3RANJE OP ZIJSPOOR
De spelers hebben het slecht gedaan
"üfT
Rijvers neemt een twaalfde deel van schuld
Kees Rijvers
bewijst zich
slechte dienst
-li"
,v
QeidóaQowiant
ULLITEN WIJNSTEKERS:
DONDERDAG 18 OKTOBER 1984 PAGINA 15
TTERDAM Kees
ers kreeg het kort na
vooral voor hem, ont-
utsende nederlaag tegen
ongarije aan de stok
et Hans Kraay. De ex-
rainer van topclubs
erkte in de Kuip voor
radio en hij was de
irste, die de diep teleur
stelde bondscoach aan
tand kon voelen. Op
it moment had Rijvers
nederlaag emotioneel
)g niet verwerkt. Kraay
elde pittige vragen,
maar hij kreeg vragen als
antwoord in de geest van:
,,Kon jij zelf vroeger dan
wel rust brengen vanaf
de bank?".
Rijvers, die met veel aanval
lers, weinig middenvelders en
net zo weinig verdedigers de
aangenaam verraste Honga
ren tegemoet trad, wilde niet
meer dan een twaalfde deel
van de schuld dragen. „Er
waren elf spelers in het veld
en één coach op de bank. Tel
maar uit hoeveel schuld aan
mij mag worden toebedeeld".
Rijvers bleef meer met vra
gen strooien dan antwoorden
geven. „Wij hadden een uit
stekende start tot het doel
punt van Kieft. Toen het ge
lijk werd doordat te weinig
verdedigers tegen meer aan
vallers van de tegenpartij
stonden, kwam er paniek in
de ploeg en die is nooit meer
weggegaan. Maar wat had ik
eraan kunnen doen? In de
rust heb ik gepraat. Heb ik
ook besloten om Gullit meer
op het middenveld te laten
spelen. Het heeft niet gehol
pen. Weet iemand een andere
oplossing?"
Rijvers collega György Mezey
hief intussen een glas op de
geslaagde missie van zijn spe
lers. „Ik ben altijd een bewon
deraar van het Nederlandse
voetbal geweest. Ik heb ook
mooie momenten gezien van
Nederland, maar ik heb niet
kunnen begrijpen, dat Neder
land met zo'n zwak bezette
verdediging heeft kunnen
spelen. Mijn spelers hebben
de mogelijkheden uitstekend
uitgebuit en we hadden zelfs
met 3-1 moeten winnen. Die
strafschop had niet gemist
mogen worden".
Met het oog gericht op de tju
zeer moeilijke toekomst in de
richting van de eindronden in
Mexico liet Rijvers weten met
dezelfde groep door te gaan.
„Dit zijn onze talenten. Meer
en beter hebben we niet. In
deze eerste wedstrijd hebben
we tegenslagen gehad. De
spelers zijn de kluts kwijtge
raakt. Zonder tegenslagen
kunnen we van elke ploeg in
onze groep winnen. Dat geldt
ook voor de volgende wed
strijd tegen Oostenrijk. Met
deze spelers kunnen we win
nen. Uit en thuis".
De vervanging van de falende
Van Basten voor Houtman,
die niets meer kon en ook
niets meer deed, was op het
moment begrijpelijk. De wis
sel van Valke voor Erwin
Koeman, wekte veel vraagte
kens op de tribunes. Valke
had bij vlagen briljant ge
speeld en bovendien, hij hield
de linkerflank van het mid
denveld bezet. Dat hij zijn
beste aanspeelpunt. Van der
Gijp, na de rust niet meer had
•lag aan Rijvers, die de Dordt-
se „Belg" naar rechts haalde.
Rijvers: „Ik moest wat doen.
Valke had ook slordige mo
menten. In mijn ogen was de
wissel logisch. Maar nogmaals
wil ik zeggen, hij die het beter
weet moet maar opstaan".
Het Nederlandse elftal mocht vóór de wedstrijd op de
foto, het Hongaarse team - met de armen omhoog - na
afloop. Daarmee was ook op de plaat vastgelegd, wat
een niet geheel volle Kuip en miljoenen televisiekijkers
met eigen ogen hadden kunnen zien: een falend oranje
team, dat al over de eerste de beste horde naar het toer
nooi om de wereldtitel in Mexico was gestruikeld. En
met pech had het allemaal niks te maken, de zwalkende
brigade van bondscoach Kees Rijvers mocht zelfs van
geluk spreken dat de Hongaren (Varga) kort voor het
einde nog een strafschop misten. Anders was de afstraf
fing van het Nederlands elftal voor het oog van de
voetbalwereld nog duidelijker en pijnlijker in cijfers
uitgedrukt. Een afstraffing, die eigenlijk een logische
voortzetting is van wat de vaderlandse clubteams de
laatste jaren hebben gepresteerd.
De vooraf zo aansprekende ambiance, een vrijwel uit
verkocht stadion, en de ambitie, het enthousiasme en
zelfvertrouwen van coach en spelers bleken totaal op
drijfzand te zijn gebouwd. Vanaf het moment, dat Hon
garije als één van de opponenten in de voorronde uit de
loting tevoorschijn kwam, heeft met name Rijvers zich
geuit op een wijze, die van weinig realiteitszin getuigde.
Zijn vriendenploeg, die voor de kleine bondscoach door
het vuur zou gaan, zou die op hun retour zijnde Magya-
ren wel eens eventjes op hun nummer zetten. Zelfs de
waarschuwing, die de Oosteuropeanen onlangs uitdeel
den door in Wenen Oostenrijk na achterstand te ver
slaan, was voor Rijvers geen aanleiding om in elk geval
ondanks alle verbaal beleden optimisme in zijn opstel
ling en speelwijze enige voorzichtigheid te betrachten.
Brutaal koos de kleine bondscoach voor een buitenge
woon offensieve speelwijze en dito opstelling - zelfs één
die Rijvers' opponent, coach Mezzey, vooraf buitenge
woon verbaasde.
Taktiek
Bovendien zadelde de bondscoach zijn pupillen op met
een taktiek, waarmee slechts een bijzonder goed op el
kaar ingespeelde formatie uit de voeten had gekund. De
equipe, die Rijvers ditmaal de wei instuurde kon dat op
geen enkele manier en daar lag de basis voor de verne
derende nederlaag. Iedereen riep na afloop nu wel dat
het oranjeteam de eerste twintig minuten zo verdienste
lijk had geopereerd, maar kennelijk waren deze com
mentatoren de eerste tien minuten vergeten. Nerveus
en verkrampt werd getracht enige orde in de gang van
zaken te scheppen tegen de gedisciplineerd en niet
overdreven defensief spelende Hongaren, die zelfs de
eerste kansen kregen op een treffer. Pas nadat scheids
rechter Daina, die ondanks een rugblessure toch het
duel begon en afmaakte, Kardos een gele kaart had ge
geven kwam oranje enigszins tot rust. En kon er ge
werkt worden aan het krijgen van een voorsprong.
Maar toen die eerste treffer dan eenmaal op het bord
stond en het sein op groen leek te kunnen voor de ge
spannen Nederlandse equipe viel de tegentreffer reeds.
En prompt was er weer sprake van wanorde.
Chaos
Een chaos, die grotendeels werd veroorzaakt door Rij
vers strijdplan. Rijkaard, op papier voorstopper, moest
permanent voor zijn laatste linie spelen en Spelbos en
Van de Kerkhof dienden zich afwisselend met man- en
ruimtedekking bezig te houden. Deze op zich al tot mis
verstanden aanleiding gevende taktiek werd nog eens
extra wrak, omdat Spelbos opnieuw als international
faalde. Waar de rijzige voorstopper ooit bij AZ '67 uit
groeide tot de beste mandekker van ons land in combi
natie met John Metgod heeft hij in het oranje shirt nog
nimmer overtuigd. Gisteravond liep de Utrechter, die
nooit als vrije verdediger moet worden ingezet, maar
die rol nu af en toe wel moest spelen, zelfs te stuntelen
als een debutant. Het moment dat hij tussen twee spe
lers in staande zich zelf in de luren legde veroorzaakte
bij coach en publiek zelfs het nodige afgrijzen
Maar Spelbos was niet de enige, die in een oneigenlijke
rol was gemanoeuvreerd. Wat Rijvers met zijn midden
veld en voorhoed# had uitgehaald was ook vragen om
moeilijkheden. Door de corrigerende rol van Van de
Kerkhof achterin en Rijkaards vrije rol moest de juist
van het ziekbed opgestane Valke bijna in zijn eentje de
aanvallende impulsen verstrekken. De kleine PSV'er
deed dat in de eerste helft nog zeer redelijk, maar ging
later ook onder in de chaos. Die zijn vervanging door
Erwin Koeman overigens niet oploste, want de Gronin
ger kwam nauwelijks aan de bal. En zo hij het leer in
zijn bezit had werd het projectiel doorgaans risicoloos
breed gelegd. En dat terwijl de twee centrumspitsen
Kieft (een sterke rentree) en Van Basten (onopvallend)
juist vanaf de flanken moesten worden bediend.
Die aanlevering behoefde ook niet te worden verwacht
van Van der Gijp, die aardige momenten had in het be
gin van beide speelhelften, maar als ploegspeler op
nieuw faalde. En een voorzet vanaf de flank kwam er
al helemaal niet uit zijn voeten. Rijvers zei na afloop dat
hij ondanks schreeuwen vanaf de kant de Belgische
Rotterdammer niet aan de zijlijn had kunnen vastpin
nen. Maar in dat geval kun je als coach ook iemand wis
selen. Dat viel nu Van Basten ten deel, maar Houtman
kan zonder aanvoer vanaf de zijkant ook geen potten
breken. Beter had Rijvers Van der Gijp er uit kunnen
halen en Gullit, die overigens ook over zijn topvorm
heen is. als rechterspits kunnen laten acteren. Rijvers
dirigeerde echter de gevaarlijkse Nederlandse aanvaller
naar een vaste stek op het middenveld en van daaruit
kwam deze niet aan zinnige dingen toe. Was het offen
sief dus kommer en kwel, twee defensiefouten bezegel
den uiteindelijk het lot van het Nederlandse team.
Volgende maand wacht Nederland zijn tweede klus in
Wenen. Rijvers verklaarde gisteravond strijdbaar dat
hij er dan zeker bij zal zijn. Het is de vraag of enige
andere heren in Zeist daar hetzelfde over denken. Ze
ker is in elk geval, dat Rijvers met zijn tactische gehus-
sel van gisteravond zichzelf en het Nederlandse voetbal
geen beste dienst heeft bewezen.
FRANK WERKMAN
ITERDAM Totale ontnuchtering. Daarmee is het
iltaat van de opening van Nederland in de aanloop
Mexico kort getypeerd. Het in de EK-kwalificatie
weekte optimisme werd door Hongarije met een
ne dreun de bodem ingeslagen en door de overwin-
van 2-1 hebben de Oosteuropeanen Nederland
lopig op een zijspoor gerangeerd. Met de overigens
chte nederlaag zette Nederland een trieste traditie
rt. In eerste duels van kwalificatie-cycli is dat na-
ijk de laatste jaren zo geworden. Voor het WK '82
d in Ierland met 2-1 verloren en voor het EK in '84
IJsland gelijkgespeeld (1-1). De daar verspeelde
ten kwam Nederland beide keren aan het einde
de rit tekort...
opgave als eerste in de
p Mexico direkt te halen,
erg zwaar geworden. Na
es in de eerste thuiswed-
zou het mondiale toer-
ïn midden-Amerika het
dik anderhalf jaar wel
eens kunnen worden
st. Hongarije is met 4
en uit 2 wedstrijden de
e lijstaanvoerder en het is
gewaagd te voorspellen,
Hongarije al met één been
de Atlantische Oceaan is.
dosis zelfverzekerdheid
optimisme is goed, maar
lelijk is in sommige facet
van het internationale
il de realiteit uit het oog
en. Er werd, mede onder
van de zinderende
n de EK- voorronde,
voel gecreëerd als zou
and bulken van het ta-
Dat mag op technisch
zo zijn, Nederland-Hon-
toonde aan dat op tac-
gebied het met dat talent
5 li tegenvalt.
q Nederlands elftal smoorde
o je opgedragen tactiek. Het
o kallende karakter van de
c had zijn weerslag op de
esje, die met drie mensen
Rel al bij voorbaat was
rtiezet. Door het scorever-
wordt de problematiek
onbegrijpelijker, of mis-
in juist begrijpelijker. De
'aren begonnen met vroeg
oren, de ruimtes voor de
trlandse spitsen klein te
en. In die lastige ope-
ifase toonde de eerste
schop van de Oosteuro -
in al aan, dat het in de
ing voor Van Breukelen
niet goed zat. Vooralsnog
de desorganisatie geen
lijke gevólgen, maar dat
later nog anders worden,
[zamerhand kon Neder-
aanvankelijk zelfs het
nando overnemen en be-
een periode van lichte
heersing, die overigens
lts een dikke tien minuten
duren.
het kwartcirkeltje op de kruin
van de bij de eerste paal op
duikende Wim Kieft: 1-0.
Rijvers' taktiek leek even
vrucht af te werpen. Dat was
ook zo, alleen waren ze wrang.
Hongarije diende de weg naar
Van Breukelen te zoeken en
deed dat ook. De Nederlandse
verdediging kon die verander-
de situatie organisatorisch he
lemaal niet aan. Met slechts
één verdedigende middenvel
der bij Oranje in de vorm van
Willy van de Kerkhof waren
de Hongaren numeriek tel
kens in de meerderheid. Ze
speelden dat slim uit. Bij de
derde serieuze aanval voldeed
de dekking ten derde male
niet en nu profiteerde Honga-
Wim Kieft zet Nederland met een fraaie kopbal op een voorsprong.
rije wel. Detari scoorde: 1-1.
„Die blunder heeft de hele
ploeg in paniek gebracht",
bracht, was het laatste goede
staaltje voetbal van Neder
landse zijde.
meende Kees Rijvers na af- doelman keerde de inzet af.
loop. Hij verklaarde tevens het
probleem van de Hongaarse
numerieke meerderheid op
het middenveld in de rust te
hebben gecorrigeerd door Gul
lit nadrukkelijker achter Van
der Gijp te posteren. Maar het
kwaad was reeds geschied.
Een solo van Van der Gijp. die
hem oog in oog met Andrusch
hervatting met Czongradi voor
Garaba, een wissel, die zich al
De Hongaarse geruime tijd had aangediend,
*J~ omdat Garaba geblesseerd was
geraakt. De Hongaarse ploeg
raakte er de balans allerminst
Tekenend voor de deplorabele door kwijt. Gestut door het
waarin Oranje verzeild chaotische voetbal, waarmee
was geraakt, vormde het knul
lige balverlies van de tech
nisch onbekwame Silooy,
waaruit Nyilasi een dot van
een kans kreeg. Van Breuke
len behoedde zijn ploeg voor
een achterstand bij de rust.
Hongarije verscheen na de
de soli
van der Gijp zette aan
enkele goede soli, waar
de tweede onderbroken
door Kardos. Scheids
ter Daina trok daarvoor
le kaart. Het was een be-
dat de Hongaren het spoo%
ir waren. Van Basten won
ierste luchtgevecht in het
ïin van doelman A.n-
:h en een tweede dek-
sblunder van Nederland
et moedgevende offensief
I met de mantel der liefde
kt. Ruud Gullit, op rechts
einig aangespeeld, legde
gave solo dwars over het
neer, in samenspel met
el Valke, hetgeen een
Ischop opleverde. Van der
dirigeerde de bal vanuit
Esterhazy zorgt voor de beslissing: 1-2. Willy van de Kerkhof is te laat.
Nederland doorging, bleven de
Hongaren kalmpjes wachten
op een tweede doelpunt. Kees
Rijvers weerde de kritiek af
als zou hij hebben moeten in
grijpen vanaf de bank toen het
verder fout ging. „Ik denk dat
geen enkele coach dat kan. De
kwaliteit van de Hongaren
kwam tot uiting door ons ge
brek aan kwaliteit".
Nog groter
Hoe het ook zij, de Hongaren
kregen hun tweede treffer al
na tien minuten. Dit keer was
de dekkingsfout zo mogelijk
nog groter dan bij de gelijkma
ker. Kiprich plaatste de bal in
de breedte naar de volslagen
ongedekte Esterhazy, die
dankbaar de bal in het hoekje
prikte: 1-2.
Dat was de genadeklap voor
Oranje, dat meer en meer
zichzelf in de weg ging lopen.
Rijvers probeerde met wan-
hoopsingrepen te speculeren
op een plotselinge ommekeer.
Maar de omzettingen van
Houtman voor Van Basten en
Erwin Koeman voor Valke
hadden niet het gewenste ef
fect. Met een door Andrusch
gepakte kopbal van Rijkaard
was het afgelopen.
Zelfs had de catastrofe nog
grotere vormen aangenomen,
wanneer Varga niet de terecht
door Daina gegeven strafschop
(Silooy legde Nagy neer) in
vak S had geschoten. Met 1-2
was Nederland echter reeds
voldoende gestraft en de Hon
garen, in eigen land zo ge
plaagd door het omkoopschan
daal, vierden de overwinning
als hadden zij de wereldtitel
behaald.
Nederland likt z'n wonden.
Uiteraard wilde Kees Rijvers
niets van een totaal verkeerde
taktiek horen. Zijn collega
Mezzey zag het scherp: „Toen
ik die opstelling zag, dacht ik
al dat Nederland op de gevaar
lijke toer ging". Voeg daarbij
het onvermogen van Spelbos
en Silooy en het feit dat de
Nederlandse bank geen pure
verdedigers herbergde en
de nederlaag is verklaard.
Tussen deze nederlaag van het
Nederlands elftal en eventuele
nieuwe kansen voor Oranje op
Mexico zit de kapitale inter
land van volgende maand te
gen Oostenrijk. Oranjes route
naar Mexico gaat dan ook via
een omleiding. Kees Rijvers:
„Ik ga toch door met deze
groep".
HENK MULDER
Stand
1. Hongarije 2 2 0 0 4 5-2
2. Oostenrijk 2 10 12 3-4
3. Cyprus 10 0 10 1-2
4. Nederland 10 0 10 1-2
Nederland - Hongarije 1-2 (1-1) 20.
Kieft 1-0. 25. Detari 1-1, 56. Esterha
zy 1-2. Scheidsrechter: Daina (Zwit
serland) Toeschouwers: 52.000. Gele
kaart: Varga en Kardos (Hon).
Nederland: Van Breukelen; Silooy,
Spelbos Van de Kerkhof, Wijnstekers,
Gullit, Rijkaard, Valke (67. Erwin Koe
man). Van tjer Gijp. Van Basten (61.
Houtman). Kieft
Hongarije: Andrusch; Sallai. Roth,
Garaba (46. Videoton), Varga; Kar
dos. Nagy (90. Bodonyi), Detari; Ki
prich, Nyilasi. Esterhazy
ITERDAM De eer
die zijn teleurstelling
afloop van Nederland -
igarije kwijt kon was
T Nederlander maar
Hongaar. Sandor Po
ts, al 21 jaar weg uit
vaderland, bekende
het Hongaarse volks-
fl5/8, hem wel even een
8 3/8 k in de keel had be-
5 3/J [d, maar dat ook hij na
J K)p en geslagen man
„Voor mijn ontwik-
ing als trainer en voor
Nederlands voetbal is
een heel slechte zaak",
5,2 is de oefenmeester van
Graafschap, die in De
P de Oranjefurie had
list, zoals hij die had
en in de laatste kwali-
tie-interlands voor het
ie valreep gemiste EK
tegen Ierland en Spanje.
„Het publiek was de beste spe
ler van het veld, van de over-
betaalde vedetten heb ik niets
gezien", aldus Popovics, die
nooit naar woorden hoeft te
zoeken. „Nederland was een
complete chaos. Spelbos was
blij als hij de bal niet had en
Van der Gijp ging aan de
rechterkant Gullit voor de
voeten lopen nadat hij in de
eerste helft die back had dol
gedraaid".
Pratend over Oranje heeft Po
povics het steevast over „we".
Over de door Rijvers gepre
dikte taktiek zegt hij: „Vier
spitsen hadden we, maar de
Hongaren die stijf stonden van
de zenuwen konden de bal
achterin gewoon lekker rond
spelen. Niet te geloven. Als
coach moet je dan wat doen,
maar er gebeurde niets. Ach,
eigenlijk is het zo simpel.
Speel nou maar gewoon met
drie middenvelders dan haal je
die achterlijn tenminste nog
een keer".
De ingreep van de bondscoach
beperkte zich tot het van de
rechterwing halen van Gullit,
die daar vast lag aan en dub
bele ketting. Van der Gijp, die
daardoor op links de nodige
vrijheid kreeg, profiteerde
daarvan aanvankelijk, maar
verhuisde op gezag van de
Brabander naar rechts, zodat
Gullit het overlopen midden
veld wat kon ontlasten. In de
praktijk liepen de na de pauze
goed spelende Rotterdammer
en de in Belgische dienst acte
rende Van der Gijp elkaar
echter regelmatig elkaar in de
weg.
Gullit: „Van der Gijp trekt
graag zwervend naar binnen,
zodat ik kon proberen buiten
om te gaan.' Maar ze waren
meedoogenloos. Dat hoort er
bij. Al duurde het bij ons ook
vaak te lang. In de eerste helft
voelde ik me echter nog veel
minder prettig. Toen stond ik
alleen met Silooy op rechts en
ging alles bij ons over links".
Over een foute strategie wen
ste Gullit niet te praten. „Wij
zijn de schuldigen, niemand
anders".
Daarmee eens
Ben Wijnstekers kan het daar
mee eens zijn. „Vooraf was ie
dereen het met elkaar eens,
dan moet je niet zeuren dat
het is mis gegaan. Geen ver
stoppertje spelen en geen ex
cuses bedenken. Wij lopen in
het veld slecht te spelen en wij
hebben het dus verknald, zo
simpel ligt dat. De grootste
fout die we gemaakt hebben is
dat we de posities niet goed
verdeeld hebben op de mo
menten dat onze aanval vol
tooid was. Beroerd is deze ne
derlaag natuurlijk wel. Dit
kan hele grote gevolgen heb
ben".
De teleurstelling droop ook
van het in Pisa gebruinde ge
zicht van Wim Kieft af. „Voor
een volle Kuip verliezen en
dan nog op zo'n manier is ver
schrikkelijk", aldus de blonde
spits, die in tegenstelling tot
alle vier Ajacieden niet faalde,
maar een royale voldoende
scoorde. „De eerste twintig mi
nuten liep het naar mijn idee
nog fantastisch, maar toen die
gelijkmaker snel na onze goal
kwam stonden we met onze
handen in het haar. De Hon
garen gingen beter organise
ren en toen wij in de tweede
helft gingen aanvallen kwam
die counter van hun. Dan kun
je Kieft, Houtman of Jordan in
de spits neerzetten, maar daar
helpt geen lieve moeder meer
wat aan. Nee, dit is balen. Je
kan- het dan zelf misschien
niet onaardig gedaan hebben,
maar ik had liever heel slecht
gespeeld en gewonnen".
Uitzondering
De meeste Oranjeklanten
speelden slecht en verloren.
Michel Valke was voor rust
nog een van de uitzonderin
gen. Hij viel echter in het der
de kwartier al fors terug en
werd in de 68ste minuut ver
vangen door „soortgenoot" Er
win Koeman. „Er hadden ook
vijf anderen gewisseld kunnen
worden, maar een verrassing
was het niet dat ik er uit
moest", aldus de PSV'er, die
aan zijn normale rol bij zijn
club niet toekwam, ook ail om
dat hij zich vrijwel steeds voor
een overmacht geplaatst wist.
„Er is maar één troost en dat is
dat dit elftal in zijn totaliteit
verschrikkelijk veel beter
kan".
WILLEM PFEIFFER
