JTj
ie begeleidt de jeugd
kis de schoolbioloog
wordt afgesneden
Omwegen
icntrale rol voor provincies in milieubeleid
PAGÜf
DEN
QeidódQowiaiü
DINSDAG 31 JULI 1984 PAGINA S
f^KUNi
KUNNEN ER EVEN OVER PRATEN NU ER RUST HEERST AAN HET ONDERWUSFRONT
UI
Op mijn omwcfji'n door stud on land
kom ik graag monson togon. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen Al
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10. llonr Ton l'irlcr*
de schoolgaande jeugd
,ft vo voor geruime tijd van
het i (lager) onderwijsfront
e 't teruggetrokken en er
ost «npauze is voor het onder-
10r«jend personeel, mogen we
ar w °genblik een zorgelijke
veeri *aten va^en °P de h6"
nenjJgde sector der schoolbio-
20 in- ^an overheidswege
11 4i'den z'j ..milieu-educatie-
^medewerkers" genoemd,
irmee maar gezegd wil
dat het Rijk de schoolbio-
niet als vakonderwijzer
ist te erkennen, er nau-
ijks of geen geld voor
r heeft, en hem ook niet
onderbrengen in de
sjfcolbegeleidingsdiensten
len n sinds kort wel worden
aanfibsidieerd. In dit koele
whoilzog volgen de meeste Ne-
houjandse gemeenten, maar
22 sffjt enkele maanden gele-
>en. in het orgaan „De Ne-
landse gemeente" werd
/eerd „dat waar schoolbio-
^n goed functioneren de
Wielingen in parken en
ntsoenen niet toenemen",
s dit^foor enkele gemeen-
aanleiding om voorgeno-
n bezuinigingen op het
£lbiologenwerk te ver
eren of zelfs bijna ge
le schrappen.
■ht gesteld
ar het blijft slecht gesteld
Lt de schoolbioloog, die nu
E ook met vakantie is ge-
n. Van de 60 schoolbiolo-
idiensten in ons land
igden er 16 te zullen sneu
en. Inmiddels zijn 6 daar-
i van de ondergang gered
in andere gevallen wordt
ir alternatieven gezocht,
ït zelden wordt gesteld,
wat de schoolbioloog kan,
[onderwijzer ook kan doen.
(fitdaati, de schoolbioloog
't steeds minder les en in
het onderwijs beperkt hij
zich steeds meer tot onder
steuning en begeleiding van
de leerkrachten. De school
bioloog is Piet Patat die
slechts voorbakt. Maar vaak
is het korstje van het produkt
dan al goudkleurig en kro
kant. Dat is dan toch de
voorbereidende verdienste
van de dienst die zoveel bio
logie in de frituurpan doet.
In feite zitten veel scholen,
vooral in de randstedelijke
agglomeraties, om schoolbio-
logen te springen, want de
„biologische" begeleiding van
de jeugd kan niet louter door
de leerkrachten vervuld
worden. Laten we eens zien,
hoe in Leidschendam met
deze materie wordt omge
sprongen.
Bioloog Hans Berkhuizen
werkt samen met collega
Martin Wink als schoolbio-
loog-vrijwilliger voor de
Leidschendamse Plantsoen-
wacht die een tijd geleden
begon met excursies voor
scholen naar het heempark
„Rusthout" en naar slootjes.
handen, maar haar voor
naamste doelstelling is: „be
scherming van het openbaar
groen door opvoeding tot na
tuurbescherming, waarbij de
hulp van het onderwijzend
personeel onmisbaar wordt
geacht". Hans Berkhuizen
werkt in elk geval bijzonder
aanstekelijk. Hij en zijn colle
ga willen 't liefst de hele
Leidschendamse jeugd mee
slepen, maar omdat dit een
onmogelijke opgave zou zijn
is hun „begeleiding" beperkt
tot excursies voor de 2e, 4e
en 4e klassen van alle scho
len. Berkhuizen zelf vertelt
iets over zijn Plantsoen-
wacht-activiteiten.
Kinderen op „slootjes-avontuur".
„De klassen waarmee we op
excursie gaan zijn, uiteinde
lijk, wild enthousiast over
hun slootjes-avontuur. Ze
krijgen op school eerst alle
maal een door de Plantsoen-
wacht vervaardigde lesbrief,
waarin bijvoorbeeld wordt
gevraagd wat de kinderen in
een sloot verwachten aan te
treffen. De reacties zijn aan
vankelijk verdeeld: de echte
hengelaars onder hen zien al
leen maar vissen, anderen
vinden een sloot maar niks,
die is vies. Maar als we óp
een ochtend of middag met
schepnetten en emmers op
stap gaan, verandert de stem
ming op slag. Dan moet je ze
eens geconcentreerd bezig
zien zijn". Terug 'op school
worden de gevangen diertjes
als kostelijke attracties aan
een nader onderzoek onder
worpen. Watertorren, larven,
bloedzuigers, schrijvertjes, en
noem maar op, worden in het
aquarium losgelaten. Dan
wordt er verder over ze ver
teld. Later wordt het sloot-
volkje weer naar z'n natuur
lijke omgeving terugge
bracht. Zo, baanbrekend,
werkt de biologische slootjes-
excursie van Hans Berkhui
zen.
Gemeentelijke Plantsoenen
dienstman A.F. van Wierin-
gen is secretaris van de
Plantsoenwacht: „Zo gaat het
dus, en het gaat prima. Maar
eigenlijk zou iedere onder
wijzer, ongeacht zijn kennis
hieromtrent, deze excursies
kunnen begeleiden. Toch be
seffen wij heel goed dat de
mogelijkheid van drempel
vrees (het is weer even an
ders dan voor de klas staan)
en eventuele onduidelijkhe
den aanleiding kunnen ge
ven tot een behoefte aan as
sistentie. Welnu, hierin kan
door de twee vrijwilligers
Berkhuizen en Wink worden
voorzien. Maar wij weten, dat
er genoeg ouders en anderen
zijn die belangstelling voor
de natuur hebben en die ook
bereid zouden zijn de excur
sies met de kinderen op een
leuke manier te begeleiden.
Op hen zou ik erg graag een
beroep willen doen. Vanzelf
sprekend worden ze vantevo-
ren, eventueel via een excur
sie met de bioloog, „inge
werkt". Maar het is zeker
geen educatieve bezigheid
die alleen aan beroepsbiolo
gen is voorbehouden".
Als u nu in dit schoolse
verband alleen eens Gel
drop neemt. Dat is de plaats
waar Berkhuizen geboren is.
Net zo fiks uit de kluiten ge
wassen als Leidschendam.
Daar is een groep van zestig
(toe maar) personen, voorna
melijk milieu- en natuurbe-
luste dames, die zich met een
dergelijke begeleiding bezig
houdt. Met een dergelijk aan
tal „biologische amateurme
dewerkers" zouden de Plant
soenwacht en de scholen
enorm in hun nopjes zijn.
Van Wieringen: „Het veel
tijd vergende samenstellen
van de lesbrieven en de ver
dere voorbereiding van de
excursies zouden dan aan de
t\yee biologen kunnen wor
den overgelaten. In Leid
schendam hebben we 85
klassen die eigenlijk allemaal
„bediend" zouden moeten
worden. Daar komen we nu
in de verste verte niet aan
toe".
Graag medewerking
Met een zekere mate van
overmoed voegt secretaris
Van Wieringen hier nog aan
toe: „Ideaal natuurlijk zou
zijn, als er één of meer com
plete schoolbiologen konden
worden aangesteld. Den
Haag heeft er tien, Zoeter-
meer twee. Dat is alleen bij
ons in de buurt". Maar de ge
meente zal er financieel ach
ter moeten staan, en die ver
schuilt zich soms weer achter
het schriel bemetende rijk.
Ook al heb je een burgemees
ter die van wijdse plassen
houdt, waarschijnlijk het
snoeken mint en graag hen
gelt tussen het riet; dat is nog
geen garantie voor een
schoolbiologische inzet die
zozeer door de Plantsoen-
wacht begeerd wordt. Maar
zo is het met alles, in de hui
dige constellatie. Je studeert.
En kunt er niets mee doen.
Je studeert biologie, omdat
zo'n vak je hart gestolen
heeft: en je komt niet aan de
bak. Vroeger kon je je acade
misch bekwamen in de Kelti
sche taalgroep, en dan had je
nog een aardig belegde boter
ham.
„Iedereen studeert tegen
woordig maar", hoor je wei
eens verzuchten. Ja zeker;
maar niet iedereen wil bio
loog worden. Het is allemaal
al erg genoeg. De „vakken"
wordt de das omgedaan,
sinds de computer op scherp
gesteld staat. We breken nu
een al gebroken lans voor de
broodnodige bioloog die on
der de jeugd werkzaam wil
zijn. Wie helpt hem naar de
sloot, naar de wilde tuin, het
duingebied? Het is van le
vensbelang voor een opgroei
ende jeugd die ingebouwd
dreigt te raken. Waarom
komt het „leven met het le
ven" toch zo vaak op de
tweede plaats? ofschoon in
het verleden nog nooit zoveel
aandacht aan dit aspect is be
steed.
Hans Berkhuizen die niet
slechts spreekt namens
„Leidschendam" meent,
dat de schoolbioloog „zichzelf
terug verdient". Al is het al
leen maar door de stabilise
ring zijnsweegs van „de ver
nielingen en parken en
plantsoenen". Hij zal dat idio
te euvel niet kunnen wegne
men, maar wil zichzelf wel
als een aartsengel Michael
opwerpen in een strijd tegen
de satanische milieu-vervlak
king waarin hij de spontane
jeugd nog aan zijn zijde weet
Een biologische begeleiding
van het onderwijs is drin
gend gewenst. In Leidschen
dam in dit geval zijn er
85 klassen die zo'n begelei
ding nodig hebben, en daar
om is aanvulling van de be-
geleiding-tot-nu-toe dringend
gewenst. Tijdens de uitstapjes
wordt de schooljeugd iets
verteld over de levensfunctie
van de dieren, welke dieren
en waarom beschermd
zijn; wat er bij vervuiling
van het water gebeurt en hoe
het milieu 't best beschermd
kan worden. „Ouderen" in
Leidschendam en omgeving,
begaan met dit vraagstuk,
kunnen daarover praten met
Plantsoenwacht-secretaris
Van Wieringen, tel. 070 -
209350, toestel 342 onder kan
toortijd, of 's avonds 271550.
jk wil overzicht
i ondergrondse
lingen
I HAAG Alle beheer-
van ondergrondse leidin-
kabels, buizen en straal-
tindingen in Nederland
Uen zich in de toekomst
jlen bij het kadaster of bij
eenten. Het rijk wil hier-
bereiken dat het leiding-
beter kan worden be-
rmd tegen beschadigingen
ns grondwerkzaamheden.
is de strekking van een
ontwerp dat staatssecreta-
Brokx (Volkshuisvesting,
itelijke Ordening en Mi
eheer) mede namens mi-
r Smit-Kroes (Verkeer en
irstaat) maandag aan de
?de Kamer heeft aangebo-
Architecten, aannemers
nderen die bij grondwerk
ïkken zijn, kunnen dan in
bouwplannen beter reke-
houden met de ligging
bestaande netwerken. Uit-
leringen wil de overheid
beslen voor particuliere lei-
jen, die binnen een afge-
^n terrein liggen, voor
nagebuizen en voor tijde-
iwb4 leidingen.
koneerders van leidingen die
l aaeime netten in stand hdu-
v kunnen een ontheffing
van de registratie-
ouw»t. Zo bestaat er in Neder-
t bij voorbeeld een geheim
en. iel van olieleidingen ten
i k^eve van het leger,
rdiejertien jaar geleden is een
ezartiale commissie tot de con-
an ïe gekomen dat een storing
n leiding het maatschap-
i leven kan ontwrichten
iet «niet tijdig en exact bekend
raadaar de kink in de kabel zit.
ijft
ouw
Dè Rijnsburgse toneelgroep 't
Centrum is gisteravond win
naar geworden van de Bleich-
rodt trofee. In een bijzonder
spannende finale won zij de
eerste erf derde set en zette
daarmee de Rijnsburgse Politie
buiten spel. Het team van de
gemeente eindigde als laatste.
Buurtvereniging Oud Rijnsburg
werd vijfde, het team van de
gemeentemedewerkers vierde
Toneelgroep wint volleybaltoernooi
en buurtvereniging nieuw vissertjes. In de Voorhof werd Wal ook bijzonder druk. De
Rijnsburg derde. De spannen- tussen bijna 100 mensen ge- oranjefeesten zijn goed van
de strijd vond onder grote be- klaverjast en ook het schaken start gegaan. Vanavond wordt
langstelling plaats in het Wes-' trok bezoekers. In de hal van in het centrum de derde en
terpark. Aan het Oegstgeester- het raadhuis was het met het laatste etappe van de Burcht
kanaal vonden de viswedstrij- simultaan dammen met ex-we- ronde verreden,
den plaats voor maar liefst 72 reldkampioen Jannes van der
Oranjeten toonstelling
geopend
Zilveren paneel
voor Margreet
Rodenburg
RIJNSBURG Onder grote
belangstelling is gistermiddag
de Oranjefeestweek van start
gegaan. Als eerste beet de
Commissie Rijnsburg Oranje
het spits af met de officiële
opening van de tentoonstelling
onder dezelfde naam.
Ongeveer twintig Rijnsburgse
amateurkunstenaars hebben
werk ingeleverd en de eerste
prijs van deze tentoonstelling,
die in de hal van het raadhuis
is ingericht, gaat naar Mar
greet Rodenburg-van Weeren.
Zij zond een serie zeefdrukken
in. De directeur van de Bonds
spaarbank, de instantie die ook
de prijzen en het Zilveren Pa
neel beschikbaar stelde, reikte
de prijzen uit. Hij overhandig
de dit Zilveren Paneel aan de
heer Van Weeren, die de hon
neurs waarnam omdat zijn
dochter op vakantie is. De
tweede prijs ging naar Rens
Kromhout voor zijn foto's, de
derde prijs was voor mevrouw
Ravensbergen met volksschil
derkunst, de vierde prijs ging
naar Carel Frauenfelder met
zijn olieverven en de originali-
teitsprijs werd toegekend aan
de heer Jungerius. De lekenju-
ry kende een eerste prijs toe
aan het koperslagwerk van de
heer Bruszt en een tweede
prijs aan mevrouw Van den
Eijkel voor een prachtige serie
kantklossen. Bij alle prijzen
zat een bloemetje en ook in de
tentoonstelling waren volop
bloemen verwerkt, die be
schikbaar zijn gesteld door
veiling Flora. De expositie is
de hele week open.
5lo7i onze parlementaire re
dactie)
te* HAAG De provincies
t inen in de toekomst een cen-
le afe rol gaan spelen in het mi-
t inbeleid. Zij zullen gaan be-
n erien over het verlenen van
e-nl nieuw in te voeren, inte-
jke C milieuvergunning. De
le rurale milieuvergunning
jaar*t in de plaats van zes af-
al stferlijke vergunningen die
te nfijven nu nog op basis van
verschillende milieuwetten
moeten aanvragen. De provin
cies moeten de vergunningen
in principe binnen een half
jaar na aanvrage, verlenen.
Dit is de strekking van een
wetsontwerp dat minister
Winsemius (VROM) nog voor
medio 1985 bij de Tweede Ka
mer wil indienen. De integrale
milieuvergunning wordt gege
ven op basis van de Wet alge
mene bepalingen milieuhygië
ne. Met de integrale milieu
vergunning worden de afzon
derlijke vergunningen die nu
nodig zijn op basis van de Hin
derwet, Wet luchtverontreini
ging, Wet geluidhinder, Afval
stoffenwet, Wet chemische af
valstoffen en de Wet vervui
ling oppervlaktewateren over
bodig. Er wordt bekeken of
ook de vergunning Grondwa
terwet onder de integrale mi
lieuvergunning kan worden
gebracht.
De vergunningen moeten bin
nen een half jaar nadat zij zijn
aangevraagd, afkomen. Die
periode kan bij hele moeilijke
zaken verlengd worden. Als
de termijn van een half jaar
niet gehaald wordt, moet dit,
omkleed met redenen, bekend
worden gemaakt.
Minister Winsemius heeft
naast de invoering van de in
tegrale milieuvergunning ook
besloten om tegen het eind
van dit jaar voor bepaalde
groepen bedrijven standaard
voorschriften te publiceren.
Indien deze bedrijven aan die
voorschriften voldoen, hoeven
zij geen milieuvergunningen
meer aan te vragen. De be
windsman wil verder nog dit
jaar komen met een program
ma voor het opstellen van mi
lieunormen die voor het krij
gen van vergunningen worden
gehanteerd. Daarbij zal wor
den aangegeven in hoeverre
provincies en gemeenten eigen
milieu-eisen mogen stellen.
Om de verwijdering van che
misch afval te verbeteren wil
de minister komen tot een mi
lieu-bijstandsteam. In dit team
moeten ambtenaren zitten van
de afdeling Handhaving mi
lieuwetgeving en van de
Hoofdinspectie milieuhygiëne.
Het team is bedoeld als alter
natief voor de Milieu inspec
tie- en opsporingsdienst. Deze
dienst was ondermeer aanbe
volen door een commissie van
drie die een onderzoek deed
naar de Uniser-gifzaak.
Scholengemeenschap
,,'t Rapenburg" Leiden
Primaire opleiding herenkappen
Alphen a/d Rijn: Norma Koorengevel,
Wendelien Lintsen. Boskoop: Saskia
v. Bemmel. Katwijk: Gert de Mooy,
Maria Dofferhoff. Langeraar: Leo
Groenendijk. Lelden: Jannie Brand
wijk, Richard Kooien, Ria Riethoven-
Breedevelt. Leiderdorp: Helene Baart,
Karin Suyten. Leidschendam: Conny
Bolleboom. Leimuiden: Jolanda
Bouwmeester. Paulien Lemmers.
Rijnsburg: Astrid Hogewonlng. Sas-
senheim: Jacquellen v. Bentem. Val
kenburg: Connie Franke. Voorscho
ten: Angelique B^gtiaans, Wilma Her-
kströten-Aertssen. Wassenaar: Lindy
Kneefel. Woerden: Roelanda Snippe.
Zoeterwoude: Carla Ammerlaan.
Primaire opleiding dameakappen
Leiden: Karin v/d Born, Ingrid Seller,
Irma Visser. Jolanda Deyn. Mieke
Chrlspljn. Alphen a/d Rijn: Ingrid
Houweling, Jeanet Bouwman, Ron
Gordon; Pauline v. Leyden, Patricia
de Leuw, Sandra Zweserijn. Zoeter-
meer: Mylene Clauzing, Bea Reeu-
wijk. Voorschoten: llonca van Kessel,
Joyce Neuteboom, Marjolein v.d.
Zwan. Rijnsburg: Ellen van Klaveren.
Conny Kromhout, Toos Wiesmeijer.
Oude Wetering: Shirley Kool. Leid
schendam: Tessa Leyendekker, Gon-
nle van der Meer. Wassenaar: Lennie
Onvlee. Llsse: Wendy van Ruiten,
Carla Wijnands. Roelofarendsveen:
Irma Bakker. Sassenheim: Agnleta
van Velzen, Petra Luyten. Zoeterwou
de: Marina van Velzen, Ellen Straa
thof. Caroline Koek. Leiderdorp: Pe
tra de Wit, Sandra Overdevest, Moni
que Peters. Den Haag: Vincent Dou-
ma. Hlllegom: Wilma Klinkhamer.
Voorhout: Merel v.d. Aart. Katwijk:
Karin van Duyn, Jolanda v. Delft. Ma-
rlska Helling. Noordwijk: Irene Meeu-
wenberg. Jacqueline v. Schle. Ha-
zerswoude: Cora Schlagweln, Marie-
Louise Fles, Frank Hillebrand. Jac
queline Raaymakers. Noordwljker-
hoyt: Esther ter Veen. Weteringbrug:
Yvonne Balkenende. Oegstgeest:
Astrid Berger. Valkenburg: Katja van
Es. Stompwijk: Marinka v.d. Voort.
Voortgezette opleiding herenkap
pen
Lisse: Kitty van Dongen. Lelden: Erik
Flanderhljn. Katwijk: Caroline Franc-
ken-Bekker. Noordwijkerhout: Mieke
Sjardin. Roelofarendsveen: Domien
Koek.
Verzorgingeaesistenten
Alphen a/d Rijn: Thea de Pater. Karin
Ooms. Jacqueline Linting. Angeline
Kikkert, Rita de Jong. Bodegraven:
Francisca Broekhoff, Didi Voorsluys,
Adrea Slotboom. Boskoop: Anja On
derstal. Gouda: Henrietta Hassfeld.
Hazerswoude: Elly May de Vries. Hil-
legom: Wil van Putten Leidschen
dam: Annemlek Lakkerwa. Noordwijk:
Marie-Josè v.d. Burg. Lisse: Esther
van der Berg. Déslrée van Dijk, Sas
kia Eichhorn, José Versteeg. Nieuw
Vennep: Gerarda Oldenburg. Oegst
geest: Swanie Geersing. Reeuwijk:
Annette Schouten. Sassenheim: Lia
Meeuwissen. Ter Aar: Alice van Gils.
Astrid Hogervorst. Voorscholen: Wil
ma de Vos. Zevenhoven: Ria Llps.
Zoetermeer: Miranda Evert sen. Dèsi-
rée v.d. Horst. Zoeterwoude: Sonja
de Jong.
Voortgezette opleiding damesksp-
Zoeterwoude: Carla Ammerlaan.
Voorschoten: Madeleln Kriek. Bos
koop. Saskia van Bemmel. Leimui
den: Jolanda Bouwmeester. Paulien
Lemmers. Leiden: Carolien v.d. Born.
Rijnsburg: Willeke Heemskerk. Tineke
de Mooy. Wassenaar: Nicole Horsten.
Alphen a/d Rijn: Wendelien Lintsen.
Monique Moses. Woerden: Roelanda
Snippe. Nieuw Vennep: Nlcolien As
sendelft. Leiderdorp: Helene Baart.
Oegstgeest: Joke Drlessen. Hazers
woude: Margreth Ente v. Glls-Hoog-
duin. Bodegraven: Marian van Vul
pen: Noordwijk: Tlny de Ridder, Ma-
rlska Leuven. Valkenburg: Miranda
Ravensbergen-Owel. De Zilk: Jolanda
Vermey-Semp. Noordwijkerhout: Mo
nique van Paridon, Conny v.d. Togt.
Noorden: Anja Wansinck. Sassen
heim: Jacquelien van Bentem. Kat
wijk: Gert de Mooy.
Kinderverzorging en Jeugdverzor-
ging
Noordwijkerhout: Mariëtte Breed.
Sandra Derksen, Karin Doeven, Jo-
zette de Kan. José van der Molen. El
len van der Ploeg. Lonny van der
Ploeg. Annemlek van der Slot. Oegst
geest: Sonja Filippo. Leiderdorp: Ma
rlon Franse. Miriam Wolters. Lelden:
Corien Guyt, Trudle Llgtvoet. Sylvia
Syrach. Roelofarendsveen: Lonneke
Hlllenaar. Benthuizen: Caroline Lui
ten. Valkenburg: Carla Peursum.
Voorschoten: Brigitte Schipper. Ter
Aar: Sandra Snijders. Langeraar
Laura Valentijn.
Ertsstof langs kust gesignaleerd
AMSTERDAM Voor de kust is gisteravond een kilometers
lange rood-bruine strook gesignaleerd. Het gaat vrijwel zeker
om ertsstof dat door een schip op zee is geloosd. De strook loopt
van IJmuiden tot Katwijk en drijft langzaam richting strand.
Volgens een woordvoerder van de rijkspolitie te water in Am
sterdam is het stof ongevaarlijk voor mens en milieu. Het stof
zal geleidelijk naar de bodem zinken, aldus deze woordvoerder.
