uns
heeft
veel
ipannende
ezien
Prijsstijgingen
vallen wel 99
Overheid moet loodvrije
benzine aantrekkelijk maken
LUBBERS:
Ruding: Hoge
overheidsuitgaven
belemmeren
duurzaam herstel
Abortus voorlopig niet
in ziekenfondspakket
IRAN WAARSCHUWT VOOR
INTERVENTIE GOLFOORLOG
i"SIJTHOFF PERS
BINNENLAND/BUITENLAND
CeldócSoinowit
'ZATERDAG 19 MEI 1984 PAGINA 5
]000 Woorden
er uur
)KIO Een bedrijf in Japan
eft een vertaalmachine ont-
•ikkeld die met behulp van een
ynputer in staat is met een snel-
eid van drieduizend woorden
er uur Japans in het Engels te
»rtalen. Volgens de onderne-
ing, Bra vice International, is de
achine de eerste in haar soort,
directeur Takehiko Jamamoto
op een persconferentie dat er
og wel een redacteur aan te pas
ioet komen om de tekst na ver-
ling te bewerken. De vertaal-
Machina komt de volgende
Daand op de markt en gaat onge-
83.000 dollar kosten.
„Minister kleineert
zaak Gardiner"
WOENSDRECHT De bewoners van het
Vredesactiekamp in Woensdrecht stellen
steeds minder vertrouwen in de manier waar
op de affaire John Gardiner, een infiltrant in
dit kamp die gegevens over acties doorspeelde
aan de BVD, wordt onderzocht. Ze stellen in
een gisteren uitgegeven verklaring dat de
zaak gebagatelliseerd wordt en dat dit past in
de strategie van minister Rietkerk van Bin
nenlandse Zaken om de zaak in de doofpot te
stoppen. De Canadees John Gardiner is vol
gens hen niets meer of minder dan een bui
tenlandse spion die in samenwerking met de
BVD in Nederland geopereerd heeft of nog
opereert. Dat Gardiner wroeging heeft gekre
gen van zijn rol als spion geloven de kampbe
woners niet.
Amerikaanse afgezant
voor Midden-Oosten
neemt ontslag
WASHINGTON De speciale Ameri
kaanse afgezant voor het Midden-Oosten,
Donald Rumsfeld, heeft zijn ontslag aan
geboden. Hij zal terugkeren naar het za
kenleven. De regering-Reagan heeft geen
plannen een opvolger voor hem te benoe
men. Dit heeft de woordvoerder van het
Witte Huis, Larry Speakes, gisteren be
kendgemaakt.
De 52-jarige Rumsfeld volgde in december
Philip Habib op als Reagans speciale afge
zant voor het Midden-Oosten. Hij probeer
de tevergeefs een verzoening in Libanon
en een terugtrekking van alle buitenland
se troepen uit dat land te bewerkstelligen.
Drie doden bij aanslag
in Noord-Ierland
LONDEN Bij een bomaanslag in
Noord-Ierland zijn gisteren twee poli
tieagenten gedood. Elf mensen wer
den gewond. De aanslag vond plaats
in het graafschap Armagh. Bij het
passeren van een landweg ontplofte
onder een patrouillewagen een zware
bom. Het ontstekingsmechanisme
werd van afstand bediend.
Het Ierse Republikeinse Leger (IRA)
heeft laten weten, dat de bomaanslag
een vergelding was voor de dood drie
jaar geleden van de Noordierse hon
gerstaker, Raymond McCreesh. Hij
was toen één van de tien IRA-gevan-
genen, die middels een hongerstaking
de status van politieke gevangene wil
de afdwingen.
Marcos eist aftreden
van zijn regering
MANILLA De Filipijnse presi
dent Marcos heeft de ministers uit
zijn kabinet opdracht gegeven af te
treden. Marcos heeft zijn ministers
tot 30 juni de tijd heeft gegeven om
zich terug te trekken.
Twee ministers hebben als gevolg
van de rware verliezen van de rege
ringspartij bij de jongste verkiezin
gen hun ontslag al ingediend. Het
tellen van de stemmen van de afge
lopen maandag gehouden parle-
mentsverkieizngen gaat echter nog
altijd door. De partij van president
Marcos zou volgens de tellingen
van gisteren er onverwacht beter
voor staan.
Solidariteit
dringt aan op
vakbondsvrijheid
WARSCHAU Nobelprijswinnaar voor de
vrede, Lech Walesa, en negen ex-leiders van
de verboden vakbond Solidariteit hebben
president Jablonski in een brief gevraagd de
vrijheid van vakvereniging in Polen te her
stellen.
Volgens de tien ondertekenaars van de brief
zijn vrije vakbonden onmisbaar om „Polen
uit de catastrofale economische en sociale si
tuatie" te halen. „Indien de autoriteiten dit
voorstel om vrije vakbonden weer toe te
staan van de hand wijzen, dragen zij de zwa
re verantwoordelijkheid voor het weigeren
van een werkelijke dialoog met het volk",
aldus de brief.
(Van onze
parlementaire redactie)
IÈN HAAG Premier
ittbbers heeft gisteren
ik persoonlijk scherpe,
x en daar zelfs bijtende
itiek geuit op NAVO-se-
itaris-generaal Luns.
j beschouwt diens aan-
op defensieminister
Ruiter ook als unfair,
dat Luns uitstekend
de hoogte is van het
[eid van dit kabinet en
dus weet dat wij in
i, en niet eerder, een
Üesluit nemen".
folgens Lubbers mocht nie-
;»and, ook de NAVO niet, dus
an De Ruiter verwachten dat
ij iets zou zeggen over de
jaatsing van kruisraketten in
Jederland. „Anders zou de
iinister zijn boekje te buiten
|jn gegaan". De premier voeg-
eraan toe, dat De Ruiter er
>k heel goed aan gedaan had
[jn mond te houden, „gezien
mate, waarin er uit een
rouwelijk beraad werd ge-
tpt".
ibbers toonde evenmin wei-
waardering voor de poging
van de secretaris-generaal om
verdeeldheid te zaaien in de
Nederlandse regering. Hij
doelde erop dat Luns hemzelf
en minister Van den Broek
(buitenlandse zaken) geprezen
had om hun moedige houding,
terwijl De Ruiter was afge
schilderd als een lafaard. Lub
bers sprak het vermoeden uit
dat Luns teveel „spannende
films" gezien had met „good
guys" (goede mannen) en „bad
guys" (slechte mannen).
Lubbers herhaalde enige ma
len dat het kabinet in juni een
besluit zou nemen over de
kruisraketten, zo mogelijk
vóór 18 juni, wanneer de
Tweede Kamer in een al een
keer uitgestelde commissiever
gadering wil debatteren over
de atoomtaken van de Neder
landse krijgsmacht. Het be
staan van een nieuwe variant
was Lubbers onbekend, zo zei
hij. Hij deed een beetje lache
rig over deze nieuwe „oplos
sing", die volgens NRC-Han-
delsblad in de top van het
CDA wordt ontwikkeld.
Het zou hier gaan om een va
riant, waarbij de kruisraketten
(32 in plaats van 48) alleen ge
plaatst worden als Washington
en Moskou een akkoord berei
ken over de vermindering van
de aantallen nucleaire middel-
lange-afstandswapens. De
VVD spreekt van een schiet-
in-eigen-voet-variant, omdat
de Sovjets daarin het meest
bereiken als zij niet meewer
ken aan eeen akkoord.
Lubbers wekte de indruk dat
hij er ongeveer zo over denkt.
Vervolgens zweeg hij een tijd
je, om toen plotseling te zeg
gen: „Ik weet wel een oplos
sing". Nadat iedereen rechtop
was gaan zitten, deed de pre
mier vervolgens het voorstel
de fractieleiders De Vries, Nij-
pels in één kamer te zetten
met de schrijver van het be
wuste artikel, die vaak in zijn
krant advies geeft aan de bij
deze zaak betrokken politici.
„Dan is het vast allemaal zo
geregeld", aldus Lubbers.
CDA-voorzitter Piet Bukman
heeft vanochtend op een ver
gadering van zijn partij in
Hoogeveen een „dringend be
roep gedaan op het kabinet
om snel een besluit te nemen.
Bukman wil daarmee bereiken
„dat de discussie in de politiek
niet eindeloos behoeft door te
gaan, zonder dat zich belang
rijke gezichtspunten voor
doen". Volgens de CDA-voor-
man leidt dat alleen maar tot
„verharding en verloedering".
Staatsecretaris Van Zeil (links) krijgt het eerste exemplaar van een speciale artikelenbundel van het
EIM van drs. Van der Vegt.
VAN ZEIL CONTRA KONSUMENTEN KONTAKT
ZOETERMEER „De
verhoging van de BTW-
tarieven wordt langzamer
in de prijzen van de de
tailhandel doorberekend
dan verwacht en er heb
ben geen extra afrondin
gen naar boven plaats ge
vonden. Ik vind het ver
wijt dat Konsumenten
Kontakt onlang heeft ge
uit naar aanleiding van de
recente prijsontwikkelin
gen in ons land, een nogal
onjuiste voorstelling van
zaken." Dit zei gistermid
dag staatssecretaris P.H.
van Zeil van economische
zaken in Zoetermeer bij
de opening van de nieuwe
vestiging van het Econo
misch Instituut voor Mid
den- en Kleinbedrijf
(EIM).
"In het onlangs gepubliceerde
centraal economisch plan
wordt een prijsstijging van de
particuliere consumptie in
1984 geraamd die met onge
veer drie procent nauwelijks
uitgaat boven die van 1983.
Het Centraal Planbureau bere
kent het effect van de tarief-
verzwaring van de directe be
lastingen op ruim één procent,
terwijl in 1983 de prijzen
slechts met Cfc2 procent door
verhoging van de indirecte be
lasting werden beïnvloed.
De prijsstijging van 1984 gaat
daar nauwelijks bovenuit", al
dus de staatssecretaris.
Burgemeester H. Hoekstra van
de groeikern liet nog eens in
alle toonaarden horen hoe
goed de keuze van het E.I.M.
voor Zoetermeer als vesti
gingsplaats te kiezen was ge
weest.
„We zijn hard bezig om hier in
totaal 11.000 mensen aan het
werk te krijgen. Als we daar
mee klaar zijn, moet 85 pro
cent van de Zoetermeerse be
volking in de eigen woon
plaats werk hebben", aldus
burgemeester Hoekstra.
(Van onze corresponde
Bob van Huët)
PARIJS Wil het economisch herstel van duurzame
aard zijn, dan moeten de afzonderlijke landen aller
eerst in eigen huis orde op zaken stellen door hun eco
nomieën aan te passen. Het belangrijkste probleem
hierbij is dat de overheidsuitgaven in de meeste landen
te hoog zijn. Daarover zijn de industrielanden het eens.
Dat is volgens minister Ruding (Financiën) de belang
rijkste conclusie, die getrokken kan worden uit de mi
nistersconferentie van de OESO, een samenwerkings
verband van 24 westerse industrielanden. De OESO-
ministers beëindigden gisteren hun tweedaagse voor
jaarsvergadering, die in Parijs plaatsvond.
Ter afsluiting van OESO-vergadering is veel kritiek geuit op het
economische beleid van de regering Reagan. Volgens de meeste
deelnemers aan de vergadering vormt het enorme tekort op de
Amerikaanse begroting een bedreiging voor het herstel van de
economie in de andere geïndustrialiseerde landen. Bovendien
maakt het Amerikaanse tekort de schuldenlast van de ontwik
kelingslanden vrijwel ondraaglijk, aldus de OESO-deelnemers.
De Amerikanen wordt verder verweten dat ze door hun groei
ende rentestand het geld te duur maken, waardoor investerin
gen uitblijven. Dit heeft weer funeste gevolgen voor de werkge
legenheid. Een verwachte aanval op het begrotingsbeleid van de
VS van de Franse minister van economie en financiën Delors is
gisteren uitgebleven. Vermoedelijk zal hij zijn kritiek vandaag
spuien tijdens de vergadering van de zogenaamde „Groep van
Tien", een steunfonds van het Internationaal Monetair Fonds,
dat in Rome vergadert.
Vastgeroest
Tijdens de OESO-bijeenkomst werd benadrukt dat een aantal
Westerse economieën is vastgeroest wat betreft hun flexibiliteit
op de arbeids- en kapitaalmarkt. De meeste OESO-landen toon
den zich voorstander van een verdere liberalisering van de ar
beidsmarkt en pleitten voor maatregelen die het geven van
overheidssubsidies aan bedrijven op den duur overbodig zullen
maken.
Een Frans plan om het systeem van de wisselkoersberekeningen
te wijzigen met het doel de internationale geldmarkt stabiliseren
vond weinig weerklank. De meeste landen willen verbeteringen
van het huidige monetaire systeem wel bespreekbaar maken,
maar ingrijpende wijzigingen vindt men vooralsnog overbodig.
Daarmee is de vorig jaar door president Mitterrand voorgestelde
nieuwe internationale monetaire conferentie voorlopig van de.
baan.
Tijdens de OESO-vergadering is men het wel eens worden over
de benoeming van een nieuwe secretaris-generaal. De keuze is
gevallen op de Fransman Claude Paye (49), de huidige directeur
economische zaken van het Franse ministerie van buitenlandse
zaken. Hij wordt per 1 oktober opvolger van de Nederlander
Emile van Lennep (69), die zijn ambt na 15 jaar neerlegt
JteN HAAG Als de Euro
pe Commissie haar zin
Tijgt, is van 1989 af in alle
TG-lidstaten loodvrije benzine
érkrijgbaar. In de strijd tegen
ure regen pleiten milieu-acti-
jsten er al jaren voor om door
•Voering van loodvrije benzi-
e de grote hoeveelheden stik-
lofdioxyde in de uitlaatgassen
an auto's in te dammen. Maar
oordat Europa in 1989 mis-
thien wat milieuvriendelijker
aan rijden, moet er aan de
tandstof en vooral aan de au-
i's heel wat veranderingen
forden aangebracht. En die
illen de automobilist geld
innen gaan kosten.
Woordvoerder Salverda van
e Consumentenbond ver-
ouwt erop dat het met de
ostenstijging voor de automo-
listen echter wel mee zal
illen. „Mits we ervoor zorgen
at het bannen van lood uit de
inzine in Europees verband
ibeurt. We moeten voorko-
«en dat auto-industrieën voor
e ene helft van Europa een
jhder type auto moeten gaan
jaken dan voor de andere
elft. Dat is heel inefficiënt en
ie automobilist zal dat merken
in zijn portemonnee. Daarom
kan een Europese .aanpak de
kosten drukken. Dat is erg be
langrijk voor de automobilist",
denkt Salverda. Woordvoerder
Ekel van de ANWB is het met
hem eens. „Want", voegt die
eraan toe, „de automobilist zal
alleen wat in loodvrije benzine
zien als hij daar minstens een
dubbeltje minder voor betaalt.
Om het gebruik van deze ben
zine te stimuleren moet de
overheid via het accijnsbeleid
voor een aantrekkelijke prijs
zorgen. De automobilist mag
zeker niet duurder uit zijn",
vindt Ekel.
Normale benzine kan door de
maatschappijen makkelijk
worden geleverd, lood of geen
lood. Maar loodvrije superben-
zine zou, gezien het hoge oc-
taangetal dat in West-Europa
gebruikelijk is, op technische
problemen stuiten. Die proble
men zouden ertoe kunnen lei
den dat de prijs van de lood
vrije superbenzine hoog op lo
pen. „Het is de vraag of het
gebruikelijke octaangetal in
Europa wel gehandhaafd kan
worden. Autofabrikanten en
oliemaatschappijen zullen op
zoek moeten naar een lager
getal. Anders is de loodvrije
superbenzine niet te betalen
voor de gewone automobilist",
denkt een woordvoerder van
Shell Nederland.
Als de Europese ministerraad
voor Milieuzaken akkoord
gaat met het voorstel van de
EG-commissie, moeten in 1989
alle nieuwe typen auto's zo ge
construeerd zijn dat ze lood
vrije benzine kunnen verwer
ken. Twee jaar later, in 1991
moeten ook alle nieuwe exem
plaren van bestaande model
len ingericht zijn voor het ver
bruiken van loodvrije benzine.
Oude wagens die na 1989 nog
in het verkeer zijn moeten nog
benzine met lood kunnen tan
ken, maar het loodgehalte mag
dan niet hoger meer liggen
dan 0,15 gram per liter.
EG-lidstaten die dat willen
zullen echter van 1986 af al
loodvrije benzine op de markt
mogen brengen naast de be
staande benzinesoorten.
Jammer genoeg ziet het er
naar uit dat het streven naar
milieuvriendelijker brandstof
gepaard zal gaan met minder
zuinig rijden. Als geen lood
meer aan benzine wordt toege
voegd, daalt het octaangetal en
zullen de motoren een lagere
„compressieverhouding" moe
ten hebben. De benzine moet
dan onder lagere druk in de
cilinder worden verbrand. Een
technisch verhaal, maar in het
kort komt het erop neer dat
minder energie uit de brand
stof wordt verkregen. Het lo
gisch gevolg hiervan is, dat het
brandstofverbruik stijgt. Kort
om: de automobilist zal méér
loodvrije benzine nodig heb
ben om het zelfde te kunnen
presteren als met de huidige
benzine. Weliswaar is met an
dere stoffen dan lood het oc
taangetal wel weer op peil te
krijgen, maar dat zal zeker ho
gere kosten met zich mee
brengen.
De EG ligt op het gebied van
de loodvrije benzine inmiddels
ver achter op ontwikkelingen
in onder meer de Verenigde
Staten en Japan. Daar is een
groot deel van het wagenpark
reeds geschikt om loodvrij te
rijden. In Japan rijdt al 97 pro
cent van de auto's op loodvrije
benzine. In de VS bevat al 52
procent van de verkochte ben
zine geen lood meer. Daar
wordt ook veel gebruik ge
maakt van een zogeheten ka
talysator, een soort filter in de
uitlaat, waardoor ook andere
schadelijke stoffen zoals
koolmonoxide niet in de
lucht terecht komen. Volgens
de ANWB zou een dergelijk
systeem ook in ons land toege
past moeten worden. „Met
loodvrije benzine ben je wel
van het lood af, maar er zijn
nog genoeg andere schadelijke
stoffen over", aldus een
ANWB-woordvoerder.
friemels
(Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG De regering zal haar beslissing over opneming
van abortus in het ziekenfondspakket niet vervroegen, zoals
VVD en PvdA verlangen. Premier Lubbers heeft dit gisteren
gezegd na afloop van de ministerraad. Hij ziet het niet als een
groot bezwaar dat de nieuwe abortuswet nu in september in
werking treedt, zonder dat deze zaak is geregeld. „Ach, het is
slechts een kwestie van een paar maanden verschil," aldus Lub
bers.
Het kabinet stond gisteren wel even bij deze zaak stil, omdat de
VVD-fractie er wellicht een hard punt van wil maken. Volgens
de liberalen is het een onverteerbare zaak, dat het ziekenfonds
wel betaalt, als de abortus in een ziekenhuis wordt verricht, en
niet, als dezelfde ingreep gedaan wordt in een kliniek. Maar de
ministers zagen in dit verschil geen reden nu al in actie te ko
men; het kabinet zal de vergoeding van de kosten van abortus
pas aan de brde stellen, wanneer het zich buigt over de zogehe
ten stelselherziening. Naar verwacht is dat eind dit jaar of begin
volgend jaar.
(Vervolg van de voorpagina)
TEHERAN De voorzitter
van het Iraanse parlement,
Rafsandjani, heeft gisteren ge
dreigd over de gehele wereld
oorlog te voeren tegen staten,
die willen interveniëren in de
Golfoorlog. Rafsandjani uitte
zijn dreigement tijdens een
toespraak op de Universiteit
van Teheran.
Er bestaat nog onduidelijkheid
over een Iraaks legercommu
niqué, dat gisteren melding
maakte van nieuwe Iraakse
aanvallen op twee grote olie
tankers in de Golf. De woord
voerder van het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse
zaken, Hughes, zei geen beves
tiging te hebben voor de
Iraakse aanvallen van giste
ren. In Teheran werd gister
avond met klem ontkend, dat
Irak opnieuw twee schepen
had aangevallen.
Op de internationale oliemarkt
lijkt ondertussen de rust weer
terug te keren, sinds de Iraan
se aanval van afgelopen
woensdag op een Saoedische
olietanker. Oliedeskundigen
geloven niet dat er een tekort
aan olie zal ontstaan, als de
oorlog tussen Irak en Iran zich
uitbreidt tot de gehele Golf.
Volgens hen is de afhankelijk
heid van westerse landen van
de olietoevoer uit de Golf de
afgelopen tien jaar sterk ver
minderd. Als de export van
olie uit de Golf inderdaad on
mogelijk zou worden, dan zijn
er volgens de oliedeskundigen
voldoende alternatieven, die
de olieproduktie op hetzelfde
kunnen houden.
(ADVERTENTIE)
Uw krant biedt tegen een aantrekke
lijke prijs een comfortabele en goed
verzorgde reis per luxe touringcar
naar Spanje.
10 DAGEN
MALGRAT
DE MAR
voor 490.-
Geheel verzorgde reis met overnachtingen op de heen- en terugreis. Interessante excursies In Spanje en een afscheidsdiner
in Maastricht.
Malgrat is gelegen aan de Costa Dorada, een gedeelte van de kust dat minder bergachtig en minder druk Is dan de Costa
Brava. Het lange strand van Malgrat maakte het mogelijk dat hier een niet al te drukke maar gezellige badplaats ontstond.
Een vakantieplaats waar zowel 's avonds als overdag veel te beleven valt.
Tijdens de tiendaagse reis zal een drietal Interessante excursies worden gemaakt en wel een dagexcursie naar BARCE
LONA, een middag tocht naar B LANES, LLORET en TOSSA en een zondag morgen bezoek aan de markt van TORDERA.
U logeert in het op slechts 30 meter van het strand gelegen hotel SORRA DAURADA.
Een gemoedelijk hotel met vele mogelijkheden. Zo zijn er twee bars. een discotheek, een spellerkamer, een tetevtsiehoek.
een ping-pongtafei en een kinderkamer met -speelplaats. Achter het hotel ligt het zwembad met zonneterras. Voor de
kleintjes is er een kinderbad.
De ruime kamers met balkon hebben douche of bad. U verblijft In Sorra Daurada op basis van volpension.
U vertrekt per luxe touringcar op maandagmorgen uit Den Haag/Rotterdam e
aan. De terugreis is de dinsdag d.a.v. en u bent dan woensdagavond weer thuis.
De vertrekdata zijn op maandag 4,11, 1S en 25 juni a.s.
De reissom bedraagt ƒ490.-
Verlenging tot 17 dagen 195.-
Gecombineerde reisverzekering vo
reissom 6.- poliskosten.
komt dinsdag tegen de avond in Malgrat
per persoon op basis van een tweepersoonskamer en voor bovenvermeld arrw>gemenL
10 dagen 20.- per persoon
5.- poliskosten. Annuleringsverzekering 3.5% van de
Inlichtingen en boekingen telefonisch
onder nr. 070-190862 (von maandag
t/m vrijdag van 9 tot 13 uur) of
persoonlijk In ome vestiging Spul
straat 71. Den Haag op de hoek van
het Spul.
POSTBUS 10050
2500 AA 'a-GRAVENHAGE
TEL. 070-190002
