„Burgeroorlog in Zuid-Afrika is al begonnen £cid6cGouActn7J BTTÏÏ71 TAFEL kerk wereld b"1" t-ACHTERGROND CeidóaQowvcmt ZATERDAG 6 OKTOBER 1984 PAGIl^EI In Zuid-Afrika is een begin nende vorm van burgeroor- Jog aan de gang. Zolang de Zuidafrikaanse regering de zwarte meerderheid in het land iedere vorm van bur gerrechten ontzegt, zal die al leen maar verder escaleren. Dit zegt dr.C.F. Beyers Nau- dé, die vorige week te horen kreeg dat zijn banning or der" na zeven jaar werd op geheven, in een telefonisch interview met een onzer re dacteuren. Hardnekkig strijder tegen de apartheid Dr. C.F.Beyers Naudé werd in 1915 geboren. In 1940 werd hij predikant van de Nederduits Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika. Vader Naudé was een fanatiek Afri kaan en tijdens de Boeren oorlog medestrijder van de boeren tegen de Britse kolo nisten. Een van hun organi saties was de „Broederbond", een geheim, invloedrijk, blank genootschap. Beyers Naudé werd in 1941 in die gemeenschap opgenomen. Met het verstrijken van de jaren ging hij echter beseffen dat de apartheidsleer in Zuid-Afrika het bestaande onrecht in zijn vaderland al leen maar verder vergrootte. Toen in 1960 het bloedbad van Sharpeville plaatsvond, waarbij een Bantoe-opstand meedogenloos door de politie werd onderdrukt, betekende dat een keerpunt. In 1963 richtte hij het Chris telijk Instituut op, als een oe cumenisch ingesteld christe lijk centrum, dat tot taak had de apartheid, vooral in gods dienst en kerk, te bestrijden. Hij zegde zijn lidmaatschap van de Broederbond op en onthulde een geheim rapport over de greep, die de organi satie op de kerken had. Hij werd beschuldigd van ver raad en van dwaling en zijn predikantentitel werd hem afgenomen. Öp 19 oktober 1977 werd het Christelijk Instituut verbo den. Beyers Naudé kreeg een „banning order" opgelegd, wat hem nagenoeg van de buiten wereld isoleerde. Nu hij weer vrij is te gaan en te staan waar hij wil, hoopt hij weer predikant te wor den. De zwarte Nederduits Gereformeerde Sendings- kerk heeft te kennen gege ven hem graag als voorgan ger te hebben. BEYERS NAUDÈ MAG NA ZEVEN JAAR WEER PRATEN: Het leven lijkt op die moeilijke soort bedevaarten, waarbij men telkens drie stappen voorwaarts moet doen en twee terug. Bijna zeven jaar geleden, op 19 oktober 1977, werd de Zuidafrikaanse predikant dr.C.F. Beyers Naudé (nu 69) door de autoriteiten mond dood gemaakt. Hem werd een „banning order" opge legd. Het Christelijk Insti tuut, dat onder zijn leiding naam had gemaakt in de strijd tegen de apartheid, werd verboden. Op woens dagmiddag 26 september jongstleden verschenen drie mannen van de veiligheid spolitie aan zijn deur in Jo hannesburg en brachten het bericht dat de „banning" niet meer van kracht was. Zeven jaar lang was het hem verbo den geweest met meer dan een persoon tegelijk te spre ken z'n vrouw moest zelfs de kamer uit als hij bezoek had. Hij mocht geen vergade ringen bezoeken of door de pers worden geciteerd. Het gebied buiten zijn woonplaats Johannesburg was voor hem taboe verklaard. „Ik ben nu weer zo vrij als iedere Zuidafrikaanse burger in Zuid-Afrika", aldus Bev ers Naudé die onmiddellijk na zijn vrijlating een daad kracht ontwikkelde die aan toont dat hij niets aan strijd vaardigheid heeft verloren. Voor het Zuidafrikaanse tv- journaal verklaarde hij dat, zolang de zwarte meerder heid in zijn land van elke medezeggenschap wordt uit gesloten, geen van de wezen lijke problemen dichter bij een oplossing komt. Wij vroegen de predikant of hem is verteld waarom de „ban ning order" werd opgeheven. „Dat is mij niet gezegd. Ik heb ook geen idee. Ik weet ook niet of anderen zich daarvoor hebben ingezet. Maar ik ben er natuurlijk wel bijzonder blij om". Hoe vrij bent u? „Ik heb vrijheid van bewe ging binnen Zuid-Afrika. Ik heb vrijheid van spreken en de pers mag mij weer citeren. Er zijn geen beperkingen op gelegd aan mijn persoon of arbeid. Ik mag alleen niet naar het buitenland. Ik heb geen paspoort. Dat werd in 1973 ingetrokken. In 1974 kreeg ik het even terug, toen ik in Chicago in de Verenig de Staten een prijs mocht ontvangèn voor mijn werk, maar bij thuiskomst werd het weer in beslag genomen". Het Christelijk Instituut werd in 1977 opgeheven.' Wilt u dit werk weer voort zetten? „Nee. Er is zoveel gebeurd in de afgelopen zeven jaar. Veel van de doelstellingen van het Christelijk Instituut zijn in tussen in grote mate door an dere organisaties overgeno men en verder ontwikkeld. Naar mijn overtuiging heeft het geen zin om op dit tijd stip, in deze nieuwe fase van ons leven en bij de huidige Zuidafrikaanse problematiek, het instituut opnieuw op te zetten. Bovendien is het Christelijk Instituut tot een verboden organisatie ver klaard en dat blijft zo". Hoe is Zuid-Afrika in uw ogen in de afgelopen zeven jaar veranderd'3 „Aan de kant van de blanke gemeenschap is geleidelijk een nieuw bewustzijn ge groeid. Men beseft dat het niet mogelijk is Zuid-Afrika ook in de toekomst alleen als blanken te beheersen of te controleren. De kleurlingen en Indiërs hebben in de nieu we grondwet een eigen par lement gekregen. Er zijn ook veranderingen gekomen in het verkeer tussen de rassen. Dr. Beyers Naudé, hierop een archieffoto uit 1977: „De blanken hebben iets van hun bevoorrechte positie afgestaan. Maar naar mijn mening is er niets wezenlijks veranderd". Er worden gekleurden toege laten op plaatsen waar ze eerder niet mochten komen. De blanken hebben iets van hun bevoorrechte positie af gestaan. Maar naar mijn me ning is er niets wezenlijks veranderd. Onze problema tiek blijft het feit. dat de meerderheid van onze bevol king, de zwarten, uitgesloten blijven van het politieke be sluitvormingsproces in Zuid- Afrika". Is de discriminatie niet juist groter geworden, doordat kleurlingen en Indiërs enke le rechten hebben gekregen „Dat wordt van de kant van de regering niet zo gezien, maar door de zwarte ge meenschap wordt het beslist wel zo ervaren. De verande ringen hebben nog eens sterk benadrukt, dat in hun land geen plaats is voor zwarten als^ burgers of als volwaardi ge leden van de maatschap pij". Het verzet neemt toe. Vorige week waren er weer zwarte onlusten. Het lijkt erop dat de oppositie harder en mee dogenlozer wordt. „Dat is ook mijn indruk. De zwarte gemeenschap, met name de jeugd, legt zich niet langer neer bij de situatie. Er is al een vorm van burger oorlog aan de gang tussen zwart en blank. Er zijn bot singen tussen vooral de jeugd en de politie. Er vallen slachtoffers. Het gevaar be staat dat het geweld gaat es caleren. Als dat gebeurt, wordt het steeds moeilijker om de situatie onder controle te houden. Er is het gevaar dat de geleidelijk toenemen de conflictsituatie ook een gewelddadige conflictsituatie wordt. Daar bestaat bij mij geen enkele twijfel over". Is voor het Westen in dit pro ces een rol weggelegd? „Het Westen zal allereerst het gevestigde protest in Zuid-Afrika, de protesten die er terecht geuit worden, en de klachten van de kant van de zwarte gemeenschap, veel ernstiger moeten nemen dan tot nu toe gebeurt. Ten twee de moet het Westen bereid zijn tot een indringende dia loog te komen met de vrijwil lig gekozen leiders van de zwarte gemeenschap. Met hen moet een discussie wor den gevoerd. Zij kunnen het antwoord geven op de vraag, wat nodig is om een vreedza me en rechtvaardige toe komst van Zuid-Afrika te verzekeren. Zolang dat niet gebeurt, kan ik me nauwe lijks voorstellen dat de situa tie hier op vreedzame wijze ten goede wordt gekeerd". ANDRÉ HORLINGS -9\ Enigszins gehavend e* e do< rgelst Premier Lubbers zit de laatste weken een beetje iriSa"is hoek waar de klappen vallen. Er gaat rond hem van ^^s-l fout. Het begon met zijn brief aan burgemeester Schols kbbel Den Haag over de lawaai-overlast van de demonstratiesm in het Binnenhof. Door een misverstand tussen zijn eigen aisten tenaren en ambtenaren van de Tweede Kamer leefde L een bers in de veronderstelling die brief vooral namens de tieke leiders in de Tweede Kamer te verzenden. Dat echter niet zo en later kreeg hij de hele affaire op zijn br<^njer Lubbers zou tegen demonstraties zijn, zou wellicht zelfs aee democratische gevoelens hebben. Niets is minder waar, rrekkei het is hem wel aangewreven. ikele nd d< VERVOLGENS diende zich de affaire aan van de achivaar uitgang in koopkracht van de echte minima. De Koniijakt, verklaarde in de troonrede, dat voor het eerst de koopkr^et van de sociale minima volgend jaar gelukkig gehandh^j?™ kan blijven. Na een campagne van de oppositie werd Ln jyj bers verweten, dat hij de Koningin op dit punt onwaarljcht o had laten spreken. Lei< >'n ko OOK dat is niet geheel juist: de premier kan slechts worijg6^ aangewreven, dat hij de Koningin niet de gehele waar!) luis heeft laten vertellen. Het is immers wel degelijk zo, dat verd het eerst sinds jaren het sociale minimum volgend jaai'chtit grote lijnen in koopkracht gelijk zal blijven aan dit jaarp z°, de troonrede had echter de toevoeging niet mogen ontcJgra, ken, dat daarbij een uitzondering moest worden geman hai voor bepaalde groepen onder de echte minima, de menet pr< die van slechts één minimum-inkomen een huishomnd gi draaiende moeten houden. >n in et bé TENSLOTTE is er dan de affaire van deze week: de vepch. I ging van de ministerssalarissen, waarbij enigszins de indphnie werd gewekt alsof het om een exclusief voordeel zou g^e^e Ook dat was weer een wat opgeblazen zaak, waarschijn^ x ontstaan in de parlementaire komkommertijd zo vlak de Algemene Beschouwingen van volgende week. !rt vo< jet m Evenals de twee eerder genoemde kwesties is ook <fgnSVj zaak niettemin een voorbeeld van een weinig doordacht^heej slecht begeleide presentatie van het regeringsbeleid. Bij I^t var bers treffen we dat wel vaker aan. Het is bekend dat hij fen gen werk verzet, maar aan de wijze waarop het resultaat f3™ al dat werk vervolgens aan het grote, publiek moet worF overgebracht, besteedt hij nauwelijks aandacht. .Dat geldingc teraard niet alleen voor hem, maar ook voor de ambtenabell E van zijn departement van algemene zaken. oe-recl Jet p Dit alles heeft tot gevolg, dat premier Lubbers niet ^{g^1 maal zonder kleerscheuren de algemene politieke besc\erse j. wingen in de Tweede Kamer in zal gaan. Die algemene pare tij tieke beschouwingen gelden als het belangrijkste politfitston debat in de Tweede Kamer van het hele jaar. Het zal defc^ nister-president daardoor waarschijnlijk toch ietsmoeiljl vallen om de aanvallen van de oppositie te pareren. Teg<,jcuncj echter bieden die Algemene Beschouwingen hem ook ellig goede kans om zijn.enigszins beschadigd imago weer ir vereiste goede vorm te brengen. Spaanse uiensoep, 5 varkenshaas met paprika en aardappelen, Voor twee personen, 1 grote ui, 1 lepel (olijf- )olie, halve liter bouillon (vlees of tablet), 2 theele pels azijn, 1 eierdooier, 1 sneetje brood, olie; circa 200 g varkenshaas, 25 g boter, zout, peper, kaneel, 'uitje, knoflook, 2 papri ka 's, 2 tomaten, 1 glas rode wijn of water, suiker; 0,5 tot 1 kg aardappelen; klein blikje frambozen of s aardbeien, 4 blaadjes gela tine, 25 g suiker, halve ci troen, 2,5 dl yoghurt, 0,5 dl slagroom, 12 g basterdsui- ker Smoor dunne ui-ringen vijf minuten in de olie. Voeg de bouillon toe en laat de soep tien minuten koken. Meng azijn en eierdooier en röer er de soep door. Laat de soep dan niet meer koken, want -'dan schift het ei. Geef blok- jes in olie gebakken brood 1Japart bij de soep. Leg de varkenshaas in hete boter, schroei het vlees rond om dicht en strooi er een mengsel van zout, peper en iets kaneel over. Temper het vuur zodat het vlees zacht blijft bakken. Reken een baktijd van 20 minuten, leg na 10 minuten kleingesneden ui en geperste knoflook naast het vlees en na nog eens vijf minuten de kleingesneden paprika's. Doe als het vlees uit de pan is, de ontvelde en kleingesneden tomaten bij ihet paprikamengsel met de wijn en laat de groenten nog f een paar minuten sudderen. Voeg naar smaak zout, peper en suiker toe en leg er het in plakken gesneden vlees op. Maak vandaag al een decili ter vruchtensap warm, los er de geweekte gelatine in op en daarna de suiker. Laat het l 'sap koud worden en voeg a'vruchten, citroensap en yog- hurt toe. Doe de massa in j een natte vorm als de vruch ten blijven drijven. Keer gmorgen de pudding en gar- r j?eer hem met slagroom. tzMenutip voor maandag: schnitzel, kom kommer- torn a - *£4ensalade en gebakken aard- trappelen, chocoladevla met f*"*' JEANNE LEIDEN: O.L.Vr. Hemelvaart: za. 19.00 euch.viering, zo. 09.30, 11.00 mmv dames- en herenkoor. H. Leonardus: za. 19.00 avondmis; zo. 09.00 euch.viering, 10.45 hoog- H. Middelares: za. 19.00; zo. 9.30 ge zongen viering, 11.30. H. Lodewijk: za. 19.00, zo. 8 30. 10.00 hoogmis. 11.30, 18.00. 19.00 Lof. St." Arithonius van Padua: za. 19.00 euch., zo. 9.30 en 11.00 euch. H. Petrus: za. 19.00; zo. 9.00, 10.30 hoogmis. O.L.Vr. Onbev. Ontv.: za. 19.00; zo. 9.30, 10.45 hoogmis, 12.15. Oud Katholieke Kerk: za. 19.00 hoog mis (alleen tweede za. van de maand); zo. 10.00 (behalve op tweede zo. van. de maand). AARLANOERVEEN: za. 19.00; zo. 10.30 hoogmis. AARDAM: zo. 9.00 hoogmis, 12.00. ALPHEN AAN DEN RIJN: H. Plus: za. 19.00; zo. 9.00, 10.30 hoogmis. H. eonifatius: za. 19.00; zo. 9.45 hoogmis, 11.30. De Heilige Geest: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.30. BOSKOOP: za. 17.30 „De Stek"; 19.00 in kerk; zo. 9.30 en 11.00. HAZERSWOUDE DORP: za. 19.00 met orgel; zo. 9.30 hoogmis; 11.30 wisselend van opzet. HAZERSWOUDE-RIJNDIJK: zo. 10.00. Dep. Het Anker: za. 19.00; zo. 8.45 en 11.15. HILLEGOM: St. Jozef: za. 19.00 met Ned. liederen; zo. 10.00 gezinsmis (kinderkoor). 11.30 Ned. liederen. H. Martinus: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.00. HOOGMADE: za. 19.00; zo. 10.00. KATWIJK A.D. RIJN: za. 19.00 euch .viering met zang; zo. 9.30 hoogmis, 11.15 met zang. Dep. Rijnsburg: za. 19.00, gebeds- en communieviering; zo. 10.30 met zang. (Buiten) KAAG/ABBENES: za. 19.00; zo. 10.00. LANGERAAR: za. 19.00; zo. 9.30 en 11.30. LEIDERDORP (Menswording): za. 19.00; zo. 10.00 en 11.30 LEIMUIDEN: za. 19.00; zo. 7.30, 9.30, 11.15. LISSE: Agathakerk: za. 19.00 euch.; zo. 10.00 en 11.30 (kinderneven- dienst). Dep. Poelpolder: za. 19.00 euch., zo. 9 en 11.30 euch.viering. Mariakerk: za. 19.00; zo. 8.30, 10.00 hoogmis, 11.45. H.H. Engelbewaarders (Beekbrug): za. 19.00; zo. 9.30 hoogmis (behalve eer ste zo van de maand), 11.00 (hoogmis eerste zo van de maand) en 17.45. NIEUWKOOP: za. 19.00; zo. 9.00 hoogmis, 10.45. NIEUWVEEN: za. 19.00; zo. 9.00, 11.00. NIEUW-VENNEP: za. 19.00 avondmis; zo. 10.00 hoogmis. NOORDEN: za. 19.00; zo. 9.00, 10.30 hoogmis. NOORDWIJK-BINNEN: za. 19.00; zo. 8.00, 10.00 hoogmis, 11.30. NOORDWIJK AAN ZEE: za. 19.00 euch.; zo. 9.30 hoogmis, 11.00 euch. NOORDWIJKERHOUT: St. Victor: za. 19.00 met koorzang; zo. 9.30 hoog mis, 11.00 mis met samenzang. St. Jozef: za. 19.00; zo. 9.00 en 10.30. OEGSTGEEST: St. Willibrord: za. 19.00; zo. 9.00 en 10.30. OUD-ADE: za. 19.00 avondmis: zo. 8.30 hoogmis. 10.30 gezinsmis. OUDE-WETERING: za. 19.00 avond mis; zo. 9.30 en 11.30. ROELOFARENDSVEEN: Marlapre- sentatie: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.00. Petrusbanden: za. 19.00 avondmis; zo. 9.30 hoogmis, 11.30. RIJPWETERING: za. 19.00 avondmis; zo. 9.00 hoogmis (herenkoor), 10.30 SASSENHEIM: za. 19.00 euch.; zo. 9.30 hoogmis, 11.00 euch. STOMPWIJK: za. 19.30 met zang; zo. 9.30 hoogmis, 11.00. VOORHOUT: za. 19.00; zo. 9.00 hoogmis. 10.30, 11.45. VOORSCHOTEN: St. Laurentius: za. 19.00; zo. 11.30. Moeder Gods: za. 19.00; zo. 10.00. WARMOND: za. 19.00; ZO. 8.30, 10.00 hoogmis, 11.30. WOU8RUGGE: za. 19.00; zo. 10.00. ZEVENHOVEN: za. 19.00; zo. 9.00 hoogmis, 10.45 ZOETERWOUDE-RIJNDIJK: Meer burgparochie: za. 19.00 met wisselen de koren; zo. 10.00 hoogmis met wis selende koren, 11.30 met orgel en Ned. liederen. ZOETERWOUDE: St. Jan: zo. 9.30 hoogmis, 11.00. Chr. Dienaarkerk: za. 19.00 met zang; zo. 10.00 hoogmis. DE ZILK (Noordwijkerhout): H. Hart- kerk: za. 19.00; zo. 10.00 hoogmis, 11.30. STAD LEIDEN: Herv. Gemeente: Hooglandse kerk: 10.00 u. ds. S. T. de Mey-Meulendijk. (m.m.v. Cantorij), 11.45 u. Oec. Studentendienst. Mare- kerk. 10 u. dr. S. Meijers; 17 u. ds. A. J. de Jong Maranathakerk: 10 u. ds. A. Th. Kra mer. Regenboog: 9.30 u. ds. H. Hor- tensius, 11.15 ds. H. Hortensius en pastoor J. A. A. van Well. Bethlehemkerk: 10 u. dr. P. B. Dirk- Bevrijdingskerk: 10 u. ds. H. E. Ster- Vredeskerk: 10 u. ds. J. Nöuta en ds. H. E. Schouten, bevestiging en intre de; 17 u. mevr. ds. Westera-Franke. Eglise Wallone: 10.30 u. pasteur D. Ribs. Acad. Ziekenhuis: 10.15 u. ds. M. W. van Beinum. Diaconessenhuis: 10.30 u. ds. M. H. van Everdingen. Jeugdkapeldiensten: Vredeskerk: 10 u. Bevrijd.kerk: 10.30 u. Geref. kerken en andere kerken Stad Leiden: Vredeskerk: 10 u. ds. J. Nau- ta, bevestiging ds. H. E. Schouten. Petrakerk: 10 u. ds. Bovenberg. Oude Vest: 10 u. ds. R. J. Kooistra. (H.A.). Maranathakerk: 10 u. ds. A. Th. Kra mer (H.A.). Bejaardenhuis Groenho ven: 10 u. ds. A. Keyser. Utrecht (H.A.). Merenwijk aula Valkenpad: 9.30 en 11 u. Eucharistie/Avondmaal. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17 u. ds. ds. G. C. den Hertog. Geref. Kerk Vrijg.: 10 u. en 17 u. ds. P. Houtman. Doopsgez./Rem. Kerk: 10 u. ds. E. H. de Clercq. Bapt. gem.: 10 u. ds. G. Bosveld (H.A.). Ev. Luth. Kerk: 10.15 u. ds. J. Mostert. Nieuw Apost. Kerk: Diensten 9.30 en 16 u. Ev. Chr. Ge meenschap: 10 u. Evang. Dikkes. Le ger des Heils: 10 en 19.30 u. samen komsten. Zevende-Dag-Adventisten: zat. 9.45 u. Bijbelstudie. 10.45 u. Ere dienst. Evang. Centrum Zijlsingel 2a: 10 u. dhr. Zijlstra. Zendingsgroep „Jeruel": samenkomst 17 u. Pinkster gemeente Oude Vest 13: 10 u. dhr. J. Eikerbout. AARLANOERVEEN: Herv. Gemeente: 10 u. ds. G. van Driel; 18.30 u. Kand. v.d. Schans, Utrecht. Geref. Kerk: 10 u. dhr. D. J. Modderaar, Alphen; 18.30 u. ds. P. Wilschut (H.A.). Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. Dienst des Woords. TER AAR: Herv. Gem.: 9.30 u. ds. E. S. Klein Kranenburg, 18.30 u. ds. W. v.d. Kamp. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. E. Boswijk, Llsse; 18.30 u. drs. J. Broer. ABBENES: Herv. Gem.: 9.30 u. ds. S. G. J. Goverts, Nw. Vennep. ALPHEN A/D RIJN: Herv. Gem Op- standingskerk: 10 u. ds. J. J. v.d. Hei den; 17 u. Dienst des Woords. Ad- ventskerk: 10 u. ds. J. H. Bogers; 18.30 u. drs. R. H. M. de Jonge. Kruiskerk: 10 u. drs. R. H. M. de Jon ge- Geref. Kerk: Maranathakerk: 10 u. drs. M. H. van Es; 18.30 u. ds. J. Stolk. Salvatorlkerk: 10 u ds. W. Baas; 18.30 u. drs. C. J. Verhoeve. Baptistengemeente: 10 en 18.30 u. ds. H. G. Koekkoek (en dr. J. Kits in n.m. dienst). Leger des Heils: 10 en 18.30 u. samenkomsten. Volle Evan gelie Gemeente: 10 u. dhr. A. v.d. Hoorn. ALPHEN-NOORD: (Herv./Geref. dien sten): Goede Herder: 10 u. ds. R. Nieuwenhuis; 18.30 u. ds. F. Moll De Bron: 9.30 u. ds. J. Verheul; 10.15 u. ds. F. Moll; 18.30 u. ds. P. Taselaar. Ashramcollege: 10 u. ds. G. Mulder. Drlehoorne: R.K. dienst. ALPHEN-NOORD: (Herv. Gem.): Sionskerk: 9.30 en 18.30 u. ds. J. Ou- wendijk. Oudhoornseweg: 10 u. ds. Oort. BODEGRAVEN (Herv. Gemeente): Dorpskerk: 10 u. ds. R. J. v.d. Hoef; 18.30 u. ds. J. Wieman. Salvatorkerk: 10 u. ds. J. Richter; 18.30 u. ds. R. J. v.d. Hoef. Bethlehemkerk: 10 u. ds. J. Wieman; 18.30 u. ds. J. F. Oosterom, A'dam. Geref. Kerk: 10 u. ds. W. A. v.d. Berg; 18.30 u. ds. D. H. Elder- BOSKOOP (Herv. Gemeente): Dorps kerk: 9.30 u. ds. H. A. v.d. Pol; 18.30 u. ds. W. A. Vlasblom. De Stek (Her- v /Geref9.30 u. ds. W. A. Vlasblom. Geref. Kerk: 9.30 u. dhr. G. J. Smou- ter, Rhoon; 17 u. dhr. C. M Cornelis- se. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17 u. ds. P. N. Ribbers. HAZERSWOUDE (Herv. Gem.): 9.30 u. ds. G. Wolters, Wassenaar; 18.30 u. ds. Z. de Graaf. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. K. Welbedacht, Hazerswoude; 17 u. ds. A. D. Noordam, Blelswijk. HOOGMADE (Herv. Gem.): 10 u. ds. H. L. Boonstra. DE KAAG: (Herv. Gem.): 9.30 u. dhr. Koldewijn. KATWIJK a/d RIJN (Herv. Gem.): Dorpskerk: 10.00 u. ds. M. J. Aarents (H.D.); 18 u. ds. J. Gebraad. Ontmoe- tingskerk: 10 u. ds. J. Gebraad; 18.30 u. ds. M. J. Aarents. KATWIJK AAN ZEE (Herv. Gemeen te): Nieuwe Kerk: 10 u. ds. J. P. van Roon (H.D.); 18 u. ds. H. Visser. Oude Kerk: 10 u. ds. D. Heemskerk (H.D.); 18 u. ds. F. H.L Franken. Ichtuskerk: 10 u. ds. H. Visser (H.C Bouman. Pniëlkerk: 9. Schuurman (H.D.); 18 u. ds D. Heemskerk. Bestevaer Mavo: 10 q. ds. J. Vroegindeweij. Kapel Overduin: 14.15 u. ds. H. van den Beid. Geref. Kerk: Open Hof: 9.30 u. drs. P. Wa- melink; 17 u. ds. J. van Breevoort. Triumphator: 10 u. ds. P. C. Koster; 17 u. ds. P. v.d. Horst, Opendeur- dienst. Vredeskerk: 10 u. ds. J. van Breevoort; 17 u. ds. P. C. Koster. Chr. Geref. Kerk: 10 en 17 u. ds. Slag- KOUDEKERK a/d RIJN (Herv. Gem.): 10 u. ds. A. L. Lapré; 19 u. J. van Breevoort, gez. dienst In Herv. kerk. Geref. Kerk: 10 u. ds. M. G. Veenstra; 19 u. ds. J. v. Breevoort. LEIDERDORP (Herv./Geref. diensten): Dorpskerk: 10 u. ds. G. van Loenen; 18.30 u. ds. G. Stegeman. Hoofd straat: 10 u. prof. Mr. J. Reugebrink. Scheppingskerk: 9 u. ds. G. Stege- LEIMUIDEN (Herv. Gem 9.30 u. ds. P. Schalk. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. D. L. Averes, Nordhorn, 19 u. idem. LISSE (Herv. Gem.): Dorpskerk: 10 u. ds. B. C. de Gelder. Pauluskerk: 10 u. ds. P. C. 't Hooft. Geref. Kerk: 10 ds. J. Broer, Ter Aar; 17 u. ds. E. Bos wijk. Chr. Geref. Kerk: 10 en 16.30 u. ds. J. van Dijken. Geref. Gem.: 10 en 16 u. ds. D. Hakkenberg. Geref. Kerk Vrijg. (Prlnc.str.): 8.45 u. ds. C. de Putte; 16.30 u. ds. P. Houtman. Ned. Geref. Kerk (Salvatori): 10 en 17 u. Kand. H. J. Bruins, Zwolle. NIEUWKOOP (Herv. Gem.): 9.30 u. ds. J. C. J. Bronsgeest, Leiden; 18.30 u. ds. G. A. Cnossen jeugddienst. Ge ref. Kerk: 9.30 u. ds. H. Stroes; 17 u. Avondgebed. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 18.30 u Dienst des Woords. NIEUWVEEN (Herv. Gem.): 9.30 u. ds. H. O. Molenaar; 18.30 u. ds. J. P. van Roon. NIEUW-VENNEP (Herv. Gem.): 9.30 u. dr. Schram, Abcoude. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. N. Wijngaarden; 16.30 u. Ontmoetingdlenst. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 16.30 u. ds. D. Visser. NOORDWIJK (Herv. Gemeente): Gro te Kerk: 10 u. ds. W. van der Lee (H.D.). Kerk aan Zee: 10 u. ds. D. Keuning (H.D.); 17 u. ds.W. van der Zee. De Rank: 10 u. dhr.K. J. Visser. Grote Kerk: 17 u. ds. C. van Slie- dregt. Geref. Kerk: Hoofdstraat (Buurtkerk): 10 u. ds. J. J. Kuiper. Vinkenlaan: 10 u. ds. R. S. Elgersma; 19 u. ds. J. J. Kuiper (G.D.). Stichtingskerk: 11 u. ds. E. E. Slofstra. Sole Mio: 9 u. Ds. R. S. Elgersma. NOORDWIJKERHOUT (Herv. Gem.): 10 u. ds. H. B. van 't Hof. OEGSTGEEST (Herv./Geref. dien sten): Endegeest: 10 u. Pater J. W. M. Boshouwers. Mauritskerk: 10 u. ds. J. Th. Heemskerk. Groene Kerkje: 10 u. ds. J. J. Kooman. Pauluskerk: 10 u. donk; 19 u. ds. J. J. Kooman. Van Wijckersloot: 16 u. ds. W. de Leeuw (H.A.). Luthersekerk: 10.15 u. ds. J. Mostert. Acad. ziekenhuis: 10.15 n. mv. ds. M. van Beinum. Genootschap der Vrienden (Quakers): 10.30 u. Dienst des Woords. Ned. Geref. Kerk: 8.45 en 16 u. ds. G. de Lange. OUDE EN NIEUWE WETERING (Herv. Gem.): 9.30 u. ds. J. de Korte (H.A.). Geref. Kerk: 9.30 en 18.30 u. drs. H. Jaspers Focks, 18.30 u. jeugdd. Herv. kerk. Remonstrantse Gem.: 10 u. dr. E. P. Meyering, Oegstgeest. RIJNSATERWOUDE (Herv. Gem.): 9.30 u. ds. W. v.d. Kamp; 19 u. ds. E. S. Klein Kranenburg, Ter Aar. RIJNSBURG (Herv. Gemeente): Grote Kerk: 9.30 u. ds. Smaling; 17 u. ds. Romein. Bethelkerk: 9.30 u. ds. Ro mein. Geref. Kerk: Petrakerk: 9.30 en 17 u. ds. Snel (H.A.). Immanuelkerk: 9 en 10.30 u. ds. Ribberink (H.A.), 17 u. idem. Maranathakerk: 9.30 en 17 u. ds. Damsma (H.A.). Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17 u. ds. W. van Sorge. SASSENHEIM (Herv. Gem.): 9 en 10.30 u. ds. Germans, 19 u. ds. Fer- werda. Geref. Kerk: 10 u. ds.W. Baas; 19 u. ds. Th. Ferwerda. <Chr. Geref. Kerk: 10 en 17 u. ds. J. M. Aarnoud- VALKENBURG Z.-H. (Herv. Gem.): 10 u. ds. C. Vermeulen, (H.A.). Geref. Kerk.: 9.30 en 18.30 u. drs. S. Oege- VOORHOUT (Herv. Gem.): 10 u. dhr. J. W. Hoffenaar. VOORSCHOTEN (Herv. Gem.): 10 u. ds. A. K. v.d. Schoot; 19 ds. J. D. A. de Zwart. Geref. Kerk: 10 u. ds. De Zeeuw; 19 u. ds. De Zwart. „Ontmoe ting" (HervVGeref.): 10 u. ds. De Zwart. WARMOND (Herv. Gem.): 10 en 17 u. ds. J. Muis. WASSENAAR (Herv. Gem.): Dorps kerk: 10 u. ds. R. Steenstra; 16.30 u. ds. G. J. Wolter; 19 u. Open deur- dienst. Kievietkerk: 10 u. dr. W. van Bruggen. Messiaskerk: 10 u. ds. W. van Waasbergen. Dorpscentrum: 9.30 u. drs. B. Plaisier. Shalom (Jeugdkerk vanaf 12 jr.). Geref. kerk: Bloemcampkerk: 10 u. Herv./Geref.dienst in Kievietskerk, Zijllaan 4. 10 u. ds. C. v.d. Woude, 19 u. Gem. Opendeurdlenst in N.H. Dorpskerk. Ned. Prot. Bond: 10.30 Prof. dr. C. J.M. Schuyt, Voorburg. WOUBRUGGE (Herv. Gem.): 9.30 en 18.30 u. ds. W. J. J. Koelewijn. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. M. J. Aalders; 18.30 u. ds. P. B. Buikema. Ned. Prot. Bond: 19 u. dr. E. P. Meljerlng, Oegstgeest, in „De Wijk". ZEVENHOVEN (Herv. Gem.): 9.30 u. ds. J. E. W. Nicolal. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. D. H. Elderman; 19 u. ds. G. Rang. ZWAMMERDAM (Herv. Gem.): 10 en 18.30 u. ds. T. A. Eysenga (H.A.). Ge ref. Kerk 10 u. drs. P. B. Buikema, 18.30 u. drs. M. J. Aalders, Woubrug- ARTSEN Leiden: Groep 1: Mas tenbroek, Tan, Van Tol, Zwijnenburg, Meyer, R. van Leeuwen, Verhage, Groeneveld en Kloprogge: za. en zo. dr. Van Leeuwen, tel. 218661. Groep 2: Pieterse, Van Gent, Taytel- baum. Van Luyk, Klaassen, Rus, Kruis en Lahr: za. dr. Klaassen, tel. 213546, zo. dr. Van Gent, tel. 122538. Groep 3: Pleiter. J. van Leeuwen, Smit, W. de Bruijne. J. de Bruijne, Stolk, Engel en Fogelberg: za. dr. De Bruyne, tel. 141225. zo. dr. Fogel berg, tel. 132877. Groep 4: Van Wingerden, Van Rijn, Bènit, Nieuwen huis, Roos, Boer, Van de Waard en Arnou: za. dr. Nieuwenhuis, tel. 768918, zo. dr. Benit, tel. 720404. Groep 5: Schaefer, Jasperse, Crul, Kooyman, De Jong, Prince, Reinders, Hammersteln en Kortmann: za. dr. Jasperse. tel. 124961, zo. dr. De Jong, tel. 123752. Oegstgeest: van af za. 10 uur: dr. De Haan. tel. 170605. Leiderdorp: za. dr. Van der Leden, tel. 894539, zo. dr. Van der Beek, tel. 894539. Spreekuur van 12.30 tot 13.00. Voorschoten: za. dr. Meier, zo. dr. Van Dam. War mond - Voorhout: dr. De Gijzel, tel. 01711-10834. Noordwijk: Groeps- praktijk tel. 19300. Noordwijker hout - Lisse: Antwoordapparaat el- gen huisarts Katwijk aan Zee: dr. Ten Hove, tel. 13777. Katwijk - Rijnsburg - Valkenburg: dr. Hagen, tel. 13222. Saseenheim: dr. Van Riet. tel. 11777. Alkemade - Rijnsa- terwoude - Leimuiden: dr. Glans beek, tel. 01713-2511. Alphen: groep 1, za: Van Engelen, zo: dr. Smit, groep 2. za: dr. Hertzberger, zo: dr. Wijnmaalen. Hazerswoude - Koudekerk: dr. Harkes, tel. 01728- 8790. Benthuizen Boskoop: dr. Bom, tel. 01727-2136. Langeraar - Nieuwveen - Ter Aar - Woubrugge: dr. Nooter, tel. 01729-8104. Nieuw koop - Noorden: dr. Brinkman, tel. 01725-9301. TANDARTSEN Leiden Leider dorp - Oegstgeest: dr. Kleinveld, tel. 134433. za en zo spreekuur om 13.00 uur. Leidschendam: Voor spoedge vallen tel. 238356. Bollenstreek: dr. Lockefeer, tel. 02522-12166. APOTHEKEN Leiden Leiderdorp - Oegstgeest - Voorschoten: Doeza Apotheek en Reyst Apotheek Al phen: Apotheek Ridderveld. Alke made: Apotheek Alkemade, open: zat 12-13, 17.30-18 u, zon feestdagen 12.30-13 en 17.30-18 u. Katwijk: Sloothaak Apotheek. Noordwijker hout: za geopend van 9-13. u. en van 17-18 u. en zo van 12-13 u. en 17-18 u. Spoedrecepten tel. 3511 of dienst- bel. WIJKVERPLEGING Leiden: Inter- kruis, tel. 122222. Bollenstreek: Wijk verpleging Gezondheidscentrum, tel. 02522-14147. Hillegom: Opgave via het antwoordapparaat, tel. 02520- 16217. Leidschendam: Leidschen- damse Kruisvereniging, tel. 070- 455300. DIERENARTSEN Lelden: dr. Muurling, tel. 125057. Oegstgeest: dr. Van Duyn, tel. 173266. Voorscho ten - Leidschendam: dr. Frencken, tel. 070-271110. ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI ZEN LEIDEN Ongevallendienst elke dag Academisch Ziekenhuis be halve van dinsdag 13.00 u. tot woens dag 13.00 u. (Diaconessenhuis) en van vrijdag 13.00 u. tot zaterdag 13.00 u. (Elisabeth-zlekenhuis). BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN Diaconeosenhuis: Bezoekuur dage lijks van 16.00 tot 17.00 uur en van 18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeling IIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIII3IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zater dags tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond nabezorgd. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiitiiiii dagelijks van 14.00 tot 20.00. Niet meer dan twee bezoekers per patiënt. Sint Elizabeth-ziekenhuis: Volwas senen dagelijks van 14.00-14.45 u. en van 18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen ook 11.15-12.00 u. Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 u. (alleen voor echtgenoten) van 15.00-16.00 u. en van 18.30-19.30 u. Kinderafdeling dag. 15.00-18.30 u. CCU (hartbewa- king) dag. van 14.00-14.30 u. en van 19.00-19.30 u. Intensieve verpleging: dag. van 14.00-14.30 u. en van 18.30- 19.00 u. Sport-Medisch Adviescen trum: Spreekuur ma. 19.30-20.30 u. in het St. Elisabeth-ziekenhuis. En degeest: Di. en vr. 13.00-14.30 u.; zo. 11.00-12.00 u. en 14.00-15:00 u.; eer ste klasse: de gehele dag. Acade misch Ziekenhuis: Voor alle patiën ten (behalve kinderen) zijn de be zoekuren als volgt: Dagelijks 14.15- 15.00 u. en 18.30-19.00 u. Avondbe zoekuur afdeling verloskunde: 18.00- 19.00 u. De Praematurenafdeling da gelijks van 14.30-14.45 u. en 18.30- 18.45 u. Bezoek aan ernstige patiën ten: wanneer aan ernstige patiënten doorlopend bezoek wordt toegestaan kan de hoofdverpleegkundige hier voor speciale kaarten verstrekken. De bezoektijden van de kinderkliniek zijn dagelijks 15.00-15.45 u. en 18.30- 19.00 u. De bezoektijden van de kin derafdeling (alleen voor ouders van kinderen kan er een afwijkende tijd afgesproken worden met de hoofd verpleegkundige) zijn dagelijks van 14.15-15.00 u. en van 18.30-19.00. Rijnoordziekenhuis: Dagelijks 14.30- 15.15 u. en 18.30-19.30 u. Extra be zoek hartbewaking: 11.00-11.30 u. Extra bezoek vaders kraamafdeling: 19.30-20.30 u. Kinderafdeling 15.00- 15.30 u. alleen voor ouders 18.00- 18.30 u. S.O.S.-DIENST Telefonische hulp dienst. tel. 071-125202. Voor allen die in moeilijkheden verkeren of eenzaam zijn. Vertrouwelijk. Dag en nacht be reikbaar. BUREAU VOOR RECHTSHULP Herengracht 50, tel. 123942; spreeku ren ma. en di. 10.00-12.30 u.. wo. 13.30-16.00 u.; do. 18.30-20.30 u. LEIDSE RECHTSWINKEL Juri disch Adviesbureau, Ketelboeters- steeg 10, tel. 130775; Afdeling wo nen en werken: ma. 18.30-20.30, wo. 10.00-12.00, do. 18.30-20.30. Afde ling belastingen: di. 18.30-20.30, wo. 18.30-20.30. Klachtenbureau: di. 18.30-20.30, do. 18.30-20.30. DIERENHULPDIENST Hulpverle ning aan verongelukte honden, kat ten, vogels, e.d. in de gemeenten Lel den, Leiderdorp, Oegstgeest, War mond en Zoeterwoude. Tel. 071- 220021. BURGERRAADSLIEDEN Koren brugsteeg 2. tel. 143171 (kantooru ren). Spreekuren ma., di. en wo. 11 00-12.00 u., do. 18.30-20.00 u. GEZINSVERZORGING Stichting gezinsverzorging Leiden. Aanvragen hulp voor bejaarden en langdurige zieken en gezinsverzorging. Rem- brandtstraat 17, tel. 149441 (ma. t/m vr. 9.00-10.00 u. en 13.00-14.00 u.). KINDER- EN JONGERENTELEFOON Op woensdag- en zaterdagmiddag van 14-18 u. telefoon 071 - 120611. MAATSCHAPPELIJK WERK Bu reau Maatschappelijk werk, Oude Rijn 44c, spreekuur dagelijks 14.00- 15.00 u.; do. ook 19.00-20.00 u., tel. 142144. Spreekuur gemeentelijke so ciale dienst: di 14.00-15.00 u. Apollo- laan 1a, Zuid-West; do. 14.00-15.00 u. Herensingel 3, Leiden Noord. Ook tel. van 09.00-10.30 via 766600, afde ling maatschappelijk werk. RAAD VAN ARBEID Hoge Rijndijk 306, Leiden, tel 071-899375. Kantoor geopend ma. t/m vr. 9-12 u. 14-16 u. Telefonische informatie over kinder bijslag: 8-12 u. SOCIALE RAADSVROUW Spreek uren sociale raadsvrouw. Binnenstad: Gerecht 10. wo. 17.00-18.00 u.; Noord: Van Hogendorpstraat 36. ma. 10.30-11.30 u.; Kooi: Driftstraat 49a, di. 10.30-11.30 u.j Morskwartier: Buurthuis Morskwartier, Topaaslaan, 10.00-11.00 u. wo. 10.00-13.00 u.; Tuinstadwijk: Herengracht 45.1 10.30-11.30 u. SOCIALE RAADSVROUW SCHOTEN Spreekuren: ma. 1 20.00 u. wo. en vr. 9.00-10.30 u seweg 33, Voorschoten. Tel. 32i SP HULP- EN INFORMATIEDIB Groenesteeg 33, Leiden. Tel. t 134640 of 071-144600. Hulp e 1 matie op medisch, juridisch er gebied, werk, sociale verzekering huurkwestles. Spreekuur: elke derdag van 20.00-21.00 u. STICHTING VRIJWILLIGERS C TRALE Pallasstraat 1. Alphen den Rijn. Tel. 01720-33033. Beg\SSE ding en opvang van mensen. di$et jg t welke reden, dan ook, tijdelijk Ln nodig hebben. Bovendien wordt ir. matie verstrekt over andere mogi J heden van hulpverlening en deoor in reikbaarheid daarvan. tuiten VRIJWILLIGERS CENTRALE ^idse gegracht 246a, Leiden. Tel. 14S i Dagelijks bereikbaar van 9.00-f u. voor informatie over vrijwillig °P werk en cursussen of eèn perso<jeuwb gesprek. eeft 2, WERKENDE JONGEREN K| gass kantoor Koppenhinksteeg 2. LeP 1S e Tel. 071-121139. tor d( WERKLOZEN ADVIES CENTRU1 Breestraat 19, tel. 122000. Spree,rnuj, ma. en do. 14-16 u. (GedurendT 7 maand augustus gesloten). erKza LEIDS WERKLOZEN KOMITE —in aut terskerkchoorsteeg 15, tel 12&ieel 1 Spreekuur wo. 10.11.30 u. Jort WETENSCHAPSWINKEL Infc^, tiecentrum voor onderzoek vaf Leidse universiteit. Stattonswej/ende tel. 071 - 148333. Geopend: majugv: vr. 10.00-16.00 u. rerga; FIOM Hulpverlening bij zwa^ar schap en alleenstaand ouderst Noordeinde 40 b, tel. 144715. 1}S va GASTOUDERPROJECT Stlcpedri Gastouderproject, Merenwijk let al dorhorst 1, tel. 210430 (dag. de i 15 30 u Jto-in HULP VOOR MOEDER EN KlNfr Bij niet gewenste zwangerschap, nel J foon 071-895724 en 01728-8333eg ve HUURAANGELEGENHEDEN ingsp Spreekuren huurcommissie. Voosrcjwj den: Schuttersveld 9 (tel. 071-13Lo 1 van 10.00-12.00 u.). Spreekuur'1*"" t/m vr. 8.30-10.00 u. Voor Alj> "et Opstandingskerk, Prinses Maerd o straat 69. Spreekuur do. 14-15.3drijf MOEDERS VOOR MOEDERS 'jiVen vrouw zuster E. Jansser>-Niem.j Hofdijck 32, Oegstgeest, teL 153652. Haaj ONDERWIJSWINKEL Sophiasng ge 36. tel 071-214256 of 126325. C de V* maandag tot en met vrijdag 1|ann#>i 17.30 u. <,nne' OPVANGCENTRUM VROUWE» Crisiscentrum voor vrouwen eventuele kinderen) in nood. Huia>— Maarten, St. Jacobsgracht 1. Le'I'-'J tel.071-142497. Dag en nacht b€ baar. HULP AAN BUITENLANDERS Spreekuur voor Marokkanen. Al aan den Rijn, Emmalaan 2, tel 0 - 94841. ma. 9-10 u. di. 14-15 uDETE den, bureau voor maatschapjpjgp werk, Oude Rijn 44c tel. 071 - 14 en 146049. do. en vr. 14-15 u. ouae JONGEREN ADVIES CENTRUlRgeva Caeciliastraat 67, Leiden. TeWergel 126052. Geopend: ma. t/m vr. 1|isch 22.00; za. 14.00-17.00. ■Jnd fii ^igelul !oude- ^lijk Si. Tu BIJLAGE BH UW KRANT MET :n om INFORMATIE OVER FIlMS.MUZIEbor zi THEATER. RECREATIE,EXFOSmarde EN EEN COMPLETE AGENDA ■g BB slai *Pijken

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2