0 TAFEL 1 g Rome zoekt vergeefs naar bisschop voor Den Bosch W.T.VI D'66 kiest lijsttrekker vervroegd Vaticaanse zorg over LPO weggenomen kerk wereld IKV kan zijn politieke werk voortzetten sV Liturgische vernieuwing gaat velen niet ver genoeg DE GANG KONINKLIJK HUIS ACHTERGROND CcidaeSowo/nt MAANDAG 29 OKTOBER 1984 PAGINA^EI De zorg van de Romeinse Curie dat de Nederlandse bisschop pen met het Landelijk Pastoraal Overleg (LPO) een permanen te bovenbisdommelijke raad met beslissende bevoegdheden zouden willen inrichten, hebben de bisschoppen kunnen weg- Dit zei aartsbisschop dr. A.J. Simonis zaterdag te Amersfoort in zijn openingstoespraak tot een eerste voorbereidende bijeen komst voor een Landelijk Pastoraal Overleg dat volgend na jaar in een nieuwe vorm zal worden gehouden. Eerdere om schrijvingen over de opzet van het beraad hadden in Rome misverstanden gewekt en tot bezorgdheid geleid, daar de Ker korde en het kerkelijk recht geen plaats kennen voor een LPO met beslissende bevoegdheden. De bisschoppen hebben in het overleg met Rome de misverstanden kunnen wegnemen door in de uiteindelijk vastgestelde omschrijving te laten uitkomen dat het LPO geen permanent orgaan is, maar op initiatief van de bisschoppenconferentie wordt bijeengeroepen. Beminnen en de gebreken inzien van hen die men bemint, haten en de deugden erkennen van hen die men haat dat is zeldzaam in de wereld. KANDIDATEN DEINZEN TERUG VOOR VERDEELD BISDOM (Van onze correspondent in Rome, Cees Manders) Het kan nog wel even duren voordat het bis dom Den Bosch weer een bisschop heeft, In Rome wordt nu over een benoeming aan het eind van het jaar of zelfs over drie maanden gesproken. Geschikte kandidaten vinden voor Den Bosch is al moeilijk, nog moei lijker is het geschikte mensen te vinden die hun benoeming in dank en met vreugde aanvaar den. De nieuwe bisschop weet al bij voorbaat dat hij niet door alle katholieken in zijn dio cees gelijkelijk zal worden geaccepteerd, en dat hem dus strijd wacht, vooral als zijn opstelling al bekend is. Wel licht dat Rome daarom aan stuurt op een benoeming van iemand van buiten, van ie mand van wie nog niet vast staat welke kant hij heeft ge kozen. Tegen deze achtergrond heeft het Vaticaan al direct de voorkeur gegeven aan monseigneur Muskens, de rector van het Nederlands college in Rome, en wat de Nederlandse kerkprovincie betreft een outsider. Maar Muskens wil niet weg uit Rome. Het Vaticaan heeft hem maanden geleden al be naderd, maar tevergeefs. Toen heeft het Vaticaan an dere kandidaten onder de loep genomen, maar die ble ken eerder geschikt voor de functie vari hulp-bisschop of helemaal niet geschikt. Nu is men toch weer teruggeko men bij monseigneur Mus kens. Muskens zelf laat hier over niets los: „Ik kan daar over geen enkele mededeling doen". Pressie Hij staat op het ogenblik bloot aan enige pressie van de kant van het Vaticaan om alsnog de benoeming te aan vaarden. En de vraag is al leen hoelang hij aan die pres sie weerstand kan bieden. Want uiteindelijk beslist de paus, en de geloofsdienaren hebben zich aan zijn beslis sing te onderwerpen. Het is duidelijk dat het Vaticaan geen enkele haast heeft met de hele benoemingsprocedu re. Dagelijks worden hier nieuwe bisschoppen be noemd, voor de duizenden diocesen die er in de hele we reld bestaan. Een Nederlands verzoek om spoed bij invul ling van de vacature Den Bosch zou in Rome dan ook niet worden begrepen. Bijko mende moeilijkheid in het Bossche geval is het ontbre ken van een pauselijke nun tius in Den Haag. Een nunti us speelt een rol bij een bis schopsbenoeming, in zoverre dat hij (op vertrouwelijke wijze) over de situatie in het betreffende bisdom aan Rome rapporteert. Moet Den Bosch wachten op de benoe ming van een nieuwe nunti us, dan zal de benoemings procedure van de nieuwe bis schop wel eens nog meer kunnen worden vertraagd. Intussen is de vertrouwelijk heid waarmee het Vaticaan de benoemingsprocedure om ringt groot, maar niet uitzon derlijk. In feite zijn er maar twee of drie personen die de zaak behandelen en de pau selijke beslissing voorberei den. Daarbij wordt de nunti us betrokken en de leider van de betreffende kerkpro vincie, maar deze laatste ze ker niet in het eerste sta dium. De uitverkoren kandi daat krijgt veertien dagen de tijd om „ja" te zeggen. Mon seigneur Muskens zei dus nee, en wellicht maakt hem dat nu juist zo geschikt voor dat moeilijke ambt in Den Bosch. Maar nogmaals, haast heeft het Vaticaan niet. Er zijn bisdommen die twee jaar lang op een bisschop moeten wachten. Mgr. Muskens, de voornaamste kandidaat voor Den Bosch, blijft liever rector van het Nederlands College in Rome. Clai Het IKV kan zijn politieke activiteiten voortzetten. Wel heeft de campagneraad, die dit zaterdag te Utrecht besloot, hiervoor gedragsregels opgesteld. Zo mag de IKV-top geen voorstellen doen die de vredesbeweging zouden kunnen compromitteren De campagneraad, waarin de negen kerken en ruim 400 ker- nen (actiegroepen) vertegenwoordigd zijn, bepaalt het beleid van het IKV. Secretaris M.J. Faber zei in deze regels geen beperking voor zijn werk te zien. De vergadering had volgens hem de vrees weggenomen dat elk overleg met politici over zogenaamde tus senstappen om het doel van het IKV te bereiken, als compro mis uitgelegd zou kunnen worden. De gedragsregels zijn door de campagneraad opgesteld naai11 aanleiding van een reeks uitlatingen van Mient Jan Faberoor waarin hij ondermeer de bereidheid toonde zich neer te leggen bij de tijdelijke plaatsing van kruisraketten in ons Jand. De Til burgse hoogleraar theologie dr. Th. van Veldhoven, lid van de IKV-kern Den Bosch, pleitte in september voor beëindiging van alle politieke activiteiten. Het IKV kwam zaterdag niet tot een eenduidig oordeel ovet het proces tegen de Staat der Nederlanden, dat de stichtir Verbiedt de kruisraketten wil aanspannen om de plaatsing va kruisraketten in ons land tegen te houden. Het IKV als land* lijke organisatie heeft zich er niet achter gesteld. Wel staat hel plaatselijke kernen en stafmedewerkers vrij eraan mee te doen. IKV-voorzitter B.J.Th, ter Veer zei het een goede zaak te achten dat zo'n proces wordt gevoerd maar het is volgens hem niet zeker dat het gewonnen wordt. Het IKV is vooral beducht voor de negatieve uitwerking van een negatieve uitslag. eiden puitbu enstac nder iarteb: )rie ,EIDE :hter ouder eerde Bisschop Jenkins provoceert weer De Britse bisschop David Jenkins heeft zaterdag in een reli gieus programma van de BBC opnieuw een provocerende uit spraak over een van de grondbeginselen van het christendon gedaan. Dit keer noemde de omstreden bisschop de wederop standing van Christus „een goocheltruc met beenderen". De 59-jarige hoogleraar theologie werd in juli tot bisschop van Durham gewijd. Ruim 12.000 orthodoxe anglicanen hebber hiertegen schriftelijk geprotesteerd. CONGRES IN VATICAAN TEN EINDE: (Van onze correspondent in Rome, Cees Manders) Het liturgisch congres dat de afgelopen week in het Vati caan is gehouden heeft op de laatste dag, zaterdag, nog eni ge onverwachte kritiek aan het adres van de paus opgele verd. De bijeenkomst had tot doel om de balans op te ma ken van 20 jaar liturgische vernieuwing sinds het laatste concilie. De meeste landen waar de kerk vertegenwoor digd is hadden daarvoor in to taal 200 afgevaardigden naar Rome gestuurd. Voor Neder land was mgr. Bar aanwezig. De groep Engelstaligen (met vertegenwoordigers uit 32 landen) uitte bij monde van de Zuidafrikaan Hurley haar „ernstige bezorgdheid, spijt en verbijstering"' over het feit dat de paus het onlangs moge lijk had gemaakt terug te ke ren naar de traditionele Mis, zoals die vóór het concilie werd gevierd. Volgens de En gelstaligen was het tot nog toe uitgangspunt geweest dat de nationale bisschoppenconfe rentie over liturgische zaken de beslissingen nam, en dat deze beslissingen aan het Va ticaan ter goedkeuring wer den voorgelegd. Maar nu de paus de bisschoppen toestaat de oude Latijnse mis te lezen als zijn gelovigen dat wensen, worden de liturgische spelre gels doorkruist en komt alle autoriteit toe aan de lokale bisschop. Dit vinden de En gelstalige bisschoppen een be denkelijke ontwikkeling. De congresdeelnemers hebben uitvoerig de balans opge maakt van de grote liturgi sche vernieuwingen van het concilie: de introduktie van de lokale taal en van de loka le gebruiken in de eredienst. Voor de meeste bisschoppen bleken de vernieuwingen echter nog niet ver genoeg te gaan. Sommige bisschoppen willen een grotere taak voor de leek, in het bijzonder voor de vrouw; muziek en dans moeten meer in de eredienst geïntegreerd worden; het ge bruik van de plaatselijke taal moet geheel vrij worden; hu welijkssluiting en het begrafe nisritueel moeten meer aan gepast worden aan de plaatse lijke culturele tradities; de ge lovigen moeten nog meer bij de eredienst worden inge schakeld; en in de liturgie moet de creativiteit belangrij ker zijn dan de van te voren vastgelegde regels. Deze en andere wensen hebben de bis schoppen de afgelopen dagen aan de hoogste Vaticaanse au toriteit op dit terrein, de con gregatie voor de goddelijke eredienst, kunnen overbren gen. De paus toonde zich zaterdag in de slottoespraak tevreden. „In het licht van de getuige nissen die u deze week heeft afgelegd, kan men zeker be vestigen dat de liturgische hervorming over het alge meen jn de hele kerk goed is onthaald. Vooral de introduk tie van de nationale talen en de vereenvoudiging van de gebruiken zijn erg gewaar- De paus hekelde echter de weerstand die enkelingen of groepen vanaf het begin tegen de liturgische veranderingen hebben geboden. „Bovendien zijn er bepaalde groepen", zo zei hij, „die denken dat zei t verlof hebben om hun eigen "t., liturgie te maken. Zij verge-' ten dat de liturgie van nature eigen is aan de gehele kerke lijke gemeenschap, en dat her ders en gelovigen dienover- eenkomstig moeten handelen, [gnk; opdat in deze zo belangrijke sector alles zich voltrekt in harmonie met richtlijnén va»,êen de kerk". eid" leen eit d lats Itoni e be ar e g] erba an c nd oor ondt eluii :da Hamschijf, zuurkool met ananas en aardappelpuree koffievla Voor twee personen hebt u het volgende nodig: 1 of 2 stukken hamschijf varkensbovenpoot), halve liter water, zout, ui, lau rierblad, tijm, paar peper korrels halve kg zuurkoop, 2 schij ven ananas (bewaar een eventuele rest tot vrijdag, maar niet in het blik); Vs tot 1 kg aardappelen, zout, melk, peper, noot- muscaat, 25 g boter; halve liter melk, 25 g maï zena, 30 g suiker, 2 theele pels oploskoffie, paar wit te of roze schuimkoekjes. Breng het water aan de kook met zout, grove snippers ui, laurierblad, tijm en poeper- korrels en leg er de ham- schijf in. Laat het water heel zachtjes doorkoken tot het vlees loslaat van het bot; dat duurt circa anderhalf uur. Zeef de bouillon. Snijd de zuurkool desge wenst een paar keer door en zet ze met de bouillon van de hamschijf op. Kook de groente 15 minuten (beet gaar) of 30 minuten (gaar). Langer koken is niet lekker. Kook de laatste tien minuten stukjes ananas en de ham schijf mee. Gberuik het overblijvende kooknat als een soort jus. Kook de aardappelen gaar met zout, giet ze af, stamp ze fijn en meng er zoveel melk door dat het een stevige pu ree wordt. Maak deze puree op smaak met peper en noot- muscaat en roer er de boter door (aardappelpuree wordt extra lekker als ze een paar minuten stevig wordt ge roerd). Maak de helft van de melk warm. Meng de maizena, sui ker en weinig koude melk tot een papje. Schenk er wat hete melk bij en doe 'het in de pan. Roer de vla terwijl die even kookt en doe er vervolgens van het vuur de koffie en de rest van de melk bij. Garneer de afge koelde vla met verkruimelde schuimkoekjes. JEANNE Redactie: Frans Weerts en Dick van Rietschoten Bijdrage: Marga Rijerse Niet over rozen Het leven van CDA 'er Gerrit Gerritse gaat in deze tijd niet over rozen. Als sociaal-econo mische deskundige van zijn fractie wordt hij regelmatig door vakbonden, vooral van CNV-zijde, gevraagd zitting te nemen in forumdiscussies. Per trein reist hij van hot naar her om aan de vraag te voldoen. Zo was hij afgelopen dinsdagavond in Oss present, op een bijeenkomst van de christelijke ambtenarenbond CFO. Of Gerritse nog enig plezier aan dergelijke bijeen komsten beleeft valt met name sinds die dag te betwij felen. Zijn collega-kamerleden Ro bin Linschoten (VVD) en Hans Alders (PvdA) waren ook van de partij. Linschoten genoot zichtbaar van de over hem uitgestorte kritiek en bleef met veel verve het kabi netsbeleid verdedigen. Alders liep na afloop van de bijeen komst met zijn hoofd in de wolken. Wanneer is er weer zo 'n discussiebijeenkomst?", vroeg hij spinnend aan een van de organisatoren. Er was immers lof voor dé PvdA, ter wijl over het CDA van Ger ritse (nota bene zelf oud- CNV'er) een emmer vol kri tiek was uitgestort. Voor veel CNV'ers heeft het CDA afgedaan. Vooral voor zitter Van der Meulen stamp te het kabinetsbeleid en met name de CDA-fractie „die toch beter zou moeten weten als christelijke partij", volle dig de grond in. „De rege ringsfracties zijn niet meer dan een supporterslegioen. Iets tegen jullie zeggen heeft hetzelfde effect als ploegen op de rotsen". CFÓ-secretaris Jan Anneveld merkte cynisch op dat je met het kabinet overleg kan voeren of de lin ker- of de rechterpoot er af moet, maar dat er hoe dan ook een poot af zal moeten. Bijna smekend om begrip zei Gerritse dat hij het huidige beleid ook niet met plezier verdedigt. Hij zakte nog iets dieper weg in zijn stoel, maar het kaaps viooltje voor hem op tafel was veel te nietig om zijn hoofd achter te kunnen verschuilen. Bitter, kwaad, verdrietig en teleurgesteld moet hij zich na afloop heb ben gevoeld. Eén opmerking uit de zaal, gericht aan zijn adres, deed hem daarvoor bij na ontploffen. Een der aan- Hans Alders (PvdA): Wan neer is er weer zo'n dis cussie-bijeenkomst? wezigen hield hem voor datje niet mooi of rijk hoeft te zijn, als je maar enthousiast bent. „Maar Gerrit, zelfs dat ben je niet!". Aan het slot nog één vraag, maar die wilde Gerritse niet beantwoorden omdat hij de trein wilde halen. „Ik breng hem persoonlijk naar huis als hij wat zinnigs zegt", bood ie mand uit de zaal aan. Waarop het gepijnigde Kamerlid ver zuchtte: „Dan Weet ik zeker dat ik moet lopen". Tante Truus Dat de politiek regelmatig zorgt voor een verdere uit breiding 'van de Nederlandse woordenschat, zal onderhand geen geheim meer zijn. Ver- lubberen, insteken op, in schatten, (meerjarige) echte minima, tweeverdieners, af bouwen (in de betekenis van afbreken); het zijn stuk voor stuk woorden die geboren zijn in het Haagse politieke „ge beuren Voor een deel zijn ze al geadopteerd en door mijn heer Van Dale toegevoegd aan het geoorloofd Neder lands taalgebruik. Sommige uitlatingen van poli tici worden zeer snel door de media opgepikt en prompt van eèn nieuwe betekenis voorzien. De nieuwslezers Joop van Zijl, die midden in het tv-programma van Koos Postema zaterdag het middag journaal presenteerde, waagde er openlijk de draak mee te steken. Hij gaf de uitzending terug met de woorden: „Wie niet bij tante Truus wil blij ven zitten kan altijd nog bij Koos terecht". Menige tante in Nederland zal zeker hopen dat Van Dale zijn ijver niet te ver doorvoert, door bij de volgende druk de uitdrukking „bij Tante Truus zittenop te nemen. Tweeverdieners Fervente tegenstanders van de huidige coalitie zullen ko mende week, als de wet twee verdieners in de Tweede Ka mer aan de orde komt, weer even op het puntje van hun stoel mogen gaan zitten. „Het werd hoog tijd", zo hoorden we in die kringen al verzuch ten „dat die twee elkaar weer eens flink in de haren vlie gen Als de voortekenen niet bedriegen, dan kan het er woensdag inderdaad warmp jes aan toegaan in onze natio nale vergaderzaal. De afgelopen dagen hebben CDA en VVD geen gelegen heid voorbij laten gaan om el kaar via radio en tv te betich ten van leugens, dan wel het schenden van harde afspra ken. Alles draait daarbij om de belastingverlaging die het kabinet aan tweeverdieners wilde geven, om hun relatief Het Tweede-Kamerlid Gerrit Gerritse (CDA): Ik verdedig het kabinetsbe leid ook niet met plezier. hogere kosten van levenson derhoud te compenseren. De liberalen houden keihard vast aan die „sluitende afspraak met het CDA", terwijl de christen-democraten zeggen niets van zo'n afspraak te we ten. Al met al is over de wet twee verdieners toch maandenlang onderhandeld met het kabi net. Op een gegeven moment werd ook een compromis be reikt waarover VVD én CDA zich toen niet ontevreden toonden. CDA'er Van Ierssel was degene die in de onder handelingen met de VVD de belangen van zijn fractie heeft behartigd. Hier en daar wordt gefluisterd dat dit Ka merlid toen wellicht iets te gretig ja heeft gezegd tegen het toen voorliggende com promisvoorstel. Ondertussen staat de PvdA langs de zijlijn, ongeduldig trappelend tot een der coali tiegenoten de ander onderuit haalt. De socialisten laten echt geen kans voorbijgaan om te stoken in een door hen onge wenst huwelijk. De PvdA'er Kombrink wreef zich dit weekend voor de radio al duchtig in de handen. Zijn fractie wil helemaal geen extra's voor werkende twee verdieners, maar met de door het CDA gewenste verlaging van die belastingvrije som zullen ze ook genoegen ne men. Aan de andere kant hoopt de PvdA op steun van de liberalen voor hun plan de werkelijke kosten van kin deropvang voor tweeverdie ners geheel aftrekbaar te ma ken. Het liefst zien Kombrink en de zijnen natuurlijk dat het kabinet het onaanvaardbaar uitspreekt over het CDA- voorstel, zodat met P.vdA- steun het kabinet naar huis kan worden gestuurd. Men hoeft echter geen helderzien de te zijn om te durven voor spellen dat het kabinet dit ge kibbel in de coalitie heus wel zal overleven. DEZE WEEK IN DE KAMER De Tweede Kamer begint morgen met het mondelinge vragenuurtje en volgen er een aantal stemmingen. Daar na wordt begonnen met de behandeling van de begroting Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieube heer. Woensdag interpelleert het RPF-Kamerlid Wage naar minister Van den Broek (Buitenlandse Zaken) over het verlenen van visa aan mensen uit de „thuislanden". Woensdag begint ook het debat over de wet op de twee verdieners. Fractieleider Maarten Engwirda van D'66 (r) feliciteert partijvoorzitter Jacob Kohnstamm, die zaterdag op het D'66-congres herkozen werd. (Van onze parlementaire redactie) AMERSFOORT D'66 zal z'n lijsttrekker voor de Tweede Kamerverkiezingen van mei 1986 vervroegd, in november 1985, kiezen. Dit hebben de D'66-leden dit weekeinde op een congres besloten. Het congresbesluit gaat in te gen de wens van het hoofdbe stuur van de Democraten. Het bestuur wenste de lijsttrekker pas in januari 1986 te kiezen. Partijvoorzitter Kohnstamm, die voor twee jaar herkozen werd, hield het congres voor dat de partij eerst een beleids- en verkiezingsprogramma moet heben en daarna pas een lijsttrekker kan kiezen. Het beleidsprogramma komt op z'n vroegst medio 1985 af, zo zei hij. Daarna kan de arbeid aan het verkiezingprogramma pas starten. Bovendien wees hij op de noodzakelijke schriftelijke voorronden binnen de partij voordat de lijsttrekker wordt aangewezen. Ook deze proce dure zou in de knel komen als de aanvoerder van de partij in 1986, al in november 1985 ge kozen zou moeten worden. De wens om eind 1985 al de eerste man te kiezen is, gezien alle werkzaamheden daarom heen, voor de D'66-partijbu- reau niet te behappen, aldus de voorzitter. Kohnstamm zei ook een „politiek" probleem te hebben met de motie. „Dit soort dingen (het aanwijzen van de lijsttrekker) moet je doen als de kiezers het willen weten. Begin 1986 dus". De D'66-leden bleken echter niet te vermurwen, vooral ge zien de Gemeenteraadsverkie zingen van maart 1986. Diver se sprekers wezen erop dat de partij dan een lijsttrekker moet hebben. De verkiezingen werden cruciaal genoemd voor de toekomst van de partij. Nadat het congres instemde met een „noodprocedure" voor het kiezen van de lijsttrekker, waardoor de schriftelijke voorronden voor het kiezen van een lijsttrekker binnen de partij vervallen en het hoofd bestuur een verkiezingspro gramma op hoofdlijnen maakt, stemde Kohnstamm met de wil van het congres in. Talloze sprekets bevestigden dat de versnelde procedure niet mag worden opgevat als een motie van wantrouwens jegens partijleider Maarten Engwirda. Termen als „geen Brutusmoord" en „geen kroonprins naar voren schui ven" gaven de stemming on der de overgrote meerderheid van het congres goed weer. Het congres liet door applaus merken dat Engwirda voorlo pig „onbetwist" het politiek leiderschap in handen heeft. Tamelijk zacht Ook morgen bevinden we o in zachte maar ook vochtij oceaanlucht. Het betekent, d de kans op een flinke hoevetj heid zon niet groot is. In 1 zuidoosten van het land I hoort wat zon nog wel tot 3 mogelijkheden, maar in i noorden en noordwesten bewolking het weer bepalei Het blijft echter wel droog. I middagtemperatuur loopt ui_ een van een graad of veertig in het noordwesten tot zo'n z ventien graden in het zuidot ten van het land. De luchtstroming over land zal zuidwestelijk zijuj Deze stroming wordt in start gehouden tussen depressies u het zeegebied tussen LJsli en de Britse Eilanden en i hogedrukgebied boven Zui oost-Europa. Een nadererl oceaanfront doet woensdag <T kans op regen of weer toenemen. Weerrapporten van vanmorgen 08.00 u Amsterdam motreg. De Bilt mist Deelen motreg. Eindhoven motreg. Barcelona Innsbruck l.bew. Klagenfurt zw.bew. Kopenhagen regen 22 14 0 H Mallorca Malta München w.bew. 23 14 O >nbew. 20 12 19 13 0 «CDA- Koninklijke 30 oktober Prinses Juliana opent in Veldhoven een Nationaal Vakantie- en Ontmoetings centrum, waarvan tot de oprichting het initiatief is genomen door het Natio naal Jeugd Fonds. Koningin Beatrix brengt een streekbezoek aan de Achterhoek. Daarbij zullen de gemeenten Wehl, Doe- tinchem, Dinxperlo, Aalten, Lichtenvoorde en Ruurlo worden bezocht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2