in de vrije tijde n u De herinneringen van vele visitekaartjes Sekolah Indonesia is geen peuleschil Detectives voor BOEKEN Geslaagd actieboek ter bestrijding van vakantie-verveling Dokaboek valt op door overbodigheid KUNST Ecidóc Souaant Hattemse winkelruiten worden kunstwerken Deel nalatenschap Lillian Hellman voor marxistische schrijvers üfï In „Dubbel Spel" hanteert Ted Allbeury opnieuw zijn ge liefde figuur: een dubbelspion. Sommigen vinden misschien dat het verhaal wat ongeloof waardig overkomt. Feit is ech ter dat Allbeury bij het schrij ven van zijn verhalen kan bo gen op een ruime ervaring in de Britse geheime dienst. Erich Richter wordt in de Tweede Wereldoorlog door de Duitse Abwehr naar Engeland gestuurd. Daar valt hij meteen in handen van de Engelsen. Hij loopt over en gaat voor de Britten werken. Na de oorlog gaat Richter met een andere identiteit terug naar West- Duitsland. Hij bereikt een hooggeplaatste positie maar zorgt andermaal voor opschud ding door naar Oost-Duitsland over te lopen. Dick Francis, die zijn verhalen altijd laat spelen in de wereld van de paardensport, behoort tot de allerbeste thriller-schrij vers. In zijn nieuwste boek („Het Gevaar") is Andrew een verzekeringsfunctionaris, die zijn geld verdient met het oplossen van ontvoeringsza ken. En die ontvoeringen heb ben dan natuurlijk weer alles te maken met paarden(sport). Zoals elke Francis: uitstekend geschreven, goed verhaal met een knappe ontknoping. Een van de eigenschappen van een goede thriller is dat je hem pas opzij legt al je de laatste bladzijde gelezen hebt. Wie „De stille Honden" van de Brit John Gardner koopt, zal zeker niet rusten vcj^ boek uit is. Gardner teur van drie nieuwe Bond-verhalen en als de beheerder van hetfIJ lijk erfdeel van lal ming schreef een ps| gisch bijzonder knappe hg geroman. Het boek sluif waar logisch aan bij dU( eerder verschenen tite[re Nostradamusverraad" i Wapentuin", maar kanpn bezwaar als een zelijpr verhaal worden gelezei)u Het draait allemaal qe< Britse spion die tiental ren vanuit de „Centrfoi Moskou (het hart van ij, sische geheime dienst K js staat is geweest waar[ri informatie voor de Engl j vergaren en door te ge\m man in kwestie wordt oai van een uiterst subtiju, tussen de Britten en 4r jets. Gardner heeft, en t< zijn kracht, in de uitvL van zijn thema de weto de logica nadrukkelijk handhaafd. Het einde v boek is dan ook net zo ft send als onontkoombaaf" ca kan absurd zijn, op b ste gezicht dan. ïm, de A(T Robert Ludlum, samenzwering, Veen, Eric Ambler, Grafr" voor een spion, Arb pers, 28,50. Ted Allbeury, Dubbedf Van Holkema en Wary ƒ24.50. Dick Francis, Het 0^ Arbeiderspers, ƒ28,50. John Gardner, De stil) den. Veen. ƒ24,50. f De Engelse aristocratische lite rator en levensgenieter Nor man Douglas, werd geboren in 1886 en bracht, zoals dat in zijn kringen hoorde, een heel groot deel van zijn leven in Italië door. Een bijzonder mar kant figuur, die gehaat en be wonderd werd en kontakten had met zeer velen; schrijvers en kunstenaars, politici, aller lei meer en minder interessan te tijdgenoten. Toen hij in 1952 stierf had hij een bijzonder merkwaardige autobiografie geschreven, die nu in een zorgvuldige vertaling van Joy ce Co. is verschenen in de prachtige reeks „Privé-do- mein" van De Arbeiders Pers. Het aardige van deze „Terug blik" („Looking back") is dat de auteur totaal systeemloos aan het werk gaat. Wat hij be spreekt in de vele elkaar op volgende korte en lange para grafen wordt niet bepaald door de plaats van een gebeur tenis in de tijd of door andere logische of natuurlijke indelin gen. Norman Douglas trekt steeds een visite-kaartje uit een grote kom, waarin hij al die kaartjes gedurende tiental len jaren heeft bewaard. Wan neer je iets met iemand te ma ken had, verstrekte je hem, in die betere kringen, je visite kaartje, een gebruik dat in he vige mate in onbruik is ge raakt. Norman Douglas heeft er hon derden in dat grote bronzen vat van Japanse makelij. „Vaak heb ik naar deze „bru- ie-parfum" gekeken en ge dacht: er moeten rare vissen in die kom zitten; een halve eeuw vreemd geassorteerde namen die in een flits een of ander voorval van vroeger in herinnering kunnen brengen". Telkens trekt Douglas een kaartje en vertelt dan wat hem op dat moment te binnen schiet. Vaak is dat niets, die kaartjes krijgen dan als enige aantekening een vraagteken^ maar de naam wordt niet weg gelaten uit het boek. Soms ziet Douglas aanleiding om een naam te wijzigen, omdat er voorvallen aan de orde zijn, die wellicht beter niet aan de openbaarheid kunnen worden prijsgegeven met naam en toe naam van de betrokkene. Er zijn volop zakelijke contacten, waar Douglas verslag van doet, maar ook met bekende persoonlijkheden (zoals D. H. Lawrence), vrienden, mensen met wie ruzie wordt gevoerd, steeds op bijzonder heldere, geestige en beeldende manier verteld. Een heel uitvoerig boek, natuurlijk, maar je kunt er je langdurig mee vermaken, omdat er steeds nieuwe en on verwachte zaken aan de orde komen. Enige informatie over het boek en de merkwaardige levenswandel van Norman Douglas is in deze Nederlandse uitgave ook opgenomen. Een deel waar de redaktie van Pri- vé-domein extra trots op mag zijn. De herinneringen aan schrij vers en schrijfsters uit haar jeugd en van later tijd, zijn in dertijd (een jaar of vijf-en- twintig geleden) door Annie Salomons te boek gesteld. Al lereerst verschenen deze noti ties in een lange reeks bijdra gen aan het tijdschrift Maat staf, waarna uitgever Bert Bakker er een aantal deeltjes van maakte in de succes-poc ketserie van die jaren, de Ooievaars. Het is logisch dat de uitgevers van Privé-domein deze vriendelijke, aardige, wat breedvoerige beschrijvingen •('an Annie Salomons' kontak ten met vele schrijvers, in hun reeks wilden hebben. Dat is nu gebeurd: een zeer lijvig boek is het geworden, deze „definitieve" herdruk van „Herinneringen uit de oude tijd". Voor deze uitgave heeft Harry Prick de tekst doorge nomen en notities toegevoegd. Je kunt er veel lezen over de persoonlijke schrijvers-vrien den van Annie Salomons, nu bijna een eeuw geleden. Wil lem Kloos en Frederik van Eeden, Louis Couperus, Mar cellus Emants, Carry van Bruggen. Het is verwonderlijk dat de levendigheid waarmee zij beschreven zijn, nog steeds niet verloren is gegaan. JAN VERSTAPPEN Norman Douglas: „Terug blik" - een autobiografie in visitekaartjes, vertaald en van een nawoord voorzien door Joyce Co. Prijs ƒ53,50. Annie Salomons: „Herinne ringen uit de oude tijd - aan schrijvers die ik persoonlijk gekend heb", definitieve uit gave, voorzien van aanteke ningen, verzorgd door Harry G. M. Prick. Prijs ƒ46,50. Uitgaven in de serie Privé- domein van De Arbeiders Pers. Norman Douglas, 1885. Onder de titel "Moeder, Ik Verveel Me Niet" is bij de uit geverij J.H. Gottmer het twee de in een reeks CPNB (Collec tieve Propaganda van het Ne derlandse Boek)-boeken ver schenen. Het eerste actieboek, „Juliana '75", haakte in op de vijfenzeventigste verjaardag van prinses Juliana. Het nieu we actieboek is verschenen in verband met de vakantieperio de. De titel van het boek maakt al duidelijk om wat voor soort boek het gaat: een echt vakan tieboek, waarmee heel wat verveling, zowel bij goed als bij slecht weer, effectief kan worden bestreden. Met dit boek in de hand kan elke va kantiedag een waar feest wor den. Overigens kunnen niet alleen kinderen, maar ook ou deren veel plezier aan dit boek beleven. „Moeder, Ik Verveel Me Niet" bestaat uit bijna honderd bald- zijden vol met informatie, leu ke tips, trucs, spelletjes, we tenswaardigheden en leesi- deetjes, alles heel duidelijk en erg mooi in kleur geïllus treerd. In het boek wordt aan liefst 40 verschillende onder werpen aandacht geschonken. Enige van die zeer gevarieerde onderwerpen zijn: maak je ei gen tekenfilm, geluidseffecten, goochelen, het helal, griezelige dieren, maak een masker en interessante insecten. Het leu ke is, dat veel van die onder- De amateurfotograaf vormt voor Focus Elsevier een nim mer opdrogende bron van in komsten. De uitgever heeft op het terrein van de fotohobby- boeken bijna een monopolie in Nederland met als grote na deel dat er regelmatig ook minder nuttige werkjes ver schijnen. Volgens de uitgever heeft de lezer met Het Nieuwe Dokaboek van bestseller-au teur Günter Spitzing het meest actuele en complete handboek voor hobby- èn vakfotografen in handen, maar die pretentie wordt helaas niet waarge maakt. Een zeer groot aantal technie ken komt meer of minder op pervlakkig aan de orde en in veel gevallen valt dat te be knopt uit. Het boek is ook niet zo up to date als wordt be weerd. De laatste twee jaar is er veel veranderd op kleuren- gebied. De nieuwe Polaroid di- rekt-klaar-diafilm, het revolu tionaire Agfaspeed-systeem voor diaprints, de nieuwe su pergevoelige en extreem fijn korrelige films van Kodak en Fuji waar Nederland inmid dels en masse op is overge stapt, het is een losse greep uit de vele ontwikkelingen op dit gebied, waar Spitzing met geen woord over rept. Günter Spitzing weet waar hij het bij fototechniek over heeft, maar hij beschikt niet over VRIJDAG 20 JUO 1984 PA[£^ UNIEKE OPENLUCHTTENTOONSTELLING IN ANTON PIECKSTADJE HATTEM „Ik denk dat we hiermee voor een wereldprimeur zorgen". Johan van Elburg kan zijn enthousiasme nauwelijks bedwingen als hij vertelt over het initiatief, dat het stadje Hat- tem voor 4 augustus heeft gepland. Die dag zullen namelijk naar schatting vijftien a twintig plaatselijke kunstschilders door de stad trekken om de etalageruiten van winkels te voorzien van een afbeelding. De raamschilderingen zijn dan een maand lang door het winkelend publiek en toeristen te bezichtigen. Zestig winkeliers hebben al laten weten dat ze aan het initiatief willen meewerken en een of meer ruiten willen laten beschilderen. Dit wordt de meest unieke tentoonstelling ooit gegeven, want het gaat in een aantal gevallen om enorme oppervlakten, voorspelt Van Elburg, een van de mensen aan wiens brein het idee is ont sproten. De 4e augustus 1984 zal als een zeer bijzondere dag in de Hattemer geschiedenisboeken worden bijgeschreven. Die dag is het stadje niet alleen „schilderstad", maar ook gaan dan voor het eerst de deuren open van het Anton Pieck Museum, dat 6 september officieel zal worden geopend door prinses Margriet. Ter gelegenheid van die eerste openstelling zijn ook alle andere musea in Hattem te bezoeken. Op de schildersdag zal op de win kelruiten het beroep van de betreffende winkelier tot uitdruk king worden gebracht. Wat zal worden uitgebeeld bepaalt de be treffende winkelier zelf, waarna de organiserende commissie zal bekijken welke kunstenaar de opdracht het beste kan uitvoeren. De verf die de schilders bij hun werk gebruiken, wordt beschik baar gesteld door Talens uit Apeldoorn, een bedrijf dat voor dit doel een reeds bestaande verf extra heeft bewerkt omdat het ge bruikte materiaal aan bijzondere voorwaarden moet voldoen. Zo moet de verf een maand lang kunnen houden, moet ze ook weerbestendig zijn en mag ze niet het glas aantasten. NEW YORK De Ameri kaanse toneelschrijfster Lilli an Hellman heeft een deel van haar nalatenschap van ruim 12 miljoen gulden be stemd voor de vorming van een fonds voor marxistische schrijvers dat de naam krijgt van haar minnaar, wijlen au teur Dashiell Hammett. Hellman overleed op 30 juni op 79-jarige leeftijd. Haar testament van 25 mei 1983 werd gisteren in New York geopend. De linkse intellec tueel heeft ruim 1.200.000- gulden nagelaten aan filmre gisseur Mike Nichols, schrij ver John Hersey, script schrijver Peter Feibleman en anderen. Het grootste deel van de rest is ondergebracht in twee gelijke fondsen. Dat te vernoemen naar Hammett is voor het "bevorderen van radicalegeschriften over politieke, sociale en economi sche gelijkheid en burgerlij ke vrijheid, bij voorkeur in de Verenigde Staten", aldus Heil mans laatste-wilsbe- schikking. Het andere fonds, te noemen naar haarzelf, is voor doel stellingen op het gebied van het onderwijs, de letterkunde of de wetenschap en voor hulp aan schrijvers ongeacht hun nationaliteit, leeftijd, sekse of politieke overtui ging. Een pagina uit het boek. werpen met elkaar verband houden. Bijvoorbeeld: wan neer de aan de hand van het voorbeeld in het boek zelfge maakte vlieger wordt opgela ten is het zinnig om eerst nog eens de bladzijden over wind snelheid te bestuderen. En bij de tip over het opzetten van een toneelstuk zijn de hoofd stukken over schminken, mime, rekwisieten en maskers WASSENAAR De „Se kolah Indonesia" aan de Rijksstraatweg in Wasse naar heeft zojuist het schoolseizoen afgesloten. De geslaagde leerlingen vieren feest en kijken uit naar een vervolgoplei ding op universitair ni veau. De toekomstige eindexamen-kandidaten bijten nu al op hun nagels voor het examen. Want slagen aan de „Sekolah Indonesia" is géén peule schil. De Indonesische ambassade werd in 1964 heropend na het verbreken van de diplomatie ke betrekkingen met Neder land in verband met de kwes tie Nieuw-Guinea. Met de te rugkeer van de diplomaten kwamen ook de Indonesische kinderen terug naar Neder land. Na een tijdje bleek dat er behoefte bestond aan een opvoedingsinstituut voor kin deren van in Nederland geac crediteerde diplomaten. Op de Indonesische school in Wassenaar zitten niet alleen kinderen van hier gevestigde diplomaten, maar ook kinde ren van ambassadepersoneel in het buitenland. Onze Oos terburen beschikken bijvoor beeld niet over een onderwijs instelling voor kinderen van Indonesische diplomaten. De zoon van de ambassadeur in Duitsland zit dan ook op de Indonesische school in Wasse naar. De leerlingen hebben wel allemaal de Indonesische nationaliteit. Tijdens de schooldagen verblijven de leerlingen van wie de ouders in het buitenland wonen en werken in een internaat. De meisjes aan de Rijksstraatweg in Wassenaar en de jongens aan de Violenweg in Den Haag. De zeventien docenten, aan gesteld en betaald door de ambassade, richten hun aan dacht en lessen op het onder wijs in Indonesië. Wanneer de leerlingen teruggaan naar het moederland, moeten de kin deren geen moeilijkheden on dervinden met het vervolgon- l-t. weer een goede hulp. Het oor spronkelijk Engelse boek werd samengesteld door Sue Tars- key en werd door Mariella de Kuyper-Snel in het Neder lands vertaald. LEO HENNY Met een zekere regelmaat dui ken berichten over groot scheepse internationale wa penhandelaren op in de pers. De wereld waarin deze handel en de daarbij behorende mis daad zich afspeelt is onder werp van de nieuwe Ludlum: „De Aquitane Samenzwe ring", zonder meer een boek voor tijdens de vakantie. Het verhaal gaat over gene raals, die de macht in de we reld willen grijpen. Advocaat Joël Converse probeert de sa menzwering te ontmaskeren. Het boek is meeslepend en geeft een aardig beeld van de internationale wapenhandel en de politieke beslissingen die daarmee te maken hebben. Kritiek past op de omvang van de pil: het boek telt 533 blad zijden en dat hadden er best 100 minder kunnen zijn. Wie in Zuid-Frankrijk vakan tie houdt, bevindt zich in het gebied waar een van de mees terwerken van Eric Ambler zich afspeelt. „Grafschrift voor een Spion" is het ver haal van Josef Vassady, die nog een paar dagen vakantie voor de boeg heeft voor hij te rug moet naar Parijs. Daar werkt hij als leraar. Twee da gen voor zijn vertrek uit Zuid- Frankrijk wordt hij door de politie opgepakt. In zijn came ra is een film gevonden met opnames van militaire gebie den. Vassady wordt gedwon gen de politie te helpen bij het opsporen van de spion. Het verhaal draagt alle kenmer ken van een echte Ambler: boeiend, goed geschreven en een knappe intrige. een boeiende verteltrant. Daarbij pleegt hij zijn boeken zelf te illustreren, maar een boeiende fotograaf is hij niet. Op het gebied van de zwart- witfotografie wemelt het van de goede boeken, die over dit onderwerp evenveel of meer informatie geven. TJERK HERINGA Günter Spitzing: Het nieuwe Dokaboek, Uigeverij Focus- Elsevier; prijs: ƒ55,00. Paarden blijven favoriete oijderwerp voor Dick Francis Paul Newman: Beste wensen FOOTLOOSE Over broeken gesproken. Ook de firma Lee laat van zich ho ren. De sterren van „Footloo se" - aldus laat Lee weten -zijn voornamelijk gekleed in ónze jeans. Om dat te vieren is Lee hevig bezig met allerlei acties. Eén daarvan: Voor elke vijf duizendste bezoeker aan „Footloose" in de bioscoop, ligt een gratis Lee-outfit klaar. Vijfduizendste?! Ik denk dat Lee met de huidige stand van zaken in het bioscoopbezoek wel wat motteballen bij die broeken mag inpakken. Dolle politie-boel POLICE Zaterdagnacht kunt u de nieu we film „Police Academy" al vast gaan zien in een voorpre mière in het Haagse Cineac theater. Het moet een dolle klucht zijn over hoe je politie agent moet worden. Dol, zeker gezien de voorpubliciteit. Bij de bioscopen vond ik een fol dertje met het officieel toela tingsexamen" voor die politie academie. Daarop een aantal multiple choice-vragen als „Waarom moeten agenten snel beslissen?" Met een keus uit de antwoorden: „Ja", „Beiden"en „Daar kom ik op terug". La chen. gieren, brullen dus. Nog erger werd het toen ik uit Am sterdam een brief van het Par ket van de Officier ontving, met een verzoek aldaar te ver schijnen en een boete van 370 te voldoen of te worden gearresteerd. Een merkwaar dig epistel waar je toch van schrikt, als het de juiste lette ring heeft en in de juiste kleur en veloppe zit. Even verder le zen: „Deze arrestatie zal plaatsvinden op grond van: van overheidswege gestelde eis dat iedere, vanwege zijn of haar functioneel daartoe ken nelijk betrokken zijn, Neder lander dan wel genaturaliseer de Nederlander, ongeacht zijn of haar lichamelijke aanleg of sexuele geaardheid of kleur haar/ogen, kennis dient te ne men van de Warner Bros. smash-hitkomedie Police Aca demy". Nou ja. Ik ben dus niet geweest. Het moest haast wel lach-of-ik-schiet worden. BERT JANSMA Sue Tarskey: „Moeder, 'Ik Verveel Me Niet", Uitgeverij Gottmer, prijs: 19,50. PAUL EN JOANNE Het Olympisch Gebeuren houdt ook de Amerikaanse showbizz-sterren bezig. De fir ma Levi, die de Amerikaanse Olympische athleten in de kle ren steekt, verzamelt in 8000 winkels in Amerika de goede wensen van het volk voor straks bij de start. De broeken - bonzen van Levi hebben de Sterren een voorkeursbehan deling gegeven en zijn bij hen persoonlijk alvast wat kreten wezen halen. Anthony Quinn schreef een hele diepe: „Win nen, verliezen of gelijk eindi gen. iedereen die naar de ster ren reikt is een ster". Oftewel: proberen is goed genoeg. Be verly Sills schreef: Bij de ope ra zeggen we als we iemand succes wensen: „Break a leg". Vergeet dat maar! Ren, spring, zwem. werp, doe alles onge broken en met succes". Paul Newman en Joanne Wood ward verpakten hun goede wensen aldus: „Being best isn't everything, it's just all there is". Een hele patriottische, die alleen bij benadering vertaal baar is als: Het gaat niet alleen om het eerste worden, het gaat énkel en alleen om het eerste worden". Het gebouw van de Indonesische School aan de Rijksstraatweg in Wassenaar. derwijs. Als de kinderen op en het hindoeïsme. Er wordt geleden bestond er een h c school komen, wordt alleen ook ruime aandacht besteed richting, gespecialiseerd jtele aan de vaderlandse geschiede- len. Door gebrek aan nis en in mindere mate aan de krachten is deze richtinj-^ wereldgeschiedenis. De leer- vervallen. Aan het eind. lingen krijgen tevens les in de het laatste jaar doen de staatsfilosofie, die is gebaseerd lingen examen in vei zo op de grondwet van 1945. vakken. Voor bepaaldevar Na afloop van de basisschool ken moet de leerling ijd, stappen de kinderen over „Bahasa" of in het Engejjj^ naar de driejarige onderbouw, scriptie schrijven ovetr0p waarover al eerder werd ge- door hem gekozen onder sproken. Het aantal vakken Voor hij aan een der1 wordt dan uitgebreid. En hier werkstuk begint, krijfSpi maken de leerlingen voor het leerling twee docenten gon eerst kennis met het semes- wezen, die hem begeljder tersysteem. Na elke vijf of zes tspl maanden krijgen de leerlin- Via een mondeling ex gen een overgangsrapport, dat wordt dan bepaald of hij ook wordt erkend door de het werkstuk een voldi scholen in Indonesië. heeft behaald. De le|pl£ Na de onderbouw stromen de doet ook nog exame leerlingen door naar de „Se- meerkeuzevragen. Geen kolah Menengah Atas", de al- tig vragen zoals bij het K gemene middelbare school bo- landse examen, maar venbouw. Na één semester drachten die soms wel z moeten de leerlingen kiezen bladen beslaan. Leert uit twee richtingen: sociale die slagen mogen ziclf wetenschappen of natuurwe- ook terecht op de borst tenschappen. Een aantal jaren pen. de voertaal in Indonesië ge sproken, de „Bahasa Indone sia". Behalve die voertaal be staan er in het land nog ruim driehonderd regionale subta- len. Het is onmogelijk om in al die talen les te geven. Die vervallen dan ook allemaal. Daarvoor in de plaats komen Engels en Duits. De Franse en Japanse taal is facultatief. Omdat de school in Neder land is gevestigd, hebben de leerlingen tot de. tweede klas van de onderbouw (te verge lijken met onze MAVO) ook les in de Nederlandse taal. Op de basisschool, de zogehe ten „Sekolah Dasar", krijgen de leerlingen in de vierde, vijfde en zesde klas ook Ne derlands. Daarnaast krijgen de leerlingen godsdienst, al naar gelang hun geloof. De ambassade heeft vijf docenten in dienst die les geven in de Islam, het protestantisme, het katholicisme, het boeddhisme

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 6