YD zet streep door crisis-variant
Inspectie levert forse kritiek op
besteding ontwikkelingsgelden
Topambtenaar Molkenboer
peigerde in 1973 leiding
an RSV op zich te nemen
Lubbers beloofde
RSV vergunning
voor export
naar Zuid-Afrika
mbtenaren eisen van
lietkerk volledig
edrag herbezetting
CNV wil werkweek
van 32 uur in 1990
Industrie niet als enige banen scheppen"
NNENLAND
QeidóaOowiant
VRIJDAG 27 APRIL 1984 PAGINA 13
luishoudscholen
loeten eigen
liploma drukken
HAAG De scholen
Er lager huishoud- en nij-
jheidsonderwijs zullen dit
Kr een eigen diploma moeten
len drukken. Op de diplo-
h's die het ministerie van on
twijs naar de scholen heeft
Esturd, ontbreken namelijk
vijf nieuwe studierichtin-
die twee jaar geleden zijn
Jevoerd. Volgens een
lordvoerder van Onderwijs
linnen de scholen nu zelf de
Ibdierichtingen op de diplo-
vermelden, maar een
Jital huishoudscholen zou-
nu zelf'nieuwe diploma's
jen drukken.
WINDMOLENPARK IN
OOSTBIERUM
ARNHEM In het Friese Ooostbierum komt
een proefpark met achttien windturbines. Dat
hebben de Samenwerkende Elektriciteits Pro-
duktiebedrijven (SEP) gisteren definitief beslo
ten. Met de aanalg van het proefpark, dat over
twee jaar kan gaan draaien, is een bedrag ge
moeid van ruim 60.7 miljoen gulden. De kosten
worden voor de helft gedragen door het minis
terie van Economische Zaken De turbines
krijgen elk een vermogen van 300 kw. Ze zijn
ongeveer 35 meter hoog. Er komen twaalf tur
bines van hetzelfde type om de invloed van de
molens op elkaar (de zogenoemde 'parkeffec-
ten') te kunnen onderzoeken. Daarnaast wor
den zes duurdere turbines geplaatst met vol
gens de SEP 'innovatieve aspecten', die in de
toekomst van belang kunnen zijn bij het ont
werpen en bouwen van grotere turbines.
Drenthe geeft
subsidie aan
Kruisraketten Nee
ASSEN Gedeputeerde Staten van
Drenthe hebben gisteren als eerste
provincie besloten het Comité Kruisra
ketten Nee. dat op 12 mei in Assen een
manifestatie houdt, een garantiesubsi
die van maximaal tweeduizend gulden
te verlenen Volgens GS-lid Van As-
-Kleijwegt (PvdA) past het besluit in
het bestuursprogram van Drenthe,
waarin de provincie zich bij voorbeeld
uitspreekt tegen de proefboringen in
Drentse bodem voor opslag van nu
cleair en hoog radio-actief afval. Een
afwijzing van de plaatsing van kruis
raketten is daar volgens Van As een
logisch gevolg van.
DEN HAAG De inspectie ontwikkelingssa
menwerking te velde heeft forse kritiek op de
manier waarop vooral bij projecten die voor
1980 van start zijn gegaan, ontwikkelingsgelden
en andere middelen zijn gebruikt. Dat blijkt uit
een rapport van de inspectie, onderdeel van
Buitenlandse Zaken, over de ontwikkelingssa
menwerking met afzonderlijke landen. De doel
matigheid in de voorbereidende fase van projec
ten, die doorslaggevend kan zijn voor het succes
ervan, is over het algemeen voor 1980 onbevre
digend geweest. Een aanmerkelijk aantal activi
teiten is te haastig en na te weinig gedegen
vooronderzoek aanvaard en er was een tekort
aan begeleiding en besturing. Volgens de inspec
tie leveren vooral de kleinere, meer overzichte
lijke activiteiten een goed resultaat op. Zij con
cludeert dat hulp dikwijls helpt, maar alleen
wanneer deze met groot vakmanschap en uiter
ste zorg wordt verleend. Wisselvalligheid ken
merkt volgens de inspectie het Nederlandse be
leid ten aanzien van de afzonderlijke ontwikke
lingslanden. Telkens als in de internationale
discussie een gedachte sterk in de belangstelling
staat, vindt dat weerklank in de Nederlandse
benadering van het ontwikkelingsvraagstuk.
Dat gaat ten nadele van de stabiliteit en daar
mee van de kwaliteit van de verleende hulp.
Pakhuis Amerika
verliest geding
AMSTERDAM Nieuwe Revu (uit
gever Geïllustreerde Pers) hoeft geen
rectificatie te plaatsen naar aanlei
ding van een artikel, vorige maand
door Konsumentenman Frits Bom,
over het psychotherapeutisch cen
trum „Pakhuis Amerika" in Amster
dam. Dit bepaalde de president van
de Amsterdamse rechtbank, mr. B
Asscher gisteren in het kort geding
dat het centrum tegen het weekblad
had aangespannen. Mr. Asscher
meent dat Pakhuis Amerika ten on
rechte geen gebruik heeft gemaakt
van het aanbod van Nieuwe Revu
weerwoord te krijgen in de vorm van
een vraaggesprek in een van de vol
gende nummers van het blad.
iUPELS: „HOUDING VAN DEN BROEK BELANGRIJK'
(Van onze
parlementaire redactie)
IN HAAG VVD-leider
érvalste brief
redesonderwijs
N HAAG Het ministe-
van onderwijs en weten-
ïappen stelt een onderzoek
naar de herkomst van een
rvalste ministeriële brief
n de rectoren van Rijks-
lolen voor VWO, HAVO
MAVO. Het schrijven, ge
teerd 13 april 1984, handelt
er het vredes- en veilig-
jidsonderwijs en is voorzien
|n de vervalste handteking
|n staatssecretaris Ginjaar
laas.
de brief wordt opgemerkt,
it 70 procent van het Ne-
jrlandse volk tegenstander
van het plaatsen van
uisraketten. Ook worden
acties van oud-politici ten
nste van plaatsing veroor-
eld, omdat zij daarmee het
imaat inzake de besluitvor-
ing zouden beïnvloeden.
Ed Nijpels gaat ervan uit dat
de zogeheten crisis-variant in
zake de kruisraketten van de
baan is. Hij heeft dit gisteren
desgevraagd tegenover deze
krant verklaard. Het gaat hier
om een idee van premier Lub
bers, waarbij wel de basis
Woensdrecht gereed wordt ge
maakt maar de raketten zelf
pas worden gestationeerd in
geval van een internationale
crisis.
„De VVD-ministers hebben dit
model afgewezen", aldus Nij
pels. De reden daarvan is vol
gens hem dat het invliegen
van raketten tijdens een crisis
de spanningen alleen maar zou
verhogen. De VVD-leider be
stempelde het Lubbers-model
als een poging het werkelijke
probleem te ontlopen.
Nijpels liet doorschemeren dat
de houding van CDA-minister
Van den Broek (Buitenlandse
Zaken) voor de VVD van
groot belang is. Deze bewinds
man. die bekend staat om zijn
pro-NAVO-houding, heeft tot
nu toe alle ideeën afgewezen,
waarin niet volmondig „ja"
werd gezegd tegen plaatsing.
Dat gebeurde ook vorig week
einde, toen de „crisisvariant"
aan de orde kwam in het
„Pentagijs", de vijfhoek in het
kabinet, die zich met de kruis
raketten bezig houdt. De
VVD-ministers Van Aardenne
en Korthals Altes sloten zich
bij die gelegenheid haastig bij
Van den Broek aan.
Nu daardoor „deze poging tot
escapisme is verijdeld" (aldus
Nijpels), acht de VVD het niet
waarschijnlijk dat het kabinet
vandaag zal proberen een be
sluit te nemen over de kruis
raketten. Kranteberichten
daarover bestempelde de
VVD-voorman als achter
haald.
Ook uit NATO-kringen is ove
rigens kritiek gekomen op de
variant van Lubbers. Vijf
NATO-lidstaten de VS, Ita
lië, België, West-Duitsland en
Engeland hebben al eerder
laten weten de variant „prak
tisch ontuitvoerbaar" en „de
loyaal" te vinden. De Kamer
fracties debatteren 7 mei over
de nog niet voltooide nucleaire
paragraaf van de Defensieno
ta.
In de CDA-fractie heeft men
de „crisis-variant" overigens
nog niet geheel doorgestreept.
De defensiespecialisten Frin-
king en De Boer alsook frac
tieleider De Vries menen dat
er kritiek mogelijk is op dit
idee van Lubbers, maar dat
het toch ook aantrekkelijke
kanten heeft.
Actiegroep dagvaardt Bert de Vries
ZEIST CDA-fractieleider Bert de Vries is gedagvaard om op 9 mei voor de president van de
rechtbank in Rotterdam te verschijnen. Een actiegroep van dertig verontruste inwoners van Zeist
wil op die manier proberen af te dwingen dat De Vries de leden van zijn fractie vrij laat bij de
stemming in de Tweede Kamer over de plaatsing van kruisraketten. De actiegroep baseert zich in
de dagvaarding op de Grondwet, waarin staat dat volksvertegenwoordigers „zonder last" dienen
te stemmen. De Zeistenaren menen dat zij er als Nederlandse staatsburgers een direct belang bij
hebben dat de Grondwet op dit punt wordt nageleefd.
VS-vredesgroep
heeft petitie
voor Lubbers
WASHINGTON Een Ame-
rikaanse vredesgroepering van
vrouwen wil op 7 mei premier
Lubbers in Den Haag een peti
tie aanbieden, waarin zij de
Nederlandse regering vragen
af te zien van de plaatsing van
kruisraketten. Ethel Taylor,
nationaal coördinator van de
groep „Women strike for pea
ce", verklaarde dat de vrou
wen te zamen met vrouwen
uit de overige NAVO-landen
de petitie zullen aanbieden.
Volgens de groep zal het niet-
plaatsen van kruisraketten in
Nederland (en België) een po
sitieve uitwerking hebben op
het streven een kernoorlog te
vermijden.
Dubbele heropening
De schouwburg in Groningen, die na acht jaar werk en ten koste van
gerenoveerd, wordt vandaag feestelijk heropend. De tweede heropening,
Daarvoor komt koningin Beatrix naar Groningen.
zestien miljoen gulden is
de officiële, is op 16 mei.
|(Van onze parlementaire
redactie)
EN HAAG Topamb-
naar Molkenboer van
fct ministerie van econo-
lische zaken is begin
173 kandidaat geweest
or de functie van presi-
tnt-directeur van het
BV-concern.
jolkenboer, die toen rege-
jigswaarnemer bij RSV
fes. heeft echter voor de eer
jdankt. Uiteindelijk werd
ZO-directeur Stikker de
baas van het
heepsbouwconcern. Mol-
nboer maakte zijn kandi-
Ituur gisteren bekend tij-
|ns een hernieuwd verhoor
de parlementaire en-
|êtecommissie inzake RSV.
functie van president-di-
kteur was in december
172 vacant geworden na het
Btselinge overlijden van de
nmalige topman Langen-
Molkenboer vertelde
de minister van Econo-
Ische Zaken Langman hem
persoonlijk had gevraagd, of
hij Langenberg wilde opvol
gen. De raad van commissa
rissen van RSV stond ook
achter zijn kandidatuur. Mol
kenboer weigerde de post te
aanvaarden omdat hij vond
dat hij als hoge ambtenbaar
en als regeringswaarnemer
bij RSV te intens betrokken
was bij het wel en wee van
het concern.
De mededeling van Molken
boer („Ik kan u in elk geval
één kandidaat noemen"
en na lang aarzelen: „Ik was
het") verraste de commissie,
temeer daar de voormalige
voorzitter van de raad van
commissarissen, De Vries,
onlangs pertinent weigerde
namen te noemen van kan
didaten die de revue waren
gepasseerd voordat Stikker
president-directeur werd.
Bovendien heeft De Vries
categorisch ontkend dat Mol
kenboer ooit voor die functie
gevraagd zou zijn. Binnen
kort wordt De Vries achter
gesloten deuren opnieuw
door de commissie over deze
zaak gehoord.
Molkenboer was indertijd
van mening dat voor de
functie van president-direc
teur „iemand van buiten"
moest worden aangetrokken.
Zowel hij als minister Lang
man waren echter niet bij
ster enthousiast over de kan
didatuur van Stikker. „We
gaven hem uiteindelijk het
voordeel van de twijfel", al
dus Molkenboer. Die twijfel
bleek volgens hem gerecht
vaardigd te zijn geweest, om
dat Stikker er niet in is ge-
slaagql, van de RSV-top een
hecht team te maken. „De
oorzaak lag in zijn karakter.
Hij bleef eigenlijk altijd een
vreemde eend in de bijt", al
dus Molkenboer.
Sociale klimaat
De voormalige RSV-commis-
saris Van den Brink bekende
gisteren tegenover de enquê
tecommissie, dat president
commissaris De Vries de be- kwam voor mij volkomen wel De Vries als Van den
langrijkste rol heeft gespeeld onverwacht", zei hij. Ook dit Brink indertijd ook commis-
bij het aantrekken van Stik- getuigenis frappeerde da saris van AKZO waren, waar
ker. „Ik werd als gewoon commissie, omdat De Vries Stikker werkte. Volgende
commissaris niet gekend in juist had gezegd dat Stikker week woensdag en donder
de speurtocht naar een op- door Van den Brink naar vo- dag zal Stikker zelf vooi' de
volger van Langenberg. De ren was geschoven. Pikant in enquêtecommissie moeten
benoeming van Stikker dit verband is tevens dat zo- verschijnen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabinet-Den Uyl heeft in 1976 het
RSV-concern zwart op wit gegarandeerd dat het een
vergunning zou verlenen voor de levering van bij RSV
gefabriceerde kernreactorvaten aan Zuid-Afrika.
Een brief daarover van de toenmalige minister van Economi
sche Zaken Lubbers is onlangs op het ministerie van economi
sche zaken boven water gekomen. De brief is ter hand gesteld
aan de parlementaire enqueêtecommissie die een onderzoek in
stelt inzake de ondergang van RSV. zo heeft een woordvoerder
van het ministerie gisteren meegedeeld.
Lubbers had de RSV-leiding geschreven dat het scheepsbouw-
concern zonder problemen een exportvergunning van het kabi
net zou kunnen krijgen Ook de benodigde exportkredietverze
kering zou geen moeilijkheden opleveren. De voormalige voor
zitter van de Raad van Commissarissen van RSV. dr J. de
Vries, had de enquêtecommissie onlangs verzekerd dat de toe
zegging van Lubbers op papier stond
Tot voor kort was de commissie slechts ter ore gekomen dat er
alleen mondelinge toezeggingen waren gedaan. De levering van
de reactorvaten ging uiteindelijk niet door omdat de progressie
ve partijen in de regeringscoalitie (PvdA, D'66 en PPR) fel tegen
waren.
Op 2 mei zal Lubbers door de RSV-commissie worden verhoord
over zijn bemoeienissen met RSV gedurende zijn ministerschap
van Economische Zaken. Twee dagen later moet Den Uyl voor
de commissie verschijnen.
IN HAAG Minister Riet-
rk van binnenlandse zaken
iet de 690 miljoen gulden die
heeft toegezegd om de vrij
:omen arbeidstijd daar vol-
ig te herbezetten ook in
14 in zijn geheel op tafel leg-
Dat hebben de vier cen-
les van overheidspersoneel
teren in kort geding voor de
ïsident van de Haagse recht-
ik geëist.
nister Rietkerk wil voor
14 slechts 490 miljoen gul-
n (aanvankelijk slechts 345
ljoen gulden) geven omdat
t jaar reeds gevorderd is en
volledige opvulling toch
;t gehaald wordt,
lgens de landsadvocaat mr
H. A. Groen is er bij de begro
ting voor 1984 steeds uitgegaan
van een half procent van de
loonsom. Weliswaar zal de vrij
gekomen arbeidstijd blijvend
volledig worden herbezet,
maar dat zal niet in een klap
gaan, zo zei hij. Pas volgend
jaar is de volledige 690 miljoen
beschikbaar.
Zijn tegenstrever mr. R. Met
selaar hield namens de centra
les vast aan de volgens hem
toegezegde 690 miljoen. Wat
niet voor blijvende banen ge
bruikt kan worden in '84 moet
volgens hem naar tijdelijke ar
beidsprojecten, waar vooral
jongeren mee gebaat zijn.
Mr Metselaar trachtte aan de
hand van notulen van het cen
traal overleg tussen minister
Rietkerk en de centrales van
overheidspersoneel en aan de
hand van departementale cir
culaires aan te tonen dat er
wel van toezegging sprake is.
De centrales hebben recht op
nakoming van de afspraken.
Er is geen sprake van force
majeur. Ook heeft minister
Rietkerk nimmer gezegd dat
zijn collega Ruding hem terug
gefloten heeft omdat er geen
geld zou zijn, aldus Metselaar.
Volgens de centrales is dat het
geval, omdat één van de fi
nancieringsbronnen voor de
herbezetting in de collectieve
sector, namelijk de doorwer
king van de arbeidstijdverkor
ting in de marktsector (waar
door de loonbelastingop
brengst daar stijgt, welk geld
doorgesluisd wordt naar de
collectieve sector), niet volgens
de verwachtingen verloopt.
De rechtbankpresident doet op
10 mei uitspraak.
PIEMELS
PvdA: spoeddebat
met Lubbers over
affaire Brinkman
DEN HAAG De fractie-
voorzitter van de PvdA, J. den
Uyl, wil op korte termijn in de
Tweede Kamer een spoedde
bat houden met premier Lub
bers en minister Brinkman
over de uitlatingen van de
laatste in het weekblad Vrij
Nederland. Den Uyl vindt dat
Lubbers zich duidelijk van
Brinkmans uitspraken moet
distantiëren. Brinkman liet in
het interview blijken dat hij
van mening is dat hij beter
dan de Kamer weet wat de op
vattingen van de Nederlandse
bevolking zijn over bepaalde
politieke kwesties. De PvdA-
- fractie wil Lubbers er bij heb
ben omdat die als premier ver
antwoordelijk is voor het kabi
netsbeleid als geheel en moet
waken over een zorgvuldige
omgang door de leden van het
kabinet met het parlement.
DEN HAAG De industrie- Dat impliceert dat ook de
en voedingsbond CNV wil overheid zijn steentje zal
krachtig doorgaan met ver- moeten bijdragen en dat van
korting van de werkweek. In
1986 zou een 36-urige werk-
de werkgevers evenzeer een
offer mag worden gevraagd
week gerealiseerd moeten Qm de werkloosheid in ons
zijn en via 34 uur in 1988 zou land te helpen oplossen. De
in 1990 gemiddeld 32 uur per industriebond meent dat de
week gewerkt moeten wor- inkomens op hetzelfde peil
den. Een en ander staat in kunnen blijven als er een
een interne nota die bestemd economische groei is van 3
is voor kaderleden en be- procent. Bij minder zal er be
stuurders van de bond en die hoorlijk moeten worden in
geschreven is met het oog op geleverd, bij meer groei blijft
de komende cao-onderhan
delingen.
Hoeveel de werknemers
moeten inleveren voor de
werktijdverkorting, hangt
nauw samen met het percen
tage economische groei dat
kan worden gehaald en het
daadwerkelijk terugdringen
van de werkloosheid, waar
door er minder uitkeringen
hoeven te worden betaald.
er ruimte voor inkomensver
beteringen.
Voor het CNV blijft een cen
trale voorwaarde dat verkor
ting van de werkweek het
groeiproces van de economie
en het herstel van rende
menten in het bedrijfsleven
niet in de weg mag staan. De
CNV-bond ziet de komende
drie tot vier jaar door ar
beidsduurverkorting nog
geen daling van de werkloos
heid ontstaan. Dit komt door
de komst op de arbeidsmarkt
van vrouwen en schoolverla
ters en door het automatise
ringsproces waardoor nog
banen verloren gaan.
Tweetal bekent dodelijke steken
AMSTERDAM Twee Am
sterdammers (beiden 34 jaar)
hebben bekend in de nacht
van zondag op maandag be
trokken te zijn geweest bij de
steekpartij in een Bijlmerflat.
Daarbij kwamen de broers
Jan (39) en Simon Schuite
maker (37) om het leven. De
ruzie begon in de collectieve
ruimte van het flatgebouw.
Later gingen de mannen
naar een binnenstraat. Daar
onstond een vechtpartij,
waarbij een van de slachtof
fers werd doodgestoken. Zijn
broer overleed later in het
ziekenhuis.
DEN HAAG De werkgeversorganisaties FME en AWV wil
len alleen meewerken aan het plan jongeren om per jaar 90.000
jongeren meer aan een baan te helpen, als ook ook het overige
bedrijfsleven en de overheid meewerken. Deze voorwaarde is
nog onvoldoende besproken met de Industriebonden van FNV
en CNV. Om die reden kon woensdag het overleg met de minis
ters Van Aardenne (Economische Zaken) en De Koning (Sociale
Zaken) niet doorgaan.
Dit bleek vanmorgen uit reacties van woordvoerders van FME
en AWV op mededelingen van een woordvoerder van de Indus
triebond FNV gisteravond, dat het gesprek op het laatste mo
ment werd afgezegd, omdat de werkgeversorganisaties nog ha
ken en ogen zagen.
Het bestuur van de FME besprak dinsdag intern de voortgang
van het overleg tussen de vier organisaties en kwam tot de con
clusie, dat het plan nog niet rijp was voor bespreking met de
bewindslieden. Het door de vier organisaties overeengekomen
tijdschema, dat voorzag in het gesprek met de bewindslieden en
openbaarmaking deze week. werd daarmee doorbroken. Na het
gesprek met de bewindslieden zou het plan voorgelegd kunnen
worden aan andere overlegorganen als bij voorbeeld de Stich
ting van de Arbeid
ADVERTENTIE
