Einde stakingsacties in West-Duitsland geen stap dichterbij Koeweit klem tussen Irak en Iran Hess jr twijfelachtig plei tbezorger van zijn vader „Geen interventie in Perzische Golf" 4g5Q_ ff""* 3775,- BUITENLAND SaidóaQotvumt WOENSDAG 30 MEI 1984 PAGINA 11 Israël wil minder Arabisch Jeruzalem JERUZALEM De Israëlische regering heeft een plan uitgewerkt om de joodse bevolking van Jeruzalem en omgeving de komende 25 jaar te verdubbelen en de groei van de Arabische bevolking in te tomen. Dit heeft een woordvoerder van de Zionistische Wereldorganisa tie meegedeeld. Het plan is drie jaar geleden door het Israëlische kabinet goedgekeurd, maar pas nu openbaar gemaakt. Krachtens het plan zal de joodse bevolking van Jeruzalem, door het bouwen van nieuwe buitenwij ken en voorsteden, worden uitgebreid van de huidige 330.000 tot 710.000 in het jaar 2.010. Tegelijkertijd zal de groei van de Arabische bevolking, nu 309.000 zielen, worden beperkt tot 469.000. In het rapport wordt de groei van de Arabische bevolking rond de stad „een kanker, die zijn tentakels in elke richting spreidt" ge noemd. Joegoslavië wil het de toeristen makkelijker maken BELGRADO Joegoslavië wil in het komende zomerseizoen een snellere grensafhandeling voor buitenlandse toeristen die met de auto naar de Adriatische kust reizen. Voor dit doel zullen bij de Joegoslavische grensover gangen kantoren worden geo pend, waarvan uitsluitend reizi gers gebruik kunnen maken die naar de Adriatische kust reizen. Ook wil de Joegoslavische auto mobielclub twee hulp- en infor matiecentra oprichten voor bui tenlandse toeristen in de Joego slavische steden Pula en Split. Sovjet-generaals gesneuveld in Afghanistan NIEUW DELHI In gevechten tussen Sovjet-russische troepen en Afghaanse moslim-rebellen zijn vol gens berichten van westerse diplo maten in de Indiase hoofdstad Nieuw Delhi in mei waarschijnlijk drie Sovjet-generaals ora het leven gekomen. De helikopter van een ge neraal zou op 5 of 6 mei zijn neerge schoten door het verzet. Een tweede generaal kwam begin mei om bij ge vechten in de buurt van de stad Rokha. Een derde generaal zou me dio mei op niet nader aangeduide wijze aan zijn einde gekomen zijn. BONN De situatie aan het stakingsfront in West- -Duitsland is verder ver scherpt. Zowel in de me taal als in de grafische in dustrie is het overleg tus sen de bonden en de .werkgevers gisteren vast gelopen. In Duitsland wordt er nu van uitgegaan dat er voor Pinksteren in elk geval geen eind zal komen aan de stakingen voor de 35-urige werk week. Even leek het erop dat er bij het overleg in de metaal een overeenkomst uit de bus zou komen. De werkgevers toon den zich bereid in twee fasen een 38-urige werkweek in te voeren voor ploegenwerkers. Dat aanbod werd door de bond, de IG Metall, echter verworpen omdat maar 20 procent van de werknemers in de metaal ploegendiensten draait. Inmiddels ligt vrijwel de gehele Westduitse auto-in dustrie stil, doordat ook Volks wagen zijn zes fabrieken sloot als gevolg van een gebrek aan onderdelen. Ook in de grafi sche industrie, waar nu al bij na twee maanden actie ge voerd wordt, liep het overleg vast. Het conflict om de invoering van de 35-urige werkweek zal de komende dagen ongetwij feld verder escaleren. De sta kingen worden uitgebreid en de werkgevers zullen ant woorden met verdere uitslui tingen. Er gaan in Duitsland steed meer stemmen op dat er een politieke bemiddelaar moet komen om het conflict op te lossen. Werkgevers en bonden hebben zich immers zo ingegraven dat zonder bemid deling geen toenadering moge lijk lijkt. Maar voorlopig zijn noch de werkgevers noch de bonden voor arbitrage te por ren. „Zeer tevreden" Grote tevredenheid bij de Duitse Bonds kanselier Kohl en de Franse president Mitterrand, na af loop van twee da gen Frans-Duitse besprekingen. Zo zijn de landen het eens geworden over de afschaffing van alle grensformalitei- ten voor reizigers tussen Frankrijk en West-Duitsland. Deze maatregel Is echter niet van toe passing op het vrachtverkeer. Kohl en Mitterrand zijn verder overeenge komen dat beide landen gaan samen werken bij de ont wikkeling van een militair ruimtesta tion. VS-diplomaat afgetuigd in Leningrad LENINGRAD Een Ameri kaanse diplomaat die werkt op het consulaat van de Verenig de Staten in Leningrad, is vo rige maand bij het verlaten van een restaurant door twee mannen aangevallen en afge tuigd. Een woordvoerder van de ambassade in Moskou, die het incident bevestigde, wilde niet zeggen waarom men het gebeurde zo lang geheim heeft gehouden. Hij wilde niet be vestigen dat de aangevallen diplomaat in het restaurant een ontmoeting zou hebben gehad met dissidenten. Over de identiteit van de aanvallers is niets bekend. De Ameri kaanse regering heeft bij de Russische autoriteiten een „krachtig protest" ingediend. Soares acht samenwerking met Zuid-Afrika mogelijk LISSABON Er bestaan grote mogelijkheden voor sa menwerking tussen Portugal en Zuid-Afrika, ondanks de uiteenlopende ideeën van de twee landen, met name over apartheid. Dit heeft de Portugese premier Mario Soares gisteravond verklaard tijdens een diner ter ere van de Zuidafrikaanse premier Pieter' Botha, die eerder op de dag voor een bezoek van 48 uur in Portugal was aangekomen. Er waren geen demonstra ties tegen Bottha bij zijn aankomst. Tussen Portugal en Zuid-Afrika „ligt een groot gebied voor mo gelijke samenwerking ondanks „gevoelige" verschillen betref fende bepaalde politieke en sociale problemen en ondanks de apartheid die herhaaldelijk door Lissabon is veroordeeld. Als van beide kanten met pragmatisme en „zonder vooroordelen" gehandeld wordt, dan kan er tussen de twee landen een vrucht bare relatie worden opgebouwd, aldus Soares. „Wij kennen el kaar goed genoeg, zowel wat onze kwaliteiten als onze fouten betreft". Van zijn kant sprak Botha zijn tevredenheid uit over het feit dat bij de leiders van Zuidelijk Afrika een „gevoel van realisme" is geboren. Meer en meer zien zij in dat de eerste prio riteiten vrede en stabiliteit zijn. De Zuidafrikaanse premier Botha (rechts) inspecteerde bij aan komst in Lissabon samen met zijn Portugese collega Soares de erewacht. BONN Rudolf Hess, de enige gevangene in de gevange nis van Spandau in West-Berlijn, is een man van de vrede en had dus eerder vrijgesproken moeten worden dan ver oordeeld wegens het plannen van een aanvalsoorlog. Dit schrijft de zoon van Hess, Wolf Rüdiger, in een boek over zijn vader. Hij heeft het boek geschreven in de hoop dat het de campagne voor de invrijheidstelling van zijn vader bevordert, maar het is wel zeker dat het boek dit eerder Selemmert dan bevordert. De 46-jarige Wolf Rüdiger is in „Mijn vader Rudolf Hess' zo negatief over de geallieerde leiders in de Tweede We reldoorlog, Winston Churchill en Franklin D. Roosevelt, dat het boek de lezer alleen maar tegen Hess inneemt. De standpunten in het boek zijn in feite zo extreem dat men zich afvraagt of hij niet eerder de gelegenheid heeft aange grepen om de overwinnaars in de Tweede Wereldoorlog aan te vallen dan hen te winnen voor het in vrijheid stel len van zijn vader in de Spandau-gevangenis. Zo schrijft Hess junior dat het begin van de Tweede We reldoorlog onvermijdelijk werd. nadat Churchill en Roose velt voorrang hadden gegeven aan de vernietiging van Duitsland boven alle andere overwegingen, de strijd bij voorbeeld tegen het Russische bolsjewisme. Volgens Hess werd Churchill in de jaren dertig een natio nale figuur met de hulp van machtige vrienden, onder wie Amerikaanse en Britse joden. Zijn vader volgde, zoals mil joenen andere Duitsers, Hitier omdat hii overtuigd was van de rechtvaardigheid van diens zaak: het teruggeven aan Duitsland van zijn rechtmatige plaats door het verwerpen van het dictaat van Versailles. De zoon van Hess volgt zijn vader niet waar deze Hitier uitroept tot Duitslands grootste zoon. Hij haalt echter wel met diens instemming de verklaring aan dat Hitier weer de vlag hees waarvoor miljoenen Duitsers waren gestor ven. Hess junior laat zijn verbeelding op hol slaan waar hij schrijft dat de Britse inlichtingendienst zijn vader naar En geland lokte. Met diens spectaculaire in gevangenschap eindigende tocht naar Schotland op 13 mei 1941, zes weken voor de Duitse aanval op de Sovjet-Unie, probeerde Chur chill, aldus Hess jr., de Russische vrees over een Duitse aanval te bespelen en de Russen aan te zetten tot het op zeggen van het verdrag met Hitler en zich aan Britse zijde te scharen. In Schotland stelde Hess een vrede voor waar bij de Duitse overheersing van Europa zou worden geac cepteerd. De zoon redeneert dat de Britten door het afwij zen van de voorwaarden zichzelf verantwoordelijk stelden voor het maken van een Europese oorlog tot een wereld oorlog. Er zou zelfs geen Europese oorlog zijn geweest, al dus Hess jr., maar alleen een oorlog tussen Duitsland en Polen, als Frankrijk en Groot-Brittannië door hun verkla ringen Duitsland niet tot terugvechten hadden gedwon gen... „Arens zag Palestijnen levend worden weggevoerd" JERUZALEM Een Israëli sche krant heeft gisteren ge schreven dat minister van de fensie, Moshe Arens, aanwezig was toen twee Palestijnse bus- kapers levend werden afge voerd, alvorens zij door Israë lische militairen werden dood geknuppeld. Arens had afgelo pen maandag nog ontkend ge zien te hebben dat de twee Pa lestijnen werden afgevoerd. De krant Hadashot en zijn fo tograaf Alex Levak, wiens foto van één van de kapers de hele zaak aan het rollen bracht, be twist dat Arens en andere functionarissen van het minis terie van defensie niet aanwe zig waren toen de twee Pales tijnen werden weggevoerd. De censor had sinds de buskaping, op 12 april, publikatie van de foto's verboden. Nadat maan dag een onderzoekscommissie haar rapport over de gang van zaken rond de buskaping had gepubliceerd, drukte Hadashot de zes foto's van Levak af op de voorpagina. Premier Sha mir heeft gisteren gezegd, dat de dood na mishandeling van de twee Palestijnen „misda dig" is. Gromyko weigert over Sacharovs te praten 'eigerd met zijn Australisch ambtgenoot Hayden te praten over de gezondheidstoestand van dissident Andrei Sacharov en diens vrouw. Jelena Bon ner. De Australische minister brengt momenteel een offi cieel bezoek aan Moskou en had gisteren een ontmoeting met zijn Russische collega. Volgens Hayden gaf een dui delijk geïrriteerde Gromvkó hem te verstaan, dat Moskou zich niet door andere landen wenst te laten vertellen hoe men met de Sacharovs moet omgaan. OPNIEUW EG-GELD VOOR SURINAME BRUSSEL Suriname krijgt ruim 18,75 miljoen gulden uit het Europees Ontwikkelings fonds. Het gaat om een specia le (voordelige) lening aan de Surinaamse Landbouwbank, die het geld in kleine en mid delgrote landbouw- en vissers- bedrijven kan investeren. Eind vorig jaar heeft het Euro pees parlement zich uitgespro ken voor opschorting van de Europese financiële nulp aan Suriname. Maar volgens de EG-Commissie is zij daar als gevolg van het Lomé-akkoord (een overeenkomst tussen de EG en een grote groep ontwik kelingslanden) niet toe ge machtigd. KOEWEIT De proble men, die Koeweit als ge volg van de Golfoorlog heeft, dateren al van vele jaren terug. In 1978 wees de Iraakse president Sad dam Hoessein de toen in ballingschap levende Khomeiny zijn land uit. Toen de ayatollah dat land via Koeweit wilde verlaten gaven de Koe- weiti's hem te kennen dat hij maar op een andere manier uit Irak moest ver trekken. Volgens sommi ge Koeweiti's was dat een onjuiste beslissing, omdat men onvoldoende oog had voor de vergaande gevol- 9] gen van het sji'itisch fun- J damentalisme dat Kho- meiny vertegenwoordigt. 6 Een tweede „verkeerde" be- I slissing volgde in 1980, aan het I begin van de nu al 44 maan- ■»i| den durende oorlog tussen Irak en Iran. Koeweit, dat toen in de veronderstelling leefde dat de oorlog een kwes tie van enkele dagen zou zijn, koos met enthousiasme de zij de van Irak. Als deze beslissingen inder daad vergissingen waren sommigen beweren het tegen deel dan moet Koeweit hiervan nu de gevolgen onder ogen zien. Het land maakt op dit moment de diepste crisis door sinds het in 1961 onaf hankelijk werd. Nog geen week nadat Koeweit in 1961 onafhankelijk was ge worden, gaf de Iraakse gene raal Kasem onomwonden te kennen dat dat land een inte graal onderdeel vormde van het Iraakse grondgebied. Het leek er zelfs even op dat Irak met geweld het „recht" op Koeweit zou afdwingen. Groot-Brittanië stuurde echter ogenblikkelijk een troepen macht naar Koeweit, waar door een oorlog werd voorko men. Nu vormt Iran de belangrijk ste bedreiging voor Koeweit. Het is dan ook waarschijnlijk dat Koeweit en de andere Golfstaten om Westerse mili taire interventie zullen vra gen, als de toestand uit de hand dreigt te lopen. Maar in dat geval zal waarschijnlijk de rust niet zo gemakkelijk wor den hersteld als in 1961. In Koeweit overheerst de me ning dat het verbond met Irak aan het begin van de Golfoor log een „onfortuinlijke nood zakelijkheid" was. Onfortuin lijk, omdat Koeweit altijd ge streefd heeft naar een onaf hankelijke positie ten opzichte van de drie grote mogendhe den die het land omringen. Ook was het onfortuinlijk, om dat Koeweit altijd een neutrale buitenlandse politiek had ge voerd. De regering van Koeweit koos in september 1981 niet uit lief de voor president Saddam Hoessein de zijde van Irak. DE LIEVE LILLEHAM Het wantrouwen onder de Koeweiti's voor deze man is zelfs zo groot, dat zij bij de eer ste aanvallen op olietankers van Koeweit dachten te ma ken te hebben met een Iraakse aanval. Hoessein zou dit uit wraak hebben gedaan, omdat hij niet voldoende financiële steun zou hebben ontvangen van de Arabische olielanden, zo dacht men in Koeweit. Toch heeft Koeweit de afgelo pen jaren flink wat geld over gemaakt naar Bagdad. Koe weit heeft een groot deel gele verd van de 30 miljard dollar, die Irak gedurende de Golf oorlog van de rijke Arabische oliestaten heeft ontvangen. Daar komt bij dat Koeweit na mens Irak olie verkoopt voor de niet geringe som van 4 mil joen dollar per dag. Tevens worden via Koeweit Russische wapens en ander oorlogsmate- rieel naar Irak vervoerd. Nadat echter duidelijk was ge worden dat niet Irak, maar Iran de olietankers van Koe weit had beschoten, besloot de regering als eerste stappen te ondernemen om Arabische en internationale hulp te zoeken tegen de Iraanse dreiging. Volgens een regeringsfunctio naris is deze beslissing zeer ha chelijk, maar heeft Koeweit uit twee kwaden moeten kie zen. „Maar," zo verduidelijkte de functionaris, „wij kunnen Hoessein nu niet de rug toe keren, zelfs al zouden we dat willen. Dat zou opgevat kun nen worden als een pro-Iraan- se stellingname". „En de Iraniërs zijn niet te vertrouwen. Ze zeggen wel dat zij er alleen op uit zijn om Hoessein ten val te brengen. Maar hoe kunnen wij daar ze ker van zijn? Als de Iraniërs dat is gelulct, dan kunnen zij evenzeer beginnen met een aanval op ons land". De angst voor Iran hangt nauw samen het sji'itisch fun damentalisme. „Alle sji'iten zijn hetzelfde, of ze nu uit Jor danië, Iran, Koeweit of Liba non komen. Ze willen ons met geweld .veertien eeuwen te rugdraaien en zullen niet rus ten voor ze een eigen religieu ze staat hebben", aldus de uit gever van een vooraanstaande krant in Koeweit. Ruim twin tig procent van. de bevolking bestaat uit sji'iten. De wat meer ruimdenkende soennieten in Koeweit willen niets te maken hebben met dergelijke anti-sji'itische voor oordelen. Zij zijn van mening dat het islamitisch fundamen talisme in Iran de sji'iten in Koeweit juist meer verwijdert dan dichter bij Khomeiny brengt. Helaas is de regering minder ruimdenkend en dis crimineert zij openlijk sji'iten. Zij krijgen geen aanstelling in het leger en komen niet meer in aanmerking voor een hoge administratieve functie. De grootste dreiging voor Koe weit komt echter van buitenaf. Niemand heeft veel vertrou wen in de militaire kracht van het land. Iedereen weet dat als er bijvoorbeeld twee of drie electriciteitscentrales uitge schakeld zouden worden, Koe weit diep getroffen zou wor den. De steeds sterker wor dende opvatting dat Koeweit zichzelf niet kan verdedigen, zou weieens tot gevolg kunnen hebben dat de regering een beroep zal moeten doen op het Westen. Amerika heeft laten weten dat het alleen op een of ficieel verzoek om hulp zal re ageren en dat Koeweit in dat geval toestemming moet geven voor Amerikaanse bases in het land. En dat is nu juist wat de Koeweiti met hun politiek van regionale en internationale on afhankelijkheid altijd hebben trachten te vermijden. Maar als de overleving van Koeweit op het spel staat, dan zullen de Koeweiti's ook hiervan moe ten afzien en buitenlandse troepen op hun grondgebied moeten accepteren. Volgens sommigen betekent dit niets anders dan, dat Koeweit een doelwit voor Iran zal gaan vormen. De autoriteiten van Koeweit zijn hier ook wel van overtuigd, maar voeren dan meteen het argument op, dat hier opnieuw sprake is van een „onfortuinlijke noodzake lijkheid" omdat ayatollah Khomeiny hen geen alterna tief biedt. DAVID HIRST The Guardian MANAMA/WASHINGTON De Iraanse president Kha menei heeft zich krachtig uit gesproken voor „verzet en strijd" tegen iedere Ameri kaanse poging tot interventie in de Golfoorlog. Khamenei deed zijn oproep nadat giste ren de Verenigde Staten 400 Stingerraketten naar Saoedi- Arabië hadden gestuurd. Deze raketten, die vanaf de schou der worden afgevuurd en een bereik hebben van vijf kilo-, meter, zijn bedoeld als be scherming voor Saoedische olietankers in de Golf. Iran heeft de laatste tijd al diverse olietankers aangevallen. „Wanneer de Amerikanen be- reid zijn voor niets naar de bo dem van de Perzische Golf te zinken, laat ze dan maar ko men", zo waarschuwde Kha menei gisteren de Amerikaan se regering. Tegelijkertijd drong hij er bij de Arabische Golfstaten op aan zich neu traal op te stellen in de oorlog tussen Iran en Irak. Khamenei beschuldigde met name Saoe- di-Arabië en Koeweit ervan de Iraakse oorlogsinspannin gen te hebben gefinancierd. Lrak zal de blokkade van het Iraanse olie-eiland Kharg handhaven totdat Teheran re ageert op internationale oproe pen de agressie in de Golf te beëindigen. Dit heeft gisteren de Iraakse minister van infor matie verklaard. De leiders van de Arabische Golfstaten zoeken naarstig naar internationale steun om de Golfoorlog niet te laten es caleren. Zelf zouden zij een bemiddelende rol willen ver vullen tussen Irak en Iran. De Arabische Golfstaten willen een Amerikaanse interventie in de Golf voorkomen. (ADVERTENTIE) Indonesië. 19-Daasse reis met bezoek aan de hoogtepunten van Sumatra, Java en Bali. Volledig verzorgd. 1 India. 8-Daagse rondreis langs de "Parels" van het noordwesten. Incl. vluchten, halfpension, excursies, begelei- O T ding. P.p. Z JU BOEK BU DE ANWB. DAT VOORKOMT VERRASSINGEN. Thailand. 17-Daagse reis naar dit sprookjesachtige, oosterse land. Excursies en volledige verzorging inbegrepen. 4350 Egypte. 15-Daagse rondreis door de wondere wereld van farao 's, py- ramides en tempels. Incl. vluchten en halfpension. P.p. A1 Q C v.a. Hs 4475.- Ls HlJ J China. 8-Daagse kennismaking met dit onbekende land, Peking en de Chinese muur. Tevens wordt Moskou bezocht. Mexico. 17 Dagen onvergetelijke indrukken van de oude Indiaanse beschavingen. Incl vluchten U.S.A. 15-Daagse vlieg/busreis langs de beroemde nationale parken in helWestenIncl. logies en begeleiding. P.p. A 7Q C v.a.Hs4998.-Ls J J Sri Lanka. 15-Daaese rondreis door een paradijselijk land. Incl. vluchten, logies, maaltijden, excursies, reis- OQC leiding. P.p. J/ i y J Canada. 19-Daagse vlieg/busreis van kust tot kust. Incl. logies en begeleiding. P.p.v.a. /I TOO Hi 4498.-u LrAyo- Kenia. 10-Daagse combinatie van safari door de mooiste wild parken en strand- ANWB-Lcidcn. .Stationswee 2. tel. 071-146241. ANWB UW VLIEGVAKANTIE IS BELANGRIJK GENOEG OM 'M TE BOEKEN BIJ HET REISBUREAU VAN DE ANWB. (Hs Hoogseizoen. Ls - Laagseizaen). 40748 Reagans grootvader woonde in getto LONDEN Britse genealo gen op zoek naar president Ronald Reagans koninklijke voorzaten, hebben meegedeeld dat zij in de plaats daarvan hebben ontdekt dat zijn groot ouders in het Ierse getto van Londen hebben gewoond, al vorens zij omstreeks 1850 naar de VS emigreerden. Het huis van de Reagans in Peckham bestaat niet meer. maar de pub van Ronalds grootvader. ..The Swan", staat nog op dezelfde plaats in Zuid- -Londen. Ironisch is dat wat in de dagen van de grootvader van de president een Iers getto was. nu nog een getto is, maar dan van andere nationalitei ten, overwegend Vietnamezen. Tweehonderd meter van de pub staat een priorij van de Minderbroeders-Franciscanen en daar vonden de genealogen de gegevens waarmee ze de leemten in de voorgeschiede nis van het geslacht Reagan konden opvullen. In de Boe ken vond men de geboortere gistratie van zekere Margaret Reagan, de tante van de presi dent, die omtrent 1850 naar Iowa emigreerde en later Rea gans verweesde vader John vanaf zijn zesde jaar groot bracht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 11