wil voor EG
hervorming
Vrouwenemancipatie op z n Japans:
thee schenken en lief glimlachen
Miljoenen die Stern betaalde voor „Hitiers dagboeken" spoorloos
„Ex-gardisten vermoordden
vier Amerikaanse nonnen"
jJITENLAND
£ckLx2 Soutant
VRIJDAG 25 MEI 1984 PAGINA 13
Fiden bij Israëlische
^ïhtaanval in Oost-Libanon
IROET Voor de tweede keer in
f dagen heeft de Israëlische lucht-
pht gisteren Palestijnse stellingen
ombardeerd achter de Syrische li-
5 in het oosten van Libanon. Vol-
s radio-Beiroet zijn daarbij twee
sonen gedood en vijf gewond. Een
itaire woordvoerder in Tel Aviv
klaarde dat de toestellen een regio-
1 hoofdkwartier en een trainingsba-
van een guerrillagroep hadden ge-
ifen in de Bekaa-vallei. Hij noemde
roep niet bij naam, maar radio-Bei-
berichtte dat het gaat om het
[ksfront voor de Bevrijding van
istina" van Ahmed Jibril. De aan-
begon aan het eind van de middag
luurde ongeveer zes minuten.
Brits bedrijf ontwerpt
James-Bond-koffertje
LONDEN Een Britse firma heeft
een apparaat ontwikkeld dat de spio-
nage-instrumentjes benadert, die de fic
tieve geheim-agent James Bond ge
bruikt. Het gaat om een lederen koffer
tje met apparatuur, die het afluisteren
van telefoongesprekken tot een zinloze
bezigheid maakt. Het bedrijf zegt dat
de gebruiker van het koffertje elke te
lefoonverbinding kan gebruiken, in de
wetenschap dat het gesprek alleen be
grepen wordt door iemand aan de an
dere kant die over dezelfde apparatuur
beschikt. De codes van de koffer zijn
zelfs met de modernste computers niet
te ontcijferen. De prijs van het bijna
zeven kilo wegende koffertje is een
dikke dertigduizend gulden.
Israëlische minister
dreigt met opstappen
JERUZALEM Yuval Neeman, de Is-
raëlische minister van wetenschappen,
heeft gisteren gedreigd uit het kabinet te
stappen indien een gearresteerde rabbijn
niet wordt vrijgelaten. De minister, die lid
is van de extreem-nationalistische Tehiya
partij, had telefonisch van premier Sha
mir geëist dat rabbijn Eliezer Waldman
onmiddellijk zou worden vrijgelaten. De
rabbijn is een van de 27 Israëliërs, voor
het merendeel joodse kolonisten, die in
staat van beschuldiging zijn gesteld voor
hun aandeel in terroristische acties tegen
Arabieren op de bezette westelijke oever
van de Jordaan.
De politie van Jeruzalem heeft de voor
ganger van de joodse kolonisten op de
Westoever, rabbijn Moshe Levinger, uit
voorarrest vrijgelaten.
Wedstrijdduiven belanden
op Taiwanese spijskaart
TAIPEH De politie op Taiwan stelt een
onderzoek in naar het verloop van een
postduivenwedstrijd waaraan meer dan
2.000 dieren meededen, maar waarvan er
maar vijf op honk terugkwamen. De an
dere, zo moet gevreesd worden, kwamen
terecht op de spijskaart van eethuizen in
Taipeh.
Aanvankelijk dacht men dat het slechte
weer aan 1.995 duiven het leven had ge
kost. Maar volgens een aantal eigenaars
zijn hun dieren halverwege de route ge
vangen met behulp van enorme netten,
die stropers op heuvels langs de vlucht
route hadden opgesteld. De duiven namen
deel aan de Lenterace van Taiwan waaro
ver de bezitters voor 600.000 gulden wed
denschappen hadden afgesloten.
Noorse leidt
poolexpeditie
LONDEN De 33-jarige
dr. Monica Kristensen. ver
bonden aan het Noorse
Poolinstituut, zal als eerste
vrouw een expeditie naar
de Zuidpool leiden. De ex
peditie neemt de route die
de ontdekker van de Zuid
pool, Roald Amundsen, in
1911-1912 uitstippelde. De
expeditie-Kristensen gaat in
september van het volgend
jaar op pad. Zij wordt in
Engeland privé gefinan
cierd en zal zich toeleggen
op de glaciologie, de studie
van ijs en sneeuw.
Dagboeken Che Guevara
uit Bolivia verdwenen
LA PAZ De dagboeken van de legendarische
revolutionaire leider Ernesto „Che" Guevara,
waarvan er binnenkort twee worden geveild in
Londen, zijn verdwenen van de plaats waar zij in
Bolivia werden bewaard. Dat is gisteren in de Bo
liviaanse hoofdstad La Paz vernomen. Eerder had
de Boliviaanse minister van defensie nog ver
klaard, dat de dagboeken, „een historische erfenis
die aan Bolivia behoort", in het bezit waren van
het Boliviaanse leger. Hij noemde" de dagboeken
die bij Sotheby zullen worden geveild „vals of ge
stolen". Dat laatste is nu mogelijk het geval. So
theby's liet weten dat het de twee dagboeken,
waarvan de echtheid naar eigen zeggen onomsto
telijk vast staat, heeft gekocht van een niet bij
naam bekende eigenaar. Che Guevara werd op 8
oktober 1967 in het oerwoud door het Boliviaanse
leger gevangen genomen en vermoord.
9
"ijl onze correspondent Aad
i Jongbloed)
.IAATSBURG Presi-
it Mitterrand heeft gis-
jn voor het Europees
lement aanvullingen
veranderingen op het
- drag van Rome voor
leid, waarmee de Eu-
ese Economische Ge
enschap 27 jaar gele
en werd opgericht. ,,Po-
samenwerking
agt om een nieuw ver-
Pg", aldus de president,
trnaar een nieuwe Euro-
t e unie toe wil. „Frank-
di is bereid dit project te
vitiedigen. Er moeten nu
'radende besprekingen
etien voor een conferen-
)r^an lidstaten, die geïn
teresseerd zijn in de Euro
pese Unie. Dit mag alle
maal niet te laat gebeu
ren".
In zijn toespraak waarin Mit
terrand een redelijk optimisti
sche balans opmaakte van het
Franse EG-voorzitterschap,
sprak Mitterrand over het zo
genaamde Europa der twee
snelheden, waarin staten die
dat willen en kunnen, akkoor
den sluiten waarbij andere
landen zich later kunnen aan
sluiten. „Het Europa der twee
snelheden is een werkelijk
heid", zei hij, we zullen zien
hoe we, zonder het Verdrag
van Rome geweld aan te doen,
dit kunnen begeleiden".
De Franse president drong er
op aan dat in de Europese
Raad van Ministers besluiten
bij meerderheid worden geno
men en dat men niet door
moet praten tot er unanimiteit
over een onderwerp bereikt is.
Evenals enige tijd geleden in
Den Haag pleitte hij voor het
instellen van een permanent
secretariaat om daarmee de
werkzaamheden tussen de Eu
ropese Commissie en de Raad
beter te kunnen bundelen.
Mitterrand deed een indirecte
aanval op Groot-Brittannië.
„We hebben ai vier jaar moei
lijke onderhandelingen over
de Britse bijdrage gevoerd,
maar er is nog steeds geen
overeenstemming. Ik heb me
ingespannen om een compro
mis te bereiken, maar ik heb
er voor gewaakt dat de situatie
zou verslechteren". Hij voegde
daar aan toe dat het terugeisen
van wat je inzet volgens het
Verdrag van Rome onaan
vaardbaar is. „Alle misver
standen, op die ene na, zijn op
gelost. Er zijn natuurlijk nog
grote obstakels, maar het Eu
ropese mechanisme is niet
lamgelegd. We zijn terugge
keerd naar een basis waarvan
we dreigden af te wijken".
Piet Dankert, voorzitter van
het Europees parlement, zei
vanmorgen in de slotzitting
van het parlement dat de be
staande bevoegdheden van dat
parlement tot op de bodem zijn
benut. „We hebben onze be
voegdheden als een stuk elas
tiek uitgerekt. Daarmee heb
ben we onze rol belangrijk
versterkt". Maar hij voegde
daar aan toe: „Alle elastiek
kent haar grens. Je kunt niet
blijven uitrekken. Onze verte
genwoordigende rol, die op
den duur bepalend is voor de
vraag of het systeem van
rechtstreekse Europese verkie
zingen zal overleven, is nog
zwak en behoeft dringend ver
sterking. Dat bereiken wij al
leen door vergroting van onze
bevoegdheden". Dankert stel
de vast dat het parlement min
der heeft kunnen verwezenlij
ken dan velen bij de verkie
zingen in 1979 gehoopt had
den, maar vond toch dat veel
gerealiseerd is. „Onze contro
le-functie is goed uit de verf
gekomen. Onze politieke con
trole op de Europese commis
sie heeft in elk geval tot ge
volg gehad dat dit orgaan zich
van tijd tot tijd onafhankelijk
opstelt tegenover de Raad van
Ministers". De verwachtingen
voor de toekomst van Europa
moeten zonder parlement la
ger gesteld worden dan met
parlement, meende Dankert.
„Er is geen
alternatief voor het
ment", aldus Dankert.
parle-
Oorzaak ontploffing pompstation onbekend
Het is de Britse politie nog steeds een raadsel
wat precies de oorzaak is geweest van de ex
plosie in een ondergronds waterleiding-pomp
station in Noord-Engeland, waarbij eergisteren,
volgens de officiële gegevens van de autoritei
ten, negen mensen om het leven zijn gekomen.
Eerder was gemeld dat er elf doden waren ge
vallen. Meer dan veertig mensen liepen zware
verwondingen op. Onmiddellijk na de ramp
werd verondersteld dat in de ondergrondse
ruimte opgehoopt methaangas zou zijn ontploft.
Maar dat is volgens de autoriteiten „louter spe
culatie". Op de foto een beeld van de ravage
die door de ontploffing werd aangericht.
Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zater
dags tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en uw
krant wordt nog dezelfde avond nabezorgd.
jirme hoeveelheid
3,j)ens in Noord-Ierland
:.|,FAST De politie heeft
'jfcren in Noord-Ierland twee
aJexplosieven gevonden, die
waren opgesla-
J door het verboden Ierse
^ublikeinse Leger (IRA).
eJgens de politie werden de
llosieven ontdekt in de
nirt van een verlaten boer-
ij bij de plaats Carrickmore
r het westelijk deel van
ird-Ierland. Het gaat waar-
'inlijk gaat om de grootste
jst van explosief materi-
die ooit in deze Britse pro-
hie is gedaan. Aangenomen
Ldt dat de IRA van plan
1 een reeks bomaanslagen
'Plegen met het oog op de
ar!iende verkiezingen voor
r 'Europarlement. Sinn Fein,
„politieke vleugel van de
■A voert campagne met de
Ae „een stembiljet in de ene
d en een geweer in de an-
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
BONN De Duitse justitie is er nog steeds niet in
geslaagd te achterhalen, waar de 9,3 miljoen Mark zijn
gebleven, die het Duitse weekblad Stern betaald
'heeft voor de zogenaamde Hitler-dagboeken. Voor de
justitie staat vast, dat minstens een derde van dat be
drag terecht is gekomen in de zakken van de voorma
lige Sternredacteur Gerd Heidemann en van Konrad
Kujau, de vervalser van de dagboeken.
Beiden zullen zich in augustus in Hamburg voor de rechtbank
moeten verantwoorden in verband met oplichting. Volgens de
165 pagina's tellende acte van beschuldiging hield Heidemann
zelf minstens 1,7 miljoen van de 9,3 miljoen die Stern via hem
voor de „dagboeken" betaalde. Kujau, die in nijvere huiska-
mervlijt 60 dagboeken bij elkaar pende, die Heidemann vervol
gens aan Stern leverde, heeft minstens 1,5 miljoen aan zijn
thuiswerk overgehouden.
Volgens de justitie wist Heidemann op zijn laatst in de zomer
van '81 dat de dagboeken die Kujau zogenaamd uit de DDR
smokkelde, vals waren. De uitgever van Stern vertelde hij ech
ter niets. Heidemann bleef dagboeken leveren en de Stern-mil
joenen incasseren.
Als Kujau en Heidemann schuldig worden bevonden, moeten
ze rekening houden met een gevangenisstraf van een tot tien
jaar.
ingeschoten gans
er ren beschermers in de Amerikaanse staat New Jersey hebben
j kunnen voorkomen dat een onverlaat deze Canadese gans
I een pijl heeft verwond, maar stellen momenteel alles in het
)u1k om het dier te vangen en te verzorgen.
ZACATECOLUCA Vijf zijn gisteren door een jury
ex-leden van de Salvado- in het stadje Zacatecoluca
raanse Nationale Garde schuldig bevonden aan de
moord op vier Ameri
kaanse nonnen op 2 de
cember 1980. Binnen 20
dagen zal de rechter uit
spraak doen. De betrok
kenen kunnen maximaal
30 jaar gevangenisstraf
krijgen.
De vier nonnen werden in de
cember 1982 in de omgeving
van San Salvador door de Na
tionale Garde aangehouden
„omdat ze er verdacht uitza
gen". Op 4 december werden
in een klein graf hun lijken
gevonden.
De pogingen van de Salvado
raanse autoriteiten de zaak in
de doofpot te stoppen, hebben
de betrekkingen tussen de Sal
vadoraanse regering en het
Amerikaanse Congres vermoe
delijk meer kwaad gedaan dan
enige andere gebeurtenis in de
al vijf jaar durende burgeroor
log. Volgens Amerikaanse rap
porten wist de regering van El
Salvador binnen enkele dagen
wie verantwoordelijk waren
voor de moord. Deze conclu
sies van het rapport zijn overi
gens in strijd met verklaringen
van de pas gekozen Salvado
raanse president Duarte, die
begin deze week in Washing
ton zei dat er geen sprake was
van het in de doofpot stoppen
van de zaak.
De afloop van de rechtszaak
tegen de vijf ex-gardisten is
vrijwel zeker ook van invloed
geweest op het besluit van het
Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden, vannacht, om ak
koord te gaan met een voorstel
van president Reagan El Sal
vador extra hulp ter waarde
van 62 miljoen dollar te verle
nen. Het Congres besloot vorig
iaar de hulp aan El Salvador te
beperken zolang de moord
zaak niet was opgelost. Boven
dien heeft de nieuwe Salvado
raanse president Duarte, die
eergisteren het Congres toe
sprak, bij de Amerikaanse
volksvertegenwoordigers een
zeer goede indruk achtergela
ten.
Gevechtsklaar
Een bijeenkomst
van de Franse ex
treem-rechtse partij
van Jean-Marie Le
Pen in het Noord
franse Lille is giste
ren uitgelopen op
relletjes, toen de
monstranten hun
ongenoegen over
Le Pens partij met
daden kracht bij
wilden zetten. Maar
in plaats van een
confrontatie met
partijgenoten van
Le Pen gingen de
demonstranten op
de vuist met de po
litie, waarbij een
aantal gewonden is
gevallen.
Omstreden Franse onderwijswet aangenomen
PARIJS Zoals werd ver
wacht heeft het Franse parle
ment automatisch het omstre
den wetsontwerp voor de on
derwijshervorming aangeno
men nadat de Franse regering
in deze zaak de vertrouwens
kwestie had gesteld. Een motie
van wantrouwen door de op
positie werd vanmorgen vroeg
verworpen. Met deze wet
wordt het bijzonder onderwijs
gelijkgeschakeld aan het open
baar onderwijs.
De voorstanders van het bij
zonder onderwijs hebben felle
kritiek geleverd op de door de
regering gebruikte methode.
Zij stellen dat op ongepaste
wijze een wet wordt doorge
drukt die diep ingrijpt in de
Franse samenleving. Zij zien
in de wet een eerste stap op
weg naar volledige integratie
van het bijzonder in het open
bare onderwijs.
In de huidige vorm voorziet de
wet in gelijkschakeling van de
10.000 voornamelijk katholie
ke particuliere scholen aan het
staatsonderwijs. Voor bepaalde
particuliere scholen dreigt na
elf jaar stopzetting van over
heidssteun. De boekhouding
van particuliere scholen moet
voortaan voldoen aan dezelfde
criteria als die van openbare
onderwijsinstellingen.
Ook Fransen
staken voor
35-urige
werkweek
PARIJS/BONN In Frank
rijk wordt tot en met vannacht
twaalf uur gestaakt door het
personeel van de spoorwegen,
die met hun actie kracht wilen
bijzetten aan hun eisen voor
de invoering van een 35-urige
werkweek. Het treinverkeer
in Frankrijk is door de actie
vrijwel geheel tot staan geko
men.
In West-Duitsland gaan de sta
kingen voor de 35-urige werk
week onverminderd door,
maar zijn de onderhandelin
gen tussen werkgevers en
werknemers voorzichtig op
gang gekomen. Gisteravond
werd een gesprek in Stuttgart
na drie uur praten afgebroken.
De delegaties van de vakbond,
de IG Metall, en van de werk
gevers trokken zich terug voor
beraad in eigen kring. De
bond ziet het overleg in Stutt
gart als een regionale onder
handelingsronde, maar het is
duidelijk dat als er resultaten
geboekt worden, die snel lan
delijk vertaald zullen worden.
Dat blijkt ook uit het feit dat
de landelijke onderhandelaars
uit beide kampen in Stuttgart
van de partij zijn.
Intussen woedt het conflict in
alle hevigheid verder. Giste
ren besloten de werkgevers in
Hessen de staking van 33.000
werknemers in deze deelstaat
te beantwoorden met de uit
sluiting van 30.000 metaalar
beiders. Met de uitsluiting
wordt volgende week woens
dag begonnen. Ook in de gra
fische industrie worden de ac
ties opgevoerd. Vandaag zul
len weer tal van kranten niet
of slechts als nood-uitgave
kunnen verschijnen. In de
grafische industrie wordt al
ruim zeven weken met wisse
lende intensiteit actie gevoerd
voor de 35-urige werkweek.
TOKIO In het Japanse
parlement zal binnenkort
een wetsontwerp behan
deld worden, bedoeld om
mannelijke en vrouwelij
ke arbeiders gelijke rech
ten te geven. Het wetsont
werp is na zes jaar gehar
rewar over de inhoud ein
delijk door het Japanse
kabinet goedgekeurd en
lijkt in z'n huidige staat
dan ook weinig meer op
het oorspronkelijk inge
diende plan.
Japanse zakenlieden, die de
regeringspartij van premier
Nakasone financieel onder
steunen, hebben duidelijk de
•hand gehad in de wijzigingen
die het ontwerp de afgelopen
jaren heeft ondergaan. Werk
gevers zullen hun vrouwelijke
arbeidskrachten kunnen blij
ven discrimineren, zonder
daarvoor gestraft te worden.
Vrouwengroepen zijn bijzon
der teleurgesteld over dit uit
eindelijke ontwerp, dat het re
sultaat is van een langdurig
bekvechten tussen werkgevers
en arbeiders. „Dit wetsont
werp zal vrouwen beslist niet
helpen", aldus Mariko Mitsui,
lid van een feministische groe
pering die al vijf jaar voor de
gelijkberechtiging van vrou
wen en mannen vecht. De
meeste Japanse vrouwen den
ken er precies zo over.
Thee zetten
Vrouwen nemen 35 procent
van het totaal aantal arbeids
plaatsen in Japan voor hun re
kening. In de huidige situatie
maken ze echter weinig of he
lemaal geen kans op promotie
en verdienen vaak 50 tot 60
procent minder dan hun man
nelijke collega's met dezelfde
kwalificaties. Maar dat is nog
niet alles.
Vrouwelijke academici, die
een opleiding van vier jaar
achter de rug hebben, worden
geacht hun mannelijke colle
ga's drie a vier maal per dag
van thee te voorzien. En van
zelfsprekend moet deze dage
lijks terugkerende theecere
monie met een glimlach op het
gezicht uitgevoerd worden.
Japan moet volgend jaar aan
de VN een bewijs van goed ge
drag kunnen overleggen wat
de afschaffing van vrouwen-
discriminatie betreft. De nieu
we wet moet dan ook gezien
worden als een poging de we
reld er van te doordringen, dat
Japan nu ook hard bezig is
met het toekennen van gelijke
rechten aan man en vrouw.
Maar iedereen die dit voor
zoete koek aanneemt, zou Ma
riko Mitsuis advies op moeten
volgen en de „handleiding
voor intelligente werkneem
sters op kantoor" moeten le
zen. Deze handleiding geeft
aan hoe de vrouwelijke werk
neemsters zich op hun werk
horen te gedragen.
In stilte buigen
„Na het schenken van de thee
mag je niet verzuimen in stilte
te buigen", zo leert het boek.
„Wanneer er getelefoneerd
wordt moet je niet vergeten te
glimlachen, ook al kan je niet
gezien worden De baas zal
je vaak heftig uitschelden,
maar doet dit alleen om je te
helpen een betere arbeids
kracht te worden. Maak hem
dus geen kleinzielige vrouwe
lijke verwijten".
Een uitnodiging van je manne
lijke collega om met hem te
gaan lunchen mag ook niet af
geslagen worden. Volgens het
boek zal zo'n afspraak ,je we
reld verrijken". Met dergelijke
aansporingen zijn al de 231
bladzijden van de handleiding^
gevuld.
Het boek is samengesteld door
Sumitomo, één van Japans
grootste ondernemingen. Het
is in een korte tijd een bestsel
ler geworden en vele bedrij
ven hebben het aangeschaft
voor hun vrouwelijke employ
ees. Het boek eindigt met de
vaderlijke mededeling dat het
verwerven van goede manie
ren en het leren van de regels
der etiquette 'schatten" zijn
die het bedrijf aan de vrouwen
schenkt. robert whymant
Copyright The Guardian