RSV mocht toestemming voor
'omstreden order verwachten
Opleving economie zet door
100 procent
ziekengeld
vindt
SVR genoeg
\Spion va
Woensdrech t
kennis van BVD
3n Interpol
Affaire
Greet Hofmans
wekt opnieuw
beroering
op Soestdijk
TOPELOZE SITUATIE WAS AL IN '77 BEKEND
Aftrek groot
onderhoud levert
bouw weinig op
iÏNN
ENLAND
£eidócSouAcmt
VRIJDAG 4 MEI 1984 PAGINA 9
les jaar cel na
indermishandeling
!|j)ERMOND De rechtbank in
jermond heeft gisteren een inwo-
uit het Limburgse Posterholt tot
/(jaar gevangenisstraf veroordeeld,
ji was zeven jaar en tbr tegen hem
"Vist. De rechtbank achtte bewezen
~l de man zijn 2-jarig zoontje zo
-pstig mishandeld heeft dat het
$d aan de gevolgen daarvan op 19
liober vorig jaar is overleden. Bo-
leidien heeft de man zich meerma
al schuldig gemaakt aan mishande-
van een ander 3-jarig zoontje,
-ide kinderen waren uit het eerste
r^velijk van de vrouw met wie de
3»n pas enkele maanden was ge
nu wd.
Burgemeester van Arnhem
was niet onder invloed
ARNHEM De burgemeester van Arn
hem blijkt op Koninginnedag ten onrechte
te zijn aangehouden op verdenking van rij
den onder invloed. Na onderzoek van zijn
bloedmonster op het Gerechtelijk Laborato
rium in Rijswijk is gebleken, dat er slechts
sprake was van een alcoholpromillage van
0,07, „een te verwaarlozen promillage", al
dus de politie. De eerste burger van Arn
hem werd in de nacht van maandag op
dinsdag met zijn auto staande gehouden
door surveillerende politie-agenten. Toen
de politiemensen dranklucht roken, moest
de burgemeester blazen. Het blaaspijpje gaf
toen een promillage aan van meer dan 0,5,
een tweede pijpje van 0,8. De burgemeester
zelf liet meteen na zijn aanhouding al we
ten niet onder invloed te zijn geweest.
Miljoen voor „Schatjes"
De Nederlandse succesfilm
„Schatjes" heeft inmiddels in
ons land een miljoen bezoe
kers getrokken. De „miljoen
ste" kwam gisteravond binnen
in het Amsterdamse City-thea
ter. Het werd de 19-jarige San
dra Kuiper, die voor de gele
genheid in de bloemen werd
gezet en een abonnement
kreeg aangeboden voor éèn
gratis bioscoopje per week, en
dat een jaar lang. Op de foto
(van links naar rechts) Frank
Schaafsma. een van de „scha
tjes" uit de film, Sandra Kui
per, producent van „Schatjes"
Haig Balian Sandra's vriend
Henk Nijdam en City-directeur
Fred Denker.
EN HAAG RSV
5j)cht er, na een medede-
eig vanuit het kabinet op
5" augustus 1975, in Tede
rheid van uitgaan dat
r^t van het kabinet Den
rl een exportkredietver-
'fcering zou krijgen voor
derdelen die RSV zou
gireren ten bate van twee
iiiidafrikaanse kerncen-
ïiles. Dit kon het bedrijf
°leiden uit een telefo-
Q^ch door de directeur-
neraal industrie Mol
mboer, op last van zijn
inmalige minister Lub-
^s (Economische Za-
etn), doorgegeven tekst
)rer het kabinetsbesluit,
s
J is gisteren gebleken tijdens
3-horen van de oud RSV-
'Óman Stikker en Molken-
_2r voor de RSV-Kamercom-
r^sie. In de tekst die Molken-
aan RSV over het kabi
netsbesluit doorbelde, een
mest die in overleg met Lub
bers was gemaakt, werd een
scheiding aangebracht tussen
het krijgen van een exportver
gunning voor de levering van
twee reactorvaten door RSV
aan de Zuidafrikanen en het
verkrijgen van een krediet-
verzekering voor andere nu
cleaire onderdelen.
Zo berichtte Molkenboer na
mens Lubbers over het kabi
netsbesluit aan RSV dat nog
geen zekerheid gegeven kon
worden over de exportvergun
ning gezien bepalingen inzake
de niet verspreiding van kern
wapens, maar dat de export
kredietverzekering niet werd
onthouden mits aan bepaalde
zakelijke voorwaarden werd
voldaan. Deze tekst week af
van het kabinetsbesluit zelf, zo
stelde de Kamercommissie gis
teren vast. In het besluit werd
een koppeling tussen de ex
portvergunning en de verze
kering gelegd.
Molkenboer zei voor de Ka
mercommissie zich in de door
hem aan RSV telefonisch
voorgelezen tekst over het ka
binetsbesluit „te kunnen vin
den". „Ik heb het als een pa
pagaai doorgegeven", aldus de
oud-topambtenaar. Hij gaf toe
dat in het kabinetsbesluit ge
steld werd dat de exportkre
dietverzekering werd gegeven
„in het geval dat" de export
vergunning zou worden ver
leend.
Stikker gaf in zijn verhoor aan
dat de door Molkenboer aan
RSV doorgegeven boodschap
voor het concern reden was
aan te nemen dat vooral de le
vering van de reactorvaten
aan Zuid Afrika problemen
zou geven. Dit vormde de re
den voor RSV de vaten uit de
order te halen om in ieder ge
val de rest van de opdracht te
redden.
De oud RSV-topman zei dat
binnen het bedrijf in 1976 de
overtuiging bestond dat minis
ters in het kabinet vooral te
gen de order waren wegens de
apartheid in Zuid Afrika, een
politiek probleem. Hoe hoog
die probelemen opliepen was
RSV onduidelijk. Wel bleek
dat de politiek de door de Z-
Afrika gestelde deadline voor
een besluit, 28 mei 1976, niet
zo nauw nam. Toen RSV het
bericht bereikte dat het kabi
net voor die datum geen be
sluit zou nemen, haakte de
Scheepsbouw
Tijdens het verhoor van Stik
ker bleek uit uitlatingen van
commissievoorzitter Van Dijk
dat de RSV-topman tijdens
een vergadering met de Raad
van Commissarissen op 15 de
cember 1977 al liet weten dat
het bedrijf de verliezen in de
grote scheepsbouw niet meer
in de hand kon houden. Ook
liet hij weten dat als de verlie
zen nog vijf tot zes jaar zouden
aanhouden waardoor de goede
delen van RSV ook kapot zou
den gaan.
Stikker stelde in de vergade
ring ook dat RSV geen geld
had voor een geleidelijke af
bouw van de grote scheeps
bouw terwijl ook een plan van
de in 1976 ingestelde Beleids
commissie scheepsbouw, waar
in naast werkgevers de vak
bonden en de overheid zaten,
om de grote scheepsbouw bij
RSV met 30 procent in te
krimpen, geen uitkomst bood.
„De oplossing moet van de
overheid komen" aldus Stik
ker voor de commissarissen in
1977. Besloten werd de berich
ten van Stikker voor iedereen
geheim te houden en zelf niet
over te gaan tot sluitingen van
bedrijfsonderdelen.
„Die mededelingen naar bui
ten zou RSV ineen hebben la
ten vallen. Wij hadden toen
nog werk voor de VDSM en
de NDSM. Wij wilden eerst
overleg met de overheid om te
bezien welke mogelijkheden
er waren", aldus Stikker giste
ren. Hij gaf toe binnen de Be
leidscommissie Scheepsbouw
wel te hebben ingestemd met
een capaciteitsreduktie van 30
procent alhoewel hij wist dat
dit voor RSV geen oplossing
betekende.
„De afbouw kostte geld, met
name bij RSV", aldus Stikker,
die stelde dat ook het sluiten
van werven binnen het con
cern 100 miljoen gulden per
werf zou kosten, geld dat RSV
niet had
Stikker zei ook dat de proble
men binnen RSV versterkt
werden door het snel ineen
zakken van de scheepsrepara-
tie vanaf 1976 - „de kurk
waarop RSV moest drijven",
terwijl ontwikkelingen rond
kernenergie niet op gang kwa
men. Bovendien mislukte een
poging om zich met de bouw
van kleinere schepen te gaan
bemoeien door de overname
van Van der Giessen-De
Noord onder druk van de
overheid.
Dat de overheid geld in RSV
stak verklaarde Molkenboer
uit „sociale overwegingen".
„Zakelijk hadden wij dat nooit
moeten doen. Het waren poli
tieke besluiten van het kabi
net. De staat wilde geen werk
loosheid. De crisis was tijde
lijk, dacht men. Ieder bedrijf
in problemen kon naar Econo
mische Zaken, de EHBO-post",
aldus Molkenboer
De oud-topambtenaar liet ook
weten in 1977 al gemeend te
hebben dat de capaciteit in de
grote scheepsbouw met 50 pro
cent terug zou moeten. Dit was
politiek echter niet haalbaar
Lubbers wilde niet verder
gaan dan 30 procent alhoewel
hij wist dat dit waarschijnlijk
niet genoeg zou zijn om uit de
problemen te komen. Molken
boer betichtte RSV er in dit
verband van, zelf niets aan de
afslanking te hebben gedaan
en maar op de overheid te
hebben gewacht.
JfN HAAG De Canadees Gardiner is volgens wel-
jjelichte kringen voor zijn werk als „spion van
apensdrecht" betaald door de Binnenlandse Veilig-
Jdsdienst, de BVD. Bovendien heeft hij een lang
eijafblad, wegens misdrijven die hij in zo'n negen ver
killende landen heeft gepleegd. Interpol heeft minis-
Rietkerk (Binnenlandse Zaken) van het criminele
"rieden van Gardiner op de hoogte gesteld.
itr
:yictieleider Den Uyl (PvdA) verwacht dat de minister volgen-
'?\veek donderdag in de Kamer, als hij moet antwoorden op de
'igen van Lankhorst (PSP) (gedeeltelijke) opening van zaken
-igeven. Den Uyl heeft gisteren in kamercommissie voor in
ningen- en veiligheidsdiensten, waarin de fractieleiders van
gf grote partijen zitting hebben, overleg over deze zaak ge-
pjegd met de verantwoordelijke ministers: Rietkerk (Binnen-
i4(dse Zaken), De Ruiter (Defensie) en Korthals Altes (Justitie),
ij^het onderhoud was ook het hoofd van de BVD, De Haan,
ijéwezig.
25tdiner, die momenteel spoorloos is, heeft toegegeven dat hij
»r een Amerikaanse èn een Nederlandse inlichtingendienst
[ft gewerkt. Defensiekringen in Den Haag staan sceptisch te-
lover deze bekentenissen. Daar gaat men ervan uit dat Gardi-
een avonturier is, die in ruil voor zijn geschreven „bekente
en" erin is geslaagd vijfduizend gulden los te krijgen van een
ikblad.
Kraakpanden ontruimd
De Amsterdamse politie heeft gisteren met behulp van een hoog
werker twee kraakpanden ontruimd. De krakers gooiden inmid
dels vuurwerk naar de politie. Negen krakers werden aangehou
den op grond van huisvredebreuk. De panden waren vorige week
al een keer ontruimd. Kort daarna hadden de krakers de woon
ruimte opnieuw in bezit genomen. De woningen zijn bestemd
voor urgent woningzoekenden.
dANBUREAU PAST CIJFERS AAN
(Van onze parlementaire redactie)
HAAG Voorspellingen over een voortschrij-
Hide opleving van de Nederlandse economie worden
■ook bevestigd door het Centraal Planbureau (CPB).
rekenmeesters van het kabinet komen tot veel opti-
_stischer voorspellingen over de economische ontwik-
Hing dan enkele maanden geleden. Zo zal de stijging
Hi de werkloosheid dit jaar niet doorzetten tot boven
900.000, maar rond een gemiddelde 850.000 blijven
Opmerkelijk is de voorspelling over het financieringstekort. Het
CPB onderschrijft nu de verwachting van de president van de
Nederlandsche Bank, dr. Duisenberg, dat het overheidstekort dit
jaar voor het eerst sinds lange tijd eens echt zal gaan dalen. Het
CPB houdt het op een daling van een vol procent tot 9,9 procent
van het nationaal inkomen. Dat komt neer op een tekort van
bijna 35 miljard. In vergelijking tot 1983 betekent het echter
een teruggang in het overheidstekort met 1,5 procent.
Het CPB heeft alle voorspellingen over de uitkomsten van de
produktie, de export en de particuliere consumptie met 1,5 pro
cent naar boven bijgesteld. De produktie in de bedrijven zal in
1984 met 2.5 procent stijgen en de export zelfs met 6,5 procent.
De particuliere consumptie blijft nagenoeg stabiel. In september
van het vorig jaar rekende het CPB nog op een daling met 2
procent. Het op peil blijven van de consumptie en de groei van
de investeringen met ruim 3 procent vindt zijn weerslag in een
sterk groeiende import (plus 6 procent). Al met al zal het reëel
beschikbare nationaal inkomen volgens de aangepaste ramingen
van het Centraal Planbureau met 2 procent gaan toenemen.
Sommige politici, onder wie premier Lubbers en bankpresident
Duisenberg, sluiten een groei met 3 procent echter bepaald niet
Kijk: ʣN BLADLUIS, DlE KDAUTEN
B620CGT. ɣM O^etADLUIS
Brokx wil weer volkstelling
DEN HAAG Staatssecreta
ris Brokx van Volkshuisves
ting vindt dat de regering een
nieuwe volkstelling moet hou
den. Met de informatie die dat
oplevert kan zij beter voorzien
welke ontwikkelingen de sa
menleving te wachten staan.
Ze kan er haar voordeel mee
doen door tijdig de juiste maat
regelen te treffen en bestaande
plannen zonodig te laten va
ren. Brokx heeft dit idee te
berde gebracht in een gesprek
met de Arnhemse bouwonder
neming Sanders Verenigde
Bedrijven.
Een volkstelling
kan voor zijn eigen departe
ment tal van gegevens opleve
ren aan de hand waarvan bij
voorbeeld de (toekomstige) be
hoefte aan woonruimte kan
worden bepaald. De laatste
(zeer omstreden) volkstelling
is in, 1971 gehouden.
AMSTERDAM Nadat de gebedsgenezeres Greet Hofmans op
het paleis Soesdijk haar intrede had gedaan, is er voor prins
Bernhard een moment geweest dat hij er sterk over dacht om
met zijn'vier dochters naar elders af te reizen. „Mijn koffers wa
ren bij wijze van spreke al gepakt", zo heeft de prins in een in
terview met free-lance journaliste Mariëtte Daniëls gezegd. Hij
suggereert verder, dat prinses Juliana door Greet Hofmans werd
gehypnotiseerd. Het gesprek werd deze week gepubliceerd in
het weekblad Privé.
Op paleis Soestdijk en bij de Rijksvoorlichtingsdienst staat de te
lefoon sindsdien roodgloeiend. De woordvoerder van de RVD
spreekt van een „ongelukkige affaire". De prins zou zich ten tij
de van het interview niet gerealiseerd hebben dat mevrouw Da
niëls, die namens Elseviers Magazine bij hem was, ook voor Pri
vé werkte. De inhoud van de publicatie wordt door de RVD
overigens niet weersproken.
Volgens de Rijksvoorlichtingsdienst heeft Mariëtte Daniëls met
prins Bernhard een aantal gesprekken gevoerd voor een artike-
ienserie over het Englandspiel. Aan het slot van één van die ge
sprekken zou ze gevraagd hebben of zij hem nog een aantal per
soonlijke vragen mocht stellen. De voorlichter: „De prins wist
niet dat die informatie voor Privé bestemd was".
Desgevraagd meldt de journaliste dat ze de prins wel degelijk
verteld heeft dat de vragen over Greet Hofmans bestemd waren
voor publicatie. „Ik kon hem toen echter nog niet zeggen voor
welk blad één en ander bestemd was. Als free-lance journaliste
weet je dat vaak pas achteraf. Nadat ik het verhaal aan Privé
had verkocht heb ik overigens nog geprobeerd de prins te berei
ken, maar dat is niet gelukt".
De hoofdredactie van Elseviers Magazine, die gisteren het eerste
verhaal over het Englandspiel afdrukte, is ontstemd over de
gang van zaken. Hoofdredacteur Pierre Huyskens: „De indruk
wordt een beetje gewekt dat wij met Privé samenwerken, dat
vinden wij uiteraard erg ongelukkig".
De gebedsgenezeres Greet Hofmans werd indertijd door prins
Bernhard op paleis Soestdijk geïntroduceerd, in de hoop dat zij
wat zou kunnen doen aan het slechte gezichtsvermogen van zijn
dochtertje Marijke (Christina). Nadat de invloed van Greet Hof
mans over koningin Juliana in opspraak was gekomen, moest de
gebedsgenezeres opstappen.
DEN HAAG De rege
ling voor de fiscale af
trekbaarheid van groot
onderhoud aan huizen
werkt niet. Van enig ef
fect van de regeling op de
activiteiten in de bouw is
tot nog toe nauwelijks iets
te merken. Dit conclu
deert het Nederlands Ver
bond van Ondernemingen
in de Bouwnijverheid
(NVOB) uit een onderzoek
bij de aangesloten bedrij
ven.
Brand in pension vermoedelijk
aangestoken
TILBURG De politie van
Tilburg sluit niet uit dat de
brand die gisternacht heeft ge
woed in een pension in Til
burg opzettelijk is aangesto
ken. Bij de brand zijn drie van
de vier bewoners ernstig ge
wond geraakt. Twee van hen
zijn opgenomen in ziekenhui
zen. Het pension is tot de
grond afgebrand, terwijl een
woonhuis ernaast ook flinke
schade opliep. Volgens een
woordvoerder van de politie is
in het pand een benzinegeur
waargenomen. Bovendien
vond de politie in een kelder
kast een lege jerrycan waarin
sporen van benzine zijn aange
troffen.
(Van onze sociaal-
economische redactie)
ZOETERMEER Ook de Sociale Verzekeringsraad is
van mening, dat de uitkering aan werknemers bij ziek
te niet hoger moet zijn dan het netto-loon dat zij tevo
ren verdienden. De SVR heeft zich gisteren dan ook
akkoord verklaard met het regeringsplan tot een der
gelijke maximering van het ziekengeld per 1 juli a.s. j
Deze beperking levert circa 55 miljoen gulden op als
onderdeel van het besparingsplan van 760 miljoen op
de sociale zekerheid.
Omdat over de ziektewet-uitkeringen geen werknemerspremies I
worden ingehouden krijgen vele werknemers thans nog een ho- I
gere uitkering dan hun netto-loon. Straks zal er wel premie
worden ingehouden. De SVR had er wel moeite mee, de nieuwe
bepaling ook te laten gelden voor mensen, die al een (te hoge)
uitkering hebben, hij zou de regeling willen laten gelden voor
de nieuwe gevallen vanaf 1 juli omdat er voor de anderen toch
sprake zal zijn van vermindering van koopkracht.
De vertegenwoordigers van de vakcentrales lieten het echter bij
een licht protest vanuit de vrees, dat de 55 miljoen anders wel
eens op een nog minder prettige wijze door het kabinet zouden
kunnen worden binnengehaald. Voor het kroonlid mevrouw
Irene Vorrink was het echter een principiële zaak. Volgens haar
moet je van lopende uitkeringen, zeker als het om kortlopende
gaat, afblijven.
Van de 1864 ondervraagde be
drijven gaf 80 procent te ken
nen. dat de regeling van geen
of zeer weinig invloed is ge
weest op hun omzetontwikke
ling, zo meldt de organisatie
van kleinere bouwbedrijven.
Slechts een half procent van
de bedrijven zei wél wat te
hebben gemerkt. Bij driekwart
van de aannemers werd niet
of nauwelijks gevraagd naar
de mogelijkheden van de nieu
we regeling. Om de regeling
wel voor het publiek aantrek
kelijk te maken bepleit de
NVOB een aantal voorwaar
den te laten vallen.
De Vereniging Eigen Huis
maakte gisteren bekend dat
het met het herstel door aan
nemers van tijdens de opleve
ring aangetoonde bouwgebre
ken slecht gesteld is. Dit blijkt
uit een vervolgonderzoek, dat
de vereniging heeft gehouden
naar de toestand van wonin
gen bij oplevering. Contrac
tueel moeten die gebreken
binnen drie maanden worden
verholpen, maar daar komt
volgens Eigen Huis bitter wei
nig van terecht.
