Nieuw overleg
tussen
Nicaragua/VS
Yan den Broek valt VS nie01
aan in kwestie Nicaragua^
Y
VS HANTEREN RECHT VAN STERKSTE IN NICARAGUA
Reiswereld bezorgd overs
toekomstige thuisboeket
Ecoschermen
Snoeimes gezondheidszorg moet aan twee kanten sni jdeé
BINNENLAND/BUITENLAND
CeidaeSowcmt
DONDERDAG 15 NOVEMBER 1984 PAGIi
Roofdierfregat
zwaait af
Het laatste roofdierfre
gat van de Koninklijke
Marine nog in volle glo
rie: de „Hr.Ms. Wolf".
Op 14 december is het
echter definitief gedaan
met deze klasse, als de
..Hr.Ms. Wolf" officieel
uit de vaart wordt ge
nomen. Deze fregatten,
die oorspronkelijk ge
bruikt werden voor
voor de bescherming
van Amerikaanse koop
vaardijschepen in de
Tweede Wereldoorlog,
zijn niet meer geschikt
voor de moderne oor
logvoering. In de jaren
vijftig werden totaal zes Amerikaanse marine
fregatten uit de roof- overgedragen aan de
dierklasse door de Koninklijke Marine.
Zes uilen uit
Blijdorp gestolen
ROTTERDAM Onbe
kenden hebben begin deze
week twee sneeuwuilen en
vier kerkuilen uit Dier
gaarde Blijdorp gestolen.
De dieven hebben het gaas
van twee volières openge
knipt en de vogels meege
nomen. De vrees bestaat
dat de uilen worden afge
maakt en dan als opgezette
vogels voor grof geld wor
den verkocht. Twee ande
re kerkuilen, die in een
van de volièrs zaten, wer
den de volgende ochtend
in een boom aangetroffen.
Nijpels hekelt
optreden Vonhoff
DEN HAAG VVD-fractievoorzitter
Nijpels heeft volledig afstand geno
men van de opvattingen van de Gro
ningse commissaris van de koningin
Vonhoff. Diens verwijt aan zijn partij
genote minister Smit-Kroes (Verkeer)
als zou deze onbetrouwbaar en de
loyaal zijn, is bij Nijpels verkeerd ge
vallen. „Wat Vonhoff heeft gedaan,
dat kan niet. De wijze waarop hij zich
heeft uitgelaten over mevrouw Smit-
-Kroes is niet de manier waarop wij
met elkaar binnen de VVD omgaan",
aldus de liberale fractieleider in het
jongste nummer van Elseviers Maga
zine. Nijpels zegt daarin de uitspraken
van Vonhoff volledig af te keuren.
Internationale prijs
voor wasbuiltje
DEN HAAG Het bedrijf Kort-
man Redipro uit Veenendaal
heeft gisteren een internationale
prijs gewonnen voor de verpak
king van de driehoek-wasbuiltjes.
Er dongen 98 bedrijven uit 15
landen mee naar de prijs voor de
beste verpakking. Kortman Redi
pro kreeg de prijs, omdat „er in
genieus gebruik is gemaakt van
materiaaleigenschappen", aldus
het juryrapport. Volgens de jury-
heeft het bedrijf een productver
pakking ontwikkeld, die de con
sument veel voordelen biedt. Het
wasbuiltje is handig in gebruik
en biedt altijd een goede dose
ring, aldus het rapport.
VVD: staatsexamen
moet vroeger kunnen
DEN HAAG De VVD wil dat het
tijdstip voor het staatsexamen van
VWO en HAVO wordt vervroegd.
Daarnaast moet het mogelijk worden
dit examen op meerdere plaatsen in
het land af te leggen. De VVD-ka-
merleden Franssen en Den Ouden
hebben hierover schriftelijke vragen
gesteld. Zij wijzen erop dat leerlin
gen die wegens ziekte het gewone
centraal ^schriftelijk examen niet
hebben kunnen meemaken, een jaar
verliezen, omdat het staatsexamen
pas in november wordt afgenomen.
De meeste vervolgopleidingen zijn
dan allang van start gegaan. Het
staatsexamen kan nu alleen nog in
Den Haag worden afgelegd.
Broer Rietkerk
mogelijk opvolger ^e*s
kamerlid WagenaaJnds
WEZEP Voormalig RPF-lijs0 (Ic
ker J. Rietkerk is bereid zich inj
kandidaat te stellen voor de Tv
Kamer, als de kiesverenigingen aMai
beroep op hem doen. Hij is djr
mogelijke opvolger van het hi lSJe .va
RPF-kamerlid Aad Wagenaar
overhoop ligt mei; zijn fraktievo »nS
ter Leerling. Rietkerk, broer J .'t
VVD-minister van binnenlands?,,1 1
ken Koos Rietkerk, is wethoud
de gemeente Oldebroek en Ger®e
statenlid. Hij zal overigens
op de federatieraad in Putter £e J
voorstel doen om het conflict t an^s
Leerling en Wagenaar bij te le§
tien j
WASHINGTON, MANA
GUA Nicaragua is ak
koord gegaan met nieuwe
besprekingen met de VS
in Mexico. Dat verklaarde
minister van buitenlandse
zaken Miguel D' Escoto
gisteren in Managua.
Tot dusverre zijn zeven rondes
van besprekingen gehouden
tussen de Nicaraguaanse on
derminister van buitenlandse
zaken Victor Hugo Tinoco en
president Reagans afgezant
Harry Shlaudemann, maar
deze hebben weinig vooruit
gang opgeleverd.
Met het nieuws over een ak
koord over nieuwe besprekin
gen met de VS werd in Mana
gua ook bekend dat het extra
troepen naar noordelijke pro
vides zendt om voorbereid te
zijn op een Amerikaanse inva
sie. Volgens Nicaraguaanse
ambtenaren hebben de Vere
nigde Staten twee provincies,
Leon en Chinandega, uitgeko
zen aan de grens met Hondu
ras om het land binnen te val
len. In de directe omgeving
houden de Amerikanen gere
geld oefeningen.
Nicaragua heeft op de verga
dering van Amerikaanse sta
ten in de Braziliaanse hoofd
stad Brasilia felle kritiek geuit
op de VS die het Contadora-
plan, dat een demilitarisering
beoogt van het gehele Midden-
amerikaanse gebied, willen
torpederen. De VS wijzigden
hun opsteling jegens het plan
nadat tot hun verrassing Nica
ragua er akkoord mee was ge
gaan. Onder druk van de Ver
enigde Staten wordt nu een
nieuw systeem van controle in
het plan ingebracht.
De Nicaraguaanse oppositielei
der Arturo Cruz heeft gisteren
in Washington geopperd dat
de Verenigde Staten de nieuw
gekozen president van Nicara
gua. Daniël Ortega, een kans
moeten geven en in staat stel
len de harde politieke opstel
ling van de Sandinisten te ma
tigen. Volgens Cruz zou de stij
gende Amerikaans-Nicara-
guaanse spanning en de „enor
me" groei van de Nicara
guaanse rebellengelederen Or
tega wel eens kunnen bewe
gen tot het uitschakelen van
Sandinistische haviken en het
toelaten van politiek pluralis-
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Minister
Van den Broek (Buiten
landse Zaken) is niet be
reid de Verenigde Staten
eenzijdig te benaderen
met het verzoek de psy
chologische oorlogvoering
en de dreiging met mili
taire interventie in Nica
ragua stop te zetten. „Tus
sen de VS en Nicaragua is
op dit moment een zenu
wenoorlog aan de gang,
die niet uitsluitend door
één partij wordt veroor
zaakt", zo betoogde de be
windsman gisteren.
Van den Broek zei dat in het
interpellatiedebat in de Twee
de Kamer, dat door het PvdA-
Kamerlid Herfkens was aan
gevraagd. CDA en VVD
steunden de minister in zijn
bezwaren tegen de PvdA-mo-
tie, waarin de regering wordt
gevraagd in het overleg met
de EG-ministers van Buiten-
andse Zaken (komende dins
dag) het initiatief te nemen tot
een dergelijk verzoek aan de
VS. De regeringsfracties deel
den de bezwaren tegen de mo
tie, die volgens de minister de
VS ten onrechte aanmerkt als
„de oorzaak Van alle ellende".
Van den Broek verwacht wel
dat de kwestie Nicaragua in
het overleg met de EG-minis-
ters aan de orde zal komen.
Hij wilde gisteren echter niet
op de conclusies van dat over
leg vooruitlopen.
De PvdA en de kleine linkse
fracties hielden de minister
voor dat de VS en niet Nicara
gua, openlijk met militaire in
terventie heeft gedreigt. Vol-
breidt dan voor een
verdedigende taak nooc
lijk is, ook een dreiginj
geweld. De motieven var
de partijen voor deze ps
logische oorlogvoering zi
doorzichtig, aldus de bev
man.
CDA'er Van Weezei gin
dat betreft verder door ti
len dat Nicaragua de
gens Van den Broek betekent litair ingrijpen gaan w<
bijeenroepen van de niet
heidsraad. Volgens V imik
Weisglas gaat de PvdA j ,}ejn(
voorbij aan de geruchtei'
de Sovjet-Unie mogelijl1
trokken is bij wapenlev VOO!
ties aan Nicaragua. V<ter 1
hem worden de berichtei^len 1
een dreigende militaire ct
ventie van de VS zwaar
trokken: „Bij een concreë
litair in0riinpn oaan wf
aldu^e h
$taan<
WASHINGTON Als
iets duidelijk wordt uit de
jongste opflakkering van
de Amerikaans-Nicara-
guaanse vijandigheid, dan
is het wel dat de machtige
Verenigde Staten zich het
volste recht voorbehou
den om met een directe
militaire invasie het San
dinistische bewind in het
straatarme Midden-Ame
rikaanse land te verjagen.
Dat is dan geen interna-
tionaal-juridisch recht,
naaar het even oude als
onbestaande „recht van
de sterkste", dat met
name in de Oost-West-
-verhouding toepassing
vindt.
Washington en vooral presi
dent Reagan ziet Nicaragua als
een element in „het conflict
tussen Westerse vrijheid en
Marxistisch totalitarisme" en
in die strijd is vrijwel alles ge
oorloofd. Hetgeen geenszins
betekent dat de VS ook naar
de grofste middelen zal grijpen
om zijn doel te bereiken. Naar
welke middelen dan wel hangt
af van practische militaire en
politieke overwegingen. Maar
het doel is duidelijk en het
grofste geschut blijft altijd ach
ter de hand.
In Noordamerikaanse ogen
hebben de Sandinisten de do
delijke fout gemaakt om na
hun revolutie (1979) tegen de
wrede rechtse Somoza-dicta-
tuur het woord marxisme in
de mond te nemen. De bevrij
ders van het volk waren zo
populair dat ze tot in de verre
toekomst alle vrije verkiezin
gen zouden hebben gewonnen
en zich dus veilig democra
tisch hadden kunnen noemen
en gedragen. Als de VS dan
nog te weinig economische en
militaire hulp had willen ge
ven, dan was West-Europa en
thousiast genoeg om lucratieve
banden mee aan te kunnen
gaan.
Maar het communisme tot
ideologie uitroepend, zoals
sommige maar niet alle „com
mandantes" in het ideologisch
zeer warrige Sandinistische
Front hebben gedaan, en ver
volgens wapens en adviseurs
uit Cuba en het Oostblok im
porteren, dat was vragen om
waarschijnlijk fatale moeilijk
heden. Hoezeer die wapenim
porten intussen ook gerecht
vaardigd en uitgelokt werden
door rechtse rebellen („con
tra's") en CIA-activiteiten te
gen Nicaragua, de Sandinisten
zijn al te gewillig in het mar
xistische kamp en dus de
Amerikaanse val gelopen.
De mensen in de regering-
Reagan luisteren meewarig
naar Nicaraguaans minister
van buitenlandse zaken Mi
guel D'Escoto, wanneer deze
in een rechtstreeks interview
op de Amerikaanse televisie
verklaart: „Wij zijn een soeve
reine staat. Al zouden we Rus
sische MIG- straaljagers im
porteren, als we die nodig ach
ten voor onze verdediging,
hebben we daar het volste
recht toe". Een zegsman van
het Pentagon (ministerie van
Defensie) verwoordt de vast
beraden houding van Was
hington met: „Wat de rechten
en de soevereiniteit van na
buurlanden waard zijn, daar
moeten de Sandinisten maar
eens naar gaan informeren in
de Russische satellietstaten".
Extra tragisch voor de idealis
tische Sandinisten is dat Nica
ragua voor de Sovjet-Unie op
dit moment helemaal niet zo
belangrijk is. Moskou heeft
thans heel andere prioriteiten.
Onafhankelijke waarnemers
in Washington stellen vast dat
de Sovjets de laatste tijd dan
ook zeer beheerst zijn geweest i
in hun materiële hulp aan de
Sandinisten. Het Kremlin wil
ten behoeve van de ideolo
gisch onbetrouwbare Sandinis
tische partner niet riskeren
dat hervatting van wapenbe-
heersingsoverleg met de Ame
rikanen (een economische
noodzaak voor de Russen) he
lemaal onmogelijk wordt. En
dat Reagan Nicaragua zou aan
grijpen om zoals heel wat
havikken van het Pentagon
bepleiten tegelijk ook een
eind te maken aan het Castro-
-regime op Cuba.
De verklaring van Ameri
kaanse minister van defensie
Weinberger, afgelopen week
einde, dat de Russen en Cuba
nen Nicaragua volstoppen met
grote hoeveelheden aanvals
wapens, welke een bedreiging
vormen voor de „buurlanden"
is volgens alle onafhankelijke
waarnemers in de VS ronduit
onwaar. Nicaragua is nog altijd
een zeer primitief bewapend
land, met een om propagandis
tisch redenen georganiseerd
volksleger, dat grotendeels let
terlijk met stokken en kap
messen is uitgerust. De buur
landen El Salvador en Hondu
ras beschikken dank zij de
Amerikaanse hulp en aanwe
zigheid aldaar over veel
krachtiger militaire apparaten.
Maar die verklaring van
Weinberger onderstreept twee
dingen: Washington is bezig de
publieke opinie in eigen land
en in de wereld te wennen aan
het invasie-idee en er is one
nigheid binnen de VS-rege-
ring over de vraag hoe hard
andere drukmiddelen moeten
worden toegepast om zonder
invasie de Sandinisten weg te
krijgen of tot demokraten naar
Noordamerikaans model om te
buigen.
Zolang die onenigheid bestaat
toegespitst tussen Weinber
ger enerzijds en de gematigder
minister van buitenlandse za
ken Shultz anderzijds zal er
van een invasie waarschijnlijk
geen sprake zijn. Zo'n ingreep
zou enorme politieke schade
voor de VS in de gehele we
reld betekenen en binnen de
Amerikaanse samenleving
weer een verlammend schisma
als in de Vietnam-jaren bijeen
brengen. Afgezien van het
probleem aan wie de VS de
veroverde macht zou moeten
overdragen, zouden trouwe
Sandinisten immers bij tien
duizenden een guerrilla begin
nen, waaraan de Amerikanen
zich dan niet meer kunnen
onttrekken. Reagans „nieuwe
patriottisme" in die VS zal eer
der om zeep dan vooruitgehol
pen worden door uit Nicara
gua terugkerende lijkkisten
met Amerikaanse jongens
Mobilisatie
Intussen past de in Nicaragua
afgekondigde mobilisatie in
het Amerikaanse doel om de
Sandinisten economisch ver
der uit te putten. De mobilisa
tie helpt de koffie-oogst te
frustreren.
Hoe vastbesloten de regering-
-Reagan is om Nicaragua niet
te accepteren als een marxis
tisch experiment in Midde-
n-Amerika, blijkt wel uit de
Amerikaanse boycot van het
in naam door Washington ge
steunde „Contadora"-initiatief.
Toen Nicaragua dat vredes
plan in september aanvaardde
(vrije verkiezingen, terugtrek
king van alle buitenlandse mi
litairen en een bevriezing van
wapenimporten in alle Mid-
ardige
re en
ategie'
denamerikaanse landenjgton
Washington moeilijk tejf-asser
seren verificatie- en jaxd. j
aanvullende eisen stell'ordt gi
verlangt de VS nu iver de
verkiezingen in Nicaragmrd z
van vorige week warerwden
farce") en het laat zich affeerd
dat Reagan pas tevreda het
zijn met een verkiezingsu dooi
waarin de Sandinisten rs is
absolute meerderheid len m
halen, zodat ze zich in e^jgisch
ralistische samenleving[gebi»
ten schikken. t-lanc
Het meest verontrustejerzo*
misschien nog dat prqrop c
Reagan een zekere haaslj te
om Nicaragua naar zijnden j
te zetten. „Hij wil zijn
dentschap over vier jaa
beëindigen temidden va!^(_J
oorlog in Midden-An
Daarom moet voor de k |q|-^
de zomer duidelijk won
dat zonder militair in| rw-xc
kan. De president wil i
eventuele invasie n°gpl-||
doende tijd hebben om
de te herstellen", aldu
van Reagans stafleden f'E
Witte Huis. ;leu'
P. c
In de Volgermeerpolder is men
gisteren begonnen met een
proef met zogenaamde
ecoschermen. Deze lange
chemisch resistente foliebanen
worden tot op een diepte van 20
meter verticaal in de grond
gebracht. De banen moeten zo
het grondwater beschermen
tegen eventuele chemische
verontreiniging.
„Politieman
wordt
uitgekleed"
DEN HAAG De groepscom
mandanten van de rijkspolitie
hebben tegenover leden van
de Politiecommissie uit de
Tweede Kamer hun nood ge
klaagd over de wat zij noemen
ontoereikende kledingtoelage.
Het Landelijk Overleg
Groepscommandanten (LOG)
becijfert, dat de kledingtoelage
tenminste 488 gulden moet be
dragen en niet 350 gulden of
300 gulden per jaar. „Wij ma
ken ons grote zorgen over de
voorgenomen vermindering
van de toelage", aldus woord
voerders van het LOG. De
groepscommandanten vrezen
dat de politieman op straat
door de kortingen letterlijk en
figuurlijk „uitgekleed" wordt.
DEN HAAG De Neder
landse reiswereld maakt
zich zorgen over de storm
achtig oprukkende com
putertechnologie en
vraagt zich af of zij over
vijftien jaar nog bestaans
zekerheid heeft als de
consument zijn reizen
vanuit zijn fauteuil boekt.
„Halen we het jaar 2000 nog?"
was de angstige vraag die van
daag centraal stond tijdens een
symposium van de reisbranche
in Amsterdam. Aan het sym
posium, dat ter gelegenheid
van 50 jaar Arke Reizen werd
gehouden, namen ruim 200
vertegenwoordigers uit de
reiswereld deel.
Volgens R. Admiraal van
Arke betekent de computer
technologie een nieuwe be
dreiging voor de reiswereld.
Nu al wenden vervoerders en
accommodatieverschaffers
zich rechtstreeks tot het pu
bliek, onder meer via Viditel
De reisorganisatoren en -bu
reaus worden daarmee gepas
seerd. Admiraal vreest dat dit
in de toekomst alleen nog
maar zal toenemen. „In de ko
mende vijftien jaar is leLaen
alles mogelijk en nu is r^,
dat de reiswereld zich.,.:*'
deze situatie beraadt",
Admiraal.
De directeur van de Alg'
Nederlandse Vereniginp
Reisbureaus (ANVR) i
vreur ziet de toestand i
zorgelijk in. De Nedeij J
reiswereld heeft al eeij
gaande automatisering d
voerd en kan daardoor d
sument veel meer servir on
den dan voorheen. De I
ment, aldus Couvreur, Atj<
reisbureau altijd weten r w
den want het voorziet
duidelijke behoefte. Ird
f °i
en
SUSKE EN WISKE AMORIS VAN AMORAS
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De ver
buiten de oevefs getreden
kosten van de gezond
heidszorg moeten aan
twee kanten ingedamd
worden: zowel aan de zij-
cfe van de medische hulp
verleners en de verple
gende instellingen als aan
de zijde van de patiënten.
Zo luidt de conclusie van
het Instituut voor onder
zoek van overheidsuitga
ven in een vandaag uitge
geven rapport over kos
tenbeheersing in de ge
zondheidszorg.
Volgens het Instituut moeten
niet alleen de tarieven van
artsen (en vooral specialisten)
herzien worden, maar dienen
huisartsen ook op bepaalde
manieren „geprikkeld" te
worden, hun patiënten minder
gemakkelijk door te sturen
naar specialisten. Wat de in
stellingen voor gezondheids
zorg betreft pleit het Instituut
een verbetering van de effi
ciency en het opnieuw vast
stellen van de taken en func
ties van alle ziekenhuizen,
verpleeghuizen e.d. in ons
land. Ook dit zou kostenbe-
heersend kunnen werken.
Kostenremmende maatregelen
aan de zijde van de patiënten
zijn volgens het Instituut: in
voering van een stelsel van ei
gen bijdragen voor medische
hulp (waardoor mensen min
der gauw een beroep op de ge
ADVERTENTIE
Daar doet U ideeën op en vindt u de laatste nieuwtjes
WONINGVERBETERING en verfraaiing KEUKENSHOW DELTA ZELFB0UWW0NING op ware
grootte SANITAIR en accessoires DOE-HET-ZELF-materialen en gereedschappen TUINAANLEG
ONDERHOUD van huis. tuin en auto WERVELENDE BREI-M00E-SH0W/BALLET GROTE
POSTZEGELSHOW KAMPIOENSCHAP statische modelbouw HOBBY'S en kreatieve
vrijetijdsbesteding 17 en 18 november OPEN DAGEN HOUT met vele demonstraties
Kom gezellig kijken, keuren, kiezen, kopen en besparenmaar vooral nieuwe ideeen opdoen!!!
zondheidszorg zullen do^f
het scheppen van de roofbij
heid om een keus te ime
met betrekking tot de i b
stelling van het ziekerf
pakket en het particulier""
zekeringspakket. Ten
wordt gepleit voor het
deren van concurrentie!
de ziektekostenverzekj
waardoor de premies
kunnen dalen. jjgg-
Jr^
GRATIS ELKE WOENSDAG^ft
BIILAGE BIJ UW KRANTM
INFORMATIE OVER FILMS.M
THEATER. RECREATIE. EX PC
EN EEN COMPLETE AGENI
