7 oplossing vorige puzzel
NR. 34
KRUISWOORDRAADSEL
weekpuzzel door dr. Pluizer
T IF M\
11I piHi
m mm
IBifJi'ili'ii ji'l
postzegels
WETENSCHAPPEN
CeidóG Qowumt
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1984 PAGINA 21
De prijswinnaars van puzzel 33 zijn:
Jac. P. Smit, Pr. Hendrikstraat 315, 2405 AT Alphen a.d. Rijn.
J. Aartman-v. Stein, Kerkstraat 93, 2211 RE Noordwijkerhout.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
HORIZONTAAL:
10. Deel.
12. Van ger
14. Akelig
21. Onachtzaam.
24. Arbeid.
25. Eerstvolgende (afk.).
51. Lengtemaat (afk.).
52. Muzieknoot.
53. Zeer.
55. Maangestalte (afk.).
57. Dwaas.
58. Boksterm (afk.).
59. Niet-giftige slang.
28. Onvergelijkelijk.
37. Landbouwwerktuig.
72.
titel.
74. Grote gehoorzaal.
75. Alleenzang.
77. Tamelijk koel (van c
temperatuur).
80. Vrouwelijk dier.
81. Zweef rek voor
acrobaten.
Welke twee sleutelwoorden vormen de
62 53 50 en 24 3 78 21 66 72 74 18 60
35 Hoofddeksel.
38. Mannetjesbij.
39. Waterkering.
schroefdraden
7. Tegenwerping.
9. Zonderling.
10. Wandelplaats.
11. Oude lengtemaat.
13. Schuifbak.
14. Bladader.
15. Dieregeluid.
26. Tuinhaag.
29. Speeltuinattractie.
31. Vogel.
32. Europese hoofdstad.
33. Hersteld.
59. Koude anticyclonale
64. Compagnon (afk
77. Hoofddeksel.
79. Muzieknoot.
80. Persoonlijk vn
letters uit de vakjes 26 11 44 75 28 57 45
76?
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 34 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van de:
Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Naam, adres en postcode s.v.p. in blokletters vermelden.
•o O
Tigran Petrosjan
Vorige week is op 55-jarige
leeftijd ex-wereldkampioen
Tigran Petrosjan overleden.
Drie decennia heeft Petrosjan
in de wereldtop gezeten, met
als hoogtepunt de jaren 1963
tot 1969 waarin hij wereld
kampioen was. Redenen ge
noeg om wat extra aandacht
aan zijn schaakcarrière te be
steden.
In de jaren vijftig werd Pe
trosjan als belangrijkste kandi
daat voor het wereldkampi
oenschap gezien, maar door
omstandigheden bereikte hij
in de kandidatentoernooien
van 1956 en 1959 niet zijn bes
te vorm. Amsterdam 1956
werd voor de jonge Tigran een
grote tragedie. Van start ge
gaan als de grote favoriet ver
loor hij in de eerste ronde een
iets betere stelling tegen Gei
ler en in de tweede ronde gaf
hij in totaal gewonnen stelling
tegen Bronstein, met één zet
zonder tijdnood, zijn dame
weg. In Bied 1959 was Petros
jan simpelweg uit vorm. Pas
toen iedereen dacht dat Pe
trosjan over zijn hoogtepunt
heen was greep hij zijn kans;
in Curacao 1962 won hij het
kandidatentoernooi. Vervol
gens werd de match tegen Bot-
winnife met opmerkelijk ge
mak gewonnen (12,5-9,5). Eén
keer verdedigde Petrosjan zijn
titel met succes (tegen Spasski
in 1966), maar in 1969 was de
zelfde Spasski hem te sterk.
Tot voor kort bleef Petrosjan
op het hoogste niveau spelen,
maar zoals bij bijna alle ex-we
reldkampioenen was de ambi
tie om het hoogste te bereiken
niet meer aanwezig. Mede
hierdoor werd zijn spel door
velen gekenmerkt als afbreek-
schaak, daar hij veelal zijn
best deed de kansen van zijn
tegenstander te minimaliseren
i.p.v. zelf kansen te creëren.
Met als gevolg vele zouteloze
remises. In zijn beste vorm
speelde hij echter als een echte
wereldkampioen, zoals in on
derstaande partij te zien is. De
partij werd gespeeld in de
kandidatenmatches van 1971,
het jaar waarin Bobby Fischer
op zijn absolute top was. Hij
verpletterde toen zowel Lar-
sen als Taimanov met 6-0! In
de match tegen Petrosjan won
hij gemakkelijk; de tweede
partij werd in grootse stijl door
Petrosjan gewonnen.
I.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 d5 4.Lf4
Lg7 5.e3 c5 6.dxc5 Da5 7.Tcl
Pe4 8.cxd5.
Wit's beste kans, na 8.Pf3 Pxc3
9.bxc3 Lxc3+ 10.Pd2 Le6 heeft
zwart niets te vrezen (Reshev-
sky-Hort 1970).
8....Pxc3 Dd2! Dxa2.
Gedwongen, want na 9...Dxc5
10.Pe2! behoudt wit een plus
pion bij goede stelling.
10.bxc3 Da5 ll.Lc4 Pd7
12.Pe2.
Niet goed is 12.c6 bxc6 13. dxc6
itHÜ
A f IS
gelijke lopers in combinatie
met de slechte zwarte konings
positie geven wit geweldige
aanvalskansen. Petrosjan de
monstreert in het vervolg dat
hij de aanvalskunst wel dege
lijk machtig was.
17...Da5 18.Dc2 f4 19.c4 fxe3
20.c5!
Zwart wordt geen rust meer
gegund, de laatste verdedigers
i de zwarte koning worden
Pc5 14.Pe2 Da4! 15.La2 Pd3+!
en zwart verovert onder gun
stige omstandigheden het lo-
perpaar.
12....Pe5.
Tegenwoordig is bekend dat
zwart na 12....Pxc5 13.0-0 Pe4
14.Dc2 Pd 6 15. Lxd6 exd6
16.De4+ Kf8 17.Pd4 Ld7 een
bevredigende stelling bereikt
(Farago-Tjeskovsky, 1981).
13.La2 Lf5?
Beter is 13...Dxc5, waarna de
kansen ongeveer gelijk zijn.
Nu kan wit op originele wijze
de zwarte pionnenstructuur
verminken, waardoor de
zwarte koning geen veilige
plaats meer heeft.
14. Lxe5! Lxe5 15.Pd4 Dxc5.
Gedwongen, want als Lf5
speelt volgt 16.c6.
16.Pxf5 gxf5 17. 0-0.
Zie diagram.
De gevolgen van Fischer's 13e
zet zijn verschrikkelijk; de on
20...Dd2 21.Da4+ Kf8 22.Tcdl
Ook' na 22...exf2+ 23.Txf2
Lxh2+ 24.Kfl Dh6 beslist de
breekzet 25.d6!
23.d6! Dh5.
Geforceerd verliest ook
23...exf2+ 24.Txf2 Lxh2+
25.Kxh2 Dxf2 26.dxe7+ Kxe7
27.Td7+ Kf8 28.Dc4.
24.f4 e2.
Van ellende neemt Fischer
maar de kwaliteit, hoewel hij
zeker gezien zal hebben dat de
witte aanval nu doorslaat.
25.fxe5 exdlD 26.Txdl Dxe5
27.Tfl f6 28.Db3 Kg7.
Op e8 staat de koning ook niet
veilig: 28....Ke8 29.Dxb7 Td8
30.c6! enz.
29.Df7+ Kh6 30.dxe7 f5.
Een aardige variant is
30...Thg8 31.Txf6+ Tg6
'32.Df8+! en wint.
31.Txf5 Dd4+ 32.KH1.
Zwart geeft het op.
Correspondentie-adres: L.
Hofland, C.Fockstraat 113,
2613 DE Delft.
Stephan Michiels kan mis
schien als eerste de hegemonie
van de gebroeders Verpoest
aantasten. De nog maar 19-ja-
rige Belg eindigde in het laat
ste kampioenschap al op de
tweede plaats, tussen Oscar en
Hugo. Miehels was ook één
van de drie spelers, die kam
pioen Oscar een punt afsnoep-
In Italië is de aflossing
wacht een feit. Vroege:
het uitsluitend van Edmondo
Fanelli komen. In later jaren
was Francesco Laporta de gro
te man. Weliswaar komen zij
nog in het klassement voor,
dat in Italië wordt opgemaakt,
zodat zij nog van redelijke
sterkte zijn, toch worden de
ereplaatsen door de nieuwelin
gen n genomen. Daar houdt de
overeenkomst met België dan
ook op. Beide landen zijn klei
ne damlanden en de propagan
da die daar wordt gevoerd,
heeft nog weinig opgeleverd.
De onbetwiste nummer 1 op
de Italiaanse ranglijst is Nevio
Zorn, die 8743 punten heeft,
Laporta is tweede met 8496
punten, Daniele Berté derde
met 790^punten. Tot de beste
tien behoren verder: 4. Rober
to Simonelli 7490; 5. Stello Af-
fatati 7476; 6. Gualtiero Zorn
7322; 7. Elio Bruch 6664; 8. Ed
mondo Fanelli 6487; 9. Marui-
zio Villa 6277 en 10. Guido Ba-
diali 6232.
Met name Nevio Zorn en Da
niele Berté, de Italiaanse kam
pioen, hebben ook in het bui-
Italië en België (2)
BERTE
tenland al bewezen hun man
netje te staan. Tijdens het laat
ste Westeuropese Zonetoernooi
werd Berté tiende, Zorn elfde
'en Affatati dertiende en voor
laatste. Berté speelde o.a. remi
se tegen Palmer en Guinard
en won van Dubois; Zorn
hield Scholma op een punten-
deling.
In de tweede en derde ronde
van het Italiaanse kampioen
schap won Berté gemakkelijk
van Sergio Zampieri en Bruno
Marini. Tegen Marini had Ber
té zwart: 1. 32-28 19-23 2. 28x19
14x23 3. 35-30 20-25 4. 37-32 10-
14 5. 33-29 13-19 6. 41-37 14-20
7. 40-35 17-22 8. 30-24 19x30 9.
35x24 11-17 10. 31-27 22x31 11.
36x27 6-11. Voor het geval wit
38-33 overweegt: 16-21 27x16
25-30 34x14 23x34 39x30 9x27.
12. 46-41 8-13 13. 45-40 Zampie
ri laat zich evenmin onbe
tuigd: 25-30? 34x14 23x45 24-20
,15x24 41-36 9x20 27-21 16x27
APOLLOINI
32x21 17x26 44-40 45x34 39x6
met schijnwinst.
13. 1-6 14. 40-35 17-21 15. 38-
33 21-26 16. 42-38? Een beken
de combinatie in dit soort stel
lingen maakt een einde aan de
partij. 16. 16-21 17. 27x16 26-
31 18. 37x26 13-19 19. 24x22 12-
17 20. 24x13 17x46 21. 5<M5
46x10 22. 18-12 7x18 23. 16x7
2x11 24. 47-41 10x46 25. 33-28
46x40 26. 45x34 en zwart won.
De eerste diagramstand ont
stond in de partij Berté-Zam-
pieri na de zettenreeks. 1. 33-
20 18-22 2. 31-26 13-18 3. 39-33
8-13 4. 44-39 2-8 5. 50-44 20-25 6.
32-28 19-23 7. 28x19 14x23 8.
35-30 10-14 9. 30-24 14-20 10. 37-
31 4-10 11. 31-27 22x31 12.
26x37 10-14 13. 40-35 23-28 14.
33x22 17x28 15. 44^10 5-10 16.
36-31. Met zijn laatste zet lokt
wit 18-23x23 uit, dat op de vo
rige zet nog geen zin had door
(18-23 29x18 12x23) 24-19
13x24 34-30 25x34 39x10 enz.
16.18-23? 17.29x18 12x23 18.
31-26! 20x29 19. 38-33 29x38 20.
42x22. Nu pas merkt zwart
wat er aan de hand is. Wit
dreigt met 22-17 11x22 34-30
Hiertegen baat 16-21 26x17 7-
12 niet wegens 39-33 12x21 22-
17! gevolgd door 34-30 25x34
40x16; evenmin 23-29 34x23
16-21 26x17 7-12 wegens 39-34
12x21 22-18 13x22 23-19 14x23
34-30 25x34 40x7 1x12.
berustte in sc
23-29 2L 34x23*14-20
22. 39-34 10-14 23. 22-18 13x22
24. 23-19 14x23 25. 34-30 25x34
26. 40x27, maar gaf zich pas op
de 49e zet gewonnen.
Wisselende kansen deden zich
voor in de partij Apolloni-La-
porta, in de tweede diagram
stand speelde Apolloni 15. 28-
23 19x28 16. 32x23 en had na
16. 4-10? een schijf kunnen
winnen door de combinatie 23-
19 14x23 37-32 26x28 33x22
24x33 39x19 13x24 22x4 24-29
34x23 25-30 35x24 20x18 4x22
11-17 22x11 6x17.
17. 34-30? 215x34 18. 39x19
13x24 19. 43-39 9-13 20. 40-34
11-17 21. 27-21 16x27 22. 31x11
6x17 23. 37-32 7-11 24. 34-30 17-
22 25. 30x19 13x24 26. 32-28??
Nu heeft Apollini geluk dat
zijn tegenstander een winnen
de combinatie verzuimt, door
Ton Sijbrands aangegeven: 2-7!
28x6 26-31 36x27 24-30 35x24
7-11 6x17 12x34 23x12 8x17
29x40 20x47.
Toch trok Laporta nog aan het
langste eind. Na 26. 11-17 27.
36-31 26x37 28. 42x31 34 29.
4M3 20-25 30. 29x20 18x29 3L
33x24 22x42 32. 48x37 25-30 33.
24-19 15x13 34. 35x24 won hij
een schijf en op de 52e zet de-
De snitziekte
Statistisch gezien is het vrijwel
uitgesloten dat ooit, na nor
maal schudden, tweemaal het
zelfde spel op tafel verschijnt.
In de Engelse regionale pers
tref je zo nu en dan wel eens
een foto van een „Mrs Die of
Die" met 13 schoppenkaarten
in handen, waarbij wordt ver
teld dat ook haar tafelgenoten
een eenkleurige hand bezaten,
maar dat is altijd doorgestoken
kaart. Wat dagelijks voorkomt
is dat er spellen op tafel ko
men die eenzelfde speelplan
vereisen. Juist in het herken
nen van dergelijke patronen
schuilt één van de verschillen
tussen de meer en minder ge
routineerde bridgers.
Tijdens de Bridge-Marathon
van Katwijk, (tussen twee
haakjes: alweer gewonnen
door Max Rebattu en Carol
van Oppen) kwamen twee
spellen voor die wat het afspe
len betrof een identieke be
handeling vereisten:
1 Ru 2 KI
2 Ha 2 Sch 1)
3 SA 2) 4 SA
5 KI 3) 6 Ru
1). vierde kleur.
2). goede schoppenstop en
overwaarde.
3). heel of drie azen.
De zuidspeelster aan voormel
de tafel maakte het spel door
een dubbele schoppensnit.
Goed gespeeld?
Nee, integendeel, want het
hoort zo te gaan:
1). (b.v.) ruitenstart.
2). nogmaals ruiten.
3). klaver naar het aas.
4). klaver getroefd.
5). harten naar de heer.
6). harten naar het aas.
7). harten getroefd.
8). klaver getroefd.
9). harten getroefd.
En dit resteert:
Ongeacht de schoppenverde
ling zorgt een kleine schoppen
uit noord naar de boer voor
twaalf slagen, aangezien west
de twaalfde slag moet bren
gen.
Zo speel je zo'n spel.
Elimineren
Mogelijk zou de zuidspeelster
uit het vorige spel down zijn
gegaaan op het volgende spel,
ook uit nachtelijkKatwijk:
In beide gevallen betreft het
een 100 procent-kans-slem (als
de troeven zich- niet te slecht
hebben gedragen). De z.g.
„snitziekte" (snititis) was er
oorzaak van dat hier en daar 6
harten min één op de score-
kaart prijkte en 6 ruiten pre
cies gemaakt, dankzij de dub
bele schoppensnit.
Redden tegen slem
W-NZ #97 5
OH7
O V 9 6 3 2
*.A8 3
V 4 2 N H863
OV986 w O °843
O 7 4 2 08
V 10 6 5 «HB7 42
A B 10
A 10 5 2
OA H B10 5
*9
Z-alIen *103
O AH 109 72
O B 1086
4>B
4 V B9 5 2
N OV5
O H V 4 3 W„° 0 75
V 8 7 4 3 L *10952
A H 6
ÜB643
O A92
A H 6
Ook dit slem scoorde hoog:
102-18. Lang niet iedereen zat
in 6 harten en van de paren
die er wel in zaten, gingen er
nog wat down ook. Het speel
plan is identiek aan dat van
het vorige spel. Het patroon is
zelfs iets beter herkenbaar,
aangezien een van de te elimi
neren kleuren korter is.
H V98
<?B6
O A V 86 2
92
Zuid was gever, noord-zuid
kwetsbaar en het bieden ging
nogal onstuimig:
1). overige kleuren
2). DOPI, waarbij een doublet
nul azen aangeeft en een
pas zoals hier één.
Zuid mag de eindbeslissing ne
men. Wat had u gedaan?
Agenda: 2 september GBC-
toernooi Bussum: 9 sept. Zo-
mertoernooi Den Haag en Max
Vorst viert, toernooi De Bilt;
15-16 sept. ABC jub. toern.
A'veen; 22 sept. Nacht van Ter
Apel (05994-(5)4326). Corr.: p.a.
Léharstraat 10, 2162 AC Lisse.
Op 18 september aanstaande
brengt de PTT een bijzondere
zegel in de waarde van 70 cent
in omloop. Deze zegel is gewijd
aan het Wereld Natuur Fonds.
Dit is de Nederlandse afdeling
van „The World Wildlife
Fund".
Deze organisatie werd in 1961
opgericht met als doel de fi
nanciering van natuurbehoud.
Ook het in stand houden en
bevordering van de natuur
heeft men als doel. Op de zegel
ziet men twee pandaberen met
een wereldbol als achtergrond.
Tevens ziet men de tekst „We
reld Natuur Fonds".
Het ontwerp voor- deze zegel
kwam van de hand van Jurri-
aan Schrofer uit Arnhem. De
zegel wordt uitgevoerd in de
kleuren groen, rood, geel, grijs,
zwart en blauw. Zoals gebrui
kelijk wordt de zegel gedrukt
door Joh. Enschedé en Zonen
te Haarlem.
Met een speciale postzegel ves
tigt de Deense PTT de aan
dacht op wat daar heet „Hjer-
teforeningen". Dit is een vere
niging waarvan de leden het
beste voor hebben met hun ei
gen gezondheid en die van
hun familieleden en vrienden.
Dit door zich in acht te nemen
en het wijze woord te ver
spreiden, dat voorkomen beter
is dan genezen.
„Hjerteforeningen" werd meer
dan 20 jaar geleden opgericht
en telt tot op heden ongeveer
65.000 leden. De vereniging
heeft de laatste jaren haar
aandacht gericht op hart- en
vaatziekten. Het zijn niet al
leen de meest voorkomende
ziekten; bij vrijwel elke andere
andoening spelen zij een rol.
Om dit gegeven nog eens extra
te accentueren is het motief op
de zegel een hart met op de
voorgrond een.cardiogram.
De door Rasmus Nellemann
ontworpen zegel heeft een
waarde van Dkr. 2.70 plus
Dkr. 0.40 en komt op 6 sep
tember aanstaande in de ver
koop. De zegel werd in de
kleur rood gedrukt door de
drukkerij van de Deense PTT.
De vierde en laatste zegel in
deze 21 augustus-reeks heeft
een waarde van 70 pf. Met
deze zegel wordt aandacht ge-
gegen aan het „10de Interna
tionale Acrhiefcongres". Deze
bijeenkomst zal van 17 tot 21
september aanstaande in Bonn
worden gehouden.
Congressen van deze aard
Wereld Natuur Fonds op
Nederlandse zegel
worden belegd, teneinde ar
chivarissen van bedrijven en
instellingen in de gelegenheid
te stellen vaktechnische erva
ringen uit te wisselen met be
roepsgenoten. Tevens wordt
men hier op de hoogte gesteld
van nieuwe vindingen op dit
gebied. Dit congres gaat uit
van de Internationale Archie-
fraad, een instelling die in
1948 werd opgericht.
Op de zegel ziet men een oor
konde uit de middeleeuwen,
als archiefstuk, compleet met
zegel. Daaronder staat de af
beelding van een dataviewer
als en van de moderne wijze
van archivering. Het ontwerp
voor deze zegel werd vervaar
digd door Elisabeth von Jano-
ta-Bzowski uit Dlisseldorf. Al
de hier besproken zegels wer
den in meerdere kleuren ge
drukt door de Bondsdrukkerij
te Berlijn.
270 A hjerteforeningcn
6 ruiten precies gemaakt le
verde voor NZ 113-7 op, wat
betekent dat het slem bitter
weinig geboden is, want een
mogelijkheid om minder dan
twaalf slagen te vergaren is
nauwelijks aanwezig. Na 1 rui
ten (zuid) 3 ruiten (noord)
kan het slem nauwelijks ge
mist worden, dan zal zuid wel
het initiatief nemen. Als noord
3 ruiten te veel van het goede
vindt, zal hij iets onnatuurlijks
als 2 klaver moeten beant
woorden. Ook dan komt alles
op z'n pootjes terecht. Na 1
ruiten 1 SA kon het wel
eens gemist worden. Aan een
van de tafels ging he<~
Sterachtige objecten aan rand van heelal
De in 1963 ontdekte sterachti
ge objecten, de „quasars", be
vinden zich aan de rand van
het waarneembare heelal op
een afstand van tien miljard
lichtjaren. De objecten verwij
deren zich van de aarde met
een snelheid van 300.000 kilo
meter per seconde. Het bewijs
hiervoor is gevonden door dr.
Bruce Balick van de Universi
teit van Washington.
Balick is een jaar werkzaam
geweest aan het Sterrenkun
dig Laboratorium in Leiden,
samen met twee andere colle
ga's uit Amerika.
Volgens prof.dr. Van der
Laan, hoofd van het Huygens
Laboratorium in Leiden, wa
ren er al aanwijzingen dat de
quasars zich op die afstand
van ons melkwegstelsel bevin
den. Maar niet alle astrono
men waren hiervan overtuigd.
Verschillende sterenkundigen
meenden dat deze sterachtige
objecten veel dichterbij waren,
namelijk enkele honderden
miljoenen lichtjaren vanaf de
aarde. Een lichtjaar is 9,5 bil
joen kilometer.
De astronomen uit de VS heb
ben een bewijs ter tafel ge
bracht dat de quasars, zich
veel verder weg bevinden en
met een snelheid van 90% van
die van het licht voortsnellen.
De term quasar is overigens
een samentrekking van „qua-
si-stellar radio source" (QSRS)
ofwel een „op een ster lijkende
radiobron".
De snelheid waarmee de qua
sars voortbewegen is veel ho
ger dan die van normale
melkwegstelsels. De snelheid
waarmee de melkwegstelsels
zich gewoonlijk verplaatsen, is
slechts een fractie van die van
het licht. De snelheid van het
licht is 300.000 kilometer per
seconde.
Bruce Balick is net terugge
keerd naar de Universiteit vaft
Washington. Hij heeft samen
met zijn collega's Erick Smith
van de Universiteit van Mary
land en Gregory Bothun van
het Technologisch Instituut
van Californië het onderzoek
gedaan.
Om de plaats en de bewegin
gen van de quasars te bepalen
bestudeerden de astronomen
de „roodverschuiving". Dit is
de verschuiving van het spec
trum van een object naar lan
gere, meer rode, golflengten.
Hoe groter de verschuiving
hoe hoger de snelheid.
In de moderne astronomie
gaat men er van uit dat alles
in het uitdijende heelal zich
van elkaar verwijdert. De he
mellichamen die zich het
snelst verplaatsen bevinden
zich dan ook op de verst ver
wijderde afstand.
Volgens de sterrenkundigen is
de verschuiving in golflengten
een betrouwbaar middel om
de snelheid en de afstand van
objecten in het heelal te bepa
len.
Dat de quasars op afstanden
van tien miljard lichtjaren nog
kunnen worden waargenomen
houdt in dat zij meer energie
uitstralen dan vele melkweg
stelsels bij elkaar.
Dit is meer dan welk ander
bekend proces aan energie kan
opbrengen. Volgens prof. Van
der Laan zijn er aanwijzingen
dat het hier gaat om giganti
sche explosies in kernen van
melkwegstelsels.
Vervolgens nu naar West-Ber-
lijn, waar een bijzondere post
zegel werd uitgebracht ter na
gedachtenis aan de zoöloog Al
fred Edmund Brehm. Deze
werd op 2 februari 1829 te
Renthendorf geboren.
Het stanmaardwerk in de we
reld van de zoölogie „Brehms
Tierleben" heeft zich wereld
bekendheid verworven.
Brehm stierf op 11 november
1884 in zijn geboorteplaats. Ter
gelegenheid van zijn 100ste ge
boortedag wordt nu deze post
zegel uitgebracht. Op de door
Reinhold Gerstetter ontwor
pen zegel ziet men het portret
van Brehm, alsmede een ooie
vaar in de vlucht. Ook deze
zegel werd gedrukt door de
Bondsdrukkerij te Berlijn.
Vanwege het feit dat het dit
jaar 25 jaar geleden is, dat in
Hamburg het Elektronensyn-
chrotron DESY opgericht
werd, heeft de Westduitse pos
tadministratie een bijzondere
postzegel uitgebracht. Deze ze
gel kreeg een waarde van 80
'pf. en kwam samen met nog
drie andere bijzondere postze
gels, op 21 augustus j.l. in de
verkoop.
Het Elektronensynchrotron
DESY is ingericht voor het ne
men van proeven op het ge
bied van de kernfysica. Op de
zegel ziet men een luchtfoto
van het te Hamburg-Bahren-
feld gevestigde instituut. Bo
ven het panorama is een sym
bool afkomstig uit de kernfusi-
ca afgebeeld. Het ontwerp
voor deze zegel werd vervaar
digd door prof.Erik Nitsche uit
München.
Een speciale postzegel van 60
pf. werd gewijd aan het schil
derachtige raadhuis van Du-
derstad, in welke stad zich een
doorlaatpost naar de Duitse
Demokratische Republiek be
vindt.
In de jaren 1225-1230 werd dit
raadhuis van de grond ge
bracht en is op dit moment
meer dan 750 jaar oud. Het ge
bouw behoort tot de mooiste
vakwerkhuizen van Duitsland.
Voor deze zegel tekende Isolde
Monson-Baumgart uit Frank
fort am Main.
Dit jaar is het 200 jaar geleden,
dat het kanaal van Sleeswijk-
Holstein voor de scheepvaart
opengesteld werd. In 1853
kreeg het kanaal de naam Ei-
derkanaal.
Aan de totstandkoming van
dit vaarwater werd zeven jaar
gewerkt. Samen met zijn
bouwwerrken als bruggen etc.
was het kanaal het mondern-
ste in zijn tijd. De internatio
nale scheepvaart maakte daar
om in de daaropvolgende jaren
een dankbaar gebruik var
deze waterweg.
Het kanaal verloor veel var
het verkeer te water na d<
openstelling van het Noord
Oostzeekanaal, wat in 1895
eveneens na zeven jaar arbeid
werd opengesteld. Dit kanaal
was breder en dieper en kon
dus door grotere schepen be
varen worden. Op de zegel, die
een waarde heeft van 80 pf
ziet men een zeilschip, dat juist
een ophaalbrug gepasseerd is,
door het jubilerende kanaal
lanc
Rap
spei
mer
zers
Ne
sium
Rost
nieu
optr
Ju er
