TAFEL
Verzoenende toon
valt op in
eerste pauskrant
liTïïTl
kerk
wereld
Opmerkelijk onderzool
ACHTERGROND
CcidócSouiant
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1984 PAGf
Finse Lutheraan wil terug naar Rome
„Het Lutheranisme is een voorbijgaand verschijnsel in de
kerkgeschiedenis, dat bij de eerste de beste gelegenheid maar
beter kan worden beëindigd door het terug te leiden in de ge
meenschap van de rooms-katholieke Kerk". Dit heeft prof.
Seppo Teinonen, hoogleraar in de dogmatiek aan de theologi
sche faculteit van de universiteit van Helsinki verklaard in
een interview, verschenen ter gelegenheid van zijn zestigste
verjaardag. Teinonen is predikant van de Finse Evangelisc-
h-Lutherse Kerk en vindt dat de Lutherse Kerk „absoluut
geen recht heeft op een eigen bestaan". Hij beklemtoont dat de
Reformatie niet tot doel heeft gehad een eigen Lutherse Kerk
te stichten.
Afdeling Wereldraad naar Nederland
De afdeling gerechtigheid en dienst van de Wereldraad van
Kerken houdt van 11 tot 20 januari 1985 een grote vergadering
van 180 man in ons land. De afdeling, die geleid wordt door de
Amerikaan dr. Arie Brouwer, omvat de onderafdelingen inter
kerkelijke hulpverlening (Interchurch Aid), ontwikkelingssa
menwerking (CCPD), internationale zaken (CCIA), anti-racis-
me programma (PCR) en medisch werk (CMC). Op deze verga
dering worden de plannen uitgewerkt, die de Algemene Ver
gadering vorig jaar in Vancouver heeft opgesteld. Het centrale
comité (bestuur) van de Wereldraad heeft deze zomer de plan
nen reeds goedgekeurd.De vergadering vindt plaats in Veldho
ven bij Eindhoven.
De mens is noch een engel,
noch een beest, en het on
geluk wil, dat wie voor en
gel wil spelen, de beest
uithangt.
De eerste van de reeks
pauskranten die de
Stichting Pausbezoek
Nederland op stapel
heeft staan, is van de
persen gerold. De eerste
editie valt op door een
verzoenende en genuan
ceerde toonzetting, die
kennelijk beoogt zoveel
mogelijk gelovigen bij de
komst van de paus te be
trekken. „Geeft niet toe
aan partijzucht en ijdel-
heid, maar acht in oot
moed de ander hoger
dan uzelf", aldus het
woord van de apostel
Paulus dat door de Ne
derlandse bisschoppen in
de krant wordt aange
haald.
De acht pagina's tellende
krant heeft een oplage van
975.000 exemplaren, wordt
verspreid via onder andere de
parochies en is bedoeld ter
voorbereiding van het bezoek
van Johannes Paulus II aan
ons land, volgend jaar mei.
Centraal staat de brief die het
bisschoppencollege over de
komst van de paus heeft ge
schreven. Hierin wordt vrij
uitvoerig ingegaan op de ver
schillen in geloofsbeleving tus
sen de rooms-katholieke en de
reformatorische kerken en
binnen de katholieke kerk
zelf. „Dat het in de zestiende
eeuw tot de scheuring kon ko
men tussen Rome en de Refor
matie is niet op de laatste
plaats ook voor de rooms-ka
tholieke Kerk reden tot gewe
tensonderzoek en schuldbelij
denis", aldus de bisschoppen,
die vervolgens opmerken:
„Het is overigens een gegeven
dat ook onder rooms-katholie-
ken, die de paus als leider er
varen, verschillend gedacht
wordt over de wijze waarop
het ambt van de paus prak
tisch gestalte zou moeten krij
gen. In wezen gaat het daarbij
steeds om de spanning tussen
wereldwijde eenheid en recht
matige verscheidenheid".
Volgens de bisschoppen zijn de
vragen die dit spanningsveld
oproept niet kenmerkend voor
de kerkelijke situatie in onze
tijd, maar dragen ze wel bij tot
vele spanningen en conflicten.
„We mogen ons door deze con
flicten niet laten ontmoedigen.
Zij vormen een uitdaging om
te groeien in geloof, hoop en
liefde. We zien in het Nieuwe
Testament dat ook de christe
nen van het prille begin geen
pasklare antwoorden hadden
op alle vragen die zich aan
dienden. Het moet ons daarom
niet verwonderen dat mensen
ook in de kerk van nu vaak
pas begaanbare wegen weten
te vinden na een confrontatie
van ervaringen, gevoeligheden
en inzichten".
De bisschoppen pleiten voor
evangelische openhartigheid
„Openhartigheid houdt zeker
vrijmoedigheid in", zo tekenen
ze hierbij aan, „maar veron
derstelt ook een open hart
voor de eigen gaven en ver
antwoordelijkheden van de
ander".
Leonardo Boff
Elders in de krant behandelt
pater dr. Jan Hulshof het
„Onze Vader", gebed dat Jezus
Zijn leerlingen heeft geleerd
en dat als thema is gekozen
voor het pausbezoek. In een
artikel dat uitnodigt tot sociaal
engagement citeert pater Huls
hof de Braziliaan Leonardo
Boff, die begin deze maand
nog in Rome verantwoording
moest afleggen van zijn om
streden bevrijdingstheologie.
Mede geïnspireerd door Boffs
bespiegelingen over het Onze
Vader, brengt pater Hulshof
naar voren: „Als je intens ver
langt naar de komst van Gods
Koninkrijk, naar Gods heer
schappij over mens-onterende
machten, dan kun je vredesbe
wegingen, milieubewegingen
en derde wereld-werkers niet
aan hun lot overlaten. Vaak
verbinden mensen het „Uw
wil geschiede" met overgave
en berusting in het onvermij
delijke. Maar de bede bevat
vooral ook prikkelende on
rust". Tegen deze achtergrond
Na een twaalfdaagse reis door Canada is Johannes Paulus II gistermorgen teruggekeerd in
Rome. In gesprek met journalisten die in hetzelfde vliegtuig met hem meevlogen zei de paus dat
hij mogelijk een nieuwe encycliek gaat schrijven om de door zijn voorganger Paulus VI verkon
digde opvattingen over sociale vraagstukken te actualiseren.
stelt de auteur de retorische
vraag: „Met rechtmatige trots
kunnen Nederlanders er op
wijzen dat zij een belangrijke
bijdrage leveren aan de we-
reldvoeselproductie, maar is
de zin voor solidariteit met de
ontrechten even sterk ontwik
keld als de zin voor commer
cie en bio-techniek?"
Gezien de kerkelijke kritiek
die de KRO zo veelvuldig ten
deel is gevallen vanwege de
veronderstelde verwatering
van haar katholiciteit, mag het
opmerkelijk heten dat de
pauskrant ook een hele pagina
wijdt aan de programma's die
deze omroep in verband met
het pausbezoek brengt. „De
KRO is het enige grote katho
lieke massa-medium dat Ne
derland nog kent", aldus de
pauskrant.
In een artikel over persoon en
beleid van Johannes Paulus II
is hier en daar een mild-kriti-
sche invalshoek te bespeuren.
Schrijver Nico Adema signa
leert in dit artikel het streven
van de paus naar een eensge
zind opererend wereld-episco
paat. Hij verwijst hierbij naar
het krachtige optreden van
Karol Wojtyla in Polen, waar
een eensgezind episcopaat zich
tegenover de machtige com
munistische druk heeft kun
nen handhaven. Vervolgens
merkt de auteur op: „Maar of
een dergelijke houding, welke
in een extreme situatie als Po
len te rechtvaardigen is, over
al en altijd in andere situaties
volgehouden kan worden,
blijft natuurlijk een vraag, om
dat daarmee ook de plurifor
miteit in de Kerk gemoeid is".
Rooms triomfalisme, waarvoor
menigeen zich nogal bevreesd
toonde bij de aankondiging
van de pauskranten, kan zo'n
benadering moeilijk verweten
worden. De Stichting Pausbe
zoek Nederland lijkt op de
goede weg.
WILLEM SCHEER
£cutóc6omcMi(
In het Noordhollandse Stede Broec heeft de politie, i
aard op vrijwillige basis, de gehele mannelijke bevolking
sen achttien en veertig jaar verzocht deel te nemen aape
dactylbscopisch onderzoek: het maken van vinger- en Pct
palmafdrukken. Dit om een vastgelopen onderzoek na^en
dodelijke steekpartij weer op gang te krijgen. De politieM
namelijk in de woning van het slachtoffer vingerafdnj e(
gevonden en er zijn sterke aanwijzingen dat de dader 0
ders in de kring van directe buurtbewoners gezocht mo£er
worden. P
kin
Het is niet de eerste maal dat deze bijzondere vorri^
opsporingsbeleid in Nederland wordt toegepast; gezirjn
ernst van het delict een voor de politie aantrekkelijk
Niettemin een opmerkelijke zaak, die ook bedenkelijkepoo
ten heeft. Een burger kan eerst dan bij een opsporingsbgs
worden betrokken, als er een gerede verdenking tegerfe r
bestaat. Enkele duizenden „verdachten", zoals nu in Lde
Broec, bestaan er natuurlijk nooit.
BOVENDIEN: het onderzoek moge dan vrijwillig zijn,|^rc
de onschuldige burger die om principiële redenen weigef1 jf
aan deel te nemen, laadt toch een zekere verdenking ojf
en komt onder een niet geringe druk te staan om bepjdsj
principes maar te laten varen. Dat is een weg die de tige
heid nooit mag bewandelen. En juist bij het onderhavige
derzoek is het niet denkbeeldig, dat de politie enige pf .da
zal uitoefenen, omdat te veel weigeraars het onderzoel&T
mers op losse schroeven zetten. Dat is een weg die de uJri,
heid in elk geval niet mag gaan. JS i
V'
5.00 u.
lo. 14.0*
Meloencocktail
kipfilet in uiensaus
met tomatensalade
en rijst
Voor twee personen hebt: 1
meloen tje, 2 lepels witte
port (of sinaasappelsap);
2 kipfilets, zout, peper,
nootmuskaat, 20 g boter, 1
grote ui, 10 g boter, knof
look, sambal, 1,5 dl water,
parprikapoeder, ketjap;
250 g tomaten, knoflook, 1
lepel azijn, zout, suiker,
bieslook, peterselie, ci
troenmelisse, borage, mar
jolein;
250 g droogkokende rijst,
4,5 water, zout;
3,5 blaadje gelatine, 1 ei
dooier, 50 g suiker, 2,5 dl
melk, 0,75 dl water, 2 theel
epels oploskoffie, 0,5 dl
room, 0,5 dl slagroom, 12 g
basterdsuiker.
Verdeel het meloen vlees in
stukjes en zet die een uur
koel weg met de port (of het
sap).
Wrijf de kipfilets in met een
mengseltje van zout, peper
en nootmuskaat. Bak ze in
warme boter in tien minuten
bruin en gaar. Bak daarna
dunne ui-ringen met geper
ste knoflook en sambal licht
bruin in de boter. Voeg het
water toe met naar smaak
zout, ketjap en paprikapoe
der en laat het sausje nog
tien minuten trekken. Doe
de saus in een schaal en leg
vervolgens er ook de kip in.
Leg plakken al of niet ont
velde tomaat op een met
knoflook ingewreven schotel
en verdeel er azijn, zout, sui
ker en fijngeknipte kruiden
over.
Maak de pudding vandaag,
zodat hij kan opstijven.
Week de gelatine. Meng de
eidooier met een lepel suiker
en de melk. Verwarm dit
mengsel tot het gaat binden
(niet koken, dan schift het
ei). Los er eerst de gelatine
in op en dan de rest van de
suiker.
Los de koffie op in het water
en voeg deze oplossing met
de room toe aan de gebonden
melk. Koel het mengsel tot
het de dikte van vla heeft en
doe bet in een natgemaakte
vorm.
Menutip voor maandag:
stamppot rauwe andijvie met
gebakken spek ananasvla.
JEANNE
LEIDEN: O.L.Vr. Hemelvaart: za.
19.00 euch.viering, zo. 09.30, 11.00
mmv dames- en herenkoor.
H. Leonardus: za. 19.00 avondmis;
zo. 09.00 euch.viering, 10.45 hoog-
H. Middelares: za. 19.00; zo. 9.30 ge
zongen viering, 11.30.
H. Lodewijk: za. 19.00, zo. 8.30, 10.00
hoogmis, 11.30, 18.00, 19.00 Lof.
St. Anthonius van Padua: za. 19.00
euch., zo. 9.30 en 11.00 euch.
H. Petrus: za. 19.00; zo. 9.00, 10.30
hoogmis.
O.L.Vr. Onbev. Ontv.: za. 19.00; zo.
9.30, 10.45 hoogmis. 12.15.
Oud Katholieke Kerk: za. 19.00 hoog
mis (alleen tweede za. van de maand);
zo. 10.00 (behalve op tweede zo. van
de maand).
AARLANDERVEEN: za. 19.00; zo.
10.30 hoogmis.
AARDAM: zo. 9.00 hoogmis, 12.00.
ALPHEN AAN DEN RIJN: H. Pius: za.
19.00; zo. 9.00, 10.30 hoogmis.
H. Bonifatius: za. 19.00; zo. 9.45
hoogmis, 11.30.
De Heilige Geest: za. 19.00; zo. 9.00
en 11.30.
BOSKOOP: za. 17.30 „De Stek";
19.00 in kerk; zo. 9.30 en 11.00.
HAZERSWOUDE DORP: za. 19.00
met orgel; zo. 9.30 hoogmis; 11.30
wisselend van opzet.
HAZERSWOUDE-RIJNDIJK: ZO.
10.00. Dep. Het Anker: za. 19.00; zo.
8.45 en 11.15.
HILLEGOM: St. Jozef: za. 19.00 met
Ned. liederen; zo. 10.00 gezinsmis
(kinderkoor), 11.30 Ned. liederen.
H. Martinus: za. 19.00; zo. 9.00 en
11.00.
HOOGMADE: za. 19.00; zo. 10.00.
KATWIJK A.D. RIJN: za. 19.00 euch-
viering met zang; zo. 9.30 hoogmis,
11.15 met zang. Dep. Rijnsburg: za.
19.00, gebeds- en communieviering;
zo. 10.30 met zang.
(Buiten) KAAG/ABBENES: za. 19.00;
zo. 10.00.
LANGERAAR: za. 19.00; zo. 9.30 en
11.30.
LEIDERDORP (H. Menswording): za.
19.00; zo. 9.00. 10.30, 12.00.
LEIMUIDEN: za. 19.00; zo. 7.30, 9.30,
11.15.
LISSE: Agathakerk: za. 19.00 euch.;
zo. 10.00 en 11.30 (kinderneven-
dienst). Dep. Poelpolder: za. 19.00
euch., zo. 9 en 11.30 euch.viering.
Mariakerk: za. 19.00; zo. 8.30, 10.00
hoogmis, 11.45.
H.H. Engelbewaarders (Beekbrug): za.
19.00; zo. 9.30 hoogmis (behalve eer
ste zo van de maand), 11.00 (hoogmis
eerste zo van de maand) en 17.45.
NIEUWKOOP: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis, 10.45.
NIEUWVEEN: za. 19.00; zo. 9.00,
11.00.
NIEUW-VENNEP: za. 19.00 avondmis;
zo. 10.00 hoogmis.
NOORDEN: za. 19.00; zo. 9.00, 10.30
hoogmis.
NOORDWIJK AAN ZEE: za. 19.00
euch.; zo. 9.30 hoogmis,. 11.00 euch.
NOORDWIJKERHOUT: St. Victor: za.
19.00 met koorzang; zo. 9.30 hoog
mis, 11.00 mis met samenzang. St.
Jozef: za. 19.00; zo. 9.00 en 10.30.
OEGSTGEEST: St. Willlbrord: za.
19.00; zo. 9.00 en 10.30.
OUD-ADE: za. 19.00 avondmis: zo.
8.30 hoogmis, 10.30 gezinsmis.
OUDE-WETERING: za. 19.00 avond
mis; zo. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN: Mariapre-
sentatie: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.00.
Petrusbanden: za. 19.00 avondmis;
zo. 9.30 hoogmis. 11.30.
RIJPWETERING: za. 19.00 avondmis;
zo. 9.00 hoogmis (herenkoor), 10.30
SASSENHEIM: za. 19.00 euch.; zo.
9.30 hoogmis, 11.00 euch.
STOMPWIJK: za. 19.30 met zang; zo.
9.30 hoogmis, 11.00.
VOORHOUT: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis. 10.30, 11.45.
VOORSCHOTEN: St. Laurentius: za.
19.00; zo. 11.30. Moeder Gods: za.
19.00; zo. 10.00.
WARMOND: za. 19.00; zo. 8.30, 10.00
hoogmis. 11.30.
WOUBRUGGE: za. 19.00; zo. 10.00.
ZEVENHOVEN: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis. 10.45.
ZOETERWOUDE-RIJNDIJK: Meer
burgparochie: za. 19.00 met wisselen
de koren; zo. 10.00 hoogmis met wis
selende koren, 11.30 met orgel en
Ned. liederen.
ZOETERWOUDE: St. Jan: zo. 9.30
hoogmis, 11.00. Chr. Dienaarkerk: za.
19.00 met zang; zo. 10.00 hoogmis.
DE ZILK (Noordwijkerhout): H. Hart-
kerk: za. 19.00; zo. 10.00 hoogmis.
11.30.
predikbeurten
STAD LEIDEN: Herv. Gemeente:
Hooglandse kerk: 10.00 u. E. M. Pan-
nekoek (H.A.), 11.45 u. Oec. Studen-
tendienst. Marekerk: 10 en 17 u. drs.
S Meijers, Maranathakerk: 10 u. ds.
A. Th. Kramer. Regenboog: 9.30 en
11.15 u. ds. J. Nauta. Bethlehemkerk:
10 u. ds. K. Bouhuys. Bevrijdingskerk:
10 u ds. L. C. Rietveld. Vredeskerk:
10 u. ds. S. T. de Mey-Meulendijk.
Eglise Wallone: 10.30 u. pasteur D.
Ribs. Acad. Ziekenhuis: 10.15 u. ds.
J. Bovenberg en ds. M. Terlouw-Sterk
(H.A.). Diaconessenhuis: 10.30 u. ds.
H. B. van "t Hof. Jeugdkapeldiensten:
Vredeskerk: 10 u. Bevrijd.kerk: 10.30
u.; Stevenshof: 10 u. kand. A. Ver-
weij. Geref. kerken en andere kerken
Stad Leiden: Vredeskerk: 10 u. ds.
S. T. de Mey-Meulendijk (.A.). Petra-
kerk: 10 u. ds. R. J. Veenstra. Oude
Vest: 10 u. ds. R. J. Kooistra. Mara
nathakerk: 10 u. ds. A.Jh. Kramer.
Bevrijdingskerk: 10 u. ds. L. C. Riet
veld, 17 u. ds. R. J. Kooistra. Bejaar
denhuis Groenhoven: 10 u. ds. S.
Eringa, Den Haag. Merenwijk aula
Valkenpad: 9.30 en 11 u. Eucharistle-
/Avondmaal. Chr. Geref. Kerk: 9.30
en 17 u. ds. ds. H. Toorman, 's-Gra-
venhage. Geref. Kerk Vrijg.: 10 u.
Dienst des Woords; 17 u. ds. P. Hout
man. Doopsgez./Rem. Kerk: 10 u. ds.
C. F. Brüsewitz. Bunnik, m.m.v. koor.
Bapt. gem.: 10 u. dhr. R. Poetsema,
Voorschoten. Ev. Luth. Kerk: 10.15 u.
mw. J. T. Koopmans-Schotanus.
R'dam. Nieuw Apost. Kerk: Diensten
9.30 en 16 u. Ev. Chr. Gemeenschap:
10 u. Evang. Dlkkes. Leger des Heils:
10 en 19.30 u. samenkomsten. Ze
vende-Dag-Adventisten: zat. 9.45 u.
Bijbelstudie, 10.45 u. Eredienst.
Evang. Centrum Zijlsingel 2a: 10 u.
dhr. Zijlstra. Zendingsgroep „Jeruel":
samenkomst 17 u. Pinkstergemeente
Oude Vest 13: 10 u. dhr. A. de Ruiter.
AARLANDERVEEN: Herv. Gemeente:
10 u. ds. G. van Driel; 18.30 u. Zang-
dienst. Geref. Kerk: 10 u. dhr. D. J.
Brouwer, Katwijk; 18.30 u. ds. W. den
Braber. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u.
Dienst des Woords.
TER AAR: Herv. Gem.: 9.30 u. ds. O.
Driebergen, Katwijk; 18.30 u. ds.
R. H. M. de Jonge. Geref. Kerk: 9.30
u. drs. J. Broer, 18.30 u. drs. H. J.
Jaspers Focks.
ABBENES: Herv. Gem.: 9.30 u. ds. G.
van Wijngaarden, Nieuw Vennep.
ALPHEN A/D RIJN: Herv. Gem. Op-
standingskerk: 9.30 u. ds. J. H. Bo-
gers; 18.30 u. ds. J. J. v.d. Heiden.
Adventskerk: 9.30 u. ds. J. J. v.d.
Heiden; 18.30 u. ds. J. H. Sogers.
Kruiskerk: 9.30 u. ds. R. H. M. de
Jonge.
Geref. Kerk: Maranathakerk: 9.30 u.
ds. J. Stolk; 18.30 u. dr. R. Fernhout.
Salvatorikerk: 9.30 u. ds. H. J. Olde-
mans; 18.30 u. ds. J. Stolk. Baptis
tengemeente: 10 en 18.30 u. ds. H. G.
Koekkoek (m.m.v. Gospelgroep). Le
ger des Heils: 10 en 18.30 u. samen
komsten. Volle Evangelie Gemeente:
10 u. dhr. A. v.d. Hoorn (doopdienst).
ALPHEN-NOORD: (Herv./Geref. dien
sten): Goede Herder: 10 u. ds. P. Ta-
selaar; 18.30 u. ds. J. Verheul. De
Bron: 9.30 u. ds. J. Verheul; 10.15 u.
ds. F. Moll; 18.30 u. ds. G. Mulder
(Vesper). Ashramcollege: 10 u. ds. G.
Mulder. Driehoorne: 19 u. ds. P. Ta-
ALPHÊN-NOORD: (Herv. Gem.):
Sionskerk: 9.30 u. ds. S. W. Verploeg,
Ermelo; 18.30 u. ds. J. Ouwendijk.
Oudhoornseweg: 10 u. ds. Oort.
BODEGRAVEN (Herv. Gemeente):
Dorpskerk: 9.30 en 18.30 u. ds. R. J.
van de Hoef (H.A.). Salvatorkerk: 9.30
en 18.30 u. ds. J. Wieman (H.A.).
Bethlehemkerk: 9.30 en 18.30 u. ds.
J. Richter (H.A.). Geref. Kerk: 9.30 u.
ds. Dronkers, Gouda; 18.30 u. ds. v.d.
Berg, Jeugddienst.
BOSKOOP (Herv. Gemeente): Dorps
kerk: 9.30 u. ds. W. A. Vlasblom,
18.30 u. ds. J. Haitsma. De Stek (Her
v./Geref.): 9.30 u. ds. J. C. W. van 't
Hoff. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. A. G.
v.d Stoet. Bergen op Zoom; 17 u. ds.
J. C. W. van 't Hoff. Chr. Geref. Kerk:
9.30 u. en 17 u. ds. P. N. Ribbers.
HAZERSWOUDE (Herv. Gem.): 9.30
u. ds. G. van Doorn, Alphen; 18.30 u.
ds. Z. de Graaf. Geref. Kerk: 9.30 u.
ds. K. Welbedacht, Hazerswoude; 17
u. ds. H. Bade, Koudekerk.
HOOGMADE (Herv. Gem.): 10 u. ds.
H. W. Hemmes, Oegstgeest.
DE KAAG: (Herv. Gem.): 9.30 u. dhr.
Koldewijn.
KATWIJK a/d RIJN (Herv. Gem.):
Dorpskerk: 10.00 u. ds. A. J. de Jong;
18 u. ds. J. Gebraad. Ontmoetings-
kerk: 10 u. ds. J. Gebraad; 18.30 u.
ds. H. van Niel.
KATWIJK AAN ZEE (Herv. Gemeen
te): Nieuwe Kerk: 10 u. ds. F. Offinga,
Haren (H.A.); 18 u. ds. K. Veldman
(H.A.). Oude Kerk: 10 u. ds. K. Veld
man (H.A.); 18 u. ds. C. Schuurman
(H.A.). Ichtuskerk: 10 u. ds. H. Visser
(H.A.); 17 u. ds. J. P. van Roon (H.A.).
Pnielkerk: 9.30 u. ds. C. Schuurman
(H.A.); 18 u. ds. J. Vroegindewey
(H.A.). Bestevaer Mavo: 10 u. ds. C.
van Sliedregt. Kapel Overduin: 14.15
u. ds. H. van den Beid. Geref. Kerk:
Open Hof: 9.30 u. dhr. A. Vercoute-
ren. Voorburg; 17 u. ds. L. J. Wol
thuis. Triumphator: 9.30 u. ds. P. v.d.
Horst; 17 u. ds. A. Verdoorn, Wad-
dinxveen. Vredeskerk: 9.30 ds. D. H.
Elderman, Bodegraven; 17 u. ds. P.
v.d. Horst. Chr. Geref. Kerk: 10 en 17
u. ds. Slagboom.
KOUDEKERK a/d RIJN (Herv. Gem.):
10 u. ds. A. L. Lapré; 19 u. ds. R.
Welbedacht, gez.d. in Herv. K. Geref.
Kerk: 10 u. ds. H. Bade; 19 u. ds. K.
Welbedacht, gez.d. in Herv. Kerk.
LEIDERDORP (Herv./Geref. diensten):
Dorpskerk: 10 u. ds. A. Knorth; 18.30
u. idem. Hoofdstraat: 10 u. ds. F.
Brommet. Scheppingskerk: 9 u. ds.
G. Stegeman; 10.30 u. ds. R. J. v.d.
Veen, Amstelveen.
LEIMUIDEN (Herv. Gem.): 9.30 u. ds.
P. Schalk. Geref. Kerk: 9.30 u. drs. N.
Scheps, Heerlen; 19 u. ds. M. J. Wat-
tel, Hoofddorp.
LISSE (Herv. Gem.): Dorpskerk: 10 u.
ds. Jongeboer; 18 u. ds. 't Hooft
ds. De Gelder (25-jarig jubileum
HVD). Pauluskerk: 10 u. ds. P. C. 't
Hooft. Geref. Kerk: 10 ds. J. van
Veen; 19 u. ds. J. van de Kamp. Chr.
Geref. Kerk: 10 en 16.30 u. ds. kand.
J. van Dijken. Geref. Gem.: 10 en 16
u. kand. M. Burggraaf, R'dam. Geref.
Kerk Vrljg. (Princ.str.): 8.45 en 16.30
u. ds. C. de Putter. Ned. Geref. Kerk
(Salvatori): 10 en 17 u. ds. M. van
Veelen, Soest.
NIEUWKOOP (Herv. Gem.): 9.30 u.
ds. L. Baljê, Breukelen; 18.30 u. ds.
M. van Waarde. Geref. Kerk: 9.30
dhr. J. v. Wallingas; 18.30 u. ds.
r-t. J. A. Hanenburg. Chr. Geref. Kerk:
9.30 u. Dienst des Woords.
NIEUWVEEN (Herv. Gem.): 9.30 u. ds.
H O. Molenaar; 18.30 u. kand. De
Bruin, opening jeugdwerk.
NIEUW-VENNEP (Herv. Gem.): 9.30 u.
ds. S. G. J. Goverts, 19 u. ds. M.
Bergsma. Geref. Kerk: 9.30 u. ds.
Bergsma; 18.30 u. ds. N. Wijngaar-
Jsn. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. en
16.30 u. ds. D. Visser.
NOORDWIJK (Herv. Gemeente): Vin-
kenlaan 10 en 19 u. gez. diensten, zie
Geref. Kerk. Grote Kerk: 19 u. ds. D.
Keuning (G.D.). Kerk aan Zee: 10 u.
ds. D. Keuning. De Rank: 10 u. dhr.
K. J. Visser. Grote Kerk 17 u. ds. W.
Vroegindeweij. Geref. Kerk: Hoofd
straat (Buurtkerk): 10 u. en 19 u. ds.
J. J. Kuiper (G.D.). Vinkenlaan: 10 u.
ds. R. S- Elgersma (G.D.). 19 u. Zon
dagavondviering. Stichtingskerk: 11
u. ds. R. S. Elgersma. Sole Mio: 9 u.
Ds. D. Keuning.
NOORDWIJKERHOUT (Herv. Gem.):
10 u. ds. A. v.d. Mey.
OEGSTGEEST (Herv./Geref. dien
sten): Endegeest: 10 u. ds. L. H. C.
Friederich. Mauritskerk: 10 u. ds.
R. E. da Costa. Groene kerkje: 10 u.
ds. J. J. Kooman. Pauluskerk: 10 u.
ds. J. Th. Heemskerk. Gem.centrum:
10.30 u. ds. J. Nooter; 19 u. ds. M. G.
Veenstra. Van Wijckersloot: 16 u. ds.
P. Sierat. Luthersekerk: 10.15 u.
mevr. J. T. Koopmans-Schotanus.
Acad. ziekenhuis: 10.15 u. ds. J. Bo
venberg en mw. ds. M. Terlouw-Sterk
(H.A.). Ned. Geref. Kerk: 8.45 u. ds.
G. de Lange; 16 u. ds. J. D. Janse, 's-
Gravenhage.
OUDE EN NIEUWE WETERING (Herv.
Gem.): 9.30 u. ds. J. de Korte, dienst
v. jong en oud. Geref. Kdrk: 9.30 drs.
H. Jaspers Focks; 18.30 u. ds. P. Bui-
kema. Remonstrantse Gem.: 10 u.
drs. E. H. Cossee, R'dam.
RIJNSATERWOUDE (Herv. Gem.):
9.30 u. dr. G. C. de Kruijf, R'dam; 19
u. ds. W. A. Vlasblom, Boskoop.
RIJNSBURG (Herv. Gemeente): Grote
Kerk: 9.30 u. ds. Smaling; 17 u. ds.
Romein. Bethelkerk: 9.30 u. ds. Ro
mein. Geref. Kerk: Petrakerk: 9.30 u.
ds. Cziria; 17 u. ds. Baayen. Immanu-
elkerk: 9 en 10.30 u. ds. Snel. Mara
nathakerk: 9.30 u. ds. Snel: 17 u. ds.
Cziria. Chr. Geref. Kerk: 9.30 Dienst
des Woords; 16 u. kand. J. J. Lof.
SASSENHEIM (Herv. Gem.): 9 en
10.30 u. ds. Germans. 19 u. ds. Fer-
werda. Geref. Kerk: 9.30 u. en 19 u.
ds. Th. Ferwerda, Vredeszondag. Chr.
Geref. Kerk: 10 u. ds. J. M. Aarnoud-
se; 17 u. drs. A. W. Velema, Gouda.
VALKENBURG Z.-H. (Herv. Gem.): 10
u. ds. C. Vermeulen, 18.30 u. prof. A.
v.d. Beek. Geref. Kerk.: 9.30 u. drs. S.
Oegema; 18.30 u. ds. G. Snel, Rijns
burg.
VOORHOUT (Herv. Gem.): 10 u. ds.
C. J. de Jong.
VOORSCHOTEN (Herv. Gem.): 10 u.
ds. W. Blanken (H.A.); 19 u. ds. A. K.
v.d. Schoot (gez.d.). Geref. Kerk: 9.30
u. ds. De Zeeuw; 19 u. ds. v.d. Schoot
(Herv. Kerk). „Ontmoeting" (Her
v./Geref.): 9.30 u. ds. De Zwart.
WARMOND Dorp (Herv. Gem.): 10 u.
ds. J. Muis.
WASSENAAR (Herv. Gem.): Dorps
kerk: 10 u. vicaris R. H. L. Fechner;
16.30 ds. W. Verboom; 19 u. Muziek
dienst. Kievietkerk: 10 u. dr. W. van
Bruggen. Messiaskerk: 10 u. ds. W.
van Waasbergen. Dorpscentrum: 9.30
u. ds. J. Ouwendijk, Alphen a/d Rijn.
Shalom (Jeugdkerk vanaf 12 j.). Ge
ref. kerk: Bloemcampkerk: 10 u. dr.
G. C. v.d. Kamp. Zijllaan 4: 10 ds. C.
v.d. Woude; 19 u. Gem. vredesdienst
in N.H. Dorpskerk. Ned. Prot. Bond:
10.30 u. dr. R. M. Nepveu, Naarden.
WOUBRUGGE (Herv. Gem.): 9.30 en
18.30 u. ds. W. J. J. Koelewijn. Geref.
Kerk: 9.30 u. ds. M. J. Aalders; 18.30
u. ds. D. H. Elderman, Bodegraven.
Ned. Prot. Bond: geen dienst.
ZEVENHOVEN (Herv. Gem.): 9.30 u.
ds. K. B. A. Kielder. Geref. Kerk: 9.30
u. drs. W. Bakker; 19 u. ds. A. Christ.
ZWAMMERDAM (Herv. Gem.): 9.30 u.
ds. W. L. Heymans, Alphen; 18.30 u.
ds. T. A. Eysenga. Geref. Kerk: 9.30
u. drs. P. B. Buikema; 18.30 u. drs. J.
Broer, Ter Aar.
ARTSEN Leiden: Groep 1: Mas
tenbroek, Tan, Van Tol. Zwijnenburg,
Meyer, R. van Leeuwen, Verhage,
Groeneveld en Kloprogge: za. dr. Van
Tol. tel. 142427, zo. dr. Meyer, tel.
215510. Groep 2: Pieterse, Van
Gent, Taytelbaum, Van Luyk, Klaas-
sen, Rus, Kruis en Lahr: za. dr. Kruis,
tel. 126371, zo. dr. Taytelbaum, tel.
120266. Groep 3: Pleiter, J. van
Leeuwen, Smit, W. de Bruijne, J. de
Bruijne, Stolk. Engel en Fogelberg:
za. dr. Stolk, tel. 125820, zo. dr. Jur-
gens, tel. 125820. Groep 4: Van
Wingerden, Van Rijn, Bénit, Nieuwen-
huis. Roos, Boer, Van de Waard en
Arnou: za. dr. Benit, tel. 720404, zo.
dr. Nieüwenhuis, tel. 768919. Groep
5: Schaefer, Jasperse, Crul, Kooy-
man. De Jong, Prince, Reinders,
Hammerstein en Kortmann: za dr.
Jasperse. tel. 124961. zo. dr. Crul. tel.
142888. Oegstgeest: vanaf za. 10
uur: dr. Van Overvest, tel. 173994.
Leiderdorp: za. en zo. dr. Kemme,
tel. 893139. Spreekuur van 12.30 tot
13.00. Voorschoten: za. dr. Meijer,
zo. dr. Shotanus. Warmond - Voor
hout: dr. Sleeboom, tel. 02522-
11393. Noordwijk: Groepspraktijk
tel. 19300. Noordwijkerhout - Lis-
se: Antwoordapparaat eigen huisarts
Katwijk aan Zee: dr. Dijk, 12336.
Katwijk - Rijnsburg - Valkenburg:
dr. Van Delft, tel. 15366. Sassen-
heim: dr. Moerman, tel. 11119. e Al
kemade - Rijnsaterwoude Leimui-
den: dr. Van Dongen, tel. 01713-
4044. Alphen: groep 1. za. dr. Zikel.
zo. dr. Varkevisser, groep 2, za. dr.
Hetzberger, zo. dr. Klein Haneveld. e
Hazerswoude -Koudekerk: dr.
Sprangers, tel 01714-3700. Bent
huizen - Boskoop: dr. Harderwijk, tel.
01727-7540. Langeraar - Nieuw-
veen - Ter Aar - Woubrugge: dr. Van
Sprang, tel. 01722-2811. Nieuw
koop - Noorden: dr. Brinkman, tel.
01725-9301.
TANDARTSEN Leiden - Leider
dorp - Oegstgeest: dr. Tjaarda, tel.
123739, za en zo spreekuur om 13.00
uur. Leid8chendam: Voor spoedge
vallen tel. 238356. Bollenstreek: dr.
Versloot, tel. 02523-2417.
APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp
- Oegstgeest - Voorschoten: Aloe
Apotheek in Leiden en Apotheek Be
ker in Oegstgeest. Alphen: Apo
theek Allart. Alkemade: Apotheek
Alkemade, open: zat 12-13, 17.30-18
u. zon feestdagen 12.30-13 en
17.30-18 u. Katwijk: Rijnsoever
Apotheek. Noordwijkerhout: za ge
opend van 9-13. u. en van 17-18 u. en
zo van 12-13 u. en 17-18 u. Spoedre-
cepten tel. 3511 of dienstbel.
WIJKVERPLEGING Leiden: Inter-
kruis, tel. 122222. Bollenstreek: Wijk
verpleging Gezondheidscentrum, tel.
02522-14147. Hillegom: Opgave via
het antwoordapparaat, tel. 02520-
16217. e Leidachendam: Leidschen-
damse Kruisvereniging, tel. 070-
455300.
Geen krant ontvangen? Bel
tussen 18.00 en 19.00 uur, za
terdags tussen 14.00 en 15.00
uur, telefoonnr. 071-122248 en
uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MFT
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER. RECREATIE, EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
DIERENARTSEN Leiden: dr.
Roest. tel. 890405 en dr. Vestjens,
tel. 144323. Oegstgeest: dr. Van
Duyn, tel. 173266. Voorschoten -
Leidschendam: dr. Westgeest, tel.
071-768616.
ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI
ZEN LEIDEN Ongevallendienst
elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 u. tot woens
dag 13.00 u. (Diaconessenhuis) en
van vrijdag 13.00 u. tot zaterdag
13.00 u. (Elisabeth-ziekenhuis).
BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: Bezoekuur dage
lijks van 16.00 tot 17.00 uur en van
18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeling
dagelijks van 14.00 tot 20.00. Niet
meer dan twee bezoekers per patiënt.
Sint Elizabeth-ziekenhuis: Volwas
senen dagelijks van 14.00-14.45 u. en
van 18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen
ook 11.15-12.00 u. Kraamafdellng:
dag. van 11.15-12.00 u. (alleen voor
echtgenoten) van 15.00-16.00 u. en
van 18.30-19.30 u. Kinderafdeling
dag. 15.00-18.30 u. CCU (hartbewa-
king) dag. van 14.00-14.30 u. en van
19.00-19.30 u. Intensieve verpleging:
dag. van 14.00-14.30 u. en van 18.30-
19.00 u. Sport-Medisch Adviescen
trum: Spreekuur ma. 19.30-20.30 u.
in het St. Elisabeth-ziekenhuis. En
degeest: Di. en vr. 13.00-14.30 u.; zo.
11.00-12.00 u. en 14.00-15.00 u.; eer
ste klasse: de gehele dag. Acade
misch Ziekenhuis: Voor alle patiën
ten (behalve kinderen) zijn de be
zoekuren als volgt: Dagelijks 14.15-
15.00 u. en 18.30-19.00 u. Avondbe
zoekuur afdeling verloskunde: 18.00-
19.00 u. De Praematurenafdeling da
gelijks van 14.30-14.45 u. en 18.30-
18.45 u. Bezoek aan ernstige patiën
ten: wanneer aan ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken. De
bezoektijden van de kinderkliniek zijn
dagelijks 15.00-15.45 u. en 18.30-
19.00 u. De bezoektijden van de kin
derafdeling (alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige) zijn dagelijks van
14.15-15.00 u. en van 18.30-19.00.
Rijnoordziekenhuis: Dagelijks 14.30-
15.15 u. en 18.30-19.30 u. Extra be
zoek hartbewaking: 11.00-11.30 u.
Extra bezoek vaders kraamafdeling:
19.30-20.30 u. Kinderafdeling 15.00-
15.30 u. alleen voor ouders 18.00-
18.30 u.
S.O.S.-DIENST Telefonische hulp
dienst. tel. 071-125202. Voor allen die
in moeilijkheden verkeren of eenzaam
zijn. Vertrouwelijk. Dag en nacht be
reikbaar.
BUREAU VOOR RECHTSHULP
Herengracht 50, tel. 123942; spreeku
ren ma. en di. 10.00-12.30 u.. wo.
13.30-16.00 u.; do. 18.30-20.30 u.
LEIDSE RECHTSWINKEL Juri
disch Adviesbureau, Ketelboeters-
steeg 10, tel. 130775; Afdeling wo
nen en werken: ma. 18.30-20.30, wo.
10.00-12.00, do. 18.30-20.30. Afde
ling belastingen: di. 18.30-20.30, wo.
18.30-20.30. Klachtenbureau: di.
18.30-20.30, do. 18.30-20.30.
DIERENHULPDIENST Hulpverle
ning aan verongelukte honden, kat
ten, vogels, e.d. in de gemeenten Lei
den, Leiderdorp, Oegstgeest, War
mond en Zoeterwoude. Tel. 071-
220021.
BURGERRAADSLIEDEN Koren
brugsteeg 2. tel. 143171 (kantooru
ren). Spreekuren ma., di. en wo.
11.00-12.00 u„ do. 18.30-20.00 u.
GEZINSVERZORGING Stichting
gezinsverzorging Leiden. Aanvragen
hulp voor bejaarden en langdurige
zieken en gezinsverzorging, Rem-
brandtstraat 17, tel. 149441 (ma. t/m
vr. 9.00-10.00 u. en 13.00-14.00 u.).
KINDER- EN JONGERENTELEFOON
Op woensdag- en zaterdagmiddag
van 14-18 u. telefoon 071 - 120611.
MAATSCHAPPELIJK WERK Bu
reau Maatschappelijk werk, Oude
Rijn 44c, spreekuur dagelijks 14.00-
15.00 u.; do. ook 19.00-20.00 u.. tel".
142144. Spreekuur gemeentelijke so
ciale dienst: di 14.00-15.0
laan 1a. Zuid-West; do.
u. Herensingel 3, Leiden Noor»
tel. van 09.00-10.30 via 766604
ling maatschappelijk werk.
RAAD VAN ARBEID Hoge te ht
306, Leiden, tel 071-899375. Kf as
geopend ma. t/m vr. 9-12 u. 1^
Telefonische informatie over I
bijslag: 8-12 u. Fer
SOCIALE RAADSVROUW ZO
uren sociale raadsvrouw. Binnüati
Gerecht 10, wo. 17.00-18i,s
Noord: Van Hogendorpstraat Ij
10.30-11.30 u.; Kooi: Driftstraf
di. 10.30-11.30 u.; MorakV Zl
Buurthuis Morskwartier. ToptfCt
10.00-11.00 u. wo. 10.00-13h)k
Tuinstadwijk: Herengracht 4enc
10.30-11.30 u.
SOCIALE RAADSVROUW t |s
SCHOTEN Spreekuren: maat
20.00 u. wo. en vr. 9.00-10.30 ig c
seweg 33, Voorschoten. Tel. 3fe lj
SP HULP- EN INFORMAT1ED
Groenesteeg 33, Leiden. Te
134640 of 071-144600. Hulp eF v
matie op medisch, juridisch enin
gebied, werk, sociale verzeked m
huurkwesties. Spreekuur elk^r
derdag van 20.00-21.00 u. i
STICHTING VRIJWILLIGERS
TRALE Pallasstraat 1, AlphPse
den Rijn. Tel. 01720-33033. Big
ding en opvang van mensen, ine
welke reden dan ook, tijdeliijjs
nodig hebben. Bovendien word; r
matie verstrekt over andere mf 1
heden van hulpverlening en f°._
reikbaarheid daarvan. alij
VRIJWILLIGERS CENTRALE -sje
gegracht 246a, Leiden. Tel. Vr
Dagelijks bereikbaar van 9-0r,
u. voor informatie over vrijwrf":
werk en cursussen of een persik)
gesprek. fi h
WERKENDE JONGEREN fc
ten- en informatieuur Elke du*
avond van 17.00 tot 20.00 u.'
kantpor Koppenhinksteeg 2, lie
Tel. 071-121139. >n
WERKLOZEN ADVIES CENTfc
Breestraat 19, tel. 122000. Sptfcch
ma. en do. 14-16 u. (Geduret^
maand augustus gesloten). E
LEIDS WERKLOZEN KOMITE^.
terskerkchoorsteeg 15, tel 6 a
Spreekuur wo. 10.11.30 u.
WETENSCHAPSWINKEL liT-
tiecentrum voor onderzoek
Leidse universiteit Stationswu.
tel. 071 - 148333. Geopend: n
vr. 10.00-16.00 u.
FIOM Hulpverlening bij zvr
schap en alleenstaand oude» o<
Noordeinde 40 b, tel. 144715.ien
GASTOUDERPROJECT St.,
Gastouderproject, Merenwijk
dorhorst 1, tel. 210430 (dagJQC
15.30 u.).
HULP VOOR MOEDER EN K|
Bij niet gewenste zwangerscha
foon 071-895724 en 01728-83^1
HUURAANGELEGENHEDEN M
Spreekuren huurcommissia Vat
den: Schuttersveld 9 (tel. 071-M
van 10.00-12.00 u.). Spreeku
t/m vr. 8.30-10.00 u. Voor
Opstandingskerk, Prinses k
straat 69. Spreekuur do. 14-1!HE
MOEDERS VOOR MOEDERS EM,
vrouw zuster E. Janssen-NüOI
Hofdijck 32, Oegstgeest tel 1£
153652. 5.
ONDERWIJSWINKEL Sophl 18
36. tel 071-214256 of 126325RO
maandag tot en met vrijdag 18
17.30 u. to.
OPVANGCENTRUM VROUW! IV
Crisiscentrum voor vrouwenpl«
eventuele kinderen) in nood. Hjo.
Maarten, St. Jacobsgracht 1,1
tel.071-142497. Dag en nacht (HT
baar. UR(
HULP AAN BUITENLANDEI za
Spreekuur voor Marokkanen, digi
aan den Rijn. Emmalaan 2. teUR(
- 94841. ma. 9-10 u. di. 14-15 za
den. bureau voor maatsch»na
werk, Oude Rijn 44c tel. 071 - In
en 146049. do. en vr. 14-15 u
JONGEREN ADVIES CENTRDEF
Caeciliastraat 67, Leiden. TüR(
126052. Geopend: ma. t/m vrii*
22.00; za. 14.00-17.00.
