Franse wapengigant
Creusot-Loire failiet
Yigael Yadin
overleden
EMK-directeur
financierde
kolengraaf-
project
rNENLAND /BUITENLAND
Limburgse heroïne
handelaars ten
onrechte in Duitse cel
ptse specialisten wantrouwen directie
SER verdeeld over
energiebeleid
Miljoenen extra voor
opruimen gifbelten
Wijsbegeerte op TH Twente
Daf moet weer met
bonden onderhandelen
CeicLe Qouuvnt
ZATERDAG 30 JUNI 1984 PAGINA 5
|eerbuisbaby
jok mogelijk
Itrecht
iHT Het Academisch
luis in Utrecht is be-
I met de bevruchting
|ellen buiten het li-
yan de vrouw, de zoge-
j reageerbuismethode,
[ven is om volgend jaar
|in 1986 ongeveer 400
In laparoscopic, de in-
Jaarbij de eicellen wor-
sfcrzameld", uit te voe-
Brmee zou de Utrechtse
'Voor Obstetrie en Gy-
»ie voorlopig het groot-
andelcentrum in Ne-
worden. In het AZU
*)e eerste groep van vijf
i al twee embryo's te-
Hatst, maar er zijn nog
Vangerschappen ont
bot nu toe werd de me
teen toegepast in het
Tmse Dijkzigtzieken-
3aaruit zijn inmiddels
Minderen geboren: zes
13en een jongen. Het
'Smse ziekenhuis heeft
Richtlijsten, en daarom
°ien het daar toe dat
AZU met de reageer-
*)iode is gestart.
ynlied"
l)t en Bie
lasterlijk
feRDAM Het door
aoten en De Bie vorig
jde televisie gezongen
is niet godslasterlijk
ijjt beledigend voor een
groep mensen op
b)an hun godsdienst. De
j(i die Bond tegen het
tegen het lied (gezon-
•d onder andere over
-•twoekerende exploita-
Jezus") heeft, zijn vol
et Amsterdamse ge-
•f destijds terecht door
er van justitie afgewe-
Bond tegen het Vloe
eer teleurgesteld over
jr haar negatieve uit-
die bijna een jaar op
wachten. De bond be
lch in een persbericht
gebrek aan argumen-
het hof. „Dit is een
itende ontwikkeling",
bond, die zich af-
.Wordt vergroving en
van Gods naam nu
I eerd?" en „Is er bij de
i.jke macht nog gevoel
t de bond beoogt?".
behandel
[enschool"
4 AAN DEN RIJN
Nieuwenhuizen, de
r van de Vereniging
denscholen, heeft het
i van de eerste mid-
il diploma's in het
ollege gisteravond
chpen om een felle aan-
en op het kabinetsbe-
janzien van het voort-
derwijs. Volgens van
huizen zet minister
de ontwikkeling van
enschool stop. „Er is
ake meer van discus-
de voor en tegens van
ooi", aldus Nieuwen-
,maar wat nu gebeurt
n gif spuiten. Het uit-
van het aantal mid-
en met tien is politie-
indel. Het CDA wilde
de VVD slechts vijf en
;ter besloot tien". Vol-
Él voorzitter hebben
ff en de VVD het re-
>ord op dit punt naast
rgelegd.
erleg van minister
en de onderwijsbon-
~r de ontwikkelingen
.jiiddenschool is giste-
-iigens voortijdig beëin-
■fanderdag reageert de
nog op het voorstel
"protestants-Christelijke
►aisvakorganisatie
|pnen met de Katholie-
Sw) en de Algemene
de minister hebben
«d.
- -
EG legt vervoer giftige
afvalstoffen aan banden
LUXEMBURG De tien EG-minis-
ters voor milieuzaken hebben gisteren
in Luxemburg besloten het vervoer
van giftige afvalstoffen aan strikte
banden te leggen. Met ingang van 1985
moeten producenten en vervoerders
van giftige afvalstoffen de autoriteiten
in hun eigen land op de hoogte stellen
van een voorgenomen transport.
De kennisgeveing door degene die het
afval wil vervoeren, moet tevens duide
lijkheid verschaffen over de herkomst
van de giftige stoffen. Deze maatrege
len komen een jaar nadat in Frankrijk
41 vaten met het zwaar giftige dioxine
waren aangetroffen, die afkomstig ble
ken van een chemisch bedrijf uit het
Italiaanse Sevcso.
Britse bonden niet eens
over acties voor
stakende mijnwerkers
LONDEN Vakbondsvertegenwoordigers
van de stakende mijnwerkers en metaalar
beiders zijn er gisteren niet in geslaagd om
een akkoord te bereiken over blokkades,
die de mijnwerkers bij staalfabrieken wil
len uitvoeren.
De leider van de mijnwerkersbond, Scar-
gill, sprak gisteren gedurende anderhalf
uur met de voorzitter van de metaalbond,
Sirs. De min of meer openlijke breuk tus
sen beide bonden concentreert zich op het
vraagstuk van de solidariteit. De mijnwer
kersbond wil dat dat andere vakbonden
zich aansluiten bij de mijnstaking, die is ge
richt tegen het plan van de regering-That-
cher om de mijnbouw te saneren.
Vitamine-B wordt veel
te snel voorgeschreven
UTRECHT De geneesmiddelenin
dustrie prijst vitamine-B-preparaten
aan voor veel te veel toepassingen,
terwijl artsen veel te snel recepten
voor vitamine-B verstrekken. Vita
mine-B is daardoor ten onrechte een
van de meest voorgeschreven prepa
raten in ons land. Dat schrijft de
Utrechtse neuroloog dr. F. Jenne-
kens in het Nederlands Tijdschrift
voor Geneeskunde. Bij gezonde voe
ding is het slikken van extra vitami
ne-B volgens hem zelden nodig. Dat
is alleen het geval als het lichaam
vitamines niet goed kan opnemen, al
dan niet door het gebruik van medi
cijnen, of bij bepaalde zeldzame aan
geboren ziekten.
De Koning wil
onbetaald werk
wettelijk regelen
DEN HAAG Minister
De Koning (Sociale Za
ken) wil een wettelijke re
geling maken voor het ver
richten van onbetaald
werk met behoud van een
uitkering. Hij heeft een
voorontwerp voor zo'n wet
voor advies toegestuurd
aan de SER en de Emanci-
patieraad. Het voorstel
moet het mogelijk maken
dat uitkeringsgerechtig
den voor langere tijd onbe
taald werk kunnen doen
zonder dat zij hun uitke
ring verliezen.
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS Met het vonnis
over te gaan tot liquidatie
van de machinefabriek
Creusot-Loire heeft een
Parijse handelsrechtbank
deze week het grootste
faillissement in de ge
schiedenis van de Franse
industrie uitgesproken. De
bankschulden van Creu
sot-Loire waren de laatste
vijf jaar opgelopen tot
meer dan 3,5 miljard
franc. Nadat deze particu
liere onderneming eerder
deze week niet akkoord
kon gaan met een sane
ringsplan van de Franse
overheid, was ontbinding
van het bedrijf onont
koombaar. Bij Creusot-
-Loire werken 23.000
mensen, terwijl meer dan
100.000 werknemers bij
toeleveringsbedrijven in
hoge mate van deze ma
chinefabriek afhankelijk
zijn.
Het ziet er naar uit dat de
Franse regering er na Lotha
ringen een nieuw probleemge
bied bij krijgt, want het faillis
sement van Creusot-Loire
heeft rampzalige gevolgen
voor het oostelijk gelegen de
partement Saone-et-Loire, dat
sinds 200 jaar een grote staal-
traditie heeft. De industriestad
Creusot is vrijwel geheel ei
gendom van de fabriek en het
grootste deel van de 71.000 in
woners is in het staal werk
zaam. Opmerkelijk genoeg
hebben de vakbonden gisteren
de zijde van de regering geko
zen in het al maanden slepen
de arbeidsconflict met de di
rectie van het bedrijf. Een
woordvoerder van de sterke
vakbond CGT verklaarde, dat
overheidssteun nu onverant
woord was daar de teloorgang
van Creusot-Loire mede was
veroorzaakt door slecht mana
gement. Maandag zal door de
werknemers worden besloten
of men al dan niet tot een be--
drijfsbezetting overgaat.
Creusot-Loire is op Peugeot na
het grootste nog niet genatio
naliseerde bedrijf van Frank
rijk. President-directeur Pi-
neau-Valencienne noemde als
oorzaak van het faillissement
„oneerlijke concurrentie" in
eigen land. Terwijl andere
Franse staalbedrijven als Usi-
nor en Sacilor konden reke
nen op miljarden aan over
heidssteun moest Creusot-Loi
re zijn eigen boontjes zien te
doppen. Onder de toenmalige
leiding van de in Parijse salon
kringen geliefde baron Edou-
ard-Jean Empain is dat niet
altijd gelukt. Met name het uit
speculatieve gronden aanhou
den van het onrendabele
Amerikaanse filiaal, Phoenix
Steel, zou de ondergang heb
ben versneld.
Steun
In november 1983 kreeg het
bedrijf toch nog ruim 5,5 mil
jard aan overheidssteun, het
geen niet voldoende was.
Overleg over een volgende
subsidie mislukte aangezien de
directeur van Creusot-Loire
weigerde het noodlijdende be
drijf weer op poten te zetten
met geld uit de Schneider-
-groep, het moederbedrijf van
Creusot-Loire.
Die holding boekte vorig een
exploitatiewinst van bijna 50
miljoen franc. Pineau-Valen-
cienne verweet de Franse mi
nister van Industrie Laurent
Fabius een oneigenlijke kop
peling van bedrijven tot stand
te willen brengen en aan te
sturen op een „kruipende na
tionalisatie" van het Schnei
der-concern. Fabius meende
echter dat Pineau-Valencienne
zich moest schamen voor zijn
bedrijfsvoering en dat de staat
in geen geval de verliezen van
Creusot-Loire wilde subsi-
diëeren als de holding van de
familie Empain bij andere
dochterondernemingen forse
winst maakte.
De Franse regering heeft wel
toegezegd dat er geen ontsla
gen zullen vallen en dat men
alles in het werk zal stellen in
het departement Saone-et-Loi
re voor vervangende arbeid te
zorgen. Een belofte die, gezien
de ervaringen in Lotharingen,
de 23.000 werknemers van
Creusot-Loire weinig hoop
voor de toekomst zal geven.
DEN HAAG De geza
menlijke actie Van de Ne
derlandse en Duitse nar-
coticapolitie, waardoor op
22 december 1982 een
Heerlense heroïnehande
laar en diens vrouw (bei
den 47 jaar) in Frankfort
konden worden gearres
teerd, was in flagrante
strijd met het Europees
Uitleveringsverdrag. Dat
heeft de president van de
Haagse rechtbank, mr.
M.R. Wijnholt, gisteren in
kort geding beslist.
De Nederlandse Staat dient de
inhoud van dit vonnis onver
wijld aan de Minister van Jus
titie van de deelstaat Hessen
bekend te maken, aldus de
Haagse rechtbankpresident.
De zaak is zo ernstig, aldus mr.
Wijnholt, dat de rechter bij
wijze van uitzondering de
Staat beveelt stappen te onder
nemen op het gebied van de
buitenlandse betrekkingen.
De betrokken Heerlenaar
werd in maart van dit jaar in
de Bondsrepubliek veroor
deeld tot een gevangenisstraf
van vijf jaar en negen maan
den voor het smokkelen van
een kilo heroïne. Zijn vrouw,
die het verdovende middel in
kleinere partijtjes, verstopt in
haar bh, over de grens ver
voerde, kwam er met drie jaar
cel minder vanaf. Beiden lie-
f>en in Frankfort tegen de
amp, waar Duitse agenten-
provocateurs met behulp van
de Heerlense politie een val
voor hun hadden opgezet. Hun
actie was er op gericht de ver
dachten in de West-Duitsland
te arresteren en te berechten
voor feiten die zij in eigen
land hadden begaan.
„De Nederlandse politie heeft
hiermee in flagrante strijd ge
handeld met een grondrecht
van de eiser. Het gaat hier
kennelijk om een ontsporing
van een vorm van internatio
nale samenwerking. Die sa
menwerking is op zichzelf een
goede en hoopvolle zaak in
een wereld die ernstig gebukt
gaat onder de terreur van de
internationale handel in ver
dovende middelen", aldus de
rechter.
„Woensdrecht
haalt met
Goldberg
oorlog in huis"
WOENSDRECHT De
stroomgroep Dodewaard, die
enige jaren geleden de acties
tegen de kerncentrale in die
gemeente organiseerde, heeft
de gemeenteraad van Woens
drecht per telegram gewaar
schuwd tegen de benoeming
van Goldberg tot waarnemend
burgemeester. „Met deze man
haalt u regelrecht de oorlog in
huis", aldus de stroomgroep.
Goldberg werd gisteren door
de commissaris van de konin
gin in Noord- Brabant, mr.
Van Agt, aangewezen als tijde
lijke vervanger van burge
meester De Leeuw, die sinds
begin juni in het ziekenhuis
ligt als gevolg van een ver
keersongeluk. Volgens de
stuurgroep heeft Goldberg, die
ook tijdelijk burgemeester van
Dodewaard was, in het verle
den meerdere keren blijk ge
geven ongeremde politieactivi
teiten vrij spel te willen bie
den. De fractievoorzitters van
PvdA, CDA en Algemeen Be
lang in de gemeenteraad van
Woensdrecht waren verrast
door benoeming van Goldberg.
Fractievoorzitter Wils van het
CDA vond het niettemin een
goede zaak dat een „neutrale
figuur" nu aan het hoofd van
de raad staat.
Internationale commissie doet onderzoek naar Afghaanse vluchtelingen
DEN HAAG Een interna
tionale commissie gaat een on
derzoek doen naar de precaire
omstandigheden, waarin
vluchtelingen in Afghanistan
moeten leven. De commissie
wordt geleid door Theo van
inwinnen over de vluchtelin- commissie ernaar streeft begin Afghaanse vluchtelingen zal
genstroom in Afghanistan en volgend jaar een rapport over worden uitgebreid. Of de com-
de gevolgen op medisch, eco- haar bevindingen uit te bren- missieleden zelf een bezoek
nomisch en sociaal gebied voor gen. Met dat rapport, dat zal gaan brengen aan Afghanis-
de vluchtelingen. Op een pers- worden aangeboden aan onder tan, wilde Van Boven uit
conferentie in Den Haag zei andere de Verenigde Naties, voorzorg niet zeggen.
De commissie wil informatie Van Boven gisteren, dat de hoopt hij dat de hulp aan de
Boven, voorheen directeur
van de afdeling mensenrech
ten van de Verenigde Naties
en nu werkzaam aan de Rijks
universiteit van Maastricht.
De drie medische
e verbonden zijn aan
er de Graaf Gasthuis
dat in maart 1982 is
^uit de fusie van drie
Jwekenhuizen, hebben
Jiur verzocht een ver-
commissie in te stel
let functioneren van
Ifte moet gaan onder-
Ms onpartijdig voor
zitter van deze commissie is
oud-staatssecretaris van volks
gezondheid J.P.M. Hendriks
voorgedragen.
Volgens de woordvoerder van
de specialisten, dr. J.C. Kuij-
pers, schort het met name aan
de coördinatie en het finan
cieel beleid binnen de directie.
Dr. Kuijpers liet gistermiddag
weten tevreden te zijn met de
brief die staatssecretaris Van
der Reijden het bestuur van
het Gasthuis heeft gestuurd.
Daarin geeft hij opdracht een
extern adviesbureau in te
schakelen, dat in overleg met
de leiding en één medische
staf een medisch functieplan
gestalte zal moeten geven.
«ELS
\Jtai\inotl
Is wee?. jJiET
JERUZALEM Yigael
Yadin, generaal, staats
man en archeoloog van
internationale reputatie,
die Dode-Zeerollen voor
Israël wist te verwerven
en opgravingen in Massa-
da uitvoerde, is op een
leeftijd van 67 jaar aan
een hartaanval overleden.
Yadin voerde de troepen aan
tijdens de eerste Israëlisch-
Arabische oorlog in 1948. Hij
nam in 1952 ontslag als staf
chef toen de toenmalige pre
mier, David Ben-Goerion, op
de defensie-uitgaven wilde be
zuinigen.
Hij kwam in 1977 in de poli
tiek als voorzitter van een
nieuwe partij, de Democrati
sche Beweging voor Verande
ring (DASH). Deze partij ver
wierf meteen al 14 zetels. Ya
din werd vice-premier toen
premier Menachem Begin zijn
eerste regering vormde. Vier
jaar later trok hij zich uit de
politieke arena terug, omdat
hij teleurgesteld was over het
feit er niet in te zijn geslaagd
zijn progressieve liberalisme in
de rechtse coalitieregering van
premier Begin gestalte te kun
nen geven.
Yadin keerde terug naar zijn
studie en taak aan de He
breeuwse Universiteit in Jeru
zalem, waar hij archeologie
doceerde. Tevens werkte hij
aan een vertaling en populari
sering van de Dode-Zeerollen.
Avontuurlijk
Als zoon van een hoogleraar
in de archeologie in 1917 in
Jeruzalem geboren, haalde
Yadin de internationale pers
toen hij op avontuurlijke wijze
Dode Zeerollen voor de Israë
lische staat wist te verwerven.
Deze oudste geschriften van
het Oude Testament werden
in 1947 na jarenlange inspan
ningen in een grot aan de
westzijde van de Dode Zee ge
vonden.
Bij een door hem geleide expe
ditie naar Massada werd het
paleis van Herodes blootge
legd, waarbij handschriften
werden ontdekt die waren
achtergelaten door de Zeloten,
die daar tussen 70 en 73 na
Christus standgehouden had
den tegen de Romeinen. Ook
zijn geschriften over zijn op
gravingen op verschillende
bijbelse plaatsen droegen bij
tot zijn faam.
ROTTERDAM De voormalige EMK-directeur G.
Bernouw is in 1974 de financier geweest, die uiteinde
lijk de ontwikkeling van de latere RSV-kolengraver
mogelijk heeft gemaakt. Bernouw droeg de ontbreken
de half miljoen gulden bij in het startkapitaal van 2,5
miljoen gulden voor de oorspronkelijke plannen van
de initiatiefnemers M. Hengstmengel en de Amerikaan
Todd. De eerste kolengraver is vervolgens in de Vere
nigde Staten in elkaar gezet en provisorisch getest.
Bernouw bevestigde gisteren desgevraagd, dat hij de plannen
van Hengstmengel destijds zeer aantrekkelijk vond. Volgens
Hengstmengel stelde Bernouw het geld binnen twintig minuten
via zijn bank ter beschikking. Hengstmengel kwam met Ber
nouw in contact via de Capelse aannemer Van Hoorn, ook een
financier van de kolengraver, van wie Bernouw destijds met
zijn afvalverwerkingsbedrijf EMK een terrein huurde.
De claim van Bernouw op Hengstmengel is in 1977 bij RSV Mi
ning Equipment (RSV-ME) terechtgekomen, het bedrijf dat de
kolengraver moest her-ontwikkelen en waarvan RSV en Hengs
tmengel ieder voor 50 procent aandeelhouder waren. Bernouw
zal zijn geld echter nooit meer terugzien, omdat de belasting
dienst bij RSV voor 5 miljoen gulden beslag heeft laten leggen
op de mogelijke inkomsten van Bernouw uit het kolengraafpro-
ject.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Sociaal Economische Raad (SER) is ernstig
verdeeld over het in de toekomst te voeren energiebeleid en met
name de rol van kernenergie daarin. De vertegenwoordigers
van de vakbeweging in de SER menen, dat op dit moment van
een verdere uitbreiding van het aantal kerncentrales in ons land
afgezien moet worden. De vertegenwoordigers van de werkge
vers menen, dat er op zich geen bezwaren zijn tegen een verdere
uitbouw van het kerenergie-potentieel. De onafhankelijke
kroonleden in de SER zijn verdeeld over de zaak.
Dit valt op te maken uit een brief die het dagelijks bestuur van
de SER aan minister Van Aardenne (Economische Zaken) heeft
gezonden. Het dagelijks bestuur heeft de brief gezonden aan de
hand van de uitkomsten van de brede maatschappelijke discus
sie (BMD) over het toekomstige energiebeleid. De stuurgroep die
de BMD leidde stelde op basis daarvan dat nu geen besluit geno
men mag worden over een uitbreiding van het aantal kerncen
trales.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Winsemius (Milieu) heeft voor de ko
mende vijf jaar 276 miljoen gulden beschikbaar gesteld voor het
opruimen van gifbelten en bodemverontreiniging, waarvan 200
miljoen voor de komende drie jaar. De kosten van de totale sa
neringsoperatie zullen naar schatting twee miljard gaan bedra
gen.
Winsemius heeft tevens besloten de eigen kosten voor de ge
meenten te verlagen. Saneringsoperaties tot 10 mille mogen zelf
standig door de provincies worden uitgevoerd. Dit heeft de be
windsman gisteren laten weten in een brief aan de Tweede Ka
mer. Het drempelbedrag per bodemsaneringsgeval wordt voor
de gemeenten verlaagd van tien naar vijf gulden per inwoner.
Bovendien wordt het maximumbedrag dat de gemeenten bij
moeten dragen per gifbelt, gehalveerd van 200.000 naar 100.000
gulden. De totale, maximale afdracht per inwoner (over alle sa-
neringsgevallen) wordt verlaagd van 30 naar 20 gulden per in
woner. Voor een gemeente met 50.000 inwoners betekent dat
een verlaging van een half miljoen gulden. „Het betekent een
lastenverlichting voor de gemeenten. Ik verwacht dat daardoor
ook de kleinere gevallen van bodemverontreiniging sneller door
de gemeenten zullen worden uitgevoerd", zei Winsemius.
ENSCHEDE De TH Twente heeft van de minister van onder
wijs en wetenschappen toestemming gekregen te starten met
een nieuwe studierichting wijsbegeerte van wetenschap, techno
logie en samenleving (WTS).
Deze voor Nederland unieke studierichting is een postpropae-
deutische opleiding en kan worden gevolgd na een met goed re
sultaat afgesloten eerste jaar in een technische studierichting
aan een van de drie technische hogescholen in Nederland. Het
bijzondere van deze opleiding is een samenhangend studiepro
gramma van technische en maatschappijwetenschappen met
wijsbegeerte en geschiedenis.
Man bekent moord op 18-jarige
AMSTERDAM De 20-jarige C.R.B uit Amsterdam heeft dezer
dagen tegenover de politie bekend eind mei in een woning in
Amsterdam-Noord de 18-jarige Ricky Boerleide, eveneens uit de
hoofdstad, met een breekijzer te hebben doodgeslagen. Het li
chaam van Boerleide werd pas 3 juni gevonden in het water van
het riviertje De Bullewijk in de gemeente Ouder-Amstel. B.
geeft als motief voor zijn daad op dat hij maanden is vernederd
door zijn latere slachtoffer. Boerleide bleek, aldus de Rijkspoli
tie, tot een groep jonge snelkrakers uit Amsterdam Zuid-Oost te
behoren, die de politie in Amstelveen ook al op het spoor was.
DEN BOSCH Daf Trucks in Eindhoven moet voor 1 oktober
het overleg met de bonden hervatten over de manier waarop de
36-urige werkweek voor het kantoorpersoneel. Dat heeft de pre
sident van de Bossche rechtbank bepaald in een door de Unie
BLHP aangespannen kort geding. Sedert augustus vorig jaar
wordt bij Daf gemiddeld nog maar 36 uur per week gewerkt. De
3000 werknemers die direct bij het fabriceren van vrachtauto's
betrokken zijn, krijgen de arbeidstijdverkorting voortaan in de
vorm van 26 roostervrije dagen. Het 3000 man tellende kantoor
personeel krijgt slechts tien roostervrije dagen. De rest van de
arbeidstijdverkorting wordt gerealiseerd door per dag maar 7,5
uur te werken. De Unie BLHP vindt dat ook voor het kantoor
personeel de atv zoveel mogelijk omgezet moet worden in roos
tervrije dagen.
