Schrikbarend
percentage
blessures door
groeihormonen
NEDERLANDERS VERKEREN IN BEVOORRECHTE POSITIE
jp
snelle hulp, vooral bij de afdalin
gen. Bij de klim naar de hooggele
gen woongedeelten, heeft Von Bose
ervaren, is er nauwelijks tijdwinst.
Op de helling op de pedalen blijven
vereist een vaardigheid, die zelfs
de Nederlandse olympische wiel
renners nauwelijks is gegeven.
Transport
Nederland heeft zich aan ook aan
gesloten bij een verzoek van Brit
ten, Belgen en Nieuwzeelanders om
een transport-systeem binnen het
dorp, dat slechts een klein deel is
van het enorme universiteitscom
plex. Het treintje van Moskou, of
iets vergelijkbaars, zou ook in Los
Angeles uitstekende diensten kun
nen bewijzen. De afwezigheid van
dergelijk vervoer onderstreept de
verschillen tussen nu en vier jaar
geleden.
Wat Von Bose echter het meest is
opgevallen in de verschillensfeer
tussen Moskou en Los Angeles, is
de blijmoedigheid en hulpvaardig
heid in Californië tegenover de
nurkse gezichten uit de hoofdstad
van de Sovjet-Unie. „Het blijkt dat
iedereen wil meewerken, binnen
de mogelijkheden die er financieel
zijn, om het je zo prettig mogelijk te
maken. Daarbij komt dat het voed
sel werkelijk uniek is. Het kan ge
woon niet beter. Er is een over
vloed van alles, vooral van vers
fruit. Je komt feitelijk voortdurend
in de verleiding er te veel van te
nemen".
Binnen het olympisch dorp van
Moskou heerste daarentegen een
vrijheid die veel groter was dan in
Los Angeles. In elk geval was het
contact tussen de bezoekers, die
ook in Los Angeles slechts mond
jesmaat worden toegelaten, veel ge
makkelijker. In Moskou was bo
vendien alles veel voordeliger.
Werkelijk alles. Niet alleen heeft
winstbejag de prijzen buiten het
olympische verblijfscentrum sterk
opgedreven, ook binnen het dorp
in Los Angeles moeten bedragen
worden neergeteld, die naar Neder-
Rob von Bose
fietst al met
zijn assistente
Tineke Hof
land door het
olympisch
dorp.
landse begrippen eerder in goud
dan in zilver of brons dienen te
worden uitgedrukt.
De penningmeester van het NOC
zal dat ook duidelijk merken. In
1980 moest per dag en per atleet
voor huisvesting en verzorging een
bedrag van ongeveer achttien dol
lar worden neergeteld. De wissel
koers van de Amerikaanse munt
eenheid lag op dat moment iets bo
ven de twee gulden.
Los Angeles echter vraagt voor on
derdak en verzorging 35 dollar per
dag en bij een koers, die is opgelo
pen tot tegen de drie gulden en 25
cent, betekent dat per man een da
gelijkse uitgavenpost van meer dan
110 gulden.
AMSTERDAM Het gevaar
lijk gebruik van hormoonpre
paraten en spierversterkende
middelen neemt nog steeds
toe. Vooral op sportscholen en
fitness-centra neemt het mis
bruik zulke vormen aan, dat
het ministerie van volksge
zondheid besloten heeft er te
gen op te treden. Het gaat
hierbij vooral om illegaal in
gevoerde hormoonpreparaten,
de zogenaamde anabole ste
roïden die door jeugdige spor
ters massaal en vaak ook nog
door elkaar worden gebruikt.
Met als doel hun spieren snel
ler te ontwikkelen en na een
grote krachtsinspanning ook
weer snel tot rust te brengen.
Geschat wordt dat acht op de tien
sportscholen en fitness-centra deze
verboden middelen aan hun sport
beoefenaars verstrekken. Met als
gevolg een schrikbarend percenta
ge (75 tot 90 procent) blessures en
beschadigingen, omdat sportmen
sen hun kracht overschatten. Bo
vendien hebben deze middelen le
vensgevaarlijke bijverschijnselen,
zoals leverklachten, onvruchtbaar
heid, slaapstoornissen, agressie en
zware hoofdpijnen. Het gebruik
van anabole steroïden kan ook lei
den tot leverkanker en prostaat
kanker. Bij tieners stopt de groei,
bij vrouwen kan het leiden tot
baardgroei en een zwaar stemge
luid. Wat bedoeld was voor snel
herstel in de topsport, wordt nu
schering en inslag bij krachtspor
ters, atleten en wielrenners.
Op sportscholen circuleert een ver
boden boekje: het Ondergronds
Steroïde Handboek, waarin het ge
bruik van talloze groeihormonen
en spierversterkende middelen
wordt aangeprezen. Er staat precies
in beschreven welke combinaties
van middelen het beste resultaat
geven en de bijverschijnselen wor
den wel genoemd, maar gebagatel
liseerd. Guus van der Meer, eige
naar van een sportschool in Am
stelveen, laat het boekje zien om
een idee te geven hoe de sportende
jeugd wordt beïnvloed. „Het is in
deze wereld schering en inslag.
Nog veel erger dan iedereen denkt.
Als sportschool probeer je zo goed
en zo kwaad als het gaat die troep
buiten je deur te houden. Je pro
beert je jongens te vertellen hoe
slecht het is en wat de bijverschijn
selen zijn. Maar het is een groot
probleem. Want ze beginnen te
trainen en zien hoe anderen twee,
drie keer zo hard vorderen als zij.
Ze jutten elkaar op, iemand weet
wel een adresje en ze beginnen te
spuiten".
Anabole steroïden om hun spier
massa in korte tijd fors te doen
groeien, hormonen om weer af te
slanken. Sommige jongeren gebrui
ken allerlei middelen door elkaar
heen. Van der Meer: „Je hebt wed
strijdjongens die na twee weken al
aan de peppillen zijn. Naast al die
andere troep. Het probleem is dat
ze alleen de voordelen zien. De na
delen komen pas later aan het
licht. Nu lopen er talloze jonge jon
gens rond met leverklachten, afwij
kingen aan de prostaat en overbe
laste nieren. Ze klagen over agres
sie, depressies en hoofdpijn".
Verslaving
Ook zijn Amsterdamse collega Ge
rard Klugt is puur tegen het ge
bruik van groeihormonen. „Er
wordt enorm veel over gepraat", is
ook zijn ervaring. „Die jongens zijn
O w
LOS ANGELES De Neder
landse sportmensen behoren
tot de bevoorrechten van Los
Angeles. Van de twee grote
olympische dorpen, op de
campussen van USC en
UCLA, is de laatste veruit te
verkiezen en daar heeft het
NOC in het aantrekkelijkste
gedeelte van de behuizingen
zijn onderkomen voor 207
deelnemers en begeleiders ge
kregen. Mede een gevolg
trouwens van contacten die al
bijna drie jaar geleden werden
gelegd.
De Nederlandse ploeg zal niet loge
ren in de grote flatgebouwen, die
op de Universiteit van Californië te
Los Angeles de meerderheid van
de kamers bevatten, maar in vrij
kleine chalet-achtige appartemen
ten, waar de wooneenheden op
verschillende niveaus liggen. Het is
het allerbeste wat de 23e Zomer
spelen aan zijn deelnemers aan
huisvesting te bieden heeft.
Desondanks verdiende Moskou
vier jaar geleden op het gebied van
die accommodaties hogere cijfers.
Rob von Bose, de directeur van het
NOC die zaterdag in de late avond
uren met zijn medewerkers en een
klein deel van de zeilploeg als eer
ste neerstreek, bekent dat zonder
moeite. „Moskou was niet commer
cieel opgezet. Toen daar vier jaar
geleden ruimte vrijkwam door de
boycot, heeft men de voorziene
ruimte niet beperkt. Wij verkeer
den bovendien nog in de omstan
digheid dat onze ploeg veel kleiner
uitviel dan oorspronkelijk was ge
dacht, waardoor wij werkelijk een
zee van ruimte hadden".
Die overvloed is er op de campus
van UCLA zeker niet. De zeer za
kelijke organisatie van Los Angeles
heeft de vrijgekomen kamers niet
in huur gehouden en met groepen
„geschoven" om niet te behoeven
betalen voor ruimte die niet effec
tief zou kunnen worden gebruikt
„Maar wij zijn er toch erg goed uit
gesprongen", vindt Von Bose. „Wij
hebben nog vijf appartementen met
elk acht slaapplaatsen toegewezen
gekregen. De mensen van de huis
vesting waren er namelijk van te
overtuigen dat je het aantal appar
tementen dat nodig is niet simpel
weg kunt bepalen door 207 door
acht te delen. Wij geloven dat men
sen uit ploegsporten een indeling
van acht per wooneenheid aan
kunnen, maar voor individualisten
ligt dat anders. Je hebt bovendien
rekening te houden met mannen
en vrouwen en je kunt natuurlijk,
gezien de verschillende belangen,
ook maar niet alle sporten door el
kaar gooien".
„Wij hebben niets te klagen, ook al
is acht per appartement in prin
cipe twee kamers met vier bedden,
twee aan twee gestapeld niet
ruim. Je kunt bovendien niet van
tevoren bepalen hoe de reactie zal
zijn wanneer acht mensen gedu
rende een langere periode bij hoge
temperaturen dicht op elkaar le
ven".
Temperatuur
Tegen die hoge temperatuur be
staat niet de afweer van een lucht
verversingssysteem. De luchtcircu-
latie wordt wel gestimuleerd door
grote ventilatoren. Het ontbreken
van air-conditioning wordt in eer
ste instantie niet als een groot ge
mis gevoeld, omdat eventueel door
de grote, temperatuurverschillen
binnen en buiten het risico van
verkoudheden niet denkbeeldig is.
Naast de positieve zaken bij UCLA
zijn er ook aanwijsbare min-pun-
ten. Het Nederlandse onderkomen
met Brazilianen, Argentijnen en
Britten als naaste buren ligt net
als de grote flats met hun veel klei
nere kamers ver van de ingang van
het dorp en van de vertrekplaats
van de bussen. De twaalf Neder
landse fietsen, die met de eerste
groep zijn overgevlogen, zijn een
Kwantiteit
Nooit sinds het evenement if£r.
te Amsterdam plaats vond,
derland kwantitatief sterker
genwoordigd op het olympi:
mere tenement. De conclusij
eenvoudig zijn, het Olympisc
mité komt niet uit met de beg
die vier jaar geleden, op basi
een aantrekkelijker dollai
was vastgesteld. In vier jaar
het NOC een bedrag van 2,1
joen gulden overgemaakt geit
uit de pot van de Stichting I
nale Sporttotalisator, die ookj
per bij kas is komen te zitten
Bose vreest een tekort vod|
Angeles en hij kan slechts
dat een beroep op de toto- enk
pot niet tevergeefs zal zijn.
x>CT
•n
Het olympisch dorp, waar di
derlanders verblijven, is, zj
met aanmerkelijk minder n|K*|
vertoon veel nadrukkelijker^
schermd dan in Moskou. Eer)
klein gedeelte is toegankelijk
bezoekers, die slechts in zeer I
aantallen worden toegelaten,
er in Moskou nog een groorg'p
moetingsgebied, waartoe ooL ii
winkelcentrum, restaurants erf
behoorden, in Los Angeles [a*s
slechts een smalle strook ro^? V
oefensintelbaan waar het fcne!
brandende zon niet echt fere]
verblijven is. - Q.
Het is evenwel aan te nemen f j
sportmensen en voor hen ne
Spelen er toch niet in de
plaats verre van ongelre
met de beperkte bewegingsvifeld
van anderen zullen zijn. De Njati
landse ploegleiding in elk gel
er zeer tevreden mee. „VoorF
strijden moeten sportmeifêer
vindt Von Bose, „zich ontft»
merd kunnen voorbereiden edf
steeds voor de voeten wordenft o'
pen. In Sarajevo kwam je som
slagen vreemden tegen irfflte
woongebied. Het is goed dat #ote.
in Los Angeles zeker niet zalF®-**
nen gebeuren". r"U
MISBRUIK NEEMT ONTSTELLENDE VORMEN AAN
zo bezig met hun lichaam dat ze be
reid zijn van alles te proberen.
Aminozuren, kalk- en zinktablet-
ten, vitamine-preparaten, voortdu
rend een run op dat soort midde
len. En daar zijn de laatste jaren
groeihormonen en spierversterken
de middelen bij gekomen. Het is
een verslaving die niet te zien is, al
worden ze soms wat grauw in hun
gezicht. Maar je ziet het aan de
blessures en beschadigingen. Ze
overschatten hun kracht. Ze den
ken dat ze veel kilo's kunnen druk
ken, maar ze vergeten dat de
kracht er wel is, maar dat het
spierweefsel en de spierbanden niet
meegegroeid zijn. En dan hoor je al
gauw: ik neem een stromba, want
ik heb zo'n last van mijn schouders.
Hormonen in plaats van rust. Want
dan kunnen ze weer verder. Het
firobleem is namelijk dat het ze te
ang duurt. Ze willen niet vier, vijf
jaar trainen voor een beetje resul
taat. Ze kijken niet naar de conditie
en ontspanning die ze door gewoon
sporten zouden krijgen. Ze willen
het niet zien. Ze willen zo gauw
mogelijk een goed, krachtig fi
guur".
Krachtsporters en body-builders
kijken naar wat topsporters in zo'n
geval doen en volgen hun voor
beeld. „Maar ze vergeten", legt Rob
Koster, docent aan de Amsterdam
se opleiding voor sport en massage,
uit, „dat topsporters een heel speci
fieke training krijgen omdat ze een
topprestatie moeten leveren. Hun
lichaam verbruikt daardoor te veel
eiwitten, vitamines en mineralen.
Daarom gebruiken topsporters daar
hoge doses van, puur om het tekort
aan te vullen. Het is fout als sport
scholen en fitness-centra bij hun
jongens hetzelfde doen, alleen om
spierballen te kweken. Daar begint
het misbruik al. Die centra kijken
uitsluitend naar de commercie. Ik
krijg in mijn praktijk met de bles
sures te maken. En dan blijkt dat
met de training vaak systematisch
de hand wordt gelicht. Dat er geen
deskundige leiding en slecht toe
zicht is. Het is voor die trainende
jongens te verleidelijk om er nog
een paar kilo's bij te proberen.
Vooral in het voorjaar en de zomer
willen ze op het strand pronken
met hun lichaam en dus tillen ze
extreme gewichten, met alle gevol
gen van dien".
Enthousiast
Ook de homeopatische artsen Zui-
dinga en Martina uit Breukelen be
handelen veel geblesseerde (top-)
sporters. De toenemende vraag
naar spierversterkende middelen
heeft hen er toe gebracht een on
schadelijk middel op homeopati
sche basis te ontwikkelen, dat de
zelfde spierversterkende kracht
heeft, maar geen bijverschijnselen.
Het middel werd de afgelopen
maanden door twee sportscholen,
waaronder die van Guus van der
Meer, uitgetest en beide scholen
zijn razend enthousiast. „We gaan
er niet mee leuren", aldus Van der
Meer, „maar aangezien de jongens
toch om middelen blijven zeuren,
kun je ze beter iets onschadelijks
geven dan al die hormonentroep.
Je kunt het ze uiteindelijk niet ver
bieden en als wij het niet zouden
doen, zouden we hen verliezen aan
andere instellingen waar ze die
troep wel krijgen. Dit voorkomt dat
ze het elders halen".
Dokter Zuidinga is zich nog niet
bewust van het succes van zijn
middel. Samen met collega Marti
na, ooit zelf meerdere malen kam
pioen kick-boksen, zag hij wat er in
de sportwereld aan het gebeuren
was. „Er bleek een geweldige be
hoefte aan spierontwikkelende
middelen te ontstaan", zegt Zuidin
ga. „Je zag sporters enorme hoe
veelheden anabole steroïden ge
Het is net zoiets als willen'
zoeken of een kind met een)syc'
kan omgaan. Het gebruik vj-
moon-preparaten en spier?nd 1
kende middelen is volgens i brui
niet verslavend, maar er
wel ontwenningsverschijns/*
de vorm van gewrichtspij^11 o)
„Na zo'n kuur", verduidelij ^ar
der Meer, „gaan hun pi1- z
weer hard achteruit en zie jè^'8!
pressief worden. Dan grijpeK|"J
snel weer naar die spuit,1 ^ot'
dan verantwoord is". e" 1
Voor sportschoolhouders fc/ ™ee
het gebruik van die middetzlJj
leuke bijverdienste. Bovenrf)0®
tekenen leden met veel spien2'
een levende reclame voor
Er gaan al stemmen op i
moonpreparaten uit de
sfeer te halen door deze vrif
staan. Dokter Zuidinga is
totaal niet mee eens. „Leg#r d'
is helemaal uit den boze", 1
„Ze moeten absoluut verbod^ar
ven, want ze richten te veel|?et s
aan. Kijk, ik ben ook niel me
mijn eigen middel. Ik vin<Pan\
iets dat je moet doen omdan 1
leuk is. Maar uitwassen voorrlsJe-
toch niet. Dan kun je dus bePur?-
onschadelijk alternatief vo?^
hormonentroep hebben". u-
CORRiru.d
bruiken om over een bepaald dood
punt heen te komen. Dat geeft in
enkele weken tijd een opzienbaren
de spierontwikkeling over het hele
lichaam. Maar het gevaar is, dat je
ingrijpt waar het niet voor bedoeld
is. Sommigen zien dit gevaar wel,
maar doen het toch. Er kwam zo
veel vraag uit de sportwereld, dat
we besloten iets te bedenken. Een
middel op natuurlijke basis".
Het zijn ampullen met een vloeiba
re inhoud geworden. Vlak voor de
training wordt de inhoud opge
dronken. Het middel geeft een sig
naal door aan de spieren dat ze aan
het werk moeten. „We weten dat
het werkt", constateert dokter
Zuidinga. „Behalve, zo is in onze
praktijk gebleken, bij mensen die
vol zitten met steroïden. Dan komt
het signaal gewoon niet door".
Geen wonder, want het gaat bij
groeihormonen om geweldige hoe
veelheden. Als een dokter in een
bepaald geval vijf milligram zou
voorschrijven, dan gebruiken
sportmensen volgens Van der Meer
rustig vijftig tot tweehonderd milli
gram. „Daar spuit je een paard nog
plat mee", constateert hij nuchter.
Jonge mensen, soms pas vijftien,
zestien jaar vinden het sensationeel
dat hun spiermassa in één maand
met tien tot vijftien kilo toeneemt.
Onderzoek
Naar het gebruik is overigens wei
nig onderzoek verricht. Erkende
onderzoeksinstituten als het Swam-
rnerdam Instituut en de werkgroep
inspanningsfysiologie van de Uni
versiteit van Amsterdam beginnen
er niet aan. Peter Hollander, lid
van de wetenschappelijke werk
groep, legt uit waarom niet. „We
weten dat het gebruik al tien jaar
aan de gang is en dat de hoeveelhe
den ver uitgaan boven het gebruik
in de medische wereld. Maar als we
de risico's wetenschappelijk willen
onderzoeken, vallen er slachtoffers.
Van der Meer:' „Maar ook heel in
telligente mensen als studenten en
artsen krijgen een kick van die
groei in hun lichaam. Er wordt ge
woon een drempel verlaagd".
„Net zelfrijzend bakmeel", zegt zijn
collega Gerard Klugt laconiek.
„Die jongens zijn er verrukt van.
Er is altijd wel een groep die weet
welke sportscholen de kasten moei
teloos open trekken om die midde
len te verschaffen en die vertelt
het weer door aan de anderen.
Vroeger zei je dan: veel kippetjes
eten, jongen. Nu vragen ze om hor
monen en groeimiddelen".
