Verpaupering en misdaad
bedreigen de flatwijken
fan Eijkelenburg:
)eleid van kabinet
iet wijzigen
Biologie maldrievoor mavo
Nieuwe oliestofzuiger
voor Rijkswaterstaat
Bezuinigingen
oorzaak van
slechter eten
in tehuizen
Al voor f395,- nktvon-ofbrugdeel!
225,-
595,-
Maleisische
marine gaat wrak
van YOC bergen
ü/o2K)
^NENLAND/BUITENLAND"
Eeidócöouocmt
DONDERDAG 10 MEI 1984 PAGINA 15
kanteld
het Zeeuwse
leer Aarends-
is vanmor-
een tankauto
licht ont-
ibare stoffen
een viaduct
de rijksweg
jekanteld en
geraakt. De
|ie van Goes
vervolgens
Viaduct en de
jeving af. De
Ministerie werft
vacatures buiten Europa
DEN HAAG Het ministerie van sociale za
ken en werkgelegenheid gaat in het buitenland
(buiten Europa) vacatures opsporen die kun
nen worden aangeboden aan mensen die voor
kortere of langere tijd daar willen werken.
Voor de gegevens van die mensen wordt op het
departement een bestand opgezet. De nadruk
ligt op mensen met een voltooide beroepsoplei
ding, zowel vaklieden met ervaring als afgestu
deerden met een HBO-diploma of een universi
taire opleiding, aldus het ministerie. Opleiding
en ervaring moeten niet zodanig aan de Neder
landse situatie zijn gebonden dat zij buiten ons
land niet bruikbaar zijn. Kandidaten moeten
bereid zijn als zij die nog niet kennen de taal
van het emigratieland te leren. Als het ministe
rie een gegagdigde benadert, moet deze zelf bij
het betreffende bedrijf solliciteren.
„Minder cadmium"
DEN HAAG Minis
ter Winsemius van
(milieu) en minister
Braks (landbouw) wil
len de belasting van
mens en milieu met
cadmium verminderen.
De ministers kondigen
dat aan in de notitie
„Cadmium in het mi
lieu" die zij aan de
Tweede Kamer hebben
gestuurd. Cadmium is
een zilverwit metaal,
goed buigzaam,- zeer
goed bestand tegen
roest en goed soldeer-
baar. De stof wordt in
kleine hoeveelheden
toegepast in uiteenlo
pende produkten.
Wetenschap doodt bijna
half miljoen proefdieren
DEN HAAG Bijna een half miljoen
(453.722) proefdieren is in 1982 ten behoeve
van de wetenschap aan zijn eind gekomen.
Dat is ruim dertigduizend meer dan het jaar
daarvoor. Deze cijfers staan in het boekje
„Dierproeven bij de instellingen van weten
schappelijk onderwijs" dat is gepubliceerd
onder verantwoordelijkheid van minister
Deetman (Onderwijs en Wetenschappen). In
Nederland werden in totaal in 1982 bijna
anderhalf miljoen proefdieren gebruikt. In
het overzicht over 1982 scoort de Utrechtse
universiteit het hoogst: 110.000 proefdieren
gedood, waarvan een opvallend groot aantal
(20.312) vissen. De Erasmus Universiteit in
Rotterdam is tweede met bijna 89.000 die
ren, waarvan bijna tweederde bestaat uit
muizen. De muis is samen met de rat verre
weg het populairste proefdier.
Justitie: circulaire
kosher eten ingetrokken
DEN HAAG Staatssecretaris Kor
te van Hemel (Justitie) heeft de Ka
mer meegedeeld, dat haar omstreden
circulaire over religieus aangepaste
voeding voor gedetineerden is ingef
trokken. Volgens die circulaire zou
den joodse en islamitische gedeti-i
neerden voortaan extra moeten beta
len voor dit voedsel. Vandaag moet
de staatssecretaris in de Kamer vra
gen beantwoorden over de circulai
re. Overigens had de staatssecretaris
al tot intrekking besloten, voordat de
kamervragen gesteld werden, zegt
Justitie. Aanleiding tot de intrek
king waren berichten in de media
over de circulaire, aldus een woord
voerster.
IOLOOG PROF. DE JONGE PLEIT VOOR AFBRAAK HOOGBOUW BUURTEN
BTERDAM De
[tse hoogleraren dr.ir.
priemus (volkshuisves-
en dr. D. de Jonge
[ologie) hebben giste-
op de Bouw-RAI ge-
jrschuwd dat de leef-
tandigheden in grote
ijken aan de rand
de steden, snel ver
leren en wellicht zul-
[ontaarden in „Ameri-
ise toestanden": crimi-
_eit, onveilig gevoel
bewoners, verpau-
hg, leegstand en han-
in en gebruik van he-
ee-
ii
Priemus is bang dat de situatie schreden zullen de hoge woon-
in Nederland thans een ge- complexen in de buitenwijken
vaarlijke grens nadert. Wan- snel verloren gaan voor de
neer die grens wordt over- volkshuisvesting. In de Vere-
ADVERTENTIE
Uw natuurlijk gebit behouden:
Het wordt nu voor bijna iedereen mogelijk zijn eigen tanden
en kiezen met kronen te behouden Rehadent BV levert u in
samenwerking met ervaren Nederlandse tandartsen een
kroon- of brugdeel voor slechts f. 395,-.
Ook in uw omgeving kunt u zich kosteloos en geheel vrijblij
vend door één van deze tandartsen laten adviseren over een
eventuele behandeling
aan of bel voor inlichtingen El Rehadent b.v.
informatief^n Admm.sirat.ef Centrum Postbus 45. 2665 ZG Bieiswijk Tel 01692 7280
nigde Staten zijn legio voor
beelden van woonwijken waar
criminaliteit en asociaal ge
drag binnen enkele jaren heb
ben geleid tot volledige leeg
stand van flatgebouwen.
Volgens Priemus daalt de be
langstelling voor flatwoningen
in de buitenwijken snel. Het
gevolg hiervan is dat dergelij
ke woningen steeds meer wor
den bevolkt door mensen met
„afwijkend" gedrag: ruiten
worden ingegooid, vandalisme
doet zijn intrede, muren wor
den beklad en vrouwen dur
ven 's avonds de straat niet
meer op.
Tegen deze achtergrond hield
prof. De Jonge, die in Delft de
sociologische gevolgen van
verschillende architektuurvor-
men doceert, gisteren pleidooi
om grote hoogbouwwijken zo
snel mogelijk te slopen. Mits
dat financieel enigszins haal
baar is, zo voegde hij eraan
toe.
Op de Bouw-RAI in Amster
dam werd gisteren ook inge
gaan op de energieprijzen. Di
recteur-generaal ir. J.M.
Koopman van het ministerie
voor volkshuisvesting zei erop
te vertrouwen dat de prijzen
van elektriciteit, stook- en
kookgas in de komende jaren
zullen dalen. Hij baseert deze
verwachting op de situatie op
de wereldoliemarkt, waar het
aanbod op het ogenblik nogal
groot is. Daardoor staan de
prijzen onder druk.
fDA Voorzitter Van
lelenburg van het Ne-
|ands Christelijk
kgeversverbond NCW
vandaag, aan de
•avond van het over-
lussen kabinet, vakbe-
tng en werkgevers,
ongewijzigde voort-
hg van het kabinets-
jid gepleit. Dat bete-
volgens hem dat de
Ëijkse lastenverlichting
het bedrijfsleven
geen andere bëstemming
dient te krijgen dan de
werkgevers willen.
De vakbeweging, in het bij
zonder de FNV, verweet hij
behoudend gedrag door vast te
houden aan de koppelingen
tussen inkomens in het be
drijfsleven en die van over
heidspersoneel en uitkerings
gerechtigden. Van Eijkelen
burg zei dit in zijn rede tijdens
de NC W-jaarvergadering in
Breda, in aanwezigheid van
premier Lubbers.
Van Eijkelenburg pleitte voor
een economie waarbinnen
vraag en aanbod (de markt) de
ontwikkelingen bepalen.
Langs die weg zal het herstel,
dat zich al aftekent, tot stand
komen. Het kabinet maakt
zich sterk voor zo'n beleid. Hij
hield Lubbers voor ook in de
tweede helft van de kabinets
periode ruggegraat te blijven
tonen. Hij verwierp varianten
als lastenverlichting voor de
burger of extra overheidsin
vesteringen.
(ADVERTENTIE)
tAGEN GERSAU,
VlTSERLAND
prek 13 mei en 10 juni a.s.
i excursies Berner Ober-
Id, Luzern en Gotthard-
pAGEN PARIJS
prek 18 en 25 mei a.s.
excursies o.a. Folies-
igère, Fontainebleau,
DAGEN RIVA,
IRDAMEER
prek 21 mei a.s.
excursies o.a. Venetië,
pna en Dolomieten.
fch tingen en boekingen
P"190882maandag t/m
\dag van 9 tot 13 uur o/
xmlijk in onze stads-
niging Spuistraat 71/
k Spui, Den Haag.
•SIJTHOFF PERS
DEN HAAG Maleisië heeft deze week marinebewa
king ingesteld rond het' wrak van het VOC-schip 'Ris-
dam', dat sins 1726 voor de oostkust van Maleisië op
slechts enkele meters onder het wateroppervlakte in
de modder ligt. Vorige week wisten enkele schatgra
vers uit Singapore het wrak te lokaliseren en tin en
ivoor uit de lading te bemachtigen. Maleisië heeft nu
besloten de marine een bergingsoperatie te laten uit
voeren.
Volgens een woordvoerder van WVC proberen de Nederlandse
autoriteiten met Maleisië tot overeenstemming te komen over de
eigendom van het wrak. Maleisië stelt dat zij in 1953 alle betrok
ken landen heeft gevraagd een opgave te doen van haar
scheepswrakken die in de territoriale wateren van Maleisië kon
den liggen. Nederland heeft toen geen opgave gedaan.
De Nederlandse stichting 'Dutch Eastindiamen wreek research'
wist vorig jaar na bestudering van de archieven het wrak van
de 'Risdam' te vinden met behulp van uiterst gevoelige appara
tuur. De stichting diende vorig jaar bij de regering al een ver
zoek tot voorlopige eigendom van het wrak uit vrees voor plat-
selijke schatgravers. Die vrees is nu uitgekomen. Een van de
aangehouden schatgravers heeft verteld dat de lading nog enke
le miljoenen guldens waard was. In de ruimen zou zich nog tin,
goud, zilver en juwelen bevinden. Maar volgens Henry Besan-
con van de stichting blijkt uit de archiefstukken dat die lading
alleen maar uit hout, tin en porcelein bestaat.
UTENHEER
-\^(V/
Patiënten
willen anti-
reuma-middel
niet schrappen
UTRECHT De Nederlandse
Bond van Reumapatiëntenver
enigingen (8.000 leden) is ver
ontrust over het mogelijk ver
bieden van het anti-reuma
middel Butazolidin. Het Colle
ge ter beoordeling van genees
middelen studeert al enige tijd
op dit geneesmiddel vanwege
de schadelijke bijwerkinge-
n.als symptomen van maagbe
schadiging, beenmergrem-
ming, oedeemvorming en hui
dreacties. De bond heeft het
college in een brief opgeroe
pen om het geneesmiddel niet
te verbieden, omdat Butazoli
din voor bepaalde categorieën
patiënten de beste werking
heeft. Voor patiënten met de
ziekte van Bechterew en met
ernstige gewrichtsontstekin
gen is Butazolidin veel werk
baarder dan andere medicij
nen, aldus de bond.
Geen krant ontvangen Bel tussen
18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur, telefoonnr.071-
122248 en uw krant wordt nog dezelf
de avond nabezorgd.
DEN HAAG - Rijkswaterstaat duwd met een sneleheid van met daarin nog kleine olie-
heeft samen met het Neder- zo'n drie mijl per uur. Het deeltjes het tweede deel van
landse bedrijf Doceq een nieu- olie-watermengsel komt zo via de bak in waarna het schone
we oliebestrijdingsmethode een overloop in de bak, waar- water via een onderstroom
ontwikkeld. De „Oil-Crab" is na het grootste deel van de wordt afgevoerd. De „oliestof-
een bak met veegarmen die olie en het water gescheiden zuiger" is gisteren overgedra-
door een boot wordt voortge- worden. Dan loopt het water gen aan Rijkswaterstaat.
VOORZITTER VAN
BEJAARDENT
EHUISORGANISATIES:
DEN HAAG „De bezuinigingen zijn er ongetwijfeld
de oorzaak van dat de kwaliteit van het eten in bejaar
dentehuizen en ziekenhuizen de laatste jaren achteruit
is gegaan. Het gevaar van bezuinigingen is ontegenzeg
lijk dat de zorg voor de mensen tussen wal en schip
raakt. Het werk van de mensen in de keuken gaat dan
ook achteruit".
Adjunct-directeur M. Rijkers Mijnen van de Landelijke Samen
werking Bejaardentehuizenorganisaties (LSB) was niet verbaasd
toen hij het oordeel vernam dat de Rotterdamse Keuringsdienst
van Waren in zijn jaarverslag van 1983 over het eten in tehuizen
velt. De Keuringsdienst acht het niet uitgesloten dat de bezuini
gingsmaatregelen van de regering er de directe oorzaak van zijn
dat de hygiëne in keukens van instellingen als bejaarden- en
kindertehuizen terugloopt. Rijkers Mijnen is het daar mee eens;
„De verzorgingsbehoefte neemt toe, maar het aantal personeels
leden van de instellingen is de laatste jaren als gevolg van in
grijpende bezuinigingen gelijk gebleven".
Precisie
„Ik denk dat veel mensen onderschatten welke toeren het keu-
kenpersoneel moet uithalen om een paar honderd mensen in
zo'n tehuis een goede, gezonde en liefst nog smakelijke maaltijd
voor te zetten. Het werk in zo'n grote keuken gebeurt met preci
sie van minuten. De tijd die ligt tussen bereiding en consumptie
van het voedsel bepaalt de temperatuur van het eten en daar
mee de smaak en de kwaliteit. Als het werk in zo'n tehuis is
toegenomen, maar het personeelsbestand niet, dan moet dit ook
ten koste gaan van de kwaliteit en de hygiëne, dat kan niet an
ders".
Helemaal maatgevend voor de landelijke situatie zullen de gege
vens van de Rotterdamse Keuringsdienst waarschijnlijk niet
zijn, denkt Rijkers Mijnen. „Gegevens van enkele tientallen te
huizen kunnen dat nooit zijn voor de ongeveer 1.700 andere te
huizen in ons land". Toch zullen volgens hem de problemen bij
de rest van de Nederlandse keukens in tehuizen niet veel van
elkaar verschillen.
Bederf
In het jaarverslag merkt de keuringsdienst op dat de keurmees
ters steeds vaker aanmerkingen moeten maken op de hygiëni
sche toestand waarin keukens van instellingen zich bevinden.
Ook moest er volgens de keuringsdienst meerdere malen kritiek
worden geleverd op de manier waarop keukenpersoneel maaltij
den klaarmaakt.
Veel mensen die dagelijks bezig zijn met het bereiden van voedr
sel (bij instellingen, cafetaria's, restaurants en dergelijke) zouden
volgens het jaarverslag als gevolg van onvoldoende scholing
slecht op de hoogte zijn van voedselbederf door micro-organis
men. Maar van deze kritiek wil de adjunct-directeur van de
LSB niets weten. „De besturen van de tehuizen eisen op een en
kele uitzondering na dat het personeel in de keuken gediplo
meerd is. De koks kunnen hun diploma behalen na een vakop
leiding gevolgd te hebben, zoals die van de Stichting Leerlin
genwezen Horeca en Instellingen. Ook over de bijscholing hoeft
men zich geen zorgen te maken. Onze LSB verzorgt met de
Stichting Bijscholing Groot Keuken Personeel speciale cursus
sen. Daar ligt het dus niet aan", zegt Rijkers Meinen beslist.
„Maar het personeel kan nog zo veel diploma's hebben, als er
bezuinigd wordt, moet dat ten koste van het eten gaan. Dan zijn
de bewoners van de tehuizen de dupe".
In tegenstelling tot biolo
gie voor vwo en havo was
het voor de mavo-kandi
daten een „makkie". Zo
wel de mavo C'ers als de
D'ers stormden al na een
uur en masse het examen
lokaal uit. Een enkeling
slechts bleef achter.
Bij het examen voor mavo C
werden weinig denkvragen,
maar des te meer kennisvra
gen gesteld. Ook was er weinig
nieuws in de opgaven te be
speuren. De stof leek voor
honderd procent op het biolo-
gie-examen van voorgaande
jarep.
Ook het biologie-examen voor
mavo D was gemakkelijk en
er was wat het niveau betreft
weinig onderscheid met mavo
C. Het kwam allemaal erg be
kend voor en het lag in het
verlengde van wat men in de
lessen geoefend had.
Wijn maken
Wat anders was het gesteld
met biologie voor havo en
vwo. Bij havo varieerden de
opgaven van heel gemakkelijk
tot moeilijk. Er lag wat meer
nadruk op begrip en denken
dan op feitenkennis. Een
vraag voor degenen onder ons
die zelf wijn maken was de
volgende: Champagne wordt
bereid uit druivesap. De in het
druivesap aanwezige suikers
worden hierbij in vaten ver
gist. Voordat de gisting geheel
is gestopt wordt het mengsel
vanuit het vat in flessen ge
daan. De gisting gaat in de af
gesloten flessen nog even door.
Als de champagne uit de fles
in een glas wordt geschonken
stijgen er belletjes op in de
champagne. Waaruit bestaan
deze belletjes voornamelijk?
Het goede antwoord moet uit
de vier volgende mogelijkhe
den komen: uit alcohol, uit
koolstofdioxide, uit stikstof of
uit zuurstof.
Biologie bij vwo was zoals in
voorgaande jaren een pittig
maar goed te maken werk,
waarvan de resultaten een
juist beeld zullen geven van de
kennis en het inzicht van de
leerlingen.
Een van de opgaven: Vier mo
gelijke verschijnselen bij de
mens zijn: 1. het glucosegehal
te van het bloed stijgt, 2. het
glucosegehalte van het bloed
daalt, 3. de activiteit van het
bijniermerg neemt toe, 4. het
parasympathisch zenuwstelsel
wordt geactiveerd.
Welke van deze verschijnselen
doen zich voor als iemand
plotseling erg boos wordt,
maar geen actie onderneemt?
Een van de vier volgende ant
woorden is goed: alleen 1 en 3;
alleen 2 en 3; alleen 2 en 4; 1, 3
In de koelkast
In de ochtenduren stond voor
zowel lbo als mavo, havo en
vwo wiskunde op het pro
gramma. Het lbo kreeg dertig
meerkeuzevragen over wis
kunde te beantwoorden. De
kandidaten hadden er niet zo
veel moeite mee en waren er
binnen de ervoor staande tijd
van twee uur mee klaar.
In de middaguren was er voor
het lbo, uitgezonderd het lmo,
Engels. Het examen was van
een niveau zoals dat de laatste
jaren gebruikelijk is. De tekst
was deze keer eens vlot en
zeer leesbaar en ging over een
bankoverval die iemand tij
dens zijn vakantie meemaakt.
De vragen die inzicht en initi
atief van de kandidaat vroe
gen waren goed te maken.
Nieuw in het geheel was vraag
10, waarbij een briefkaartje
moest worden geschreven. De
onderdelen B tot en met E wa
ren traditioneel, namelijk zin
nen maken met twee gegeven
woorden, zinnen afmaken,
ontbrekende woorden invul
len in een gegeven tekst en
het in de juiste woordvolgorde
zetten van zinnen.
Het lmo kreeg gistermiddag
een vrij pittig examen waren
kennis voorgezet. Van de tien
onderwerpen dienden er zoals
gewoonlijk negen gemaakt te
worden. Daarbij werden de
open vragen over het alge
meen wat moeilijker gevonden
dan de meerkeuzevragen. Al
met al een examen dat welis
waar door de meeste leerlin
gen moeilijk werd gevonden,
maar dat toch tot een voldoen
de moet kunnen leiden.
Een van de vragen was: Welke
voedingsmiddelen behoren in
ons klimaat niet in de koelkast
bewaard te worden, omdat dan
juist eerder bederf op kan tre
den dan buiten de koelkast?
Een van de volgende vier was
het goede antwoord: boter, eie
ren, melkprodukten of vlees.
Het goede antwoord is eieren,
maar waarom dan dat eierrek
je in onze koelkasten?
Wiskunde
Wiskunde leverde de mavo
C-kandidaten weinig proble
men op. Er waren geen ge
compliceerde vragen en zelfs
de berekeningen in "een balk
of een kubus verliepen altijd
eenvoudig in een driehoek.
Voor mavo D was wiskunde
pittiger, maar als de kandida
ten goed nadachten was het
wel te maken. Er werd dit jaar
wat minder rekenwerk, maar
wel meer inzicht gevraagd. De
kandidaten hadden dan ook
meer tijd nodig. Voor sommi
gen bleek de toegemeten tijd
van twee uur zelfs te kort te
zijn, een zeldzaamheid by
meerkeuzewerk.
Voor de havo-kandidaten was
het werk over het geheel ge
nomen goed te maken. Er wa
ren vijf opgaven, waarover
steeds drie (open) vragen wer
den gesteld. Van die drie wa
ren twee vragen vrij gemak
kelijk te beantwoorden en was
er één moeilijk.
Bij vwo hadden de meeste
leerlingen de volle tijd van
drie uur nodig voor hun wis
kunde I. Er waren hier vier
opgaven, waarover ook steeds
drie vragen werden gesteld.
Sommige leerlingen vonden
de opgaven erg moeilijk, ande
ren vonden het werk wel te
maken. Volgens de docent was
dit wiskunde-examen ondanks
enkele moeilijke punten geen
al te moeilijke opgave.
