£eldóc(Soutcu4;
BV:!:! tl
TAFEL
Mgr. J. ter Schure tweede
hulpbisschop in Roermond
Nieuw proces tegen Schillebeeckx
IC
K
kerk
wereld
DE GANG
VAN ZAKEN
-ACHTERGROND
CeidaeÖowuvnt
MAANDAG 8 OKTOBER 984 PAGINl
,EIDE
MOKER dient aanvraag in voor
kabelkrantvergunning
Het voorlopig bestuur van het Media Overleg van Kerken in
Rijnland (MOKER) heeft bij minister Brinkman een kabel
krantvergunning aangevraagd. MOKER beoogt een goede sa
menwerking van kerken op het terrein van de sociale commu
nicatie en informatievoorziening. In de organisatie zitten Her
vormden als Rooms-Katholieken en Gereformeerden. Ook wil
men onder de paraplu van de agglomeratie-omroep Rijnland
radioprogramma's uitzenden. MOKER onderzoekt ook de mo
gelijkheid voor een nieuws- en communicatiecentrum dat de
kerken, de pers en de lokale omroep kan ondersteunen.
Kardinaal Alfrink
in ziekenhuis
Kardinaal Alfrink (84) is vorige week wegens oververmoeid
heid opgenomen in het Antonius-ziekenhuis te Utrecht. Een
week eerder had hij zijn 60-jarig priesterjubileum gevierd. Hij
maakt het naar omstandigheden goed. Dit heeft een van zijn
huisgenoten desgevraagd medegedeeld. De kardinaal had het
zich de laatste maanden wat te druk gemaakt. „Hij kan nog
niet accepteren dat hij niet meer alles kan doen wat hij zou
willen," zo werd eraan toegevoegd.
Als u in een put
springt, is de
Voorzienigheid niet
verplicht u er weer uit
te halen.
Perzisch spreekwoord
Mgr. J.G ter Schure.
Paus Johannes Paulus de
Tweede heeft zaterdag mgr.
J.G. ter Schure benoemd tot
hulpbisschop van mgr. Gijsen
in Roermond. Mgr. Ter Schu
re was tot nu toe vicaris-gene
raal van de bisschop.
Pater Ter Schure, lid van de
van de "congregatie van de Sa-
lesianen van Don Bosco is 62
jaar. Na zijn priesterwijding
in 1951 werkte hij tien jaar in
Huize Don Bosco in Rijswijk.
Hij was ook econoom van het
beginnende jeugdwerk „Don
Bosco-burcht". Die jaren was
hij ook zeer actief in het
jeugdpastoraal werk in en
rond Den Haag.
In 1957 werd Ter Schure
overste van de Salesiaanse
communiteit in Rijswijk en
een jaar later werd hij geko
zen als afgevaardigde van het
negentiende algemeen kapit
tel van de congregatie. Vier
jaar later, in 1961, werd hij
gekozen tot provinciaal van
de Salesianen in Nederland.
Op het twintigste algemeen
kapittel van de Salesianen in
1965 werd Ter Schure geko
zen tot lid van het hoofdbe
stuur. Deze functie bekleedde
hij twaalf jaar, waarin hij on
ophoudelijk werd geconfron
teerd met de vele soms storm
achtige ontwikkelingen na
Vaticanum II. Hij begeleidde
bestuurlijk en spiritueel de
Salesianen en hun activiteiten
in noord en midden Europa
en in de noordelijke helft van
Afrika. Bijna onafgebroken
bereisde hij die landen, met
name de Oosteuropese, waar
onder Hongarije, Tsjechoslo-
wakije en Polen.
In 1978 verzocht bisschop Gij
sen de algemeen overste van
de Salesianen om pater Ter
Schure tijdelijk af te staan om
hem te helpen bij de leiding
van het bisdom als vicaris-ge
neraal. De nieuwbenoemde
hulpbisschop zei zaterdag dat
het een normale gang van za
ken is dat hij het beleid van
de residerende bisschop zal
volgen. „Dat betekent even
wel niet dat een hulpbisschop
de papegaai is van de bis
schop", aldus mgr. Ter Schu
re.
Volgens bisschop Gijsen is de
benoeming van de tweede
hulpbisschop bepaald geen
bijzonderheid. „Reeds voor
1982 heb ik hierover al met
de paus gesproken. Per slot
van rekening telt het bisdom
Roermond een miljoen katho
lieken, waardoor een extra
hulp beslist nodig was".
Het werk van de nieuwe
hulpbisschop blijft in de toe
komst vrijwel ongewijzigd.
Hij zal zich met name toeleg
gen op de begeleiding van re
ligieuzen, de opleiding van de
permanente diakens en de
permanente vorming en bege
leiding van priesters, diakens
en leken. Zijn functie in de
Beleidsadviescommissie Bis
schoppen Konferentie (BBK)
moet hij na zijn wijding neer
leggen.
Het devies van de nieuwe
hulpbisschop, die op 1 decem
ber in Roermond zal worden
gewijd is „Geef mij zielen".
„Dat devies heeft dan betrek
king op de mensen die zich
richten tot God", aldus mgr.
Ter Schure, „de rest laat mij
onverschillig".
De theoloog dr. E. Schil
lebeeckx heeft zich vori
ge maand weer bij kardi
naal Ratzinger van de
Vaticaanse Congregatie
voor de geloofsleer, die
waakt voor de zuiver
heid van het r.-k. geloof,
moeten verantwoorden
voor zijn theologische op
vattingen. Dit heeft
Schillebeeckx, oud-hoog
leraar in Nijmegen, giste
ren gezegd in het IKON-
-radio programma „Het
vijfde wiel
Het is de derde maal dat het
Vaticaan een proces tegen
Schillebeeckx heeft aange
spannen. Bij vorige gelegen
heden is het niet tot een ver
oordeling gekomen. Die kans
acht Schillebeeckx nu wèl
aanwezig. Hij zei alles te zul
len doen om een veroorde
ling te voorkomen. „Maar ik
zal ook niet ontrouw aan me
zelf worden."
Het Vaticaan onderzoekt nu
het boek „Kerkelijk ambt"
uit 1980. Daarin bepleit
Schillebeeckx de mogelijk
heid dat in bepaalde uitzon
derlijke gevallen een leek
kan voorgaan in de eucharis
tie.
Het boek „Kerkelijk ambt"
wil ook het openstellen van
het ambt voor vrouwen en
gehuwden, en het laten aan
wijzen van een ambtsdrager
door de plaatselijke gemeente
zelf, omdat volgens de schrij
ver de huidige vorm geen
zaak van geloof maar van
(veranderbare) kerkvorm is.
Schillebeeckx noemt het
pleidooi voor een leek als
voorganeger „hét grote ver
wijt" van het Vaticaan tegen
zijn boek over het ambt. Bij
alle sacramenten zijn er „bui
tengewone bedienaars", al
leen voor de eucharistie zou
dat taboe zijn. Hier wordt de
macht van de clerus aange
tast. Het Vaticaan verdedigt
de hiërarchische kerk door
dik en dun, aldus Schille
beeckx.
Hij zou een veroordeling zeer
betreuren. „Ik zal daar zeker
niet op aansturen. Je wordt
dan gemarginaliseerd", zei
hij onder verwijzing naar de
Franse theoloog Jacques Po-
hier en de Zwitserse theoloog
Hans Küng, die beiden door
het Vaticaan zijn veroor-
Het ambt is volgens Schille
beeckx een van de rand-
kwesties in de theologie. Dat
dit voor Rome centraal is,
wijst er volgens hem op dat
het niet zozeer om de recht
zinnigheid van de leer gaat,
hoewel die een rol speelt.
„De orthodoxie wordt hier
gebruikt als een middel, wel
licht zelfs een manipulatie
middel, om kerkpolitiek te
bedrijven."
De dominicaner theoloog zei
ook dat het gesprek niet door
Rome was aangevraagd,
maar door zijn eigen gene-
raal-overste, de Ier Damian
Byrne. De brief van kardi
naal Ratzinger, die Schille
beeckx begin augustus ont
ving, was een soort ultima
tum. Om dat te voorkomen
had Byrne een onderhoud
met Ratzinger voorgesteld.
Schillebeeckx noemde het
een „open gesprek". Gene-
raal-overste Byrne heeft
twintig jaar in Latijns-Ame-
rika gewerkt en midden in
de bevrijdingstheologie ge
staan. „Hij heeft me bij de
kardinaal door dik en dun
verdedigd," aldus de Nij
meegse theoloog.
Dr. E. Schillebeeckx.
Conflict op de spits
oorbcf
ndsta
nnenk
-«DEN -
Stichtir
in Rands
jn beslag 1
aal bestu
jnd stelt
jende twt
,n 410.00
AvRO en NOS zijn bezig een al langer wroetend conflictjar. Dit
de spits te drijven. Dat zal deze week op de buis tot een yr>r £et
nig verheffend schouwspel leiden tijdens de verslaggevr^.1,.^
van de Algemene Beschouwingen in de Kamer, die enkjjjarandee
dagen in beslag zullen nemen. L bescl
lor „sub
De NOS begint morgen in haar eigen rubriek „Den H|n '3e'an6
Vandaag" daar verslag van te doen. Dat wordt mogelijk j
maakt door de Evangelische Omroep, die op die avond int-
lucht is, maar bereid was zendtijd te ruilen met de NOS. iiyrfk-r
volgende dag, woensdag, zit de NOS op de eigen zendavojJ-M L
zodat er dan ook geen problemen zijn. Op donderdag kam
NOS haar werk echter niet afmaken, omdat op het ene i
de AVRO en pp het andere net Veronica (met haar dondj
dagse donderslag) geen reden zien op ruilbasis de NOS en
zendtijd toe te schuiven. De NOS voelt zich daardoor in t
verslaggeving beknot.
De AVRO heeft er ter verdediging van haar standpunt
gewezen, dat zij op donderdag zelf in de lucht is met 1
rubriek „Televizier Magazine" en dat daarin de AlgemdJ
Beschouwingen opvallend aan bod zullen komen. Het vali
verwachten, dat de AVRO naar eer en geweten zal trachf
de dan in de Kamer spelende zaken bij de kijker te breng|
Toch wringt juist op dat punt de schoen.
VAN de AVRO wordt als van elke andere zendgemachtiji
met uitzondering van de NOS verwacht, dat zij eig
kleur, eigen identiteit, eigen gezicht inbrengt in de prog
mering. Vanwege de na te streven objectiviteit in de bericl
geving kreeg juist de NOS bij wet tot taak ongekleurd^
(parlementaire) informatie aan te dragen. Het is de bedoel»
dat daarmee de kijker wordt beschermd tegen politieke
ideologische beïnvloeding.
STELT de NOS zich öf te rechts öf te links op en van f
tot tijd gaan er stemmen op die stellen dat dit laatste het»
val is dan kan de minister daarop aangesproken won
en kan die de NOS ter verantwoording roepen. Niet on
de AVRO niet objectief zou zijn, maar omdat de NOS doort
minister tot de orde kan worden geroepen, biedt een NQi
uitzending de kijker de beste garantie voor ongekleurde |i
richtgeving.
Wie meent dat dit systeem niet goed werkt, bijvoorb
omdat de NOS in de praktijk te links zou zijn, moet I
structureel aanpakken. Niemand is er echter bij gebaat eni*
ker de kijker niet, als de ene zendgemachtigde de andere k
deze manier voor de voeten gaat lopen. Dan ontstaan sit$
ties zoals we in de komende dagen zullen beleven, dat I
gevolg van onderlinge naijver in Hilversum de Algemfl
Beschouwingen niet als een aaneengesloten reeks door f
zendgemachtigde op de buis kunnen worden gebracht DJ
jammer en onnodig, want eind deze week zal het F
woord over de kabinetsplannen echt nog niet zijn gesprok
AVRO en Veronica zullen nog gelegenheid te over krijgenj
in hun eigen actualiteitenrubrieken kanttekeningen
maken, al zal Veronica dan wel eerst zo'n rubriek ma
creëren.
Babi ketjap met
sambal goreng kool
en rijst vla met
appel
Voor twee personen hebt u
nodig:
150 g varkenslap, 1,5 lepel
olie, 1 ui, kemirie, knof
look, djahé, ketoembar,
djinten, sambal, 2 dl water,
1 bouillonblokje, halve le
pel azijn, 1 tot 2 lepels ket
jap;
350 g witte kool, 1 ui, knof
look, 1 lepel olie, laos, dja
hé, sambal, sereh, zout,
paar lepels gemalen kokos
(santen of creamed coco
nut);
250 g droogkokende rijst,
4,5 dl water, zout;
halve liter melk, 25 g cus
tard, 30 g suiker, 1 appel,
15 g boter, 1 lepel suiker,
kaneel.
Bak het in blokjes gesneden
vlees lichtbruin in de olie.
Bak daarna even al om
scheppende de kleingesne
den ui en kemirie en ook de
geperste knoflook mee en
doe er een mespuntje djahé,
ketoembar, djinten en sam
bal bij. Voeg vervolgens het
water toe met het bouillon
blokje, de azijn en ketjap.
Laat de babi ketjap stoven
tot het vlees mals is, dat
duurt 15 tot 20 minuten. Wie
graag een gebonden saus
heeft, kan wat maizena aan
mengen met koud water en
dat mengseltje op het laatst
laten meekoken. Babi ketjap
hoort eigenlijk niet gebonden
te zijn.
Snijd de kool en ui fijn. Fruit
de ui met geperste knoflook
lichtbruin in de olie en doe
daar laos, djahé en sambal
bij. Bak al omscheppende de
kool even mee en doe er dan
een paar lepels water met
iets sereh, zout en kokos bij.
Laat de groenten in circa 15
minmuten niet te gaar wor-
den.
Wie zelf nooit „indisch"
kookt, moet niet schrikken
van alle kruiden, schaf er
eerst een paar van aan en zie
eens hoe „rijk" aan geur deze
zijn (om de prijs hoeft men
het niet te laten).
Bak schijven appel gaar in
de boter, strooi er suiker met
kaneel over en leg er een
koude gele vla over.
JEANNE
PONTIFICAAL
Drie dagen lang sleep de
FNV vorige week de messen
met het doel het kabinet-
Lubbers komend najaar
voorgoed de doodssteek toe te
brengen. De taal van de
bondsbestuurders was har
der, scherper dan ooit. Die
zelfde radicalen kozen don
derdag op de valreep echter
het toonbeeld van harmonie
tot aanstaand opvolger van
Wim Kok. Hans Pont (46),
thans nog het redelijke ge
zicht naast Jaap van de
Scheur in de leiding van de
grootste FNV-bond, de Abva
Kabo, moet eind volgend jaar
het FNV-roer overnemen
van Kok die zich dan op een
politieke carrière gaat voor
bereiden.
In het bondsblad van de
FNV stond vorige week een
interview met de komende
voorzitter. De kop erboven
zegt in feite al genoeg: „Ik
ben geen man van de grote
omwenteling". Het interview
zelf is één grote illustratie
van Ponts redelijkheid: „Ver
schillen onderkennen, door
flexibel denken kunstmatige
tegenstellingen uit de weg
ruimen en dan proberen uit
te komen op de één na beste
oplossing". Pont toont zich
voorstander van een zakelij
ke benadering. „Je moet op
passen voor te grote bevlo
genheid omdat je dan de rea
liteit van de dagelijkse din
gen uit het oog verliest".
Hoeveel van die bevlogen
bondsbestuurders zouden dit
interview hebben gelezen
voor ze donderdag hun stem
op Hans Pont uitbrachten?
PSYCHOLOGISCHE
BLUNDERS
1) Premier Ruud Lubbers
laat onze koningin op Prins
jesdag in de troonrede zeggen
dat de koopkracht van de mi
nima volgend jaar niet ver
der zal dalen. Minister De
Koning van Sociale Zaken
meldt dat de koopkracht van
de meerjarige echte minima
met 3 procent zal dalen. Een
politieke blunder, zo oordeelt
men in Den Haag.
2) Premier Ruud Lubbers
ontkent de berichten, als zou
den de ministerssalarissen in
'85 dermate stijgen, dat de
koopkracht met 2 a 3 procent
toeneemt. Berekeningen van
het ministerie van Binnen
landse Zaken geven hem on
gelijk. Lubbers schiet vrijdag
tijdens de persconferentie na
afloop van de ministerraad
uit zijn slof en krijgt er „de
kots van De tweede psycho
logische blunder, zegt Ed Nij-
pels in Vara's Haagse Bluf.
Mag van een kabinet, dat de
koopkracht van de minima
niet kan garanderen, ge
vraagd worden dat de koop
kracht van zijn eigen leden
in ieder geval niet buitenissig
stijgt? Al is het maar om de
vele gezinnen met een mini
muminkomen niet onnodig
te bruskeren. Gewoon een
psychologische kwestie.
ALGEMENE
BESCHOUWINGEN
De Tweede Kamer begint
start morgen met de jaarlijks
terugkerende „Algemene Be
schouwingen en zal daar de
hele week een forse kluif aan
hebben. Die debatten vormen
een soort eerste ronde, waar
in de fracties elk voor zich de
belangrijkste punten uit de
rijksbegroting voor 1985 aan
de orde stellen. De komende
maanden worden vervolgens
de begrotingen per ministerie
apart zeer grondig onder de
loep genomen.
Gedurende die algemene be
schouwingen biedt de verga
derzaal traditioneel een chao
tische aanblik. Een drukte
van jewelste met te veel
mensen in een te kleine
ruimte. Een van de weinige
debatten ook, waarin alle 150
kamerleden (tenzij ziek of
om ernstige redenen verhin
derd) acte de présence geven.
Datzelfde geldt voor de ploeg
van ministers en staatssecre
tarissen uit dit kabinet. De
dames en heren ministers zit
ten nog redelijk comfortabel
op de eerste rang, maar wel
schouder aan schouder achter
de regeringstafel. De staatsse
cretarissen moeten genoegen
nemen met een nederig
plaatsje op her en der bijge
zette stoelen, dan wel in een
der nisjes achter de rege
ringsdis.
Die schijnbare wanorde
wordt nog versterkt doordat
de meeste kamerleden niet
rustig in hun bankjes zitten,
maar zich in willekeurig sa
mengestelde groepjes door de
zaal bewegen. Daar tussen
door loopt nog een legertje
persfotografen op zoek naar
de beste momentopnamen en
draven de kamerbodes voort
durend met briefjes, moties
en andere paperassen heen
en weer. De publieke tribu
nes en de loges zijn door
gaans tot de laatste zetel ge
vuld.
Vooral als de kleinere frac
ties aan het woord zijn, zwel
len de vele conversaties af en
toe aan tot uiterst luid geroe
zemoes. Op zo'n moment
grijpt kamervoorzitter Dol
man steevast driftig naar zijn
voorzittershamer en roept
met enkele krachtige slagen
de aanwezigen tot de orde.
We zullen eens tellen hoe
veel slagen Dolman deze
week moet laten vallen om
de zaken enigszins in het ga
reel te houden.
DEKAMER
DEZE WEEK
Voor een lauw verloop van
de kamerdebatten hoeft niet
te worden gevreesd. De rege
ring wil volgend jaar door
gaan met bezuinigen op vele
fronten en heeft daartoe op
Prinsjesdag een dik pakket
van ombuigingsmaatregelen
gepresenteerd. Lang niet al
die voorstellen zijn bij de
coalitiepartners CDA en
VVD in de smaak gevallen,
zo is de afgelopen weken ge
bleken. Dat de PvdA gruwt
van al die plannen zal wel
duidelijk zijn. Alles bijeen
voldoende stof voor een boei
end politiek steekspel tussen
kabinet, coalitie en oppositie.
VVD-leider Ed Nijpels heeft
bijvoorbeeld aangekondigd
dat zijn fractie geen genoe
gen neemt met de 200 mil
joen die zijn uitgetrokken
voor de eenmalige uitkering
aan de meerjarige echte mi
nima" en die onvoldoende
zijn om hun koopkracht op
peil te houden. De VVD wil
het bedrag van 300 miljoen,
zoals twee jaar geleden is af-
geproken, boven tafel heb
ben. Ook CDA en PvdA vin
den dat de koopkracht van
deze groep moet worden ge
handhaafd. Op dit punt zal
Lubbers waarschijnlijk door
de knieën moeten.
De door het kabinet voorge
stelde bevriezing van de kin
derbijslag is ook op grote be
zwaren gestuit, evenals de
huurverhoging die voor '85
weer op 4 procent is gesteld.
Naar verwachting zal een ka-
mermeerderheid niet verder
willen gaan dan een huurstij-
ging van 2 3 procent.
Over de verlaging van het
ziekengeld, van 80 naar 75
procent, heeft de SER on
langs een vernietigend advies
uitgebracht. Zowel werkge
vers als werknemers willen
er niet aan. In het najaar zijn
grootscheepse acties te ver
wachten, hebben de vakbon-
den al laten weten. De VVD
is, zegt Nijpels. daar niet
bang voor en hij vindt dat
het kabinet de poot stijf moet
houden. Het CDA hulde zich
vorige week over dit punt in
een diep stilzwijgen.
Het bezuinigingsplan van on
derwijsminister Deetman, in
voering van schoolgeld voor
leerplichtigen in het voortge
zet onderwijs, wordt zo goed
als zeker door de Kamer van
tafel geveegd. Dat wordt dan
de derde maal in successie,
want al in vorige jaren werd
deze maatregel kamerbreed
verworpen. Die 140 miljoen
aan bezuinigingen zullen er
gens anders vandaan moeten
komen, mogelijk door een
verdere verhoging van de
cursus- en collegegelden.
De debatten zullen zich
voorts toespitsen op de verla
ging van wao, ww en wwv.
De VVD zal op deze plannen
een al maanden geleden aan
gekondigde verzachting voor
de wao'ers indienen, die door
de PvdA zal worden ge
steund, maar bij CDA en mi
nister Ruding in het verkeer
de keelgat zal schieten. En
natuurlijk mag Lubbers nog
een keer proberen uit te leg
gen hoe het zit met die riante
koopkrachtontwikkeling bij
de ministerssalarissen.
Redactie: Frans Weerts
en Dick van Rietschoten
Bijdrage:
Arjen Broekhuizen
Aanvoer van
vochtige lucht
DE BILT (KNMI)
een hogedrukgebied
Spanje en een lagedrukgel
bij IJsland staat een ste
westelijke luchtstroming. A
vankelijk stroomt daan
nog vochtige en zachte F
naar ons land. Er is dan j
veel bewolking met af
regen of motregen. Een i
van de IJsland-depressie t
snel naar Noorwegen
brengt morgen wat dr<
lucht naar de Noordzee. I
lijk dringt die later op d
ook tot ons land door met|
kele opklaringen. De
daarop is in het noorden I
het land groter dan in het
den. Het weer blijft voorlt|
onbestendig, maar een gel
met luchtdrukstijgingen
waarschijnlijk woensdag I
donderdag een tijdel
weersverbetering brengen, g
Weerrapporten van gisteravond 2TS f
Weer Max. H S C#
lizendt
itomot
rgaapl
tuigde
n toon
!t is w
>ndere
n een
Frankfort I
Genóve
Klagenfurt i
Kopenhagen i
Madrid
Malaga
rw.bew.
regen
s:
v.bew. 12 O.
Stockholm regen
Casablanca onbew.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
:ide
teds i
teg
he e
tnzen
ni
inder
scrim
ns di
like
etten
ecies
;me i
om
ir h
innei
ïek t
di
iamei
houc
van
ganis
rkcc
scrim
Pl
>uise
n dt
ïiden
