8FTÏÏ71
TAFEL
FNV huiverig voor opheffing
verbod nachtwerk vrouwen
CeidaeSomci/n'
IE
Argentijnse priesters
beschuldigd van
schending mensenrechten
Nederlandse bisschop laat
recalcitrant bisdom achter
GOS: waarschuwing tegen „demonische" wetenschap
Onterechte bezwaren fe
VAKANTIE 1984
weer
ACHTERGROND
CeidóeSouta/nt
DINSDAG 7 AUGUSTUS 1984 PAG(i
EI
Deze week komt in Ar
gentinië aan de orde de
betrokkenheid van twee
geestelijken bij de schen
dingen van de mensen
rechten in dat land tij
dens de militaire dicta
tuur in de jaren 1976
1983. Gisteren heeft de
federale rechtbank te Bu
enos Aires aalmoezenier
pater Christian von Wer-
nich verhoord over de
vermissing van zeven
personen. Hij moet van
daag voor een parlemen
taire commissie verschij
nen om een toelichting te
geven op zijn collaboratie
met de dictatuur. Ook
moet hij verantwoording
afleggen van laatdunken
de uitlatingen die hij
heeft gedaan over het
parlement.
Voorts overweegt een onder
zoeksrechter te Buenos Aires
stappen te ondernemen tegen
bisschop Alejo Benedicto Gil-
ligan, die de vorige week had
geweigerd voor de rechtbank
te getuigen. De bisschop heeft
intussen laten weten gebruik
te hebben gemaakt van een
artikel in het wetboek van
strafvordering, dat hoge ker
kelijke functionarissen niet in
persoon hoeven te getuigen
maar dat schriftelijk kunnen
doen. Dat zou bekrachtigd
zijn in het concordaat tussen
Argentinië en de H. Stoel.
Familieleden van de vermiste
gevangenen in Argentinië
hebben aan de rechter ge
vraagd de onmiddellijke ar
restatie te bevorderen van pa
ter Von Wernich, die tijdens
de militaire dictatuur aalmoe
zenier en tevens onderinspec
teur was van de beruchte vei
ligheidspolitie van de provin
cie Buenos Aires. Naar schat
ting vijfduizend gevangenen
zijn daar spoorloos verdwenen
en vermoedelijk vermoord.
Pater Von Wernich heeft
openlijk erkend dat hij actief
meewerkte met de politie om
een eind te maken aan de
guerrilla in het land, maar hij
ontkende op de hoogte te zijn
geweest van moord of martel
praktijken. Er is evenwel veel
belastend materiaal tegen
hem verzameld betreffende
zijn medeplichtigheid bij de
vermissing van zeven gevan
genen.
De mensenrechtenorganisa
ties verwijten de Argentijnse
Kerk te hebben gefaald tij
dens de militaire dictatuur en
beschuldigen bijna alle aal
moezeniers alsmede een aan
tal bisschoppen te hebben
meegewerkt aan de illegale
onderdrukkingsmethoden
van de strijdkrachten. Dit
heeft tussen de tien- en twin-
Het Argentijnse
schrikbewind
waarmee bijna
alle aalmoeze
niers alsmede
enkele bis
schoppen zou
den hebben ge
collaboreerd
heeft aan ver
moedelijk tien
duizenden men
sen het leven
gekost. De
„Dwaze Moe
ders" van de
Plaza de Mayo
in Buenos Aires
oefenen nog
steeds druk uit
om opheldering
te krijgen over
het lot van hun
vermiste kinde
ren.
tigduizend doden of vermis
ten gekost.
De beschuldigingen van deze
organisaties tegen pater Von
Wernich werden de afgelopen
dagen gesteund door bisschop
Miguel Esteban Hesayne, die
hem medeplichtigheid ver
weet „in enkele gevallen van
schendingen van de mensen
rechten".
Vastenactie tegen dumpen
zwarten in Zuid-Afrika
De Zuidafrikaanse Raad van Kerken heeft een oproep doen
uitgaan voor een vasten- en gebedsactie voor de slachtoffers
van de gedwongen verhuizing van zwarten uit blanke gebie
den naar zogenaamde thuislanden, waar honger heerst en
geen werk voorhanden is.
Secretaris-generaal bisschop Desmond Tutu heeft de overzee
se partners opgeroepen, ook mee te doen aan de voor '24 au
gustus georganiseerde vastendag en de gebedsdag van 26 au
gustus. Voor de mensen die al gedumpt zijn en voor allen die
dat dreigen te worden is het belangrijk verzekerd te zijn van
steun en medeleven van de wereldomspannende oecumeni
sche familie, aldus Tutu.
Paus Johannes Paulus
II slaagt er maar niet
in een geschikte op
volger te vinden voor
de Nederlandse bis
schop P P. Koop, die
tijdens zijn jarenlange
verblijf in de Brazili
aanse staat Sao Paulo
één van de meest pro
gressieve bisdommen
van Brazilië heeft op
gebouwd.
De behoudende op
volger van mgr. Koop
in het bisdom Lins,
mgr. Luis Colussi,
legde na twee jaar
zijn functie weer
neer, omdat hij geen
greep kon krijgen op
de volgelingen van
mgr. Koop, die on
langs in verband met
zijn gezondheidstoe
stand naar Nederland
is teruggekeerd.
Sinds een maand pro
beert nu een tweede
bisschop, mgr Walter
Bini, vat te krijgen op
de radicale basisge
meenschappen en
pastorale commissies
in het bisdom Lins.
Volgens de eerste be
richten ondervindt
deze uit Rome afkom
stige bisschop ook al
aanpassingsmoeilijk
heden, daar de popu
laire priesters en de
actieve basisgemeen
schappen gewend zijn
op eigen houtje de
wegen te bewandelen
die door mgr. Koop
zijn uitgestippeld.
De Gereformeerde Oeco-
menische Synode (GOS)
vindt dat er sprake is van
een „demonische ontwik
keling in wetenschap en
technologie". Zij betreurt
de „overweldigende" in
vloed van het militair on
derzoek in de landen van
het noordelijk halfrond
en de verkeerde toepas
sing van de technologi
sche mogelijkheden. De
nieuwe technische hulp
middelen kunnen beter
worden gebruikt ter ver
lichting van de „gruwelij
ke" nood van miljoenen
mensen in de Derde We
reld.
De GOS deed deze uitspraken
gisteren in Chicago tijdens de
bespreking van een rapport
over de geestelijke crisis in de
cultuur ten gevolge van de
wetenschappelijke en techno
logische ontwikkelingen. De
afgevaardigden waren van
mening, dat het niet de taak
van de kerk is elke ontwikke
ling in wetenschap en techno
logie te analyseren maar dat
de kerk tekort schiet als ze
geen aandacht heeft voor
vraagstukken als de kernbe
wapening, de automatisering
en de ontwikkeling in de me
dia. Waar wetenschap en
technologie zich richten op
doeleinden die niet in over
eenstemming zijn met de
menselijke waardigheid, moet
de Kerk haar leden hiertegen
waarschuwen, aldus de Gere
formeerde Oecumenische Sy
node. waarin onder andere de
Gereformeerde Kerken in
Nederland (800.000 leden)
vertegenwoordigd zijn.
De voorzitter van de gerefor
meerde synode, dr. H.J. Kou-
wenhoven, was na afloop van
de vergadering erg gelukkig
met de uitspraken van de
GOS. „De GOS heeft vastge
steld. dat het volk Gods in af
wachting van Gods konink
rijk reeds nu heilzame veran
deringen in de wereld kan
aanbrengen. De leden van de
kerken wordt een hart onder
de riem gestoken in hun strijd
tegen de overmacht van de
bewapening en de technologi
sche ontwikkelingen die ver
betering in de situatie van de
mensen in de weg staan", al
dus Kouwenhoven. Hij meen
de dat de gereformeerde sy
node met behulp van de uit
spraken van de GOS elke kri
tiek op het besluit tegen de
plaatsing van kruisraketten
kan weerleggen.
Vandaag vergadert de GOS
over de omstreden positie van
de Gereformeerde Kerken in
Nederland binnen de oecume
nische synode.
PERSONALIA
Prof. dr. W.E. Verdonk
(56). kerkelijk hoogleraar aan
de universiteit van Amster
dam, heeft besloten de be
noeming van de synode der
Nederlandse Hervormde
Kerk te aanvaarden en
wordt dus kerkelijk hoogle
raar in de christelijke ethiek
aan de rijksuniversiteit
Utrecht. Hij is de opvolger
van prof. H.J. de Knijff. De
synode benoemde hem op 14
juni.
Gereformeerde Kerken
Vrijgemaakt
Aangenomen naar Kantens,
drs. Th.K. van Eerden, kan
didaat te Kampen, die be
dankte voor Alphen a.d. Rijn,
Hooghalen in combinatie met
Beilen, Langerak in combi
natie met Gorinchem en
Sneek in combinatie met
Koudum.
Pindagehakt met
spitskool en
aardappelen -
zachtzure
lammetjespap
Nodig voor twee personen:
150 g gehakt, 1 sneetje
brood, 1 lepel losgeklopt ei,
sambal, 1 lepel pindakaas,
zout, boemboe saté, iets ui,
30 g margarine, ketjap;
500 g spitskool, 1 lepel olie,
1 ui, knoflook, zout, peper,
ketjap;
0,5 tot 1 kg aardappelen;
2,5 dl melk, 40 g bloem of
volkorenmeel, 2,5 dl karne
melk, stroop of bruine bas
terdsuiker.
Week het brood in warm
water. Druk het water zo
veel mogelijk uit het brood
en maak dat fijn. Meng
brood, gehakt, ei, sambal,
pindakaas, zout, boemboe
saté en fijngesneden ui.
Vorm van het mengsel twee
ballen en leg die ten minste
een uur in de koelkast. Bak
de gehaktballen daarna in de
margarine in twintig minu
ten bruin en gaar. Maak de
i jus af. als het vlees uit de pan
ip, met weinig water en ket-
PP
Was de spitskool en snijd
haar in reepjes. Fruit in de
olie de kleingesneden ui met
geperste knoflook goudgeel
en bak vervolgens al om
scheppende de kool een paar
minuten mee. Doe een lepel
water bij de groente, sluit de
pan en laat ze in ongeveer
een kwartier gaar worden.
Controleer tijdens het smo-
ren wel af en toe of er nog
iets water in de pan is. Breng
- de kool op smaak met zout,
peper en ketjap.
Meng bloem of volkorenmeel
met weinig koude melk tot
een dik glad papje. 'Verdun
dat met de overige melk en
breng het mengsel al roeren-
de aan de kook. Laat de pap
een minuut koken. Zet de
pan in een bak met koud wa
ter en voeg de karnemelk toe
als de pap lauw is geworden.
Presenteer de pap koud met
stroop of bruine basterdsui-
ker.
JEANNE
DEN HAAG De FNV
wil nachtarbeid voor
vrouwen alleen in be
paalde gevallen toestaan.
De vakorganisatie denkt
daarbij aan een wet, die
in beginsel alle vormen
van nachtarbeid ver
biedt. Om onder het ver
bod uit te komen zou de
werkgever de noodzaak
van het 's nachts werken
moeten aantonen en
daarvoor een ontheffing
kunnen krijgen. De vak
beweging of de onderne
mingsraad zou bij de be
sprekingen over een
eventuele ontheffing een
stem in het kapitel moe
ten krijgen. Dat is de re
actie van de FNV op het
voorstel van staatssecre
taris Kappeyne van de
Coppello van Sociale Za
ken en Werkgelegenheid
om de komende drie jaar
nachtarbeid voor vrou
wen beperkt toe te
staan. Volgens de Ar
beidswet van 1919 is het
nog steeds verboden
voor vrouwen om *s
nachts te werken in fa
brieken en werkplaat
sen.
Die drie jaar wil de staatsse^
cretaris beschouwen als eert
proefperiode. Daarna zal
worden bekeken of het hui
dige verbod kan worden op
geheven.
Het vrouwensecretariaat van
de FNV dat, tot grote woede
van de vrouwenbeweging, al
tijd gepleit heeft voor grote
voorzichtigheid wat betreft
het opheffen van het verbod
op vrouwelijke nachtarbeid,
is van mening dat nachtar
beid, zowel voor vrouwen als
voor mannen, in principe on
gewenst is. Dat is, aldus een
woordvoerdster, ook de lijn
van de totale FNV.
Secretaris H. Daim van de
christelijke werkgeversorga
nisatie NCW vindt de wens
van de FNV niet passen in
een tijd waarin overheidsin
vloed en wettelijke belemme
ringen moeten worden terug
gebracht. „Het sociale beleid
Kappeijne van de Copello:
wordt geregeld in de onder
neming. Dat moet je niet via
een wet optuigen. Bovendien
staat het haaks op de opvat
ting van de FNV dat de soci
ale partners meer verant-
woordlijkheid moeten dragen
in de eigen onderneming",
zegt Daim.
Toeslagen
Hij voegt er verder aan toe,
dat bedrijven en instellingen
veelal noodgedwongen ge
bruik moeten maken van
nachtarbeid. „Men voert dat
niet zomaar in. De kosten per
uur zijn 's nachts, door in de
CAO opgenomen toeslagen,
voor de werkgever aanzien
lijk hoger dan de arbeidskos
ten overdag. Die toeslagen
zijn bruto nogal hoog omdat
de beloning anders groten
deels teniet gedaan wordt
door het hoge belastingtarief
dat daarvoor geldt".
Erg gelukkig is het NCW
overigens niet met het ver
gunningenstelsel dat vrou
wen in nachtdienst moet toe
laten. De NCW vindt het niet
wenselijk dat er wéér een
wettelijke regeling bijkomt.
„Het past niet in het streven
naar deregulering", aldus
Daim.
.proefperiode.
De vrouwenbeweging, voor
stander van een totale ophef
fing, vindt dat het verbod op
nachtarbeid door vrouwen de
gelijke behandeling van
mannen en vrouwen in de
weg staat. Ook CNV-bestuur-
der Van der Kamp beaamt
dit. „Wij zijn voor gelijke be
handeling van mannen en
vrouwen, dus ook als het
nachtarbeid betreft. Niet al
leen om die reden moet het
verbod, zij het geleidelijk,
worden opgegeheven, maar
ook omdat de Europese richt
lijnen betreffende gelijke be
handeling van mannen en
vrouwen dit voorschrijft".
De FNV vreest echter dat
door het openstellen van
nachtarbeid voor vrouwen,
nu ook vrouwen te maken
krijgen met de slechte ar
beidsomstandigheden waar
mee mannen kampen.
Noodzaak
Volgens een woordvoerdster
van het FN V-vrouwensecre
tariaat zal in die gevallen,
waarin kan worden aange
toond dat nachtarbeid nood
zakelijk is, de toegang tot dat
werk voor mannen en vrou
wen gelijk moeten zijn. „Een
voorwaarde is bijvoorbeeld
dat iedereen veilig op zijn
werk kan komen. Je kunt
niet van een vrouw verlan
gen dat zij na haar werk
rond middernacht bij een
bushalte gaat staan. Het orga
niseren van vervoer door de
werkgever van en naar huis
zou een mogelijkheid zijn.
Ook zijn er gevallen bekend
dat vrouwen die 's nachts
werken, na afloop van hun
werk een taxi op kosten van
de werkgever mogen ne
men". Ook de arbeidsomstan
digheden zullen moeten wor
den bijgesteld, meent de
FNV.
Het openstellen van nachtar
beid voor vrouwen kan vol
gens de CNV-bestuurder Van
der Kamp een positief effect
hebben op de verbetering
van de arbeidsomstandighe
den: „Onderzoek heeft bij
voorbeeld uitgewezen dat
vrouwen van bepaalde ge
vaarlijke chemische stoffen
meer last hebben dan man
nen. Door de veiligheidsnor
men voor dergelijke stoffen
terug te brengen tot het laag
ste niveau, profiteren daar
ook mannen van", aldus Van
der Kamp. Ook het CNV wil,
evenals de FNV, dat de on
dernemingsraad van een be
drijf kan meepraten over toe
lating van vrouwen tot
nachtarbeid. „Maar een ver
gunning van de arbeidsin
spectie blijft noodzakelijk",
vindt van der Kamp.
Arbeidswet
Het verbod voor vrouwen om
nachtarbeid te verrichten is
een van de uitvloeisels van
de eerste parlementaire en
quête naar de werkomstan
digheden van arbeiders in de
Nederlandse bedrijven, aan
het eind van de vorige eeuw.
Naar aanleiding van dit on
derzoek werd in de later op
gestelde Arbeidswet (1919)
een verbod voor nachtarbeid
door vrouwen opgenomen.
Deze bepaling geldt momen
teel alleen nog fabrieken en
werkplaatsen.
In de verpleging bijvoor
beeld, werken van oudsher
vrouwen wèl 's nachts. Dan
is er nog de dienstverlenende
sector, waar totaal slechts
1.100 vrouwen nachtarbeid
verrichten, onder wie 850
vrouwen in de binnenvaart
en ongeveer 100 vrouwen in
de luchtvaart.
'Bij wijze van experiment
wordt er momenteel in een
aantal industriële bedrijven 's
nachts door vrouwen ge
werkt. Aan het experiment is
de introduktie van vrouwen
in traditionele „mannenbe
roepen" gekoppeld. Dat laat
ste leidde er onder meer toe
dat bij 'Hoogovens sanitaire
voorzieningen voor vrouwen
moesten worden aange
bracht. Over het algemeen
werd echter bij geen enkel
experiment nadere voor
waarden gesteld. Wel moes
ten de aanwezige mannen
terdege worden voorbereid.
De recente experimenten
met vrouwen in nachtarbeid,
kwam in de meeste gevallen
op uitdrukkelijk verzoek van
de vrouwen tot stand. De er
varingen zijn tot nu toe over
het algemeen positief.
Radicaal
Vergunningen om vrouwen
toe te staan nachtarbeid in
fabrieken en werkplaatsen te
verrichten, blijven volgens
de staatssecretaris voorlopig
(drie jaar) nog noodzakelijk.
Het radikaal opheffen van
het verbod kan volgens haar
niet voldoende waarborgen
dat vrouwen niet in arbeids
omstandigheden terechtko
men die voor hen ongunstig
zijn. „Op die wijze zou name
lijk geen toetsing vooraf door
de Arbeidsinspectie kunnen
plaatsvinden van de omstan
digheden waarin vrouwen
deze arbeid gaan verrichten.
Dit heeft tot gevolg dat vrou
wen in de periode, die ligt
tussen het constateren van
bepaalde tekortkomingen in
de arbeidsomstandigheden en
het rechtzetten van deze te
kortkomingen wel al werk
zaam zijn in de betreffende
ongunstige situatie", aldus de
staatssecretaris in haar toe
lichting op het wetsvoorstel.
Maar er spelen ook andere
motieven een rol, zo geeft de
staatssecretaris in haar nota
toe: er zijn nogal wat onze
kerheden wat de maatschap
pelijke gevolgen zullen zijn
van de intreding van de
vrouw in een tot nu toe typi
sche mannengemeen
schap.
MARGA RIJERSE
leja
TEGEN het bezoek dat koningin Beatrix en prins Clatgn e
de komende lente aan het Vaticaan gaan brengen als oi|utrai
deel van hun officieel staatsbezoek aan Italië heeft de Saaar
kundig Gereformeerde Partij overwegende bezwaren.Hvarr
staatsbezoek stond aanvankelijk voor vorig jaar al ofan
agenda, maar moest worden uitgesteld wegens de ziektefan^c
prins Claus. Ook toen al tekende voorman ir. Hendrik^ Dt
Rossum van de SGP protest aan. Hij overweegt nu, ev$n vo
in 1982, een lange serie vragen te stellen, want de antwand
den die minister Van den Broek van buitenlandse zP'nst
hem indertijd heeft gegeven, vindt hij „ontwijkend en <|et w
gisch". Hij maakt er zich vooral zorgen over dat tijdenf"**"""
verblijf van de paus in ons land in mei volgend jaar, waf
ook een bezoek zal worden gebracht aan de koningin
functies van geestelijk en wereldlijk leider door elkaar zii H
worden gehaald.
De regering heeft Van Rossum in 1982 geantwoord, dat
staatsbezoek aan het Vaticaan gebruikelijk is in samenlj
met een officieel bezoek aan Italië. Daarbij gaat het om
uitsluitend wereldlijke aangelegenheid, die niets van
heeft met religieuze zaken. Terloops heeft minister Vanj
Broek het SGP-kamerlid er tevens op gewezen, dat
liefst 106 landen diplomatiek vertegenwoordigd zijn in
Vaticaan.
VEEL Nederlanders, de meeste ongetwijfeld, zullen aat J
bezwaren zoals die nu opnieuw door fractievoorzitter Pe
Rossum zijn geformuleerd, met een schouderophalen ofp.oe^
een licht gevoel van irritatie voorbijgaan. Bij haar ove|ls*e
gingen telt voor de SGP natuurlijk het zwaarst, da$a*€
rooms-katholieke kerk haar inziens niet de juiste is en M"
in haar ogen vijandig aan het protestantisme, zoals dat |°°r
de leden van de SGP wordt beleden. kade
ONTMOET koningin Beatrix de paus straks in zijn furfan
van geestelijk leider, dan is dat in de ogen van de SGP |eg"
n
fob'
der meer fel te veroordelen. Als het zou gaan om een
moeting van twee staatshoofden, dan valt dat bij de 3
echter evenmin in goede aarde. De heer Van Rossum wijl1]"
dan op, dat het Vaticaan maar 44 hectare beslaat, terwijl Pa.
nige boer in ons land méér grond bezit. Een opmerking'11 J1
niet zonder humor is, maar ook wat gedurfd als men Pen
realiseert dat de SGP in de Tweede Kamer door drie i
vertegenwoordigd is.
De SGP zou zich moeten realiseren, dat een ontmoi
tussen de paus en koningin Beatrix een vorm van doodi
male hoffelijkheid is, zoals de koningin ook ongetwijfeli
Dalai Lama van Tibet zou ontvangen als hij naar ons
zou komen. In dit soort gevallen geven het protocol ei
maatschappelijke fatsoensnormen de doorslag. Nederlani
in deze tijd in geen enkel opzicht gebaat bij de voortzet
van een godsdienststrijd, die in ons land gelukkig alll
voorbij is.
zon
Meer
Na een nacht met veel bewolJ
king en kans op nog wat re
gen, wordt voor morgen droog
weer verwacht en komt er ge
leidelijk meer zon. Na het
voorbijtrekken van een de
pressie, die vanmorgen boven
het midden van de Noordzee
lag, breidt een hogedrukgebied
ten zuidwesten van Ierland
zijn invloed naar Scandinavië
uit. De wind gaat uit richtin
gen tussen noord en noordoost
waaien en voert drogere lucht
aan. De wind is matig, aan de
kust af en toe vrij krachtig.
Vannacht daalt de tempera
tuur tot omstreeks 12 graden,
voor morgenmiddag worden
temperaturen rond de 21 gra
den verwacht.
Vooruitzichten voor
de vakantielanden
Zuid-Scandinavië, Denemar
ken:
Overwegend zonnig, in Dene
marken enkele wolkenvelden.
Middagtemp. 20 tot 24 gr.
Britse Eilanden
In het noorden en oosten wol
kenvelden, overigens vrij zon
nig. Middagtemp. van 17 gr in
het noorden en bij de oostkust
tot 19 a 24 gr elders.
Noord-Duitsland:
Perioden met zon maar ook
bewolking. Vrijwel overal
droog. Temp. 19 tot 24 gr.
Westelijke helft van Frank
rijk:
Vooral bij zee flinke zonnige
perioden en droog. Middag
temp. 20 tot 25 gr.
Oostelijke halft van Frank
rijk, Zuid-Duitsland:
Half tot zwaar bewolkt. Moge
lijk enkele buien, vooral don
derdag. Middagtemp. rond 22
gr, langs de Middellandse Zee
echter tot 27 gr.
Alpengebied:
Veranderlijk bewolkt. Vooral
in de middag en avond enkele
buien, soms met onweer. Mid
dagtemp. op laaglandniv
van 2Q gt aan de Alpen-noi
zijde tot 27 gr aan de Alj
zuidzijde. Nul-graden-gr
van 3000m hoogte in
noordwesten tot 3500m hoi
in het zuidoosten.
Spanje, Portugal:
Bij de Pyreneën wat bew
king, overigens zonnig, ft
dagtemp. van rond 23 gr la
de noordkust tot ongeveer
langs de oost en zuid-kust
30 a 37 gr in het binnenlar
Italië en de Adriatis(H^
kust:* jbru
Vooral in het noorden en|mo'
het Midden-Italiaanse baStaa
land s' middags en s' avojten
regen of onweersbuien, s(ime|
onweer. Vooral in de kuststL:*e
ken en in het zuiden 1
imorgen 07.00 il
Max Min N*17-
tamptemp t> 1
„den
tot
WOI
.zigÉ
2 die
tie
zesl
staé
der
elk
om
dez
krij
ver
'tore
moi
loo]
;we<
!her
iv.bew. 16 10
23 15 0.2
22 Ö.8
16 0.3
Las Palmas onbew.
