14.995,-
Meesterwerken van 17e eeuwse Nederlandse
genreschilders geëxposeerd in Londen
ironzen eer voor ambachtsman
C. Wijn - striptekenaar
l_
iS^CekLcSouicwit
SEAT HEEFT 'S WERELDS BESTE MOTORBOUWERS
AANHETWERKGEZET
TIJDPERK
VAN VERMEER
EN DE HOOCH
I,Ik ben bekend waar dat nodig is99
.„tadeauvan
Irma0*
Fikse boete geëist
wegens veroorzaken
kettingbotsing
DE NIEUWE SEAT TECHNOLOGIE
CUNST
Ceidóc Gou-rcmt
DONDERDAG 13 SEPTEMBER 1984 PAGINA 7
INDEN Voor liefhebbers
Nederlandse genre-kunst
beeld en muziek, is de Brit-
hoofdstad dit najaar een pa-
;e volop aan hun
fkken kunnen komen. In de
!>yal Academy, op Piccadilly,
18 november een gro
tentoonstelling, gewijd aan
isterwerken van het Ne-
[rlandse 17e eeuwse genre,
draagt de titel: „Het tijd-
4rk
ioch"
Vermeer
De
In twee naburige kerken, St.
James's op Piccadilly en St.
George's op Hanover Square,
wordt in die periode Neder
landse muiiek uit de tijd van
Vermeer ten gehore gebracht.
De Nederlandse ambassade
steekt een gulle hand toe bij de
financiering van vijf concer
ten waarin o.m. zullen optre
den Gustav Leonhart, Frans
Bruggen en het Amsterdamse
Barokorkest.
Deze expositie van Nederland
se genrestukken werd op touw
gezet door het Kunstmuseum
van de Amerikaanse stad Phi
ladelphia, in samenwerking
met de Gemaldegalerie, Staat-
liche Museen, Pruessischer
Kulturbesitz van West-Berlijn
en de Royal Academy van
Londen. Afgelopen lente was
ze te bezichtigen in Philadel-
f»hia en van de zomer in Ber-
ijn. In Londen vindt ze door
gang dankzij een royale toela
ge van de American Express
Foundation, die in 1980 ge
sticht werd om overal de
kunst dichter bij het vólk te
kunnen brengen.
Verscheidenheid
Voor de Britten is zo'n exposi
tie van Nederlandse genre
stukken een revelatie. Het da
gelijkse leven van de Hollan
ders in de 17e eeuw, kunstig
uitgebeeld in olieverf, boeit
hen bovenmatig. Op elk van
de 111 tentoongestelde mees
terwerken, die stuk voor stuk
getuigen van grote verschei
denheid, zowel qua stijl als qua
onderwerpen, ontdekken de
bezoekers de meest verrassen
de en steeds haarfijn geschil
derde details, waaruit ze
enorm veel kunnen leren. Dit Nederlandse
heeft tot gevolg, dat iedereen
vo'or de doeken blijft rondhan
gen en er nooit genoeg van
krijgt.
neus op. Ze zeggen, dat het al
lemaal prenten en plaatjes
voor koekjestrommels zijn. De
romantische en huiselijke
sfeer die vele van deze wer
ken uitstralen, bevalt hen niet.
Maar ze geven wel toe, dat de
genreschilders
het
Toch halen sommige moderne vlammen
kunstcritici misprijzend
F
V jet
rot
ip.).
EN HAAG „Nee, ze
&nnen me niet; niemand
snt me, want ik signeer
CE-nori'n tekeningen nooit. Al-
em nu.en waar het nodig is;
jar kennen ze me". Dat
Piet Cornelis Wijn ten
ieten uit, de Haagse
iptekenaar die 15 sep-
ber in Breda een
'onzen beeld mag ko-
n ophalen, aangeboden
het Stripschap dat
|et Wijn met dit beeld de
wil doen toekomen
hij verdient. Het
Veldje, de Stripschapprijs
|84, wordt de Hagenaar
-jtgereikt in het Turfschip
•in Breda, waar 14, 15 en
-4 september de Strip-3-
aagse wordt gehouden.
n is niet van plan er wak
van te liggen, al kan hij
t goed verbergen dat hij er
toch mee voelt ingeno-
i. „Ik ben niet eerder be-
foond, ik weet niet hoe dat
It; maar bet zal wel leuk
Nee, zenuwachtig ben ik
Jet, dat valt allemaal wel
t C. Wijn, Hilversummer
t\ geboorte en 55 jaar oud, is
n tekenaar die het woord
Jinstenaar maar moeilijk uit
1 strot kan krijgen en zich
ver ambachtsman noemt,
[landwerksman is óók goed;
werk immers met m'n han-
Wijn bekijkt die handen
s aandachtig, vindt er niets
Jzonders in en legt ze achte-
terzijde, zoals men dat
met een boek dat na drie
dzijden al verveelt,
is de tekenaar bereid iets
zijn werk te laten zien:
heb hier niet zo veel, het
ligt in Friesland. Maar
;n beeld te vormen..."
i onder zijn rappe vingers
weinig bevredigends
|iden, fladderen tal van te
lingen vandaan, die elders
i slordig bundeltje vormen:
jwe Dabbert, tekeningen
het blad Tina, sprookjes-
htige met diepe aandacht in-
Jcleurde prenten waarmee
fijn zijn vakmanschap een
lidelijk kunstzinnige tint
Piet Wijn, bekroond voor zijn hele oeuvre.
ces nogal wat kleur verdwijnt.
Uiteindelijk wordt het toch,
hoe ik het bedoel".
De tekenaar met het uiterlijk
van een fatsoenlijk burger
man, weet zich goed te ver
mommen; geen artistieke
haardos, geen v schildersjasje,
niets van alle uiterlijke schijn,
die zo veel kunstenaars een
ziekelijke glans geeft. Wel een
beste kop koffie met wilt
ook -
Koekje i
Dabber voor Donald Duck en
voor Tina. Dat is werk waar ik
me prettig bij voel".
Dat is wel eens anders geweest
en met een voorbeeld geeft
Piet Wijn aan wat hij wel en
niet wil. „Evert Werkman die
Kapitein Rob voor Het Parool
ontwierp, zocht in de jaren
zestig een opvolger voor de te
kenaar Kuen, die was inge
stort. Nu, ik wilde wel voor
partij Werkman tekenen, ook
tekeningen die bij voorbaat is hij alleen
verkocht. Want binnen de Vliegende
herkenbare stripstijl heeft Piet schrijven.' Maar in feite
fcft.
lijn ziet dat ook
n punt volkomen duide-
zijn. want daar stelt hij
lijs op: „Die kleuren zijn na-
Jurlijk veel te fel; maar dat
omdat bij het drukpro-
Wijn al jaren geleden
gen stempel verwerkt die een
dromerige geest verraadt.
Maar dat is een gebied dat
Wijn in z'n eentje betreedt,
rustig als de man is, de handen
op de rug en met z'n gedach
ten mijlen ver.
„Daarom is het werken met
een ander, de schrijver van de
strip zo belangrijk voor me;
want dat tekenen is een een
zaam werk. Nee, ik heb geen
ambitie om een eigen strip te
maken, ook nooit gehad. Maar
dat komt, omdat ik teksten
krijg die me bevallen en bin
nen de uitwerking ervan op
haast zich tekenpapier kan ik me echt
wel uitleven. Kijk maar eens
naar tekeningen van zo'n vijf
jaar geleden en nu, dan zie je
een duidelijke ontwikkeling.
Ik werk nu aan Panda, Douwe
die Frank dezelfde als Rob,
met het enige verschil dat Rob
een boot had en Frank een
vliegtuig. Maar na een paar
maanden ging het al mis, om
dat ik niet zo houd van die
heldenfiguren. Het is me te
glad. Ik wil ook geen moderne
treinen tekenen, die dat ge
heimzinnige missen dat de
vroegere stoomtreinen wel
hadden; de aandrijfstangen, de
stoompotten en -pijpen."
Voor dé buitenwacht is Piet
Wijn een onbekende, die voor
Toonder werkte, de strip
Aram tekende en een van de
tekenaars was van Koning
Hollewijn in diens laatste pe
riode, Kappie en - tot op he
den - Panda.
„Als free-lancer heb ik werk
genoeg en voorlopig hoef ik
niet bang te zijn dat daar ver
andering in komt. Al moet ik
daaraan toevoegen, dat de be
niet gebeuren, maar je merkt
al dat er andere media bij zijn
gekomen. Er zullen in Neder
land zon tien beroepsteke
naars zijn die van de strip le
ven. En als er jonge tekenaars
bij me komen die in dit vak
willen, dan realiseer ik me wel
hoe beperkt de behoefte is.
Maar daar hoef ik me nu geen
zorgen om te maken, want
voor de mensen die een strip
tekenaar nodig hebben, ben ik
bekend genoeg.
Tekenaars als Toonder, Van
Straaten die vader en zoon te
kent, Van Oort die Paulus te
kende, hebben het bronzen
beeldje van het Stripschap eer
der gehad, nu ben ik aan de
beurt, als zesde. Nee, ik geloof
niet dat je kunt zeggen dat ik
dus als nummer zes op de
ranglijst van striptekenaars
sta; daarvoor is de stijl te ver
schillend. Maar waarom ik die
prijs dan wèl heb gekrgen, dat
moet ik nog horen als vijftien
september het beoordelings
rapport wordt voorgelezen".
Piet Wijn ziet niet op tegen
zijn bekroningsdag, wel begint
hij er langzaam over na te
denken: „Iemand zal me wel
toespreken en dan zal ik zelf
ook wel wat zeggen. Ja, mijn
vrouw gaat natuurlijk mee,
maar een vriend maakt foto's.
En ik zal wel moeten signeren,
er zijn altijd kinderen die een
vel papier bij zich hebben, of
een boekje. Daar teken ik dan
een Panda in of zo. Nee, zo'n
snelle krabbel die Dik Bruy-
nestein maakt en dan ook nog
lijkt, dat kan ik niet. Ik heb
voor een kleine tekening toch
altijd een minuut of zes, zeven
nodig en als ik een uur sig
neer, komen natuurlijk maar
weinig kinderen aan bod. En
als ik eerlijk mag zijn, dan
vind ik het nog onbevredigend
hoefte aan striptekenaars klei- ook, eigenlijk". Waarmee Wijn
wordt. Als de pers
verdwijnen, verdwijnt ook de
strip; dat zal op korte termijn
bevestigt wat hij eerder zei: hij
blijft een ambachtsman.
FRITS BROMBERG
Een luxe handdoek van
x 100 cm wordt uw deel,
u de (kleine) moeite doet
;n nieuwe abonnee aan
*5 brengen voor deze
snel-™''
heim,
1
NOTEER ALS NIEUWE ABONNEE M.I.VI
AAM:1
DRES:I
joSTCODE/PLAATS:j
ELEFOON:I
ontvangt de eerste twee weken de krant gratis,
ïarna wordt het abonnement betaald per:
kwartaal
'automatisch pier maand
TUUR EEN LUXE HANDDOEK NAAR:
KAAM:
iDRES:
OSTCODE/PLAATS:
brengen van natuurgetrouwe
lichteffecten. De zachte over-
licht naar donker, de
van een haardvuur,
weerkaatst op het gezicht van
stoere militairen, half duistere
hoekjes van kamers waarin ui
terst merkwaardige gebruiks
voorwerpen verspreid liggen,
die toch duidelijk afgetekend
zijn, maken van een studie
van zo'n schilderij een onver
getelijke belevenis.
Hoogtepunt
Het grootste deel van de ten
toongestelde meesterwerken is
al jaren weg uit Nederland.
Koningin Elizabeth II van'
Groot Brittanië bezit enkele
prachtige Vermeers, die ze
voor deze gelegenheid uitge
leend heeft. Zij vormen met
nog andere doeken het hoogte
punt van de expositie. Talrijke
genreschilderijen werden ter
beschikking gesteld door
Noord-Amerikaanse en Euro
pese musea of particulieren.
De expositie stelt om te begin
nen enkele kunstenaars uit
Utrecht en Haarlem voor, die
tijdens de eerste helft van de
17e eeuw naar Rome trokken
om daar het werk van Cara-
vaggio en zijn Romeinse volge
lingen te kunnen bestuderen.
Later werden deze artiesten,
onder wie Dirck van Baburen
en Gerrit van Honthorst, de
Garavaggiste van Utrecht ge
noemd. Na hun terugkeer uit
Rome schilderden zij gods
dienstige en mythologische on
derwerpen. Maar omdat in de
protestantse republiek de
vraag naar dergelijke doeken
niet erg groot meer was, leg
den zij zich steeds meer toe op
de genrekunst.
Gezelschapjes
De tweede zaal is gewijd aan
„vrolijke gezelschapjes", die de
eerste dertig jaar van de 17e
eeuw een kortstondige bijval
genoten en van Vlaamse oor
sprong waren. Pieter Codde
(1599-1678), Willem Duyster
(1598-99-1635) en Duysters
zwager Simon Kick (1603-
1652) vormden samen een
hecht groepje Amsterdamse
schilders, gespecialiseerd in de
voorstelling van kleine, zorg
vuldig afgewerkte tafereeltjes
van soldaten in een wachtlo
kaal (de zogeheten Cortegard-
jes), of van dansende en drin
kende mensen in gezellige in
een moderne nieuwigheid),
zingende drinkers en smullen
de plattelanders. De tijdgeno
ten van Brouwer koesterden
grote bewondering voor diens
werk. Rubens bezat niet min
der dan 16 van zijn schilderij
en. Op Rembrandts inventaris
uit 1656 stonden 6 doeken van
Brouwers hand.
De vierde zaal van deze merk
waardige expositie is gevuld
met schilderijen van Quiringh
van Brekelenkam (ca. 1620-
1668) en van de gebroeders
Cornelis (ca. 1607-1681) en
Herman Saftleven (1609-1685),
uit Rotterdam, die tot in het
begin van de jaren 1630 in
Utrecht bedrijvig waren. Deze
drie artiesten legden zich toe
op taferelen waarin de nadruk
gelegd werd op vlijt (waaron
der moederzorg en huisvlijt)
en ontspanning.
Daarna komen werken van
Jan Steen (1625-26-1679) aan
de beurt. Hij werd beïnvloed
door Pieter Breughel de Oude.
Dit blijkt duidelijk uit zijn
doek dat het spreekwoord
„Soo gewonnen, soo verteert"
illustreert. Steens zin voor hu
mor treedt naar voren in „Het
Doktersbezoek". De patiënte
die hij afbeeldde op dit schil
derij, had last van minnepijn,
de kwakzalver die haar onder
zoekt heeft dit kennelijk niet
door.
De Bamboccianti waren een
groep Hollandse en Vlaamse
kunstenaars die in de eerste
helft van de 17e eeuw in Rome
werkten. Zij schilderden Ita
liaanse straatscènes en werden
Bamboccianti genoemd naar
hun leider Pieter van Laer
(1599-na 1642) uit Haarlem, die
de bijnaam II Bamboccio (let
terlijk: de misvormde baby of
marionet) droeg, omdat hij een
bochel had. Van Laer schilder
de bij voorkeur op straat naar
het leven. Zijn modellen wa
ren bedelaars, venters, zigeu
ners en gokkers. Van Laers
trouwste navolgers was Jan
Miel (1599-1664), afkomstig uit
Beveren bij Antwerpen. Niel
penseelde met veel zwier la
waaierige Italiaanse carnavals.
Tot besluit
Na de zalen
ders Ge:
stichter van de School
Leiden, Emanuel de Witte
(omstreeks 1617-1692) en Cor
nelis de Man (1621-1706) uit
Delft aan de beurt komen,
krijgt de bezoeker tot besluit
een serie doeken van de groot
ste drie Nederlandse genre
schilders: Gerard ter Borch
(1617-1681), Pieter de Hooch
(1629-1684) en Johannes Ver
meer (1632-1675) voor ogen.
Deze werken worden geëxpo
seerd in de Voordrachtzaal
van de Royal Academy, waar
de sfeer doet denken aan een
stemmingsvolle oude kapel.
De Londense tentoonstelling is
dagelijks toegankelijk van 10
tot 18 uur. Het entreegeld be
draagt 2 pond (1.40 voor stu
denten, gepensioneerden, ge
handicapten, werklozen en
groepen van tien of meer), 's
Zondags tot kwart voor 3 is de
toegang voor iedereen 1.40
pond. Voor de fraaie catalogus
wordt 7.95 pond gevraagt. Hij
is uitvoerig geïllustreerd, in
kleuren en zwart-wit, en past
vanwege zijn rijke inhoud in
de bibliotheek van iedere
kunstliefhebber.
ROGER SIMONS
In de volgende zaal maakt de
bezoeker kennis met Adriaen
Brouwer (1606-1638), afkom
stig uit het Vlaamse Oude
naarde, die met Adriaen van
Ostade (1610-1685) in Haarlem
bij Frans Hals in de leer zou
zijn geweest. Brouwer en Van
Ostade schilderden volkse fi
guren, onder wie pijp rokende
(roken was toen nog
DEN HAAG (ANP) - Duizend
gulden boete en zes maanden
voorwaardelijke ontzegging
van de rijbevoegdheid wegens
onvoorzichtig rijden heeft de
officier bij de rechtbank in
Den Haag donderdag geëist te
gen de 38-jarige vrachtwagen
chauffeur uit Wieringerwerf.
Vorig jaar juni botste de man
met zijn verhuiswagen in een
mistbank op de rijksweg Am
sterdam-Den Haag bij Wou-
brugge achterop een personen
auto. Die aanrijding leidde tot
een omvangrijke Icettingbot-
sing, waardoor een man om
het leven kwam en twee ande
ren zwaar gewond raakten. De
officier, mr.A.J. Dek, had in
zijn dagvaarding de chauffeur
daarvan de schuld gegeven.
Ter zitting nam hij dat terug.
„Ik geloof dat veel
daar zeer onvoorzichtig zijn
geweest."
Ondanks uitgebreid verhoor
van alle getuigen en betrokke
nen is niet duidelijk geworden
waardoor de kettingbotsing is
ontstaan. „Eerlijk gezegd blijft
het nog steeds een beetje mis
tig", zei de rechter, mr P. Ko
ningsveld, turend op foto's van
de ravage.
Verdachte is beroepschauffeur
met twintig jaar ervaring. Hij
zei dat hij al langzamer was
gaan rijden. „Op een gegeven
moment was die auto er. zo
dichtbij dat ik hem niet meer
kon ontwijken", verklaarde de
chauffeur. Terwijl hij na de
lichte botsing met zijn voorlig
ger de vrachtwagen op de
vluchtstrook zette botsten
tientallen auto's met hoge
snelheid op elkaar.
Uitspraak donderdag 27 sep
tember.
Seat Ronda, de meest gulle auto van Europa, verrast met een tech
nisch hoogstandje.
Onder de motorkap huist een gloednieuwe 4-cilinder, ontwikkeld door
's werelds beste motorconstructeurs: de Porsche ingenieurs.
Dat maakt de Seat Ronda P op slag tot de topper in zijn klasse
in zuinigheid, kracht en betrouwbaarheid. Want deze speciaal voor Seat
ontworpen Motor System Porsche koppelt minimaal verbruik aan maximale
prestaties, vraagt nauwelijks onderhoud en is gebouwd om heel lang mee
te gaan.
Dat kunt u zelf vaststellen tijdens een uitgebreide testrit in de nieu
we Seat Ronda R De auto die net zo royaal met ruimte en extra's is als zijn
voorganger. Maar dieunógmeerrijplezierverschaft dankzij zhnieuwe Motor
System Porsche. Kom de nieuwe Seat Ronda P beleven.
Hij staat startklaar voor u.
Er is al een Seat
Ronda met Motor System
Porsche vanaf
Leiden Autobedrijf Huisman B.V., Levendaal 80, Tel.: 071 144345.
V
