Aardgasmeevaller
verdubbeld, maar
tekort blijft gelijk
^warring
fthrijving
mlenten
JMMISSIE WIL RECHTERLIJKE
VEREENVOUDIGEN
Nog dit jaar
besluit over
dienstrecht
voor vrouwen
Kabinet
praat morgen
over steun
aan boer en
tuinder
Directie: Holland Festival
werd succes
Ambtenarenbond wil
nieuwe loonronde
Kamer: leeftijdsgrens open
universiteit naar 18 jaar
Hi
1ENLAND,
Gcidae Souiant
DONDERDAG 28 JUNI 1984 PAGINA 9
lieverhoging
huwde
rden
t gehalveerd
^AG Het kabinet is
>ngehuwde bejaarden
;ijk te ontzien bij de
bezuinigingsronde op
e zekerheid. Staatsse-
Van der Reijden
leeft de Kamer giste-
[ezegd dat de verho-
n de ziekenfondspre-
,r deze categorie be-
jehalveerd wordt. Een
eerderheid van CDA
had daar om ge-
Prins
Bernhard
morgen
jarig
Advocate wil „straatverbod"
voor aanrander
AMSTERDAM De man die volgende week
maandag in Amsterdam terecht moet staan wegens
een aantal verkrachtingen zou een „straatverbod"
moeten krijgen. De Amsterdamse advocate mr
G.H.S. Van Driem zal volgende week vrijdag in
een kort geding eisen dat de man zich in een be
paald deel van de stad niet meer mag ophouden.
Onlangs ontstond grote opschudding toen bleek dat
de man na aanhouding in verband met verkrach
ting, weer was vrijgelaten wegens het cellentekort
in Amsterdam. „Nu deze man nog vrij rondloopt,
durft mijn cliënte zich niet meer vrij over straat te
begeven. Ze is ontzettend bang en ik denk dat dat
ook voor een aantal andere vrouwen geldt", aldus
mr Van Driem. „Daarom vind ik dat deze man
zich niet meer mag ophouden in een gebied rond
de woning van de vrouw dat wordt begrensd door
een vijfhoek van straten".
Overheidsgeld
voor daklozen
AMSTERDAM De minis
teries van ontwikkelingssa
menwerking en volkshuis
vesting, ruimtelijke orde
ning en milieubeheer heb
ben samen een bedrag van
1.380.000 gulden beschik
baar gesteld voor het opzet
ten van acties in het kader
van het internationale
„Jaar van de Daklozen
1987". Het geld is bestemd
voor organisaties die zich
moeten gaan bezighouden
met activiteiten als bewust
wording en informatie rond
de situatie van de daklozen
in de wereld.
Vondelingprijs
uitgereikt aan
VN - redacteuren
DEN HAAG De journalisten Joop
van Tijn en Max van Weezei van het'
opinieweekblad Vrij Nederland hebben
gisteren in Den Haag de Anne Vonde
lingprijs 1983 uitgereikt gekregen voor
hun artikelen over de Nederlandse po
litiek in het algemeen en voor hun
VN-bijlage „De Voorlichter" in het bij
zonder. De bedoelde voorlichter, oud-
-hoofddirecteur Gijs van der Wiel van
de Rijksvoorlichtingsdienst, overhan
digde de prijswinnaars in de Noenzaal
van de Eerste Kamer ieder een beeldje
van de enige jaren geleden verongeluk
te oud-kamervoorzitter Vondeling en
een bedrag van 1.250 gulden.
Vredesactivisten onderdak
bij Fransiscanen
WOENSDRECHT De 22 vredesactivis
ten die in de afgelopen nacht door de poli
tie uit het permanente vredeskamp in
Woensdrecht zijn gehaald, hebben de nacht
doorgebracht in een klooster. Zij hebben
onderdak aanvaard in een aantal oude ba
rakken achter het klooster in Woensdrecht.
De Fransiscanen houden al geruime tijd
twee keer per dag een stille voettocht naar
de basis.
De politie had gisteravond het kamp ont
ruimd, o.a. omdat niet was voldaan aan
voorwaarden die aan de kampbewoners
waren gesteld. De politie bood de activisten
twee tenten op een voetbalveld aan. maar
dat werd van de hand gewezen. De vrede
sactivisten hebben de nacht vergaderend
doorgebracht.
s» -
njd
jRDAM Per
jebben alle 490 jon-
jjjie zich voor de stu-
Yasdicijnen aan de
glamse Erasmus-uni-
11 hadden aange-
nfcericht ontvangen
'jzijn toegelaten tot
iding. In werke-
is er slechts plaats
studenten, omdat
geldt.
kregen deze
n brief in de bus van
ika-werkgroep die in
im introductieweken
'^id. In een begeleidend
r*i zat de fout: „Hallo
snde eerstejaars. Al-
van harte gelukge-
let het feit dat je bent
De aanhef gaf veel
'ers de indruk dat ze
geerde plaats in de stu
ng eindelijk hadden
,igd. „Heel vervelend
betreurenswaardig", is
ie van J. Groeneveld,
,s van de faculteit ge
ïnde in Rotterdam.
/e de vergissing in de
regen hebben we met-
brief geschreven met
•rontschuldigingen. Er
onrechte verwachtin-
-ekt en dat spijt ons."
werkelijkheid wordt
op de studie wordt op
(egst volgende week be-
jemaakt door het in
gen gevestigde Bureau
Iding en Plaatsing van
lars studenten.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Er komt
dit jaar 1,2 miljard gulden
meer aan aardgasopbreng
sten binnen dan was ge
raamd. Desondanks zal
het overheidstekort niet
verder teruggaan. De
meevaller in het huis
houdboekje van de over
heid, waarvan deze krant
een maand geleden al
melding maakte, is on
danks hogere inkomsten
niet groter geworden.
Jongstleden vrijdag werd
al bekend dat de extra
gasinkomsten en de mee
valler bij de PTT worden
opgeslokt door hogere uit
gaven, respectievelijk
door geringere bezuinigin
gen, met name op de soci
ale uitkeringen.
Toch gloort er een lichtpuntje
aan de financiële hemel. De
opbrengsten uit de Nederland
se gasvelden nemen namelijk
stormachtig toe. In de brief
waarin minister Ruding in mei
een meevaller van drie miljard
gulden aankondigde, maakte
al melding van een onver
wachte stijging van de gasop
brengst met 650 miljoen gul
den. Uit zijn voorjaarsnota, die
in grote lijnen het beeld van
mei nog eens bevestigt, blijkt
echter dat de geraamde op
brengst voor 1984 opnieuw is
bijgesteld, en wel met nog een
meevaller van 550 miljoen gul
den. Dus bijna een verdubbe
ling in een maand tijd.
In 1985 werkt deze ontwikke
ling flink door. Nu al wordt
rekening gehouden met een
extra gasmeevaller in 1985 van
600 miljoen gulden. Dan zal de
opbrengst uit het aardgas de 20
miljard gulden opnieuw over
schrijden. In 1985 zal de gasop
brengst daarmee 2,5 miljard
gulden hoger liggen dan een
jaar geleden nog werd ver
wacht.
De oorzaak van deze gunstige
ontwikkeling is vooral te dan
ken aan de veel hogere koers
van de Amerikaanse dollar
dan ten tijde van het moment
dat de gasopbrengst werd ge
raamd. Het merendeel van de
contracten met het buitenland
zijn afgesloten in dollars. Een
hogere dollarkoers werkt ech
ter met vertraging door in de
opbrengst. Juist de laatse we
ken is deze munt weer aan
zienlijk in prijs gestegen, zodat
zeker niet uitgesloten moet
worden dat de meevallers in
1985 nog groter zullen zijn.
Aan de andere kant werkt het
aantrekken van de economie
een hogere opbrengst in de
hand. Zowel in het binnenland
als in het buitenland neemt als
gevolg daarvan de gasafzet toe.
Cultureel
punt in
New York
bepleit
DEN HAAG Nederland moet
met voorrang een vast cultureel
punt in New York krijgen dat
als platform dienst doet van de
uitwisseling van ideeën en acti
viteiten. „Om effectief in het
Amerikaanse leven door te
dringen is constante aanwezig
heid nodig in de smeltkroes van
mondiale creativiteit". Dit heeft
de Raad voor de Kunst gisteren
de ministers van cultuur, onder
wijs en wetenschappen en bui
tenlandse zaken geadviseerd.
Het centrum kan in drie jaar
worden gestart, waarvoor naar
schatting ruim 900.000 gulden
nodig is.
Prinses bij
de loodsen
Prinses Margriet en Pieter
van Vollenhoven hebben
gisteren in Vlissingen de
viering van het 100-jarig
bestaan van de Vereniging
Nederlandse Loodsen So
ciëteit bijgewoond. Hier
staat de prinses bij de
nieuwe gedenkplaat voor
het loodswezen.
II
-onze parlementaire re-
%AAG De verbrok-
recHterlijke organisatie
Ierland moet in de toe-
sterk vereenvoudigd
i. Een staatscommissie
voorzitterschap van mr.
yan Zeben (lid van de
ran State) heeft hiertoe
ingrijpende voor-
J gedaan. De plannen
l/e staatscommissie zijn
g/i aangeboden aan mi-
Korthals Altes van Jus-
mmissie stelt voor, een
ht van eerste aanleg" in
I ven te roepen. Dit ge-
^tomt in de plaats van de
"de kantongerechten,
arrondissementsrechtbanken,
ambtenarengerechten, belas
tingkamers, de afdeling recht
spraak van de Raad van State
(Arob), de Tariefcommissie
(die geschillen behandelt inza
ke invoerrechten en accijnzen)
en het College van Beroep
voor het bedrijfsleven (voor
geschillen over sociaal-econo
mische wetten). De militaire
rechtspraak blijft voorlopig
nog afzonderlijk bestaan.
Alle civiele zaken, strafzaken
en administratieve zaken zul
len dus voortaan behandeld
worden door het gerecht van
eerste aanleg. Voor al deze za
ken zal hoger beroep mogelijk
moeten zijn. Deze beroepsza
ken zullen worden behandeld
door de bestaande gerechtsho
ven. Daarna kan in beginsel in
alle gevallen aan de Hoge
Raad vernietiging van het
vonnis van het gerechtshof
(cassatie) worden gevraagd.
Volgens de staatscommissie zal
de opdeling van het Neder
landse rethtsgebied in het hui
dige aantal arrondissementen
moeten vervallen. Het recht
moet zo dicht mogelijk bij de
burgers worden gebracht,
vindt de commissie. Dit bete
kent dat op vele plaatsen in
het land een gerecht van eer
ste aanleg of een „filiaal"
daarvan (nevenzittingsplaats)
wordt gevestigd.
EMELS
Computer weet
slaapplaatsen
in Zeeland
DEN HAAG Toeristen
met de bestemming Zee
land kunnen vanaf mor
gen via een computer ac
tuele informatie krijgen
over de in die provincie
beschikbaare ruimte. On
geveer 40 door het hele
land verspreide VVV's
met een Viditel-aanslui-
ting zijn dan in staat infor
matie te verstrekken over
de beschikbare ruimte in
campings, hotels of pen
sions, zo heeft het Auto
matiseringsbureau Toeris
me (ABT) bekendgemaakt.
Het gaat hier om een proef
waarvoor Provinciale Sta
ten van Zeeland 45.000
gulden beschikbaar heb
ben gesteld. Bij de proef
zijn ongeveer 400 bedrij
ven met circa 150.000
slaapplaatsen betrokken.
Ook worden gegevens ver
strekt over kamperen bij
de boer, zomerwoningen
en kamers bij particulie-
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Staatssecreta
ris Hoekzema (Personeelsbe
leid Defensie) wil bezien of
het mogelijk is jonge vrouwen
gedurende een betrekkelijk
korte periode een militaire op
leiding te geven, vergelijkbaar
met de dienstplicht voor jonge
mannen. Hij heeft dit in een
brief aan de Tweede Kamer
meegedeeld.
In mei had de Maatschappelij
ke Raad voor de Krijgsmacht
(MRK) voorstellen in die rich
ting gedaan. Via het „dien
strecht" moeten vrouwen uit
eindelijk beroepsfuncties in
het leger kunnen krijgen, al
dus de MRK.
Tot op heden bestaan er in de
krijgsmacht voor vrouwen
geen contracten met een korte
looptijd. Hoekzema wil vóór
het eind van dit jaar een defi
nitief besluit over de invoering
van het vrouwendienstrecht
nemen.
Rijkssubsidie voor drie jeugdtheatergezelschappen
DEN HAAG Drie jeugdthe
atergezelschappen moeten met
rijkssubsidie in staat worden
gesteld zich in een periode van
drie jaar in een stabiele situa
tie te ontwikkelen. Dit heeft
de Raad voor de Kunst giste
ren minister Brinkman van
Cultuur geadviseerd. Deze re
gel komt overeen met de situa
tie bij het overige toneel, maar
vormt een uitzondering op de
regel, dat volgens de raad de
lagere overheden vanaf het
seizoen 1985-1986 de verant
woordelijkheid voor de in hun
regio gevestigde gezelschappen
zou moeten overnemen. De
raad houdt in grote lijnen vast
aan het inhaalplan voor jeugd
theater van drie jaar geleden.
In aanvulling daarop wordt nu
tevens voorgesteld gezelschap
pen voor jeugdtoneel via pro
jectsubsidies de gelegenheid te
geven ook wat te experimente
ren, of bijzondere op landelijke
verspreiding gerichte produk-
ties uit te brengen.
Olifantje
gedoopt
Het is de be
zoekers van
Diergaarde Blij-
dorp in Rotter
dam nog niet
toegestaan om
de jonge olifant,
die gisteren
Bernhardine
werd gedoopt,
van dichtbij te
bewonderen.
Vanachter een
groot traliehek
kijken de be
langstellenden
naar moeder en
dochter.
Links: J. Bac
ker, voorzitter
van het Wereld
Natuur Fonds,
onthulde in het
olifantenverblijf
de naamplaat
van het jonge
dier.
DEN HAAG Het Kabinet
neemt wellicht morgen al een
besluit over extra steunmaat
regelen voor Nederlandse boe
ren en tuinders. Dat gebeurt
nu op de Europese top is beslo
ten dat West-Duitsland zijn
boeren meer steun mag verle
nen dan de EG-landbouwmi-
nisters in maart waren over
eengekomen.
Minister Braks van landbouw
en visserij, die dit gisteren
heeft gezegd tijdens overleg
met de Vaste Kamercommissie
voor Landbouw, weet nog niet
hoe die maatregelen er uit zul
len zien.
Hij heeft daarover woensdag
overleg met premier Lubbers.
Bovendien wil hij afwachten
hoe de maatregelen voor de
Bondsrepubliek door de Euro
pese Commissie, het dagelijks
bestuur van de EG, worden
uitgewerkt. Tijdens het over
leg hebben CDA, VVD en
D'66 sterk aangedrongen op
aanvullende maatregelen.
Het besluit van de Europese
top om de bijdrage van Enge
land aan de EG te koppelen
aan de steun aan Westduitse
boere, vond in de ogen van
Braks weinig genade. „Het
hele besluit draagt een politiek
karakter, waarvoor de top
door de knieën is gegaan"
CDA en WD stemmen in met regeling Koninklijk Huis
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De regerings
fracties CDA en VVD stem
men in met het wetsontwerp
dat het lidmaatschap van het
Koninklijk Huis regelt. Zij
hebben dit gisteren laten we
ten in een schriftelijke reactie
op het ontwerp, dat in april
van dit jaar door het kabinet is
ingediend. Bij de linkse oppo
sitiepartijen leven ernstige be
zwaren tegen de voorgestelde
regeling.
Volgens het wetsontwerp wor
den al degenen die in aanmer
king komen voor troonopvol
ging alsmede de voormalige
koning(in) en prins(es) tot le
den van het Koninklijk Huis
gerekend. Voor hun doen en
laten in het openbaar zijn der
halve de ministers verant
woordelijk. De kinderen van
prinses Margriet en Pieter van
Vollenhoven worden geacht
niet meer tot de leden van het
Koninklijk Huis te behoren
zodra koningin Beatrix wordt
opgevolgd door Willem
Alexander of één van haar an
dere zoons.
De VVD-fractie vraagt zich
overigens nog wel af of het
wenselijk is, minderjarigen tot
lid van het Koninklijk Huis te
bestempelen. Ook zet de VVD
vraagtekens bij de bepaling
dat een afgetreden staatshoofd
lid van het Huis moet blijven.
AMSTERDAM Het Holland
Festival met zijn 200 voorstel
lingen op het gebied van ope
ra, muziektheater, concerten,
dans, toneel en speciale projec
ten in juni is een groot succes
geworden. De zalen waren ge
middeld voor 75 procent ge
vuld en er waren voorstellin
gen zoals die van het Ballet
van de XXste Eeuw uit Brus
sel onder leiding van Maurice
Béjart in het RAI-concertcen-
trum en het traditionale RAI-
-concert die geheel uitver
kocht waren. Dit vertelde fes
tivaldirecteur Frans de Ruiter
gistermiddag op een afsluiten
de bijeenkomst in Amsterdam.
Na de teleurstellende ervarin
gen in de afgelopen jaren in
andere steden speelde het Hol
land Festival zich voor 90 pro
cent af in Amsterdam. In Rot
terdam waar dit jaar als „laat
ste stuiptrekking" nog een ge
ring aantal voorstellingen
werd gegeven was het bezoek
volgens De Ruiter „wisse
lend". Toch blijft het Holland
Festival een nationaal gebeu
ren, voegde hij er aan toe. De
hoop dat de televisie zou zor
gen voor een nationale sprei
ding was dit jaar echter in
rook opgegaan. Er is niet één
avondvullend Holland-Festi
valprogramma op de beeldbuis
geweest. Sport heeft in Hilver
sum nog altijd grote voorrang,
zo voegde hij er bitter gestemd
aan toe. Hij denkt dat dit vol
gend jaar beter gaat, omdat er
dan in juni geen grote sport
evenementen op het program
ma staan.
Veel belangstelling was er ook
voor de toneelvoorstellingen
van Poolse theatergezelschap
pen, hoewel het één keer mis
ging met de vertaling door het
uitvallen van de computer.
Formule
Volgens De Ruiter is ook de
formule van het Holland Fes
tival een succes gebleken. Die
formule houdt in dat het Hol
land Festival plaats vindt in
een betrekkelijke korte tijd
van drie tot vier weken in
voornamelijk één plaats (Am
sterdam) met een grote varië
teit aan kunstuitingen.
Daardoor wordt dit jaarlijks
evenement naar zijn oordeel
overzichtelijk. „Met deze for
mule zullen we dan ook door
gaan". De Ruiter betreurt het
overigens wel dat Den Haag
het heeft laten afweten dit
jaar. Daardoor dreigt deze stad
net contact met het internatio
naal kunstgebeuren kwijt te
raken en treedt er een ver
schraling op in het kunstaan
bod van Den Haag.
Overigens is het Holland Fes
tival nog niet helemaal afgelo
pen. In het kader van dit jaar
lijks kunstgebeuren is er van
24 augustus tot en met 2 sep
tember nog het Festival Oude
Muziek in Utrecht met een
groot aantal concerten en en
kele gratis toegankelijke eve
nementen. Er zijn momenteel
al 3000 kaarten voor verkocht,
meldt de festivaldirecteur.
Voor het Holland Festival van
het komende jaar (7 juni- 7
juli) staat er alweer een groot
aantal plannen op stapel. Door
dit festival zullen twee rode
draden lopen: aandacht voor
de cultuur van Canada en op
voering van werken van de
Duitse componist van Argen
tijnse afkomst, Mauricio Ka-
gel.
LEIDEN Een antieke ei
kenhouten deur is in de afge
lopen dagen gestolen uit de
William Brewstersteeg, een
steegje dat sinds kort de Pie-
terskerkchoorsteeg en de
Arend Roelandsteeg verbindt.
Aangifte werd gedaan door
een van de bewoonsters van
I de Pieterskerkchoorsteeg.
Eeuwenoude deur
gestolen
De William Brewstersteeg was
enkele maanden geleden nog
een doodlopend zijsteegje van
de Pieterskerkchoorsteeg, af
gesloten door een deur. Om de
doorschrijdbaarheid van de
binnenstad te vergroten werd
aan het eind van de steeg een
muurtje gesloopt zodat een
verbinding met de Arend Roe
landsteeg ontstond. De eeu
wenoude deur, die het doodlo
pende stukje altijd afsloot,
bleef gehandhaafd maar stond
altijd open. De deur is thans
verdwenen. De waarde is niet
bekend.
„Massale uittocht naar bedrijfsleven
UTRECHT De ambtenarenvakbond voor middelbaar en ho
ger personeel CMHA vreest een uittocht van ambtenaren in de
middelbare en hogere regionen naar het royaler betalende be
drijfsleven. Alleen als de ambtenarensalarissen binnen enkele
Iaren via een nieuwe „Toxopeus-ronde" fors worden opgetrok-
ten, kan een massale exodus van overheidsdienaren worden
voorkomen.
Volgens secretaris G. van Dalen van de CMHA (30.000 leden)
variëren de inkomensverschillen nu al van 10 procent in de
middenmoot (referendaris) tot maar liefst 100 procent in de
ambtelijke top. Zo incasseert een secretaris-generaal aan de top
van een ministerie jaarlijks bruto ongeveer 150.000 gulden, een
directeur in het bedrijfsleven met ongeveer dezelfde verant-"
woordelijkheden verdient veelal het dubbele.
Van Dalen meent ^lat de zuigkracht van het bedrijfsleven nu al
duidelijk merkbaar is in een aantal sectoren. Vooral accoun
tants, automatiseringsdeskundigen en technici zouden al in gro
ten getale overstappen naar het beter betalende bedrijfsleven.
Ook de belastingdiensten en politie zien met lede ogen ervaren
mensen vertrekken.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Een meerderheid van de Tweede Kamer wil de
leeftijdsgrens voor toelating tot de Open Universiteit verlagen
van 21 naar 18 jaar. Ondanks de bezwaren van minister Deet-
man (Onderwijs) hiertegen, blijven VVD en PvdA vasthouden
aan hun eerder ingediende wijzigingsvoorstel. Dit bleek gisteren
tijdens het debat in de Tweede Kamer over de Open Universi
teit, die komende augustus van start gaat. Deetman uitte bezwa
ren tegen een abrupte verlaging van de leeftijdsgrens, omdat het
naar zijn mening een te groot spanningsveld zou opleveren tus
sen het voortgezet onderwijs en de Open Universiteit. De kans
dat jongeren voortijdig het voortgezet onderwijs verlaten neemt
volgens Deetman toe: „De stimulans om het voortgezet onder
wijs te blijven volgen is weg, als de leeftijdsgrens achttien jaar
wordt. Het voortgezet onderwijs moeten wij intact laten," zo be
toogde hij. Een geleidelijke verlaging van de toelatingsleeftijd
achtte hij wel aanvaardbaar. De woordvoerders van PvdA, VVD
en D'66 bleven echter bij hun standpunt dat mensen van 18 jaar
oud en wijs genoeg zijn om hierover zelf te beslissen.
