TAFEL
Sterk pleidooi Karl Rahner
voor bevrijdingstheologie
tITÏÏTI
Bezorgdheid in YS om godsdienstig
wereldbeeld van president Reagan
I
Hooghouilt
Goed voorbeeld
doet goed volgen
vim
brieuen
SK
ACHTERGROND
£eidóe0oivuï/nt
VRIJDAG 27 APRIL 1984 PAGINA 2
De op 30 maart in Inns
bruck overleden theo
loog prof. dr. Karl Rah
ner, blijkt twee weken
voor zijn dood een brief
te hebben geschreven
aan de aartsbisschop van
Lima, kardinaal Juan
Landazuri Ricketts,
waarin hij zich vierkant
opstelt achter vertegen
woordigers van de be
vrijdingstheologie, die de
laatste tijd zowel in La-
tijns-Amerika als in het
Vaticaan het vuur na aan
de schenen kregen ge-
Een deel van het episcopaat
uit Peru eist officiële veroor
deling van de bevrijdingsthe
ologie, zoals die is verwoord
door prof. Gustavo Gutierrez
uit Lima. Dat deel zou ook
graag de sluiting zien van de
opleidingsleergang, die deze
theoloog aldaar leidt.
Ook kardinaal Joseph Rat-
zinger, hoofd van de Vati
caanse congregatie voor de
geloofsleer, heeft zich na een
kortgeleden gehouden bijeen
komst met Latijnsamerikaan-
se bisschoppen te Bogota te
gen een „reductie van het ge
loof door marxistische inter
pretaties en stromingen van
de bevrijdingstheologie" ge
keerd. Hij had het in dit ver
band over een kritisch on
derzoek van opvattingen van
figuren als Gutierrez, Leo
nardo Boff en Jon Sobrino.
In zijn brief van 16 maart
neemt Rahner het met harts
tocht op voor de bevrijdings
theologie van Gutierrez, van
wiens orthodoxie hij ten vol
le overtuigd zegt te zijn. Rah
ner verklaart zich bewust te
zijn van de betrekkelijkheid
van deze theologie in het
grote geheel van de rooms-
-katholieke theologie.
Hij spreekt als zijn overtui
ging uit, dat deze bevrijdings
theologie niet los moet wor
den gezien van de plaats, die
de kerk van Latijns-Amerika
in het theologische leven in
neemt. Daarbij moet de stem
der armen worden gehoord
en dat betekent theologie, die
heel concreet in dienst staat
van de evangelisatie en de
praktische levenssituatie van
n, wil ze kunnen
werken. Daarom kan ze nooit
worden losgeweekt uit haar
culturele en sociale achter
grond, vindt Rahner.
Volgens 'hem zijn er altijd
stromingen geweest binnen
de theologie. Zowel in de
Middeleeuwen als in de tijd
van de Barok heeft „een legi
tiem pluralisme bestaan in de
rooms-katholieke theologie".
Het zou diep zijn te betreu
ren, betoogt Rahner, als dat
pluralisme door administra
tieve maatregelen bovenma
tig zou worden ingeperkt.
Naar zijn inzicht zou een ver
oordeling van Gutierrez zeer
negatieve gevolgen hebben
voor het klimaat, waarin een
theologie die in dienst staat
van de evangelisatie, kan
voortleven.
Gustavo Gutierrez zelf die
vijftien jaar geleden met de
publikatie van zijn korte ver
klaring „Hacia una teologia
de la liberacion" (Op weg
naar een bevrijdingstheolo
gie) in Montevideo de nieuwe
theologische stroming gestal
te gaf heeft in een inter
view met het Italiaanse tijd
schrift „II Regno" gezegd, dat
veel kan worden opgehel
derd in een rustige en open
dialoog met kardinaal Rat-
Volgens Gutierrez heeft de
bevrijdingstheologie „een
diepe kerkelijke motivatie".
Doel ervan is, bij te dragen
aan een sterkere tegenwoor
digheid van christenen in de
realiteit van onze samenle
ving, „maar trouw aan het
evangelie". Daarbij wordt
wel gebruik gemaakt van
wat sociale wetenschappen
opleveren, maar niet wat als
„marxistische analyse" be
kend staat, zeker niet wat
haar absolute aanspraken be
treft.
Gutierrez geeft toe, dat enige
vertegenwoordigers van de
bevrijdingstheologie zich
hebben laten verleiden tot
overdrijvingen en uitspraken
die voor tweeërlei uitleg vat
baar zijn, maar dat moet niet
als voor deze theologie type
rend worden beschouwd. Hij
zegt: „Voor ons ligt de laatste
en beslissende grondslag voor
dit kiezen voor de armen niet
in de analyse' van de samen
leving, maar in God, aan Wie
wij in gemeenschap met de
Kerk geloven".
Ontmoedigend schrijven'van bisschoppen aanVrijgezellenbond
„Ongehuwden kunnen
voorlopig niet rekenen
op steun van het hoogste
gezagsorgaan van de
Rooms-Katholieke Kerk
provincie in haar streven
naar erkenning van de
gelijkwaardigheid van de
ongehuwde staat aan die
van de niet-ongehuwde
staat." De Nederlandse
Vrijgezellenbond schrijft
dit in een brief als ant
woord op een schrijven,
dat hij heeft ontvangen
van de bisschoppen.
Dit laatste was weer een ant
woord op een brief, waarin
de Vrijgezellenbond in juli
vorig jaar de bisschoppen
vroeg om „een richtingge
vend geluid aan de CDA-po-
litici over de bijzondere bete
kenis van de ongehuwde
mens voor de samenleving".
Het episcopaat, aldus de bond
toen, zou als tegenwicht voor
het gezinsdenken binnen het
CDA, deze partij erop moeten
wijzen, dat de ongehuwden
een bijzondere betekenis
voor de samenleving hebben.
De bisschoppen blijken in
deze evenwel de Nederlandse
Vrijgezellenbond een „ont
moedigend schrijven" te heb
ben gestuurd. Zij zien het au
tonome individu als een be
dreiging van de samenleving.
De nadruk die op individua
lisering wordt gelegd zou
kunnen leiden tot een situa
tie van uitholling van het
maatschappelijk gebeuren.
Hier gewagen, aldus de NVB,
de bisschoppen zelfs van
„kiemen van maatschappelij
ke ontbinding" en van „isole
ring van het waarlijk per
soonlijke". Huwelijk en gezin
dreigen volgens de bisschop
pen „tussen de molenstenen
van verstaatlijking en indivi
dualisering vermalen te wor
den"
De NVB stelt in haar ant
woord, dat het niet de eerste 1
keer is in de geschiedenis,
dat de schuldvraag van eco
nomische crisis en maat
schappelijke ontwrichting bij
een bepaalde bevolkings
groep wordt gelegd. Het gaat
de bond wel erg ver om
mede ongehuwden als een
bedreiging voor het gezin te
zien. Het zijn, aldus de bond,
eerder de ongehuwden die
vermalen dreigen te worden
tussen een anonieme staat en
de hantering van het gezin
als de enig geaccepteerde
norm. De ongehuwden, aldus
de NVB, hebben het meest te
lijden onder het aankweken
van vooroordelen en onder
de economische recessie, die
grotendeels op hen wordt af
gewenteld.
In antwoord op de stelling
van de bisschoppen, dat de
individualiseringstendenzen
ook een bedreiging vormen
voor het kerkelijk leven, zegt
de bond van oordeel te zijn,
dat het een verrijking van
het kerkelijk leven zal bete
kenen, wanneer de kerk niet
slechts een gezinskerk is,
maar een volkskerk. Overi
gens gaat de bond in op het
aanbod van verdere bezin
ning, die de bisschoppen aan
bieden en vraagt het bestuur
hen om een gesprek.
CHINESE HOOGLERAAR OVER
CONFUCIUS:
Het confucianisme heeft
als geen andere wijsgeri
ge stroming invloed ge
had op het traditionele
denken in China. Zonder
twijfel is Confucius de
centrale figuur van prak-
tisch-wijsgerige ethiek
en de invloedrijkste filo
soof die het Chinese volk
ooit heeft gekend. Wij
kunnen zijn grootheid
vooral aflezen uit wat hij
heeft onderwezen op het
gebied van de opvoed
kunde. Daarmee heeft
hij de eretitel „Toon
beeld van volmaaktheid
voor alle generaties" ten
volle verdiend.
Dat zei de 77e nazaat van
Confucius (551-479 voor
Chr.), prof. Kung Teh-Cheng
(66), hoogleraar aan enkele
universiteiten van Taiwan,
gisteren op een gastcollege
aan de universiteit van Am
sterdam. Met nog drie andere
professoren brengt hij een
bezoek aan Europa.
Volgens de hoogleraar cirkelt
de filosofie van Confucius op
dit terrein rond welwillend
heid en humaniteit. Het goe
de voorbeeld, dat een leraar
geeft, kan door niets worden
vervangen. Daarbij geldt het
aloude principe: „Wat gij niet
wilt dat U geschiedt, doe dat
ook aan een ander niet".
Naar de hoogleraar uiteen
zette, kan de didactische leer
van Confucius in vier punten
worden verdeeld. In de eer
ste plaats dienen met macht
beklede mensen een voor
beeld te zijn van morele op
rechtheid door hun eigen da
den, waarmee zij anderen ten
goede kunnen beïnvloeden.
Die overreding door het ge
ven van het goede voorbeeld
is de kern, waarom alles bij
Confucius draait. Er zijn dan
ook geen uitgesproken didac
tische voorschriften uit een
boekje op te dreunen, zei
prof. Kung.
Naar de mening van Confu
cius wordt slechts hij gehoor
zaamd, die oprecht is. Anders
kan hij bevelen wat hij wil,
hij zal niet worden gehoord.
Daarom doen naar de me
ning van prof. Kung leraren
en ouders van vandaag er
goed aan, zowel op school als
thuis dat principe van het
goede voorbeeld in praktijk
te brengen.
In de tweede plaats doorbrak
Confucius bestaande barriè
res door onderwijs te geven
aan allen, niet slechts aan
een bevoorrechte bovenlaag.
In de derde plaats hield hij
steeds rekening met wat een
leerling kan verwerken.
Tenslotte ging Confucius er
van uit, dat slechts de leer
gierige mens in staat is, ken
nis op te doen. De leraar
heeft niets anders te doen
dan de student te begeleiden
tot die zelf ziet waar de op
lossing der problemen kan
worden gevonden, aldus prof.
Kung.
Zondag is het vijftig jaar
geleden, dat prof. dr. J. L.
Koole (74), emeritus-hoogle
raar van de theologische ho
geschool van de Gerefor
meerde Kerken in Nederland
te Kampen, predikant werd.
Hij stond onder meer in
Naaldwijk (1939), Delft als
studentenpredikant (1943) en
Schiedam (1945). In 1948
werd hij predikant van de
kerk van Bloemendaal, die
een eigen radiozender heeft.
Door zijn radiopreken kreeg
prof. Koole grote bekend
heid. Hij is hoofdbestuurslid
geweest van het Nederlands
Bijbelgenootschap. Voorts
heeft hij veel wetenschappe
lijke publikaties op zijn naam
Gebakken tahu met
groenten, pindasaus
en rijst kwark
met banaan
vegetarisch
Voor twee personen hebt u
nodig: 20 g tahu (Indische
of reformwinkel), 3 lepels
olie, 1 ui, 250 g witte kool,
100 g taugé, selderij, zout,
ketjap, citroensap, bruine
basterdsuiker:
1 dl water, 3 lepels pinda
kaas, knoflook, sambal,
bruine basterdsuiker, ket
jap, zout, azijn;
250 g droogkokende rijst,
4,5 dl water, zout;
225 g kwark, 1 dl melk of
karnemelk, 1 rijpe banaan,
basterdsuiker of honing
naar smaak, 1 lepel gehak
te walnoten of geroosterde
amandelsnippers.
Snijd de tahu in blokjes en
bak die in de olie goudbruin.
Laat de soja kaas (tahu) even
uitlekken en leg ze in een
warme schaal. Fruit in de
overgebleven olie de klein
gesneden ui lichtbruin. Bak
vervolgens al omscheppende
de fijngesneden kool een
paar minuten mee, voeg een
lepel water toe, sluit de pan
en smoor de groenten acht
minuten.
Was intussen de taugé en
haal er de groene dopjes zo
veel mogelijk uit. Doe de
taugé met de fijngeknipte
selderij bij de kool en bak de
groenten al omscheppende
nog een paar minuten door.
Breng het mengsel op smaak
met zout, ketjap, citroensap
en suiker en leg het bij de
tahu.
Meng voor de saus de pinda
kaas met water, geperste
knoflook en weinig sambal,
bruine basterdsuiker, ketjap,
zout en azijn. Warm het
mengsel alleen even door.
Was de rijst tot het water
schoon blijft, laat hem uitlek
ken, strooi hem in het ko
kende water met zout, roer
tot het water weer kookt
sluit de pan en temper het
vuur zo, dat het water maar
net blijft koken. Maak na
twintig minuten de gare rijst
los met een vork. Laat hem
twee minuten uitdampen en
stort hem in een schaal (deze
rijst is smakelijker en goed
koper dan de snelkookrijs-
tsoorten).
JEANNE
(Van onze correspondent)
WASHINGTON In de
Verenigde Staten ont
staat in steeds bredere
kring ongerustheid over
de toenemende invloed
van godsdienst op de po
litiek. De zorgen spitsen
zich toe op de persoonlij
ke godsdienstige overtui
ging van president
Reagan, bij wie velen
een gevaarlijk religieus
doemdenken vermoeden,
dat er met het klimmen
van zijn jaren niet beter
op zou worden.
Het 73-jarige Amerikaanse
staatshoofd, dat in november
aanstaande voor nog eens
vier jaar in het Witte Huis
herkozen hoopt te worden,
heeft herhaaldelijk verklaard
dat hij „zijn resterende jaren
aan de Heer wil geven". En
wat belangwekkender is, Ro
nald Reagan heeft onlangs
nog eens zijn geloof herhaald,
dat „de voorspellingen van
de profeten in het Oude Tes
tament waarachtig de ont
wikkelingen in onze tijd be
schrijven", als de inluiders
van „het einde van de we
reld, dat snel op ons af lijkt
te komen en zich tijdens onze
generatie zou kunnen vol
trekken".
Uit een aantal verklaringen
van Reagan, afgelegd gedu
rende afgelopen vijf jaar,
blijkt dat hij bijbelteksten
over Het Laatste Oordeel
zeer letterlijk neemt en ze di-
rekt verbindt met het huidi
ge Israël en met de mogelijk
heid van een alles vernieti
gende kernoorlog.
Politieke waarnemers in de
Verenigde Staten achten het
geen toeval dat het land
thans een president heeft
met een sterk religieus be
paalde gedachtenwereld.
Reagan is wat dit betreft
kenmerkend voor een trend.
Amerika maakt een stevig
godsdienstig reveil door. Het
kerkbezoek neemt, vooral
onder jongeren, sterk toe.
Zijn adviseurs verzekeren
president Reagan dat ver
werping van abortus en een
kruistocht voor herinvoering
President Reagan: „Sov
jet-Unie rijk van het
kwaad".
van verplicht schoolgebed
goede thema's zijn om herko
zen te worden. Sommigen
vinden het evenmin toevallig
dat in het politieke oppositie
kamp, de Democratische par
tij, van de drie overgebleven
presidentskandidaten Walter
Mondale de zoon is van een
dominee, Gary Hart een we
tenschappelijke graad in de
theologie heeft en Jesse
Jackson daadwerkelijk predi
kant is.
Eerste immigranten
De Amerikanen zijn van
meet af aan eert zeer reli
gieus volk geweest, maar
juist omdat de eerste immi
granten vluchtelingen waren
van godsdienstvervolging in
Europa, had de VS een tradi
tie van strikte scheiding van
kerk en staat. In het verle
den liepen Amerikaanse pre
sidenten zelden te koop met
hun geloofsovertuiging. Pas
laat in deze eeuw was het de
rooms-katholieke president
John F. Kennedy die zich
graag in en voor de kerk liet
fotograferen, en die wat
hem op felle kritiek kwam te
staan de haptische predi
ker en tv-dominee Billy Gra
ham regelmatig in het Witte
Huis uitnodigde. Daarna zijn
de predikanten niet meer
weggeweest uit de presi
dentswoning in Washington.
Vooral oud-president Carter
was een diep-gelovig man die
zich graag hogere inspiratie
liet aanreiken in privé-sessies
met protestantse geestelijken.
Billy Graham komt nog
steeds af en toe langs op het
Witte Huis. Maar wie daar
veel vaker is te vinden, is de
evangelist ds. Jerry Falwell,
een van Ronald Reagans
vrienden van vroeger. Ook
deze is een vermaard televi
siedominee, die graag over
„de laatste dagen" en „de te
rugkeer van Jezus op aarde"
predikt.
altijd religieus in-
sequent kerkganger geweest.
Hij is formeel lid van de klei
ne protestantse „Christian
Church". De president wei
gert vragen te beantwoorden
over zijn geloof, maar voor
waarnemers staat het vast
dat de Amerikaanse presi
dent zijn ideeën over het ein
de van de wereld vooral van
dominee Falwell heeft.
Bij vijf verschillende gele
genheden, zo is onlangs vast
gesteld, heeft Reagan gespro
ken over wat hij telkens „Ar
mageddon" noemt. Armaged
don of Harmagedon is vol
gens het boek Openbaringen
de plaats „waar de drie on
reine geesten alle koningen
van de wereld zullen verza
melen voor de strijd tegen
God". Voor de meeste chris
tenen, en blijkens diens uit
spraken zeker voor Ronald
Reagan, is Harmagedon ge
lijk aan wat de bijbel op uit
eenlopende plaatsen aangeeft
als het einde van de wereld,
het einde der tijden, het laat
ste oordeel, de beslissende
strijd tussen goed en kwaad,
het begin van de eeuwigheid,
het begin van „duizend jaar
vrede", van de hemel op aar
de waarin alle goede mensen
die ooit hebben geleefd, daar
om door God worden gered
en met ziel en lichaam terug
keren.
F undamentalistische
visie
In de fundamentalistische vi
sie is Harmagedon niet alleen
een gebeurtenis van ver-
Dominee Jerry Falwell.
schrikking en onmetelijk
bloedvergieten, maar vooral
van glorie en de aanvang van
paradijselijke omstandighe-
In 1980, tijdens zijn verkie
zingsstrijd tegen Carter, zijn
de volgende uitspraken van
Reagan opgetekend: „Wij zijn
mogelijk de generatie die Ar
mageddon zal zien" (tijdens
een tv-interview met predi
kant Jim Bakker), en „Israël
is de enige stabiele democra
tie waarop we kunnen ver
trouwen in het gebied waar
Armageddon kan komen"
(tijdens een spreekbeurt voor
joodse leiders in New York).
In hetzelfde jaar verklaarde
dominee Falwell dat hij op
een dag tijdens de verkie
zingscampagne in New Or
leans met de Republikeins
presidentskandidaat Ronald
Reagan in de auto zat, toen
deze hem vertelde: „Jerry, ik
geloof soms dat we op dit mo
ment zeer snel op Armaged
don afstevenen. Maar ik ben
geen fatalist. Ik geloof in
menselijke verantwoordelijk
heid. Ik geloof dat God ons
zal waarderen om ons stre
ven naar wereldvrede. En
daartoe voel ik mij dan ook
verplicht".
Volgens Reagans huidige
stafmedewerkers in het Wit
te Huis bewijst het optreden
van de president echter, dat
hij inderdaad geen fatalist is
en zijn politieke beslissingen
niet door theologische maar
door zeer aardse overwegin
gen laat leiden.
Niettemin hoorden velen met
zorg op 18 oktober vorig jaar,
toen er nog Amerikaanse mi
litairen in Beiroet waren ge
legerd, hoe president Reagan
verklaarde voor het Ameri
kaans-Israëlisch Comité:
„Weet u, ik keer terug naar
uw oude profeten en de teke
nen die op Armageddon wij
zen, en ik vraag me af of wij
de generatie zijn die dat zul
len zien gebeuren. Ik weet
niet of u onlangs een aantal
van die tekenen heeft waar
genomen, maar geloof me, zij
beschrijven warempel de tij
den die wij nu meemaken".
Eind vorig jaar zei Reagan
nog eens in een interview
met de Jerusalem Post:
„Theologen hebben mij ver
teld dat er nog nooit een tijd
is geweest, waarin zoveel
profetieën tezamen vielen. Er
zijn in het verleden perioden
geweest, dat we dachten dat
het einde van de wereld na
derde. Maar zo frappant als
nu, is het nog nooit geweest".
Op de vraag of hij praktische
consequenties uit die gedach
te trekt, zei de president:
„Niet in de zin dat ik mijn
handen in de lucht werp en
zeg: wel nu, het is voorbij.
Nee, ik denk wanneer die
dag komt, dat de generatie
die dan hier is, moet doen
wat ze goed dunkt".
Privé-dominee
Van belang in verband is de
opvatting van Reagans „pri
vé-dominee" Falwell, dat
„het toneel voor Armaged
don thans in snel tempo
wordt klaargezet in het Mid
den-Oosten", en dat „de in
vasie van Israël door Rus
land" de aanleiding zal wor
den tot „de nucleaire holo
caust" (Falwell in 1980 in
diens pamflet: „Armageddon
In dat geschrift en in andere
preken blijkt Falwell ook
zeer letterlijke interpretaties
te hebben van hoe tijdens de
finale atoomoorlog de onder
drukte christenen in Rusland
en rood-China gespaard zul
len blijven en in een oog
wenk fysiek naar de hemel
getransporteerd. Overal ter
wereld zullen tijdens het
Laatste Oordeel de christe
nen opgetild worden. „Als er
vier mensen, waarvan drie
christenen, in een auto zitten,
en de trompet klinkt, dan
zullen die drie op hetzelfde
ogenblik weggenomen wor
den met achterlating van
hun kleren, die immers geen
eeuwig leven hebben. En de
vierde inzittende op de ach
terbank, die niet wordt ge
red, zal verbijsterd gade
slaan, dat hij alleen zit in de
auto, die zonder bestuurder
verder rijdt, totdat hij ergens
tegenaan te pletter slaat", zo
preekte dominee Falwell on
langs nog.
Wie de legpuzzel van Rea
gans religieuze en politieke
overtuiging in elkaar pro
beert te leggen, kan tot een
huiveringwekkend beeld ko
men. Men herinnert zich hoe
Reagan de Sovjet-Unie vorig
jaar „het brandpunt van alle
kwaad" en het wereldcom
munisme „het rijk van het
kwaad" noemde. En hoe hij
de aanwezigheid van de (in
tussen teruggetrokken) Ame
rikaanse mariniers in Beiroet
vooral noodzakelijk achtte
ter verdediging van Israël te
gen een dreigende Sovjet
overheersing van het Mid
den-Oosten. Voeg daarbij dat
de Amerikaanse president
aan het Laatste Oordeel de
positieve waarde van de afre
kening met het Kwaad toe
kent, dat hij het Laatste Oor
deel associeert met een mo
gelijke kernoorlog en dat
God met hem dus ook met
zijn vinger aan de atoom-
knop een specifiek plan
heeft. Menigeen zal bidden
dat de beloofde duizend jaar
vrede niet door een ex-Holly-
wood-acteur in het Witte
Huis hoeft te worden inge
luid.
MARC DE KONINCK
Crisisdreiging
Een kabinetscrisis om de
plaatsing van de raketten zou,
zo is terecht gesteld, een ramp
voor het CDA zijn daar het bij
verkiezingen op slechts 36 ze
tels kan rekenen; een verlies
van 9 die voor het grootste ge
deelte naar coalitiepartner
VVD gaan. Nu is dat niet zo
vreemd daar ook de achterban
van de liberalen Lubbers de
beste politicus vindt. Slechts
17% van de christelijken ach
ten het met hun geweten in
overeenstemming te stellen
dat de raketten noodzakelijk
zijn. Mocht het toch tot verkie
zingen komen dan komen de
nu regerende partijen volgens
de prognoses drie zetels tekort.
Ze zouden dan alleen of met
de Staphorster familie of met
een Centrumpartij een r.ege-
ring kunnen vormen.
J.S.J. Zwagerman,
RIJSWIJK.
Veran twoordelijkheid
Ik heb me in de jaren 35-40
(toen was ik 20-25 jaar) al ge
ërgerd aan de kortzichtigheid
van v'eel mensen. Toen was
men in Duitsland ook al jaren
bezig met bewapening. Er
werd toen ook geprobeerd dit
tegen te houden, maar zonder
resultaat. Vele kopstukken in
Europa, die goed wisten wat er
zou gaan gebeuren, drongen
aan op tegenbewapening om
een oorlog te voorkomen.
Maar ook deze mensen werden
toen uitgemaakt voor oorlog-
zuchtigen. Europa deed niets,
in Duitsland gingen ze door en
Hitier kon zonder veel tegen
stand binnenvallen waar hij
wilde. Het resultaat is ons al
len bekend. 'Zijn degenen, die
toen de tegenbewapening heb
ben tegengehouden niet mede
verantwoordelijk voor de vele
slachtoffers, die zijn gevallen?
Ook nu staan we weer voor
zo'n vraagstuk en er moeten
beslissingen worden genomen.
Naar vrede verlangèn we alle
maal, maar het mag niet ten
koste gaan van onze democra
tie en we moeten ook denken
aan ons nageslacht. Ik als op;
van vele kleinkinderen vindi
het een geruststelling dat we
nu een bondgenootschap heb*
ben en mensen aan de top, di(
goed zien wat er in de wereld
gebeurt en op tijd hun tegen
maatregelen weten te nemet
(dit was in de jaren 30-40
ders). Ik waarschuw (uit e
ring) dat een ieder die nu
verhinderen de juiste beslis
singen te nemen, een grotf
verantwoording op zich
en dan net als de tegenwer
kers van de jaren 30-40 ooi
verantwoordelijk is
gevolgen
P. Fransen
DEN HAAG
JO VD-jongeren
In een verslag van een forum
avond in Den Haag over „Om
roep en regio" onder de kor
„Wij worden gediscrimineerd,
worden JOVD-leden „VVD-
jongeren" genoemd. De Jonge
ren Organisatie Vrijheid er
Democratie is echter een onaf
hankelijke jongerenorganisa
tie. Juist in tijden waarin
JOVD vecht voor haar
meer dan 35 jaar bestaande
onafhankelijkheid mag deze
misvatting niet meer bestaan
De JOVD is een onafhankelij
ke liberale jongerenorganisa
tie! Juist de media kunnen
belangrijke rol spelen in
duidelijk maken van het
derscheid tussen de onafhan
kelijke JOVD en het VVD
jongèrencontact, de VVD-gd
bonden jongeren.
Freek Dekketf
DEN HAAG
LE
O
aa
LEII
Prins
gelde
de pc
dena,
riode
LI
Zonnig
ILEU
■ging
ligt
llagei
als I
DE BILT Vanuit de Scandip0 z
navische landen stroomt drog^VOOr
en vrij koude lucht naa
omgeving. Het is volgens hélde
KNMI morgen dan ook opLerp
nieuw zonnig. Alleen de ter"j0Dtjr
peratuur zal in het binnenlartö P
bij circa 16 graden blijven step®"*
ken. In het WaddengebieJerke
komt het kwik niet verdejkanl
dan 13 graden. Vooi
In de komende nacht daalt dtaje c
temperatuur tot circa 3 griw
den. Plaatselijk kan nachtvorsr J
voorkomen. Een hogedrukge werl
bied boven het noordelijk deeliets
van de Noordzee bepaalt al gejJuist
ruime tijd het weer in onzfsen
omgeving. Het verplaatst zicIil li
zondag en in de eerste heli.
van de nieuwe week naaltechl
Oost-Europa. Er komt dan eeijgen
zuidelijke stroming tot standjde
Hierdoor zal de middagtempekerp
jets
blijk
ratuur geleidelijk
ger worden.
i^Mevr
UiNieu'
o rnjkund
t JUjLeids
njhuis,
J-vordc
"jplegii
„Isatori
mkerpj
ADVERTENTIE
AM
'orde
!ultu
nake
neel
'.Vin In
pel t
Neren
