DE OAD SIAAPBUS MAAKT
ER'N DROOM REIS VAN!
M
DEKRANT
BRENGT
DE WERELD
BIJ U
THUIS.
WU BIEDEN U DE GROOTSTE KEUS
WINTERSPORTVAKANTIES IN ALLE PRIJSKLASSEN!
IDDELHOEK'S
OPEN DAG
BEVER MENTORA
ZWERFSPORT
Wij, als erkend ANVR „Goeie reis" reisbureau vertegenwoordigen alle gerenommeerde touroperators. Dat garandeert u een maximale keus!
SNEL, ZORGELOOS
EN SUPERVOORDELIG
PER LUXE TOURINGCAR!
MET UW EIGEN AUTO
IN UW EIGEN TEMPO
NAAR DE WINTERSPORT!
SNEL, COMFORTABEL EN
OERGEZELLIG
METDETREIN!^
Met de supervoordelige buspendel
reist u naar de mooiste wintersport
gebieden.
Ons reisbureau biedt u een enorme
keus uit veel uitstekende vakantie
verblijven in alle prijsklassen.
Met de speciale vakantietreinen
reist u rechtstreeks naar uw favoriete
wintersportplekje.
aitii
I REIS- EN PASSAGEBUREAU BV
Koornbrugsteeg 3 (Stadhuisplein) LEIDEN tel.071 -140641*
Haven 21a Tel. 071 -13 22 22 -13 24 22.
LEIDEN
Ter gelegenheid van de opening van een
nieuwe receptie en bar in het racketcenter
van Holiday Inn Leiden wordt op
ZONDAG 28 OKTOBER 1984
van 11.30-16.00 uur een
gehouden.
Als bijzondere attractie zal om 12.00 uur
de bekende doelman PIET SCHRIJVERS in
een tennisduel met de Leidse BURGE
MEESTER GOEKOOP op de baan verschij
nen.
Tijdens deze open dag is er een SPORT
MARKT met onder meer een stand van de
Tennisbond, presentatie van sportkleding
en materiaal, een sportschilderijententoon-
instelling en uitvoerige informatie over de
tennis- en squashmogelijkheden bij Holi
day Inn.
Voorts zullen er demonstraties tennis en
squash worden gegeven. Belangstellenden
kunnen daarna zelf de baan op.
ledereen is van harte welkom in het
Racketcenter van Holiday Inn.
Holiday Inn Leiden
Haagse Schouwweg 10 - 2332 KG Leiden
Telefoon 071-769310
Grootste Lanqlauf-
S specialist
Sk 20 verschillende LL-
ski types waxennowax
30% korbinq op langlauf,
en alpine skis van 'es/e^t.
voordelig© aanbiedingen
en verhuur*» scherpe
prijzen*» alle accessoires.
Galandplein 4 Den Haaq o?o-883?oo
Bus iö van CS/HS - PcxrUGerruimt®
Oad Busreizen heeft 'n unieke wintersport
primeur: de Slaapbus. Komfortabele fauteuils die
omgetoverd worden in prima dubbeldeks slaapban
ken. Alle 18 airconditioned Slaapbussen hebben bar en
toilet Ze worden ingezet op alle 9 en 10 daagse
wintersport nachtpendelreizen naar uw hotel, appar
tement of pension in Oostenrijk of Zwitserland. Een
bus/camping retour is er al vanaf r
169-p.p. Vraag al die Oad winter
(sport) gidsen bij uw ANVR reis-
buro of Rabobank, Voor 'n Oad I
droom-reis per Oad Slaapbus.
Oad, Postbus 20,7450 AA Holten. Tel.: 05483-1
HANS GROENENDIJK
CARAVAN- EN
CAMPERTECHNIEK
CARAVANNERS OPGELET!
winterservicebeurten
met inspektierapport
Incl. schoonmaken kachelbranders
165.-
Reparaties en schadeherstel aan alle merken
Inbouwkachels, koelkasten, water- en
gasinstallaties, antennes etc.
Kampeerauto-cascobouw
Alle materialen voor de zelfbouwer
Levering en montage van polyester daken
Bemiddeling bij verkoop
Div. gebruikte caravans en campers
NOORDEINDSEWEG 380 C
BERKEL- TEL. 01891-7818
Jaren geleden hebben de in
woners van het Oostenrijkse
Serfaus zich de dure eed ge
zworen hun kleine Tiroolse
bergdorp niet onder de voet
te laten lopen door het inva
sieleger van wintersporters.
Want het aantrekkelijke ski
gebied, de sneeuwzekerheid
gedurende zo'n 180 dagen en
een uitbundig schijnende zon
waren evenzovele garanties
voor een jaarlijkse „bestor
ming" van Serfaus.
van een slordige dertien miljoen
gulden zou Serfaus daarmee bo
vengronds weer herschapen kun
nen worden in een verkeersvrije
zone. Zelfs de grootste scepticus
ging voor deze houtsnijdende ar
gumenten overstag en het resul
taat van deze besluitvorming is
deze winter voor iedereen zicht
baar. De toerist die afgelopen zo
mermaanden in Serfaus verzeild
raakte, waande zich temidden van
een bouwput, waar druk werd ge
werkt aan de verwezenlijking van
deze droom. De dorpelingen klaag
den weliswaar steen en been over
teruglopende inkomsten, maar ook
hier geldt: wie mooi wil worden,
moet (financiële) pijn lijden. Te
genover het ongemak van één zo
mer staat het comfort van 1,3 kilo
meter ondergronds verkeersnet,
dat garant moet staan voor een
leefbaar wintersportdorp, vele ja
ren lang.
Twee cabines kunnen per uur on
geveer 2000 wintersporters met
een snelheid van veertig kilometer
vervoeren. Blijkt die capaciteit in
de praktijk niet voldoende? Geen
nood, er is ruimte genoeg voor uit
breiding. Daar is nu al rekening
mee gehouden.
TON VAN RIJSWIJK
De ingang van de „Dorfbahn" in het hartje van Serfaus, een ondergronds
verkeersnet van 1,3 kilometer dat garant moet staan voor een leefbaar
wintersportdorp.
Niet zozeer de komst van het mas
sale toeristenkorps zou het gezicht
van dit intieme dorpje kunnen
aantasten, maar hun vele auto's en
de bussen. En juist dat eigen ge
zicht moest behouden blijven. Er
werd besloten tot verregaande
verkeersmaatregelen: behalve be
stemmingsverkeer mocht de auto
niet verder komen dan de uiterste
grens van het plaatsje. Het vervoer
van de skiërs, langlaufers en wan
delaars naar het dalstation van de
Komperdellbahn zou voortaan
plaatsvinden via een lokale bus
pendeldienst. Maar wie in de laat
ste paar winters Serfaus bezocht,
heeft gezien hoe gpede bedoelin
gen door de praktijk werden ach
terhaald. Ondanks de beperkte
parkeerruimte was ook Serfaus
een dorp in blikverpakking ge
worden. Auto's en skibussen deden
hun best de unieke sfeer van dit
kleine stukje Oostenrijk aan te tas
ten. Maar denk niet dat diezelfde
Serfausers met lede ogen^die ont
wikkeling aanzagen. Er werd druk
gezocht naar een oplossing. En re
ken maar dat ze die gevonden
hebben.
Als eerste wintersportdorp in Eu
ropa beschikt Serfaus koménd
winterseizoen over een „Dorf
bahn", een ondergrondse op lucht
kussens. In plaats van het dorp in
de uitlaatgassen te laten stikken, is
gekozen voor een milieuvriendelij
ke oplossing onder het aardopper
vlak. De kosten? Bijna dertien mil
joen gulden (80 miljoen Shilling).
Ei van Columbus
Allerlei andere ideeën zijn bedacht
en weer verworpen. Een stoeltjes-
lift over het dorp van de parkeer
plaats naar het dalstation zou
goedkoop zijn, maar enkele nade
len hebben. Inbreuk op het omrin
gende Alpenlandschap en op het
skigebied. Bovendien zou het ver
voersprobleem voor de (tijdelijke)
inwoners van Serfaus daarmee
niet worden opgelost. Want met
skiklossen aan je voeten en ski's
op de schouder is het lopen van
het ene naar het andere eind van
het dorp beslist geen lolletje.
Een nieuwe gondellift bleek al
evenmin een goede oplossing. Een
andere, en.betere plaats voor het
dalstation een vereiste was
er niet. Bovendien zou ook hier
sprake zijn van landschapstorende*
elementen.
Wat te denken van een vervoers
systeem zonder rails, opperde ie
mand. Geen gek idee. De gedach
ten gingen in eerste instantie uit
naar rollende trottoirs, zoals ieder
een die kent van vliegvelden. Hoe
wel dit idee eerst serieus werd
overwogen, werd ook deze gedach
te verworpen toen bleek dat Ame
rika als land van de onbegrensde
mogelijkheden ook in dit geval het
ei van Columbus kon bieden. Ver
voer op luchtkussens. Geluidloos,
onder de grond weggewerkt, mi
lieuvriendelijk. Metdé uitgave
Veel wintersporters die Wengen
als eindbestemming hebben geko
zen, laten in Interlaken al hun
auto staan en voorkomen daarmee
het omleggen van sneeuwkettin
gen. Anderen prefereren het om
door te rijden naar Lauterbrun-
nen, waar vlak naast het station
een parkeergarage voor 900 auto's
staat. Maar beide groepen hebben
uiteindelijk met hetzelfde feit te
maken: doorrijden met de wagen
naar hun uitverkoren wintersport
dorp kunnen ze niet, eenvoudig
omdat er geen weg naartoe is. En
dat betekent vanzelf ook, dat
Wengen vrijwel geen autoverkeer
heeft. Gevolgen: je kunt in het
dorp overal lopen, de kinderen
kunnen onbekommerd ravotten en
de voetganger heeft nagenoeg on-
bepërkt voorrang op de enkele
auto die er noodgedwongen moet
rijden, van de dokter of van een
van de dorpskruiers.
Het effect is, dat het dorp een rust
kent die haast niet meer van deze
tijd is. Toegegeven, als je een hele
dag gereisd hebt om met de auto
van Nederland naar het Jungfrau-
gebied te komen, dan is het op dat
moment hinderlijk om voor de
laatste paar kilometers nog met
een bergtreintje en daarna een
kruier verder te moeten gaan, met
al het overladen van bagage van
dien. Maar dat euvel is gauw ver
geten als je de volgende morgen
heerlijk ongestoord je gang kunt
gaan zonder op het verkeer te hoe
ven letten. En dat de hele vakan
tie lang
Wengen ligt op een plateau in het
om zijn steile rotswanden wereld
beroemde Lauterbrunnendal op
1300 meter hoogte. Er zijn in dit
dal nog meer plaatsen (Milrren bij
voorbeeld) maar het grootste dorp
is Wengen. Jaarlijks in de tweede
helft van januari vinden hier de
internationale Lauberhornskiwed-
strijden plaats al meer dan vijf
tig jaar die meetellen voor de
wereldcup.
Maar het zijn niet alleen die wed
strijden geweest die het 130(Hnwo-
ners tellende plaatsje zo bekend
hebben gemaakt. Het is ook en
vooral de ligging, die het hem
doet. Wengen is ook in de winter
vaak zonnig; het is door een krans
van bergen beschermd tegen de
Het centrum van Wengen met een kunst- en een natuurijsbaan en met
volop gelegenheid het skiën onder de knie te krijgen.
noordenwind. Het landschap en
het uitzicht zijn zeer bijzonder. In
het zuiden zijn Eiger, Mönch,
Jungfrau, Breithorn en Tschingel-
horn te bewonderen. Daarvan
hebben de Mönch en de Jungfrau
toppen van 4100 meter hoogte; de
overige zijn niet veel lager. En bij
de Jungfrau (de berg, die voor Ja
panse toeristen in Europa een ver
plicht nummer is) ligt het Jung-
fraujoch met het bekende observa
torium en het hoogst gelegen
spoorwegstation van ons wereld
deel. Van Wengen uit doet het
treintje er via Kleine Scheidegg,
inclusief overstappen, ongeveer
anderhalf uur over. Die rit is be
slist niet goedkoop maar wel
waard om te doen, echter alléén
met stralend weer. Het panorama
is echt onvergetelijk. Datzelfde is
overigens ook van toepassing op
de Schilthorn, boven Mürren aan
de overkant van het Lauterbrun
nendal ~gelegen, bereikbaar met
een grote kabelbaan. In en om het
draairestaurant gebouwd bij de top
van die berg werd ooit een beken
de James-Bondfilm opgenomen.
Bij dit restaurant begint bovendien
een bij skiërs roemruchte afdaling
langs het zogenaamde Kanoncn-
rohr, volgens deskundigen een van
de zwaarste pistes van Zwitser
land, alleen veilig te doen door er
varen mensen.
Van Murren tot Grindeiwald ligt
eigenlijk één groot skigebied, waar
Wengen middenin ligt. Met de ka
belbaan, in het centrum van het
dorp, is het maar acht minuten
naar de Mannlichen, vanwaar ski
pistes in verschillende moeilijk
heidsgraden lopen naar het dorp
Grindeiwald. Daarachter ligt het
mooie skigebied Grindelwald-First
met lange afdalingen. Uit Grindei
wald gaat ook weer een treintje
van de Wengeneralp Bahn terug
naar de Kleine Scheidegg, waar
vandaan langs en gedeeltelijk over
de Lauberhornpiste de skiër een
prachtige afdaling wacht naar
Wengen.
Een winter(sport)vakantie hier
biedt vele mogelijkheden. Als de
skisport nog geleerd moet worden
geeft het Wengense filiaal van de
Schweizer Skischule daarvoor de
gelegenheid. Er zijn klassen voor
kinderen van vier tot twaalf jaar,
maar ook, mensen van dertien jaar
en ouder kunnen er terecht. Het
terrein in en om Wengen is voor
langlauf minder geschikt, maar
voor het maken van winterwande-
lingen, ook door ouderen, is het
vrijwel ideaal. Verder biedt de
kunstijsbaan gelegenheid tot
schaatsen en curlingspelen. Twee
overdekte (hotel)zwembaden laten
de liefhebbers van zwemmen aan
hun trekken komen. En de skiboh,
een soort sneeuw„fiets", kan ook
worden gebruikt.
Eten kan men in Wengen over het
algemeen uitstekend en in gezelli
ge restaurants. De prijzen varië
ren, maar liggen lager dan die van
vergelijkbare zaken in Nederland.
Ook voor après-ski biedt het dorp
voldoende plezierige mogelijkhe
den, die gemakkelijk lopend be
reikbaar zijn. Want die auto U
weet het! Negentig procent van de
gasten komt naar Wengen, omdat
het vrij is van auto's.
