j^een wapens, wel
^hips voor de Russen
VN en UNESCO doen aan zelfkritiek
N MONT LOUIS
VS delen eventueel eerste nucleaire
klap uit zonder raadpleging Congres
Marchais in de aanval
tegen socialisten
Irak verleent Iraanse
kapers politiek asiel
apam
bedt uit
Irbeiders-
rtij
Samenscholingen rond
Johannesburg verboden
MTENLAND
CcidAcSouAaiot
MAANDAG 10 SEPTEMBER 1984 PAGINA 7
voor
tmtrntv bffHMtscftmnL
m is mecsmncn] it fetwuden .Ifete1
^Ikvitjt nel teloren,htlehim.
iwr ik una het toch heter
kzp. Suske is mijn trompte k
f <W ii( vriend. Tl]Xs
:uive
nd i
com
ijzon
amp
.smari^4.1,^. wi
7er! ]flGEvuiro oocr onze men- J
st< uw,rniTRmniRiooEFEfiiii,
Tel UfWW m Su5 foWOOh
e jMionm FfiHTRStfiQ
itoirwn huil Hu Hon toch
[je, WisHe ?S(lte[z'jnjj
isdaadcijfer in
5 teruggelopen
jjHINGTON Het aantal
tige misdrijven in de Verenig-
Itaten is vorig jaar met 7 pro-
fornit
hittelt
lie to -
i. Vol
t de
nT$'
tig ge
i oor
rek in
Cali
is gebleken uit de misdaadcij-
die de FBI zaterdag openbaar
ng
Still
het tweede achtereenvol-
'Hc jaar dat de FBI, die jaarlijks
nisdaadcijfers publiceert, een
Hindering van het aantal mis-
■en constateert Deskundigen
S' ven de daling onder meer toe
iet ouder worden van de ge-
tie, die tijdens de geboortegolf
na de Tweede wereldoorlog is
ren.
Vietnam laat meer
vluchtelingen
legaal vertrekken
HANOI Vietnam en het Hoge Commissari
aat voor de Vluchtelingen van de VN
(UNHCR) zijn overeengekomen, dat meer Viet
namese vluchtelingen hun land legaal mogen
verlaten. Dat is zaterdag in Hanoi vernomen
van onderhandelaars die bij de besprekingen
waren betrokken. De Hoge Commissaris voor
de Vluchtelingen, Poul Hartling, voerde vrijdag
besprekingen over deze kwestie met de Vietna
mese minister van buitenlandse zaken, Nguyen
Co Thach, en zijn onderminister. De Vietname
se bewindslieden lieten weten dat het aantal
„legale" vluchtelingen alleen kan worden opge
voerd indien de landen van opvang hun deuren
wijder open zetten.
Akkoord over
aflossing van
Mexicaanse schuld
NEW YORK Mexico heeft met
een overleggroep van het interna
tionale bankwezen een principe-
-akkoord bereikt over de afbeta
ling van een schuld van 49 miljard
dollar schuld aan buitenlandse
banken.
Het gaat om uitstel van aflossin
gen, verlenging van aflossingster
mijnen en verlaging van rente
over bijna de helft van het bedrag,
zo zei de Mexicaanse minister van
financiën, Jesus Silva Herzog. De
regeling betreft het grootste deel
van de totale Mexicaanse staats
schuld.
Iran toont jeugdige
krijgsgevangenen
TEHERAN Iran heeft gisteren
jeugdige Iraakse krijgsgevange
nen aan de buitenlandse pers ge
toond.
De gevangenen, onder wie jon
gens van 14, prezen de Iraanse
geestelijke leider ayatollah Kho
meini en vertrapten een beeltenis
van de president van hun eigen
land.
Iran wilde met het tonen van de
krijgsgevangenen kennelijk be
wijzen, dat het niet de enige is
die jongens naar het front stuurt.
Niemand probeerde te verhullen
dat de „show" van gisteren be
doeld in feite alleen bedoeld was
voor de journalisten.
Shultz beschuldigt
Sovjet-Unie van
verdragsschending
WASHINGTON De Sovjet-Unie bouwt een radar
systeem dat wanneer het operationeel wordt ge
maakt, een schending is van het anti-ballistische-ra-
ketverdrag met de Verenigde Staten van 1972. De
Amerikaanse minister van buitenlandse zaken,
George Shultz, die dit gisteren in een televisie-inter
view onthulde, zei dat de Verenigde Staten de zaak
bij de Sovjets hebben aangesneden. Krachtens het
zogeheten ABM-verdrag (Anti-Ballistic Missile Trea
ty) mag geen van de twee landen radar ontwikkelen
voor het vroegtijdig waarschuwen voor een aanval
met strategische ballistische raketten, uitgezonderd
aan de buitenste grens van zijn nationale grondge
bied. Minister Weinberger heeft al laten doorsche
meren dat hij voor opzegging van het verdrag is.
„Geen kernwapens
in islamitische
landen voor 2000"
WASHINGTON De meeste islamitische
landen in het Midden-Oosten zullen er niet in
slagen voor het einde van deze eeuw zelfstan
dig kernwapens te ontwikkelen. Dat staat in
een rapport van deskundigen in het Ameri
kaanse Congres.
De deskundigen, die de overdracht van tech
nologie naar Algerije, Egypte, Iran, Irak, Koe
weit en Saudi-Arabië hebben bestudeerd, wij
zen erop dat de meeste Midden-Oostenlanden
zich niet hebben gebonden aan kernwapen-
programma's. Zij achten het echter steeds
waarschijnlijker dat landen zoals India, Ar
gentinië en Brazilië staten in het Midden-Oos
ten binnen tien jaar kunnen voorzien van on
derdelen voor kernwapens.
ïnkini
9 on
1944
ïlopei
ginc
el var
w ooi
r d<1
Jl
rvolg van de voorpagina)
3ailor|STENDE De gezoru
vrachtvaarder Mont
lis vervoerde niet al-
vaten met radioactief
eriaal voor de Sovjet-
Zwit-Je, maar ook een lading
Dit heeft het Belgi-
staatssecretariaat van
ecd™Jfmilieu en volksge-
ezoe|idheid gisteravond be-
fetigd enkele uren nadat
n Belgisch bergings-
lip een tweede contai-
r van de Mont Louis
I opgevist met „hoog
hnologisch materiaal".
q I t Belgische televisie-
maal maakte zaterdag-
ind bekend dat in de
afgelopen week al een
drijvende kist was gevon
den met „communicatie
apparatuur" voor de
Transsiberische gasleidin
gen in de Sovjet-Unie.
Woordvoerder Hans Wa
lenkamp van de bergings
maatschappij Smit Tak
heeft dit bevestigd.
Afgelopen vrijdag hadden de
Franse regering en de Franse
reder van de gezonken Mont
Louis met klem de uitspraak
tegengesproken van de Belgi
sche senator Van Oothegem,
dat het schip ook moderne
Franse wapens en technolo
gisch hoogwaardige appara
tuur aan boord zou hebben.
De regering in Parijs bevestig
de wel dat de Mont Louis een
„lading van de modernste uit
rusting vervoerde, die voor de
Sovjet-Unie bestemd is en
werd geleverd door. Franse in
dustriële bedrijven die con
tracten hebben gesloten voor
de bouw van de Siberische
gasleiding".
Parijs en de reder spraken tot
zaterdag over „moderne uit
rusting", maar repten niet
over elektronische apparatuur.
De Franse regering en reder
hadden wel verklaard dat het
voor de Siberische gaspijplei-
ding bestemde deel van de la
ding in de Mont Louis werd
vervoerd zonder in strijd te
zijn met de wetten op de bui
tenlandse handel. Zoals be
kend, kwam Frankrijk in 1982
door de levering van materiaal
voor de pijpleiding in conflict
met de VS toen Washington
overigens zonder succes poog
de de levering van materiaal
uit het westen tegen te gaan
als onderdeel van zijn protest
tegen de staat van beleg in Po
len.
Lege containers
De in totaal vier lege contai
ners die gisteren en vanoch
tend uit zee zijn gevist behoor
den tot de partij van 22 lege
containers met bestemming
Rusland om daar gevuld te
worden met het verrijkt
hexa-fluoride. Daarnaast had
de Mont Louis dertig grote
grijze containers aan boord die
gevuld waren met onverrijkt
uranium hexa-fluoride, dat in
Rusland verrijkt zou worden.
Bergers van Smit Tak controleren een van de opgeviste lege containers op radio-actieve straling. Elke lege container weegt 15 ton.
PARIJS De Franse communist^nleider, Georges Marchais,
heeft zich dit weekeinde voor het eerst uiterst kritisch opgesteld
tegen zijn vroegere coalitiegenoten, de socialisten. De communis
ten stapten op 19 juli na drie jaar uit de regering. Zij verzetten
zich tegen de nieuwe Franse socialistische premier, Laurent Fa-
bius, die een verdere politiek van saneren en bezuinigen in de
industrie heeft aangekondigd, welke ook het schrappen van ar
beidsplaatsen behelst.
Marchais laakte zaterdag in een tv-interview deze richting die
de socialisten kozen fel, maar brak net niet totaal met zijn vroe
gere coalitiegenoten. Hij heeft echter niet opgeroepen tot stakin
gen ondanks het feit dat de regering naar schatting 200.000 ar
beidsplaatsen in staatsbedrijven wil schrappen. „Wij dragen
geen verantwoordelijkheid voor de leiding van het land. Wij
steunen alles wat ons positief lijkt en steunen niets dat naar ons
oordeel ingaat tegen de belangen van de arbeiders en het land",
zo zei Marchais in het vraaggesprek ter gelegenheid van het
feest van het partijblad, l'Humanité, in Courneuve bij Parijs.
Voornaamste doel van de partij is te voorkomen dat rechts weer
aan de macht komt, zo zei Marchais, die er ook op uit is de af
kalving van de eens zo machtige communistische partij tegen te
gaan.
BAGDAD In Irak is gisteren een einde gekomen aan de ka
ping van een Iraans vliegtuig. Irak verleende de kapers politiek
asiel, nadat zij de passagiers hadden vrijgelaten. Dit is door de
Iraakse regering bekendgemaakt.
De kapers, een luitenant van de Iraanse politie en een Iraans
echtpaar en hun twee kinderen, kaapten het toestel zaterdag tij
dens een binnenlandse vlucht in Iran. De Boeing 727 vloog met
123 mensen aan boord eerst naar Bahrein en vervolgens naar
Kairo. Daar wisten 52 passagiers te ontsnappen, toen een gewon
de passagier van boord gehaald werd.
Met nog 71 mensen aan boord vloog het toestel vervolgens door
naar Irak. Het landde op een vliegveld bii Basra in het zuiden
van het land. Luitenant Toefan, één van ae kapers, verklaarde
tijdens een persconferentie dat hij behoorde tot de verzetsgroep
„Beweging voor de Vrijheid en de Wedergeboorte van Iran
Deze groepering wordt geleid door oud-permier Bakhtiar. die nu
in Parijs woont. Het was de vierde maal binnen drie maanden
dat een Iraans vliegtuig gekaapt werd.
WASHINGTON De
Verenigde Staten behou
den zich het recht voor
als reactie op een conven
tionele oorlog met de
Sovjet-Unie in Europa als
eerste gebruik te maken
van kernwapens zonder
het Congres te raadple
gen. Dit heeft het Ameri
kaanse ministerie van de
fensie zaterdag verklaard
als reactie op een bijdrage
van Jeremy Stone, voor
zitter van de Federatie
van Amerikaanse Geleer
den in het gezaghebben
de blad Foreign Policy.
In het artikel stelt Stone dat
de president alleen wettig de
eerste klap kan bevelen na
raadpleging van het Con
gres. Stone publiceerde arti
kel en reactie zaterdag tege
lijk.
Hij zei geenszins te twijfelen
aan het recht van een presi
dent om een kernaanval
met kernwapens te beant
woorden. Maar de bevoegd
heid om oorlog te verklaren
volgens de Amerikaanse
grondwet berust, aldus Sto
ne, bij het Congres. De pre
sident kan alleen wettig
handelen bij het afslaan van
aanvallen. Voor elk langer
durend conflict zou de hoog
ste functionaris van de uit
voerende macht eerst toe
stemming van het Congres
moeten vragen. Het waar
schijnlijkste scenario, waar
in een Amerikaanse presi
dent volgens deskundigen
zou kunnen bevelen als eer
ste kernwapens te gebrui
ken is er een waarin Sovjet
troepen in een conventione
le oorlog in Europa NAVO-
-verdedigers onder de voet
dreigen te lopen. Onder die
omstandigheden zou een
president kunnen dreigen
met kernwapens en deze
uiteindelijk ook gebruiken
om een nederlaag te voorko
men. Stone stelt in zijn arti
kel voor een speciale com
missie van het Congres te
benoemen die zou moeten
worden geraadpleegd vóór
elk eerste gebruik van kern
wapens door de VS.
Meer dan 10 miljoen
dollar voor gewapend
verzet in Nicaragua
NEW YORK Het gewapend
verzet in Nicaragua heeft in
de loop van de voorbije zes
maanden meer dan 10 milioen
dollar gekregen van inaivi-
duele personen of organisaties
in de VS en ook van buiten
landse regeringen, aldus giste
ren de The New York Times.
De krant, die Amerikaanse re
geringskringen en woordvoer
ders van het anti-Sandinisti-
sche verzet aanhaalde, noemde
onder de geldschietende lan
den Israël, Argentinië, Guate
mala, Venezuela en Taiwan
wat deze staten in het verle
den steeds hebben tegenge
sproken. Volgens de Nèw
York Times heeft het geld het
Nicaraguaans Democratisch
Front (FDN), de voornaamste
oppositiebeweging in Nicara
gua, in staat gesteld zijn mili
taire activiteit voort tfe zetten,
ondanks een vermindering
van de steun van de CIA, de
Amerikaanse inlichtingen
dienst.
I li tie met Likoed
Somtó/J vaardbaar
AVIV De linkervleu-
van de Israëlische Arbei-
jpart/j, de Mapam, heeft
leren besloten uit de partij
ippen uit protest tegen het
om met de rechtse Li-
in een regering te gaan
n. De secretaris-generaal
de Mapam, Shemtov, zei
besluit met 400 tegen 7
men is genomen.
i besluit van de Mapam is
ïe beïnvloed door het uit
jen van de militante Sarid,
voor de Arbeiderspartij in
i parlement zat. Sarid zal
rtaan actief zijn binnen de
gerrechtenbeweging. Het
luit van de Mapam en Sarid
■tkent dat de aanhang van
\rbeiderspartij in het par
ent wordt teruggebracht
37 zetels.
ntov voorspelde dat de te
nen regering van nationa-
inheid uiteen zal vallen op
moment dat er een belang-'
beslissing genomen zal
ten worden. Volgens hem
deze regering een uiterst
md geheel". Hij vergeleek
„met een monster met
koppen". In de nieuwe
ring zal onder meer de
zoek treden oud-minister Sha-
zitting hebben. Deze moest
reedferband met de massamoor-
klan jn de Palestijnse vluchte-
enkampen Sabra en Shati-
e beegin 1983 aftreden als
ook5r van defensie.
PARIJS, NEW YORK Zo
wel bij de Verenigde Naties in
New York als bij de VN-on-
derorganisatie voor onderwijs
en cultuur, de UNESCO in Pa
rijs, is aan zelfkritiek gedaan.
Secretaris-generaal Perez de
Cuellar van de Verenigde Na
ties heeft ernstige kritiek op
het functioneren van het we
reldlichaam. Hij beklaagt zich
erover dat resoluties niet wor
den verwezenlijkt en dat het
aantal toeneemt. Dit draagt er
toe bij „dat de afzonderlijke
regeringen en het publiek de
besluiten van de Verenigde
Naties niet meer serieus ne
men".
Eenentwintig stafleden van de
UNESCO in Parijs hebben in
een gisteren gepubliceerd rap
port onderkend dat er in de
werkwijze van de organisatie
geregeld sprake is van over
lapping en doublures. De sa
menstellers zijn het op een
aantal punten eens met de kri
tiek die de Verenigde Staten,
Denemarken, Engeland en
Nederland hebben geuit op de
UNESCO. Ze komen onder
meer tot de conclusie dat on
derwerpen die tot felle verde
ling aanleiding geven, zoals
journalistieke beroepscodes
overgelaten moeten worden
aan professionele instellingen.
Wel wordt in het rapport be
pleit dat de bestaande pro
gramma's worden voortgezet.
De directeur-generaal van de
UNESCO, de Senegalees Ama
dou M'Bow, gaf in mei op
dracht tot een reeks van on
derzoeken in een poging ver
anderingen op gang te bren
gen. De Verenigde Staten, die
25 procent van het totale bud
get bijdragen willen de UNES
CO verlaten op het einde van
het jaar tenzij de organisatie
belangrijke veranderingen
doorvoert. De Amerikanen
vinden met name dat de
UNESCO veel te veel is ver
politiekt.
ONRUST HOUDT AAN
PRETORIA In een poging de onrust in de zwarte
woongebieden in Zuid-Afrika te keren heeft de opper
rechter in Johannesburg alle samenscholingen in dit
gebied verboden. De politie zegt dat het verbod nodig
is om te voorkomen dat demonstraties op gewelddadig
heden uitlopen.
De Zuidafrikaanse politie heeft zaterdag weer een zwarte dood
geschoten en een andere verwond na begrafenissen van een deel
van de zeker 31 doden die de afgelopen twee weken vielen door
rellen, waarvoor huurverhogingen de directe aanleiding vorm
den.
Voor de begrafenisdienst van vier schoolkinderen in de zwarte
woongemeenschap Daveytón ten noorden van Johannesburg
trotseerden meer dan 3.000 zwarten, meest schoolkinderen, het
verbod op elke vorm van demonstratie door de burgemeester,
maar de politie greep niet in. Zij deed dit wel in Katlehong ten
oosten van Johannesburg, toen agenten poogden arrestaties te
verrichten in de omgevong van het huis van de burgemeester,
die tijdens de gewelddadigheden in stukken werd gehakt.
Zeven politici van het UDF, een multicaciale oppositiebeweging,
die waren gearresteerd aan de vooravond van de verkiezingen
voor kleurlingen zijn op vrije voeten gesteld. Het Zuidafrikaanse
hooggerechtshof besliste dat het arrestatiebevel niet in orde was,
omdat de minister van orde de reden van de arres'tie niet had
vermeld.
Bisschop Desmond Tutu leidde zaterdag in Daveyton de rouwdienst voor vier kinderen, die bij de
ongeregeldheden om het leven kwamen. „Het wordt tijd dat er een einde ko9mt aan de verspilling
van mensenlevens, zo waarschuwde hij de blanke autoriteiten. Terwijl hij de zwarten moed en hoop
toesprak, zei Tutu dat werkelkijk vrij worden betekent een actieve bevrijdingsstrijd voeren en in
een strijd vallen altijd slachtoffers.
USKE EN WISKE DE LIEVE LILLEHAM