Woede van sikhs slaat om in angst
EEN KUKJE IN DE SIEBELCOLLECTIE
LEGER INDIA TREEDT HARD OP IN PUNJAB
Gouden Tempel weer
gesloten voor pelgrims
Uitstel klap voor NASA
„Oude" politici
komen met plan voor
democratie Suriname
Jackson: Castro moet op bezoek bij Reagan
Dierenarts assisteert bij
operatie in ziekenhuis
Mitterrai/i
haalt EGJ
uit het sloi
BUITENLAND
CcidócSommit
WOENSDAG 27 JUNI 1984 PAGIN
Verdwenen
Brusselse
burgemeester terecht
BRUSSEL De Belgische politi
cus Guy Cudell, ex-minister en
nu burgemeester van een van de
Brusselse gemeenten, is onge
deerd terecht. Hij werd sinds
zondagavond vermist. Cudell
heeft tegenover de politie ver
klaard dat hij werd ontvoerd op
het moment dat hij met zijn auto
bij zijn huis wilde wegrijden. Gis
termorgen slaagde hij er in te
ontsnappen. Volgens Cudell wa
ren zijn ontvoerder van plan een
losgeld van ongeveer 250.000 gul
den te vragen. De Rijkswacht
heeft de zaak nog in onderzoek.
„Sacharovs in
goede gezondheid'
PARIJS Andrei Sacharov en
echtgenote, Jelena Bonner „leven,
en verkeren in goede gezondheid".
Dit werd gemeld in een met hun
namen ondertekend telegram, dat
gisteren in Parijs werd ontvangen
door zijn schoondochter, Tatjana
Jankelevitsj. Zij zei gisteravond in
Parijs, dat het telegram vrijdaga
vond uit Gorki 400 kilometer van
Moskou was verstuurd en maandag
op haar woonadres in Boston was
aangekomen en pas dinsdagoch
tend in Parijs werd ontvangen.
Niettemin verklaarde zij twijfel te
hebben over de echtheid van het
telegram.
Oostduitser steekt
zichzelf in brand
OOST-BERLIJN Een Oostduitse
jongeman van tussen de 25 en 30 jaar
heeft zich gisteren voor de Westduitse
permanente vertegenwoordiging in
Oost-Berlijn met benzine overgoten
en in brand gestoken. Personeel van
de missie doofde de vlammen en
brachten de man naar binnen om
hulp te verlenen. De Westduitse ver
tegenwoordiging heeft onlangs maat
regelen genomen om te voorkomen
dat nog meer Oostduitsers het gebouw
binnenvluchten om toestemming af te
dwingen naar het Westen te mogen
vertrekken. In het gebouw bevinden
zich ongeveer zeventig mensen die
naar de Bondsrepubliek willen ver
trekken.
Egypte verleent geen
asiel aan Iraanse kapers
KAIRO Een gekaapt Iraans verkeers
vliegtuig zal naar verwachting in de loop
van de dag Egypte verlaten na de weigering
van de Egyptische autoriteiten de twee ka
pers politiek asiel te verlenen.
De twee Iraanse kapers en de bemanning
van het vliegtuig brachten de nacht door op
een luchtmachtbasis oostelijk van Kairo,
terwijl het toestel op het internationale
vliegveld Kairo stond. Egypte weigert de
kapers politiek asiel te verlenen. De gekaap
te Boeing 727 van de Iraanse luchtvaart
maatschappij „Iran Air" landde gisteravond
op het vliegveld van Kairo. Twee weken ge
leden weigerde Egypte ook al asiel te verle
nen aan vier Iraanse officieren, die de piloot
van een F-27 dwongen koers te zetten naar
Kairo en later naar Frankrijk vlogen.
Mondale en Hart
sluiten vrede
NEW YORK De Democratische
rivalen voor het Amerikaans presi
dentschap, Walter Mondale en Gary
Hart, hebben gisteren besloten el
kaar niet langer in het openbaar te
bevechten, naar zij zeiden „uit vrees
voor een tweede ambtstermijn van
president Reagan". Hoewel Hart niet
officieel heeft verklaard dat hij zijn
kandidatuur intrekt, is Mondale nu
vrijwel verzekerd van zijn benoe
ming tot Democratisch presidents
kandidaat. Of senator Gary Hart zijn
kandidaat zal zijn voor het vice-pre-
sidentschap, wilde Mondale niet zeg
gen. De komende weken zal hij hier
over duidelijkheid verschaffen.
NATTA „TUSSENPAUS" VOOR)l
ITALIAANSE COMMUNISTEN At
(Van onze correspondent lal
Cees Manders) ifl«
ROME De Italiaanse communisten hebben na een leidrai
vanger van de twee weken geleden overleden partiisec,
Enrico Berlinguer. Volgens waarnemers in Rome zal de lig,
Berlinguer voorlopig worden voortgezet: de onafhankelijk
van Moskou blijft gehandhaafd. Van de overige kandidate)
de leidersfunctie had een versnelling mogen worden vet
van het proces, de Italiaanse CP tot een grote sociaal-demip;
sche volkspartij te maken. Maar de meerderheid van ha.
traal comité van de partij vond de tijd daar kennelijk n<L*
rijp voor. Allessandro Natta wordt niet gezien als een blijp
Hij is gekozen als een soort tussenpaus, waarna mogelijk <L
wordt vrijgemaakt voor een echte opvolger, mogelijk de z?'
pulaire vakbondsleider Lama. ®r
AMRITSAR De rust die
in de Indiase deelstaat
Punjab heerst na de inval
van het leger in de Gou
den Tempel in Amritsar is
maar zeer betrekkelijk.
Hindoes en sikhs laten
geen gesprek voorbijgaan
zonder te wijzen op de
scherp contrasterende
standpunten, die er nog
steeds tussen de beide be
volkingsgroepen bestaan.
Onder de hindoes heerst er
een gevoel van opluchting nu
het leger een einde heeft ge
maakt aan de bezetting van de
Gouden Tempel en de extre
mistische leider Bhindranwale
en zijn naaste medewerkers de
dood hebben gevonden. „De
mensen in de Gouden Tempel
waran moordenaars en er spe
ciaal op uit om hindoes om het
leven te brengen. We zijn God
dankbaar dat Indira Gandhi
uiteindelijk haar gezond ver
stand heeft gebruikt en het le
ger naar de Tempel heeft ge
stuurd", aldus een hindoe za
kenman in Chandigarh, de
hoofdstad van Punjab.
De sikhs daarentegen zijn al
lesbehalve opgelucht. Ze lijken
totaal verward te zijn door de
gebeurtenissen van de afgelo
pen maand. Wraakgevoelens
gaan gepaard met een gevoel
van vernedering.
Soecha Singh, een al wat ou
dere sikh-boer, uit zijn woede
over de gang van zaken in elk
gesprek. Zoals de meeste leden
van zijn gemeenschap be
schouwt hij de aanval van het
leger op de Gouden Tempel als
de hoogste vorm van heilig
schennis. Ook is hij niet te
spreken over het feit dat het
leger, tijdens een zoekactie
naar aanhangers van Bhin
dranwale, zijn hele dorp heeft
uitgekamd en veel van zijn
vrienden en familieleden heeft
gearresteerd. Soecha is echter
ook bijzonder ontevreden over
de leiding van de Akali Dal
partij, die hij ervan beschul
digt de sikhs in de huidige
moeilijkheden te hebben ge
bracht.
Gespannen situatie
De overduidelijke aanwezig
heid van het leger in Punjab
benadrukt nog eens de gespan
nen situatie. Op de hoofdwe
gen worden vrijwel alle voer
tuigen aan door militairen
doorzocht. Zelfs ossewagens en
tractoren ontkomen hier niet
aan. Legervrachtwagens uitge
rust met machinegeweren
kruipen door de smalle dorps
straatjes en soldaten houden
hun geweren op elke voorbij
ganger gericht.
Sommige burgers hebben de
vergissing begaan te vluchten
wanneer er naar hun identi
teitsbewijs gevraagd werd. An
deren hebben hun nieuwsgie
righeid met de dood moeten
bekopen. Het leger heeft ze
neergeschoten als mogelijke
sluipschutters, terwijl ze vanaf
hun daken een kijkje in de
richting van de Tempel wilden
nemen.
Vlak nadat het Indiase leger
de Tempel was binnenge
stormd, hebben woedende
sikhs in een dorpje vlak bij
Chandigarh de watertoevoer
naar de door hindoes gedomi
neerde buurstaat Haryana af
gesloten. De regering heeft het
ongeveer vijftig inwoners tel-
NEW DELHI De Indiase autoriteiten hebben gisteren
onverwacht de Gouden Tempel in Amritsar weer voor het
publiek gesloten. De tempel is maandag voor het eerst ge
durende enkele uren open geweest, sinds de bestorming
door Indiase militairen op vijf juni.
Zo'n tienduizend, vaak tot tranen geroerde pelgrims heb
ben maandag voor het eerst sinds de bestorming een be
zoek gebracht aan hun heiligdom. Rondom de Gouden
Tempel ligt een cordon van Indiase militairen. Wanneer de
tempel weer wordt opengesteld, is nog niet bekend.
lende dorpje een zware geld
boete opgelegd, maar de dor
pelingen hebben tot nu toe ge
weigerd de boete te betalen.
De woede en verontwaardi
ging van de sikh-boeren wordt
enigszins getemperd door een
gevoel van machteloosheid. De
sikhs zijn bang voor de supe
rieure wapenmacht en disci
pline van de patrouillerende
troepen.
In sommige dorpen hebben
sikhs geprobeerd soldaten aan
te vallen, toen het gerucht de
ronde deed dat de Tempel ver
woest was. Boeren uit dorpen
rond Amritsar begonnen aan
een protestmars naar de stad.
Aan de rand van Amritsar
werden ze echter tegengehou
den door meer dan 5000 solda
ten. Een officier wees de boe
ren op de mogelijke gevolgen
van hun actie, waarop de
meesten zich weer verspreid
den. Van de enkele vurige
aanhangers van Bhindranwa
le, die de blokkade probeerden
te doorbreken, werden er ten
minste tien gedood. De rest
vluchtte terug naar de dorpen.
Represailles
Ondanks de gevoelens van
woede en haat die de bestor
ming van de Tempel door het
leger oproept, lijkt het erop
dat de sikhs zich niet tegen de
hindoes in het algemeen heb
ben gekeerd. De bezorgdheid
over eventuele tegenacties van
sikhs op hun hindoe-buren is
ongegrond gebleken. In de
dorpen rond Amritsar werken
sikhs en hindoes nog steeds zij
De zwaar beschadigde Gouden Tempel laat zien hoe fel de gevechten zijn geweest, toen Indiase
militairen het sikh-heiligdom begin juni bestormden. Tijdens de bestorming zijn ongeveer duizend
sikhs gedood. Vele gebouwen rond de tempel zijn gedurende de gevechten vernietigd en zo'n der
tigduizend sikhs raakten dakloos.
aan zij, hoewel enkele 'hindoes dingsacties tegen de hindoes te aldus een sikh-boer in het ge-
toch de staat hebben verlaten ondernemen. Niet de hindoes bied rond Amritsar.
uit angst voor represailles. zijn schuldig aan de aanval op AJOH BOSE
„We zijn niet van plan vergel- de Tempel, maar de regering", The Guardian
CAPE CANAVERAL Het opnieuw niet doorgaan van de lan
cering van het ruimtever „Discovery", gisteren, betekent een
zware klap voor de NASA. De NASA was van plan het aantal
lanceringen van ruimtependels op te voeren. Maar het ziet er nu
naar uit, dat het lanceerschema moet worden vertraagd. Geschat
wordt dat het uitstel van de vlucht van de Discovery de NASA
vijf a zes miljoen gulden per dag kost. De lancering ging gisteren
niet door wegens problemen met een brandstofklep in een van
de drie motoren. Vier seconden voor het vertrek werden de mo
toren door de computers uitgeschakeld. Een brand onder de
tanks met twee miljoen liter brandstof werd snel geblust, waar
na de zes bemanningsleden ongedeerd de ruimtependel konden
verlaten. Hoe lang het uitstel gaat duren is niet bekend. De
NASA spreekt van twee dagen tot een paar weken.
PARAMARIBO De leiders van de „oude" Surinaamse politie
ke partijen NPS en VHP, ex-premier Henk Arron en Jagger-
nath Lachmon, hebben onlangs een gezamenlijk democratise
ringsplan opgesteld en voorgelegd aan legerleider Bouterse.
Het is voor hét eerst sinds de militaire coup van 25 februari
1980, die een eind maakte aan de regering-Arron, dat de leiders
van NPS en VHP zich in de politieke discussie hebben gemengd.
Voor de coup maakten de NPS en de VHP in Suriname de
dienst uit. Volgens waarnemers zouden deze partijen, als er nu
verkiezingen zouden worden gehouden, opnieuw een groot deel
van de bevolking achter zich krijgen.
Kern van het plan is dat er eerlijke en geheime algemene ver
kiezingen moeten komen. In de voorgestelde staatsstructuur is
ook een plaats ingeruimd voor de militairen. De besprekingen
met het militair gezag zouden hebben plaatsgevonden op initia
tief van legerleider Bouterse. Politieke waarnemers zijn overi
gens sceptisch over de mogelijkheid dat het plan door de militai
re leiding wordt aanvaard.
Huwelijk
op ziekbed
Op de intensi
ve care-afde-
ling van de
universiteits
kliniek te Mas
sachusetts,
trad de 86-ja-
rige patiënt
Thomas Con
nor onlangs in
het huwelijk
met met Alma
Brayton (83).
Mevrouw
Brayton ver
pleegde Tho
mas Connor
gedurende 27
jaar in zijn huis
in Springfield.
Gevraagd naar
haar lange
dienstverband
bij Connor zei
de bruid: „Ik
wilde wachten
om zeker te
zijn dat dit de
ware Jacob
was".
HAVANA De Amerikaanse
Democratische presidentskan
didaat Jesse Jackson heeft tij
dens een bezoek aan Cuba be
reikt dat 22 Amerikanen, die
op Cuba in de gevangenis zit-
SUSKE EN WISKE DE LIEVE LILLEHAM
ten, zullen worden vrijgelaten.
De gevangenen (onder wie
naar verluidt ook drugshande
laren) zullen morgen met
Jackson naar de VS terugvlie
gen. In een meer dan acht uur
durend gesprek met Jackson
heeft de Cubaanse leider er
verder mee ingestemd zonder
voorwaarden vooraf ambassa
deurs uit te wisselen met de
VS. Het is overigens zeer on
waarschijnlijk dat Washington
hierop ingaat. Jackson heeft
de Cubaanse leider tot slot ge
zegd dat hij op bezoek moet
gaan bij president Reagan, in
een poging samen vrede te be
reiken m Midden-Amerika.
OPSCHUDDING IN ENGELAND:
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Als u op de operatietafel ligt, bent u
dan zeker dat de ingreep zal worden verricht door
een heuse chirurg en niet door, bijvoorbeeld, een
dierenarts? In Engeland wordt deze vraag niet
zonder reden gesteld. Een patiënt van het zieken
huis van Canterbury kan er over meepraten.
De patiënt onderging daar onlangs een breukoperatie
waarbij dr. Michael Williams, de chirurg, zich liet assiste
ren door een dierenarts. Deze laatste had praktische erva
ring nodig om poezen en honden, die ook weieens breuken
hebben, deskundig weer gezond te kunnen maken. Dr. Wi-
liams liet de insnijding aan hem over. En toen de ingreep
verricht was, werd de patiënt weer netjes door de dieren
arts dichtgenaaid. De zieke wist helemaal niet dat een van
de dokters een „vet" was, zoals de Engelsen hun dierenart
sen noemen. Dat is pas later bekend geworden. De patiënt
is weer thuis en voelt zich prima.
Uitonderzoek is inmiddels gebleken, dat in de operatieka-
mere in Canterbury geregeld door buitenstaanders een hel
pende hand wordt toegestoken. Dr. Williams, de chirurg
die de dierenarts als assistent had, is inmiddels ontslagen.
In het Lagerhuis heeft het Conservatieve Lagerhuislid
Crouch inmiddels vragen gesteld. „Als ik op de operatieta
fel lig, wil ik weten wie de gemaskerde mannen-en vrou
wen zijn die mij omringen", zei afgevaardigde Crouch. „Is
er toevallig een „vet" bij, dan zal ik tenminste zelf tegen
die man kunnen zeggen: blijf met je handen van mijn lijf".
De minister van volksgezondheid heeft inmiddels de nodi
ge garanties gegeven dat geen enkele Brit meer door een
dierenarts opengesneden zal worden.
Maar dr. Niel King, vice-voorzitter van de vereniging van
Britse dierenartsen, vindt dat ze in Canterbury veel drukte
om niets maken. „Wij dierenartsen zijn ook bekwame chi
rurgen", -zegt hij. „Toen ik jong was woonde ik oogopera
ties op mensen bij, omdat ik ervaring nodig had voor soort
gelijke ingrepen op honden. Ik geloof dat dieren- en men
senartsen veel van elkaar kunnen leren. Ik.ken trouwens
enkele chirurgen, die hun eigen kat of hond hebben geope
reerd. Waarom zou het omgekeerde niet mogen?".
(Vervolg van de voorp} I
(Van onze correspond
FONTAINEBLEAU -
langverwachte doorbraa
nen de EG is eindelijk e{
Terwijl iedereen ook y-
van de tien EG-regeril
ders in Fontainebleau
mislukt beschouwde, we
teren binnen een half ui
compromis bereikt ovr
compensatie van de Brit
drage aan de EG en ovDl
verhoging van de bijdrafai
de lidstaten tot 1,4 procem
de btw-opbrengst.
Het compromis, dat een 1
lopig einde maakt aan e<"
pende zaak die de Get,
schap sinds 1979 heeftdi
gehouden en de samt^i
king binnen de EG heae
stagneerd, betekent dat f
-Brittannie over 1984 2,!u
jard gulden terugkrijgt'
vrouw Thatcher heeft higt
de Britse eis laten vallegi
Londen dit jaar ruim 3 rve
uit de EG-kas zou moeL
rugkrijgen. Voorts krif
Britse regering vanaf li
procent terug van de BT^l
dragen, maar de andengi
tributies, zoals douanerte]
en landbouwheffingen fyg
daarbuiten.
Nadat maandag tot diep;
nacht en gisteren nog (eT
lang was touwgetrokkerrl
het probleem van de Brit
drage, liet president ler
rand, als voorzitter vjPc
Raad om half één wet*6
het agendapunt een ha( 0
later afgesloten zou wf~
Hij zou dan het ónderwi
ten voor wat het was, hp
opnieuw een mislukkin^1
de top zou inhouden, f
ling bleek dan toch de a.o
om tot zaken te komei®
vrouw Thatcher, bang81!6
greep op de verdere disiU
te verliezen, ging oversre
Na eerdere top-ontmoei;
in Stuttgart, Athene en*,
sel, die eveneens ovee_
duwd werden door het
probleem, was er binne
half uur een akkoord,
dent Mitterrand, zichtba
vreden over het verloof"
de top, zei: „Alle tien de f
ten hebben meegewerkt
dit te bereiken. Een sterl
leving van de GemeenscL
nu mogelijk, want het T
probleem heeft tot dusvei I
geblokkeerd".
Ook premier Lubbers tr
zich uiterst tevreden. „D
komst betekent dat ove
hele pakket van conce»<-
koorden nu in principe b,
ten genomen zijn en daa*
komt er energie vrij om51
we dingen aan te pakkenje
sprak waarderende wo«
over het Franse voora£
schap en hij noemde dar
aspect waardoor men tot i
had kunnen komen. „Dej?
ten wisten dat op 1 juli, ah
voorzitterschap overgaaf
Ierse handen, de Fransenjf
meer voor hun eigenq
zouden gaan pleiten".
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET H
INFORMATIE OVER FILMS.MUZIïL
THEATER, RECREATIE,EXPOSITIE1
EN EEN COMPLETE AGENDA 11
(ADVERTENTIE)
Gouden idee
Solitairs in geel- of wit goud met
loepzuivere, witte briljanten.
Oorknoppen (0.14 kar.)
895,-voor 598,-
De set te
Gouden ring met vier
robijnen of smaragden en vk
diamanten 498,-. in wit
goud ook met saffieren.
Bijpassende hanger 255,-
Geel- of wit gouden
oorknoppen met cultivé
parels en diamant van 240,-
voor 189,-
Charmante oorknoppen in
combinatie van geel-, wit en
rood goud 298,- Dit model
iets kleiner 245,-
In zilver 49,-
Stijlvol choker-collier in geel- of wit goud met
15 briljanten (039 kar. wsi cw) 2450,-
Vele diersoorten als goi^
hanger of bedel.
De afgebeelde poes ind"
maten 39,-. 59.- en 9^
Als oorknoppen 69,- en',
(exd. collier)
SIEBEL HEEFT ER MEER VAN
Geel-, wit- of rood gouden
slagring van 220,- voor 175,-
Aanbiedingen geldig t/m 31 juli 1984, echter zolang de voorraad strekt.
Amsterdam. Kalverstraat 121-123; Den Haag, Lange Poten 9-11; Rotterdam. Stadhuisplein 24-26; (Jtrecht. Bakkerstraat 27-29; Haarlem, Grote Houtstraat 63-65. Lid v