ROBERT REDFORD
Igisch
mngshuis
It bijster
bulair
ger I
t, kam
i wi|
bedr"
'>jgt f
guldj
i aai|
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1984
nr
chonjgt rond acteur Robert I
watjd iets mysterieus. Hij
l98l:.nauwelijks interviews;
,e jiieuwe film een stuk
alJ} En die springen dan
n 10} doorzichtige variaties
ihonoad naar blad, van tijd-
- I* naar tijdschrift. Het is
Jat ^noeg om de aandacht
den |cm f?aanc^e tc houden,
'te weinig om enige ze- I
JEEid te verschaffen. Dus
gen blijven.
J Robert Red ford? De uitge-
artistieke zakenman die
1 talenten omspringt als De
iet zij" pot goud? Of inder-
terughoudende held tegen
idank. In elk geval is Red-
v\er jaar stilte, na zijn suc-
lc debuut als regisseur met
;ha/y people", terug op het
in „The natural". Als acteur,
Iball-speler, als de „all-Ame-
fcro" die hij voor het filmpu-
I jaren is.
:t die held wel een weeffout-
5 al zijn belangrijke helden
klein ingebouwd
idertje hadden: de egocen-
ambitie van de skiér in
till racer" (die nooit de Ne-
se bioscoop haalde), de se-
i „The candidate" die z'n
ie opoffert aan zijn carrière,
k voor de ex-rodeo-ster in
ectric horseman". Maar het
weet het niet eens meer.
ook niet om Redford jui-
als het de acteer- en trans-
;kunst van een Burton, een
loffman, een Laurence Oli-
vondert. Redford heeft een
verhouding met zijn pu-
lat bewondert de acteur, ja,
i het edele dat zijn fysiek
ert, om de jongensachtige
kelijkheid tegelijkertijd en I
onuitgesproken sex-appeal.
|sok
n Hollywood komt Redford
'k. Er wordt gewerkt in het
ligt een aantal metalen
ringen op de grond. Red-
japt ze op en legt ze, zeg
w* p de schoorsteenmantel. De
iën neemt ze mee naar huis,
het verhaal erom heen aan
"u»'w en die loopt nu nog
et een ketting van die din-
haar nek. Elders heeft een
mBnan een natte sok van Red
monden, die hij weggooide
wandeling langs het strand.
luw spijkert de sok op een
m ïs tegen de muur. Dat soort
n. Dat soort verering. Ter-
•«Iford de laatste is om daar
spelen. Als hij niet filmt,
fj zich terug op zijn reusach-
rfidgoed Sundance in Utah,
Ijn lievelingsfilm „Jeremiah
gp" voor een groot deel werd
■men. Hij is al 26 jaar zonder
Cire schokken getrouwd
«la van Wagenen, heeft drie
„Sommige
van mijn
films heb ik
niet eens
gezien"
Bij de foto's:
Links boven: Robert Redford in
„Jeremiah Johnson", zijn
lievelingsfilm die grotendeels op
zijn reusachtige landgoed
Sundance in Utah werd
opgenomen.
Links onder: Jongensachtige
aantrekkelijkheid in „The great
Gatsby", samen met Mia Farrow.
Rechts boven: Robert Redford als
de baseball-speler in „The
natural".
Rechts onder: Dustin Hoffman en
Robert Redford in „All the
President's Men", als de
verslaggevers Carl Bernstein en
Bob Woodward van The
Washington Post die het
Watergateschandaal boven water
tilden.
Rechts midden: Onuitgesproken
sexappea! in „The way we were".
Robert Redford en Barbra
Streisand.
kinderen waar je ook al geen slech
tigheid van hoort (Shauna, 23, Ja
mes, 22 en Amy, 13) en is trouw
aan z'n vriendschappen van wel
eer. „Een sfinx is een kletsmeier
vergeleken bij hem", zei Paul New
man eens over Redford. Dus daar
kan het allemaal niet aan liggen.
Als je anderen erop na leest, is z'n
enige fout dat hij altijd ergens een
tikkie te laat komt. Maar daar
schrijf je ook geen Story's of Pri-
vé's mee vol.
Geen tv
Redford heeft op een merkwaardi
ge manier bijna steeds de goede
keuzes in zijn carrière gedaan. Hij
zei nee tegen „The Graduate", te
gen „Kramer vs. Kramer" al
heeft hij daar nu andere gedachten
over nee tegen „Superman" („Ik
kan niet tegen capes om mijn
schouders") en hij zei nee tegen te
levisie. „In 1963 kreeg ik ver
schrikkelijk veel geld aangeboden
voor een tv-serie. Ik had zelf geen
cent en een jong gezin. Dus het zou
een stuk zekerheid geweest zijn.
Maar ik heb nee gezegd. Ze hebben
het aanbod toen verhoogd tot een
belachelijk bedrag. Zo hoog dat m'n
agent zei: „Als je dat niet neemt,
moet je maar een ander gaan zoe
ken die voor je belangen zorgt". Op
dat moment dacht ik even: met dat
geld zouden we eindelijk uit Holly
wood kunnen verhuizen. Maar ik
heb het toch niet gedaan, en een
week later werd ik gebeld voor een
rol op Broadway, in „Barefoot in
the park".
Het was trouwens op het toneel
van Broadway dat Redford zijn
eerste belangrijke successen be
haalde. Sindsdien zijn theater en
film goed voor hem geweest. Hij is
zich dat zeer bewust, heeft altijd
spijt gehad dat hij net te jong was
voor de grote dagen van de Actors
Studio, en heeft op zijn land in
Utah een vijftigtal woningen, een
restaurant en ski-liften neergezet,
om er jaarlijks onafhankelijke film
makers en acteurs te herbergen die
kunnen komen praten over en
werken aan hun vak onder mensen
als George Roy Hill en Sidney Pol
lack. Redford heeft plannen voor
een schrijvers workshop en een
dansinstituut. Zijn manier om terug
te betalen voor wat het acteursvak
hem bracht.
Relaxen
Misschien zijn de stijl van Redford
en zijn populariteit de reden dat
zijn rollen zo „open" blijven. Hij is
in wezen steeds dezelfde persoon
lijkheid, met hetzelfde vertrekpunt
als „aardige Amerikaan". Hij zal
nooit een wassen neus of een pruik
opzetten, speelt wel een rol, maar
laaVaan de toeschouwer interpreta
tie-mogelijkheden. De kijker kan
zijn emoties in hem kwijt. De om
gekeerde wereld. Glenn Close, zijn
tegenspeelster in „The natural" en
bekend geworden door haar moe
derrol in „The world according to
Garp", zegt over Redford: „Het be
langrijkste dat ik van hem geleerd
heb is me te relaxen. De eerste
keer dat ik hem zag, ontdekte ik
ook dat hij interessanter, meer bij
zonder werd, zodra de camera
dichter en dichter op hem in
kwam". In „The natural", geba
seerd op een boek van Bernard Ma-
lamud, dat in '52 de Pulitzerprijs
won en waar filmland al jaren op
aasde, heeft Redford zich omringd
met de beste talenten: Robert Du-
vall, een grandioos acteur die met
„Tender mercies" een Oscar won
dit jaar, Glen Close, Barbara Her-
shey, Kim Basinger. Onzelfzuchtig
of juist uit berekening. Een feit is,
dat Redford niet zoveel om films
geeft. „Ik ga niet zo vaak kijken",
bekent de man die begon als kunst
student, schilderde, een tijdlang op
een artistiek houtje beet in Parijs
en daarna liftend door de wereld
trok. „Ik kan er niet tegen om zo
lang in een stoel opgevouwen te
zitten. Ik doe liever iets. En sommi
ge van mijn films heb ik niet eens
gezien".
BERT JANSMA
Italianen zijn
best blij met
hun land, ondanks
een stortvloed
van schandalen
ROME De Italianen hebben hun
zoveelste schandaal, dat van de val
se Modigliani's alweer verwerkt en
verteerd. De kunstkritiek, die de
drie uit de Livornese gracht opge
viste sculpturen zonder enige te
rughoudendheid als „uitzonderlijk
gaaf" en „typische Modigliani's"
had aangemerkt, is over haar te
leurstelling heen. En ook de weten
schap, die dus niet in staat was om
bijgewerkte eigentijdse trottoirte
gels te onderscheiden van brokken
steen die al driekwart eeuw in het
water hadden gelegen, is weer met
meer serieuze projecten bezig. Zand
erover, en laten we maar vergeten
hoezeer we bij de neus zijn geno
men, zo is de algemene conclusie.
De enige die zich zorgen maakt
over de gevolgen op lange termijn
is nota bene het Vaticaan, een nie-
t-Italiaanse instelling. De officiële
Vaticaanse krant, de Osservatore
Romano, vraagt zich af wat het
buitenland nu wel niet van dat Mo-
digliani-schandaal moet denken.
„Het Italiaanse imago dat men al
jarenlang tracht op te bouwen, ge
baseerd op culturele en artistieke
tradities die wellicht hun weerga
niet hebben, wordt er zeker niet
door verbeterd. Temeer niet, daar
bij dit raadsel van de Modigliani's
befaamde culturele instituten be
trokken waren".
Italië is een chaotisch land, slecht
georganiseerd en niet al te best ge
regeerd. Schandalen zijn dan ook
haast niet te vermijden. Een schan
daal als dat van Livorno is nog
maar een van de onschuldigste, die
slechts ten koste gaan van 's lands
image of van de reputatie van en
kele over het paard getilde kun
stexperts.
Genoeg schandalen
Maar er zijn ook genoeg schandalen
die dieper ingrijpen in het bestaan
van de burger: die van de o ver
heidscorruptie, de slechte gezond
heidszorg, de belastingontduiking
en de georganiseerde misdaad.
Daarover zijn de Italianen werke
lijk bezorgd. Maar Italië opgeven
voor een ander „beter land" is er
niet bij. „Ik hou van Italië", is de
conclusie van een steekproef, die
dezer dagen is verricht, en waar
over het dagblad Corriere della
Sera niet zonder trots bericht.
Slechts 16% van de bij deze opinie
peiling ondervraagde Italianen
vindt het leven in dit land onaan
genaam. Wat niet zo leuk is, zijn
volgens hen de werkloosheid, het
woningtekort, de chaos in het
openbare leven, de slechte over
heid, en pas op de laatste plaats de
misdaad. Maar de overgrote meer
derheid heeft het toch erg naar
haar zin in Italië. Je kunt er goed
leven, er is veel vrijheid en het is
een mooi land, zo omschrijven de
Italianen hun vaderlandsliefde.
Een op de drie Italianen gaat daar
bij nog iets verder en beweert zelfs,
dat het een waar voorrecht is in de
wereld van vandaag Italiaan te
Italië was tot voor kort een van de
belangrijke emigratielanden, maar
laat nu nog maar heel weinig bur
gers gaan. Als de financiële midde
len aanwezig zijn en als het van
„mamma" of de fidanzata (de ver
loofde) mag, vertrekt 7% van de
Italianen, maar dan nog niet eens
voorgoed. De meesten willen even
kijken hoe het elders in de wereld
is, hoe bij wijze van spreken de piz
za in New York smaakt, en zullen
dan direct terugkeren naar het
moederland. Amerika is dromen
land nummero een, en het vreselijk
serieuze Zwitserland nummer
twee.
Prachtig
Italianen klagen ontzettend veel,
over hun regering, de inflatie en
het verkeer (zelden over het weer),
maar al deze klachten blijken
slechts uitingen van vaderlandslief
de te zijn. De. Italiaan houdt van
zijn land, ondanks de schandalen,
ondanks de weinig serieuze indruk
die het land vaak maakt, ondanks
de continue operettesfeer. In welk
land kunnen drie ruwbewerkte
steenklompen doorgaan voor artis
tieke meesterwerken van wereld
niveau? In Italië. De Italianen vin
den dat prachtig, en de bezorgdheid
voor hun nationale image in het
buitenland, die laten ze gaarne aan
het buitenland over.
CEES MANDERS
BRUSSEL De koning der
Belgen, Boudewijn, is met de
beste wil van de wereld geen
vrolijke Frans te noemen. Nu
hoeft men natuurlijk van een
monarch niet te verwachten
dat hij zich als een grappen en
grollen makende hofnar ge
draagt, maar de ernst waar
mee de Belgische vorst zich
door het leven slaat, heeft
veel weg van de leefwijze van
een kloosterling.
Het Huis van Saksen-Coburg-Got-
ha, waartoe Boudewijn behoort,
mag dan ook rustig beschreven
worden als het meest kleurloze ter
wereld. Eyen heeft het er naar uit
gezien dat broer Albert en zijn oog
verblindende gade Paola tot de jet
set zouden toetreden, maar toen
bleek dat het kinderloos paar Bou-
dewijn-Fabiola de troonopvolging
verzekerd moest zien via Albert's
zoon Filip, was het uit met de pret.
Sindsdien zit er voor de roddelpers
geen brood meer in het Belgisch
koningshuis.
Het houterige optreden van Boude
wijn en zijn gemalin in het open
baar alleen als het echt moet
heeft duidelijk niet bijgedragen tot
de populariteit van de eerste der
Belgen. Hoe slecht het koningshuis
er wat betreft de publieke belang
stelling voorstaat, bewijst deze
week een enquête onder Vlamin
gen, gehouden ten behoeve van het
Belgische weekblad Panorama.
Daaruit blijkt bijvoorbeeld dat 63%
van de geënquêteerden in. het ge
heel niet volgt wat er in en met de
koninklijke familie gebeurt. Bijna
de helft (45%) zegt van de konink-»1
lijke familie te houden, wat je daar
ook onder mag verstaan, 8% zegt
niets om haar te geven en maar
liefst 47% zal het een zorg zijn.
Hebben de Vlamingen dan liever
een president? Ja, zegt een kwart
van de representatieve, ongeveer
twaalfhonderd ondervraagden. Op
de vraag of het beter zou zijn als
het koninkrijk vervangen zou wor
den door een republiek, antwoordt
18% bevestigend. De vraag die op
welt in welke staatsvorm je België
dan zou moeten gieten als je wél
een president wilt maar geen repu
bliek, wordt niet beantwoord.
Andere vorstenhuizen
Natuurlijk scoren Boudewijn en
Fabiola redelijk hoog als het gaat
om een vergelijking met andere
vorstenhuizen. Precies de helft ap
precieert Boudewijn en Fabiola als
vertegenwoordigers van zo'n huis
het meest, gevolgd door Reinier en
de familie uit Monaco (14%), Bea
trix en Claus (10%), Sylvia en Gus-
tav van Zweden (8%) en het Britsë
vorstenhuis (6%).
Natuurlijk moest er ook een ant
woord komen op de vraag wie de
Vlamingen van het koningshuis
h^t sympathiekst vonden. Daar
wint Fabiola het (32%) van Boude
wijn (30%), dan komt Paola (23%)
en vervolgens troonopvolger Filip
met 5%. Met slechts 4% scoort de
prins van Luik, Albert, opmerke
lijk laag.
Aan ruim 67% was het bekend dat
prinses Astrid, dochter van Albert
en Paola, aan het einde van deze
week in het huwelijk zou treden.
Met wie dan wel, wist slechts een
kleine 24%, terwijl toch antwoor
den als „een Oostenrijker" of „een
Habsburger" ook goedgerekend
werden. Men hoefde dus niet op de
proppen te komen met het enig
juiste antwoord: Lorenz van Habs->
burg. Maar „een Luxemburger",
zoals velen meenden te moeten
antwoorden, werd afgekeurd.
Toestemming nodig
Hoe men ook over enquêtes denkt
(zelf hebben we ooit als enquêteur
de mooiste antwoorden verzonnen,
zittend in een prachtig café), het
lijkt er toch op dat het koninklijk
huis door de Vlamingen niet in het
hart wordt gedragen. Maar ook dat
deert de hofhouding kennelijk niet.
Want vragend naar reacties uit die
kring op de enquête kreeg het
weekblad aanvankelijk geen enkel
commentaar, en vervolgens toch
een reactie die ijlings weer inge
trokken werd. Bijna was deze po
pulariteitspoll ons nog door de neus
geboord, want het eerste bureau
dat benaderd werd om het onder
zoek te verrichten kon, zei het, niet
aan de opdracht voldoen omdat
„daar toch immers toestemming
van het hof voor nodig was."
AAD JONGBLOED
