fauna en flora krijgen
nieuwekansen in
polderpark Cronesteyn
«cremeente moet zelf particulier voor
eldenonderhoud in de arm nemen
Ciidae Sou/toni
DINSDAG 7 AUGUSTUS 1984 PAGINA 5
»n belofte voor een schone toekomst: In fase I kwam dit stukje Cronesteyns glorie al tot stand,
shllderachtige „verlatenheid" binnen een areaal van 90 ha.
■veeri
jicht
en er?
issen'
et lar
haëïOG EVEN STUG DOORWERKEN— VOOR DE
GEMEENTE LEIDEN—NAAR EEN WENKEND PERSPECTIEF
de Zo
Maast
iteress
>r de j
elegei
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10.
V
nouds is de Kleine
Dnesteynse polder, die
ingericht wordt tot
stralend polderpark,
rijk weidegebied ge
it. Een derde van de
ihikbare „parkgrond"
als zodanig terug te
den zijn op de weiden
de noordwesthoek,
het vee van de
inpalende" veehou-
doodgemoedereerd
blijven grazen. Hier
jft het agrarisch ge-
ik dus gehandhaafd.
- dat rijke weidegebied
j|||§rd voor het laatst in
een inventarisatie
n de flora opgesteld.
Jen vond toen onge
iler 150 soorten en die
jlden we terughalen",
plaatsvervangend
ofd Directie Groen, af-
Jling Plantsoenen,
Cornet.
week dan wordt het re-
iat gepubliceerd van de
recente inventarisatie
het polderpark Cro-
iteyn. Cornet (let op het
ordbeeld, daar zit een
jkje Cronesteyn in): „Op 2
zijn die 150 soorten ook
lerdaad teruggevonden. In
r zelfs veel mèèr ge-
j^nden: circa 230 planten-
later>rten- 's erS leuk« zou
ferbllji 10 le6gen". Hij zegt dit
Vlakbij de Lammenbrug is men begonnen (vla een aanbesteding op de ..vrije markt") met de
aanleg van een nieuwe ontsluiting van het polderpark Cronesteyn: een fiets- en wandelpad zoe
ken zich gefundeerd een weg door de herboren polder.
overigens in alle
heid. Op een leeg kantoor
van de gemeentelijke sub-fa
culteit „directie groen" in het
Stadsbouwhuis aan de Lan-
gegracht. Zijn opmerkingen
mag je geplaatst zien in de
duidelijke context van een
volop heersende komkom
mertijd, die de media tot alle
(on)mogelijke inventiviteit
aanzet.
Aantrekkelijk milieu
Het
'83
vegetatie-rapport
puilt uit van de variaties. Me
neer Cornet wijst naar laag
gelegen oeverranden van slo
ten, ingetrapt door koeiepo-
ten: „Op die manier krijg je
een aantrekkelijk milieu
voor vochtminnende soorten
als Dotter-, Pinksterbloem,
Moerasrolklaver, Water
WM
munt, Moerasvergeet-me-
nietje en Moeraswalstro. De
hoger gelegen berm langs de
Mallesloot, bij de spoorbaan,
was gastvrij voor, onder an
dere, Kropaar, Beemdlang-
bloem, Duizendblad, Fluitek-
ruid. Madelief, Zachte
ooievaarsbek, Herderstasje,
Paardebloem en Akkerdis-
tel".
Zo kun je een hele tijd en de
hele polder doorgaan en de
oplettende bezoeker zal veel
van de 230 soorten kunnen
tegenkomen: Beekpunge,
Pijptorkruid, Slanke water
kers, zelfs de Zeegroene
muur. Er zijn sloten met veel
Waternavel en Holpijp, Wa
tergentiaan. De oevers van
de eeuwenoude Vrouwevaart
behoren tot de soortenrijkere
oeverbegroeihgen van het
polderpark, met veel water
planten ook: Kikkerbeet,
Gele plomp, Waterlelie,
Puntkroos, Glanzend fon
teinkruid; aan de zijwetering
bij het gemaal werden Echte
valeriaan, Kalmoes, Water-
zuring, Grote egelskop en
Grote Waterweegbree aange
troffen. Ja, de flora maakt
het erg bont, in het polder-
park Cronesteyn. Een halve
pagina vol kinderen der na
tuur: Wolfspoot en Zoutgras,
Timotheegras, Ruwe smele.
Schijf Kamille, Canadese
Fijnstraal, maar netzogoed
Braam, Robertskruid, Tand-
zaad, Hop, Waterpest, Noorse
esdoorn, Vlier en Schietwilg,
Het Reigersbos: een hoog om-singeld bastion, temidden waarvan de reigers hun kraamkamers hebben. Om van de bijenstal nog
maar niet te spreken.
niet te vergeten ook de Zach
te dravik en Ereprijs, een kli
mopblad. En, vertederend
ik noem het nogmaals; het
wordt toch al zo weinig ge
noemd de Capsella bursa-
pastoris, ofwel het Herder
stasje.
Broedvogeltoekomst
Daarbij past zich glorieus de
fauna aan. En passant namen
de rapporteurs in '83 „even"
het broedvogelbestand mee.
Cronesteyn, een domein voor
zowel weidevogels als de
zangvogels (in de bosgebie
den en boomsingels). Het
aantal futen was toegeno
men, evenals de blauwe rei
gers die, overigens, in het
Reigersbos dicht bij het ka
naal hun eigen broedkolonie
hebben. Er was een aardig
bestand aan winterkoningen;
daar waren ook de fitis, tjift
jaf, spotvogel en tuinfluiter,
ekster en Vlaamse gaai. Koe
koek en gierzwaluw (te wei
nig nestelgelegenheid in het
gebied, tot nog toe) zijn als
broedvogel verdwenen. Dat
geldt ook voor de patrijs,
maar er is hoop op zijn terug
komst als de aanlegwerk-
zaamheden achter de rug
zijn.
Nog meer vogelsoorten heb
ben, door zoveel menselijke
activiteiten verontrust, de
laatste paar jaar Cronesteyn
de gevederde rug toegekeerd:
Nachtegaal, de Kleine Kara-
kiet en de Rietzanger, Grutto
en Tureluur, de Grauwe
Vliegenvanger, Rietgors,
Groenling en Veldleeuwerik.
Als het terrein eenmaal ge
stabiliseerd zal zijn, behoort
hun terugkeer naar het pol
derpark tot de mogelijkhe
den. In elk geval wordt in
het rapport aangetekend:
„Op deze vogels dient in een
volgend jaar extra gelet te
worden". Helaas staan ook de
Zomertaling en de Slobeend
sterk onder druk. Als eens de
graafmachines en zandauto's
en ander verstorend opbouw
werk tot rust zijn gekomen,
kunnen de vogels zich in
Cronesteyn revancheren.
Ook tot 's mensen lust.
Rust- en voedselgebied; dat is
het polderpark bij uitstek.
Ook voor Kraaien, Kauwen,
Spreeuwen en Kokmeeuwen.
Zaterdagmiddag was ik ge
tuige van een enerverend on
deronsje: een razende meeuw
die een uitgebreid luchtge
vecht aanging met een slink
se, als „duikbommenwerper"
gecamoufleerde, torenvalk
die te dicht tot de piepende
meeuwenjongen was doorge
drongen. Hier ging de natuur
adembenemend fel te keer.
De aanval is de beste verde
diging. De meeuw trok als
brutaalste aan het langste
eind en het valkje kon z'n
heil elders gaan zoeken. Dan
maar weer terug naar de
rijksweg om even terzijde te
gaan staan „bidden". Daar
zien we de jagende valkjes
immers het meest: boven de
verhoogde zandlichamen, die
de snelwegen torsen en de
woon- en verblijfplaats vor
men voor de veldmuis. Van
zulke tonelen trekken zich,
in en om de sloten, het Wit-
gatje, de Watersnip, de
Oeverloper en de Visdief
zich niets aan. In '82 verbleef
een Ooievaar enige uren op
het weiland achter het land-
goedbos. En als doortrekker
werd de Tapuit (geenszins fa
milie van de meer gekende
Flapuit) gesignaleerd. Aanbe
veling in de „broedvogel-in-
ventarisatie": „Het totaalplan
biedt goede aanknopingspun
ten voor behoud en toename
van de vogelstand. In dit ver
band zou het goed zijn wat
grotere stukken moerasachtig
gebied met veel riet te creë
ren". Cronesteyns „peetva
der" Cornet: „Dergelijke aan
bevelingen, vanuit de niet
gemeentelijke sfeer gedaan,
nemen wij graag ter harte".
Ongehoord
w over het
polderpark Cronesteyn, wil
ik morgen aandacht besteden
aan de indeling en verdere
stoffering van dit Leidse ju
belpark in wording. Het is
bijna ongehoord, wat zich in
dit deel van de randstad aan
groen en ruimte halsstarrig
te weer stelt tegen de voort
woekerende stedelijke bebou
wingen. „Cronesteyn" als on
derdeel van een strook „her
stelde" natuur. Met als nabije
buren de Noord-Aa, ten
noorden van Zoetermeer, en
de Vlietlanden, het vorde
rende watersportvertier-plan
tussen Voorschoten, Zoeter-
woude en Leidschendam,
waar de fietser in een tijd-
verdrijvende poging om
dichter bij de piassen te ko
men over kronkelpaden
langs uitgestrekte, in de wind
wuivende, malsplantages
rijdt. Dat heeft niets „Hol
lands" meer. Met een bran
dende zon in je nek en dat
gebeurt toch nog. de laatste
dagen waan je je eerder in
de zachtgolvende streken
van Virginia of North Caroli
na, op weg naar de subtropen
van de oostelijke Verenigde
Staten.
Klachten
over stof
in Haaswi jk
OEGSTGEEST Bewo
ners van de Oegstgeestse
wijk Haaswijk hebben
nogmaals in een brief aan
het gemeentebestuur ge
klaagd over het opwaaien
de stof en slechte toestand
van de (bouw)wegen. In
antwoord op een eerder
verzoek hebben zij verno
men dat de geipeente er
naar streeft de bestrating
en asfaltering in het deel-
plan III voor het eind van
dit jaar afgerond te heb
ben. Maar omdat men nog
wel enige tijd bouwver-
keer kan verwachten kan
het gereedkomen van de
straten en lanen nog niet
betekenen dat het stof uit
gebannen is.
Het is in Haaswijk tot nu
toe nog steeds zo dat eerst
de bouw van de huizen
plaats vindt en daarna pas
het wegdek aangepakt
wordt. Volgens de bewo
ners duurt dit laatste wel
eens wat erg lang. Verder
zou er enige verontrusting
zijn ontstaan over de slak
ken die gebruikt zijn om
er halfverharde wegen
mee te maken. Verontrus
ting die niet terecht is,
omdat het hier natuurlijke
lava-slakken betreft die
vanuit Duitsland zijn aan
gevoerd. De gemeente er
kent dat er in de jonge
wijk eerder speeltoestellen
voor kinderen hadden
kunnen staan. Hieraan
wordt thans gewerkt.
PORTRAAD OVER BEZUINGINGEN:
anchi
pORDWIJK De
iordwijkse veldsportver-
igingen vinden una-
em dat de voorstellen
1 het rapport van de
ïrkgroep Beleidsombui-
pgen Sportvoorzienin-
jn op geen enkele wijze
jalbaar zijn. De veld-
rters kunnen ook geen
[envoorstellen produce-
gezien hun financiële
ities. Wel zal de ge-
ente de suggestie wor-
__Jn gedaan zelf een parti-
ra9ier bedrijf in de arm te
aat (men voor het onder-
>ud van de sportparken
in de Lageweg, Duinwe-
|ring en het nieuw aan te
C ggen hockeycomplex in
it Middengebied. Dat
sds lu zeer kostenbesparend
aijken-
doorfe Noordwijkse Sportraad
^cludeerde dit gisteravond
ekeij een verhitte discussie over
i bezuinigingsplannen van de
r^lmeente. Zoals bekend,
Hfl||Drdt in het genoemde rap-
,E >rt voorgesteld om het onder-
Oud en beheer van de velden
ïfascerd in drie jaar aan de
r tldsportverenigingen over te
tagen. De verenigingen krij-
(n daarvoor geen extra subsi-
Ie. Een en ander koppelden B
T i> W aan de aanleg van een
HES 'euw hockeycomplex. De
oorstellen bereikten de ge-
BÉIeentelijke commissie vlak
oor het zomerreces.
Er moet bezuinigd worden en
als het hockeycomplex er toch
moet komen, zullen daarvoor
de verenigingen een veer
moeten laten, zo was de ge
meentelijke gedachtengang.
De sportverenigingen noem
den dit direct al „onsportief
handelen" van de gemeente en
doen dat nog steeds. Ook in de
gemeentelijke commissies
kwam zoveel weerstand tegen
de koppeling van beide voor
stellen dat B en W het voorstel
aan de gemeenteraad voorlo
pig introkken.
Offertes
De Sportraad kwam eind juni
nog eens bijeen en besloot te
onderzoeken hoe privatisering,
het uitbesteden en het deels
zelf verrichten van het beheer
en onderhoud van de velden,
zou uitpakken. Gisteravond
kwamen drie offertes uit de
bus, waaruit bleek dat particu
liere bedrijven de helft tot een
derde goedkoper zijn, omdat
op hun werk de gemeentelijke
apparaatskosten niet drukken.
Desondanks aarzelen veel ver
enigingen, omdat het hoe dan
ook duur blijft. Korfbalvereni
ging Fluks en handbalvereni
ging MSV lieten al horen aan
de rand van de financiële af
grond te staan en dus geen ve
ren meer te kunnen laten.
Ook de grotere verenigingen
als de hockeyvereniging, en de
voetbalverenigingen SJC en
Noordwijk voelen er niets
voor met zulke financiële las
INSTELLINGEN VOOR OUDEREN IN WARMOND SLAAN HANDEN INEEN
WARMOND De instellingen die in
Warmond werken in het belang van
het welzijn van de oudere Warmonders
hebben de handen ineengeslagen voor
een hechtere samenwerking in het Ou
deren Overleg Warmond. Het samen
werkingsverband bestaat uit: De Stich
ting Unie van Vrijwilligers, de War-
mondse Bond van Ouderen, de War-
mondse Bejaardensociëteit, de Vereni
ging De Zonnebloem, de Parochiële
Charitas Instelling, de Hervormde Dia
conie, de Indikatiecommissie voor op
neming in Bejaardentehuizen, Huize St.
Liduina, de bewonerscommissaie van
De Weiden, Verpleeghuis Mariënha-
ven, Kloosterbejaardenoord Mariën-
gaerde en Mariënweide, het Welfare-
werk van het Rode Kruis en de Stich
ting Maatschappelijke Dienstverlening
Bollenstreek. Er is nog niet gekozen
voor het formaliseren van het samen
werkingsverband in de vorm van een
rechtspersoon omdat er nog overleg
wordt gepleegd met het Platform Be-
jaardenwerk Sassenheim over samen
werking met die instantie. Als die sa
menwerking tot stand komt kan men
proberen gezamenlijk te komen tot de
aanstelling van een funktionaris ge
coördineerd bejaardenwerk. Het Oude
ren Overleg Warmond wil een onder
zoek verrichten naar de behoeften die
er onder de oudere inwoners van War
mond leven. Er is enige tijd geleden
een enquete gehouden en daaruit bleek
dat er in Warmond ouderen zijn die ge
zamenlijk verschillende activiteiten
zouden willen ontwikkelen zoals: thea
terbezoek, gezamenlijk eenmaal per
maand eten, leren bridgen enzovoorts.
Het Ouderen Overleg Warmond is ge
start met het bij elkaar brengen van
personen met gelijke belangstelling om
op die manier te trachten de initiatie
ven uit te werken. Er is een voorlopig
dagelijks bestuur gevormd en voorlopig
treedt J. Timmerman, chef van de af
deling sociale- en welzijnszaken op als
voorzitter. Als eerstvolgende activiteit
zal het Ouderen Overleg Warmond de
expositie „Wonen als je ouder wordt"
inrichten in de hal van het gemeente
huis van 29 september tot en met 4 ok
tober.
ten geconfronteerd te worden,
omdat dat onherroepelijk tot
contributieverhogingen zal lei
den. „Het is toch te gek als we
allemaal ten gronde moeten
gaan, omdat anders de hockey
vereniging haar velden niet
krijgt", aldus Noordwijk-voor-
zitter Korbee. Overigens zou
zijn vereniging ook profiteren
van de verhuizing van de hoc
keyvereniging van de Duin
wetering naar het Middenge
bied, omdat dan het voor
Noordwijk broodnodige vijfde
veld kan worden aangelegd.
Huurcontract
Voorzitter Kersbergen van de
Sportraad memoreerde ten
slotte dat de standpunten zich
verharden tussen gemeente en
sportverenigingen, maar dat
men desondanks bereid is mee
te denken. Als dat echter niet
lukt, wil hij desnoods het
huurcontract van zijn eigen
vereniging SJC als argument
tegen de maatregelen gebrui
ken. Dat is nog een paar jaar
geldig en de gemeente kan dat
dus niet zomaar veranderen.
Op die manier zou onder de
noemer „gelijke monniken, ge
lijke kappen" voorkomen kun
nen worden dat de sportvere
nigingen privatisering wordt
opgelegd.
De sportverenigingen willen
dus blijven praten en met de
gemeente zoeken naar oplos
singen. Er zijn echter nog vra
gen genoeg open. Zo wil
Noordwijk-voorzitter Korbee
bijvoorbeeld weten waarom de
gemeente 50 procent van de
kosten door de verenigingen
opgebracht wil zien en de hui
dige tien procent niet met iets
minder verhoogd. De gemeen
te bespreekt de reactie van de
Sportraad vermoedelijk in sep
tember.
Koedoe-jong
De fles moet er de laatste tijd weer vaak aan te pas komen In Dierenpark Wassenaar.
De jong geborenen van allerlei „pluimage" zorgen voor handenvol werk. Zo ook dit
koedoe-jong, dat slechts enkele dagen geleden werd geboren. Verzorger Rob van
Loon voorziet hem geduldig elke dag van de fles.