TAFEL Apartheid in strijd met belijdenis BFTÏÏ71 Tumult over ongelijke beloning in gezondheidszorg achterhaald £eidóe<3ou*a/ti D 1< b< kerk wereld Gereformeerde Oecumenische Synode: Alfrink: Theologen moeten Vaticanum IIlevend houden Carthago en de spreiding weer [A ACHTERGROND fiekUeSomont VRIJDAG 10 AUGUSTUS 1984 PAG| •IDE OECUMENISCHE SYNODE LAAT GEREFORMEERDEN KOUD Hoewel de gereformeerde delegatie in Chicago onder zware druk staat van de Gereformeerde Oecumenische Synode (GOS), laat dit de gereformeerde kerkleden in Nederland volstrekt koud. „De Wereldraad van Kerken is al ver weg, maar dat begrijpen de mensen nog. Als je dan zegt dat er ook nog een GOS bestaat, dan denken ze meteen dat dat de wereldraad is. En bij de WARC (Hervormde Wereldbond) wordt het helemaal warrig", verklaar de een woordvoerder van de Gereformeerde Kerken gisteren. Op het dienstencentrum van deze Kerken in Leusden is geen enkele reactie op het gebeuren in Chicago binnengekomen. Ook niet van predikanten. „Heel frappant", aldus een woordvoerder. PRIESTER-MISSIONARISSEN EENZAAM EN ONTWORTELD Onder de 81 nieuwe hulpvragers die vorig jaar bij het Cen traal Adviesbureau voor Priesters en Religieuzen te Utrecht aanklopten, bevonden zich ook naar Nederland terugge keerde priester-missionarissen, zo meldt het jaarverslag. Veelal betrof het mensen rond de 45 jaar die waren vereen zaamd en het niet meer konden bolwerken op een missie post met confraters die een andere werkwijze voorstaan. „Men hoort nergens meer bij, noch in het land waar men op een missiepost was gestationeerd, noch in het land van ge boorte. Men voelt zich ontworteld en vervreemd en weet niet goed hoe verder te gaan", aldus het jaarverslag. Waarom werd de mens pas op de laatste dag geschapen? Opdat men hem, wanneer hij te ijdel wordt, kan zeggen: de mug werd eerder geschapen dan jij. Elke kerkelijke leer die de apartheid verdedigt, moet worden beschouwd als ketterij, dat wil zeggen dat ze in conflict is met de leer van de Heilige Schrift. Deze uitspraak heeft de Gereformeerde Oecumenische Synode (GOS) gisteren in Chicago gedaan. De GOS verklaar de voorts, dat de afwijzing van de apartheid een sta tus confessionis is, wat be tekent dat zij een deel van de belijdenis is geworden waarover men niet van mening kan verschillen zonder dat het christelijk belijden wordt aangetast. Met zijn besluiten volgde de GOS de Wereldbond van Hervormde en Gereformeer de Kerken (WARC) die in 1982 dezelfde uitspraak heeft gedaan. De Zuidafrikaanse Nederduitse Gereformeerde Sendingkerk, de kerk voor kleurlingen, de Gereformeer de Kerken in Nederland en de Christian Reformed Church in de Verenigde Sta ten hadden de GOS voorge steld de uitspraken van de WARC over te nemen. Hun voorstel werd overgeno men door de meerderheid van de commissie van de GOS die zich de afgelopen dagen met het vraagstuk van de apart heid heeft beziggehouden. Een minderheid van drie commissieleden allen lid van de blanke Nederduitse Gereformeerde Kerk in Zuid- -Afrika had een eigen rap port opgesteld, waarin werd gepleit voor de instelling van een studiecommissie voordat ingrijpende besluiten zouden worden genomen. Dit voorstel werd met grote meerderheid verworpen. De GOS droeg de kerken in Zuid-Afrika op vóór novem ber 1986 te laten weten of zij zich kunnen aansluiten bij de uitspraken van de GOS dat de afwijzing van de apartheid een deel van de belijdenis is. Dr. P. Rossouw van de blanke Nederduitse Gereformeerde Kerk dreigde, dat die kerk uit de GOS zou kunnen stappen. Zijn kerk is met ruim één miljoen leden de grootste kerk in de GOS. De GOS besloot voorts dat de volgende synode, die in 1988 wordt gehouden, de positie van de blanke kerken in de GOS zal bespreken aan de hand van de vraag of deze kerken hun steun aan het apartheidsbeleid hebben her zien „in het licht van de bij belse normen van liefde en gerechtigheid". Intussen heeft de delegatie die aan de GOS deelneemt namens de Gereformeerde Kerken in Nederland laten weten dat zij het pastoraal ad vies over homoseksuelen niet wil intrekken. Een synode met zelfsrespect zal een der- Vóór november 1986 moeten de blanke kerken in Zuid-Afrika laten weten of zij de uitspraak dat de theologische rechtvaardiging van apartheid een ketterij is, kunnen onderschrijven. Hier een beeld van Kwa-Zulu, het thuisland van de Zoeloes. gelijk advies', dat uitdrukking geeft aan de verantwoorde lijkheid van de kerk voor ho moseksuelen, nooit ongedaan maken, aldus de voorzitter van de Gereformeerde Syno de, dr. H.J. Kouwenhoven. Zoals gemeld heeft de GOS de Gereformeerde Kerken ge vraagd zich te distantiëren van het advies, dat een beroep doet op de plaatselijke ge meenten om homoseksuelen toe te laten tot het Avond- Tijdens een persconferentie zei de gereformeerde afge vaardigde prof. dr. W.F. de Gaay Fortman dat kerken zich niet mogen afsluiten van wat er in de wereld gebeurt. Kerken die er geen rekening mee houden dat je in een tel kens veranderende wereld moet getuigen, verstarren, al dus De Gaay Fortman. Hij zei zich het meest „gestoken" te voelen door de manier waar op de verschillende lidkerken van de GOS met elkaar om gaan. Voorts sprak hij van misbruik van de H. Schrift. Dr. Kouwenhoven deelde mee dat de Gereformeerde Synode in oktober of novem ber zal discussiëren over de vraag of het lidmaatschap van de GOS moet worden voort- „Wij zijn er in het algemeen nog niet in geslaagd de juiste vorm te vinden, al hebben we er gewetensvol naar gezocht en verschillende vormen in de praktijk getoetst". Dit schrijft Bernardus kardinaal Alfrink, de vroegere aartsbis schop van Utrecht, over pola risatie in de Nederlandse kerkprovincie in een bijdrage aan het zojuist verschenen boek „Bisschop Bluyssen geloven in mensen mensen geloven". Polarisatie tussen de kerkelij ke hiërarchie (dus de bis-' schoppen) en de andere gelo vigen noemt kardinaal Al frink „alleen maar onheil en heilloos". „Beider opdracht is hun eigen verantwoordelijk heid voor de Kerk samen te bundelen in liefde voor de Kerk", aldus de kardinaal. Hij wijst erop dat het Tweede Vaticaans Concilie beide ele menten in de Kerk met el kaar heeft willen verbinden en tegelijkertijd naar wegen heeft willen zoeken waardoor die tweezijdigheid gestalte kon krijgen, zonder één van beide te verkorten. Om de gedachten van het Concilie levend te houden pleit hij ervoor theologen de vrijheid te geven op kritische wijze de bedoelingen van het Concilie naar voren te halen. Naar de mening van kardi naal Alfrink kan het er niet om gaan het beslissingsrecht te verleggen van bisschop naar gelovigen. „Het gaat erom in respect voor elkaar samen te overleggen". Het 144 pagina's tellende en van veel illustratiemateriaal voorziene boek is een uitgave van het bisdomblad van 's-Hertogenbosch en is ver schenen ter ere van de kort geleden met emeritaat gegane bisschop Johannes Bluyssen. Bloemkoolsoep met kaasbroodjes - kwark-aardbeien vla vegetarisch Als u met twee personen bent, heeft u het volgende nodig: bloemkool, 15 g margarine, 1 paprika, 1 li ter heet water, 2 groente bouillontabletten, zout, pe per, ketjap, 40 g vermicelli of mihoen; 4 a 6 plakjes diepvries bla derdeeg, 1 plak kaas van 150 g, losgeklopt ei; 225 g kwark, 1 dl karne melk, 200 g aardbeien, cir ca 40 g basterdsuiker. Verwijder het groen van de bloemkool, snijd de groente in een paar stukken en spoel die schoon. (Zet bloemkool met luis, met de stronk naar boven, een half uur in koud water met een lepel zout.) Verdeel de bloem van de bloemkool in roosjes en snijd de stronk in plakjes. Zet de bloemkool op in een braad pan met gesmolten margari ne en smoor de groente (dat is mèt deksel) vijf minuten. Snijd de paprika klein en bak de stukjes al omschep pende nog even mee met de bloemkool. Doe het water bij de groenten met de bouillon tabletten, wacht tot de soep kookt en voeg dan al roeren de de vermicelli of mihoen töe. Laat de soep nog vijf tot tien minuten koken en maak haar op smaak af met zout, peper en ketjap. Presenteer bij de soep de kaasbroodjes. Laat het bla derdeeg ontdooien. Snijd de kaas in driehoekjes en leg die op het deeg. Vouw de deeglapjes dubbel, maak de naden met water nat en duw ze met een vork vast op el kaar. De kaas moet helemaal in het deeg zitten. Leg de pakjes op een natgemaakt bakblik, bestrijk ze met ei en bak ze in een oven op stand 4 of 175 in ongeveer twintig minuten bruin en gaar. Meng kwark, karnemelk, ge prakte of gezeefde aardbeien en basterdsuiker. Voeg des gewenst meer suiker toe aan de vla. JEANNE DEN HAAG Het ver zoek om snel een einde te maken aan de ongelij ke beloning in het zie kenhuiswezen is daar met enige verbazing ont vangen. „Wij zijn al acht jaar bezig het systeem van functiewaardering in de gezondheidszorg met de overheid rond te krij gen. Steeds zijn overeen komsten tegengehouden omdat de overheid vrees de dat een nieuwe func tiewaardering als gevolg waarvan de ongelijke be loning tussen mannen en vrouwen opgeheven wordt, teveel geld gaat kosten. Daarom is het verzoek van de overheid om die verschillen nu maar snel op te heffen, nogal hypocriet. Boven dien komt dat verzoek op een totaal verkeerd moment, aangezien er sinds kort wel degelijk overeenkomsten zijn over de functiewaarde ring", zo luidt de reactie van W.A.Klaus, directeur patëntenzorg van het Di- akonessenziekenhuis in Meppel. De heer Klaus is het eens met de brief van de Nationa le Ziekenhuisraad (NZR) aan de staatssecretaris waarin de nog bestaande ongelijke belo ning voor hetzelfde werk in ziekenhuizen alleen wordt toegeschreven aan de trage besluitvorming van de over heid zelf. „Al anderhalf jaar geleden waren werkgevers en werknemers in het zie kenhuiswezen het eens over een functiewaarderingssys teem dat de ongelijkheden zal opheffen, maar pas enke le weken geleden heeft de overheid haar goedkeuring daaraan gegeven. Het is een vreemde zaak dat, nu die nieuwe functiewardering er komt, we nog eens op de vin gers worden getikt". De Loontechnische Dienst is ook in Meppel geweest voor het onderzoek naar de onge lijke beloning. Het onderzoek omvatte 154 instellingen met twintig of meer werknemers. Er zijn voor het onderzoek Voor de verpleegkundige functies in de gézondheidszorg wordt per 1 januari 1986 een nieuw systeem van functiewaardering ingevoerd. 1141 functie- en loonvergelij- kingen gemaakt, steeds van een man en een vrouw die op het eerste gezicht gelijkwaar dig werk verrichten. Uit 772 vergelijkingen distilleerde de dienst 582 gevallen van onge lijke beloning. In deze groep van 582 was in 91 procent van de gevallen sprake van overtreding van de Wet ge lijk loon. Opvallend daarbij was overigens, dat de niet toegestane beloningsverschil- len in 43 procent van de ge vallen in het nadeel van de man waren en in 57 procent van de gevallen in het nadeel van de vrouw. Dat er een nieuw salarissys teem in ziekenhuizen moet komen heeft het onderzoek wel aangetoond. Maar daar over waren alle partijen het al sinds de jaren zestig eens, want toen werd de noodzaak de salarisstructuur op func tiewaardering te baseren al uitgesproken. Toen de eerste collectieve arbeidsovereen komst (cao) voor het zieken huiswezen in 1976 tot stand kwam, besloten alle partijen een „integrale salarisstruc tuur op basis van functie waardering" te ontwerpen. Daartoe werd een specialis tisch bureau ingeschakeld. In november 1980 bereikten de cao-partijen overeenstem ming over het FWG (Func tiewaarderingssysteem Ge zondheidszorg). Twee jaar la ter waren de partijen het eens over de manier waarop het nieuwe systeem inge voerd zou worden. Nadat het voorstel in een ledenvergade ring van de Nationale Zie- kenhiuisraad met 128 stem men tegen en 581 vóór was aangenomen kon het overleg met de overheid beginnen. Gefaseerd Pas in juni dit jaar ging de staatssecretaris van volksge zondheid, J.P.van der Reij- den, akkoord met de voor stellen voor de FWG-salarjs- structuur. Toen is ook beslo ten de indeling van de func ties en de daarmee gepaard gaande invoering van de cao schalen gefaseerd, over een periode van vijf jaar, in te voeren. Dat betekent invoe ring voor de civiele, techni sche en agrarische functies per 1 januari 1985; voor de verpleegkundige, opvoed kundige en verzorgende functies per 1 januari 1986, voor de medische en sociaal wetenschappelijke functies eveneens per 1 januari 1986, voor de paramedische en the rapeutische functies per 1 ja nuari 1987 en voor de admi nistratieve en algemene functies per 1 januari 1988. De manier waarop de func ties worden gewaardeerd en in de cao worden ingeschaald is niet in de cao zelf opgeno men, maar is tussen de partij en apart overeengekomen. De werkgever is verplicht deze methode en de daarbij behorende regels toe te pas sen. „Als er verschillen in belo ning waren dan worden die met de nieuwe methode van functiewaardering wegge werkt", zegt W.A.Klaus. „Bij ons in het ziekenhuis zal door de nieuwe functiewaar dering toch niet veel veran deren in de lonen. Dat er in sommige diensten verschillen in beloning zijn is dus juist vastgesteld, maar om daar nu vlak voordat de zaken veran deren zo'n ophef over te ma ken, dat begrijp ik volstrekt niet". Uit het onderzoek van de Loontechnische Dienst is ook gebleken dat in 75 procent van de gevallen van ongelij ke beloning als motief „wachten op de invoering van de FWG-methode", werd aangevoerd. Geen garantie Invoering van en systeem van functiewaardering leidt niet vanzelfsprekend tot ge lijke beloning in de zin van de Wet", zegt J.Hoogstad, ad junct-directeur van de Loon technische Dienst van het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid. „Er zijn zoveel bedrijven waar sala rissen aan de hand van een functiewaardering worden vastgesteld, maar waar wel sprake is van ongelijke belo ning". Toen de Loontechnische Dienst in 1983 begon met het onderzoek in de gezondheids zorg was er nog geen sprake van een overeenkomst tussen de partijen. Sinds enige tijd verricht deze dienst onder zoeken naar gelijke beloning tussen mannen en vrouwen in verschillende sectoren. „Het is duidelijk dat we de gezondheidszorg hebben ge nomen, omdat daarin veel vrouwen werken. We willen met dit soort onderzoeken behalve de feiten boven wa ter halen ook een soort men taliteitsverandering bewerk stelligen. Bovendien waren er veel klachten over ongelij ke beloning in strijd met de Wet bij de daarvoor bestem de commissie binnengeko men", aldus de heer Hoog stad. Zowel bij de Loontechnische Dienst als bij het ministerie van sociale zaken was men wel op de hoogte met de po gingen een nieuw systeem van functiewaardering in te voeren. Het is niet duidelijk of men daar ook op de hoogte was van de zeer onlangs be reikte overeenkomst. „Strikt gesproken is de brief van staatssecretaris Kappeyne van de Coppello waarin ze vraagt een einde te maken aan die ongelijke beloning zeer correct", zegt de heer Hoogstad, maar hij weet niet of de brief ook geschreven zou zijn als de staatssecretaris beter was geïnformeerd over de stand van zaken van het overleg. Zomerperikelen kennelijk. De reacties van de Neder landse Ziekenhuisraad en van de ambtenarenbonden op de „boze brief" van de staatssecretaris zijn dan ook met veel begrip ontvangen. Hoogstad: „De ongelijke belo ning is toch nog steeds reali teit. Voor ons is de invoering van een functiewaarderings systeem geen enkele garantie dat die ongelijkheid opgehe- •ven wordt. We zullen in de loop van de jaren opnieuw onderzoek doen in de ge zondheidszorg". MASCHA VAN NOESSEL irslaaf rdrugs Topaasl Ïenaar, e beke nam eei nol" m je kassé net spoc V L kantie zijn teruggekeerd omdat hij net als vele landj Bi'j he ten het niet zo getroffen heeft met het weer: in Cenj Rohyp en Zuid-Europa, waar hij wat heeft rondgetrokken, he^etroffe zon nogal geschenen. Hij zal zijn vakantie echter nietwas 8^ zijn genoegen hebben afgebroken. Het moet hem daneterkc goed hebben gedaan van redelijk onverdachte zijde T lid en president van de Nederlandsche Bank dr. W. berg de verzekering te hebben gekregen, dat het KalC-tVI Lubbers beter is dan het Kabinet-Den Uyl. En Duiser kan het weten, want hij heeft zelf deel uitgemaakt vay Kabinet, waarvan de gisteren 65 jaar geworden Den U\T nister-president was. Voor deze oud-premier moet het i eens gisteren in een FNV-krant verschenen interview, Duisenberg geen leuk verjaarscadeau zijn geweest. WELLICHT heeft deze hartelijke ontvangst in het v. land premier Lubbers een duwtje in de rug gegever maar meteen weer stevig aan het werk te gaan, al ha juist laten weten het nog wat kalm aan te zullen doen. bers was nog maar net terug of hij heeft in antwoon schriftelijke vragen het kamerlid De Korte, financieelr cialist van de VVD-fractie, al duidelijk te verstaan gegl dat zijn voorstel volgend jaar extra te bezuinigen op on^ kelingsgelden geen kans maakt. vau^. Vi rei De KORTE had tien dagen geleden het Kabinet HA^ vraagd een keur van mogelijkheden aangereikt om volien ca jaar één tot anderhalf miljard gulden meer te bezuinind eei dan de negen miljard waarover in het Kabinet al ovefen. 1 stemming is bereikt. Hij had daarbij niet geschroomd o<P- Anc ontwikkelingshulp ter discussie te stellen. Nog altijd gaap1"116™ jaar anderhalf procent van ons nationale inkomen na? J™" Derde Wereld en in de loop der jaren heeft zich een „s te gju meer" gevormd van wel toegezegde, maar nog niet uity. om ven bedragen. n. Dit P. K T r aan! IN deze tijden is de verleiding groot het maar wat zui* van aan te doen met de ontwikkelingshulp; het hemd is im>. Zij nader dan de rok. In de ontwikkelingslanden echter zijl gist tijden ook slechter dan voorheen en de ellende in de ijvergu Wereld kan eenvoudig niet vergeleken worden met de blemen in ons land. Daarom kan er geen sprake zijn aantasting van die hulp. Dat zou, zo heeft het CDA-kam Eversdijk het geformuleerd, „diefstal zijn van de aller proei sten in deze wereld". Lubbers heeft het VVD-kamerliA kar Korte terecht duidelijk gemaakt er niet over de denke51"*0?^ reeds toegezegde bedragen in onze eigen zak te steken, neemt niet weg dat een onderzoek naar de oorzaken vaiy th almaar groeiende „stuwmeer" op dit moment uitermate U O tig zou zijn om misverstanden bij tal van Nederlanders-! te nemen. NI Een andere suggestie van De Korte was gebaseerd simpele redenering, dat er in ons land te veel minima zij^'W dat, als die het allemaal een beetje minder doen, het fi J I cieringstekort van ons land verder kan worden tera bracht. Het VVD-kamerlid negeerde daarbij gemakshi dat het Kabinet-Lubbers net vóór het met vakantie gingI besloten volgend jaar in principe niet opnieuw te korte^^ de minimum-uitkeringen. In zijn antwoord op de schrif D ke vragen kon premier Lubbers daarom op dit punt, zonder sarcasme, uiterst kort zijn. Hij ging er niet op in dat dit niet in het belang van een goede voortgang va werkzaamheden van het Kabinet zou zijn". In navolging van Cato de Oudere, die zoals bekend var ning was dat Carthago vernietigd moest worden, her! we een eerdere reactie op de onzalige plannen van he merlid De Korte. Hij heeft één goed en voor de hand lij bezuinigingsvoorstel over het hoofd gezien: de onzii PTT-spreiding, die alleen al voor de verhuizing van de top een half miljard zou gaan kosten, moet worden stopg Meer zon Een hogedrukgebied brengt opnieuw een droogte periode op de britse eilanden. Het ver plaatst zich de komende dagen wat naar het zuiden, maar blijft nog ten noorden van ons land. Wel doet het de neer slagkansen verder afnemen. Alleen in het oosten van het land zou morgen nog een loka le bui kunnen vallen. Boven Midden-Europa is de buien kans groter. Een depressie, die zeer veel regen bracht in- Noord-Italië en de Alpen breidt zich wat naar het noor den uit, maar vormt geen we zenlijke bedreiging voor het weer in ons land. De kans op een zomerse dag met maximu- ma van 25 graden neemt in de loop van het weekeinde toe. Evenals bij ons blijft het nog goed vakantieweer in Scandi navië, Engeland, Frankrijk en Spanje. Vooral Midden-Europa blijft de eerstkomende dagen onstabiel met veel bewolking en buien. Vooruitzichten voor de vakantielanden Zuid-Noorwegen, Zuid-Zwe den, Denemarken: In Denemarken en Zuidoost- Zweden af en toe bewolking, overigens zonnig. Middag- temp. ongeveer 22 gr. Britse Eilanden: In het westen en noorden be wolking en mogelijk wat rege- n.elders zonnig. Middagtemp. van 18 gr aan de kust tot 24 gr elders. Duitsland, noordoost-Frank- UJjJ„j!hen rijk: Nice Veranderlijk bewolkt. Plaatse- osl° lijk enkele regen of onweers- buien. Middagtemp. meest Spnt 20-26 gr. wenen°lm Benelux West-frankrijk: Zurich Flinke zonnige perioden. Meer in het binnenland mogelijk Las^aimas een bui. Middagtemp. onge- Beiroet veer 25 gr. Vlak aan zee bij Tunis*'* aanlandige wind iets koeler. Los Angetes JDEI ikels Stati ang d di Alpengebied: Veranderlijk bewolkt. V^en° in de middag en avond ei>r de onweersbuien. Middagtictie 20-25 gr. Nul-gr-grens opg d m- sta Spanje, Portugal: ïorei Zonnig. In het noorden jpass toe bewolking. Middagtispk van rond 22 gr langs de n< beg< kust elders 27 tot 33 gr. JCUe Franse Rivièra, Adriati^eel kust: 'tgar Vooral in de kuststreken toe ke zonnige perioden. Ir ope middag en avond ook erten. regen- of onweersbuien meeste in Noord-Italië en bel; elders in bergstreken. Miqverk temp. 27 tot 33 gr. ,en v Weerrapporten Amsterdam l.bew. Deelen zw.bew. Eelde onbew. Eindhoven zw.bew. Den Helder h.bew. Vlissingen I bew. Z.-Limburg zw.bew. Aberdeen mist Athene n.ontv. Bordeaux zw.bew. imorgen 07.0C °P Max Min gersi lomp temp en 22 11 klus. 22 14 wort 23 14 W j 13 er d c Klagenfurt zw.bew. 23 14 onbew. 23 !N I «aan ,3 n pi !S "-alei a 19 1 V Ê.r h R.\ «.bew. 23 17 bew. 30 18 «.bew. 19 15 L Vt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2