2
il
Filacento9 een postzegelfeest
voor
verzamelaar
en zn gezin
Geheim onderzoek naar torpederen kruiser Belgrano
Onze loonoffers moeten
nu vruchten afwerpen"
Hoogstandjes
van een
aartsfilatelist
BINNENLAND/BUITENLAND"
w
CcidócSommit
WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1984 PAGINA 10 gUI'
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Het wrak
van de oude Argentijnse
kruiser Generaal Belgra
no, dat sinds 2 mei 1982
roest op de bodem van de
Zuidatlantische Oceaan,
blijft voor de Britse rege
ring-Thatcher een heet
hangijzer. De Belgrano
werd op die datum getor
pedeerd door een onder
zeeër van de Britse Mari
ne. De Argentijnen verlo
ren hierbij 368 jonge man
schappen en officieren.
Het spook van de Belgrano
achtervolgt de regering-That-
cher omdat rechtgeaarde Brit
ten zich schamen over dit zwa
re verlies aan mensenlevens
dat, naar achteraf bleek, vol
komen onnodig is geweest. Het
torpederen van de Argentijnse
kruiser was een rechtstreeks
gevolg van Thatchers harde
aanvalspolitiek. Hoewel ze dit
met klem ontkent, werd de
Britse premier hierin hoofdza
kelijk gedreven door politiek
eigenbelang.
Vele parlementaire interpella
ties, talrijke stukken in toon
aangevende kranten en een
ophefmakend boek. The Sin
king of the Belgrano. hebben
de Britse regering er eindelijk
toe gebracht een geheim on
derzoek in te stellen naar de
omstandigheden waaronder de
Belgrano tot zinken werd ge
bracht. De opdracht voor deze
nasporingen kwam kortgele
den van Defensieminister He-
seltine zelf.
Zijn departement in Londen
beschikt over een lijvig Bel-
grano-dossier. Het is zó geheim
dat er naar verluidt maar vier
exemplaren van bestaan. Vol
gens ingewijden klopt de in
houd volledig met die van di
verse andere documenten ge
wijd aan het Belgrano-inci-
dent, die sedert 1982 verza
meld worden door de Labour-
parlementariër Tam Dalyell.
Dit Lagerhuislid probeert de
regering-Thatcher in verle
genheid te brengen over haar
oorlogsbeleid ten tijde van het
Falkland-conflict.
Volgens Dalyell is de zuivere
waarheid nog veel belastender
voor premier Thatcher dan
men zich ooit had kunnen
voorstellen. Vóór de Britten
het Argentijnse oorlogsschip
met man en muis naar de kel
der stuurden, had het elektro
nische spionagecentrum in
Cheltenham geheime marine-
boodschappen opgevangen, die
uit Buenos Aires afkomstig
waren. Het inmiddels berucht
geworden GCHQ wist de Ar
gentijnse code te kraken. Op
die manier kwam de regering-
Thatcher met zekerheid aan
de weet. dat de Argentijnen
hun oorlogsvloot teruggeroe
pen hadden.
Op grond van dat bevel was
de Generaal Belgrano niet lan
ger meer op weg naar het door
de Britten verboden gebied
rond de Falkland Eilanden.
De kruiser wijzigd» op 2 mei
1982 om 9.00 uur 5 morgens
zijn koers. Elf uurater, toen
hij goed en wel oj weg was
naar Argentinië, wed hij door
de Britten tot zinkei gebracht.
Premier Thatcher hd dit be
volen; haar bevel wrd per sa
telliet door het mainehoofd-
kwartier van Nortivood bij
Londen overgeseindnaar een
onderzeeër in het ziden van
de Atlantische Oceaa, die het
onmiddellijk uitvoere.
Uit een recente opiiepeiling
blijkt inmiddels, dat 1 procent
van de Britten nieuwe diplo
matieke betrekkingen met Ar
gentinië verlangt. Volgens de
zelfde Gallup-peiling is 67 pro
cent van de Britse onderdanen
van oordeel, dat hun land geen
600 miljoen pond per jaar kan
blijven uitgeven om de Falk
land Eilanden te verdedigen
tegen mogelijke nieuwe Ar
gentijnse aanvallen. Ook is 94
procent van de Britten er voor
Argentijnen de graven van
hun op de Falkland Eilanden
gesneuvelde familieleden te
laten bezoeken.
Inde
iex-v
Mali
JAKAI
ische vi
(67-jarig
jung ov
inister
.en ven
binet-S
functie
iWiraha
ibekend
staatsm
,de jare
lyociatic
den (A
01
Een beeld van de in
richting van de ruim
1900 kaders, waarin de
vele duizenden zegels
wachten op de ten
toonstellingbezoekers.
DEN HAAG Alsof ze
bij het naarbinnert wande
len in één gigantisch, bij
na uit z'n band barstend
postzegelalbum verdwij
nen. zo zullen de ver
wachte 40.000 tot 100.000
bezoekers zich waarschijn
lijk voelen wanneer zij
van 6 tot met 9 september
het Congresgebouw in
Den Haag betreden voor
de aldaar ingerichte Inter
nationale Postzegelten-
toonstèlling „Filacento".
De Hagenaars zullen zelfs
even naar de vertrouwde,
overdekte entree van deze
Haagse cultuurtempel zoe
ken. Vergeefs, zélfs daar
een zee van zegels.
Immers, alle zalen en centrale
ruimten van het Congresge
bouw leverden bij elkaar nog
te Weinig plaats op óm de tus
sen de driehonderduizend en
een half miljoen bezienswaar
dige postzegels ten toon te stel
len. Genoodzaakt was men
daarom de grote voorluifel af
te schieten, opdat de aldus ..in
gepolderde" ruimte als extra
tentoonstellingshal kon wor
den ingericht. De aldus ge
wonnen ruimte werd eveneens
opgevuld met een gedeelte van
de in totaal 1900 „kaders"; ver
ticaal opgestelde tentoonstel
lingsborden waarop men de
zegels, enveloppen en ander
..füatelaria" aan twee kanten
kwijt kan.
Aanleiding voor de gratis
toegankelijke Filacento is
het feit dat in 1884, een eeuw
geleden dus, de eerste „filate
listische" vereniging in Neder
land werd opgericht, te weten
de „Nederlandsche Vereeni-
ging van Postzegelverzame
laars" en dat de filatelistische
bedrijvigheid in ons land ge-,
durende die honderd jaar ge
stadig is toegenomen.
De organisatie van deze, op
merkelijk veelzijdige tentoon
stelling is. verenigd in de
Stichting Filatelie, feitelijk in
handen van de handelaren (i.e.
de Nederlandsche Vereeniging
van Postzegelhandelaren), een
tamelijk grote „exploitant" (i.e.
de PTT. die aan het uitbren
gen van enkele tientallen spe
ciale zegels per jaar ettelijke
tientallen miljoenen guldens
verdient) en de verenigde ver
zamelaars (i.e. de Nederlandse
Bond van Filatelisten-Vereni
gingen). In elk geval zorgden
de mensen die het evenement
op poten hebben gezet voor
een groot verschil met andere
tentoonstellingen Doorgaans
waren zulke bijeenkomsten
slechts bestemd voor de bloed
serieuze filatelist. Op de veel
zijdige Filacento, met z'n prijs
vragen. jeugdconcours. lezin
gen. PTT-film over postzegels
verzamelen en zelfs kermisat
tracties en andere activiteiten
voor kinderen, komt het hele
verzamelaarsgezin aan z'n
trekken.
De Filacento belooft een irt-
drukwekkende tentoonstelling
te worden met internationale
inzendingen. Van de ruim
1900 kaders worden er ruim
duizend gevuld door tweehon
derd leden van verenigingen,
aangesloten bij de Nederlandse
Bond van Filatelisten-vereni
gingen. alsmede door eregas
ten. jongeren en studiegroe
pen. binnen- en buitenlandse
handelaren bemannen bijna
1000 stands. Verder nemen zes
Europese landen deel (België.
Duitsland. Frankrijk. Groot-
BrittanTe, Luxemburg en Zwit
serland). die samen met Ne
derland elk een representatie
ve inzending verzorgen. Aan
deze officiële landeninzendin-
gen is weer een grote prijs
vraag verbonden, waarmee de
bezoekers die de njooiste in
zending herkenden en voor
spelden geheel verzorgde rei
zen kunnen
Andere prijzen zijn te
door de veertien teams uit tien
landen die deelnemen aan de
finale van het derde interna
tionale filatelistische jeugdcon
cours, dat gewijd is aan het le
ven en werk van Rembrandt.
De vorige twee jeugdconcour-
sen zijn gehouden in Polen
(1973) over Copernicus en in
België (1979) over Rubens.
Onder de te bezichtigen verza
melingen postzegels zit bij
voorbeeld een deel van de top
collectie der Britse Royal Phi
latelic Society, te welen de be
roemde verzameling van wij
len D.C. Gray, die voor het
eerst in Nederland té zien is.
Deze collectie vertegenwoor
digt een waarde van enkele
miljoenen guldens. Overigens
is voor de totale tentoonstel
ling, die enkele tientallen mil
joenen waard is. een professio
neel bewakingsteam ingescha
keld, terwijl een groot bedrag
aan verzekeringsgelden is be
taald.
Ruim 1000 kaders zijn inge
deeld in een aantal catego
rieën. Zo kan men verzame
lingen bekijken over zeppelin-
post, rampenpost. de postauto-
matisering in Japan, motief
verzamelingen over roofvo
gels,kerken. mijnbuw. vrijmet
selarij en talloze andere onder
werpen. Alle inzendingen
staan beschreven in eeh spe
ciale tentoonstellingscatalogus,
die vijf gulden kost.
PTT
En de PTT zou de PTT niet
zijn als zij temidden van zo
veel zegels niet even een post
kantoortje zou openen. Het
kantoortje is er bij voorbeeld
om eerstedagstempels af te ha
len op enveloppen met de drie
op 13 juni uitgegeven Filacen-
to-zegels van 50, 60 en 70 cent,
nu in een blokje te verkrijgen.
Op de serie van drie zegels,
ontworpen door Gertjan Leu-
velink. dient een toeslag van
75 cent betaald td worden, uit
welke opbrengt de tentoonstel
ling moet worden gefinan
cierd. Daarnaast verschijnt er
ook een speciale tentoonstel-
I 1
lingsenveloppe en kan men van Willem van Oranje, te-
deze enveloppen door de PTT vens zien hoe de drie Filacen-
laten afstempelen met een bij- to-zegels tot stand zijn geko-
zondere tentoonstellingstem- men.
pels. Het Nederlands Postmu- De openingstijden van Fila-
seum laat. behalve een inzen- cento zijn op 6, 7 en 8 septem-
ding over de zegels die in 1933 ber van 10 uur 's morgens tot
zijn uitgegeven ter herinne- 7 uur 's avonds, op zondag 9
ring aan de 400ste geboortedag september van 10 tot 5 uur.
Alle goede dingen
bestaan in drieën.
Drie prima tennisballen
verpakt in een handige
koker, krijgt u cadeau voor
het aanbrengen van een
nieuwe abonnee voor
deze krant.
Deze ontvangl de eerste twee weken de krant gratis.
Daarna wordt hel abonnement betaald per
U kwartaal
STUUR EEN KOKER MET TENNISBALLEN AAN
NAAM
ADRES
POSTCODE/PLAATSj
Staur de bon ingevuld aan de Leidse Courant, Antwoordnummer 998,
2500 VI) Den Haag (postzegel niet nodig).
«S*£eklóei2ouwnt
KEES VOORMEULEN (VERVOERSBOND) NA TWEE WEKEN ACTIES:
ROTTERDAM Keés
Voormeulen. eerste man
van de Vervoersbond
FNV. spreekt even met
het thuisfront, dat de laat
ste tijd zozeer zijn aan
dacht moet ontberen. Hij
heeft een „stampende'
hoofdpijn. Als Vóormeu-
lén de hoorn weer heeft
neergelegd, moet hij nóg
even een hoofdpijntablet
innemen, „anders kom ik
de avond niet door". Nog
even dit. nog even dat, het
leven van de leider van
de Vervoersbond FNV is
op 't ogenblik zeer ver
moeiend. Het weekeinde
heeft hij benut met alleen
slapen, zegt hij. Al twee
weken sleept het conflict
in Rotterdam zich nu
voort, zonder dat de
standpunten van de partij
en noemenswaardig tot el
kaar zijn gekomen. De ba-
SUSKE EN WISKE DE LIEVE LILLEHAM
Uns öpnlakènd: de vierde
lijmpoging is al weer in
volle gang. met het Ge
meentelijk Havenbedrijf
als initiator.
Keès Voormeulen is niet erg
optimistisch. „Voor ons is de
ww onbespreekbaar, de werk
gevers op hun beurt willen
weer niet praten over een vast
dienstverband voor de werk
nemers van Rotterdam Termi
nal. Er lijkt maar heel weinig
ruimte tussen die twee uiter
sten te bestaan", stelt Voor
meulen.
Terwijl de bondsbestuurder de
situatie van dit moment
schetst, kijkt hij uit ovèr de
immense Rotterdamse haven.
Vanaf de twintigste verdie
ping van het gigantische com
plex aan de Galvanistraat,
waar het Gemeentelijk Haven
bedrijf haar kantoren heeft, is
schitterend te zien wat volgens
beide partijen de principiële
inzet van het conflict is: het
voortbestaan van de hele Rot
terdamse haven.
Voormeulen blijft benadruk
ken dat het niet zozeer gaat
om een probleem van 151
werknemers bij het stukgoed-
bedrijf Rotterdam Terminal,
maar een probleem waarbij de
hele stukgoedsector betrokken
is. Het gaat immers nog steeds
om de uitleg van het sociaal
akkoord, het stuk waarin af
spraken zijn vastgelegd over
de werkgelegenheid in de sec
tor.
„Hoe het conflict ook opgelost
wordt, de met ontslag bedreig
de mensen van Rotterdam
Terminal moeten in de haven
blijven, maakt niet uit waar.
Want er is werk, dat is zeker.
Daar draait het conflict om", is
de overtuiging van Voormeu-
len.
„Bij de stakingen van 1979,
toen het in dè stukgoed hele
maal een rommeltje was, ging
het in hoofdzaak óm één ding,
namelijk dertig gulden per
week erbij. Als met de werk
gevers nu geen afspraken te
maken zijn over werkgelegen
heid, kunnen we net zo goed
weer looneisen gaan stellen.
Maar wat heb je aan vijftig
gulden meer als jé in de ww
terechtkomt? Het gaat ons
Kees Voormeulen. eerste man
van de Vervoersbond FNV; „Er
lijkt weinig ruimte te zitten tus
sen het standpunt van de
werkgevers en onze bond".
erom dat iedereen in de havén
zijn boterham blijft verdienen.
'We hebben grote offers ge
bracht om die werkgelegen
heid te behouden".
Juist die offers maken het
voor Voormeulen moeilijk om
nu op te hóuden met de acties.
De messen zijn geslepen. Van
daag is de haven getroffen
door een 24-uursactie.
Als Voormeulen had geweten
dat rond het inmiddels be
ruchte sociaal akkoord zoveel
onenigheid zou ontstaan, was
het dan vorig jaar nog tot een
sociaal akkoord in de stuk
goedsector gekomen?
„Niet zoals het er nu staat",
bekent de bondsbestuurder.
„We hadden nog hardere af
spraken moeten maken, zeker
over het
sen ais er tekorten aan werk
nemers zijn in de sector. Het
stuk is opgesteld op een mo
ment dat er 1.100 mensen óver
waren. Er is nu toch weer éni
ge groei ontstaan".
„De peildatumberekeningért
tonen aan dat we in de haven
mensen tekort komen. Maar,
aan de andere kant heeft het
akkoord nu ook zijn nut wel
bewezen. 1.071 57-PJussers
kregen de kans om vervroegd
uit te treden. Zonder sociaal
akkoord hadden die nu nog
een arbeidsplaats bezet en was
de ellende helemaal niet te
overzien".
Kort na de ellende van 1979
moest de Vervoersbond op
boksen tegen het wantrouwen
dat onder veel van de radica
lere stukgoedwerkers nog
overduidelijk leefde. Ze heb
ben het de bond nooit verge
ven dat ze zo laat kwam met
steun aan de stakers van toen.
„Een nieuwe garde", zoals
Voormeulen het noemt is na
1979 aangetreden, en Voor
meulen was erbij.
„In de eerste maanden na het
rumoer van 1979 kregen we in
elke kantine waar we kwamen
de vreselijkste ziektes toege
wenst. Het was een hele toer
om dat wantrouwen weg te
werken. We hebben er bewust
voor gekozen dat ons team ook
mensen bevatte die zelf in
deze sector gewerkt hebben".
Het laatste restje wantrouwen
is nog steeds niet weggeëbd,
Voormeulen weet ervan.
Waakzaamheid voor al te zeer
rekenen op ieders steun blijft
geboden. „Dat blijft nog wel zo
tot het jaar 2080, vrees ik. Ge
lukkig is niet iedereen koppig.
Er is wel het één en ander
veranderd. Nu is ons uitgangs
punt: niet zoveel praten over
poen, maar meer over werkge
legenheid", zegt Voormeulen.
„We hebben zelfs vijf procent
loon ingeleverd omwille van
het behoud vart werkgelegen
heid. De havenwerker die vijf
jaar geleden buiten de poort
stond voor dertig gulden netto
per week erbij, moest èen paar
jaar later weer net zo veel in
leveren voor werk. Ik vind
dat dat offer zo langzamer
hand zijn vruchten wel eens
mag gaan afwerpen".
HAAGSE VEIENIGINGSVOORZITTER
MR. A. VAN )ER FLIER
DEN HAAG Zn ogen
beginnen te twinWen en
over zijn gelaat glort ge
leidelijk een vezaligd'e
uitdrukking. De vrzame-
laar over filate.stische
hoogstandjes uit zii loop
baan, smaakmakes van
zijn collectie, filteraria
waaraan meestal lage en
ingewikkelde vrhalen
zijn verbonden:
,Zo kocht ik eens in '6'op een
ruilbeurs een kilo Po|se ze-
fels aan een stand an de
'colse PTT. Daar voncik een
zegpl tussen die de Duiiers in
de Tweede Wereldoorlo aldus
hadden gestempeld: jCatto-
witz april 1943. 7-8 vnVvoor
middag red.)". De Ditsers
moesten die stad j het
Duits dus gespeld: Kaowitz
docr de volksstemmig in
1920 aan de Polen laten, /aar-
door de naam verandei'e in
Kattowite. Als je bovedien
weet dat beide landen anaf
dat jaar de aanduidigen
„voormidcag" en „namidag"
achterweg lieten en nog
slechts 24-uursstempels ge
bruikten, kan er maar Ȏn
conclusie zijn. De voor lijn
zegel gebruiste stempel /as
oorspronkelijk een Dits
exemplaar var. voor 1920. tn-
der de Polen heeft het chg
daarna twintig jaar ergénsin
een la van het postkantoorn
Kattowïce gelegen, waarna e
Duitsers er in de oorlogsjarn
weer gewoon mee zijn gan
stempelen. Dat zijn leuke di-
gen, hè". Met graagte aan ht
woord is mr. Anton van de
Flier, voorzitter van de 371 le
den tellende Haagsche vermi
ging van Postzegelverzane
laars, voorzitter van het Üe
derlandsch Maandblad veor
Philatelie en lid van het Coni-
té Pers en Propaganda van (e
Filacento-o'ganisatie.
Zoeken ei vinden
„Het leuke van verzamelen i<
het vinden van dingen", zegt
de pensioniris die tijd tekort
komt. Een helaas even ont
nuchterend? als Onvermijdelij
ke verklariig van de aantrek
kingskracht die postzegels op
een postzegdverzamelaar heb
ben. In cezelfde toonsoort
geeft hij h»t volgende citaat
van een jostzegèlhandelaar
weer: „Postiegels moet je niet
Zoeken, die moet je vinden".
Minstens zc vanzelfsprekend
als ondoorgundelijk en waar
schijnlijk m«t één oog op zijn
negotie uitg6prokén.
Toch is de verzamelaar een
voorstelbaar fenomeen. Wan
neer een filaelist jarenlang te-
gèn een groit, gapend gat in
een album ;anKijkt. veroor
zaakt door iet ontbrekende
achtste zêgelle in een mooie,
oude serie vai tien. Een omis
sie in een ènissie, zogezegd,
waaromheen n ai zijn catalo
gussen in root rondje staat. Al
die tijd is hi onderweg van
veiling naar ruilbeurs naar
tentoonstellinj en terug. En
eindelijk, ergns, op een zon
nige dag valtzijn oog op het
lang verbeide lummertje acht.
De verzamelar slaagt erin,
koste wat kot, de postzegel
naar zijn verzmeling thuis te
brengen. Eeniaal binnen en
ontdaan van choeisel en jas,
danst, nee wie t hij de trap op
naar zijn kame. Hij vat album
en pincet en nst een gelukza
lige glimlach uit hij het gat.
De verzamelaa is voldaan. De
serie is volmakt. hij is com
pleet, af en prfect, een lust
vóór het oog. 2> stel ik me, al
thans één vai ie grote genoe
gens van de jatzegelverzame-
laar voor.
Heel verh&i
Luisterend nsr mr. Van dér
Flier, zelf evenaar van een
respectabele Midden-Europa
verzameling, 'b het vooraf
gaande fantasetje voor de ech
te filatelist en toch wel al te
simpele vooitelling van za
ken. De reeste filatelisten
hebben eenverzameling die
op een of adere manier een
eenheid vont, geografisch of
thematisch f anderszins be
paald. En hij verzamelt dan
niet slechts zegels, maar bijna
alles wat met de postale ge
schiedenis rond zijn onder
werp te maken heeft. Zo'n col
lectie vertelt dan een heel ver
haal.
Mr. Van der Flier: „Zo héb ik
bij voorbeeld twee séries zégels
die zijn uitgegeven ter gele
genheid van de bouw in 1882
van de St.-Gotthardtunrtel in
Zwitserland. De eerste serie,
een emissie naar aanleiding
van het 50-jarig bestaan, da
teert van 1932. Op de zégels
staan de mensen die bij de
bouw een leidende rol speel
den. Op het velletje van de
tweede serie, ter gelegenheid
van het 100-jarig bestaan in
1982, staat echter het mónu-
ment ter nagedachtenis van de
arbeiders die destijds bij de
bouw van de tunnel zijn omge
komen. Een heel verschil en
voor mij een teken van het
veranoeren van de maatschap
pelijke en sociale opvattingen
in die tussenliggende vijitig
jaar".
Een ander postaal-historisch
curiosum uit zijn verzameling,
waarover mr. Van der Flier
rtet veel smaak weet te vertel
len, is de invloed van het al-
esverslindende inflatiéspook
«at in hei Duitsland van de ja-
Mï twintig als eeh rondrazen-
d heidebrand het Duitse geld
stelsel tol op de grond toe af-
bnndde. ,,0p het laatst moest
om de vitr dagen nieuw porto
woiden «itgégeven. En vjak
vooi I dteember 1923, de da
tum waanp dé nieuwe Rente-
marl wed ingevoerd, was het
helenaal tiet meer bij te hou
den. Vo«r bepaalde zégels
moest vogens een verorde
ning xan de posterijen vier
maal d« eop vermelde waarde
worden „reergeteld". De grap
is natuurlik om uit elke perio
de een stul te hebben. Ik bezit
bij vooxbeild vijf zegels van
tien miljarc per stuk, waar
voor des ©ns vier maal de
waarde is btaald, 200 miljard
Mark derhtlve. Tijdens de
maand decenber 1923 konden
die zegels mg gebruikt wor
den. Ze warm toen één Pfen
nig waard".
Beleggers
Over de waarde van zijn col
lectie wenst mr. Van der Flier
nie; uit te wijden. Zoals het
eer waarachtig verzamelaar
betaamt, spaart hij zonder
wiistoogmerk. Het doét hem
zelfs wel enige deugd dat de
rn£rkt voor beleggers enkele
jaren geleden zo in elkaar is
gestort. Veel zegels doen nu
nog maar de helft van het be-
(Ver
BOIs
verk
door
van
aan
af t
niet
slag'
in d
het
LOI
tere
gep!
mijr
lukï
nog
kaa
IStal
de s
latei
leden werden verkocht
stiop voor die mensen natuur
lijs, maar voor de verzame-
lairs waren er veel leuke ze-
gés voor aantrekkelijke prijs
te koop. Het leuke is dat ik al
mijn brieven frankeer met zo-
rnerzegels van 65 cent van een
paar jaar geleden, die ik voor
40 cent op de kop heb ge
tikt". Zo levert zijn inzicht in
ce postzegelmarkt een filate
list toch nog wel eens wat op.
GERRIT BAL
