Excuses keizer Hirohito voor
Japanse overheersing in Korea
Blanke ministers wijken
voor menigte in Sharpeville
Honecker
verkeek zich
op Moskou
verleg
ijnstaking
r^ijkt al bij
voorbaat
lislukt
Eerste pak
sneeuw
Prins Charles zweert
jagen en vlees af
Russische
stafchef
vervangen
f 585..
SIJTHOF|pjRS
na BUITENLAND
fteidtxzQowiant
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1984 PAGINA 15
gen t
leestervervalser bekent leugens
IAMBURG Konrad Kujau, de „schrijver'
ilse dagboeken van Hitier, heeft voor de rechtbank
Hamburg verklaard dat hij tegenover de politie
;ft gelogen over zijn levenswandel. Zo had Kujau
:egd dat hij officier in het Oostduitse leger was ge
en had gestudeerd aan de militaire academie
Luxemburg van Oost-Berlijn, alvorens hij zich
1957 in West-Duitsland vestigde. Op de vraag of
/as, antwoordde Kujau gisteren met een
irt: „Nee". Hij was de DDR juist ontvlucht, toen hij
het leger moest. Later heeft Kujau ook een keer
jen de politie gezegd, dat hij een Westduitse kolo-
jvl-b.d. was en werkte voor de Westduitse geheime
^koLnst. Op een verzoek van de Hamburgse officier
ïn' Jian justitie deze tegenstrijdige verklaringen op te
,er 'rnelderen, antwoordde Kujau slechts: „Ik weet het
e a'iet". Volgende week dinsdag gaat het proces ir>
lamburg verder. Dan is het weer de Beurt
kunn#ern"vers*aê6ever Heidemann.
REGERING BOLIVIA:
COUP VERIJDELD
LA PAZ De Boliviaanse regering
heeft verklaard een samenzwering van
rechtse extremisten te hebben ontdekt.
Daarmee is een staatsgreep door „groe
pen met een erkende fascistische identi
teit" verijdeld, aldus een militaire woord
voerder in de hoofdstad La Paz. De acties
waren voor het komende weekeinde ge
pland in de Boliviaanse hoofdstad en en
kele steden in de provincie. De politie
noch het leger waren bij het komplot be
trokken, aldus de verklaringen. De waar
schuwing van de regering komt 10 we
ken na een mislukte couppoging tegen de
links-georiënteerde president Siles Suazo.
Sinds Bolivia in 1825 onafhankelijk werd
van Spanje heeft het land meer dan 180
militaire staatsgrepen doorgemaakt.
Ontmoeting tussen
Shultz en Gromyko
op 26 september
WASHINGTON De Amerikaannse
minister van buitenlandse zaken,
Shultz, zal op 26 september zijn Russi
sche ambtgenoot Gromyko, in New
York ontmoeten. Beiden zijn dan aan
wezig bij de zitting van de algemene
vergadering van de Verenigde Naties.
De ministers hebben elkaar in januari
van dit jaar tijdens de Europese Ont
wapeningsconferentie in Stockholm
voor het laatst ontmoet. Volgens nog
niet bevestigde berichten zal president
Reagan op 24 september de VN toe
spreken. Ondanks speculaties in die
richting is het zeer onwaarschijnlijk,
dat Reagan met Gromyko zal spreken.
Wilhelm Teil heeft nooit bestaan
GENEVE Volgens een nieuw leerboek op be
paalde scholen in Zwitserland heeft de nationale
held van dit land, Wilhelm Teil, waarschijnlijk
nooit bestaan. „Hoe mooi de legende ook is", zegt
het, „er zijn geen feiten om haar te staven". Het in
het Frans geschreven boek wordt gedistribueerd op
scholen in het Franssprekende westen van Zwitser
land. Men vreest nu moeilijkheden met traditiona
listen in het grotere Duitssprekende deel van het
land. De legende wil namelijk dat Wilhelm Teil /n
de veertiende eeuw leider was van een „guerrilla"
in het oosten van Zwitserland voor onafhankelijk
heid van het kanton Uri, dat door de Oostenrijkers
was bezet. Hij werd door de Oostenrijkse gouver
neur Gessier bedreigd met executie, tenzij hij met
zijn pijl-en-boog van op 80 stappen een appel kon
splitsen die op het hoofd van zijn
Teil speelde het klaar
rekende later met Gessier
af.
~1
rotest aan
truis tegen
bezuinigingen
;tuur<#
[O DE JANEIRO De di-
teur van het ziekenhuis
Cajazeiras in de Brazili-
e staat Paraiba heeft
vat hdch, naar het voorbeeld van
toizus, op een kruis laten bin-
et oifen en weigert eten en drin-
om van de overheid
subsidie voor zijn zie
kenhuis te krijgen. Volgens
>e plo^aziliaanse kranten eist hij
neer geld voor aanschaf
instrumenten, kookgas
telefoon, maar ook voor
;t kopen van medisch ma-
jriaal en levensmiddelen,
idat hij de eerste nacht had
irstaan, vertelde de 27-ja-
Elizeu da Costa Virguli-
dat hij pas van het kruis
afdalen als de overheid
Paraiba hem een toezeg-
ig heeft gedaan.
wil ij
erbelti
NDEN Een nieuwe
inde van onderhandelin-
u' ten tussen de Britse mijn-
lerkersvakbond en de di-
"nf^mie van de National
e gevdoal Board, die voor zon-
üch ntög op het programma
opgei J3311» lijkt al bij voorbaat
e^d Ijisliikt. Beide partijen
Jrdii^Jebben inmiddels duide-
i de gemaakt dat zij op de
wil Onverzoenlijke standpun-
g vamen blijven staan, die zij de
?s maanden dat de mijn-
aking nu duurt onveran-
xd hebben ingenomen.
it gesprek van zondag zal,
si het doorgaat, het eerste
n disct>rden tussen mijnwerkers-
Drman Scargill en mijndi-
:teur MacGregor in twee
landen tijd. De persoonlij-
aanvallen die de twee
ider ophouden op elkaar
•oeren, lijkt de sfeer van
gesprek echter weinig
goede te komen.
sdrijv n,
jverba tl
ssen hebben de leiders
de Britse haven- en ver-
ersbond aangekondigd dat
havenstaking, die vorige
ek werd uitgeroepen uit
idariteit met de mijnwer-
zal worden opgevoerd.
zijn er plannen om de ha-
gewoon wordt
xgewerkt met vrachtwa-
te blokkeren. Ook de
rknemers bij de Britse
ktriciteitsbedrijven heb-
gedreigd het werk neer
leggen. Bij de Britse spoor
lijken acties tegen ge-
ontslagen voorlopig
baan.
TOKIO Keizer Hirohito
van Japan heeft gisteren te
genover de Zuidkoreaanse
president Chun Doo Hwan
formeel zijn spijt betuigd voor
35 jaar van wreed Japans ko
loniaal bestuur op het Kore
aanse schiereiland. „Ondanks
onze eeuwenoude betrekkin
gen is het te betreuren, dat er
in deze eeuw een ongelukkige
periode tussen onze landen
was, en ik meen dat deze zich
Wekenlang heeft de Japanse
pers gespeculeerd over de in
houd van de keizerlijke ver
klaring. De Japans-Koreaanse
verhouding wordt nog steeds
zwaar belast door het verle
den. De Koreanen beschuldi
gen de Japanners ervan dat zij
in de koloniale tijd (1910-1945)
hebben geprobeerd het Kore-
speelt mee dat Zuidkoreanen
in Japan als tweederangs bur-
i zij zich tot de Japanse reli- gers worden behandeld. Ver-
gie bekennen en de keizer hun
eer bewijzen. Ondanks alle re
cente officiële vriendschapsbe
tuigingen zijn de Koreanen
deze vernederingen nog niet
vergeten. Tot op heden is de
import van Japanse cultuur
films en grammofoonplaten
bijvoorbeeld nog steeds
der vinden veel Zuidkoreanen
dat Japan de afgelopen jaren
een te grote (economische) in
vloed heeft verkregen in Zuid-
Korea. Keizer Hirohito stond
met zijn verklaring voor een
dubbele opgave: hij moest ge
noegdoening schenken aan de
Koreanen maar niet zodanig,
streng verboden. Bovendien dat hij de Japai
kwetsen. Ondanks het feit dat
de verklaring van keizer Hiro
hito zeer oppervlakkig was en
geen echte verontschuldiging
inhield, toonde president
Chun Doo Hwan zich tevre
den: „Wij zouden nu moeten
besluiten de wereld een voor
beeld te geven van goede be
trekkingen tussen buren".
Maar in Zuid-Korea waren de
reacties aanmerkelijk minder
positief.
Toeristen in Zuid-Duitsland,
Oostenrijk en Zwitserland die
dachten van een mooie nazo
mer te kunnen genieten,
kwamen gisteren bedrogen
uit. Plotseling dalende tem
peraturen, regen- en sneeuw
val maakten er in enkele uren
(voorlopig een einde aan deren waren alleen begaan-
het zomerseizoen. In Oosten- baar met sneeuwkettingen. In
rijk (Arlberg en Silveretta) en het Gotthard-massief yiel
Zwitserland (Graubunden) zelfs meer dan een halve me-
viel zoveel sneeuw, dat ter sneeuw. Op de foto een in
sneeuwploegen de wegen het Zwitserse Chur gestrande
moesten vrijmaken. Een aan- automobilist, die voor zichzelf
tal passen werd gesloten, an- de weg moest vrijgraven.
SHARPEVILLE Bezoe
kende Zuidafrikaanse mi
nisters zijn gisteren op ad
vies van de politie gewe
ken voor een menigte van
ongeveer 2.000 zwarten
die de hoofdweg door Se-
bokeng bij Sharpeville
blokkeerden. De ministers
van 'openbare orde, defen
sie, binnenlandse zaken
en onderwijs, Louis le
Grange, Magnus Malan,
F.W. de Klerk en Gerrit
Viljoen, zetten hun in
spectietocht van de jong
ste rellendriehoek Evaton,
Sebokeng en Sharpeville
enige tientallen kilome
ters ten zuiden van Jo
hannesburg per hef-
schroefvliegtuig voort.
De ministers waren Sebokeng
ingereden in een gele bus met
stalen gaas voor de ramen, die
ter bescherming als het ware
nister le Grange van openbare
orde zei na afloop van het be
zoek er niet van overtuigd te
het het be- zijn dat .huurverhogingen de
—erkelijke oorzaak van de on-
jst zijn maar dat het duidelijk
dat er bepaalde individuen
tl organisaties zitten achter
■at in deze plaatsen gebeurt.
ingeklemd werd door drie gro
te gepantserde personeelsvoer-
tuigen vol gewapende politie.
Bij rellen vielen
trokken gebied xn de voor
gaande drie dagen in totaal 32
doden, deels als gevolg van po-
litie-optreden, deels doordat
met de blanken „collaboreren-
door andere Laten wij
n afppmaakt J.
zwarten werden afgemaakt, uö rv=^foöZ^ W''~
zTT^Ófl'n Sebokeng ^maar dat de "°mie in
ook daar scheen de rufi giste-
ren te zijn weergekeerd. Mi-
USKE EN WISKE DE LIEVE LILLEHAM
Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN De Britse kroonprins Charles (36) deelt blijk
baar het oordeel van veel getrouwde mannen, dat je uit
liefde voor je vrou w en voor het behoud van de huiselijke
vrede veel dingen moet laten. Op aandringen van prinses
Diana is hij vegetariër geworden en lijkt hij van plan
voortaan niet meer op jacht te gaan.
Van prinses Diana is bekend dat zij een hekel heeft aan
jagen. Charles heeft naar verluidt al zijn jachtgeweren aan
zijn jongere broer Andrew gegeven, die zelf nog niet van
plan is met jagen op te houden.
De Britse Liga tegen Wrede Sporten juicht de „bekering"
van kroonprins Charles uitbundig toe. Een woordvoerder
van de Liga zei gistermiddag: „Charles beseft eindelijk dat
hij de natie een slecht voorbeeld gaf". De Britse koninklij
ke familie staat al jaren onder druk omdat ze zoveel jaagt.
Ze volgt op dat terrein het voorbeeld van de Britse adel,
die de jacht traditioneel als zijn voornaamste tijdverdrijf
beschouwt. Een andere organisatie, de Liga tegen Bloed
spor t, strijdt tegen de vossenjacht, die niet alleen door de
adel maar ook door rijke lieden beoefend wordt. De vossen
worden door jachthonden aan stukken gebeten. Zo geheten
jachtsaboteurs van de Liga gebruiken diverse bestrijdings
middelen, waaronder chemische vossengeurtjes die ze met
spuitbussen aanbrengen op heesters en hagen. Ze blazen op
jachthoorns en maken veel lawaai om de jagers en honden
compleet in de war te brengen, zodat de achtervolgde vos
sen ongedeerd kunnen ontsnappen.
MOSKOU De chef van
de generale staf van de
Russische krijgsmacht,
maarschalk Nikolai Ogar-
kov, is van zijn functie
ontheven en vervangen
door een van zijn hoogste
souschefs, maarschalk
Sergei Akhromeyev. Dit
heeft het persbureau
TASS gisteren bekendge
maakt.
De 61-jarige Akhromeyev is
behalve chef van de generale
staf, eerste-vice-minister van
defensie geworden.
Tass meldde niet wat voor
nieuwe functie Ogarkov had
gekregen, maar militaire atta
chés van buitenlandse ambas
sades in Moskou zeggen al en
kele maanden dat de 67-jarige
Ogarkov in aanmerking komt
voor de functie van minister
van defensie als opvolger van
de 75-jarige maarschalk Dmi
try Oestinov, die zich hele
maal op zijn politieke taken
zou willen richten.
Ogarkov is sinds 1977 chef van
de generale staf en verdedigde
als zodanig vorig jaar het neer
schieten van het Koreaanse
vliegtuig. In 1981 publiceerde
hij een artikel waarin hij zei
dat een kernoorlog de defini
tieve krachtmeting tussen de
twee supermogendheden zou
zijn en hij impliceerde dat de
Sovjetunie zou overwinnen.
Oestinov publiceerde korte tijd
later een eigen artikel waarin
hij zei dat geen der twee su
permogendheden een kernoor
log kon winnen en dat zulk
een oorlog beiden zou uitroei
en. In het westen zag men in
Oestinovs weerwoord een be
risping voor Ogarkov. Sinds
dien sprak deze in gematigder
bewoordingen. Het is niet dui
delijk waarom Ogarkovs nieu
we functie niet bekend is ge-
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
BONN Wie om een mooie
herfsttrip verlegen zit, kan
eind september terecht in Bad
Kreuznach aan de Nahe, de
fraaie zijrivier van de Rijn. In
het idyllische stadje, vlakbij
Bingen„zijn weer volop hotel
kamers te krijgen nu honder
den diplomaten, ambtenaren
en journalisten hun reserve
ringen ijlings geannuleerd
hebben. Want de Oostduitse
partijleider Erich Honecker,
die in Bad Kreuznach zijn ge
sprekken met bondskanselier
Helmut Kohl zou voeren, blijft
aan gene zijde van het IJzeren
Gordijn.
Met een korte, droge, medede
ling maakte Ewald Moldt, de
permanente vertegenwoordi
ger van de DDR in Bonn, deze
week aan alle speculaties een
einde. Honecker komt niet. De
'onwaardige discussie' in de
Bondsrepubliek had het eerste
bezoek van een Oostduitse
partijleider aan West-Duits
land onmogelijk gemaakt, zo
heette het. Daags na de afzeg
ging deed Honecker er tegen
over Westduitse bezoekers in
Oost- Berlijn nog een schepje
bovenop. „De meest grove be
ledigingen" hadden zijn be
zoek getorpedeerd, zo zei hij.
En met de regering in Bonn
was „een normaal verkeer"
momenteel onmogelijk, zo
voegde hij er aan toe. Niette
min hoopte hij zijn bezoek „zo
snel mogelijk in te halen."
Het kan niet anders of de af
zegging heeft Honecker grote
moeite gekost. De annulering
bezorgt hem hoe dan ook pres
tigeverlies. Niet alleen in het
Westen, maar vooral ook in
het Oosten. Want vooral de
kleinere Oostbloklanden,
voorop Hongarije, volgden met
spanning Honeckers pogingen
om ondanks de ijstijd in de
Oost-West-betrekkingen 'een
politiek van ontspanning te
genover de Bondsrepubliek te
voeren. Ook Hongarije met
zijn economische banden met
het Westen is geïnteresseerd
in een grotere zelfstandigheid
ten opzichte van Moskou.
De voortdurende aanvallen
van Moskou op Bonn en indi
rect ook op Oost-Berlijn gaven
het bezoek een steeds groter
gewicht. Vooral ook omdat de
DDR de Russische verwijten
niet zomaar wenste te slikken.
De Pravda-kritiek werd in
Oostduitse kranten niet of
slechts gedeeltelijk overgeno
men. In de Oosteuropese ver
houdingen was dat uniek.
Ferm bleef Honecker beklem
tonen dat juist in een tijd van
sprakeloosheid tussen de we
reldmachten de beide Duits-
landen een bijzondere verant
woordelijkheid hebben voor
het behoud van de vrede.
Maar juist ook omdat hij
maandenlang zo stoer gedaan
heeft, is het prestigeverlies dat
Honecker nu lijdt des te gro
ter.
Andropov
Ongetwijfeld moet Honecker
tot de conclusie zijn gekomen
dat de nadelen van een trip op
dit moment groter zijn dan de
voordelen. De DDR-partijlei-
der en dat is belangrijk, heeft
bij al zijn toenaderingen tot
Bonn steeds gegokt op die
kringen in het Kremlin die
ondanks alle problemen met
de Verenigde Staten kiezen
voor een koers van ontspan
ning. Voor de hoofdlijnen van
zijn politiek tegenover Bonn
had Honecker nadrukkelijk
Sovjet-Unie heeft
„begrip" voor
afzeggen bezoek
MOSKOU De Sovjet-
Unie heeft gisteren gerea
geerd op de afzegging door
de Oostduitse partijleider
Erich Honecker van zijn
bezoek aan West-Duits
land. Kremlin woord voer
der Lomeiko zei dat het
bezoek van Honecker een
zaak van de bilaterale be
trekkingen is tussen beide
Duitse staten. De redenen
voor het afzeggen zijn uit
voerig in de verklaring
van de DDR vermeld. Hij
voegde eraan toe dat de
Sovjet-Unie begrip heeft
voor de beweegredenen.
De Russische media heb
ben overigens geen aan
dacht aan het afzeggen
van het bezoek besteed.
Waarnemers leiden hieruit
af dat de Sovjet-Unie over
de kwestie, waarover de
top verdeeld is, een discus
sie wil vermijden.
groen licht gekregen van de
Russische partijleider Joeri
Andropov, waarmee hij een
uitstekende relatie onderhield.
Eerste contacten met Andro
povs opvolger Tsjernenko le
ken Honecker in zijn opvattin
gen te bevestigen dat hij de
uitgestippelde koers kon blij
ven volgen. Daar heeft hij zich
echter in vergist. Weliswaar
zijn ook recent nog signalen
uit Moskou gekomen, bijvoor
beeld via de regeringskrant Iz-
vestia, die hem steunen, maar
toch is de wind vanuit Rus
land Honecker steeds nadruk
kelijker in het gezicht gaan
waaien. Wellicht ook omdat
Tsjernenko's gezondheid slecht
is, maken voorstanders van de
harde lijn als minister van
Buitenlandse Zaken Gromyko
en zijn collega van Defensie
Oestinov nu volledig de dienst
uit. Honeckers steun in de
Moskouse machtcentrale moet
zo afgebrokkeld zijn, dat hij de
trip niet heeft aangedurfd.
Speelruimte
Natuurlijk, de uitlatingen van
een reeks Westduitse politici,
voorop CDU-fractievoorzitter
Alfred Dregger, hebben de
DDR zeer geërgerd en Honec
kers speelruimte nog verder
verkleind. Bovendien getuigt
het van politieke instinctloos
heid dat bondskanselier Kohl
aan de vooravond van een be
zoek dat toch al gevoelig ligt,
spreekt voor Duitsers uit ge
bieden die sinds het einde van
de oorlog bij Polen horen.
Sinds 18 jaar had geen bonds
kanselier meer deze „Tag der
Heimat" bezocht. Daarmee
heeft Kohl gratis munitie gele
verd voor de Oostblokcampag-
ne tegen het Westduitse „re-
vanchisme".
Toch zou Honecker over dit
soort irritaties zijn heengestapt
als de situatie in Moskou hem
niet had genoopt zijn reisplan
nen te laten varen. De afzeg
ging illustreert hoezeer juist de
Duits-Duitse betrekkingen af
hankelijk zijn van de algeme
ne Oost-West- verhouding.
Want dat de Roemeense partij
leider Ceaucescu en vooral zijn
Bulgaarse collega Zjivkov, de
trouwste paladijn van Moskou
in het Oostblok, de komende
weken Bonn bezoeken, kan in
Russische ogen kennelijk wel.
(ADVERTENTIE)
r het Zwarte Woud:
7-DAAGSE VOLLEDIG VERZORGDE
LUXE TOURINGCARREIS NAAR
LENZKIRCH
Vertrek zaterdag 15 september a
De schoonheid van de natuur i
Woud tot
Duitsland. Helemaal in het zuiden daarvan
zgn. HOCH-SCHWARZWALD. ligt op een 'hoogte
van 800 meter het gezellige stadje Lenzkirch. Ons
verblijf aldaar is in het Hotel Adler-Post. gelegen in
het centrum, en met uitzicht op de bergen. Het ho
tel heeft een uitstekend restaurant en daarnaast
een 2-tal afzonderlijke gastenruimten. terwijl er
bovendien op de etages nog diverse zitjes zijn.
de beroemde watervallen
bloemeneiland Mainau
„subtropische" plantengroei als bananenplanten,
vijgebomen en citroenbomen). Voorts een 3-tal
halve dagtochten, naar Furtwangen, Triberg en het
openluchtmuseum van Gutach, naar Schluchsee.
het grootste meer van het Zwarte Woud, St. Bla-
Op de terugreis besluiten we deze vakantietrip met
een afscheidsdiner op Hollandse bodem.
De prijs voor deze gezellige en interessante vakan
tietrip bedraagt slechts 585.- per persoon op ba
sis van VOLPENSION (dus incl. de lunches) en een
2-persoonskamer met douche en toilet.
kamers. Gecombineerde reisverzekering 17,50
ƒ5,- poliskosten. Annuleringsverzekering 3 1/2%
van de reissom 6,- kosten.
S Inlichtingen en boekingen telefo-
nisch onder nummer 070-190882
oi persoonlijk in onze vestiging
aan de Spuistraat 71 /hoek Spui te
Den Haag.
(maandag t/m vrijdag van 9-16 uur),
•i
1®
POSTBUS 16050
2500 AA DEN HAAG
TEL 070-190882
