Lubbers ontkent
uitlatingen over
uitstelvariant
Kranten in VS: Nederland niet
in staat raketten te plaatsen
Mitterrand maakt zich
sterk voor 'derde weg'
Saoedi-Arabië: zend
Iran geen wapens meer
365,-
375,-
385,-
550,
Oudjes te kijk
Pensioer
Meertem
terecht
BINNENLAND/BUITENI AND
CcidóeSouiant
MAANDAG 14 MEI 1984 PAGINAi
Buitenlanders tegen
paspoortcontroles
UTRECHT Circa 125 buitenlandse jonge
ren uit Utrecht hebben dit weekeinde met
een demonstratieve optocht en het aanbie
den van een open brief aan de gemeentepo
litie Utrecht geprotesteerd tegen het bekeu
ren van buitenlanders die bij politiecontro
les hun paspoort niet bij zich hebben. De
jongeren eisen dat de politie stopt met deze
controles en met de bekeuringen en dat de
controlebevoegdheid van de politie op dit
gebied wordt afgeschaft. Uit het deze week
gepubliceerde jaarverslag 1983 blijkt dat de
Utrechtse politie vorig jaar 610 vreemdelin
gen heeft aangehouden en vanwege het ont
breken van identiteitspapieren naar het bu
reau heeft meegenomen. Het totaal aantal
uitzettingen bedroeg in 1983 bijna 350, aldus
het jaarverslag.
Actiegroep bevrijdt
dertig proefdieren
ZEIST Leden van het Dierenbevrijdingsfront (dat
zich tegen de vivisectie keert) hebben in de nacht van
zaterdag op zondag ingebroken bij het TNO Centraal
Proefdierenbedrijf in Zeist waar zij dertig honden (Be
agles) hebben bevrijd. De honden zijn inmiddels onder
gebracht bij gastgezinnen. Volgens de politiewoord
voerder hebben de leden van het Dierenbevrijdings
front na de actie hun visitekaartje achtergelaten. Het
Dierenbevrijdingsfront vindt „dat het zo langzamer
hand afgelopen moet zijn met het gruwelijke bestaan
van proefdieren". Volgens een woordvoerder troffen
zij in een schuur ongeveer duizend honden aan in
kooien van 1,5 meter bij 80 centimeter. In elke kooi
bevonden zich vier honden. Bovendien bestond de bo
dem van de kooien uit draadgaas, waardoor de poten
van de dieren verwond zijn geraakt, aldus de woord
voerder.
Advocaat wil einde aan
vooronderzoek Kamer
AMSTERDAM De advocaat van de van een
miljoenenzwendel verdachte Rienk Kamer heeft
eind vorige week de Amsterdamse rechtbank ge
vraagd de zaak tegen zijn cliënt te beëindigen.
Mr A. Oomen vindt dat de Amsterdamse officier
van justitie, mr J. de Bruin, veel te veel tijd
neemt voor het gerechtelijk vooronderzoek. De
41-jarige Kamer wordt in Nederland verdacht
van oplichting, verduistering en valsheid in ge
schrifte. Hij zit sedert november vorig jaar vast
in België, in afwachting van zijn uitlevering aan
de Verenigde Staten. Kamer is daar in staat van
beschuldiging gesteld in verband met dezelfde
feiten. Volgens mr. De Bruin is één jaar zeker
niet lang in deze ingewikkelde fraudezaak. Het
is niet bekend wanneer de Amsterdamse recht
bank uitspraak doet.
Studenten roepen
hulp koningin in
MAASTRICHT Studenten in de sociale
gezondheidskunde aan de Rijksuniversiteit
Limburg in Maastricht voelen zich te kort
gedaan. In een brief hebben zij koningin
Beatrix te hulp geroepen bij hun streven
naar het verkrijgen van een eerste-graads-
-onderwijsbevoegdheid in de gezondheids
kunde. Toen deze studenten vier jaar gele
den met hun studie begonnen, is hun in het
vooruitzicht gesteld dat zij na het doctoraal
examen een docentenopleiding zouden kun
nen volgen. Nu de minister van Onderwijs
en Wetenschappen deze mogelijkheid niet
wenst te bieden, voelen de betrokkenen zich
in ernstige mate gedupeerd. Reden waarom
zij de koningin thans hebben gevraagd haar
invloed aan te wenden opdat de gewekte
verwachtingen alsnog worden ingelost.
Brede discussie over
inpoldering Markerwaard'
DEN HAAG De inpoldering van de Markerwaard is ei 'J!
maatschappelijke keuze die vergaande gevolgen heeft. H
is daarom van belang dat iedereen over een eventuele i
poldering meedenkt in een maatschapplijke discussie. I
heeft minister Winsemius (VROM) dit weekeinde in een i
dio-uitzending gezegd. De bewindsman bleek erg kritis
over de inpoldering. Hij wees erop dat er nu jaarlijks 10.0 ;r
ha. landbouwgrond voor maatschappelijke doeleind
wordt gebruikt. Door inpoldering (40.000 ha) zou i
slechts vier jaar vooruit kunnen. Winsemius stelde vei
dat de financiële risico's bij inpoldering aanzienlijk zijn.
Minster Smit-Kroes (Verkeer en waterstaat) verklaar
eerder voor de inpoldering te zijn omdat daarmee ruin
wordt geboden aan de Randstad, Noord-Holland
Utrecht. Zij verklaarde verder inpoldering door het
drijfsleven niet uit te sluiten. De bedrijven zouden dan o
voor eventuele risico's moeten opdraaien.
DEN HAAG Premier
Lubbers heeft ontkend
dat hij ooit de mogelijk
heid heeft geopperd dat
het besluit over de plaat
sing van 48 kruisraketten
met twee jaar wordt uitge
steld tot 1988. Hij reageer
de hiermee op een artikel
in het Westduitse blad
„Die Zeit", dat vorige
week schreef dat Lubbers
weer een nieuwe variant
had bedacht voor een op
lossing van het probleem
van de kruisraketten. Vol
gens Lubbers is de inhoud
van het artikel niet juist
en heeft hij niet met jour
nalisten van het blad ge
sproken.
Volgens Die Zeit meent Lub
bers dat ons land dit jaar het
principebesluit zou kunnen
nemen om te plaatsen, waarna
de daadwerkelijke plaatsing
wordt uitgesteld tot 1988. Of
het dan tot stationering komt,
wordt afhankelijk gesteld van
de houding van de Sovjet-Unie
in de tussenliggende periode.
Wel heeft Lubbers onlangs
een achtergrondgesprek gehad
met een ex-directeur van het
Institute for Strategie Studies
in Londen, Bertram, de naam
waarmee ook het artikel in
Die Zeit is ondertekend. Tij
dens dit gesprek zegt Lubbers,
is de door Die Zeit gemelde
variant niet naar voren ge
bracht, omdat destijds wedr
gedacht aan een andere moge
lijkheid (de z.g. crisisvariant,
volgens welke de raketten pas
in tijd van crisis naar Neder
land worden overgebracht).
De woordvoerder van de
CDA-fractie bevestigde gister
avond overigens dat de nieu
we variant bestaat. Volgens
hem is het nog te vroeg om er
een oordeel over te kunnen
geven. Het voordeel van uit
stel van daadwerkelijke plaat
sing tot 1988 is volgens de
CD A-woord voerder dat er
twee jaar meer tijd zal zijn om
via onderhandelingen tot
kernwapenvermindering te
komen. Bovendien zou dan
wellicht ook de noodzaak ver
vallen om al in deze kabinets
periode te gaan bouwen in
Woensdrecht, aldus deze
woordvoerder.
Ook de VVD zegt niet op
voorhand „neen". Voor de li
beralen is erg belangrijk hoe
de NAVO-partners tegen het
nieuwe idee aankijken. Het
bondgenootschap moet immers
toestemming geven voor wijzi
ging van het plaatsingsschema.
De verwachting is dat de
NAVO daar wellicht toe be
reid is, als er de garantie te
genover staat dat er eventueel
in 1988 echt geplaatst wordt.
Maar dat laatste is voor het
CDA weer bezwaarlijk, omdat
daarmee de zaak vast zou lig
gen.
lokker
hoopt op
order van
Saoediërs
RIAD De vliegtuigfa
briek Fokker hoopt enkele
tientallen F-27-toestellen
te kunnen verkopen aan
Saoedi-Arabië. Dat land
heeft tussen de 20 en 30
toestellen nodig voor
transport en grensbewa
king. Volgens Fokker-top
man Swarttouw, die het
afgelopen weekeinde met
premier Lubbers en minis
ter Van den Broek naar
Saoedi-Arabië meereisde,
bevinden de besprekingen
zich nog in een pril sta
dium. Er zijn op dit mo
ment nog drie andere
vliegtuigfabrikanten die
voor de order in aanmer
king komen. Volgens
Swarttouw is er een be
drag van ongeveer één
miljard gulden mee ge
moeid. Hij verwacht dat
de definitieve toezegging
nog wel twee jaar op zich
zou kunnen laten wach
ten.
President-directeur
Kampman van Holland
Signaal Apparaten, die
zich ook in het gezelschap
van Lubbers en Van den
Broek bevond, mikt even
eens op opdrachten in het
rijke olieland. Zijn bedrijf
heeft in het verleden al
goede zaken met de Saoe
diërs gedaan.
RIAD Saoedi-Arabië heeft Nederland gevraagd zijn invloed
binnen de Europese Gemeenschap te gebruiken om een einde te
maken aan de levering van wapens door Europese landen aan
Iran. Dat heeft minister Van den Broek van buitenlandse zaken,
die het afgelopen weekeinde samen met premier Lubbers een
officieel bezoek bracht aan Saoedi-Arabië, gisteren meegedeeld.
Van den Broek had die dag een ruim drie uur durend onder
houd met zijn Saoedische ambtgenoot, prins Saul Al Faisal.
Volgens Saoedi-Arabië worden er door of via Europese landen
„vrij aanzienlijke" hoeveelheden wapens geleverd aan Iran, dat
in een slepende oorlog is gewikkeld met Irak. De Saoediërs gaan
er van uit dat Iran het land is dat oproepen van de Veiligheids
raad tot een staakt het vuren naast zich neer heeft gelegd. Irak
is de oorlog begonnen, maar Iran weigert hem te beëindigen, zo
is de redenering.
Van den Broek noemt dit „een begrijpelijke stellingname" en
heeft toegezegd deze zaak in Europees verband aan de orde te
stellen. Overigens hebben de Saoediërs Nederland geen verwij
ten gemaakt. Ook hebben zij geen Europese landen met naam
genoemd. Van den Broek heeft nog eens onderstreept dat Ne
derland geen wapens levert aan de strijdende partijen in de
Golfoorlog en dat er ook geen sprake is van doorvoer via ons
land.
Premier Lubbers (r) stelt de Saoedische koning Fahd de leden
van de Nederlandse delegatie voor tijdens de ontvangst door de
Arabische gastheren.
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
WASHINGTON In de
Amerikaanse pers wordt
er sedert enkele dagen
van uitgegaan dat plaat
sing van 48 kruisraketten
in ons land volgens het
NAVO-schema niet door
zal gaan. Met name de uit
spraken die staatssecreta
ris Van Houwelingen (De
fensie) vorige week in
Washington deed, brengt
de belangrijkste kranten
in de VS tot die slotsom.
„Nederlanders niet in staat tb
'plaatsen", schreef de New
York Times zaterdag boven
een uitvoerig artikel. De krant
meldde als vaststaand feit dat
de Nederlandse regering heeft
geconcludeerd dat plaatsing in
ons land vanaf 1986 van alle
48 kruisraketten onmogelijk is.
Het blad meent dat staatsse
cretaris Van Houwelingen de
gedachten weergaf van Defen
sie-minister De Ruiter, toen hij
vorige week in Washington
verklaarde dat „plaatsen zon
der meer van 48 raketten" niet
kan en dat „de afwijzing door
de Amerikaanse regering van
andere oplossingen uiterst te
leurstellend" is.
Eveneens naar aanleiding van
Van Houwelingens uitspraken
had eind vorige week de Was
hington Post al op zijn voorpa
gina gemeld: „Nederlanders
zullen hun aandeel in raketten
afwijzen". Deze krant noemde
de verklaringen van de Ne
derlandse staatssecretaris „tot
dusverre de duidelijkste bepa
ling van het Nederlandse
standpunt".
De New York Times liet giste
ren een niet met name ge
noemd lid van het CDA zeg
gen dat premier Lubbers
„wanhopig naar een compro
mis zoekt" en dat het zoeken
„met de dag wanhopiger
wordt". De krant meent dat
minister De Ruiter een sleutel
rol vervult en dat elk compro
mis dat voor hem aanvaard
baar is, ook geaccepteerd zal
worden door het dozijn CDA-
-kamerleden dat tegen het
kruisrakettenproject is. Overi
gens noemt een anoniem wes
ters diplomaat in het krantear
tikel minister De Ruiter „een
RUITENHEER
man die een hoop vragen stelt,
maar heel weinig antwoorden
geeft".
De New York Times bevestigt
dat de Amerikaanse regering
intussen enige flexibiliteit je
gens Nederland wil tonen en
niet langer een „alles of niets
standpunt" inneemt. Tegelij
kertijd herinnert zowel deze
krant als de even invloedrijke
Washington Post eraan dat
Amerika's defensie-minister
Weinberger onlangs in Neder
land de plaatsing volgens sche
ma van alle 48 raketten nog
van „vitaal" belang heeft ge
noemd. Een en ander weer
spiegelt onenigheid terzake
tussen het Amerikaans minis
terie van buitenlandse zaken
en het Pentagon (defensie).
Tenslotte leggen beide kranten
een verband tussen de proble
men in Nederland en het re
cente pleidooi van Italiaans
premier Craxi om een morato
rium af te kondigen op verde
re plaatsing van kruis- en
Pershingraketten in de vijf
daarvoor aangewezen Westeu-
ropese landen. Van meet af
aan heeft Washington zich be
zorgd getoond dat een Neder
landse weigering om het be
sluit van 1979 uit te voeren het
hele vijflandenproject voor 572
raketten in nieuwe politieke
Voorstel Winsemius:
Milieubelasting
voor iedereen
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG In de toekomst
zal niet alleen de milieuver
vuiler voor de kosten van het
schonen opdraaien, maar iede
re Nederlandse burger. Op die
manier moet het milieubeleid
in de toekomst veilig worden
gesteld. Dit uitgangspunt staat
in een nota die minister Win
semius (VROM) binnenkort
aan de Kamer zal zenden over
de financiering van zijn beleid.
Een en ander bleek uit een
vraaggesprek met de bewinds
man voor de TROS-radio dit
weekeinde.
Tot nu toe wordt het milieube
leid nog opgebracht via heffin
gen die voor allerhande soor
ten vervuiling bestaan. Al
deze heffingen zullen gaan
verdwijnen om plaats te ma
ken voor een soort „milieube-
la9ting".De bewindsman ging
ook in op het probleem van de
zure regen. Hij stelde dat in
ons land vooral de bossen op
zandgronden in Utrecht, Gel
derland en Noord Brabant zijn
aangetast. De zure regen zal
volgens de minister, indien nu
internationaal maatregelen
worden genomen, pas rond de
eeuwwisseling enigszins onder
controle zijn gebracht. Winse-
muis herhaalde nog eens op 1
oktober 1986 loodvrije benzine
op vrijwillige basis in ons land
te willen invoeren. Dit zou
moeten gebeuren samen met
enkele andere West-Europese
landen waarbij de minister zei
te hopen dat ook de rest van
de EG zal meegaan.
PINKSTERREIZEN
11 juni a.s.
5 DAGEN BERLIJN
incl. excursies West- en
Oost-Berlijn, Rijksgebouw,
Chdrlottenburg
11 juni a.s.
4DAGEN LONDEN
incl. excursies Windsor,
Canterbury
11 juni a.s.
10 DAGEN MALGRAT,
SPANJE
Pendelbus verblijf vol pen-
10 juni a.s.
8DAGENGERSAU,
ZWITSERLAND
incl. excursies Bemer Ober
land, Luzern en Gotthard-
pas.
Inlichtingen en boekingen
070-190882maandag t/m
vrijdag van 9 tot 16 uur of
persoonlijk in onze stads-
vestiging Spuistraat 71/
hoek Spui, Den Haag.
-J-SUTHOFF PERS
Liefhebbers van oude auto's, en dan speciaal van Citroëns,
konden zaterdag hun hart ophalen op het Amsterdamse
Stadionplein. Daar toonden de ruim honderd Nederlandse
equipes, die in juli en augustus gaan deelnemen aan de
traction-ralley Parijs-Moskou-Parijs, hun wagens aan het
publiek.
Australische interesse voor
zes Nederlandse onderzeeërs
SCHIPHOL Australië heeft belangstelling voor zes Neder
landse onderzeeërs, zo heeft staatssecretaris Van Eekelen (Bui
tenlandse Zaken) zaterdag op Schiphol gezegd bij zijn terugkeer
uit Canberra. Hij heeft de afgelopen dagen de bouw van moge
lijk een of twee schepen in Nederland, en van de andere geza
menlijk (op Australische werven) besproken met de Australi
sche minister van defensie en de minister voor de defensie-in
dustrie. In een later stadium zal de Australische marine ook
nieuwe fregatten en mijnenjagers nodig hebben, een type sche
pen dat eveneens op Nederlandse werven wordt gebouwd. Maar
de onderzeeërs zijn het meest urgent.
De staatssecretaris verwacht dat de Australische autoriteiten
deze zomer een zogenoemde „short list" zullen maken uit de Ne
derlandse, Franse, Westduitse en Engelse aanbiedingen, dat wil
zeggen de keuze zullen beperken tot twee typen. Een jaar later
zou dan de definitieve keuze worden gemaakt.
Staatssecretaris Van Eekelen zei vooral te denken aan structure
le samenwerking met Australië, niet alleen bij de bouw van ma
rineschepen - door Nederland of in coproductie - maar ook bij
de logistiek, tussen de Australische en de Nederlandse marine
bij de opleiding van personeel, en ten slotte voor de gehele le
vensduur van de schepen. Beide Australische ministers lieten
blijken een hoge dunk te hebben van de goede samenwerking
tussen enerzijds de Nederlandse marine en anderzijds het Ne
derlandse bedrijfsleven. „Nederland staat er goed op", zo meen
de hij.
Stichting 1940-194
AMSTERDAM
Stichting 1940-1945 hoi J
in afwachting van s
resultaten van een nieij
onderzoek vooralsn
staande dat voor de
Spanje wonende Ned
lander Guillaume Me
tens in 1976 terecht
verzetsverklaring is afjj
geven. Op grond daarv
heeft de Buitengewc
Pensioenraad aan Me
tens een verzetspensic
toegekend.
Het bestuur van de sti<
ting schrijft dit in
brief aan „alle buiten
wone gepensioneert
van de Stichti
1940-1945".
In februari van dit jaar
te de Buitengewone Pensio
raad bekend dat hij over ni
we gegevens beschikte die
vraag deden rijzen of Meert
rol in het verzet mogelijk
dubbelrol is geweest. Die g
vens waren onder meer
het licht gekomen bij een
derzoek van officier van j
tie mr P. Brilman, die spe<
is belast met de opsporing
oorlogsmisdadigers, in
zaak-Barbie.
Aanleiding voor deze ver
ring waren perspublik;
waarin twijfel werd uitges
ken over de integriteit y
Meertens. De gegevens wa<
deze publikaties berustten
ren volgens het bestuur
kend. „In elk geval is er j
reden voor sensationele
hullingen en beschuldigin
Alles wat nu in de pers is
publiceerd. had de Stich
reeds in 1976 in haar bezit
Niettemin is met de Buitei
wone Pensioenraad afges|
ken dat de stichting de 3
opnieuw zal beoordelen aai
hand van „het niet zo
vangrijke nieuwe mal
aal, dat door ons en later
door medewerkers van
Brilman is verzameld".
Buitengewone Pensioeni
zal dan een eindbeslissing
ven, aldus het bestuur in
brief.
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS In een uitge
breid interview, gegeven
aan het linkse dagblad Li-
bération, heeft president
Mitterrand zich sterk ge
maakt voor een derde
weg in de politiek. Hij be
vestigde zijn huidige prag
matische en liberale
koers. Het Franse staats
hoofd is voorstander van
een gemengde economie,
waarin overheid en be
drijfsleven krachtig en
onafhankelijk zijn en el
kaar waar nodig aanvul
len. Hij verdedigde die zo
genaamde 'derde weg' als
een origineel Frans alter
natief tussen „de bedrie
gerij van het kapitalisme
en de valstrik van het col
lectivisme".
Het gesprek met Libération
had eind vorige week plaats
ter gelegenheid van de derde
verjaardag van Mitterrands
verkiezing tot president van
Frankrijk in mei 1981. Mitter
rand zei trouw te zijn gebleven
aan de socialistische ideologie,
al waren de middelen om de
gestelde doelen te bereiken,
veranderd. Het beleid was geë
volueerd tot een reële aanpak
van de problemen, aldus Te
president, die zijn achterban
opriep het „wenselijke niet te
verwarren met het mogelijke".
Mitterrands „derde weg" blijft
vooralsnog gekenmerkt door
het vorig jaar ingezette sober-
heidsbeleid. De strijd tegen de
werkloosheid staat daarbij
voorop, al mag die strijd geen
belemmering zijn voor de
noodzakelijke herstructurering
en modernisering van de
Franse industrie. Het zou heel
belangrijk worden beter en
vooral meer te produceren op
dat de Fransen dan ook meer
te verdelen hadden, vond de
president.
Mitterrand noemde zich met
nadruk een linkse president,
maar stelde ook een bindende
factor te willen zijn voor alle
Fransen. Zijn gematigde op
stelling komt steeds haakser te
staan op de overtuigingen van
zijn socialistische partijgenoot
en ex-minister van Industrie,
Chevènement, die de huidige
regeringskoers wil radicalise
ren en net als de commu
nisten gelooft in de toepas
sing van een selectief natio-
naal-protectionisme om de cri
sis op te lossen. „Er bestaat een
linkse stroming, die alles wil
verdelen zonder dat men zich
om de produktie bekommert.
Er is ook een ander links, en
daar reken ik mijzelf toe, dat
wil produceren om daarna te
verdelen", zo beantwoordde
Mitterrand die kritiek.
De president wees erop ds
inflatie sinds 1981, het
waarin hij aan de m
kwam, was teruggelopen
14 naar 6,5 procent, met
volgend jaar een verwacl
van 5 procent. Het tekoi
de buitenlandse handelsb.
was verminderd met 36
jard franc. In 1985 kon
evenwicht worden bei
mits men vertrouwen ha
deze politiek, aldus Mi
rand. Hij voegde daar aai
dat „voor het eerst sinds
jaar" de investeringen m
procent waren toegeno
De oplopende buitenlé
schuld vervulde hem da;
tegen met grote zorg.
De bewandeling van de
weg" kan volgens de pres
in Libération ook zonde
communisten. Als de 1
unie zichzelf vernietigt, k
daar niets aan doen. Ik zo
betreuren, maar laat niel
denken dat Frankrijk z(
communisten onregee
is", zei Mitterrand, die
baar niet bang is voo
waakhond van de comm
ten, de militante val
CGT.
De Franse publieke
heeft overigens weinig
trouwen in Mitterrands li
le politiek. In een recent
bliceerd onderzoek oorde
procent van de Fransen
tief over het economisch
leid en staat slechts 24 pi
achter de president.