Economie nog grilliger
ilan het Nederlandse weer
Binnenland
rouwennetwerk wil vooral „topvrouwen steunen
IN EN OM DE KAS
Tweede editie Internationale
bloembollendag nog niet zeker
Moeilijk lerende kinderen
worden vaak slecht geholpen
land en tuinbouw
CetdaeSomonl
DINSDAG 30 OKTOBER 1984 PAGINA 11
us-
/olle
l
iller-
ciaal
ope-
)l De
(Van onze financieel-
economische redactie)
!N HAAG Iedereen
het er over eens zijn:
t KNMI zat er het afge-
>en weekend weer eens
rantisch naast. Geen
nnig, droog en windstil
rfstweer, maar volop
Buwe wolken, een frisse
nd en zelfs nog regen,
idanks alle moderne
ddelen blijft het weer
lorspellen kennelijk een
k. Met de economische
twikkeling is het niet
el anders: dat na een
rre winter een lente is
ngebroken is voelbaar,
hoeveel storm en re-
kdie lente desondanks
brengt blijft even on-
pelbaar.
iu weer financieel-
nómische profeten die de
de Amerikaanse
C lar binnen niet al te lange
met dubbeltjes zien dalen,
k zijn er speculaties over
terugval van het renteni-
Lau. Dergelijke onverwachte
tl (bewegingen zijn van grote
"vloed op de ontwikkeling
n de economie, ook in Ne
tland. Veel economische
llebozen beweren zelfs dat
B de Westeuropese economi
se lente grotendeels aan de
jrenigde Staten te danken
ibben
t is een bekend feit dat onze
tomsten uit het aardgas af-
nkelijk zijn van de prijs van
dollar. Bovendien komt elk
>cent rentedaling in Neder-
d volgens de standaard
boekjes die op de ministeries
van Financiën en Economi
sche Zaken worden gehan
teerd neer op een lastenver
lichting voor het bedrijfsleven
van rond een miljard gulden.
Tegenover degenen die dollar
en rente onvermijdelijk naar
beneden zien gaan staan ech
ter ook genoeg profeten die
van dergelijke voorspellingen
niets moeten weten en juist
een stabilisering over verdere
verhoging zien aankomen.
Hier, in de lage landen bij de
zee, kunnen we weinig anders
doen dan afwachten of het
gaat regenen of niet. Aan al
die profetieën hebben we wei
nig: feit is immers dat de dol
lar die vorige week verklaar
baar op z'n retour leek, giste
ren weer plosteling vier cent
duurder werd. Niemand kan
echt met zekerheid voorspel
len hoe het verder zal gaan.
Veel zal afhangen van de ont
wikkeling van de Amerikaan
se economie en de invloed
daarop van de op handen zijn
de verkiezingen. Psychologi
sche factoren spelen in het
Amerikaanse financiële we
reldje trouwens een niet te on
derschatten rol. Die plaatsen
financieel-economische ana-
lysten regelmatig voor de
grootste verrassingen!
Feiten
We kunnen hier wel een aan
tal interessante feiten onder
ogen zien, zoals die zich de af
gelopen weken hebben voor
gedaan. Onder invloed van
een overigens al (te) lang
voorspelde vermindering van
het groeitempo van de Ameri
kaanse economie kwam daar
ineens minder vraag naar kre
diet. Er waren minder dollars
nodig door een teruggang in
de investeringen. Geld wordt
in zo'n geval goedkoper en de
gevolgen waren er dan ook
naar: een iets goedkopere
Amerikaanse munt en een da
ling van de rente.
Nederland reageerde onmid
dellijk. Een aantal hypotheek
banken verlaagde vorige week
al hun rentetarief en deze
week wordt rood staan minder
duur. Het werd overigens tijd
voor een renteverlaging want
op de Nederlandse kapitaal
markt stond de rente al een
paar weken onder druk. Het
overheidstekort voor 1984 is
vrijwel gedekt en er zullen
voor dat doel waarschijnlijk
geen nieuwe openbare staats
leningen meer nodig zijn. Pas
in december zal de overheid
zich weer op de markt melden
om geld te lenen ten behoeve
van de dekking van het tekort
in 1985. Als gevolg van de rust
die daardoor op de kapitaal
markt optrad was de rente al
in een dalende lijn. De Ameri
kaanse actuele situatie vormt
nu een extra stimulans om het
Nederlandse rentepeil verder
naar beneden te krijgen.
Onder de duitsers
Deze ontwikkeling heeft er in-(
tussen toe geleid dat de Neder
landse rente voor het eerst
sinds lange tijd weer onder het
Duitse niveau is gekomen. De
afgelopen tien jaar moest Ne
derland met de prijs voor zijn
geld steeds boven het Duitse
niveau liggen, al was het al
leen omdat onze gulden in de
zelfde pas moet blijven als de
Westduitse munt. We moeten
voor Duitse beleggers
interessant genoeg blijven. De
kracht van de gulden en het
internationale vertrouwen in
onze munt is intussen echter
zo gegroeid dat we ons kunnen
veroorloven minder rente te
bieden dan onze oosterburen
doen.
Het overheidsbeleid, dat de ge
zondmaking van de staatsfi
nanciën als centrale doelstel
ling heeft en dat nu zijn
vruchten begint af te werpen,
is daar mede de oorzaak van.
Bovendien heeft de Neder
landse export zo'n rooskleuri
ge ontwikkeling doorgemaakt
dat we een overschot op onze
betalingsbalans hebben gekre
gen dat schommelt tussen de
15 en 17 miljard gulden. We
kunnen als land nu tegen een
stootje en de risico's van een
zelfstandige rentedaling ne
men daardoor af.
Overigens blijven dit alles
maar kanttekeningen. Voor
het antwoord op de vraag of
het economisch echt zomer
wordt en wanneer, hoe warm
het zal worden en hoe lang,
moeten we in Amerika te
recht. En daar spreken de bes
te profeten elkaar bijna chro
nisch tegen.
Voor zover ze het er bijvoor
beeld over eens zijn dat de dol
lar al maanden lang zwaar
overgewaardeerd is, worden
hun voorspellingen over een
forse daling steeds weer gelo
genstraft door de praktijk.
Zelfs na tegenvallende groei
cijfers en daarop gevolgde ren
tedalingen weet de Ameri
kaanse munt. zoals gisteren
bleek, de stijgende lijn te her
nemen. Economie is vaak nog
grilliger dan het Nederlandse
Weer'ARJEN BROEKHUIZEN
Economisch
klimaat ook
verbeterd door
loonmatiging
MAASTRICHT De
duidelijke verbetering
van het economisch kli
maat in Nederland is niet
alleen aan de opleving
van de wereldeconomie
en het overheidsbeleid te
danken, maar ook aan de
bijdragen die de werkne
mers via hun bereidheid
tot loonmatiging hebben
geleverd.
Dit heeft minister Ruding
van Financiën gisteravond
verklaard in het provin
ciehuis in Maastricht,
waar hij de derde Van
Lanschot-Limburgprijs
uitreikte aan het bedrijf
Nunhems' Zaden uit Hae-
len.
Ruding memoreerde de
aanzienlijke verbetering
van de winstpositie bij het
bedrijfsleven waarover
tussentijdse rapportages
van vele ondernemingen
in 1984 volgens hem dui
delijke taal spreken. Ver
der noemde hij de afbraak
van de werkgelegenheid
in de industriële sector,
het herstel van de bedrijfs
investeringen en de sterke
daling van de rente op de
kapitaalmarkt.
De minister zei dat diverse
ondernemingen nog geen
gebruik maken van de
verschillende regelingen
tot stimulering van het be
drijfsleven, omdat zij geen
weet blijken te hebben
van deze regelingen. De
overheid dient volgens de
minister wel terughou
dend te zijn bij het creëren
van nieuwe regelingen
omdat het streven in het
kader van de deregulering
gericht moet zijn op een
beperkt aantal regelingen.
Borstbeeld Ripperda
Oud-burgemeester Reehorst van Haarlem en luitenant-kolonel De Groot hebben gisteren in de Rip-
perda-kazerne in Haarlem een borstbeeld van Ripperda onthuld. Dit gebeurde ter gelegenheid van
het 100-jarig bestaan van de kazerne. Ripperda was een van de Haarlemse voormannen tijdens het
Spaanse beleg van Haarlem in de jaren 1572-1573.
UTRECHT Kinderen
met leer- en opvoedings
moeilijkheden krijgen
vaak niet de juiste opvang.
Onderwijzers en artsen
hebben doorgaans niet de
benodigde kennis en niet
bij elkaar te rade gaan als
hun hulp wordt ingeroe
pen. Dat zei gisteren voor
zitter J. Martinot van de
vereniging voor ouders
van kinderen met leer- en
opvoedingsmoeilijkheden,
De Pijler.
Volgens Martinot is de hulp
verlening aan moeilijk lerende
kinderen aan een grondige re
organisatie toe. Er zijn in Ne
derland naar schatting 200.000
van deze kinderen, dat is tien
procent van de schoolgaande
jeugd. De leerproblemen van
die groep staan niet op zich
zelf. vaak wijkt het kind hele
maal wat af in zijn gedrag. De
oorzaak van dergelijke proble
men is meetstal lichamelijk.
Bij de geboorte of na een ziek
te kan bijvoorbeeld een kleine
hersenbeschadiging zijn ont
staan. Pas op school blijkt dan
dat het kind niet kan meeko-
Onderwijzers die zo'n kind in
de klas krijgen weten vaak
niet wat ze er mee aanmoeten,
zo stelt Martinot. Ze laten het
kind maar „aanmodderen",
waardoor de problemen erger
kunnen worden. Soms ook
slaat een onderwijzer te snel
alarm, waardoor kinderen op
een LOM-school terecht ko
men, terwijl dat met een beetje
extra aandacht voorkomen'
had kunnen worden.
De Pijler wil in de eerste
plaats dat de ouders van een
„moeilijk" kind zo snel moge-.
lijk bij het overleg betrokken
worden. Daarnaast pleit de or
ganisatie voor de instelling
schillende deskundigen. Na de
signalering van de onderwijzer
dat er iets niet helemaal in
orde is, zou deze commissie
dan moeten beslissen wat de
beste opvang voor het kind is.
„Leer- en opvoedingsmoeilijk
heden worden vaak onterecht
uitsluitend beschouwd als een
onderwijsprobleem aldus
Martinot.
CEN HAAG De weini-
I vrouwen in hogere
incties zijn daar gei'so-
■i Trf* hebben nauwe-
1 .Cjks toegang tot mannen-
tbs, waar de informatie
mdgaat en waar men el
kaar de bal toespeelt. De
vrouwen komen te weinig
op recepties en in bars
kunnen ze zich niet te
vaak laten zien.
Aan het woord is Constance
Rottlander-Meijer, directeur
van het Instituut voor Sociaal
Beleidsonderzoek en voorzitter
van de Stichting Vrouwennet-
Vrouwennetwerk wil vrou
wen in leidinggevende en staf
functies ondersteunen en de
doorstroming van vrouwen
naar deze functies bevorderen.
Vrouwennetwerk streeft naar
verbetering van de arbeidspo-
sitie
Rottlander: De ongeschreven
spelregels van het zakenleven
zijn door mannen ontwikkeld
en die gebruiken ze al heel
jong. Vrouwen niet. Ook het
wandelgangenwerk (lobbyen)
is mannenwerk. Daar komen
niet aan te pas. Ik
ginnen direct over een ander
onderwerp als er een vrouw in
de buurt komt. En juist dat in
formele circuit is zo belang
rijk.
„Een man komt in het kleed
hokje na de hockeywedstrijd
of in de bar heel wat aan de
weet over ophanden zijnde fu
sies, de politieke kleur van ie
mand en zijn relaties. In die
wandelgangen krijg je de in
formatie die belangrijk is voor
je werk en waar je op een an
dere manier niet aan komt".
Constance Rottlander zette
zelf enkele jaren geleden een
Vrouwennetwerk op in Den
Haag. Nu schieten overal in
het land de netwerken uit de
grond, waar vrouwen met ge
lijkgezinden contacten kunnen
leggen.
Inmiddels zijn er ook deelnet-
werken ontstaan, zoals Net
werk pers en publiciteit (vrou
wen in de journalistiek). Vrou
wen in marketing. Netwerk
personal computer. Vrouwelij
ke organisatie-adviseurs en
Vrouwen in het bankbedrijf.
Opvallend is het grote aantal
jonge vrouwen. De vrouwen
die er rondlopen zijn notaris,
arts, beleidsambtenaar, kuns
tenaar, makelaar, manager of
hebben een eigen zaak.
bemiddelingsbureau
^BA Aalsmeer uitgebreid
fijdens de Vaktentoonstelling wordt bij de Bloemenveiling
Balsmeer <VBA) het vernieuwde en uitgebreide Bemidde
lingsbureau in gebruik genomen.De oppervlakte die het'
"BA-Bemiddelingsbureau beslaat nam met ruim 300 m2 toe
1000 m2. Deze uitbreiding kwam voornamelijk ten
unste van de monsterruimte; de ontvangstruimte bleef qua
Oppervlakte gelijk.
In de nieuwe opzet van het BB is de presentatie van de pro-
Bukten aanzienlijk verbeterd, met onder andere bakken op de
uiste hoogte, groepsgewijze aanduidingen boven de planten-
)akken, meer aandacht voor nieuwe monsters en een betere
htegratie van de tuinplanten. De voormalige kas voor bloei-
jnde planten is nu volledig ter beschikking van de tuinplan-
Jen, waardóór deze (voor veel exporteurs nog nieuwe) pro-
Buktgroep optimaal onder de aandacht wordt gebracht. Het
ichrijven van monsters geschiedt rechtstreeks met behulp
de computer, waardoor meteen een overzicht beschik-
r is van alle aanbiedingen van een aanvoerder. Op geprin-
stickers wordt verder alle informatie over de betreffende
tnonsters gegeven.
1 BB-ontvangstruimte werd opnieuw ingericht, waardoor
r zitruimte kon worden gecreëerd. Ook is tussen de plan-
n de monsterruimte een aantal zitjes met telefoon geïn-
lalleerd.
tijdens de Vaktentoonstellihg houdt het VBA-Bemiddelings-
ureau „open huis": op woensdag 7, donderdag 8 en vrijdag 9
ovember van 9.00 tot 22.00 uur en op zaterdag 10 november
pnderdeel van de vernieuwingen bij het Bemiddelingsbureau
t ook een nieuwe huisstijl, uitgevoerd in rood en groen.
In het Internationaal Bloem
bollencentrum in Hillegom is
de afgelopen weken druk ge
cijferd. De gegevens van de
op 20 september gehouden
Wereldbloembollendag kwa
men. binnen. Nu alles op een
rijtje is gezet, kan zonder
meer worden gesteld dat deze
dag een groot succes is gewor
den. In negen verschillende
landen zijn de Nederlandse
bloembollen uitvoerig in de
publiciteit gekomen en heeft
men veel goodwill gekweekt.
Hoewel de resultaten van zo'n
dag natuurlijk niet onmiddel
lijk verzilverd kunnen wor
den dat is werk van wat
langere termijn staat in ie
der geval vast dat de grote
publiciteit de afzet alleen
maar kan stimuleren. En daar
is het per slot van rekening
allemaal om begonnen.
Staat het al vast dat er in 1985
een tweede editie van de In
ternationale Bloembollendag
komt? Als het aan de mannen
van het Internationaal Bloem
bollencentrum ligt natuurlijk
wèl! Maar de vraag zal alleen
dan definitief bevestigd kun
nen worden als de sponsors
ook „ja" zeggen. Met andere
woorden: zijn de ministers
van Landbouw en van Econo
mische Zaken ook in 1985 be
reid een deel van de benodig
de gelden te fourneren? En
zal men volgend jaar opnieuw
kunnen rekenen op de mede
werking van bijv. de KLM. In
de loop van de komende we
ken zal daarover onderhan
deld worden. In Hillegom re
kent men op positieve reac
ties, want men is al druk be
zig de plannen voor 1985 van
de grond te tillen. In negen
landen zijn de bloembollen-
uit-Holland met veel nadruk
in het nieuws gekomen. Dat
was het geval in de USA, in
Canada, in Frankrijk, in
West-Duitsland, in Italië, in
Zweden, in het Ver. Konink
rijk, in België en in Zwitser
land. Er vonden ontvangsten
plaats op ambassades waar
vele vip's uit de groene we
reld hun opwachting maak
ten. Er werden vele videopre
sentaties gegeven, men voer
de de ene persconferentie na
de andere op compleet met
in „Hollands" costuum gesto
ken „good looking girls" en
zo-maar-voort. In vele tuinen
van ambassadepersoneel,
KLM-funktionarissen, e.d.
zullen straks bloeiende
bloembollen gloriëren. Men
heeft niet minder dan 1300
pakketten bloembollen ten
geschenke gegeven.
Gecompliceerd
Natuurlijk is deze Internatio
nale Bloembollendag de eerste
de beste keer niet overal
vlekkeloos verlopen. Dat lag
ook niet in de lijn der ver
wachtingen. Omdat het ge
beuren zich op één dag in ne
gen verschillende landen af
speelde, had men te maken
met een gecompliceerd ge
heel, waarin heel gemakkelijk
iets mis kon gaan. Eén voor
beeld: de zending promotie
materiaal, e.d. naar Italië
werd bij de grens door Ita
liaanse douaniers tegengehou
den. Men was wat argwanend
en wilde de zaak eerst goed
onderzoeken. Daarmee maak
te men uiteraard niet de min
ste haast en zo kon het gebeu
ren dat het promotiemateriaal
niet op tijd arriveerde. In Pa
rijs bleek dat de afnemers niet
of nauwelijks op de hoogte
waren van het feit dat er zo
veel kleurrijk bloembollen
materiaal voor winkel, tuin
centrum, e.d. beschikbaar
was. Directeur Le Poole van
het Bloembollencentrum: de
bollenexporteurs zijn in de
eerste plaats in de weer om
hun produkten te verkopen
en voelen er weinig voor om
ook nog eens met streamers,
posters en affiches te gaan
leuren. In Hillegom speelt
men dan ook met de gedachte
om straks in het marketing
Team Bloembollen het voor
stel te doen om de verzending
van het reclamemateriaal
vanuit Hillegom te regelen.
De Fransen wilden, zo bleek
in Parijs, het allemaal bijzon
der graag hebben. Men kan
beschikken over een aantal
adressen van grote Franse af
nemers. Die zou men bijv.
monsters willen sturen van al
het promotiemateriaal dat
Bloeiende tulpen
Een punt van zorg was de
vraag of de mandjes met
bloeiende tulpen in sep
tember een uitgesproken no
vum uiteraard wel op tijd
zouden arriveren. Vele tien
tallen mandjes werden in
Holland gearrangeerd door de
Hillegomse bloemsierkunste-
naar Cock van Andel. En na
de aflevering kon men er al
leen maar op hopen dat alles
op tijd zou aankomen. Men
bleek zich zorgen te hebben
gemaakt om niets. De KLM
leverde alles prompt op tijd
af. Het inschakelen van de
ambassades is een goede greep
geweest, al bleek wel dat de
landbouwattaché's in het ver
volg veel vroeger geïnfor
meerd moeten worden en dat
zij ook het benodigde promo
tiemateriaal eerder in hun be
zit moeten hebben. Wat Zwe
den betreft: daar is gebleken
dat 20 september voor dat
land al rijkelijk aan de late
kant is. In de USA is de
Bloembollendag een stunt van
jewelste geworden. In dit ver
band deelde de heer Le Poole
mede dat droogverkoop van
bloembollen in amerika loopt
als een trein. In twee jaar tijd
is de omzet in geld met niet
minder dan 23% gestegen!
Voor een klein deel ook een
gevolg van de eerste enkele
Honderden mandjes met bloeiende tulpen trokken tijdens de
Wereldbloembollendag sterk de aandacht in negen landen,
jaren geleden ingezette wijzi- zulke omstandigheden de hui-
ging van de promotie, maar selijke haard boven de tuin.
vooral is die groei te danken Ook in landen als Denemar-
aan de sterke Amerikaanse ken, Engeland en Canada zit
dollar. En niet te vergeten: de droogverkoop opvallend in
aan het feit dat men in Ame- de lift. Opmerkelijk feit: de
rika de laatste jaren steeds verkopen hebben voor 80%
een fraaie herfst heeft ge- betrekking op de voorjaars-
kend. Dat is van grote invloed bloeiers zoals de tulpen, nar-
op de verkoop. Want bij slecht cissen, hyacinten, crocussen,
weer moet men al een door- enz. Zomerbloeiers als lelies,
dik-en-door-dun-liefhebber gladiolen en dahlia
het met een veel kleiner stuk
van denmarkt doen.
De consument wordt op het
ogenblik geconfronteerd met
hoge groenteprijzen. Enkele
uitzonderingen zijn er wel,
maar deze groentesoorten zijn
al gedurende een hele periode
niet zo duur. Het gaat om
sluitkoolsoorten en een gewas
als winterpeen. Men kan deze
gewassen niet dag in dag uit
op het menu zetten, enige va
riatie is toch wel aantrekke-
s de be-
lijk. Het slechte weer
langrijkste oorzaak
hoge prijzen. Veel gewassen
die om deze tijd nog van bui
ten geoogst worden zitten met
problemen. Toch zijn er teke
nen die erop wijzen dat voor
een aantal gewassen en de
prijs in de komende week zal
dalen. De spruiten daalden teit spruiten te koop voor 2 kan men ook voor 1,4
wat sterker in prijs. Op het gulden per kilo. Voor spruiten kilo terecht. Andijvie z
ogenblik zijn er eerste kwali- van een mindere kwaliteit prijs variëren van f l.f
ƒ2,- per kilo. Chinese kool is
flink in prijs gestegen, name
lijk naar 1,86 per kilo. Maar
dit gewas wordt in de loop
van de week goedkoper. Een
kilo prei zal 2 gulden kosten.
Bospeen werd duurder en
kost op het ogenblik 2,46 per
bos. Voor een grote bloem
kool, hier gaan er zes van in
een groentekist, zal men 4
gulden neer moeten tellen.
Een kleinere maar, 8 per kist,
kost 2,76. Voor spinazie
schommelt de prijs tussen
ƒ2,50 en 3,40 per kilo. Er
zijn ook,weer raapsteeltjes te
koop, ze kosten 92 cent per
bosje. Sperziebonen, die van
buiten aangevoerd worden,
kosten 4,10 per kilo. Bleek
selderij kost 1,74 per stuk.
De aanvoer van witlof wordt
wekelijks groter. Dit gewas is
nog steeds niet goedkoop,
maar de prijs is dalende. Om
dat er nogal wat kwaliteits
sorteringen zijn loopt de prijs
nogal uiteen. Voor een eerste
kwaliteit lof, dit is vast lof,
waarvan de punt van de krop
mooi gesloten is, moet men
rekenen op ƒ7,- per kilo. Het
zelfde lof, maar dan niet mooi
gesloten kost f 5,80 per kilo.
Voor los lof (kwaliteitsklasse
III) betaalt men f 4,20. Radijs
is goedkoop en kost 48 cent
per bosje. Sla is schreeuwend
duur geweest in de afgelopen
weken. De prijzen dalen op
het ogenblik. Voor een krop
met een gewicht van 150
gram moet men rekenen op 1
gulden per krop. Lichtere sla
is dus goedkoper. Rode kool
koste 42 cent per kilo, witte
kool 50 cent, spitskool 1,22
en groene kool 1,26. Winter
peen is te koop voor 60 cent
per kilo. Voor de genoemde
groentesoorten is er uitgegaan
van kwaliteitsklasse I, zo niet
dan is dit vermeld. Het is
goed om als consument op
deze aanduiding te letten.
