Henk Luijmes wint Haarlems improvisatieconcours Recordprijs voor Turner Minister Winsemius vol lof over boekje nicht U Sprookjes planeet vol speciale effecten Oorlogsfoto's Van Maarseveen in Rijksmuseum Amsterdam Manifestatie van kunstenaars Stopera wegens verwachte rellen afgelast BEROEPEN dagpuzzel FILM/KUNST CeidocSomcmt VRIJDAG 6 JULI 1984 PAGINA" Minister Brinkman op de bres voor 'jonge' monumenten HILVERSUM Minister Brinkman van WVC heeft donder dagmiddag in Hilversum de gemeente beloofd een deel van de 200.000 gulden te subsidiëren, die nodig is voor het restauratie- -onderzoek van het raadhuis van Hilversum. Dat gebouw valt onder de 'jonge' monumenten en is aan een opknapbeurt toe. De minister deed die toezegging bij de opening van de zoge noemde Dudok-kamer in het raadhuis, een eerbetoon aan de ar chitect van het gebouw, die 100 jaar geleden werd geboren. De kamer is het voormalige werkterrein van Dudok, die na 13 jaar directie van publieke werken, vanaf 1928 gedurende 20 jaar stadsarchitect van Hilversum was. Hij ontwikkelde een geheel eigen bouwstijl, waarvan het Hilversumse raadhuis het bekend ste voorbeeld is. Volgens Brinkman is het raadhuis het eerste echte jongeren-mo nument dat voor restauratie in aanmerking komt. „Gezien het beleid jongere architectuur in stand te houden moeten we er aan wennen dat we er ook geld voor over moeten hebben". Gelderland wil drie ton subsidie voor Introdans ARNHEM Gedeputeer de Staten van Gelderland zullen Provinciale Staten in oktober voorstellen om het Oost-Nederlandse dansgezelschap Introdans tot en met 1988 met bijna drie ton per jaar te subsi diëren. Door een forse verhoging van de provinciale subsidie sinds 1982 is volgens GS bij Intro dans een artistieke ontwikke ling op gang gekomen, waar door het gezelschap inmiddels tot de beste kleine dansgroe pen van Nederland behoort. Het is volgens het college no dig die ontwikking verder te steunen. In 1981 besloten Provinciale Staten van Gelderland Intro dans met 182.000 gulden per jaar te steunen bij het verzor gen van theatervoorstellingen en educatieve voorstellingen op scholen in Gelderland en Overijssel. In de afgelopen drie jaar werd daarnaast jaar lijks nog 30.000 gulden extra subsidie voor het dansgezel schap uitgetrokken. Gedepu teerde Staten willen de jaar lijkse subsidie voor Introdans nu verhogen tot 286.000 gul den. Volgens het college heeft ook de rijksoverheid het belang van de oostelijke dansvoorzie ning inmiddels onderstreept door de subsidie aan Introdans aanzienlijk te verhogen. Door de verbeterde artistieke kwali teit van het gezelschap gaan schouwburgen er volgens GS in toenemende mate toe over voorstellingen van Introdans te programmeren. Ook de schoolvoorstellingen van het gezelschap zijn vol gens het college een doorslag gevend succes. De raad voor de Kunst spreekt voor wat dat betreft volgens GS van Gel derland zelfs over een landelij ke voorbeeldfunctie. Expositie over markten in Amsterdams Historisch Museum AMSTERDAM In het Amsterdams Historisch Museum is gis teren de expositie „Uw gulden een daalder" geopend. Deze ten toonstelling werd mede naar aanleiding van het 50-jarig bestaan van de Centrale Groothandelsmarkt in Amsterdam georgani seerd. „Uw gulden een daalder" is een expositie opgebouwd rond vier thema's. Er wordt getoond welke soorten markten er zijn, wie daar staan, hoe markten ontstaat en hoe ze worden georgani seerd. Naast schilderijen, tekeningen, prenten en foto's wordt op de tentoonstelling ook echt materiaal gebruikt als venterskar- ren, tonnen en kratten om een beeld van de markt op te roepen. Dat wordt ook gedaan in „Achter de kraam", een film die het museum samenstelde over het werk van Amsterdamse kooplie den. Tegelijkertijd met de opening van de expositie werd een boek met de titel „Amsterdam marktstad", een uitgave van de Dienst van het Marktwezen, ten doop gehouden. De tentoonstel ling in het Amsterdams Historisch Museum duurt tot en met 4 november. Het 34ste orgel-improvisa tieconcours is gisteravond in de Grote of St. Bavo- kerk in Haarlem gewon nen door de 27-jarige Henk Luijmes. Deze in De Lier in Zuid-Holland ge boren organist heeft aan vankelijk gestudeerd aan het Twents Conservatori um in Enschede, maar rondde zijn opleiding in 1980 af bij de bekende pe dagoog Bert Matter aan het Conservatorium te Arnhem. Bij Matter heeft Luijmes daarna nog een extra jaar improvisatieles genomen. Ook vorig jaar behoorde Luij mes al tot de deelnemers in Haarlem. De toenmalige jury vond de 33-jarige Harald Fel ler uit München beter en ken de aan die dus de wisselprijs toe. De laatste tijd, nu de deel nemers door het bestuur wor den uitgenodigd op basis van een door hen ingestuurd band je, komt het niet zo vaak meer voor dat een deelnemer, die geen succes heeft gehad, het volgend jaar al weer van de partij is. Blijkbaar werd het nieuwe bandje van Luijmes, dat door het bestuur anoniem wordt beluisterd, toch weer zo goed gevonden, dat hij op nieuw een uitnodiging ont ving. Het resultaat was dus dat Luijmes nu de wisselprijs van Feller overneemt en er zeker van kan zijn dat hij deze wis selprijs. het volgend jaar zal moeten verdedigen en dan dus voor de derde keer in succes sie op het Müller-orgel zal moeten aantreden. Het welslagen van zo'n impro visatiewedstrijd is begrijpelij kerwijs in hoge mate afhanke lijk van het thema of de the ma's die de vier deelnemers ongeveer een uur tevoren krij gen voorgelegd en die hun fantasie gaande moeten ma ken. Het is onvermijdelijk dat die gegevens niet elk jaar even gelukkig uitvallen en dat ze ook niet elk jaar elke deelne mer even sterk aanspreken. Mij kwam het voor, dat Wim de Ruiter, de Haarlemse orga nist-componist, die dit keer op uitnodiging de twee thema's leverde, daarbij een heel ge lukkige hand heeft gehad. Hij gaf een goed koraalthema voor een reeks variaties en een the ma voor een aansluitende fuga, gegevens die in hun symmetrische weerspiegeling mogelijkheden boden. Hoewel deze gegevens helemaal niet bijzonder modern konden he ten, prikkelden zij kennelijk tot allesbehalve alledaagse fantasieën, getuige de presta ties van de eerste twee spelers, die het voor iedereen wel ge wonnen zullen hebben van de laatste twee. De laatste twee namelijk hadden veel minder vat op het verloop van hun fantasie en wisten een veel minder grote eenheid te berei ken. In de variaties was dit tot op zekere hoogte gemakkelij ker te excuseren dan in de strenge vorm van de fuga. Toen dr. Ewald Kooiman na vrij lang beraad de beslissing van de jury bekendmaakte, bleken de eerste twee spelers respectievelijk Feller en Luij mes te zijn geweest. Ik vond dat hun prestaties elkaar niet zo heel veel ontliepen: in beide gevallen waren er poëtische, soms verstilde, soms zelfs im pressionistische episoden te genover episoden van een felle heftige bewogenheid. De laatstgenoemde episoden wa ren natuurlijk een voorberei ding op de monumentale apo theoses in de fuga's. Als de jury, bestaande uit de Neder lander Piet Kee, de Duitser Werner Jacob en de Libanees Louis Robillard, tenslotte aan Luijmes de hoogste eer toe kende, kan ik daar gemakke lijk vrede mee hebben, al vond ik de nederlaag van Feller heel eervol. Wat de beide an dere deelnemers betreft: de Duitser Karl Mai (29) en de Engelsman Nigel Allcoat (34) speelden respectievelijk als derde en vierde. Zoals gezegd bleven hun prestaties, hoe ver dienstelijk in sommige opzich ten ook, bij die van de eerste twee ten achter. JOHN KASANDER Het kleurige stelletje (o.a. een cycloop, dieven en een tove naar) dat de hoofdfiguur te hulp komt in „Krull". LUXOR1: Krull (a.l.) met Ken Marshall en Freddie Jones. Regie: Peter Yates. De Britse regisseur Peter Yates maakte vooral naam door zijn actie-stunts zoals de wilde achtervolging door de straten van San Francisco van Steve McQueen in de film „Bul litt" en het vliegwerk van Peter O'Toole of stand- in in „Murphy's war". Vertrouw hem een scien cefictionfilm toe, zich af spelend op een andere planeet en je weet wat je te wachten staat. „Krull" moet het dan ook he lemaal hebben van de speciale effecten, de fantastische decors en de lokaties in Italië en Lan- zarota, waar dat ook mag zijn. Dat Ken Marshall dan nog een onvervaarde held speelt, die doet denken aan Errol Flynn zo'n kleine vijftig jaar geleden, is meegenomen, maar met Ly- sette Anthony als de prinses blijkt dat spelregre beslist niet Yates' sterkste punt is. Op de planeet Krull beslu'ten twee elkaar bestrijdende ko ningen vrede te sluiten en de zoon van de een, prins Col- wyn, ter laten trouwen met de dochter van de ander, prinses Lissa. Maar de huwelijksplech tigheid wordt wreed verstoord door de robots van Het Beest, die een ware slachtpartij aan richten en de prinses ontvoe ren naar het zich steeds ver plaatsende Zwarte Fort, van waar uit het beest dubbelgan gers en drijfzand vervaardigt. Dank zij de hulp van een oude wijze man kan Colwyn licht gewond de achtervolging inzetten. Hij krijgt assistentie van een onhandige tovenaar, die zichzelf in dieren kan ver anderen, een groepje ontsnapte misdadigers en tenslotte een vriendelijk knipogende cy cloop. Maar nog is de koek voor de makers niet op en zij voeren ook' nog een blinde ziener en een oude vrouw in een spinne- web ten tonele, plus een aantal paarden, die zich letterlijk het vuur uit de schenen lopen. Het is allemaal wel gek, maar soms te gek, al moet men be wondering hebben voor de technische staf en de make- up-afdeling. Kortom de liefde overwint en het beest wordt vernietigd. Een aardig sprookje, al gaan vele dure decors aan diggelen Dieuwke Winsemius (I) overhandigt haar neef, minister Piet Winsemlus, het boekje „Help olie op mijn verenpak". DEN HAAG „Een uit stekend boekje dat de jeugd zeker nog meer mi lieubewustheid zal bij brengen". Zo luidde in grote trekken het oordeel van minister dr. Pieter Winsemius van Volkhuis vesting Ruimtelijke Orde ning en Milieubeheer (VROM) over het zojuist verschenen nieuwe boek „Help, olie op mijn veren- pak" van de uit Beilen af komstige Drentse schrijf ster Dieuweke Winsemius, een nicht van de minister. Maar familiebanden of niet, de uiterst sportieve bewindsman die niet terugdeinst voor een marathon en onlangs met het grootste gemak een toch be- fiaald niet gemakkelijk Wad- ooptocht voltooide en dus van die Wadden heel wat afweet, blijft kritisch. Dus nam hij de nieuwe creatie van Dieuwke ernstig door al vorens zich (na het uit ha^r handen in ontvangst te hebben genomen) ten overstaan van heel wat genodigden in de filmzaal van zijn ministerie in lovende bewoordingen uit te drukken. Er wordt een grote oplage verwacht van het boek je dat mede dankzij de inzet van het Friese echtpaar, de heer en mevr. Miedema, de beheerder van de „Fügelhel- ling" in Ureterp tot stand kwam. Het echtpaar dat uiter aard deelde in de hulde voor Dieuwke Winsemius, ver schafte de schrijfster veel in formatie over de vogels en het „olieleed" dat de gevleugelde vrienden wordt aangedaan. Het inspireerde de schrijfster tot een nieuw boek over mi lieuzaken, dat als ze er de tijd voor kan vinden om het snel te schrijven volgend jaar zou moeten uitkomen. De minister en zijn ambtena ren van milieubeheer kijken er met spanning naar uit. Want de schrijftster heeft na tuurlijk een spontanere kijk op dat soort zaken dan de zich aan departementale termen gebonden wetende minister en diens staf. ALEX SNELLEMAN LONDEN Voor de tweede maal in een week is op een Londense kunst veiling een record gebro ken. Een zeegezicht van de 19e eeuwse Britse land schapsschilder William Turner werd gisteren bij Sotheby's geveild voor 6,7 miljoen pond (28,6 miljoen gulden), het hoogste be drag dat ooit, waar ook ter wereld, voor een schilderij is neergeteld. Het doek, „Zeegezicht: Folk- stone" behoorde tot de collec tie van wijlen lord Clark van Saltwood, een kunsthistoricus. Het bod werd uitgebracht door de Londense kunsthandel Leggatt in opdracht van een onbekende Engelse opdracht gever. In een volgepakte zaal zette de veilingmeester van Sotheby het doek in op één miljoen pond (bijna 4,3 miljoen gulden). Binnen drie minuten was de recordprijs bereikt. Men had gedacht dat het doek tegen de drie miljoen pond (12,8 miljoen gulden) zou op brengen. Het vorige .record stond ook al op naam van een schilderij van Turner, „Juliet en haar verzorgster", dat in 1980 in New York 6,4 miljoen dollar opbracht. Met de com missie erbij is met de verkoop in Londen een bedrag gemoeid van 7,37 miljoen pond (31,5 miljoen gulden). Het „Zeegezicht: Folkstone" behorende tot de collectie van wij len lord Clark van Saltwood, dat gisteren 28,6 miljoen gulden op bracht. Afgelopen dinsdag werden bij Christie's 71 tekeningen uit het bezit van de hertog van Devonshire geveild voor 21 miljoen pond (bijna 90 miljoen gulden). Dat was het hoogste bedrag dat ooit op een dag op een veiling werd geveild. De belangrijkste koper was het Getty Museum uit Californië dat een budget heeft van we kelijks 1,3 miljoen dollar. De hoogste prijs die ooit voor een kunstwerk is betaald be trof een 12e eeuws bijbels ma nuscript waarvoor een West duits concern 8,14 miljoen pond (34,6 miljoen gulden) op een Londense veiling in de cember over had. Platina voor Joel NEW YORK De Ameri kaanse zanger/componist Billy Joel kreeg gisteren in de Ma dison Square Garden een pla tina toegangskaartje. De on derscheiding, die werd uitge reikt door David. A. Werblin, voorzitter van The Garden, is bestemd voor artiesten die in het evenementenpaleis voor meer dan 250.000 fans hebben gespeeld. Voor het goede doel KANSAS CITY Aan de vooravond van de Jacksons- tournee, die langs twaalf Ame rikaanse steden zal voeren en gezien wordt als het schowge- beuren van het jaar, gaven de vijf broers een persconferen tie. Tijdens het gesprek met de pers liet Michael weten hij het geld, dat hij met de tournee verdient, zal schenken aan een goed doel. Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 e 19.00 uur. zaterdags tussen 14.00 en 15.0 uur. ieleloonnr.071-122248 en uw kran wordt nog dezellde avond nabezorgd. AMSTERDAM De af deling Nederlandse Ge schiedenis van het Rijks museum in Amsterdam besteedt van 15 juli tot 1 februari 1985 met een ten toonstelling aandacht aan de foto's die Dick van Maarseveen maakte tij dens zijn krijgsgevangen schap in het kamp Mühl- berg an der Elbe. Titel van de expositie is „Foto graaf in krijgsgevangen schap - Duitsland 1943-1945". Geprobeerd wordt een beeld te geven van het dagelijks reilen en zeilen in het kamp. Volgens het Rijksmuseum is een onvol ledig beeld ontstaan omdat veel niet mocht en kon wor den gefotografeerd Dick van Maarseveen vernam op 29 april 1943 uit de krant dat hij zich als voormalig Ne derlands militair moest mel den voor krijgsgevangenschap. Hoewel Van Maarseveen een poging deed om onder te dui ken, belandde hij toch in Duitsland. Na in kamp Mühl- berg an der Elbe eerst in de keuken te hebben gewerkt, kreeg de Haagse fotograaf la ter een baantje bij de foto-af deling van het kamp. Doordat alles wat werd gefotografeerd de goedkeuring moest hebben van de Duitsers waren het vooral officiële gebeurtenissen zoals begrafenissen, sporteve nementen en toneelavonden die Dick op de gevoelige plaat vastlegde. Het lukte hem ech ter ook klandestien wat foto's te maken. Over het krijgsgevangenkamp is, behalve wat er op de foto's van is te zien, weinig bekend. Het was een Durchgangersla- ger, waardoor de meeste groe pen er maar kort verbleven. De vaste bevolking bestond uit militairen, die volgens de Con ventie van Genève niet hoef den te werken en militairen, die wel mochten werken en die nodig waren het kamp draaiende te houden. Het was geen slecht kamp, alhoewel eten en kleding waren bere kend op aanvulling van het Rode Kruis. Het kamp werd op 23 april 1945 door de Rus sen bevrijd. Het is nu Oost duits grondgebied. In de periode tussen de bevrij ding en de rommelige reis naar Nederland heeft de Haagse fotograaf Van Maarse veen ook veel op de gevoelige plaat weten vast te leggen. Van Maarseveen en twee vrienden namen zo'n 140 glas negatieven en talloze afdruk ken mee naar huis. AMSTERDAM De ma nifestatie van circa 200 kunstenaars die morgen zou worden gehouden op het bouwterrein van het toekomstige stadhuis /mu ziektheater in Amsterdam is op het laatste moment „wegens te verwachten ordeverstoringen" afge last. De organisatoren van de bijeenkomst, waar 1.000 toeschouwers wer den verwacht, hebben dit gisteren bekend gemaakt. De organisatie berustte bij de Stichting Incidentele en Mo numentale Muziek- en Thea- terprodukties (Stimmt). De stichting wilde protesteren te gen het feit dat na de opening in 1986 in de Stopera slechts „gevestigde kunst" mogelijk is. Gemeente en aannemers had den Stimmt al toestemming gegeven voor de manifestatie. Voorwaarde was dat het pu bliek en het gebouw afdoende beschermd zouden worden. Aan die voorwaarde dacht Stimmt te kunnen voldoen. De stichting denkt er nu an ders over. De afgelopen weken zijn bij de Stichting, de politie en langs andere kanalen signa len binnengekomen dat „er rellen zijn te verwachten". (Oude) Tegenstanders van de Stopera hebben daartoe onder andere in pamfletten opgeroe pen, aldus Stimmt. Twee jaar geleden bij de start van de bouw van de Stopera kwam het ook tot forse botsin gen tussen Mobiele Eenheid en actievoerders. Dat willen wij ditmaal - mede gezien de ge varen die aan een bouwterrein zijn verbonden - beslist voor komen, aldus Stimmt. De Stichting lijdt financiële schade door de late afgelas ting. Er waren al enige tien duizenden guldens gestoken in de voorbereiding van de mani festatie. Hoogste kunstwerk Nederland ALMERE Almere bezit sinds gisteren het hoogste kunstwerk van Nederland. Het gaat om een 55 meter hoge „energienaald" van de kunste naar Jan van Munster, die op het Leeuwarderplein is ge plaatst. De naald is gemaakt van cor- tenstaöl, een staalsoort die al leen aan de oppervlakte roest. In de top zit een tien meter lange spleet, waaruit 's avonds wit neonlicht schijnt. De ener gienaald symboliseert volgens de Rotterdamse kunstenaar het hoogste en laagste punt van Almere. De kunstenaar, die de op dracht had gekregen van de Rijksdienst voor de IJssel- meerpolders, heeft ongeveer twee jaar aan het object ge werkt. De naald bestaat uit segmenten van dertien meter, die in Almere-stad aan elkaar zijn gelast. TNO en de Rönt- gentechnologische Dienst, die de lasnaden voortdurend heb ben doorgemeten, keurden eerder de verbindingscon structies af. Pas woensdag werd goedkeuring voor het omhoogzetten van de naald verleend. Kritiek schiet NOS in het u verkeerde keelgat (Vervolg van de voorpagina) J HILVERSUM De kritj van Mart Smeets op het bel van NOS-sport is de progrj maleiding van NOS-tv in F verkeerde keelgat gesehotei Naar uit goede bron verluir zou met name zijn bezwaar |n gen het te dure verblijf in ho tels, 400 gulden per nacht, h^r ernstig kwalijk zijn genome Terwijl minister BrinkmL van WVC krachtige druk vr oefent op bezuinigingen bij L NOS, sprak Smeets in het g wraakte interview over „holle, bolle NOS, die tenslof!: de beschikking heeft over eP groter budget dan welke kra)s ook en dat graag kenbaar vl° maken". io gr Met Mart Smeets is de i spraak gemaakt, dat in overlL met hem gezocht zal wordt naar een functioneren eldë binnen of buiten de NOS. Er druk op hem uitgeoefend, cf{ hij zelf ontslag zal nemen. dit stadium toonde M^i Smeets zich niet bereid deze maatregel commentaar P" leveren. in Heinze Bakker gaat met injL nag van volgende week Mal Smeets vervangen in de Tol" de France. RUTGER Rutger Hauer heeft er net ir hoofdrol opzitten in het mi\r deleeuwse epos Flesh ai- Blood" (Paul VerhoeveL „Floris voor volwassenenr Maar de Nederlandse acteK had in „Ladyhawke" ook !1< een middeleeuwse rol ge speeld. Tegenspelers: de frêc Michelle Pfeiffer (het gada stervriendinnetje uit „Scar& ce") en Matthew Broderick (#n jonge computerfanaat uit „Soe] Wars"). „Rutger wordt ovtr het algemeen niet zo toeg juichd op de set" meldt iemaitn van de filmploeg aan het Eaj gelse blad Photoplay. „Dat Hqc aan z'n persoonlijkheid". RtjZi ger leeft - volgens het corjn mentaar van het blad zelf - é,r een kluizenaar tijdens de ot names. Niet in een hotel. iiHfe. in een eigen „trailer", een spL ciaal voor hem gebouwde wr 1 te caravan op zes wielen, mer twee Amerikaanse vlaggen frj1 ven de bumpers geschilde^®', Hoe opvallend die trailer o<?r is, z'n bewoner houdt eich „Ladyhawke" werd vooriru melijk door regisseur Richae Donner in het Romeinese „6t necitta" opgenomen, maar f^ei wijl acteurs en technici in he tels en apparementen in en oi>0 Rome zaten, parkeerde Hau[tg zijn caravan op een parkee<>n plaats bij Frascati. Z'n tel foontjes werden aangenonH door een hotel in de buurt. bent nooit eenzaam genoej onthult Hauer tegen het blat Rutger Hauer: eenzaam. GRATIS ELKE WOENSDAG DE BIJLAGE BIJ UW KRANT MET INFORMATIE OVER FILMS.MUZIEK THEATER, RECREATIE.EXPOSIT1ES EN EEN COMPLETE AGENDA GEREFORMEERDE Glk MEENTEN er beroepen te Krimpen aan cis IJssel: R.Boogaard te Leidenin Iri MAGISCH FIGUUR ,uv In elk vakje dient een letter te wordd i ingevuld, waardoor zowel horizontdge als verticaal woorden van navolgen!^ betekenis verkregen kunnen wordeL 1 publieke actie; 2 indrukwekkend: 3 voor grasteelt geschikte grond; C 4 met tegenzin. jini OPLOSSING aujeeSuo :pue|sej6 e quesodu» z leuöeduieoj

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 8