het spreken der kerk op het derde niveau. Die voor waarden zijn: a) een voor ie dereen duidelijke verbonden heid aan het evangelie; b) niet te gedetailleerd waar door de uitspraak als getuige nis onherkenbaar wordt; c) de kerk moet spreken wanneer het getuigenis niet of te zwak voor anderen heeft geklonken. De gerefomeerde synode be sloot gisteren voorts een on derzoek in te stellen naar de draagwijdte van in het verle den genomen besluiten, waar onder het besluit van 1936, waarin het pacifisme strijdig wordt verklaard met Gods woord. De synode verbood toen het lidmaatschap van an- timiltaristische organisaties, waaronder de vereniging Kerk en Vrede. Gereformeerde predikanten liever niet in tijdelijk dienstverband De synode van de Gereformeerde Kerken voelt op dit mo ment niet veel voor kerkordelijke wijzigingen, die het moge lijk maken een gemeentepredikant in tijdelijke dienst te be noemen. De kerk van Rijswijk had om mogelijkheden gevraagd de ge bruikelijke vier jaar als minimum voor een verbintenis tussen een gemeente en een predikant te bekorten. In sommige om standigheden kan het gewenst zijn dat de predikant zich voor bijvoorbeeld twee jaar aan een gemeente verbindt. Na die pe riode zou de kerk geen financiële verplichtingen meer heb ben ten aanzien van die predikant. Kerkordelijk levert deze constructie echter problemen op. Toch besloot de synode een onderzoek naar de mogelijkheden in te stellen. De Haagse Gemeenschap van Kerken heeft het Cidi en de rabbijnen van de Orthodox- Joodse en de Liberaal-Joodse gemeenschap in ons land zo wel schriftelijk als mondeling op het hart gedrukt dat zij geen verantwoording draagt voor het vorige week gehou den gesprek tussen vertegen woordigers van de Raad van Kerken in Nederland en de heer G. Khoury van de PLO. Dit contact met de Palestij- nen is door de Joodse ge meenschap in ons land fel bekritiseerd. De zelfstandige Haagse kerkorganisatie heeft laten weten die kritiek wel te kunnen begrijpen. In de on juiste veronderstelling dat de Haagse Gemeenschap van Kerken een onderdeel vorm de van de Raad van Kerken in Nederland, hebben ge noemde Joodse groeperingen hun medewerking opgezegd aan een serie lezingen over „Kerk en Jodendom", die deze winter dank zij bemid deling van de Haagse Ge meenschap van Kerken in Den Haag worden gehouden. Mgr. Lefebvre ook in Chili actief Mgr. Marcel Lefebvre, de in 1976 gesuspendeerde aartsbisschop van Lyon die het Tweede Vaticaans Con cilie een dwaling acht, blijft actief. Gisteren bracht hij een bezoek van één dag aan Chili. Duizenden Chi leense kinderen ontvingen van hem het Vormsel. OPZl Trom Buiten de realiteit Over een paar weken gaan de Europarlementariërs kerstreces alsof er niets aan de hand is, maar ondertus blijft het rommelen rond de Europese eenwording. De vankelijk indrukwekkende samenwerking kalft langzaan en steeds vaker zijn er aanwijzingen, dat de EG soms buiten het dagelijks leven staat. De parlementsleden moesf?' bijvoorbeeld onlangs zelf een stokje steken voor een vei ging van hun toch al zeer royale onkostenvergoeding, or het in deze tijd een bizarre zaak is met meer in plaats met minder geld te willen rondreizen. DEN en een res een arige fie ■rnstige ^gebracl ,°m jromfie iver zij] mee le vade ioogte i ;en wei eegenoi TEGELIJKERTIJD weigerde het parlement aan het da lijks bestuur van de EG, de Europese Commissie, kwijtinj - verlenen voor het financieel beleid: de kwitantie voor de sultaten wilde het parlement niet uitschrijven. In elk W europees parlement zou een dergelijke besluit inhouden, if het kabinet dringend wordt verzocht op te stappen. In de i zijn de procedures echter anders en de Europese Commi is rustig blijven zitten. De aangenomen motie, zo werd g< j deneerd, was eigenlijk 'niet tegen de gehele commissie jj richt, maar vooral tegen de nauw bij de begroting betrok commissarissen. Bovendien, zo liet voorzitter Thorn we loopt de ambtstermijn van de Commissie toch over lutT weken af, zodat opstappen een loos gebaar zou zijn. Daari gaf voorzitter Thorn in fejte te kennen de hele motie I loos gebaar te vinden, maar niemand windt zich daar HeT wordt inderdaad steeds duidelijker dat er wat lo met de Europese Gemeenschap. Als de economie goed drj komen de kwalen niet of nauwelijks aan de oppervlaf maar in minder voorspoedige tijden rolt van de teloorgl van het Europese ideaal het ene voorbeeld na het anderd de peperdure gebouwencomplexen in Straatsburg en Brul Rond vis, aardgas, tomaten, wijn, melk en andere vraagstf ken worden allerlei idealistische regelingen getroffen. DÉ mee alleen echter worden de Europese landen niet veel dij ter tot elkaar gebracht. Nog steeds zacht Het blijft zacht voor de tijd van het jaar. de middagtempe- ratuur is ongeveer 11 graden en de nachtelijke minima lig gen rond 8 graden. Er waait een krachtige, aan de kust nu en dan stormachtige zuidwes tenwind. Zachte oceaanlucht stroomt via de Golf van Bisca- je en het Kanaal naar onze omgeving. Deze van oorsprong subtropischte luchtmassa's worden onder invloed van een diepe depressie ten zuiden van IJsland naar West-Europa ge voerd. De depressie lag van ochtend ongeveer 1000 km ten zuiden van IJsland. De kern met een luchtdruk van oi veer 950 millibar verpl; zicht naar het zeegebied tu IJsland en Schotland. H door houdt de aanvoer zachte lucht naar onze on ving aan. Scholfilet met citroensaussla en peterselie aardappelen caramelvla Voor twee personen hebt u nodig: 300 g scholfilet, zout, peper, 1 lepel citroen sap, 25 g boter; 2 dl water, eenderde kip bouillontablet, 10 g bloem, citroensap, zout, peper, koffieroom of -melk, peter selie; sla, 2 lepels azijn, zout, pe per, suiker, mosterd, uitje, 1 lepel olie, 1 hardgekookt ei 0,5 tot 1 kg kleine aardap pelen, zout, 15 g boter, pe per, peterslie; 75 g suiker, 0,5 liter melk, 25 g maizena, pakje vanil lesuiker. Spoel de filets af met koud water en laat ze een paar mi nuten uitlekken. Strooi zout en peper over de vis en druppel er de citroensap op. Laat de boter smelten in een vlam vaste schaal of tafelpan en leg er de vis in. Stoof de vis op een kleine pit gaar in ongeveer acht minuten. Gare vis ziet door en door wit. Meng de bloem aan met wei nig van het koude water, verdun dit papje met de rest van het water en breng het met het bouillontablet al roe rende aan de kook. Laat de saus een paar minuten zacht doorkoken, voeg er het vocht dat op de vis is komen te staan aan toe en maak de saus op smaak af met ci troensap, zout en peper. Roer er van het vuur een paar le pels koffieroom of -melk door, schenk de saus over de vis en strooi er fijngeknipte peterselie over. Schud boter, peper en fijnge knipte perselie door de gare, afgegoten aardappeltjes. Brand de suiker in een braadpan lichtbruin, voeg een lepel water toe en direct daarna de melk. Laat de ca ramel oplossen en bind de melk met maïzena tot vla dikte. Voeg van het vuur de vanillesuiker toe. JEANNE In de Haagse Post aandacht voor de opmars van de socia le controle. De Amsterdamse criminoloog prof. Bianchi over buurtbewakingscomités: „Of het harde resultaten af werpt, kan ik moeilijk vast stellen. Als de misdaadcijfers in een bepaalde buurt dalen, kan dat aan van alles liggen. De veranderde sociale sa menstelling van de buurt, de gewijzigde organisatie. Maar baat het niet. het schaadt ook niet. De comités vormen een belangrijke psychologische factor. Het werkt net als een haargroeimiddel. Het neemt het gevoel van onveiligheid weg". In de rubriek „Naar verluidt" wordt geopperd dat de Pvd A-kamerleden Wim Meijer en Arie van der Hek kandidaat zijn voor het bur germeesterschap van respec tievelijk Groningen en Dor drecht. Voor Groningen wordt echter ook FNV-voor- zitter Wim Kok getipt. Elders een gesprek met oud-ambas sadeur in Cuba Jaap van der Gaag die zijn memoires heeft geschreven. „De revolutie van Fidel Castro werd inge geven door een gebrek aan waardigheid bij de Ameri kaanse suikerbaronnen, niet door armoede, ook al liep men dan op blote voeten. Zelf heb ik Castro weieens gevraagd of hij Marx had ge lezen, maar hij antwoordde dat dat hem veel te droog was. Vergelijkingen met het Oostblok gaan dan ook mank". Voorts een portret van staatssecretaris Brokx. Wie hij liever diende, Lub bers of Van Agt? „Lubbers. Hij is veel meer geïnteres seerd in de beleidsonderde len. Je wordt ook meer als gelijkwaardige behandeld. Van Agt zei in een minister raad tegen me: Wat doet u hier? Binnenkort heb ik hier al die staatssecretarissen zit ten En ik ging. Dat is bij de heer Lubbers niet denkbaar". Een interview tenslotte met de bekende society-fotograaf Paul Huf. „Als ik de konin gin fotografeer, dan maak ik geen Hollywoodster van haar. Dan fotografeer ik haar zoals het volk haar zien wil". Society-fotograaf Paul Huf in de Haagse Post: ,,Als ik de koningin foto grafeer, dan maak ik geen Hollywoodster van haar. Dan fotografeer ik haar zoals het volk haar zien wil". Het omslagartikel van Else vier bevat een interview met de Surinaamse legerleider Bouterse. „We gaan niet onze democratische raamstructu- ren weer aanpassen om Ne derland weer goedgezind te zijn, zodat de ontwikkelings hulp hervat wordt. Als onze sociale partners zich kunnen uitspreken, dan vermag ik niet in te zien waarom hun plannen ook nog eens zouden moeten voorgelegd worden aan wie dan ook, of het nu meneer Reagan is of hoe heet hij ook al weer? me neer Van der Broeke". Het blad pleegt een voorpublica tie uit het vandaag verschij nende boek „PvdA - VVD, illusie of monsterverbond". Er blijkt uit dat Den Uyl en Nijpels wel degelijk mogelijk heden zien voor een rege ringscoalitie. „We hebben al lebei een afkeer van de van zelfsprekendheid waarmee het CDA een groot aantal machtsposities claimt". Een hoofdartikel over de acties van de FNV stelt dat deze ook de uitkeringsgerechtig den schade berokkenen. „Po litieke motieven lijken de vakbeweging er van te weer houden realistisch te hande len. Daarmee ondergraaft zij haar eigen bestaansgrond en ontwikkelt zij een oneigen lijk politiek spel". Voorts een gesprek met de beroemde Amerikaanse econoom, te vens adviseur van president Reagan, prof. Milton Fried man. „De huidige opleving vertoont bemoedigende teke nen. Zo is de investeringsac tiviteit veel krachtiger dan tijdens voorgaande cycli. En de inflatie is onder controle gebracht, hetgeen het ver trouwen in de toekomst stuk je bij beetje versterkt". Het blad heeft een boekenbijlage. Vrij Nederland roert ander maal in de beerput van de ABP-affaire. Nu wordt ont huld dat de in voorarrest zit tende directeur Masson steekpenningen heeft aange nomen van de Hollandsche Beton Groep. De toenmalige president-directeur ir. M. Bijl van dat concern: „Ik weet dat er in de boeken veel wordt weggewerkt, als dat maar niet bekend wordt zo lang ik president-directeur ben". Voorts wordt gespro ken met staatssecretaris Ploeg. „Veestapels moeten worden afgemaakt. En dat is mijn beslissing. Maar de boe ren begrijpen het. Het is net als met de vissers. Die men sen staan dicht bij de Schep ping, dat houdt mij dan ook erg bezig. Het is heus niet zo dat mijn ambtenaren die za ken regelen. Dat is een stukje verantwoordelijkheid van mij". Elders een interview met PSP-kamerlid Andrée van Es „Niets wat mij wezen lijk beroert, is in het parle ment aan de orde. De vorm prevaleert in de politiek en dat is nou juist het roerig ste dat je bedenken kunt: het gemeenste. Zo houdt de poli tiek zich zelf in stand op een wijze die mij wezensvreemd is. En dat heeft niets met links of rechts te maken" Op de sportpagina een analyse van het debacle van het Ne derlands elftal. „Bondscoach Michels boezemt bij spelers ontzag in, maar tegelijk ook angst. En niets is erger op topniveau dan een voetballer met schijt in zijn broek. Hij loert voortdurend naar de bank om te kijken of zijn trainer ziet dat hij zijn best doet". Het kleurcatern is ge wijd aan de RSV-verhoren van de parlementafre com- In Hervormd Nederland on der meer twee artikelen over de contacten tussen joden en christenen. Het eerste naar aanleiding van het feit, dat de orthodoxe rabbijnen alle contacten met de Raad van Kerken hebben verbroken. Het argument van rabbijn L. B. van de Kamp: „Het jo dendom heeft de kerk niet nodig". Het tweede artikel signaleert dat de dialoog tus sen joden en christen ver grijst: „Aleen inbrengt van jongeren kan voorkomen, dat de joods-christelijke ontmoe ting de geschiedenis ingaat als een korte, voorbijgegane fase na de Tweede Wereld oorlog". Voorts een reportage over de Church of England, „de bra ve hoedster van moraal en traditie, die zich nu kritisch uitlaat over de regering Thatcher en het zelfs op neemt voor de stakende mijnwerkers". Ook aandacht voor het nieuwe boek van de Amerikaanse theoloog Har vey Cox, „Religie in de stad van de mens". „Geen paus of dictator zal er aanstoot aan nemen. De machten hebben niets te vrezen", is de conclu sie. HN doet tenslotte ook nog het bizarre bestaan uit de doeken van Lex Kroon, ach tereenvolgens psychiatrisch patiënt, coaïnesnuiver, hotel houder, koppelbaas en taxi chauffeur. En dat naar aan leiding van zijn literaire de buut „Ik lach om niet te hui len", een boek vol joodse hu- Celbioloog prof. Galjaard in De Tijd: „Meer dan de helft van de gevallen van afgesloten eileiders is te wijten aan geslachtsziek ten. Is het dan niet beter het geld te gebruiken voor preventie van die ziekten?" Het omslagartikel van De Tijd gaat over reageerbuis baby's op bestelling. De zie kenfondsraad heeft zelfs al een geheim advies klaar lig gen om deze voorziening op te nemen in het ziekenfonds pakket. De celbioloog prof. Galjaard echter: „Meer dan de helft van de gevallen van afgesloten eileiders is te wij ten aan geslachtsziekten. Is het dan niet beter het geld te gebruiken voor preventie van die ziekten?". Veel aan dacht ook in het blad voor het proces van uitholling waaraan onze parlementaire democratie ten prooi zou zijn. Prof. de Gaay-Fortman: „Je loopt het gevaar in Zuidame- rikaanse toestanden te ver zeilen. Het gaat lijken op Ve nezuela. Als de christen-de mocraten daar aan het be wind zijn, spelen de socialis ten geen enkele rol. En an dersom. En als we zo door gaan, zullen we dat hier ook beleven. Dat zou natuurlijk niet minder dan een ramp zijn". Voorts een reportage over de verpaupering van In donesië. De landbouwdes kundige prof. Sajogyo: „Mil joenen mensen hier zullen doodgaan van de honger voordat de situatie echt is verbeterd. Vooral bij de al lerarmsten zal het heel moei lijk zijn. Daar gaat het voed sel eerst naar de vader omdat die moet werken. Daar is de kindersterfte uitzonderlijk hoog". De illustrator Anton Pieck tenslotte vertelt wat hij mooi vindt. „Een vliegtuig bijvoorbeeld vind ik hele maal niet mooi. Sommige mensen zijn daar enthousiast over, maar ik zie liever een slootkantje. Als ik een mooie lucht zie met een vliegtuig er in, zeg ik: Zonde dat het vliegtuig er in zit". De rest van het blad is gewijd aan li teratuur. De Groene Amsterdammer maakt bekend financiële bij stand gevraagd te hebben aan het bedrijfsfonds voor de pers omdat er met 13.000 abonnees niet rendabel te werken valt. Het dubbelarti- ikel gaat over korter werken of wel de tegenstelling tussen groepsegoïsme en solidariteit. „Het zal waarschijnlijk alleen maar lukken als de idee van arbeidstijdverkorting wordt onttrokken aan de grauws luiers van de crisis en in het centrum van niet alleen een werkbare, maar ook van leefbare en vooral aantrek kelijke toekomst wordt ge plaatst. In die context zou een campagne voor wettelij ke verkorting van de ar beidsdag niet misstaan". El ders aandacht voor het priva- tiseringsstreven van het ka binet Lubbers. Medewerker Soeterbroek van de Abva Kabo: „Als de overheid persé van een dienst af wil, moeten we er in ieder geval voor zor gen dat die dienst zelfstandig verder kan gaan, bijvoor beeld door dat de overheid de dienst een tijd lang op drachten blijft geven". Voorts een reportage uit de Amsterdamse staatslieden buurt waar de burgers vooral krakers zelf het heft en de wet in handen hebben genomen. „Iedereen kankert nu op ons, maar je moet je eens voorstellen hoe de buurt eruit gezien zou hebben als we ons niet had den georganiseerd. Het alter natief zou zijn geweest dat er overal dichtgespijkerde blok ken hadden gestaan, overal stadvernieuwingsnomaden, de dood in de pot". Met prof. Eqbal Ahmad, een groot ken ner van India, wordt gepraat over de toekomst van de de mocratie in dat land. „Het is crisis. Wat een kans! Geluk kig is de leider die zo'n crisis in de schoot geworpen krijgt. Ondanks de tragische om standigheden een uitgelezen gelegenheid voor krachtige nieuwe stappen die in nor male omstandigheden uitge sloten zouden zijn". n zijn PIET SNOEREN Brieven graag kort duidelijk geschreven redactie behoudt z het recht voor ingez den stukken te bekort de Nicaraqda rkin dier. De bewering van Reagatfer i Nicaraqua de Salvador»^ to guerrillastrijders steuncfc OI nooit bewezen. Of de Sani njei ten een vrije marktecor^Qg voorstonden, zoals in eenC^; mentaar in deze krant L-f gesteld, is mij niet ben v maar als dat gaat zoals RjL VS met 30 miljoen armeiP^ wijl de rijken steeds worden en de armen stee, mer, dan hoeft dat van mg* niet. Nicaraqua heeft eë"e\ mengde economie. Zestig cent is particulier, de grondbezitters die geodge zijn en al hun grond betaffer mochten alles houden, pier stukken land van de vrep J dictator zijn onder 60.000f/ooc lozen verdeeld. De grotq stii sessen van de revolutie|/tff den door de VS doodgM Tl gen, zoals gratis en betfy zondheidszorg en ond%» nu ook voor de ari renlang een veel lagere J loosheid, alfabetiseringsf ten en afschaffing doodstraf. De hetze van heeft wel een oorzaak bang dat de revolutie ov# naar andere landen f buurt en dat is niet zondf den. De verarmde bevf van Latijns-Amerika wel onder het juk vandÉ vax J.H.M. Vei NAALDWIJK.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2