WTTTTl TAFEL Wij zijn geen dwingelanden over uw geloot, maar medewerkers aan uw n kerk wereld KARDINAAL ALFRINK 60 JAAR PRIESTER lr ACHTERGROND £eidóc6ou/umt ZATERDAG 11 AUGUSTUS 1984 PA< 4ÉG 9? Op 15 augustus 1924 werd Bernard Alfrink priester gewijd. Woensdag aanstaande mag hij dus terugzien op een zestigjarig priesterleven. Vandaag een beschouwing over de betekenis van de door velen op handen gedragen kardinaal, die de Nederlandse kerkprovincie leiding gaf van 1955 tot 1976. Auteur is de priester drs. J. Kleijberg, ex-directeur van het Diocesaan Pastoraal Centrum in Utrecht. Uit alle toespraken en preken van kardinaal Alfrink blijkt dat de voor hem dragende kracht is: het dagelijks gevoe de geloof. En dat geldt niet al leen voor zijn persoonlijk le ven, maar ook voor zijn leven als priester en bisschop. Dit geloof is zijn hartstocht te noemen, dat wat hem het diepste beweegt, wat hij met hart en ziel is toegedaan. Hij wilde dit doorgeven aan al zijn medegelovigen. Alles wat dit geloof bedreigde, deed hem dan ook pijn, daar leed hij onder. Omdat dit geloof geen individuele zaak is, maar de kracht-moet zijn van een gemeenschap, heeft hij ook een grote liefde voor de Kerk, waarin alle gelovigen elkaar moeten vinden. Daarom deed het hem pijn, dat de geloofs gemeenschap steeds meer werd bedreigd door polarisa tie. Hij noemde dit zelf zijn hartepijn Geen wonder dat hij bij veel gelegenheden benadrukte, hoe de Kerk, die de heilige Kerk mag worden genoemd, geheiligd door Christus, toch wat betreft haar gedrag en leefwijze voortdurend zichzelf moet onderzoeken en zelfkri tiek moet beoefenen. Men kan niet de kritiek die de wereld heeft op de Kerk(en) afdoen met „ze snappen er niets van" of „ze hebben nu eenmaal geen geloof", Men moet bin nen de Kerk, in gezamenlijk heid en niet in onderlinge strijd, zelfkritiek beoefenen. Deze liefde voor Jezus Chris tus en zijn Kerk gaat kardi naal Alfrink destemeer ter harte, omdat de Kerk er is voor de hele wereld, voor de gehele mensheid, niet om al les te overheersen maar om allés wat God geschapeh heeft, te eerbiedigen. Vandaar dat hij op kwam voor de op heffing van de verdeeldheid tussen de kerken (oecumene). Hoe kan een verdeelde kerk een stralend licht zijn voor de wereld? Deze hele wereld had en heeft Alfrink in zijn hart ge borgen. Het geloof in het evangelie als heilsboodschap voor de wereld heeft hem ook gebracht tot zijn inzet voor vrede en gerechtigheid in de wereld (Pax Christi). Dit is ook helemaal in overeenstem ming met zijn wapenspreuk: „Evangelizare divitas Christi" dat is „De rijkdom van Chris tus verkondigen". Polarisatie Bij dit verkondigen vond hij gehoor bij vele ouderen en jongeren in Nederland. Klei ner was het aantal van dege nen die zich van hem afkeer den. Dit was op zich niet zo'n bron van verdriet voor hem, maar wel het feit dat het vaak gepaard ging met polarisatie, waardoor elk gesprek on vruchtbaar werd. Deze men sen, of ze nu op vaderlandse bodem stonden of een eind verder weg tussen Romeinse instanties, hebben de door werking van zijn verkondi ging in Nederland en in de kerk over de hele wereld erg gehinderd. Hij had een goed oog voor wat er in Nederland en in de hele wereldkerk eens nader kritisch bekeken moest worden, pleitte voortdurend voor uitwisseling van ideeën en tegen eenzijdigheid en preekte over de Heilige Geest, die de kerk bezielt en over het gebed als middel om aan die Geest toegang te verlenen. Tegen deze achtergrond zegt Bernard Alfrink in 1951, toen hij tot bisschop werd gewijd. Een recente opname van de nu 84-jarige kardinaal. hij ook: „Niet in de laatste plaats moeten ook wij, bis schoppen, ons afvragen, of wij aan het werken van de Heili ge Geest in de kerk wel vol doende ruimte geven Wat momenteel een taak is voor ons gezagsdragers is vooral een goede gespreksstijl en een overtuigende wijze van zake lijke gemotiveerde gezagsui toefening". (Uit de toespraak van'18 juni 1973 in Villanova USA). Waar Alfrink niet onder ge bukt ging was het feit'dat hij bisschop was in een tijd die een tijd van onrust in Chris tus werd genoemd. Op de ka tholieke studentendagen in Delft op 4 februari 1965 zei hij: „Wanneer men op een be paald ogenblik in de historie van de kerk van een crisis meent te moeten spreken, dan zal de reden veeleer in de be geleidende omstandigheden liggen. In de omstandigheden van de beweging, het uit schieten van groei, het onge remde van de ontwikkeling of anderzijds in het achterblij ven van de groei en het ver tragen van de beweging" „Dit alles brengt onrust in de kerk, maar het behoort bij het leven van de Kerk". Robuuste vroomheid Alfrink maakte ook de woor den van Paus Joannes XXIII tot de zijne: „Wie geloof heeft, beeft niet. Hij verhaast de ge beurtenissen niet; hij is niet pessimistisch; hij houdt zijn zenuwen bij elkaar". Zo is Al frink een echt gelovig mens. Met recht schreef de tegen woordige hulpbisschop van Haarlem, prof. Lescrauwaet in 1975: „Met een geest van robuuste maar niet kramp achtige vroomheid typeerde kardinaal- Alfrink eens de Utrechtse clericale traditie en hij hoeft zichzelf daarvan geenszins uit te sluiten". In zijn bisschoppelijk hande len was Alfrink onkreukbaar en een dienaar van de waar heid. Dat was hij tegenover zijn medegelovigen op de eer ste plaats. Hij nam de gelovi gen au serieux, wist dat hij door hen wijzer kon worden. Hij maakte ze niet wat wijs, om naderhand buiten hen om een andere koers te bepalen. Van de andere kant praatte hij nooit iemand naar de mond, hij zocht niet „de volksgunst". Terecht was hij ervan over tuigd, dat hij als bisschop een dienaar van de waarheid was, die door God zelf aan de Kerk is toevertrouwd. Daarom be nadrukte hij dat een bisschop ook „van de kant van God" tot de gelovigen komt en niet alleen „met hen" maar ook „tot hen" moet spreken. Maar, en dit was heel opmerkelijk in het licht van de ontwikke lingen van de Kerk na hem, hij wilde de hele waarheid binnen de gemeenschap van de gelovigen aan de orde stel len. Op 9 april 1969 zei hij in de vierde vergadering van het Nederlands Pastoraal Conci lie: „Binnen het beraad zelf van de gelovigen moeten de bisschoppen hun eigen stem laten horen. Niet enkel als die van een gelovige onder de ve len, maar ook als de stem van een gezondene, van een voor ganger". Dwingelanden Hij was er, zoals gezegd, een tegenstander van dat bis schoppen wel zeggen te luiste ren naar de gelovigen maar daarna binnen hun eigen mu ren alle beslissingen nemen. Dikwijls haalde hij de woor den aan van Paulus in 2. Kor. hoofdstuk 1, vers 24: „Wij zijn geen dwingelanden over uw geloof, maar medewerkers aan uw blijdschap", (vermeld door Lescrauwaet, zie „Al frink in de kerk 1951-1976", bladzijde 274). En verder zegt hij: „Het is dus niet om psychologisch-be- stuurlijke redenen dat de bis schoppen, alvorens uitspraken te doen, terdege rekening houden met hetgeen in de ge meenschap der gelovigen leeftDe opvattingen van het gelovige volk vormen de basis van de geloofsuitspraken der kerk". In die zin is de kerk in haar diepste wezen een volk. Zo kon hij ook zeggen, dat „de kerk in haar diepste wezen, juist als heilsinstituut zo vol komen democratisch is". (Bo vengenoemd boek pagina 296- 297). De onkreukbaarheid van Al frink blijkt ook hier uit dat hij wel dikwijls zijn zorg uit over polarisatie, maar daarbij zelf niet polariseert. Van iede re richting zei hij, dat hij ze met de andere richting „de ernstige zorg" over de kerk gemeenschappelijk heeft. Men heeft dikwijls glimlachend opgemerkt dat hij altijd sprak eugd alke Het is allemaal goed intiew wel om je zaligheid i^lkefnt orde te hebben en varyJJ geloof verzekerd te z^en tj maar de vraag is: wa\n twe doen we hier en wat ét soci; we nu? um Pf ehedei Ka) Munk dominee en verz* Mari jjttenbi laanda (irgem over „van de ene kant erf ee^?t de andere kant" en Vo zijds-anderzijds". in- Dat kwam echter juist v uit eerbied voor de waai^- en eerbied voor ieders ning. Hij wil de gecon ceerdheid van de waaiiiAjA niet versimpelen. Het was geen zaak van „de kool ei geit sparen". Af en toe wa heel duidelijk: bijvoorb toen hij opmerkte: „Waar loofsinzicht in het spel schijnt de christelijke li een moeilijk bestaan te lei merkwaardig". KI 'V Ander beleid Kardinaal Alfrinks gelooi sie en zijn onkreukbaar! hebben velen geïnspire Na hem is er een heel ai beleid in de kerk merkl geworden, met bijbehori bisschop voor de uitvot ervan. Dat heeft bij veel i sen, die door Alfrink geïit reerd werden, geleid tot I thie en gevoelens van m| teloosheid. In 1973 zei Alfi al: „De voornaamste oor}™™ van de apathie lijkt mij^ wijze van gezagsuitoefeir9m< in de kerk". Dat had hjnive zijn tijd ook al aan den Jituul ondervonden. (Rede ovej yg toekomst van de kerk, VL j nova 18 juni 1973). Maaf eindigt deze toespraak meP *n woorden: „Tot besluit kaitel u alleen maar deelgenoot [lldei En wat hem zelf betreft, hkvfre, hij eens gezegd: „De geso. denis moet uitmaken 4* mijn houding waard is antal weest". angsl Voor ons is nu van belangjg pi wanneer we individueel ojan y men bezig zijn met ons gel ons af en toe eens af te fuaic gen: Wat zal bisschop AlfAept> er van denken Wat heeft/Gids er over gezegd Om dan tfch i der zelfstandig, door te ÉJruk^ vanuit ons eigen geloof. ,iiprr ders blijven we steken in j soort nostalgie, een heimP~8 naar „dp dagen van toneel Dat is niet vruchtbaar. >pen J. KLEIJBExet L tuur sg* ïtuui ü}esg enkelsalade biefstuk met snijbonen en aardappelen perzikflip Voor twee: 1 venkelknol, 1 lepel uzijn, zout, suiker, mosterd, halve lepel olie, 1 hardgekookt ei; 2 biefstukjes a 75 g, 30 g boter, zout, peper, 1 lepel -' melk; 500 g snijbonen, zout, 35 g ontbijtspek in dunne plak jes, half bekertje zure room, tijm, peper; 2 perziken, suiker naar 1 smaak, 4 bitterkoekjes, 2 lepels rum, 2 dl yoghurt, 2 dl gele vla, half bekertje zure room, melk, chocola devlokken. Snijd het groen van de ven- - kelknol en haal er de harde buiten laag af. Halveer de v knol en snijd hem in reepjes. - Knip het groen fijn. Meng V knol en groen met een sausje van azijn, zout, suiker, mos terd en olie. Verdeel het ei in plakjes, leg daarvan twee mooie apart en snijd de ove- 'J rige klein. Meng de stukjes ei door de salade en gebruik de twee mooie plakjes als garne- - ring. Kook de snijbonen gaar in vweinig water met zout in cir- ss ca twintig minuten. Bak het spek langzaam knapperig. Meng de zure room met ge- -r malen, gedroogde of fijnge knipte verse blaadje7 tijm, peper en het afgeki aide en in stukje gedrukte spek. Schep het roommengseltje door de afgegoten snijbonen 'J"_ en maak het geheel op 7 smaak af met zout, tijm of peper. Ontvel de perziken, leg ze zo nodig eerst even in kokend water, snijd ze in stukjes en - zet ze een half uur weg met suiker. Maak de bitterkoek jes fijn en zet ze te weken met rum. Verdeel de yoghurt over hoge smalle glazen, leg er de perzikstukjes met sap op, daarop de gele vla en tenslotte de bitterkoekjes. Roer de zure room los met een lepel melk en schenk dat mengsel op de bitterkoekjes. Strooi er flink wat chocola devlokken over. Menutip voor maandag: spekschnitzel met ijsbergsla en aardappelen chocolade- havermoutvla. JEANNE zondagsmissen en avondmissen STAD LEIDEN: O.L.Vr. Hemelvaart: 19 u., H. Leonardus: 19 u. Avondmis, H. Middelares: 19 u.; H. Lodewijk: 10 u. en 19 u.; St. Anthonius van Padua: 19 u H Petrus: 19 u.; O.L.Vr. Onbev. Ontv.: 19 u. gelezen mis; Oud Katho lieke Kerk: geen dienst. AARLANDERVEEN: 19 u. ALPHEN AAN DEN RIJN: H. Pius: 19 u.; H. Bonifatlus: 19 u.; De Heilige Geest: 19 u. BOSKOOP: 17.30 u. de Stek; 19 u. kerk. HAZERSWOUDE DORP: 19 u. HAZERSWOUDE-RIJNDIJK: Bernar- duskerk; 10 u.; dep. Het Anker: 19 u. HILLEGOM: St. Jozef: 19 u. Ned. lie- HILLEGOM: H. Martinus: 19 u. met jongerenkoor. HOOGMADE: 19 u. KATWIJK A D. RIJN: 19 u. Euch.vie- ring; dep. Rijnsburg: 19 u. gebeds- en communieviering. (BUITEN)KAAG/ABBENES: 19 u. LANGERAAR: 19 u. LEIDERDORP (H. Menswording): 19 u. Eucharistie met gastkoor. LEIMUIDEN: 19 u. LISSE: Agathakerk: 19 u.; dep. Poel polder: 19 u.; Mariakerk: 19 u.; H.H. Engelbewaarders (Beekbrug): 19 u. NIEUWKOOP: 19 U. NIEUWVEEN: 19 u. NIEUW-VENNEP: Avondmis. NOORDEN: 19.30 u. NOOROWIJK-BINNEN: 19 u. NOORDWIJK AAN Zee: 19 u. NOORDWIJKERHOUT: St. Victor: 19 u. Euch.viering met koorzang: St. Jo zef: 19 u. OEGSTGEEST: St. Willibrord: 19 u. OUD ADE: 19 u. Avondmis. OUDE WETERING: 19 u. ROELOFARENDSVEEN: Mariapre- sentatie: 19 u. Avondmis: id. Petrus banden: 19 u. RIJPWETERING: 19 u. Avondmis. SASSENHEIM: 19 u. STOMPWIJK: 19.30 u. Avondmis met gezang. VOORHOUT: 19 u. VOORSCHOTEN: St. Laurentius: 19 u.; id. Moeder Gods: 19 u. WARMOND: 19 u. WOUBRUGGE: 19 u. ZEVENHOVEN: 19 u. ZOETERWOUDE-RIJNDIJK (Meer burgparochie): 19 u. ZOETERWOUDE: St. Jan: 19.30 u. Avondmis: id. Chr. Dienaarkerk: 19 u. Avondmis. DE ZILK (NOORDWIJKERHOUT): H. Hartkerk: 19 u. R.K. vieringen zondag 17 juni 1984 en de daarop volgende zondagen. STAD LEIDEN: O.L.Vr. Hemelvaart: 9.30 u., 11 u. Hoogmis; H. Leonardus: 9 u. Euch.viering, 10.45 u. Hoogmis; H. Middelares: 9.30 u.. 11.30 u.; H. Lodewijk: 8,30 u„ 10 u. (Hoogmis). 11.30 u.. 18 u.. 19 u. Lof; St. Anthoni us van Padua: 10 u.; H. Petrus: 9 u., 10.30 u. Hoogmis; O.L.Vr. Onbev. Ontv.: 9.30 u. gelezen H. Mis, 10.45 u. Hoogmis, 12.15 u. gelezen H. Mis; Oud Katholieke Kerk: 10 u. Hoogmis. AARLANDERVEEN: 10 u. Hoogmis. AARDAM: 9 u. Hoogmis, 12 u. ALPHEN AAN DEN RIJN: H. Pius: 9 u. en 10.30 u.; H. Bonifatius: 9.45 u. en 19 u. De Heilige Geest: 9 u. en 11.30 BOSKOOP: 9.30 u. en 11 u. HAZERSWOUDE DORP: 9.30 u. en 11.30 u. HAZERSWOUDE-RIJNDIJK: Dep. Het Anker: 8.45 u.. 11.15 u. HILLEGOM: St. Jozef: 10 u. met ge mengd koor, 11.30 u. Ned. liederen. HILLEGOM: H. Martinus: 9 u. met jgem.koor, 11 u. met zang. HOOGMADE: 10 u. KATWIJK A.D. RIJN: 9.30 u. Hoog mis, 11.15 u. Euch.viering. DEP. RIJNSBURG: 10.30 u. Hoogmis. (BUITENJKAAG/ABBENES: 8 u.. 10 u. LANGERAAR: 9,30 u. en 11.30 u. LEIDERDORP (H. Menswording): 10 u.. 11.30 u. LEIMUIDEN: 9.30 u. Hoogmis, 11.15 LISSE: Agathakerk: 10 u. Hoogmis, 11.30 u. Dep. Poelpolder: 9 u. en 1130 u.; Mariakerk: 8.30 u.. 10 u. Hoogmis. 11.45 u.; H.H. Engelbe waarders (Beekbrug): 9 u. Hoogmis, 10.30 u. NIEUWKOOP: 9 u. en 10.45 u. NIEUWVEEN: 9 u. en 11 u.Avondmis. NIEUW VENNEP: 10 u. Hoogmis. NOORDEN: 9 u., 10.30 u. Hoogmis. NOPRDWIJK-BINNEN: 8 U.. 10 U. Hoogmis. 11.30u. NOORDWIJK AAN ZEE: 9.30 u.. 11 u. NOORDWIJKERHOUT: St. Victor: 9.30 u. Hoogmis, 11 u. Euch.viering met zang; St. Jozef: 9 u en 10.30 u. OEGSTGEEST: St. Willibrord: 9 u. en 10.30 u. OUD ADE: 8.30 u. en 10.30 u. OUDE WETERING: 9.30 u. Hoogmis, 11.30 u. ROELOFARENDSVEEN: Mariapre- sentatie: 9 u. Hoogmis, 11 u. H. Mis. id. Petrusbanden: 9.30 u. Hoogmis, 11.30 u. RIJPWETERING: 9 u. Hoogmis, 10.30 u H. Mis met zang. SASSENHEIM: 9.30 u. Hoogmis, 11 u. STOMPWIJK: 9.30 u. Hoogmis, 11 u. Stille Mis. VOORHOUT: 10.30 u. en 11.45 u. VOORSCHOTEN: St. Laurentius: 11 30 u.; id. Moeder Gods: 10 u. WARMOND: 8.30 u.. 10 u. Hoogmis, 11.30 u. WOUBRUGGE: 10 u. ZEVENHOVEN: 9 u. en 10.45 u. ZOETERWOUDE-RIJNDIJK (Meer burgparochie): 9.30 u. Hoogmis (met koren), 11 u. met zang. ZOETERWOUDE: St. Jan: 9.30 u. Hoogmis. id. Chr. Dienaarkerk: 10 u. Hvondmis. DE ZILK (NOORDWIJKERHOUT): H. Hartkerk: 10 u, Hoogmis, 11.30 u. predikbeurten STAD LEIDEN Herv. Gemeente: Hooglandse kerk: 10 u. Ds. E.M. Pan- nekoek, 11.45 u. Oec. Studenten- dienst. Marekerk: 10 u. Dr. S. Melj- ers, 17 u. Ds. A. J. de Jong. Marana- thakerk: 10 u. Ds. J. Kramer. Aals meer. Regenboog: 9.30 u. Dhr. P. Korbee en pastoor J. A. A. van Well. Bethlehemkerk: 10 u. Kand. W. M. de Boer, Herv./Geref. dienst. Bevrij dingskerk: 10 u. Ds. K. J. Jansen. Vredeskerk: 10 u. Ds. J. Nauta. Egllse Wallone: 10.30 u. pasteur D. Ribs. Acad. Ziekenhuis: 10.15 u. Ds. J. Bo venberg. Diaconessehuls: 10.30 u. Ds. D. Driebergen, Katwijk a, Zee Jeugdkapeldlensten: Vredeskerk: 10 u.' Bevrijdingskerk: 10.30 u. Stevens hof: 10 u. Drs. N. Falkenburg. Geref. Kerken en andere kerken: Vredeskerk: 10 u. Ds. J. Nauta. Pe- trakerk: dienst in Bethlehemkerk Her v./Geref. Kand. W. M. de Boer. Oude Vest: 10 u. Ds. R. J. Kooistra. Mara- nathakerk: 10 u. Ds. J. Kramer, Aals meer. Bevrijdingskerk: 10 u. Ds. K. J. Jansen, 17 u. Ds. R. J. Koolstra. Be jaardenhuis Groenhoven: 10 u. Ds. v d. Zwaan, Merenwijk aula Valken pad 9.30 en 11 u. Eucharistie/Avond maal. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17 u. Drs. G. C. den Hertog. Geref. Kerk Vrjg.: 10 en 17 u. Dienst des Woords. Doosgez./Rem. Kerk: 10 u. Ds. W. H. Kuipers. R'dam. Bapt. gem.: 10 u. Eredienst, 19 u. Zomer zangavond. Evang. Luth. Kerk: 10.15 u. Ds. A. K. van der MelJ. Nieuwe Apost. Kerk: Diensten 9.30 en 16 u. Ev. Chr. Ge meenschap: 10 u. Evang. Dikkes. Le ger des Heils: 10 en 19.30 u. samen komsten. Zevende-Dag-Adventisten: zaterdag: 9.45 u. Bijbelstudie. 10.45 u. Eredienst. Evang. Centrum Zijlsin gel 2a: 10 u. Dhr. C. van Delft. Zen- dingsgroep „Jeruel": samenkomst 17 u. Pinkstergemeente Oude Vest 13: 10 u. J. Eikerbout. AARLANDERVEEN Herv. Ge meente: 10 u. Ds. C. J. v.d. Broeck, 19 u. Ds. W. v.d..Kamp. Geref. Kerk: 10 en 19 u. diensten in Herv. kerk. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. Dienst des Woords. TER AAR Hev. Gem.: 9.30 u. Ds. J. Haitsma, Boskoop, 18.30 u. Ds. J. P. van Roon. Katwijk. Geref. Kerk: 9.30 u. Dr. R. Fernhout, Alphen. 18.30 u. Kand. Mw. B. M. Marsman, A'dam. ABBENES Herv. Gem.: 98.30 u. Ds. M. Bergsma. ALPHEN A/D RIJN Herv. Gem.: Opstandingskerk: 9.30 u. Ds. Groe nendijk, 18.30 u. Ds. Borreman. Ad- ventskerk: 9.30 u. Ds. J. H. Bogerss, 18.30 u. Ds. J. A. Eekhof. Kruiskerk: 9 30 u. Kand. W. van Andel. Geref. Kerk: Maranathakerk: 9.30 u. Drs. A. Borman, 18.30 u. Ds. J. Stolk. Salvatorikerk: 9.30 u. Ds. J. Stolk, 18.30 u. in Opstandingskerk. Baptis tengemeente: 10 en 18.30 u. Ds. H. G. Koekkoek. Leger des Heils: 10 en 18.30 u. samenkomsten. Volle Evan gelie Gemeente: 10 u. Dhr. H. Nieu- wenhuis. ALPHEN-NOORD Herv./Geref. diensten: Goede Herder: 9 u. Ds. H. Rijksen, 18.30 u. Ds. J. H. Bogers. De Bron: 10.30 u. Ds. H. Rijksen, 18.30 u. Ds. F. Moll. Ashramollege: geen dienst. Drlehoorne: 19 u. Ds. J. Ou- wondljk. ALPHEN-NOORD Herv. Gemeen te: Sionskerk: 9.30 en 18.30 u. Ds. J. Ouwendijk. Oudhoornseweg: 10 u. BODEGRAVEN Herv. Gemeente: Dorpskerk: 9.30 u. Ds. W. Sirag, Leu- sen, 18.30 u. Ds. J. Wieman. Salva- torkerk: 9.30 u. Ds. H. N. van Hens- bergen, 18.30 u. Kand. M. J. Middel koop. Bethlehemkerk: 9.30 u. Ds. J. Wieman, 18.30 u. Ds. A. v.d. Vlist. Geref. Kerk: 9.30 u. Ds. D. H. Elder- man. 18.30 u. Dr. J. C. de Moor. Waddinxveen. BOSKOOP Herv. Gemeente: Dorpskerk: 9.30 u. Ds. W. A. Vlas blom, 18.30 u. Ds. H. A. v.d. Pol, gez. dienst in Ger. K.) De Stek (Herv./Ge ref.): 9.30 u. Ds. H. A. v.d. Pol. Geref. Kerk: 9.30 u. Dienst des Woords. 18.30 u. Ds. H. A. v.d. Pol. gez. dienst. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. Ds. P. N. Ribbers, 17 u. Drs. H. G. L. Peels. HAZERSWOUDE Herv. Gem.: 9.30 en 18.30 u. Dienst des Woords. Geref. Kerk: 9.30 u. Ds. K. Welbe dacht, Hazerswoude, 17 u. Ds. A. D. Noordam, Bleiswijk. HOOGMADE Herv. Gem.: 10 u. Ds. H. L. Boonstra. DE KAAG Herv. Gem.: 9.30 u. Ds. Fokkema. KATWIJK A/D RIJN Herv. Gem.: Dorpskerk: 9.30 u. Ds. M. J. Aarents, 18 u. Dienst des Woords. Ontmoe- flngskerk: 10 u. Drs. A. Spaans, 18.30 u. Ds. W. J. Bouw. KATWIJK AAN ZEE Herv. Ge meente: Nieuwe Kerk: 10 u. Ds. J. P. van Roon, 18 u. Ds. H. Visser. Oude Kerk: 10 u. Ds. S. de Jong, 18 u. Ds. C. B. Schuurman. Ichtuskerk: 10 u. Kand. C. van Duijn, Bergambacht. 17 u. Prof. Dr. A. v.d. Beek. Pnielkerk: 9.30 u. Ds. C. B. Schuurman, 18 u. Ds. S. de Jong. Bestevaer Mavo: 10 u. Kand. A. den Besten. Kapel Over- duln: 14.15 u. Ds. Baas. Geref. Kerk: Open Hof: 9.30 u. G. Meijering, Scherpenzeel. 18.30 u. Ds. J. v. Breevoort. Triumphator: 9.30 u. Ds. P. C. Koster, 17 u. Ds. G. Meije ring. Vredeskerk: 9.30 u. Ds. J. van Breevoort, 17 u. Ds. P. C. Koster. Chr. Geref. Kerk: 10 en 17 u. Ds. Slagboom. KOUDEKERK A/D RIJN Herv. Gem.: 10 u. Ds. Lapré, 19 u. Ds. H. Bade, gez. dienst In Herv. Kerk. Geref. Kerk: 10 u. Ds. H. Bade, 19 u. Ds. H. Bade, gez. dienst in Herv. Kerk. LEIDERDORP Herv./Geref. dien sten: Dorpskerk: 10 en 18.30 u. Ds. A W. J. A. Knorth. Hoofdstraat: 10.30 u. Ds. G. Stegeman. Schep- pingskerk: 9 u. Ds. G. Stegeman. LEIMUIDEN Herv. Gem.: 9.30 u. Ds. W L. Heijmans, Alphen. Geref. Kerk: 9.30 u. Dhr. C. Vbogt, Holl. Rading, 19 u. Ds. T. H. Attema- Roosjen. LISSE Herv. Gem.: Dorpskerk: 9 u. Ds. P. C. 't Hooft. Pauluskerk: 10.30 en 19 u. Ds. P. C. 't Hooft Geref. Kerk: 10 u. Ds. Th. Ferwerda, Sassenheim, 19 u. Ds. R. S. Elgers- ma. Chr. Geref. Kerk: 10 en 19 u. Ds. J. van Dijken. Geref. Gem 10 en 16 u. Ds. D. Hakkenberg. Geref. Kerk Vrijg. (Princ.str.): 8.45 en 16.3 0 u. Leesdienst. Ned. Geref. Kerk (Salva- tori): 10 en 17 u. Dienst des Woords. NIEUWKOOP Herv. Gem.: 9.30 u. Ds. P. M. v. Waarde. Hoofddorp, 18.30 u. Ds. G. v. Doorn, Alphen. Geref. Kerk: 9.30 en 18.30 u. Drs. G. P. Nooteboom. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 14.15 u. Dienst des Woords. NIEUWVEEN Herv. Gem.: 9.30 u. Ds. H. O. Molenaar, 18.30 u. Ds. J. J. C. Dee. NIEUW VENNEP Herv. Gem.: 9.30 u. Ds. S. G. J. Goverts. 19 u. Ds. L. Romein, Rijnsburg. Geref. Kerk: 9.30 en 18.30 u. Ds. N. Wijngaarden. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. Leesdienst,' 15 u. Kand. H. M. v.d. Vegt. NOORDWIJK Herv. Gemeente: Grote Kerk: 10 u. Ds. R. E. da Costa, Oegstgeest. Kerk aan Zee: 10 u. Prof. Dr. H. Berkhof, Leiden. De Rank: 10 u. Ds. A. J. de Jong, Leiden. 20 u. Duitse dienst Pfr, Franz Wattjes. Gro te Kerk: 17 u. Ds. W. Vroegindewelj. Geref. Kerk: Hoofdstraat (Buurtkerk): 10 u. Ds. R. S. Elgersma, 19 u. Ds. J. J. Kuiper (G.D.). Vinkenlaan: 9.30 u. Ds. J. J. Kuiper, 19 u. Ds. A. Lapré (G.D.). Stichtingskerk: 11 u. Ds. J. J. Kuiper. Sole Mio: 9 u. Ds. R. S. El gersma. NOORDWIJKERHOUT Herv. Gem.: 9 u. Ds. L. F. Krispijn, Hillegom. OEGSTGEEST Herv./Geref. dien sten: Endegeest: 10 u. Pater J. W. M. Boshouwers. Mauritskerk: geen dienst. Groene Kerkje: 10 u. Ds. K. Vegter. Pauluskerk: 10 u. Ds. J. J. Kooman. Gemeentecentrum: 10.30 u. Ds. N. C. Smit, 19 u. Ds. K. Vegter. Van Wljckersloot: 16 u. Ds. H. J. van Achterberg. Lutherse kerk: 10.15 u. Ds. A. K. v.d. Meij. Acad. ziekenhuis: 10.15 u. Ds. J. Bovenberg. Ned. Ge ref. Kerk: 8.45 en 16 u. Ds. G. de OUDE EN NIEUWE WETERING Herv. Gem.: 9.30 u. Ds. J. de Korte. Geref. Kerk: 9.30 en 18.30 u.: Dhr. Schoenmaker. Remonstrantse Gem.: 10 u. Mw. Drs. A. E. A. Went-v.d. Vring, Bloemen- RIJNSATERWOUDE Herv. Gem.: 9.30 u. Ds. W. v.d. Kamp, 19 u. Kand. A. C. Kooyman, Den Haag. RIJNSBURG Herv. Gemeente: Grote Kerk: 9.30 u. Ds. Gall, 17 u. Ds. v. Niel. Bethelkerk: 9.30 u. Ds. v. Niel. Geref. Kerk: Petrakerk: 9.30 u. Ds. Rlbberink, 17 u. Ds. G. C. Hovingh, Deventer. Immanuelkerk: 9.30 u. Ds. G. E. Hoving, Deventer. 17 u. Ds. P. Ravensbergen. Maranathakerk: 9.30 u. Ds. Baayen; 17 u. Ds. Ribberink Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. Dienst des Woords, 17 u. Ds. P. den Butter. SASSENHEIM Herv. Gem.: 9.30 u. Ds. v. Achterberg, Leiden, 19 u. Ds. Ferwerda. Geref. Kerk: 9.30 u.: Kand. J. van Wallinga, 19 u. ds. Th. Ferwerda. Chr. Geref. Kerk: 10 u. en 17 u. Ds. J. Aarnoudse. Ned. Prot. Bond Sassenheim/Lisse: geen dienst. VALKENBURG Z.H. Herv. Gem.: 10 u. Ds. P. v.d. Berg, Den Haag, 18.30 u. Ds. W. A. B. Hagen, Zwolle. Geref. Kerk: 9.30 u. Ds. S. Oegema, 18.30 u. Ds. J. C. J. van Echten, Schiedam. VOORHOUT Herv. Gem.: 10 u. Dhr. J. W. Hoffenaar. VOORSCHOTEN Herv. Gem. Dorp: 10 u. Ds. C. Verhoog, Franeker, 19 u. Ds. J. Heule, Wassenaar. Geref. Kerk: 9.30 u. Ds. de Zeeuw, 19 u. Ds. v.d. Schoot in Herv kerk. Ont moeting (Herv./Geref.): 9.30 u. Ds. Q. Huyser, Hardenberg. WARMOND Herv. Gem.: 10 u. Ds. WASSENAAR Herv. Gem.: Dorps kerk: 10 u. Ds. A. L. van Melle, Den Haag. 16.30 u. Ds. G. J. Wolters. Kie- vietkerk: 10 u. Dr. W. van Bruggen. Messiaskerk: 10 u. Drs. J. E. van Veen. Wassenaar. Dorpscentrum: 9.30 u. Prof. Dr. C. Graafland. Gouda. Geref. Kerk: Bloemcampkerk: 10 u. Herv/Geref. dienst in Kievietskerk, Dr. W. van Bruggen. Zijllaan 4: 10 u. Ds. J. Drost, Rijswijk; 19 u. Ds. P. J. Rlbberink, Rijnsburg. Ned. Prot. Bond: 10.30 u. Ds. H. Wethmar, R'dam. WOUBRUGGE Herv. Gem.: 9.30 en 18.30 u. Ds. W. J. J. Koelewijn. Geref. Kerk:9.30 u. Ds. P. B. Buike- ma, Zwammerdam; 18.30 u. Ds. M. J. Aalders. Ned. Prot. Bond: geen dienst. ZEVENHOVEN Herv. Gem.: 9.30 u. Dienst des Woord. Geref. Kerk: 9.30 en 19 u. Dienst des Woords. ZWAMMERDAM Herv. Gem.: 9.30 u. Ds. A. L. Lapré, Koudekerk, 18.30 u. Dr. P. Buikema (G.D.). Geref. Kerk: 9.30 u. Drs. M. J. Aal ders. Woubrugge, 18.30 u. Drs. P. Buikema, gem. dienst in Herv. kerk. dienstuerlening ARTSEN Leiden: Groep 1: Mas tenbroek. Tan, Van Tol, Zwijnenburg, Meyer, R. van Leeuwen, Verhage, Groeneveld en Kloprogge: za. dr. Zwijnenburg, tel. 412166, zo. dr. Ver hage, tel. 218661. Groep 2: Pleter- se, Van Gent, Taytelbaum, Van Luyk, Klaassen, Rus, Kruis en Lahr: za. dr. Van Gent, tel. 122538, zo. dr. van Luyk, tel. 122522. Groep 3: Pleiter. J. van Leeuwen, Smit, W. de Bruijne, J. de Bruijne. Stolk, Engel en Fogel- berg: za. dr. Van Leeuwen, tel. 120412, zo. dr. Fogelberg, tel. 132887. Groep 4: Van Wingerden, Van Rijn, Bénit, Nieuwenhuis, Roos, Boer, Van de Waard en Arnou: za. dr. Bénit, tel. 720404, zo. dr. Roos, tel. 766123. Groep 5: Schaefer, Jasper- se, Crul, Kooyman, De Jong, Prince, Reinders, Hammersteln en Kortmann: za en zo. dr. Crul, tel. 142888. Oegstgeest: vanaf za. 10 uur: dr. D. Held, tel. 174955. Leiderdorp: za. dr. Kemme, tel. 893139, zo. dr. Landsmeer, tel. 413913. Spreekuur van 12.30 tot 13.00. Voorschoten: za. dr. Koopmans, zo. dr. Meiman. Warmond - Voorhout: dr. Sleeboom. tel. 02522-11393. Noordwijk: Groepspraktijk tel. 19300. Noord- wijkerhout - Lisse: Antwoordappa raat eigen huisarts Katwijk aan Zee: dr. Dijk, tel. 12336. Katwijk - Rijnsburg - Valkenburg: dr. Hagen, tel. 13222. Sassenheim: dr. Schmidt, tel. 11253. Alkemade - Rijnsaterwoude - Leimuiden: dr. Glansbeek, tel. 01713-2511. Al phen: Voor de praktijken van Stehou- wer, Van Gemeren, Plag, Visser, Var- kevisser, Van Engelen, Smid, en Zl- kel: za. dr. Zikel, zo. dr. Varkevisser. Voor de praktijken van Boss, Eradus, Van Der Steen, Hetzberger, Kleinha- neveld en Wijnmaalen: za. dr. Wijn- maaien, zo. dr. klelnhaneveld. Ha zerswoude - Koudekerk: dr. Vermeu len, tel. 01714-3700. Benthuizen - Boskoop: dr. Harderwijk, tel. 01727- 7540. Langeraar - Nieuwveen - Ter Aar Woubrugge: dr. Zandstra, tel. 01723-2811. Nieuwkoop - Noorden: dr. Brinkman/Sluis tel. 01725-9301. TANDARTSEN Leiden - Leider dorp - Oegstgeest: dr. De-Boer, tel. 124172, za en zo spreekuur om 13.00 uur. Leidschendam: Voor spoedge vallen tel. 238356. Bollenstreek: dr. Tegelaar. tel. 02521-12369. APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp - Oegstgeest - Voorschoten: Doeza- apotheek in Leiden en apotheek Van Breest in Leiderdorp. Alphen: Apo theek Stuifzwam. Alkemade: Apo theek Alkemade. open: zat 12-13, 17.30-18 u, zon feestdagen 12.30- 13 en 1.7.30-18 u. Katwijk: Apo theek Sloothaak. Vliet N.Z. tel. 01718- 20400 Noordwijkerhout: za geo pend van 9-13. u. en van 17-18 u. en zo van 12-13 u. en 17-18 u. Spoedre- cepten tel. 3511 of dienstbel. WIJKVERPLEGING Leiden: Inter- kruis. Middelweg 38. tel. 122222. Bol lenstreek: Sassenheim - Warmond - Lisse -Beekbrug: mw. Van der Laan, tel. 01719-17143. Noordwijkerhout -Voorhout - De Zilk: mw. De Vries, tel. 02523-5180. Hillegom: Opgave via het antwoordapparaat, tel. 02520- 16217. Leidschendam: Leldschen- damse Kruisvereniging, tel. 070- 455300. DIERENARTSEN Leiden: dr. Roest. tel. 890405 en dr. Vestjens. Oegstgeest: dr. Van Duyn tel. 173266. Voorschoten - Leidschen dam: dr. Frencken, tel. 070-271110. APOTHEKEN De avond- en nacht diensten van de apotheken in de re gio Leiden worden tot vrijdag 17 au gustus waargenomen door de apo theek Doeza in Leiden en apotheek Van Breest in Leiderdorp. ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI ZEN LEIDEN Ongevallendienst elke dag Academisch Ziekenhuis be halve van dinsdag 13.00 u. tot woens dag 13.00 u. (Diaconessenhuis) en van vrijdag 13.00 u. tot zaterdag 13.00 u. (Elisabeth-zlekenhuis). BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN Diaconessenhuis: Bezoekuur dage lijks van 16.00 tot 17.00 uur en van 18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeling dagelijks van 14.00 tot 20.00. Niet meer dan twee bezoekers per patiënt. Sint Elizabeth-ziekenhuis: Volwas senen dagelijks van 14.00-14.45 u. en van 18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen ook 11.15-12.00 u. Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 u. (alleen voor echtgenoten) van 15.00-16.00 u. en van 18.30-19.30 u. Kinderafdeling dag. 15.00-18.30 u. CCU (hartbewa- king) dag. van 14.00-14.30 u. en van 19.00-19.30 u. Intensieve verpleging: dag. van 14.00-14.30 u. en van 18.30- 19.00 u. Sport-Medisch Adviescen trum: Spreekuur ma. 19.30-20.30 u. in het St. Elisabeth-ziekenhuis. En degeest: Di. en vr. 13.00-14.30 u.; zo. 11.00-12.00 u. en 14.00-15.00 u.; eer ste klasse: de gehele dag. Acade misch Ziekenhuis: Voor alle patiën ten (behalve kinderen) zijn de be zoekuren als volgt: Dagelijks 14.15- 15.00 u. en 18.30-19.00 u. Avondbe zoekuur afdeling verloskunde: 18.00- 19.00 u. De Praematurenafdeling da gelijks van 14.30-14.45 u. en 18.30- 18.45 u. Bezoek aan ernstige patiën ten: wanneer aan ernstige patiënten doorlopend bezoek wordt toegestaan kan de hoofdverpleegkundige hier voor speciale kaarten verstrekken. De bezoektijden van de kinderkliniek zijn dagelijks 15.00-15.45 u. en 18.30- 19.00 u. De bezoektijden van de kin derafdeling (alleen voor ouders van kinderen kan er een afwijkende tijd afgesproken worden met de hoofd verpleegkundige) zijn dagelijks van 14.15-15.00 u. en van 18.30-19.00. Rijnoordziekenhuis: Dagelijks 14.30- 15.15 u. en 18.30-19.30 u. Extra be zoek hartbewaking: 11.00-11.30 u. Extra bezoek vaders kraamafdeling: 19.30-20.30 u. Kinderafdeling 15.00- 15.30 u. alleen voor ouders 18.00- 18.30 u. S.O.S.-DIENST Telefonische hulp dienst, tel. 071-125202. Voor allen die In moeilijkheden verkeren of eenzaam zijn. Vertrouwelijk. Dag en nacht be reikbaar. BUREAU VOOR RECHTSHULP Herengracht 50, tel. 123942; spreeku ren ma. en di. 10.00-12.30 u„ wo. 13.30-16.00 u.; do. 18.30-20.30 u. LEIDSE RECHTSWINKEL Juri disch Adviesbureau, Ketelboeters- steeg 10, tel. 130775; Afdeling wo nen en werken: ma. 18.30-20.30, wo. 10.00-12 00, do. 18.30-20.30. Afde ling belastingen: di. 18.30-20.30, wo. •f»ï iki 18.30-20.30. KlachtenbureauDe Li 18.30-20.30, do. 18.30-20.30. aog n: DIERENHULPDIENST HulLf a; ning aan verongelukte honde^ ten, vogels, e.d. in de gemeentrersie den, Leiderdorp. Oegstgeest,'loemi mond en Zoeterwoude. Telaen h 220021. dente BURGERRAADSLIEDEN brugsteeg 2, tel. 143171 (kar ren). Spreekuren ma., di. e 11.00-12.00 u„ do. 18.30-20.00 GEZINSVERZORGING Sty gezinsverzorging Leiden. Aan! hulp voor bejaarden en langv zieken en gezinsverzorging, brandtstraat 17, tel. 149441 (m vr. 9.00-10.00 u. en 13.00-14.0f KINDER- EN JONGERENTELE1 Op woensdag- en zaterdagrr van 14-18 u. telefoon 071 - 12( MAATSCHAPPELIJK WERK reau Maatschappelijk werk, Rijn 44c, spreekuur dagelijks I 15.00 u.; do. ook 19.00-20.00 I 142144. Spreekuur gemeentelijl. ciale dienst: di 14.00-15.00 u. A laan 1a. Zuid-West; do. 14.00- u. Herensingel 3, Leiden Noord tel. van 09.00-10.30 via 766600* j-1 ling maatschappelijk werk. m/ RAAD VAN ARBEID Hoge R J 306, Leiden, tel 071-899375. Ka geopend ma. t/m vr. 9-12 u. 14 Telefonische Informatie over k! bijslag: 8-12 u. AC SOCIALE RAADSVROUW S{* uren sociale raadsvrouw. Binnerlaaf Gerecht 10, wo. 17.00-18.0jf y. Noord: Van Hogendorpstraat Sf1 11 10.30-11.30 u.; Kooi: Driftstraaten di. 10.30-11.30 u.; Morskw,ei y Buurthuis Morskwartier, Topaa io.oo-ii.oo u. wo. io.oo-i3.{jaat Tuinstadwijk: Herengracht 45rron 10.30-11.30 u. I SOCIALE RAADSVROUW Van SCHOTEN Spreekuren: ma. Nasi 20.00 u. wo. en vr. 9.00-10.30 u-,^1., seweg 33, Voorschoten. Tel. 32 SP HULP- EN INFORMATIEDie. I Groenesteeg 33, Lelden. Tel^pn 134640 of 071-144600. Hulp en matie op medisch, juridisch en rVOI"( gebied, werk, sociale verzekeriygj-d huurkwesties. Spreekuur: elke derdag van 20.00-21.00 u. STICHTING VRIJWILLIGERS jniti. TRALE Pallasstraat 1, Alphe,;nec den Rijn. Tel. 01720-33033. Be?r ding en opvang van mensen, dr welke reden dan ook, tijdelljkipp3 nodig hebben. Bovendien wordtitaar matie verstrekt over andere motjeen heden van hulpverlening en dl reikbaarheid daarvan. VRIJWILLIGERS CENTRALE gegracht 246a, Lelden. Tel. 14^™" Dagelijks bereikbaar van 9.00- u. voor informatie over vrijwill! werk en cursussen of een perso gesprek. i WERKENDE JONGEREN - H -j ten- en informatieuur Elke dln avond van 17.00 tot 20.00 kantoor Koppenhinksteeg 2, Tel. 071-121139. WERKLOZEN ADVIES CENTRl Breestraat 19. tel. 122000. Spre ma. en do. 14-16 u. (Gedurem maand augustus gesloten). LEIDS WERKLOZEN KOMITE - terskerkchoorsteeg 15, tel 12 Spreekuur wo. 10.11.30 u. WETENSCHAPSWINKEL Inf tiecentrum voor onderzoek va Leidse universiteit. Stationswe tel. 071 - 148333. Geopend: vr. 10.00-16.00 u. FIOM Hulpverlening bij zwa schap en alleenstaand ouder: Noordeinde 40 b, tel. 144715. GASTOUDERPROJECT Stil Gastouderproject, Merenwijk dorhorst 1, tel. 210430 (dag. 15.30 u.). HULP VOOR MOEDER EN Kil Bij niet gewenste zwangerschap foon 071-895724 en 01728-833 OPVANGCENTRUM VROUWEI Crisiscentrum voor vrouwen eventuele kinderen) in nood. Hui Maarten, St. Jacobsgracht tel.071-142497. Dag en nacht bi baar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2