Omwegen
sMozaïek brengt met sch wung
asstuk „lm weissen Rössl
Haken Schmidt met één been
n het priesterschapmet het
fndere in de maatschappij
Beiden/regio &idöc(2owumt
UITSMIJTER IN HET RALPH BENATZKY-JAAR '84
DONDERDAG 15 NOVEMBER 1964 PAGINA 5
Op omwegen door en
kom ik graag mensen tegen. U kunt I
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10. door Ton Pielfrs
regels door in de geschrif
ten die me vanuit Noord-
wijk werden gepresenteerd
door mijn periodieke pen-
friend Jos Westgeest, wie ik
ooit eeuwige trouw heb ge
zworen, in die zin, dat ik
steeds aandacht zou beste
den aan de jaarlijkse uit
voeringen van zijn voor
beeldige operettegezelschap
Mozaïek. Ik dacht nog:
America, America, the
Land of the free, heeft toch
aardig wat aan de Duitsers
overgehouden: muziek en
raketten, en nog zowat
Leopold en
Vogelhuber
Maar daar gaat het operet
tegezelschap ..Mozaïek"
dan, met „lm weissen
Rössl" over de toonbank
van zijn hechte kunnen.
Korte inhoud van het
zangspel: Oberkellner Leo
pold is wanhopig verliefd
op Josepha Vogelhuber
(zo'n naam doet het ook al
tijd wel in America; dat zou
je eens aan Danny Kay
moeten vragen) van het
..Weisses Rössl". Maar früu-
lein Vogelhuber heeft al
leen oog voor dr. Siedler,
die regelmatig het hotel
aandoet. Leopold stelt alles
in het werk om die twee uit
elkaar te houden en hij gaat
daarbij zo doldriest te keer
dat hij ontslagen wordt.
Maar dan komt de keizer,
de oude Franz Joseph neem
ik aan, en Leopold wordt
door het Vogelhubertje
weer in dienst genomen
omdat hij ten overstaan van
de keizer een toespraak zal
moeten houden. Behalve
serveren en intrigeren kan
Leopold dus meer. Goed: de
keizer doet niet veel meer
dan salueren en knikken en
z'n snorrebaard opstrijken,
Vogelhuber en Leopold blij
ken voor elkaar bestemd en
worden tenslotte toch een
paar, en dr. Siedler blijft,
niet ongaarne, aan de doch
ter van de fabrikant Gie-
secke hangen. Het geluk
staat derhalve volop vóór
en achter de deur. daar in
St. Wolfgang am Meer.
Het wordt volgende week
donderdag, zaterdag (beide
avonden om 8 uur) en zon
dagmiddag (25 nov.) om 2
uur volop feest in het Lido-
theater aan Zee. De halve
zaal zal wel zitten „mee
doen'' met Benatzky: ..Zu-
schau'n kann i nett". „Was
kann der Sigismund dafür
dasz er so schön ist", „Die
ganze Welt ist himmel-
blau", „In Salzkammergut,
da kann man gut lustig
sein" en „Holdrieée, Hol-
drieeooh" ertussen door.
Het is allemaal meeslepend
genoeg. De tientallen uit
voerenden staan garant
voor een enthousiaste uit
voering die zal klinken als
een Mozaïek-klok; kosten
noch moeite zijn gespaard
om het de grote aanhang
wederom naar de zin te ma
ken. En wat zo fijn is. ei
genlijk: na zo'n opzienba
rend optreden houdt Mo
zaïek steeds een voldaan
gevoel van eigenwaarde
over.
Ook aan „lm weissen
Rössl" werkt weer een hele
„cast" mee. Zo worden de
bekende (en minder beken
de) melodieën vertolkt door
Cees Borger (Leopold), Ans
Poppe (Josepha Vogelhu
ber), Frans de Lincel (Sied
ler), Lia Verhart (Ottilie),
Wim Reijnders (Gieseeke),
Bernadette Westgeest
(Klörchen), Leo Zonneveld
(Sigismund) en tal van an
deren. Bert Koopman voert
de regie, de muzikale lei
ding als hij tenminste
een ogenblik niet achter die
Vogelhuber aanzit heeft
Cees Borger. Netty Lange-
wen verzorgt de choreogra
fie en het ballet (Rijswijkse
Balletschool), het Haarlems
Operette Orkest wordt ge
dirigeerd door Joop Groesz,
aan de vleugel zit, en speelt,
Lydia Poolman (repetitor
tevens). Jos Westgeest
(Kerkstraat 81, Noordwijk,
tel. 01719-12433) verkoopt
volgaarne toegangskaarten,
en dat doen ook de VVV's
van Noordwijk, Katwijk en
Noordwijkerhout. En alsof
het allemaal nog niet ge
noeg was, geeft iedere toe
gangskaart bovendien kans
op een gratis toegangskaart
voor de voorstellingen van
1985. Als dat geen Mozaïek
in de aanbieding is! Wat je
tegenwoordig al niet moet
doen om je cultuurgoed aan
meer dan aan de straatste
nen te slijten. Maar bij Mo
zaïek in Noordwijk krijg je
beste waar voor je geld.
Wt
l
:ondahu'
PausV'k
eeinten.
a al
9-1571
|DEN De twaalf
Welen riepen de leer-
(en in vergadering bij-
laar i en zeiden: Het past
dat wij het woord
verwaarlozen door
voor de onder
lijning. Ziet dus uit,
-hou<Jders' naar zeven man-
uit uw midden, van
Se faam, vol van geest
wijsheid. Hen zullen
dan met dit ambt be
ien, terwijl wij onszelf
"Jlfn blijven wijden aan
n ~jfeebed en de bediening
Swon het woord-
da Ji
rdag'voorstel v°nd ïnstem-
1 bij heel de vergadering
'o (Handelingen 6, 2-4)
len 2000 jaar geleden de
diakens aangesteld,
inus, Filippus, Procho-
"ikanor, Timon, Parme-
egintfn Nikolaüs. Zondag 18
Pasélm^er sluit Caspar
pidt uit de Schubertlaan
teiden zich bij hen aan.
de Lodewijkkerk ont-
|t hij dan de wijding tij-
een eucharistieviering
clufin mSr- R Ph- Bör zal
toerikaan, in concelebratie
ian d tien andere priesters.
fte^plechtigheid die Caspar
'ordt nidt verheugt èn verrast.
het 0e oorlog koos hij voor
sgint huwelijk met Elizabeth
en wie had in die tijd
pen denken dat ook ge
ne mannen nog eens
!de wijding tot diaken in
jerking zouden komen?
e kof jaar en dag actief be-
'jkse *en bij de Lodewijkpa-
adsl&e in de Leidse binnen-
den 5 vertelt de heer Schmidt
de huiskamer van
ut>or Vreeburg: „Van
de£ af heb ik me nauw ver-
gevoeld met de
Jarenlang was ik mis-
in de Herensingel-
en zong ik mee in het
Priester worden leek
ïl mooi, maar toen het
1 aan kwam, had ik toch
ïvoel te weinig roeping
te hebben. God heeft een an
dere bedoeling met mij,
dacht ik. Ik koos voor de
HBS, trouwde en ging er van
uit dat een ambt in de Kerk
hiermee defintief van de
baan was. Maar ja, Gods we
gen zijn ondoorgrondelijk;
via een lange omweg ben ik
nu toch weer min of meer bij
het ideaal van mijn jongens
jaren uitgekomen".
De bisschops-, priester- en
diakenwijding in de katho
lieke Kerk vormen samen
één sacrament in verschil
lende graden. De wijding tot
diaken is als het ware de eer
ste trede en heeft sinds lang
praktisch alleen gefungeerd
als inleidende wijding om
enige tijd later het priester
schap te ontvangen. Het
Tweede Vaticaans Concilie
heeft het diakenschap her
steld als zelfstandig ambt en
het ook voor gehuwde man
nen opengesteld. In landen
als Duitsland en de Verenig
de Staten heeft men hierop
van meet af aan met enthou
siasme gereageerd en is de
gehuwde diaken al lang een
gewone verschijning. In Ne
derland bestaat de mogelijk
heid om tot diaken te wor
den opgeleid pas sinds 1976,
toen het seminarie Rolduc in
het bisdom Roermond haar
poorten hiervoor opende. In
totaal telt Nederland nu
ruim dertig „diakens met
permanente status", zoals ze
officieel worden aangeduid.
In de Leidse regio wordt de
heer Schmidt, die ook op
Rolduc studeerde, de eerste.
Onbekend
„De onbekendheid met het
diakonaat is dan ook groot",
zo heeft hij ervaren. „Men
sen stellen me soms de
vreemdste vragen. Of ik nu
ook in de Mis mag voorgaan,
bijvoorbeeld. Nee natuurlijk.
Dat is voorbehouden aan de
priester. Wel mag een diaken
dopen en preken. Daarnaast
assisteert hij de priesters
door bijvoorbeeld bij zieken
de communie te brengen, be
grafenissen te leiden, exege
se-avonden te verzorgen en
huisbezoeken af te leggen. Je
moet een diaken zien als ie
mand die met zijn ene been
in het priesterschap staat en
met zijn andere in het maat
schappelijk leven. Die bin
ding met de samenleving
geeft hem een heel eigen po
sitie waardoor hij aan de
geestelijke verzorging een
extra dimensie toevoegt. De
meeste permanente diakenen
zijn al wat ouder, hebben een
beroepscarrière doorlopen,
zijn gehuwd, en kunnen zo
doende uit ervaringen putten
die de priesters moeten mis
sen. Men verwijt de priesters
wel eens dat ze in de pasto
raal over problemen moeten
meepraten die ze zelf nooit
aan den lijve hebben onder
vonden. Diakens kunnen
wat dat betreft een nuttige
aanvulling bieden".
Het grote priestertekort in
aanmerking genomen, kan
het verwondering wekken
dat de animo in ons land
voor het permanente diako
naat nog steeds zo gering is.
De verklaring is ongetwijfeld
dat het ambt enorm veel tijd
en energie vergt terwijl daar
materieel gesproken door
gaans niets tegenover staat.
Een financiële vergoeding is
in beginsel wel denkbaar
maar juist omdat het om een
kerkelijk ambt gaat, kan van
een arbeidscontract geen
sprake zijn. Anders dan bij
voorbeeld een baan als pasto
raal werker, is het diakonaat
dus niet geschikt als inkom
stenbron. Ook de opleiding
voor het ambt is bepaald
zwaar.
Volle baan
Caspar Schmidt, die een vol
le baan heeft op de admini
stratie van het Energiebe
drijf Rijnland: „De deeltijd
studie in Rolduc duurt vier
jaar. Een oriëntatie-jaar plus
drie vervolgjaren. Al die tijd
heb ik toch wel zo'n ander
half a twee uur per dag ge
studeerd. Bijbel-exegese en
dogmatische vakken zoals
godsleer, christologie, mario-
logie, ecclesiologie, schep
pingsleer. Maar ook filosofie
en psychologie. Een zware
kluif, zeker als je al wat ou
der bent. Je repeteert je een
ongeluk voordat je alles in je
hoofd hebt. Daarbij moet je
eens in de veertien dagen
naar Rolduc voor colleges.
Voor je vrouw is dat ook
geen pretje. Die moet er echt
helemaal achter staan, wil je
het volhouden".
Wat allemaal niet wegneemt
dat de heer Schmidt bijzon
der heeft genoten van zijn
opleiding: „De uitleg die je
krijgt is erg helder en daar
naast biedt Rolduc een inten
sieve spirituele vorming.
Veel bezinningsdagen en re
gelmatig gemeenschappelijk
gebed zorgen voor een echt
religieuze studie-sfeer. Wan
neer ik nu terugkijk, kan ik.
ondanks alle zwoegen, toch
niet anders zeggen dan dat
het vier heel gelukkige jaren
waren".
Jaren die dus aanstaande
zondag hun bekroning zullen
krijgen. Wat de Lodewijkpa-
rochie daarna van hem mag
verwachten? „Ik denk dat ik
vooral in de sfeer van huis
bezoek en bijbel-exegese ac
tief zal zijn. Verder is de be
doeling dat ik af en toe een
preek zal verzorgen. Maar
wat dit betreft moet men
niet al te veel van mij ver
wachten. Pastoor Vreeburg
is een briljant predikant; met
hem zal ik nooit kunnen we
dijveren. Een enkele keer zal
ik misschien een doopplech
tigheid verzorgen. Al zullen
de meeste mensen ook hier
voor de voorkeur geven aan
pastoor. Hij is nu eenmaal
bijzonder geliefd. Begrafenis
sen zal ik vermoedelijk wat
vaker doen. Bejaarden heb
ben mijn speciale belangstel-
an B> £7 CJ
lit jaar is het een eeuw
leden dat Ralph Be-
itzky geboren werd. De
iby kreeg een tik voor
billetjes en moest zich
n zelf maar zien te
den. Hetgeen gebeurd
U moet hem, zeker
an naam, kennen: dr.
lalph Benatzky, de grote
)uzikale propagandist
pn een Oostenrijks pa-
jdepaardje: hotel Het
24 rfitte Paard, dat hij in
Artiy30 voor zijn operette-
zou spannen.
ins ^joevelen onzer, althans
/3) 2r wat ouderen- kunnen
aan\et dat melódietje neu-
lën of tenminste de be-
jnregels ervan zingen:
(m weissen Rössl am
folfgangsee, da steht
as Glück vor der Tür"?
enighat klinkt natuurlijk weer
w jn tan anders dan: „In het
70 fitte Paard aan het Wolf-
Ingmeer staat het geluk
tor de deur..." Zoiets kan
jnzelfsprekend niet. Daar-
n hebben de Duitse taal
i dr. Benatzky er wat an-
!rs op gevonden en dat
nkt nu alom in dit
ilph Benatzky-jaar
4". Ook in Noordwijk,
iar men niet alleen „De
.itte Raaf" heeft „In De
n m*itte Raaf in het duinen-
nd, daar valt de reek'ning
450iPst mee" maar ook nog
1 het bezit is van een for-
[idabel operettegezelschap,
"lOzaïek" geheten. „Mo-
fek" heeft eveneens de
'hten van „lm weissen
JpsI" kunnen verwerven
op de valreep van het
fens F.natzky-jaar wordt het
ten tdtte Paard van stal ge-
en op 22, 24 en 25 no
pen ilmber op de planken van
gultl
Massale inzet van „Mozaïek" bij de opvoering van de operette „Polenblut" in 1982.
het Lido-theater in Noord
wijk aan Zee gezet.
Nostalgie
U zult zich kunnen voor
stellen hoezeer het hotel
„Weisses Rössl" aan het
meer bij Sankt Wolfgang in
deze dagen tot welhaast een
louterende bedevaartsplaats
is geworden, waar ook tra
nen der nostalgie geplengd
kunnen worden: hier heeft
ooit het geluk voor de deur
gestaan en heeft erop ge
klopt ook... Het stond al
eind vorige eeuw voor de
deur, want in 1897 ging in
Berlijn een blijspel „lm
weissen Rössl" van het duo
Oscar Blumenthal en Gus-
tav Kadelburg in première.
Beide heren hadden eerder
vakantie-ervaringen opge
daan in het toen nog niet zo
befaamde hotel, waar ze,
samen met het geluk, met
de deur in huis vielen. Het
succes van het blijspel vol
beloften duurde maar een
paar jaar.
Terwijl Erik Charell en
Ralph Benatzky Berlijn op
stelten zetten met hun re
vues „An Alle" en „Für
Dich" (alsof het om een
speciale offerte ging), met
muziek o.a. van Ervin Ber
lin, zegevierden in Wenen
de onsterfelijke halfgoden
Franz Lehér en Emmerich
Kalmén met stralende ope
rettes die alras oversloegen
naar Berlijn, waar ze bij het
publiek de plaats van de re
vue gingen innemen. Daar
zaten Benatzky en Charell
even van te kijken; het roer
moest om, wilde de
„Schwung" erin blijven.
Daartoe vertrokken beiden
naar, jawel, St. Wolfgang
am Meer. Om nieuwe inspi
ratie op te doen.
Van het één kwam het an
der en, om kort te gaan, de
revue-operette „lm Weissen
Rössl" klonk voor het eerst
in het Grosses Schauspiel-
haus in Berlijn op 8 novem
ber 1930, met in de vestiaire
of daaromtrent SA-lieden
die kaartjes verkochten en
tegelijk de boel in de gaten
hielden. In elk geval kon
„Het Witte Paard" van Be
natzky „nicht verhaftet
werden" en de componist
(later vereerd met het ere
burgerschap van het trotse
en vereerde St.Wolfgang)
waaide met zijn gelukbren
gend ros tijdig over naar de
Verenigde Staten, waar on
dermeer „lm weissen
Rössl" model stond voor de
moderne Amerikaanse mu
sical.
Zo lees ik althans tussen de
Prijzen voor
Leidse en
Rijnsburgse
bloemisten
LEIDEN/BOLLEN
STREEK De heer K. de
Groot uit Leiden en de
heer C. Leeuwenburg uit
Rijnsburg hebben gister
middag uit handen van de
voorzitter van de vereni
ging „De Nederlandse
Bloemisterij", de heer
P.P.A. Teunissen, de
Waarderingsprijs 1984 ge
kregen.
De uitreiking van deze prij
zen, die ook werden toege
kend aan de heren. C. Visser
en D. Alderden uit Aals
meer. dr. ir. C. Vonk uit
Hoofddorp en dr. L.D. Spar-
naaij uit Wageningen, vond
gisteren plaats tijdens de al
gemene najaarsvergadering
van de Vereniging „De Ne
derlandse Bloemisterij" in
Holiday Inn in Leiden.
De heer De Groot uit Leiden
ontving de prijs omdat hij als
voorlichter in de praktijk
een belangrijke stimulans
heeft gegeven voor de ont
wikkeling van de zomer-
bloemproduktie in Neder
land. Ook heeft hij als lid
van de produktievernieu-
wingscommissie snijbloemen
van de NTS en als lid van de
NTS-werkgroep „Zomerflo-
ra" in Rijnsburg de belang
stelling voor de zomerbloem-
produktie in sterke mate
aangemoedigd en bracht hij
de vele mogelijkheden in de
openbaarheid.
De heer C. Leeuwenburg uit
Rijnsburg kreeg de prijs om
dat hij sinds 1947 als be
stuurslid en sinds 1963 als
voorzitter van het Corso
Rijnsburg door zijn inzet de
financiële basis van dit corso
heeft gewaarborgd en dat hij
de basis van dit corso heeft
verbreed door buiten Rijns
burg ook andere gemeenten
in de Randstad meerdere
malen daarbij te interesse
ren. Verder sloeg hij voor
het corso nieuwe wegen in
door het zomerbloemenassor-
tement uit de breiden en ac
tiveerde hij hierdoor op
speelde wijze de afzet van
bloemen en planten.
Caspar Schmidt, eerste diaken met permanente status in de Leidse regio: ..Via een
lange omweg ben ik nu toch weer min of meer bij het ideaal van mijn jongensjaren
uitgekomen".
ling en in mijn stage-tijd ben
ik veel in bejaardentehuizen
geweest".
Mevrouw Schmidt, die het
gesprek heeft bijgewoond,
schenkt nog eens koffie in
Hoe zij er tegen aankijkt dat
haar man diaken wordt?
„Weet u, wij hebben nooit
kinderen gekregen. In dat
opzicht is ons leven niet tot
vervulling gekomen. Nu
mijn man diaken wordt, heb
ik het gevoel dat de volheid
van het leven voor ons op
een andere manier verwe
zenlijkt wordt"
WILLEM SCHEER
befint om 11 30 uur. Van 13 30 uur
tot 15.00 uur Is er ren receptie in 't
Rrurgehoofd aa.i het Steenschuur
11. In het Lof. dat berint om 19 00
uur. treedt diaken Schmidt op als
voorzanger en aal hij een dank
woord uitspreken.
