Mary Decker en het
ongezond volharden
kano-finale
Annemiek Derck
in gedevalueerde 8
OLYMPISCHE
SPELDJESRAGE WERKT VERSLA VEND
aardbeving
treft r!
schietgebiecj
Lichte
CeidócSotwcmt
DINSDAG 7 AUGUSTUS 1984 PAG
Atlete Puck van Duyne-Brouwer:
Huilen voor het défilé"
NOOTDORP De politie
macht bezweek tijdens de
massale huldiging van Puck
van Duyne-Brouwer bij haar
thuiskomst van de Olympi
sche Spelen in 1952, nadat in
Helsinki de zilveren medaille
op de 200 meter was vero
verd. Destijds woonde Puck
van Duyne in Leidschendam,
nu aan de Sportparkweg in
Nootdorp.
„Er was toen nog geen televi
sie. Mijn ouders kregen de ou
ders van Fanny Blankers-
Koen op bezoek en volgden
de verrichtingen met een oor
aan de radio. Nederland had
de pech dat Fanny niet aan de
start zou komen. Ze was wel
in Helsinki, maar had laast
van steenpuisten. Ook Willem
Slijkhuis moest door een
achillespees-blessure langs de
kant blijven".
„Ik zal de Spelen nooit verge
ten. Van onze begeleider, wij
len Jo Moerman, mocht ik
niet aan het défilé deelnemen.
Ik moest mijn krachten spa
ren. Daar was ik helemaal ka
pot van. Als een klein kind
ben ik toen gaan huilen en
daardoor mocht ik alsnog
meelopen. Ik was een jonge
eend in de bijt en niemand
had op die zilveren plak gere
kend. En dan te weten dat ik
pas op achtienjarige leeftijd
met atletiek was begonnen.
Dat was in 1948, Fanny Blan-
kers-Koen had zojuist in Lon
den viermaal goud gewonnen.
Op het filmjournaal had ik
haar prestaties gezien. Vanaf
dat mement stond voor mij
vast dat ik ook aan atletiek
zou gaan doen. Vier jaar later
was ik met Fanny samen op
de Spelen", aldus Puck van
Duyne-Brou wer.
In 1956 vonden de Spelen
plaats in Melbourne. Een deel
van de Nederlandse ploeg was
daar al aanwezig toen Neder
land zich terugtrok in ver
band met de Russische inval
in Hongarije. Terug in Neder
land stopte Puck van Duyne-
Brouwer met de wedstrijd
sport. „Er is niemand geweest
die ooit heeft gevraagd of ik
op één of andere manier nog
bij het atletiek betrokken wil
de blijven. Ik volg de sport nu
slechts erg oppervlakkig. Ik
zit natuurlijk voor de televisie
als er atletiek is. Ik hoop dat
de atleten in Los Angeles net
zoveel inzet tonen als daar
voor. Naar de limieten willen
ze allemaal erg hard toewer
ken. maar is eenmaal de uit
zending een feit, dan preste
ren ze een stuk minder en dat
is toch ergens jammer".
Puck van Duyne-Brouwer
had erg veel voor haar sport
over. Voor de Olympische
Spelen van 1956 nam ze auto-
rijles. Maar naar een paar les
sen stopte ze. Door de bewe
gingen met het bedienen van
gas, rem en koppeling kreeg
ze spierpijn. Dat zou een ver
keerde uitwerking kunnen
hebben. Na de Spelen haalde
ze alsnog, in één keer, haar
rijbewijs.
Puck van Duyne-Brouwer:
„Ik had best eens op een tar-
tanbaan willen lopen. Dat was
er voor ons niet bij. Ook het
materaal, de spikes, waren
nog niet van deze kwaliteit.
De hedendaagse sporter moet
dan veel trainen - ik deed dat
maar twee keer in de week -
maar heeft het ergens toch
niet zo slecht. De sport kost
hen niets".
„Na de Spelen van 1952 stond
er een grote advertentie in de
krant van het modehuis Voss.
Daarin een grote foto van mij
tijdens de Spelen met als
tekst: „Net als zij is Voss altijd
de eerste". Je omgeving wist
toen al te vertellen dat je de
nodige kleren had gehad van
het modehuis. Maar nee hoor,
nog geen blouse. Dat is nu na
tuurlijk wel anders voor de
topsporters".
ARTHUR VAN RIJSWIJK
LOS ANGELES „Speldjes,
heb je nog speldjesDeze
vraag word je, wanneer je her
kenbaar bent aan een olym
pisch label, misschien wel der
tig keer per dag gevraagd.
Want het verzamelen van
olympische speldjes is deze da
gen in Los Angeles uitgegroeid
tot de nieuwste mode.
In Amerika is deze rage rela
tief nieuw. Europa kende ja
ren geleden al de fanatiekste
verzamelaars, maar de Vere
nigde Staten waren onbekend
met het fenomeen dat nu met
een een stormachtige groei
doormaakt. De nieuwste trend
sedert de opkomst van het
•break-dansen, wordt de verza
melwoede al genoemd.
Naar schatting zullen tijdens
deze Spelen zo'n vier miljoen
speldjes verhandeld worden
en nu al is een na-olympische
beurs gepland in het giganti
sche Roie Bowl-stadion. „Het
werkt verslavend", zegt één
van de handelaren, die zich
slechts identificeert als Den-
nis, „als je je eerste speldje
hebt geruild, ben je er aan ver
slaafd".
Eén van die fervente, verza
melaars is ook Joe Stewart,
een man van naar schatting 55
jaar. Hij is, bij het atletendorp
in Los Angeles één van de fa
natiekste „speurders" naar
nieuw materiaal. Zelf heeft hij
speldjes uit Tsjecho-Slowakije
in de aanbieding. Die werden
al gemaakt voordat bekend
was dat de Oosteuropeanen
Los Angeles zouden mijden.
„Ik heb ze uit Praag meege
smokkeld", geeft Joe Stewart
met enige trots toe. „Als ze me
er mee gesnapt hadden, was ik
gegarandeerd voor twintig jaar
de gevangenis in gegaan
De dankbaarste handelaren
voor de veteranen zijn kleine
kinderen, die zonder dat ze
het zelf weten, speldjes in hun
bezit hebben die voor de ver
zamelaars grote waarde heb
ben. Stewart aarzelt niet han
del te drijven met de jeugd. In
ruil voor een waardevol speld
je biedt hij vier of vijf anderen
aan. Stewart: „Het lijkt mis
schien afzetterij, maar ik doe
er niemand kwaad mee. De
kinderen beseffen niet welke
speldjes ze in hun bezit hebben
en ik geef ze er toch vaak vier
of vijf anderen voor in de
plaats, dan zijn ze de koning te
rijk. Daar hoeft dus eigenlijk
geen mens kwaad om te wor
den
Politie-agenten, bedienend
personeel, verzamelaars en at
leten vragen om speldjes aan
iedereen van wie ze ook maar
vermoeden dat hij uit een
vreemd land komt. „Ik heb er
zesduizend", meldt Dennis
trots, „en ik handel er in se
dert de Olympische Spelen
van Montreal 1976".
Eén dezer dagen sprak een
jeugdige verzamelaarster in de
studentenwinkel bij het olym
pisch dorp een man aan en
vroeg om een speldje. De man
stak doodrustig een hand in de
zak en overhandigde h?t meis
je een speldje en de man wilde
er niets voor terug. Het arme
meisje viel bijna in zwijm toen
ze bemerkte dat de man die ze
aansprak Prins Albert van
Monaco bleek te zijn. Binnen
de kortste keren ontstond er
een oploop van om speldjes be
delende mensen rond de ko
ninklijke gast.
Bijzonder in trek zijn in Los
Angeles de speldjes van de na
tionale comité's van Israël,
Roemenië en China. Chinese
speldjes brengen op de open
bare markt zelfs 200 dollar of
meer op. De duurste speldjes
zijn afkomstig van Coca Cola.
Die worden verkocht voor
1500 dollar per stu.
speldje toont Sam, de
van de Spelen met
vlerk een blikje cola. I
naar schatting slecfc.
exemplaren op de marl
het organisatiecomité 1
verbood de productie AJNt
dingen omdat het verftrlanc
met de officiële masci Mari
clame te maken. Eenen E
speldje van de drank't van
gaat eveneens grif
hand voor 500 c/o77aiP*a
spronkelijk was het spgl vas
leen uitgedeeld aan vemori
mers van de firma. f}ie ei
handelaars hebben er fun
ondertussen de hand o/je_
te leggen en doen er gó
ken mee. olgor
GIEL HEI
Iglij!
LOS ANGELES Een!;™
te aardbeving heeft .en
olympische schietgebieq nj(
kilometer ten noordq
van Los Angeles, getr<t hi
De aardschok had een ki Bc
van 4,5 op de schaalort
Richter. Er gebeurden ;env
persoonlijke ongelukkere al
schietbaan in Chino wai. 1
sloten. Het episch eerr~~~
van de aardbeving lag i!»^E
bewoond woestijngebied^-
Simone Schilder
uitgeschakeld
LOS ANGELES Het
pisch demonstratietoernt-
voor de Nederlandse tL^
ster Simone Schilder MP
eerste ronde al voorbij. 1^^
jarige Beverwijkse trof
slecht dat ze meteen teg»
als vijfde geplaatste A'
kaanse Andrea Leand ft
aantreden. Simone ScK
gaf goed partij tegen de^^
mer 29 van de wereldrarCl^
Toch verloor ze met 6-4,
LOS ANGELES Doffe
ellende is Mary Decker
nooit bespaard gebleven.
Maar hoe dieper het dal is
waarin zij valt, hoe glo
rieuzer zij zich pleegt te
herstellen. Die weten
schap is in feite het enige
houvast, vlak voor haar
eerste olympische start.
De afgelopen weken kunnen
tekenend worden genoemd
voor de sportcarrière van de
tweevoudig wereldkampioene.
Drie weken geleden speelde
de boze gedachte door haar
hoofd dat zij voor de vierde
keer de Spelen zou moeten
missen. Een ontstoken achil
lespees ontnam Mary Decker
de mogelijkheden tot hardlo
pen. De vrees voor wéér een
operatie was groot. Na een ge
sprek met haar artsen werd
besloten de kwetsuur met een
injectie op te lossen.
Een verdunde dosis cortisone
werd op 18 juli in het pijnlijke
lichaamsdeel gespoten. Een ge
neesmiddel waaraan onder
meer de voor topsport onge
schikt verklaarde Jos Her
mens nog met afschuw terug
denkt. Bij een eventuele ge
slaagde greep naar goud volgt
bovendien de dopingcontrole.
Decker: „Het was een zeer
lichte oplossing die volgens de
artsen binnen twee weken uit
mijn lichaam is verdwenen.
Het was de meest pijnlijke in
jectie die ik ooit heb gehad. De
dag er na heb ik enorm moe
ten lijden; ik was depressief en
had de Spelen al opgegeven.
Het herstel volgde echter snel.
mede door zwemoefeningen, al
acht ik het een wonder dat ik
deze week kan starten".
Geheel in stijl vestigde zij twee
weken later in haar woon
plaats Eugene een nieuw we
reldrecord op de nog onder
ontwikkelde 2000 meter. Te
kenend voor de volharding
voor de frêle, 26 jaar jonge at
lete. Maar het geeft ook een
duidelijk beeld van de onge
zond fanatische wijze waarop
zij. uitgerust met de grootste
maat oogkleppen, haar sport
bedrijft.
Op elfjarige leeftijd vulde ze
een paar verloren uurtjes met
een cross country-wedstrijd,
die prompt een overwinning
opleverde. Vanaf dat moment
was ze nog moeilijk af te stop
pen. Enige tijd later liep Mary
Decker in één weekeinde een
marathon en twee baanwed-
strijden. Een dag later lag zij
onder het mes voor een blin
dedarm-operatie. Zij trainde
als een volwassene; geen mens
die het nog in volle groei zijn
de kind tegen zichzelf in be
scherming nam.
Mary Decker kwalificeerde
zich als dertienjarige voor de
Olympische Spelen in Mün-
chen, maar kinderarbeid is
daar op die leeftijd nog niet
toegestaan. Twee jaar later
vestigde zij drie wereldrecords
en boekte ze winst in de inter
land tussen de Verenigde Sta
ten en de Sovjet-Unie. Daar
mee werd de glorieperiode
voorlopig afgesloten.
Scheenbeen
In het jaar dat haar onoplet
tende ouders uit elkaar gingen
(1976), kreeg Decker een ge
heimzinnige scheenbeenaan
doening. Ze kon amper een
rondje om het huis strompelen.
Geen enkele behandeling
hielp, totdat de Nieuwzeeland-
se loper Dick Quax haar een
behandeling aanraadde die hij
zelf eerder al met succes had
beproefd. Operaties in 1977 en
1978 maakten Decker weer be
drijfsklaar. Inmiddels was er
alweer een Olympiade verstre
ken en haar voorbereiding op
Moskou werd teniet gedoen
door de boycot van de toenma
lige president Jimmy Carter.
Het voorkomen van blessures
is sind die tijd een essentieel
onderdeel in het sportleven
van Mary Decker geworden.
Ze zegt daarbij het geluk te
hebben gehad tegen basketbal
trainer Dick Brown te zijn op
gelopen. „Ik wil zo blessure-
De kanovaarders hebben op het Lake Casitas veel hinder van de smog.
LAKE CASITAS Anne
miek Derckx heeft zich
rechtstreeks geplaatst
voor de finale K 1 500 me
ter van het kano-toernooi.
Gisteren werd zij op Lake
Casitas in de series derde.
Een klassering die juist
voldoende was om de
eindstrijd direct te berei
ken. Overigens zal in de
.K 1-klasse dames de echte
strijd pas worden geleverd
als vrijdag het startschot
voor de finale wordt gege
ven. Van de elf ingeschre
ven deelneemsters gaan er
via series en een herkan
sing namelijk niet minder
dan negen over naar de
eindstrijd.
Gert-Jan Lebbink en Ron
Stevens plaatsten zich direct
voor de halve finales K 2 500
meter, die morgen worden
gevaren. De Nederlanders
werden derde in hun serie
waarin zeven boten startten.
Ook voor Lebbink en Ste
vens, voor wie de K 2 1000
meter overigens het hoofd
nummer is, begint de ware
strijd pas later. Van de 21 bo
ten, die in drie series start
ten, gaan er namelijk acht
tien over naar de volgende
ronde.
Ook het kano-toernooi heeft
aanzienlijk onder de afwe
zigheid van de Oostbloklan
den geleden. Van de 27 win
naars van eremetaal op de
kajaknummers tijdens de
wereldkampioenschappen
van 1983 in Tampere ontbre
ken er maar liefst negentien
op Lake Casitas. Op de Roe
meense K 4 1000 meter na
moesten alle winnaars van
het goud verstek laten gaan.
De Nieuwzeelander Ian Fer
guson is de enige winnaar
van een zilveren medaille
van Tampere die aan d^
len deelneemt. Van de^
nalisten van de titelw^f t*
den in Finland ontbrel 3-2
32 bij het kanotoernot de
1984. De
Het niet-deelnemen
Oosteuropese landen
in dat Annemiek DercBpele
de K 1 dames 500 metej sle(
strijd hoeft te leveren ntoer
Oostduitse Birgit Fischerik;
de Bulgaarse Banja Geit eer
die goud en zilver wen", 1<
Ook de Hongaarse Ev|den.
kusz en de Russische C
Aleksejeva, vierde en
in de eindstrijd, ontbre^G
Gertjan Lebbink en Ror
vens behoeven op de K
en 1000 meter dit keij^Q
Oostduitse combinatie L va
Fischer/Andre Wohllelj -
de Russische K 2 Vla 1
Parfenovitsj/Sergej Sof®*1»
ta, die in Finland goe^da
ren voor respectiéde
tweemaal goud en twech
zilver, niet te vrezen, wi
vrij mogelijk blijven, maar ik
heb de neiging mezelf voorbij
te lopen. Brown brengt me op
dergelijke momenten terug in
de realiteit". Vele massages en
ruggegraatbehandelingen vul
len de tijd tussen de trainingen
die zo ontspannen mogelijk
dienen te zijn. Meer dan ne
gentig kilometer per week
loopt Decker niet; heuvelaf
waarts rennen is uit den boze.
Van een wetenschappelijke
aanpak moet ze niet veel heb
ben. „Ik probeer te ontspan
nen en de negatieve dingen
die over mij worden gezegd en
geschreven te negeren. Als je
iets wilt presteren, dan kun je
dat ook. Je moet er alleen
hard voor werken om het te
krijgen. Veel mensen willen
echter graag negatieve dingen
met mij zien gebeuren. Ik
weet niet waarom".
Bevrijdend
Wat eventueel olympisch goud
voor haar gaat betekenen,
weet ze niet. „Misschien geeft
het een bevrijdend gevoel. Mo
menteel is het het belangrijk
ste in mijn leven". De sport
carrière gaat voor alles, zoals
marathonloper Ron Tabb on
dervond. Het huwelijk tussen
beiden duurde slechts enkele
weken, toen hij al afknapte op
het eenzijdige leven van Dec
ker. Zijn geestelijk herstel
duurde lang; Mary Decker
vervolgde haar sportieve op
dracht met dezelfde overgave.
Volgend jaar wil ze trouwen
met de Britse discuswerper Ri
chard Slaney, die naast haar
het postuur heeft van een
blanke hulk.
Van al de publiciteit rond haar
persoontje merkt de volledig
van de buitenwereld afge
schermde Decker niets.
Brown: „Ze is de meest be
schermde atlete in de westerse
wereld". Ze volgt zelfs de Spe
len amper om haar concentra
tie niet te verstoren. Haar eni
ge contact met de media in de
afgelopen tijd, bestond afgelo
pen week uit een korte pers
conferentie. Zelfs de reuze-
schilderingen met haar beelte
nis op verschillende gebouwen
lijkt daardoor in elk geval op
één afstand vrij spel te heb
ben.
„Ik denk niet dat het toeval
is", zegt Decker ten aanzien
van Budd's nieuwe nationali
teit. „Het zou wat slimmer zijn
geweest als zij het eerder had
gedaan. Zij heeft geluk gehad.
Er zijn vele Zuidafrikanen die
hier niet mee mogen doen. Zij
heeft zeer veel talent en komt
hier voor hetzelfde als ieder
ander. Persoonlijk ken ik haar
Geld
Over de verdiensten van atle
ten doen tegenwoordig de
wildste verhalen de ronde. Zo
werd Decker gevraag^ of het
vooruitzicht van vijftien mil
joen dollar na een gouden plak
geen erg grote druk op haar
heeft gelegd. „Ik heb ten aart
zien van de Spelen helemaal
niet aan geld gedacht. Er is bo
vendien niemand die mij zo
veel geld heeft beloofd. Ik
concentreer me alleen maar op
die medaille".
Decker weigerde na haar op
zienbarende zeges in Helsinki
haar bekendheid in royale
cheques om te zetten. „Ik loop
voor mijn plezier, dat zit in
me. Misschien ben ik daarin
wat conservatief. Maar ik ben
ook bang voor nieuwe blessu
res. Bij veel starts zijn de her
stelfases kort en worden de ri
sico's groter. Bovendien zijn er
via sponsoring ook goede mo
gelijkheden om geld te verdie
nen".
Volgens de verstokte olympi
sche baasjes moet Mary Dec
ker zich amateur noemen,
hoeveel ze ook verdient. „Als
ik bijvoorbeeld inkopen doe en
mijn cheques invul, dan schrijf
ik als beroep „atlete". Dat ben
ik namelijk. Ik ben de hele
week met mijn sport bezig.
Vijf dagen in de week trainen
en daarbij de wedstrijden".
De voorvechtster van het op
nemen van lange afstanden
voor dames in de atletiekpro-
gramma's is voorlopig niet van
plan een einde te maken aan
de merkwaardige combinatie
van lijden en gloreren. „Tus
sen de 25 en 30 jaar moet ik op
mijn sterkst zijn. In de nabije
toekomst zal meer gelopen
gaan worden op de vijf en tien
kilometer; de tijden zullen
dramatisch sneller worden. In
die ontwikkeling wil ik bijdra
gen".
ROB VELTHUIS
Mary Decker":
„Ik heb ten
aanzien van
de Spelen
helemaal niet
aan geld ge
dacht".
in Los Angeles, gaan aan haar
voorbij. „Het is net iemand an
ders. Het zou ook iemand an
ders kunnen zijn. Ik zit mo
menteel in mijn eigen kleine
wereldje. Ik sluit mezelf mo
menteel van iedereen af. Het
is me tot nu toe altijd gelukt
om me te concentreren op één
ding".
Zoals vorig jaar in Helsinki.
Nadat Decker voor het eerst
een blessurevrije voorberei
ding had, won ze in sensatio
nele races zowel de 3000 als
1500 meter. De sterke Oost-
blok-concurrentie werd daar
mee op haar nummer gezet. In
Los Angeles start ze slechts op
de 3000 meter. Nog eens drie
races over de helft van die af
stand achtte zij een te zware
belasting. De ex-Zuidafrikaan-
se en thans voor Groot-Brit-
tannië startende Zola Budd
