Ruimte moet Europa meer waard
zijn dan prijs van een maaltijd
Redding Wilton is nabij
Van den Broek
positie in NAVO
belangrijker dan
eenheid in CDA
Staatsscretaris
bepleit rouleren
van ambtenaren
)s van
emenade
il Joop
len Uyl
iet
rvolgen
r
KONINKLIJK
HUIS
ESA VIERT 20-JARIG BESTAAN
Belastingfraudeurs
in speciale computer
ussische films te weinig ideologisch en artistiek
MNENLAND
CeidócSouxcmt
DONDERDAG 10 MEI 1984 PAGINA 13
Watersnood in
imburg was geen
tationale ramp"
f HAAG ROERMOND De Inter-
artementale Contact Commissie inzake
ipen is tot de conclusie gekomen dat
watersnood in Limburg, in februari
dit jaar. niet valt aan te merken als
nationale ramp.
sequentie hiervan is dat de Limburgse
eenten zelf moeten opdraaien voor de
de. die per gemeente veelal in de mil-
en guldens loopt. De gemeentebestu-
hebben hierop zeer teleurgesteld gere-
:rd. Het provinciaal bestuur heeft ïn-
ijd particulieren aangeraden hun
de bij de gemeente te melden, maar
is de vraag of dat wat uithaalt.
Kamer wil werken met
uitkering simpeler regelen
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Werken met behoud van uitke
ring moet aan simpele regelgeving worden on
derworpen. De Tweede Kamer heeft daar giste
ren in een overleg met minister De Koning (Soci
ale Zaken) op aangedrongen. De Koning bereidt
een wettelijke regeling voor die tegemoet moet
komen aan de bezwaren van werkgevers en
werknemers tegen werken met een uitkering. Zij
zijn vooral beducht voor oneerlijke concurrentie.
Voor een minderheid van VVD en de kleinere
linkse partijen hoeft er helemaal geen wetgeving
te komen, maar CDA en PvdA vinden die wel no
dig. De wet zou een geldingsduur van drie tot
vijf jaar moeten krijgen. Overigens werken er op
dit moment al 100.000 werklozen met behoud van
een uitkering.
Lichte stijging
werkloosheid
DEN HAAG De werkloosheid is in
april gedaald met 20.500 personen. Bij de
arbeidsbureaus stonden eind april 814.600
personen ingeschreven. Gecorrigeerd
voor de invloeden van het seizoen is er
echter sprake van een lichte stijging met
1.500 personen, tot 842.200. Volgens het
ministerie van Sociale Zaken en Werkge
legenheid, dat deze cijfers gisteren be
kendmaakte. is de ontwikkeling van april
een voortzetting van de afgelopen maan
den. dat wil zeggen dat de werkloosheid
licht blijft stijgen. Het aantal openstaande
banen in de bakken van de arbeidsbu
reaus bedroeg eind april 15.100 (plus 300),
maar na correctie was er sprake van een
daling met 200 (tot 14.300).
Schade door aanleg Markerwaard
kan worden voorkomen
DEN HAAG Als er geen tegenmaatregelen zou
den worden genomen, zou de aanleg van de Mar
kerwaard een schade van 110 miljoen gulden ople
veren aan de oude en historische bebouwing van
Enkhuizen, Hoorn, Edam, Monnickendam en Mar
ken als gevolg van verzakkingen.
Dit heeft minister Smit-Kroes (Verkeer en Water
staat) laten weten in antwoord op vragen van het
Tweede Kamerlid Tommei (D'66). De minister
voegt er echter aan toe dat het technisch mogelijk
is de verzakking zo traag te laten verlopen dat de
gevolgen voor de bebouwing te verwaarlozen zijn.
Deze maatregelen zijn in de plannen opgenomen,
aldus de minister die voorstandster van inpolde
ring.
De bodem in Noord-Holland zal door inpoldering
van de Markerwaard met maximaal vijf centime
ter dalen. Voor gebouwen betekent dat maximaal
drie centimeter.
-
1 HAAG Oud-mi
er dr. Jos van Keme-
e heeft geweigerd drs
den Uyl over enige
op te volgen als frac-
eider van de PvdA.
had jammer genoeg geen
in de baan", zei Den Uyl
:avond, nadat hij de vol-
e fractie op de hoogte had
ld. Bij de PvdA hoopt
nu dat ..Joop de rit wil
ten", zoals partijvoorzit-
lax van den Berg het uit-
het eind van de
ievergadering.
Uyl zelf, die deze zomer
ar wordt, wilde daarover
uitsluitsel geven. Hij her-
Ie slechts dat hij zich nog
het recht voorbehoudt
;ntijds op te stappen. Inge-
en menen echter dat Den
nu inderdaad wel zal blij-
omdat hij op dit moment
er niemand geschikt zou
en om hem op te volgen.
'Tweede-Kamerlid Marcel
Dam en FCV-voorzitler
,Kok worden al lange tijd
tand als mensen die zich-
!vel in staat achten de
leider van de PvdA te
zou ook een belangrijke
i zijn geweest voor Jos
Kemenade om uiteindelijk
maar voor de eer te be
ien. Zijn omgeving vertelt
pij opzag tegen een strijd
(Van Dam en/of Kok om
Ijsttrekkersschap. Het par-
stuur had hem alleen
r kunnen toezeggen dat hij
pdanig zou worden voor-
agen. Het congres heeft
patste woord,
peen wordt nu aangeno-
i dat Van Kemenade, die
kter van Onderwijs en
mschappen was van 1973
p7 en van 1981" tot 1982, nu
en niet al te lange tijd de
jse politiek zal verlaten.
agenda voor de leden
n het Koninklijk Huis is
volgt:
mei
inses Margriet overhan-
)t in de Adventskerk in
>hen aan den Rijn aan
ambassadeur van Italië
i replica van een Ro-
lins schip uit het begin
1 de jaartelling en in
73 opgegraven in Zwam-
irdam. De replica is ter
schikking gesteld door
stichting Forum Roma-
m Albanianum en be-
imd voor het scheep-
artmuseum di Fiumicino
Ostia.
NOORDWIJK „De Eu
ropese naties hebben de
afgelopen 20 jaar bewezen
de exploitatie en het on
derzoek van de ruimte
aan te kunnen. De Euro
pese industrie is in staat
gebleken de geavanceerde
ruimtevaarttechnologie te
produceren, het laatste
jaar hebben we de echte
successen kunnen oogsten:
de vlucht met het Space
lab, geslaagde lanceringen
met de Ariane draagraket
en het in een baan om de
aarde brengen van bij
voorbeeld de satellieten
ECS-1 en Intelsat. We
kunnen tevreden zijn,
maar we kunnen daar niet
te lang bij blijven stil
staan. Hoewel het niet
duidelijk is wat de toe
komst zal brengen, moet
Europa doorgaan op inge
slagen weg".
Aldus de heer E. Quistgaard,
directeur-generaal van de
ESA, in zijn afsluitende betoog
tijdens de viering van het 20-
jarig beétaan van het Europese
Ruimtevaartgenootschap in de
vestiging ESTEC (het centrum
voor ruimtevaartechniek) in
Noordwijk. De heer Quist
gaard bood daarop Koningin
Beatrix, die het vierde lustrum
van de ESA met haar bezoek
opluisterde een exemplaar aan
van het gedenkboek „Europa
20 jaar in de Ruimte". Konin
gin Beatrix bracht vervolgens
een bezoek aan de door model
len van satellieten gedomi
neerde tentoonstelling over de
Europese ruimtevaartgeschie
denis. Daar onderhield ze zich
onder andere met de Europese
astronauten Ulf Merbold,
Claude Nicollier en de Neder
lander Wubbo Ockels.
Spacelab
De drie astronauten, waarvan
alleen Ulf Merbold al echt in
de ruimte is geweest, gaven
eerder die middag commen
taar bij de film over de vlucht
met het Spacelab eind 1983. De
400 gasten, waaronder minis
ters uit binnen- en buitenland
en vele ambassadeurs, konden
dat allemaal volgen op een
groot televisieprojectiescherm
en een groot aantal door de
zaal verspreide televisietoes
tellen. Via een gesloten televi
siecircuit werden ook alle
sprekers en de verdere ge
beurtenissen uitgebreid in
beeld gebracht. De grote satel-
liettesthal van ESTEC was
voor deze gelegenheid omgeto
verd in een volwaardige aula,'
compleet met vaste vloerbe
dekking. Alles moet er echter
zo snel mogelijk weer uit,
waarna de hal stofvrij wordt
gemaakt om zijn oorspronke
lijke functie weer te kunnen
gaan vervullen.
De toekomst van de Europese
ruimtevaart stond gisteren
centraal. Die toekomst is voor
al een kwestie van geld. Minis
ter mevrouw N. Smit-Kroes
van verkeer en waterstaat
nam 's morgens deel aan een
internationale paneldiscussie
via satellietverbindingen naar
de ESA-vestigingen in Parijs,
Darmstadt, Frascati bij Rome
en de lanceerbasis in Kourou
(Frans Guyana). Zij zei onder
meer dat de Nederlandse rege
ring in principe bereid is haar
aandeel te leveren in de toe
komstige ontwikkeling van de
Europese ruimtevaart. Volgens
prof. M. Trella, technisch di
recteur van de ESA moet er
een plan komen voor de ruim
tevaart in Europa voor de ko
mende tien jaar. Als dat niet
gebeurt, zal Europa wellicht
de concurrentie met Japan
verliezen. Japan is volgens
Trella een geduchte concur
rent op de markt van commer
ciële raketten en toepassingsa
tellieten. Dat land heeft zijn
budget voor ruimtevaartactivi
teiten onlangs flink opge
voerd.
Toekomst
De verantwoordelijke minis
ters komen eind dit jaar of be
gin volgend jaar officieel bij
elkaar om over de toekomst
van de Europese ruimtevaart
te beslissen. Ze zouden dan
kunnen uitspreken mee te wil
len doen aan de bouw van het
Amerikaanse ruimtevaartsta
tion, het Duits-Italiaanse Co-
lumbus-project of de ontwik
keling van krachtige telecom-
municatiesatellieten. Voorts
zou de ESA betere kwaliteit en
diensten kunnen verlenen aan
de meteorologie en aardobser
vatie vanuit de ruimte. Ook
het wetenschappelijk onder
zoek zou uitgebreid moeten
worden. Verder zijn er plan
nen voor een krachtiger versie
van de Ariane draagraket, de
Ariane-5, waarmee in de toe
komst zelf astronauten om
hoog gebracht zouden moeten
worden. Daar is nu nog het
Amerikaanse ruimteveer Spa
ce Shuttle voor nodig.
Koningin Beatrix
bij ESTEC in
Noordwijk in
gesprek met drie
Europese
astronauten,
v.l.n.r. de Duitser
Merbold, de
Zwitser Nicollier
en de
Nederlander
Wubbo Ockels.
/oor de uitvoering van een
dergelijk programma moet het
jaarlijkse budget van ESA ver
hoogd worden van 2,4 naar 3 a
3.5 miljard gulden. In landen
als de Verenigde Staten en
Rusland wordt per hoofd van
de bevolking veel meer geld
voor de ruimtevaart uitgetrok
ken dan in Europa. In Neder
lands wordt slechts zeven gul
den per persoon per jaar aan
ruimtevaart besteed. Of, zoals
de Franse professor H. Curien,
voorzitter van de Raad van de
ESA het uitdrukte: ..In mijn
land wordt per hoofd van de
bevolking per jaar evenveel
aan ruimtevaart uitgegeven als
aan één maaltijd. De Amerika
nen hebben vijf maaltijden
voor de ruimtevaart over".
Ook de Nederlandse sterren
kundige professor C. de Jager
had daar een mening over:
„Europa heeft het goed gedaan
met weinig geld. Maar met
meer geld zou het beter kun
nen". Prof. de Jager, wiens be
langstelling vanzelfsprekend
in de eerste plaats naar het
ruimte-onderzoek uitgaat bood
in zijn toespraak interessante
perpectieven. „De kunstmaan
Hipparcos moet in staat wor
den geacht planeten te ontdek
ken bij andere sterren dan
onze zon", zo zei hij onder
meer.
DEN HAAG Minister Hans van den Broek (Buiten
landse Zaken) meent dat de positie van Nederland in
de NAVO belangrijker is dan de eenheid in het CDA.
„Nationaal belang dient te gaan boven partijbelang,"
aldus de bewindsman gisteren in een interview met
NRC-Handelsblad.
Hij reageert op de vraag of hij banger is voor een isolement in
het CDA, dat volgens sommigen neigt naar een „neen" tegen de
kruisraketten, of voor een isolement in de NAVO. Van den
Broek noemt de NAVO de hoeksteen van het Nederlandse vei
ligheidsbeleid. „En wil je daarin geloofwaardig blijven functio
neren, dan moet je niet alleen de lusten maar ook de lasten voor
je rekening willen nemen". De minister meent overigens dat hij
met zijn uitgangspunten wel degelijk op de lijn zit van zijn par
tij.
Hoewel hij bekend staat als een fervent voorstander van plaat
sing van kruisraketten in ons land, zegt de minister dat niet met
zoveel woorden. Hij laat blijken dat hij wel kon leven met de
door premier Lubbers bedachte crisisvariant (wel bouwen in
Woensdrecht maar pas plaatsen in geval van internationale cri
sis). „Ook bij deze variant blijft het beginsel van de afschrikking
bestaan". Van den Broek constateert echter dat deze oplossing
alleen mogelijk is met medewerking van de bondgenoten, met
name de Amerikanen. „Met de crisisvariant hebben we een van
de grenzen overschreden".
DEN HAAG De belastingdienst gaat tegen het einde
van het jaar de namen en achtergronden van belasting
fraudeurs opnemen in een speciaal computersysteem.
Hierdoor hoopt men malafide personen en onderne
mingen sneller te kunnen herkennen in nieuwe situa
ties en eerder belastingafdrachten binnen te kunnen
krijgen.
De invoering van dit systeem werd reeds in 1982 aangekondigd
in de zogenaamde fraudenota van het ministerie van financiën.
Sinds medio 1983 zijn er proeven mee genomen in enkele belas
tinginspecties. Nu deze proef geslaagd blijkt te zijn wordt het sy
steem landelijk.
Het gaat hier uitsluitend om de registratie van notoire fraudeurs
en dus niet om personen met betalingsachterstand, aldus een
woordvoerder van het ministerie. Gegevens, die de inspecties tot
dusver schriftelijk uitwisselden over malafide belastingplichti
gen worden nu in een computer gestopt. Het voordeel is, dat de
gegevens voortdurend geactualiseerd kunnen worden en ge
makkelijker toegankelijk zijn. Aldus kan men de fraudeurs, die
zich nogal eens willen verplaatsen en onder andere namen el
ders opduiken, beter blijven volgen, resp. sneller herkennen als
op een nieuwe locatie de belastingontduiking zich dreigt te her
halen.
(Van onze parlementaire redactie)
ALMELO Ambtenaren zouden gemakkelijk van het
ene departement naar het andere moeten kunnen
overgaan. Ook moet een uitwisseling van werknemers
tussen overheid en bedrijfsleven mogelijk zijn. Staats
secretaris Bolkestein (export) heeft hiervoor gister
avond een lans gebroken op een vergadering van zijn
partij, de VVD, in Almelo.
Volgens Bolkestein worden zowel het management bij de over
heid als dat bij het bedrijfsleven nog hevig geplaagd door een
gebrek aan soepelheid en door een grote mate van verkokering.
Het komt nog té vaak voor dat jonge veelbelovende ambtenaren
de wijk nemen naar het bedrijfsleven, niet alleen omdat ze daar
meer verdienen, maar ook omdat als gevolg van die verkoke
ring hun doorstroming- en promotiekansen zijn geblokkeerd,
meent Bolkestein. Naast een betere beloning voor bekwame
ambtenaren wil hij hen ook deel laten uitmaken van een groot
overheidsapparaat, dat hij aanduidt met de Engelse benaming
„civil service". Binnen dat systeem zouden ambtenaren over alle
departementen moeten kunnen rouleren. Dan zouden zij zich
beter kunnen ontplooien en verkleint de kans dat ze „op weg
naar de top doodlopen", aldus Bolkestein.
OU Regering en par-
de Sovjetunie hebben
n zeer kritisch rapport
Sovjetfilm geëist dat hij
gisch en artistiek aan-
jk beter wordt. In een of-
verklaring die zondag
Sovjetpers werd afge-
stond dat bepaalde re-
rs zelden de juiste the-
kozen en anderen „onin-
nte, zwakke films"
ten die niets met het le-
i alledag te maken heb
ben, of ronduit vervelend zijn.
Er zijn filmmakers, aldus de
verklaring, die achterhaalde
levenswijzen en verouderde
moraal idealiseerden en niet
genoeg gebruik maakten van
het positieve communistische
heldendom, hoeksteen van het
socialistische realisme.
In de verklaring, die bindend
is voor degenen tot wie hij
zich richt, wordt vrijwel elk
aspect van de filmindustrie ge
hekeld, van ideologische in
houd tot chronisch gebrek aan
aanbod. In die sectoren eist zij
grondige verbetering.
Het Staatscomité voor de Ci
nematografie, het orgaan dat
voor de film verantwoordelijk
is, moet van de ministerraad
en het Centraal Comité van de
partij, behulpzamer zijn bij het
volbrengen van de "grote en
moeilijke opdracht van de
communistische vorming" en
in het werk van staat en partij
thema's ontdekken.
Volgens westerse diplomatieke
kringen in Moskou weerspie
gelt de verklaring, die weinig
positiefs in de Russische film
industrie aantreft, het stand
punt dat president en partijlei
der Konstantin Tsjernenko ten
aanzien van ideologie en kunst
inneemt.
Tsjernenko zei in juni op het
plenum van het Centraal Co
mité al dat literatuur en film
in de Sovjetunie wemelden
van „losgeslagen en jamme
rende personages", in plaats
van figuren met een doel in
het leven, ideologische over
tuiging, werkzaam en sterk,
aan wie men zich kon optrek
ken.
Wat de film betreft zegt de
verklaring dat de Russische
regisseurs meer werk moeten
afleveren dat het wezen bloot
legt van het huidige imperia
lisme en dat inspeelt op de
groeiende belangstelling voor
de Russische film in het bui
tenland en dat de communisti
sche levenswijze propageert.
Buitenlandse films die tot de
Sovjetunie worden toegelaten
moeten beter worden geselec
teerd, zegt de verklaring.
Wat de technische kant betreft
hekelt zij de slechte kwaliteit
van de apparatuur en het
chronische tekort aan filmaan
bod. Ook het gemiddelde bios
cooptheater, vooral in afgele
gen gebieden en in nieuwe in
dustriële centra, schiet tekort
en zou miljoenen kunnen aan
trekken.
(In de Sovjetunie zijn onge
veer 150.000 bioscopen op 270
miljoen mensen.)
Het Staatsplancomité zou meer
geld beschikbaar moeten stel
len voor het opknappen van
de theaters en voor de aan
schaf van nieuwe projectie-ap-
paratuur.
In de verklaring worden
voorts stimulerende maatrege
len aangekondigd voor die re
gisseurs en scriptschrijvers die
goede ideeën hebben en voor
anderen die sneller en doelma
tiger werken bij het produce
ren van films.
IEMELS
yfö'TNierh/OG'5]I<ZAC
tfouureSjjpj'. utcR
ecoie (2upS.
£RLl|KW£l|9EM
DEN HAAG De red
ding van scheepswerf
Wilton Fijenoord is nabij.
Ambtenaren van Econo
mische Zaken, Financiën
en Defensie hebben giste
ren met de Wilton-direc
tie en de RSV-bewind-
voerders overeenstem
ming bereikt over de
meeste geschilpunten die
verband houden met de
redding van de werf door
de gemeente Schiedam.
Volgehs welingelichte kringen
zijn er echter weinig moeilijk
heden te verwachten betref
fende de twee zaken die nog
geregeld moeten worden. Het
gaat om de bancaire voorwaar
den waaronder de overheid
Wilton 25 miljoen zal lenen.
en een antwoord van de werf
op een voorstel van de ambte
naren over de marktverdeling
voor de marinebouw. Volgens
dat voorstel houden de werven
RDM en de KMS hun prefe
rente positie bij het verkrijgen
van binnenlandse
ders en krijgen ze overheids
hulp bij het verkrijgen van
buitenlandse orders. Bij vol
doende werk voor beide wer
ven, zou Wilton aan de beurt
komen. Het staat Wilton Fije
noord echter vrij om zonder
hulp te proberen buitenlandse
orders in de wacht te slepen.
