Aanbod glassla groeit
binnen de perken6
IN EN OM DE KAS
EfiidóC Gouoaut
BEELDHOUWER WEIGERT TE WERKEN VOOR PIETER MENTEN
Grote eengezinsheid fbl"
in Woubrugge
Klein Links
in Kamer
tegen
Hofvijver
garage
Hoger prijsniveau dan
vorig jaar bij bloemen
De goeroe van de glastuinbouw
Bloemenhandel
BINNENLAND
VRIJDAG 16 NOVEMBER 1984 PAGP]DI
e
Knooppunt
Leidschendam
nadert
voltooiing
Het lijkt wat in
gewikkeld, maar
wie er ooit
langs komt,
vindt zijn weg
bij wijze van
spreke blinde
lings: op het
verkeersknoop
punt bij Leid
schendam. Al
lengs nadert
deze kruising
van de A 4 (Am-
sterdam-
Rijswijk) met de
A 12 (Utrecht-
Den Haag) zijn
voltooiing, me
dio 1985. Nog
slechts twee
verbindingen
zijn niet open
gesteld: Am
sterdam-
Utrecht en Rijs-
wijk-Utrecht.
Deze verbindin
gen vergen de
aanleg van een
viaduct over de
spoorlijn
Utrecht-Den
Haag en een
tunnel voor een
ongelijkvloerse
kruising met de
afrit naar Noot
dorp. Op de
foto vertegen
woordigen de
cijfers de rich
tingen: 1. rich
ting Rijswij
k/Rotterdam, 2.
Voorburg/Den
Haag, 3. Am
sterdam en 4.
Utrecht.
WINSCHOTEN Beeldhou
wer Theo Petimezas uit
Nieuw-Beerta heeft geweigerd
een beeld te maken voor de
wegens oorlogsmisdaden ver
oordeelde Pieter Menten. Hij
heeft principiële bezwaren te
gen het maken van een kunst
werk voor deze oorlogsmidadi-
ger. Hij dreigt daardoor uit de
beeldende kunstregeling te
worden gezet.
Door de weigering verkoopt
Petimezas dit jaar waarschijn
lijk voor minder dan 6000 gul
den aan kunstwerken. Die om
zet is een voorwaarde om in
1985 weer voor een uitkering
van de BKR in aanmerking te
komen. De Nieuwbeertster
dreigt dat bedrag nu niet te
halen. „Dan kom ik in de bij
stand", aldus de beeldhouwer.
BKR-kunstenaars die uit de
regeling worden gezet, kunnen
daar bezwaar tegen maken.
Maar volgens het hoofd van de
BKR voor de provincie en de
stad Groningen, G.S. Eskes,
zal de adviescommissie van de
minister die de bezwaren be
kijkt, wel haast zeker negatief
oordelen over de BKR-uitke-
ring van Petimezas. Hij zegt
dat principiële bezwaren tegen
het aanvaarden van een op
dracht niet door de commissies
worden erkend.
Petimezas is aan het begin van
dit jaar voor de opdracht bena
derd. Vrienden van de oor
logsmisdadiger wilden Menten
het beeld geven, wanneer deze
in maart 1985 voorwaardelijk
in vrijheid wordt gesteld.
De beeldhouwer wil niet de
naam noemen van de man die
hem met de opdracht heeft be
naderd. Hij: „Die bescherm ik.
Ik heb geen zin om een bijdra
ge te leveren aan een hetze te
gen hem. Maar er zitten rond
Menten een paar mensen die
zeggen: er is niets waar van
die oorlogsmisdaden. Vanuit
die groep kwam de opdracht".
De vrienden van Menten wil
den 6000 gulden besteden voor
het beeld. Met het aanvaarden
van de opdracht was Petime
zas dus in één keer op de door
de BKR vereiste omzet geko
men. Petimezas: „Ik was vrij
om te maken wat ik wilde. Het
moest gewoon iets moois wor
den. Ze kenden mijn werk en
dat vonden ze van een zodani
ge kwaliteit, dat ze mij de op
dracht wilden geven".
„Je krijgt dan wel het gevoel
van: moet ik nu lachen of hui
len? Op zo'n moment sta je
toch wel even te kijken. Maar
toen het verhaal wat meer
vorm kreeg, heb ik gezegd: ik
pieker er niet over om zaken
te doen voor een man die mas
samoorden op zijn geweten
heeft".
JOHN GEIJP Beeldhouwer Theo Petimezas.
WOUBRUGGE De vijf po
litieke partijen in de Wou-
brugse gemeenteraad legden
gisteravond tijdens de algeme
ne beschouwingen op de be
groting voor 1985 een grote
eensgezindheid aan de dag.
Grote tevredenheid toonden
de Woubrugse fracties over
het feit, dat de reinigingsrech
ten omlaag gaan.
Over de sporthal in Woubrug
ge zijn de kaarten nog lang
niet geschud. Met uitzondering
van de VVD zijn de politieke
partijen van mening, dat die er
als het even kan, moet komen.
In de algemene beschouwin
gen wordt de deur opengehou
den. Slechts de VVD stelde op
financiële argumenten tegen
te zijn.
Enkele kritische noten liet het
CDA horen. Terecht consta
teert deze partij, dat de alge
mene politieverordening, waar
al vele jaren aan gewerkt
wordt, nog steeds op zich laat
wachten. Het beleid van het
Hoogheemraadschap ontkomt
niet aan Woubrugse kritiek.
Het CDA stelt vast, dat Wou
brugge miljoenen uitgeeft voor
rioleringen, maar dat het
Hoogheemraadschap als be
heerder van het oppervlakte
water duidelijk steken laat
vallen of oplossingen op de
lange baan schuift.
De Bewoners Belangen Groe-
}ETER'
pering Hoogmade va't!u<?e
haar breedvoedige bes?
wingen uit de WoubP 1
toon. Deze partij heeft! °P
veertien kantjes A-vier fen' SP
om tot dezelfde conclua rujmt
komen als de andere pai^oet n
Het hoofdstuk over „coLjngen
tietanks" baarde enige o^e js d
vooral als fractieleideqd'0endi
Jongh tot de conclusie ijkhedi
Alkt
„De buitenwerkingstj
van conseptietanks om ee
lossing vraagt". Wat di
ker is de mening vaJ
Jongh over huurachte
den. Hij is van mening,
betrokkenen over de
rente moeten betalen
gemeente. Zijn gedachte
de betrokkenen zich
huurachterstand „uit d(^L I
meenschapsgelden een n
loze lening toeëigenen". 1
De aardigste algemene
schouwingen vormen d«
Gemeentebelang. Als je t
conclusie komt, dat heti
gaat in een gemeente, kf*
dat ook kort zeggen. Eenrl
ressante gedachte werd
ceerd en wel om te ondi»
ken of Woubrugge voo:
langrijke uitgaven uit d
servegrondverkopen kar)ORI
schikken, aangezien heft zo
waarschijnlijk is, dat eijneeh
geld uit deze pot zal wr
gehaald. In de reservegr
verkopen heeft Woub?rt
ongeveer drie miljoen zitt aan
DEN HAAG De Tweede-
-Kamerfracties van de PSP, de
PPR en de CPN hebben giste
ren bij de gemeente Den Haag
een bezwaarschrift ingediend
tegen de aanleg van een par
keergarage onder de Hofvij
ver.
Zij vinden de mogelijke ge
luidshinder en de mogelijke
aantasting van het historische
stadsgezicht onaanvaardbaar.
De Tweede-Kamerleden slui
ten zich met hun bezwaar
schrift aan bij de niet aflaten
de oppositie van hun geestver
wanten in de Haagse raad te
gen het midden vorig jaa}
nomen besluit om onde* *-
Hofvijver een garage teS ro
ven. Vorige week diendet de
kele partijen in de raai^ggrc
voorstel in om het raadsbL ge(
weer ongedaan te makenP
elk geval nog eens te ov^ 8ei
gen. r Pei
Volgens het bezwaarst ge:
van PSP, PPR en CPN Uisw<
de aanleg van een garage [jgp
risico's in voor de historr
bebouwing aan de Langr' Q.
de Korte Vijverberg en'1 9
het Binnenhof. Zij vpr S
daarbij op de talloze scheente
en scheurtjes die de afoorz
van een garage onder*^^
Plein tot gevolg heeft ge
De progressieve partijen 8l
men verder de onderbez^enë
in de bestaande garages <gene
dreigende verdwijnen veer
open ruimte aan de v
waar de in- en uitritten
garage moeten komen. C
geluidshinder op dit [LM
zou onaanvaardbare vK^
aannemen, zo vrezen d« J
LAND EN TUINBOUW/CONSUMENTENINFORMATIE
1
De aanvoer van snijbloemen op bloemenveiling
Westland te Honselersdijk was vorige week, nage
noeg even hoog als in dezelfde week in 1983. Het
Erijsniveau was echter tien procent hoger en dit
eeld is voor vrijwel alle snijbloemen van toepassing.
De aanvoer van jaarrond-troschrysanten is na de
grote aanvoer van de afgelopen weken weer wat te
ruggevallen.
De 5,4 miljoen tak brachten gemiddeld bijna 60 cent op, waar
bij er nogal wat sprake is van prijsverschillen tussen de ras
sen. De prijs van „wit-enkelbloemig" staat momenteel duide
lijk onder druk: delta wit 44(70), horim wit 41(70), snapper
wit 36(66) en cassa doet het nog redelijk met 59(90). Enkele
rassen, die meer in de belangstelling stonden: Harlekijn
92(149), Japanerin 75(90), Refla 86(118) Spider 68(122).
Amaryllis wordt nu met de week belangrijker. In week 45
werden 460.000 kelken geveild: Apple Blossom 48(200), Into-
kasie 120(138), Ludwig Dazzler 105(140), Minerva 49(67), Red
Lion 40(60) en Telstar 61(79). De kwaliteit anemonen „Mona
Lisa" wordt steeds beter. Afgelopen week werden 150.000
stuks aangevoerd: de middenprijs was 28, terwijl als hoogste
„klokprijs" 49 cent werd gehaald. Wie denkt, dat er minder
omgezet is dan in de vergelijkende week van 1983 vergist
zich echter, nu was het 1 1/2 miljoen gulden meer dan vorig
jaar.
Bij „Berkel" in Bleiswijk ondergaat het veilingbeeld forse
veranderingen. Minder snijbloemen, maar standaardanjers
stegen in prijs in tegenstelling tot trosanjers. „White Sim"
haalde een top van 73 en gemiddeld kwamen deze anjers op
bijna 52 cent. Ook bij de jaarrondchrysanten brachten de wit
te bloemen de hoogste prijzen op en „Spider" en „Snowdon"
vormden hier de toppers. Het aanbod van de chrysanten van
de normale cultuur gaat minder worden en ook voor fresia's
gaat dit op.
Als gevolg van de zeer matige
prijzen, die er vorig seizoen in
de herfst werden betaald, is er
dit seizoen duidelijk minder
sla geplant. In de eerste week
van november was de lande
lijke aanvoer bijna 3 miljoen
kroppen kleiner in vergelij
king met vorig jaar. De prij
zen voor de glassla zijn zeer
goed geweest. Zo werd er in
de maand oktober gemiddeld
70 cent per krop betaald. Op
het ogenblik neemt de aan
voer verder toe, maar het ziet
er niet naar uit, dat de aan
voer het niveau van vorig
jaar zal bereiken. De export
naar West-Duitsland verliep
in de week van 29 oktober tot
3 november veel moeizamer
dan vorig seizoen. Er werd
315 ton geëxporteerd tegen
603 ton in 1983. De oorzaak
moet gezocht worden in de
hoge prijzen van het ogenblik
en het ruime aanbod van sla
op de eigen West-Duitse
markt.
De prijsdruk nam in de afge
lopen week verder toe, de
zware sorteringen moesten in
leveren, maar de lichte sorte
ringen bleven gelijk in prijs.
De lichte sla bracht 28 cent op
en de zware sla passeerde de
klok voor 60 cent. De ver
wachtingen voor de rest van
het seizoen zijn gespannen.
De goede herfstprijzen zullen
waarschijnlijk een groter aan
bod in het voorjaar tot gevolg
hebben. De hamvraag blijft
echter; wat moet er van
Frankrijk verwacht worden?
Uit het marktoverzicht van
De glassla staat er goed bij.
het Produktschap voor
Groenten en Fruit blijkt dat
de eerste Franse ramingen ge
maakt zijn. Naar verwacht zal
zowel de vollegrondsteelt als
de beschermde teelt inkrim
pen. Tot en met december
verwacht men 7% minder te
oogsten als vorig jaar. Daarna
wordt er op een 3% kleiner
aanbod gerekend. De genoem
de 3% heeft betrekking op de
beschermde teelt. Voor de ko
mende week worden er lagere
prijzen verwacht als gevolg
van een toenemend aanbod.
Voor ronde tomaten veran
derde de prijs niet. De A-ex
port bracht 2.06 per kilo op.
De vleestomaten liepen op
Directeur Akker en Tuin
bouw Ir. W. F. S. Duffhues,
bekend enfant terrible van
het Ministerie van Landbouw
en Visserij, was de spreker op
de algemene vergadering van
„De Nederlandse Bloemiste
rij" te Leiden. Nu de protes
ten over de gasprijs weer wat
zijn geluwd komt deze hoge
ambtenaar weer wat meer
voor het voetlicht. Bij zijn
harde opstelling voor de ver
hogingen van de gasprijs in
het jongste verleden scheelde
het weinig of er werd door de
kwekers met tomaten ge
gooid. Maar ook in de glas
tuinbouw duren de ruzie's
niet het jaarrond.
Daarom was er op deze verga
dering weer een flink gehoor
toen Duffhues sprak over „De
toekomst van de Nederlandse
Bloemisterij" en daarbij
trachtte de doos van Pandora
te openen. Maar ook de Direc
teuren Akker en Tuinbouw
worden bezadigder naarmate
de tijd voortschrijdt.
De bloemisten werden over
de kuif gestreken, de export
werd geprezen en de vernieu
wingsdrift van de kwekers
was op het Ministerie bekend
geworden. De heer Duffhues
kapittelde de grote veilingen
om hun individuele opstel
ling. Dat moest veranderen,
want onderlinge wedijver is
een verkeerd uitgangspunt.
(De veilingen laten dit echter
gelaten over zich heenkomen,
omdat zij in de industrie wei
nig goede voorbeelden zien
van eenheid en fusiedrift.).
Ook de toenemende vraag
naar kwaliteitsprodukten
werd genoemd, de controle
naar de handelskanalen ont
breekt nog, aldus Duffhues.
Hij constateerde bij de kwe
kers een ne'g'ng om 8e ver
warming lager te zetten,
waardoor de bloemen en
planten geen optimale kwali
teit bereiken. (De gasprijs
maakt de kwekers bang voor
de energie rekening, dachten
wij) Duffhues verwachtte veel
van de wetenschap. De gene
tische manipulatie van plan
ten zal in de toekomst nieuwe
rassen en soorten brengen.
Maar ook de Proefstations
moeten meer gaan samenwer
ken. Ook hier wordt finan
cieel hard geknepen.
Tenslotte riep de grote goeroe
de kwekers op niet te klagen
„De sector leeft en bloeit",
maar hij liet er onmiddellijk
op volgen dat niet ieder indi
vidueel bedrijf toekomst
heeft. Een aantal bedrijven
zal verdwijnen, maar dat is
een normaal verschijnsel,
dacht Duffhues. De opmerke
lijkste uitspraak was tenslotte
dat Duffhues de huidige gas
prijs van 42,5 cent hoog noem
de. Niemand in het proteste
rende buitenland heeft daar
last van. Het Ministerie wacht
alle protesten rustig af! (Kwe
kers, schrijf het aan de balk -
Duffhues noemde op 14 no
vember 1984 de gasprijs
hoog!!!)
naar 2.48 per kilo. De
Spaans Canarische tomtaten-
trein dendert op het ogenblik
maar door. In de eerste week
van november werd er bijna
3.5 miljoen kilo naar West-
Duitsland geëxporteerd tegen
1.6 miljoen kilo vorig jaar. Het
totaal aanbod van Hollandse
tomaten wordt kleiner, maar
de prijzen lijken niet veel te
veranderen. Het kleiner ge
worden aanbod van rode pa
prika's werd tegen oplopende
prijzen verkocht. Een kilo
rood bracht f 5.20 op. Bij de
groene paprika's was er spra
ke van een lichte prijsdaling,
namelijk naar 3.40 per kilo.
Voor zowel rood als groen
wordt er in de komende week
weinig verandering verwacht.
Het staartje van de aanvoer
bij de aubergines brengt uit
stekende prijzen op, n.l. 7.45
per kilo. Voor komkommers
trok de markt in de afgelopen
week weer wat aan. Voor de
sorteringen van 36 t/m 76 va
rieerde de prijs van 60 cent
tot 1.16 per stuk. Grieken
land zit inmiddels stevig in
het zadel op de West-Duitse
markt. Nederland heeft zijn
eerste plaats aan dit land
moeten afstaan. Het kleiner
wordende aanbod zal tegen
hogere prijzen verkocht wor
den. Voor de radijstelers keer
de het tij in de afgelopen
week in gunstige zin. De ge
middelde prijs liep in de loop
van de week op naar 73 cent
per bos. Voor de komende
week wordt er voor de radijs
weinig verandering in prijs
verwacht. Het groter gewor
den aanbod van ijsbergsla zet
te de prijs onder druk. Deze
daalde naar 93 cent per stuk.
Door een groeiend aanbod
blijft de prijsdruk bestaan en,
er wordt een verdere daling
verwacht. De aanvoer van
rettich is duidelijk te groot, de
gemiddelde prijs zakte weg
naar 21 cent. Koolrabi bracht
62 cent per stuk op. Paksoi le
verde 6 cent per kilo in en
kwam daarmee op 1.72 per
kilo uit.
Vollegrondsgroente
De vraag naar broccoli nam
merkbaar af en liet de prijs
niet ongemoeid, deze daalde
naar ƒ2.70 per kilo. Een ver
dere daling wordt niet ver
wacht omdat het aanbod snel
kleiner wordt. Door het zach
te weer van de afgelopen
week nam de belangstelling
voor spruiten af. De gemid
delde prijs kwam op 82 cent
per kilo uit. Het aanbod kan
iets kleiner worden maar dit
lijkt niet veel invloed op de
prijzen te hebben. De belang
stelling voor chinese kool
werd groter, de prijs liep op
naar 88 cent per kilo. Deze
prijs lijkt in de komende
week stand te houden. Spits
kool werd goedkoper, er werd
65 cent per kilo betaald. Dit
lijkt van tijdelijke aard, want
voor de komende week wordt
er weer op een herstel gere
kend. De aanvoer van witlof
wordt nu van behoorlijke om
vang. De prijzen kwamen on
der toenemende druk en daal
den met 80 cent per kilo. Het
verschil in prijs tussen kwali
teit I en II bedroeg slechts 5
cent per kilo. Het aanbod
werd groter maar door de
prijsdaling van de afgelopen
week wordt er op een breder
koperspubliek gerekend,
waardoor een verdere prijsda
ling waarschijnlijk uitblijft.
Een groeiend aanbod en een
afnemende vraag lieten de
prijs voor prei dalen naar 70
cent per kilo. De aanvoer
neemt nog verder toe, lagere
prijzen zijn daarom niet uitge
sloten. De vraag naar andijvie
is op het ogenblik uitstekend,
de prijs liep op naar 1.81 per
kilo. Het aanbod wordt klei
ner en de prijs lijkt in de ko
mende week verder op te lo
pen. De uitschieter in de aan
voer van spinazie in de eerste
week van november is weer
achter de rug. De prijs liep op
naar 1.89 per kilo Er wordt
een gelijke of hogere prijs
verwacht.
Wanneer wij aan het begin van het nieuwe seizoen bezig
telof
arig
j in
htn
tuin en haar inhoud klaar te maken voor de komende do rcj
dagen, staan we er nauwelijks bij stil dat wat wij voor or gc
zier doen, voor flink wat mensen in Nederland gewoon daj
werk is. Kwekers en tuinders verdienen hun boterham m
opfokken van planten en snijbloemen, het vermeerdere»moi
soorten en het kweken van nieuwe variëteiten. 1 g(
Een groot deel van de produkten die op die manier ontst^.
bestemd voor de export en levert zo een bijdrage aan ons
nale inkomen. Een bijdrage die steeds groter wordt. e ve
Verleden jaar bijvoorbeeld lag de export van snijbloementster
twintig procent hoger dan in 1981. De export naar de l)ëse
van de Europese Gemeenschap nam 82 procent van deK00'
uitvoer in beslag. Deze export steeg over de laatste tweflp'e
echter mt niet meer dan dertien procent. Daaruit volgt <)mr
uitvoer naar verder af gelegen landen zoals de Verenigde 3êev
van Amerika veel meer gegroeid is. Noord Amerika is c) (2
verreweg de belangrijkste klant van onze bloemenkwekejrva
Het meest gevraagde Nederlandse bloemetje is de roos en rfnde
„tulpen van Amsterdam" zoals wel eens aangenomen word Pro
tulp stond jarenlang op de tweede plaats, maar is daarvan I
den jaar verdrongen door de anjer. En hoewel er dus dui
meer anjers dan tulpen uitgevoerd worden is de hoeveelhelQ^
pen die de grens over gingen op zich nog fors gegroeid; el
cent meer dan i 1981. Terwijl de prijs steeg met gemiddeld
procent. HU
Duidelijk is dat de grote vraag naar tulpen in het buitenlaLl
prijs opgedreven heeft, waardoor de Nederlanders zelf hll
het kopen van tulpen hebben laten afweten.
Al deze gegevens komen uit onderzoeken van het ProdukU|-k
voor Siergewassen, waarin de kwekers van bloemen, plant-
bomen samenwerken.
Uit dat onderzoek blijkt ook dat de toenemende buiten!
vraag niet alleen de tulpen in de afgelopen jaren duurderj)Rl
gemaakt. Ook de prijs van de fresia's is daardoor fors ges(nde
Andere rapporten over de ontwikkeling van de „groene nt ei
in ons land melden dat de Nederlanders minder vaak eerfcen
metje in huis halen. In de grote steden wordt per huish<|r v,
meer geld aan bloemen en planten uitgegeven dan op het jeur
land. Dat ligt voor de hand als we bedenken dat op het
land meer mensen over grotere tuinen beschikken; daariifrm
den vaak snijbloemen gekweekt voor gebruik binnenshuis h
Het noorden van het land blijft in de bloemenverkoopien
achter. Gemiddeld koopt een Nederlands gezin per jaar tjkw
bossen snijbloemen, zeven potplanten en een bloemstukjjor 1
komt neer op een totaalbedrag van 165 gulden per gezin.'
Voor de bloemist geen opwekkend nieuws; er wordt mind^en
gezet terwijl het aantal speciaalzaken alleen dit jaar al is he
nomen met één procent. De bloemist ondervindt veel cfcget
rentie van supermarkten en benzinestations. In enkelejnte
van het land beginnen bovendien groenteboeren ook bloeit di
verkopen. Met name de ambulante handel (marktkoopliefku:
dergelijke) ondervinden hinder van de supermarkten mtaie
bloemenafdeling. iorg
De bloemisten verwachten dat met het teruglopen van I^d n
steedbaar inkomen de omzet van bloemen en planten n<feee
der in gevaar komt. king
Dit beeld is in andere landen in Europa omgekeerd. In Ni
gen bijvoorbeeld is het verbruik van bloemen en planten f
duidelijk gestegen. Een doorsnee-huishouding gaf daar il
234 gulden uit aan siergewassen, verleden jaar liep die be#1®1
op tot 247 gulden. Een aardige toename als we daarbij rer*®1"
houden met het aantal huishoudens in Noorwegen; dat r*dl
1,52 miljoen. öa'
Bloemisten die het in Nederland al te moeilijk krijgen k
misschien een voorbeeld nemen aan een splinternieuw 11 d
uit de Verenigde Staten. In San Francisco is daar kort g se 1
een bloemenbedrijf begonnen onder de sinistere naam: teej
Roos Service" Het bedrijf bezorgt voor twintig dollar p<U
twaalf verwelkte rozen bij iemand waar de afzender een fren
ge hekel aan heeft. „De pest aan iemand? Zeg het met blo
is de slagzin van Dode Roos Service. Voordeel van deze t
ontwikkeling is dat de bloemen echt niet snel afgeleverd 1
te worden. Verwelkt zijn ze toch al; op één dag komt d"
niet aan. lnd
