„Niet alleen aanbod, ook vraag
baar zorg moet worden beperkt
ALLERLEI(DS)
ALLERLEI(DS)
£eidóc@otnant
Auto gaat er
zonder bestuurder
vandoor
DIRECTEUR FILIPPO NEEMT NA 26 JAAR AFSCHEID VAN HET DIACONESSENHUIS:
Letels
eplaatst
lij EBR
Conferentie als ideeënbus
voor bestrijding discriminatie
VOORTBESTAAN HOGERE
MANAGEMENTSOPLEIDING
VOORLOPIG GEGARANDEERD
Kinderlokker na aanhouding
weer naar huis
pagi^IUEN
VRIJDAG 31 AUGUSTUS 1984 PAGINA 3
rouw
l/|lȑlektrocuteerd
i wCIDEN Een 23-jarige
ouw uit de Valeriusstraat is
stermiddag dood in haar wo-
ng aangetroffe. De vrouw
WVl^ een stekkerdoos aan wd*
an wv^ siujten maar was in aanra-
t^g gekomen met de stekers
n een <jn de stekker. Zij werd in de
ersumJuken gevonden door haar
t hier woonvader die haar drie kin-
de vakren sPelend ',n de woonka-
ïr aantrof. Eén van de ge-
larschuwde ziekenbroeders
aaide terstond de stop eruit
■lzijn Vde zekering was na de kort-
aar dn/iling niet doorgeslagen
aar de vrouw bleek 5 dood
isterver^ijn
Jemocra
n in ar—
k de acl
unning!
t zij ook
LEIDEN Een aan de Kennedylaan
geparkeerde personenauto is er gister
avond zonder zijn eigenaar vandoor ge
gaan. Vermoedelijk als gevolg van kort
sluiting heeft de motor zichzelf gestart
waarna de auto hortend en stotend is
weggereden. De wagen eindigde zijn rit
tegen een geparkeerde wagen aan de
Brahmslaan. Toen de politie arriveerde
draaide de motor nog steeds. Beide wa
gens liepen bij de aanrijding lichte scha
de op.
Dieven op
heterdaad betrapt
LEIDEN Twee mannen die de
wielen van een auto wilden ste
len, zijn vannacht op heterdaad
betrapt door twee surveillerende
agenten. De mannen, 18 en 20
jaar, waren rond 1 uur bezig een
wiel te ontvreemden van een
auto die aan de Corbuloweg
stond geparkeerd. Getuige de in
hun auto opgeslagen hoeveelheid
wielen, waren eerdere diefstal
len met succes volbracht. De
mannen werden voor verhoor
meegenomen maar niet voordat
zij het wiel weer hadden vastge
zet.
Opleidingen rechten naar Ring
van Rotterdamse Repetitoren
LEIDEN De academische opleidingen
rechten van het Instituut voor Sociale We
tenschappen (ISW) van Wolters Samson Op
leidingen in Leiden en van de Stichting Na
tionaal Onderwijs (SNO) in Den Haag met
respectievelijk 65 en 140 studenten, zijn over
gedragen aan de Ring van Rotterdamse Repe
titoren in Rijswijk. De Ring, die dit heeft
meegedeeld, is onderdeel van Kluwer in De
venter en baseert zijn opleiding op de rech
tenstudie aan de Erasmus Universiteit in Rot
terdam. De instelling kent vele honderden
studenten en verzorgt cursussen op vele
plaatsen in het gehele land. Het ISW gaat
verder als opleidingsinstituut voor sociale we
tenschappen. De SNO fungeert na overdracht
van de rechtenopleiding nog als examenbu
reau voor voornamelijk taalcursussen.
Weer uitzending
Omroep Rijnland
LEIDEN Omroep Rijnland
verzorgt morgen van 08.00 tot
13.00 uur weer een uitzending
op 97,6 Mhz op het kabelnet.
Men besteedt aandacht aan de
opening van de Chinese
school, bekervoetbal en het
Masters-tennistoernooi en
heeft een reportage over het
wonen van ouderen. Ook is er
aandacht voor de te houden
Infomarkt, het verjagen van
spreeuwen van de Witte Sin
gel. Tenslotte wordt melding
gemaakt van het uitbreiden
van recreatieve mogelijkheden
in Warmond en Leiderdorp en
er is Turks nieuws.
pen. T<_
Nederlf
blijvei
gsfractii
rde telesjpEN „In de bezuinigingsoperatie in de gezond-
idszorg worden te weinig maatregelen genomen die
richt zijn op het beheersen van de vraag naar zorg.
:urrentiet alleen het aanbod maar ook de vraag dient be-
n volgerkt te worden. Maar ja, dat is politiek niet zo'n aardi-
rden ge zaak, dat is een politiek taboe. Het ligt gevoelig
weten int het gaat nu eenmaal over de mens in nood en
•n nadeer inbreuk op verkregen rechten",
corte tei
e zullent zegt mr. J. Filippo (60),
departe,nom'sc*1 directeur van het
idse Diaconessenhuis. Na
1 26-jarig dienstverband
it hij in september met ver-
het hii>egd pensioen. Van oor-
t jp u.'ong specialist in het Indisch
of.ii ;ht. deed het politieke kli-
steiieat ^em jn vanujt ind0-
ïs. Daar5jö naar Leiden terugkeren
houiet vrouw en kind maar
neen baan". Hij kon vrij snel
d1 de s'aS a^s assistent van de
iiwcommissie die de nieuw-
uw van het Diaconessenhuis
oplej ^et zjekenhuis was oor-
ierde %>nkelijk gevestigd aan de
lat tientjtte Singel op de plaats waar
at eenvi de universiteitsbibliotheek
ian miial begeleidde. Het nieu-
ziekenhuis werd in '64 met
ri capaciteit van 330 bedden
n de Houtlaan geopend.
invlogen °°k kreeg Filippo de sta-
e zorgeP van economisch directeur,
.'n in die dagen nieuwe func-
med'scdie wereld-
^♦„•^^roeger werd zo'n ziekenhuis
'feid door een besturend zus-
nders (v Later kwam daar een ad-
weg n^erend geneesheer voor in
plaats. Nog later zou dat
a full-time functie worden
nu heet het directeur pa-
norgèn os.ntenzorg. Het toenemende
Mai Min flrijfsmatige karakter van
•mp zjekenhuis maakte de
23 is mst van een economisch di-
^iteur noodzakelijk".
22 16
24 16
20 17 -cessie
23 17
li li gezondheidszorg heeft na
24 16 oorlog een grote vlucht ge
nomen, zo schetst Filippo.
„Het vooroorlogse ziekenhuis
is nog het beste te vergelijken
met een soort verpleeghuis.
Het merendeel van het perso
neel bestond uit verpleegkun
digen. Door de ontwikkeling
van de diagnostiek en therapie
en de toenemende specialisa
tie, is het ziekenhuis uitge
groeid tot een omvangrijk be
drijf. Tot de groei stagneerde
onder invloed van de econo
mische recessie". Met de groei
van de medische zorg stegen
ook de kosten die er mee ge
moeid waren. Werd in de ja
ren zestig nog maar zo'n 4 pro
cent van het nationaal inko
men aan gezondheidszorg uit
gegeven, dit percentage is in
middels gestegen tot 10 pro
cent.
Onder invloed van de recessie,
wordt er op rijksniveau be
knibbeld op de uitgaven voor
de gezondheidszorg. Wanneer
geen halt zou worden toege
roepen aan de groei en ont
wikkeling van de gezond
heidszorg, zouden de kosten
ervan al snel tot 15 procent
van het nationaal inkomen
stijgen, voorspelt Filippo. Hij
vindt het echter een slechte
zaak wanneer alleen op het
aanbod bezuinigd zou worden.
Filippo pleit voor maatregelen
om niet alleen het aanbod
maar ook de vraag te kunnen
beheeren.
Creatief
„Het aanbod hangt altijd sa-
"'E',.: ._-t
Economisch directeur J. Filippo:
weinig creatief in het oplossen van
lens".
Mensen zijn over het algemeen
/an hun eigen onvrede-gevoe-
men met de vraag. Niet alleen
het aanbod maar ook de vraag
moet beperkt worden". Filippo
signaleert dat er te vaak onno
dig een beroep op de gezond
heidszorg wordt gedaan- „De
duurste patiënt is de patiënt
die niets mankeert of de pa
tiënt waarbij we er na de be
handeling achterkomen dat hij
zijn probleem best zelf op had
kunnen lossen. Mensen zijn
over het algemeen weinig
creatief in het oplossen van
hun eigen onvrede-gevoelens".
Ten dele een welvaartsver
schijnsel, constateert hij. „Men
is sneller geneigd een beroep
op de gezondheidszorg wan
neer men zich om wat voor re
den niet lekker voelt. Daarbij
heeft men er vaak geen enkel
idee van welke kosten er aan
een behandeling verbonden
zijn". Ook wordt de medische
wereld in toenemende mate
geconfronteerd met de zoge
naamde welvaartsziekten,
kwalen als gevolg van te veel
roken, te veel drinken of te
veel eten of ontstaan door
overmatige sportinspanningen.
Een van de middelen om de
vraag te verminderen is vol
gens Filippo een mentaliteits
verandering „een moeilijk
en langzaam proces" bij de
gebruikers. „Een mentaliteit
om gezonder te willen leven",
aldus Filippo. Aan de andere
kant moeten er volgens Filip
po drempels tegen een over
matig gebruik van medische
faciliteien ingebouwd worden.
Zo verklaart hij zich voorstan
der van een eigen bijdrage van
de patiënt aan de kosten van
zijn behandeling. „Maar dan
niet in de vorm van het laten
betalen van de eerste twee da
gen in het ziekenhuis. Zo'n op
name is onvermijdelijk, daar
kan de patiënt niet over beslis
sen". Filippo voelt meer voor
een vergoeding wanneer de
patiënt de huisarts bezoekt:
„Daar ligt het beslissingsmo
ment van de patient". Hoe
hoog die bijdrage moet zijn,
vereist een politiek antwoord.
„Ik kan me voorstellen dat er
een eigen risico per eigen een
heid wordt vastgesteld, of dat
bijvoorbeeld de minima buiten
schot worden gelaten. Maar
dat is een politieke keuze".
Rem
Vraag en aanbod houden el
kaar in evenwicht. Daarom
moet ook binnen de gezond
heidszorg bezuinigd worden:
„Ook degene die het aanbod
voorschrijft, kan bezuinigen".
Hij denkt'dan aan de huisart
sen „die geen rem hebben om
patiènten door te verwijzen".
Of aan de patiënt die in het
ziekenhuis verschijnt en „op
wie zo'n beetje alle onder
zoeksmethoden die er bestaan
worden losgelaten". Er heeft
een zekere wildgroei plaatsge
vonden die volgens Filippo be
teugeld kan worden door de
medische zorg middels finan
ciële afspraken aan banden te
leggen. „Specialisten laten zich
uitsluitend door niet-financiële
overwegingen inspireren. De
behandeling wordt niet finan
cieel vertaald". Zij zouden vol
gens Filippo gebonden moeten
worden aan een jaarbudget
voor een bepaald aantal pa
tiënten. Hoe hoog dat budget
zou moeten zijn, zou op basis
van reeds opgedane ervarin
gen berekend kunnen worden.
Los van bezuinigingen moet
de aandacht in de gezond
heidszorg verlegd worden,
vindt Filippo. Hij wijst op de
veroudering die tot gevolg zal
hebben dat in toenemende
mate ouderen een beroep op
de gezondheidszorg zullen
doen. En op de technologische
ontwikkeling die het mogelijk
maakt steeds meer kwalen
op weliswaar kostbare wijze
te verhelpen. Die categorie pa
tiënten zal de komende jaren
de nodige aandacht opeisen,
stelt Filippo. De kwaliteit aan
de top van de gezondheidszorg
is volgens hem alleen maar in
stand te houden door aan de
onderkant te snijden. Filippo:
„We zullen moeten proberen
de aandacht voor de basis te
verminderen om de noodzake
lijke zorg voor de ernstig zie
ken in stand te kunnen hou
den".
GERT VISSER
25 17 r
29 14
25 16
24 17
23 15
22 13
31 13
27 21
27 15
i?UnPéefIDEN Een ketel met
mislf1 gewicht van ruim 50
n het ki» is gisteravond met be-
de vip van een kraan van
nog geter 300 ton op het ter-
nvankelL van ^et Energiebe-
ba7rmjjf Rijnland aan de Lan-
na kon2racht geplaatst. Van-
i resultefrgen gmstreeks half ze-
ook ran is nog een tweede ke-
juw. Al i neergezet. De ketels
eilig vöj afkomstig van een be-
he, s$f "it Utrecht en zijn
pil niet ^eren op een speciale
ook nifplader en onder poli-
le „plambegeleidin naar de
heeft daiuteistad vervoerd,
„t
plaatsing van nieuwe ke-
°n, f bij het Energiebedrijf
tie plaat noodzakelijk in verband
eicelde renovat»e en nieuw-
«e is malw van de centrale van
tf Energiebedrijf Rijnland
en he^ de Langegracht. Met de
in de 'ovatie zal tevens een kop-
lagen. H'në gemaakt worden naar
ivulatie stadsverwarming. Het is
enen. O]bedoeling dat de hele re-
nethode/atie in 1986 kan worden
ipto thlerond.
deine'.fi
zwangerre ketel 6af gisteren nog-
bijwer^at problemen. Bij wind-
zonder ickt zes houdt het plaatsen
iiste toef* een dergelijk zware ke-
wel eeiUsico's in en gistermiddag
leiding het windkracht zes.
;s wordarom is de ketel gister-
e delen »nd omstreeks half zeven
it. Mijn olaatst, toen de wind iets
is 5 gaan liggen. Vandaag zal
voor hi derde ketel in de Sleu-
ouw oojtad aankomen. Wanneer
thermae wordt geplaatst is nog
Juidelijk omdat er weder-
RWie
LEIDEN Het comité
'Leiden tegen Fascisme'
houdt in de herfstvakan
tie (15-20 oktober) een
conferentie over het be--
strijden van discriminatie
en racisme. Het is de be
doeling op deze conferen
tie zoveel mogelijk perso
nen bij elkaar te krijgen
om ideeën te ontwikkelen
om discriminatie te be
strijden.
De conferentie, waarvan de
voorbereiding al maanden
gaande is, wordt gehouden in
het gebouw van de Louise de
Coligny Scholengemeenschap
aan de Kagerstraat 7 in Lei
den. Gedurende zes dagen zul
len daar tijdens middag- en
avondbijeenkomsten allerlei
aspecten van discriminatie aan
de orde gesteld worden. Zo
wordt gesproken over discri
minatie via de media, bij de
sociale dienst, in de horeca en
bij de politie. Niet alleen de
discriminatie van buitenlan
ders komt aan de orde, ook de
discriminatie van bijvoorbeeld
vrouwen en homofielen wordt
besproken. Zo staan bijeen
komsten gepland over de rol
van de vrouw in de islam en
in het christendom. Onder lei
ding van medewerkers van de
Anne Frank Stichting zullen
docenten uit het middelbaar
onderwijs discussiëren over
'hoe om te gaan met racisti
sche opmerkingen op school'.
Zaterdagmiddag 20 oktober
wordt een informatiemarkt
georganiseerd waarop de re
sultaten van de conferentie
worden besproken.
De organisatoren hebben ter
voorbereiding van de confe
rentie contact gezocht met or
ganisaties van buitenlanders in
Leiden en bestaande werk
groepen die met discriminatie
te maken hebben. „Op voor
hand kunnen we al zeggen dat
deze werkconferentie op een
aantal punten tekort zal schie
ten", schrijven de organisato
ren in het programma voor de
conferentie: „Er is geen pas
klaar antwoord mogelijk op de
vraag hoe je discriminatie en
racisme moet bestrijden. Dat is
echter geen reden om er niets
aan te doen". De organisatoren
beschouwen de conferentie als
een start voor allerlei nieuwe
activiteiten. De conferentie zal
gratis en voor iedereen toe
gankelijk zijn. Meer informa
tie is verkrijgbaar bij het se
cretariaat van de werkconfe
rentie dat 's middags vanaf
14.00 uur bereikbaar is bij de
Stichting Welzijn tel. 254668.
Voorzichtig wordt de ketel op zijn plaats gebracht.
DEN HAAG Het voort
bestaan van de hogere
managementopleiding van
de Stichting Bedrijfskun
de Delft loopt geen enkel
gevaar. In het kader van
de taakverdeling en con
centratie is juist besloten
het postacademisch onder
wijs van het Interuniversi
tair Instituut Bedrijfskun
de Delft, dat wordt ver
zorgd door de Stichting
Bedrijfskunde, te garan
deren tot en met 1987. Al
dus minister Deetman gis
teren in een reactie op uit
latingen van rector prof.
dr. M. Mulder van de
Stichting.
Mulder sprak dinsdag de vrees
uit dat de managementoplei
ding zal verdwijnen als de
plannen van de minister, om
de stichting Bedrijfskunde te
laten opgaan in de Erasmus
Universiteit, doorgaan. Vol
gens de minister moet de op
leiding aangemerkt worden als
postacademisch onderwijs,
maar Mulder meent dat de op
leiding daar niet thuis hoort
en in de universiteitsbureau
cratie ten onder zal gaan.
Al een jaar geleden is besloten
het Interuniversitair Instituut
Bedrijfskunde Delft te laten
opgaan in de Rotterdamse
Erasmusuniversiteit. Daaraan
wordt nu gewerkt. Universi
teiten en hogescholen verzor
gen, volgens uitdrukkelijke
bedoeling van de wetgever,
postacademisch onderwijs. De
stichting Bedrijfskunde geeft
in Mulders opvatting na-erva-
ringsonderwijs, waar vaak nie-
t-academische managers en
overheidsbestuurders ge
schoold worden. Hij vreest
daarom dat het opgaan in de
Erasmusuniversiteit voor deze
opleiding fataal zal zijn.
De instellingen van weten
schappelijk onderwijs zijn er
gezamenlijk in geslaagd jaar
lijks voor 200 miljoen gulden
aan contracten met overheid
en bedrijfsleven te sluiten.
Uitlatingen van prof. Mulder
als zou „de Nederlandse uni
versitaire cultuur manager
s-onvriendelijk zijn", berusten
dan ook op een misverstand,
zo blijkt volgens Deetman uit
dat cijfer. Bovendien is de
Erasmusuniversiteit, als recht
sopvolger van de door mana
gers opgerichte Nederlandse
Economische Hogeschool, wel
de meest managers-vriendelij
ke instelling van hoger onder
wijs, besluit de minister.
Moderne dans
In het Wacht gebouw (naast de Morspoort) beginnen in
de eerste week van september weer de cursussen mo
derne dans o.l.v. Tilly Huiberts en Wil Walvis. Voor
het eerst is er nu ook een cursus dansexpressie voor
mensen die liever vrij dansen op verschillende soorten
muziek en in samenwerking met anderen. De cursus
sen bestaan uit 15 lessen van anderhalf uur en kosten
f121,50. Voor inlichtingen: tel. 144927.
Oosterkwartier
Speeltuinvereniging Oosterkwartier aan de Borneostraat
viert vanavond en morgen het 55-jarig bestaan. Vrijdaga
vond zijn er films voor kinderen (de kleinsten vanaf half
zeven en de jeugd van 6 tot 12 jaar vanaf acht uur). Mor
genochtend om tien uur opent wethouder H. van Dongen
een grote fancy fair. Morgenavond wordt een grote bingo
gehouden in het clubgebouw.
Clubhuis Morschwijck
Clubhuis Morschwijck aan de Topaaslaan 19 houdt
dinsdag 11 september een voorlichtingsdag over aller
lei activiteiten voor vrouwen. Zo zullen vertegenwoor
digers aanwezig zijn van de VIDO (Vrouwen in de
overgang), de bibliotheek, vrouwen voor vrede, biolo
gische winkel „Repelsteei", vrouwen tegen sexueel ge
weld, Interkruis, dienstencentrum Morswijk en na
tuurlijk van het clubhuis zelf. 's Morgens kan men zich
oriënteren op de creatieve bezigheden en om elf uur
geeft Repelsteei een lezing over gezonde voeding,
's Middags treedt een volksdansgroep op, waaraan ie
dereen mee kan doen. De dag begint om tien uur en
eindigt om drie uur.
Kindermiddagen
Het Rijksmuseum van Geologie en Mineralogie begint 12
september weer met een aantal educatieve middagen voor
kinderen van 8 tot en met 13 jaar. Op deze middagen wor
den de kinderen vertrouwd gemaakt met de ontwikkeling
van het leven op aarde, zoals dat kan worden afgelezen uit
de fossielen, overblijfselen van planten en dieren. Op 12, 19
september en 10 oktober gaat de middag overVan eencel-
ligen tot reuze bomen", op 31 oktober. 14 en 28 november
gaat het over „Dieren uit ijstijden en oerwouden", op 9 en
23 januari en 13 februari over „Reuzen uit de dierenwe
reld" en tenslotte op 27 februari en 13 en 17 maart gaat het
over „Leven in het water". Het programma begint altijd
om half drie en eindigt om ongeveer half vijf. Toegangs
kaarten kosten vijf gulden. Inlichtingen tel. 071-124741.
Man laat portemonnee op dak auto
liggen: twee mille foetsie
LEIDEN Een 25-jarige Leidenaar heeft gisteren aangifte ge
daan van vermissing van een portemonnee met 2000 gulden. De
man had de portemonnee op het dak van zijn auto gelegd en
was even later weggereden zonder de beurs weer in zijn binnen
zak te steken. Van een winkelier aan de Haven werd gistermid
dag 2500 gulden gestolen. De 62-jarige man had zijn geld, ver
deeld over twee portefeuilles, op de eerste verdieping van zijn
winkel achtergelaten. Ook een portefeuille met autopapieren
werd meegenomen.
LEIDEN De Leidse politie heeft op last van de officier van
justitie, mevrouw Klopper-Gerritsen gisteren een 31-jarige Lei
denaar naar huis gezonden nadat hij was aangehouden wegens
zedendelicten met kinderen. De man heeft in de afgelopen we
ken ontucht gepleegd met tenminste vijf kinderen in de leeftijd
van vier tot tien jaar.
De man pleegde zijn handelingen in het Plantsoen, het Room
burgerpark en het park in de Merenwijk. Hij kon worden aan
gehouden nadat door verschillende kinderen een nauwkeurig
signalement was verstrekt. Hij was al eens eerder door de politie
in verband met vergelijkbare delicten aangehouden.
Volgens een woordvoerder van justitie is de man niet in voorlo
pige hechtenis genomen, omdat de omstandigheden daar niet
voldoende aanleiding voor gaven en mede omdat thans een psy
chiatrische behandeling in gang is gezet. De man is niet naar
huis gestuurd omdat er sprake zou zijn van cellentekort Overi
gens heeft het niet in voorlopige hechtenis nemen, niets te ma
ken met de eventuele straf en rechtsvervolging, aldus de woord
voerder.
Frida Lyngstad in Nederland
De Zweedse zangeres Frida Lyngstad van de popgroep Abba
kwam gisteren met een prlvè-vllegtulg op Schiphol aan, voor
een bezoek aan ons land. Frida wil een nieuwe elpee
eigenhandig aan de man brengen en voor tv optreden.
Voor de aankomsthal van Schiphol werd zij onmiddellijk
herkend en bestormd door fans, die foto's van haar maakten
en om handtekeningen vroegen.
Onbekend
gedicht
van Hölderlin
gevonden
TÜBINGEN Een student van
de Universiteit van Tubingen in
West-Duitsland heeft in een alma
nak van 1797 een tot nu toe onbe
kend gedicht van de bekende
Duitse dichter Friedrich Hölderlin
(1770 - 1843) ontdekt. Het gedicht,
getiteld „Lofzang aan de rust", be
zingt het ideaal van de vriend
schap en schoonheid, de gaven van
de natuur en de troostgevende
rust. Het stond in de Almanak van
de Vrienden van Tuin en Natuur"
van de in die tijd bekende uitgever
van de universiteitsstad Johann
Cotta.