F v TAFEL Nicaraguaanse jezuïet vraagt kerken van Europa om actie £cidócSoinan» HFTIT71 Computerfraude neemt epidemische vormen aan deESJÖENE CckLeSoiwmit Nieuwe bundel „Gezangen voor liturgie" aan episcopaat overgedragen Bevrijdingstheologen in Rio door aartsbisschop geschorst DE TIJD emp Hm DONDERDAG 19 APRIL 1984 PAGINAL- dl ACHTERGROND Argentijnse kerk voor „sociale democratie" De katholieke kerk in Argentinië vindt het belangrijk, dat de jonge politieke democratie van het land zich verder ontwikkelt "tot een „sociale democratie". De bisschoppen van het land heb ben een document gepubliceerd met de titel „Democratie, ver antwoordelijkheid en hoop". Daarin staat, dat vertrouwen in de democratie zich slechts kan ontwikkelen als aan de sociale '.rechtvaardigheid recht wordt gedaan. .De bisschoppen vinden, dat alle burgers geroepen zijn tot bewus te betrokkenheid bij de democratie. Voor het eerst uiten zij zich ;ook gezamenlijk over de verdrukking onder de in 1983 ten val •gekomen militaire dictatuur. Zij spreken in hun publikatie over [een „illegaal systeem van onderdrukking" maar voegen hieraan [toe, dat de strijdkrachten in hun rechten en functies moeten •worden geëerbiedigd. ;Organisaties voor de mensenrechten hebben de Argentijnse bis schoppen meermalen het verwijt gemaakt, dat zij het stilzwijgen [hebben bewaard over de inbreuken, die de militairen hebben [gemaakt op de mensenrechten. GEEN PUL EN BOOG BU PAUSBEZOEK Strorokjes, decoratieve tatoeëringen en het meevoeren van slagtanden van een olifant zijn bij het komende bezoek van paus Johannes Paulus II aan Papua Nieuw-Guinea en de Salomons Eilanden geoorloofd, zo heeft de politie van de hoofdstad Port Moresby meegedeeld. Maar onder alle om standigheden moeten pijl en boog achterwege worden gela ten. Voor alle zekerheid heeft de politie ook lansen en strijdbij len verboden, waarmee sommige Papuastammen elkaar beoorlogen. Daarmee gewapend mogen inwoners de paus niet bij zijn bezoek tegemoet treden. Papua Nieuw-Guinea en de Salomons Eilanden zijn de tweede bestemming van de paus tijdens zijn reis naar het Verre Oosten van 2 tot 12 mei. De eerste is Zuid-Korea. In Papua Nieuw-Guinea en de Salomons Eilanden leven on geveer tweeduizend stammen die achthonderd verschillen de dialecten spreken. Ongeveer achttien procent van de bevolking is rooms-katholiek. .De kerken in Europa zouden zich krachtig "moeten uitspreken tegen [de „onverklaarde oorlog [[tegen Nicaragua". Dat ;heeft de directeur van ;het Nicaraguaanse insti tuut voor sociaal-econo misch onderzoek, de je zuïet Xabier Gorostiaga, •in Bonn verklaard. Hij jdeed het Westduitse re geringscentrum aan op een Europese reis die tot doel heeft, de kerk in Europa wakker te schud den over wat er in Nica ragua gebeurt en „het gordijn van onwetend heid te verscheuren". Gorostiaga heeft waardering voor de noodzakelijke hulp, die de Europese kerken bie den voor de wederopbouw van zijn land. Maar tot dus ver heeft het ontbroken aan een niet mis te verstane ver klaring van de kerk tegen het „onchristelijke, onmense lijke en ondemocratische op treden" van de Verenigde Staten' bij het organiseren van het leggen van mijnen in Nicaraguaanse havens en steun aan de contra-revolu tionaire rebellen. Naar de mening van pater Gorostiaga heeft de katholie ke kerk zich altijd uitgespro ken tegen terrorisme maar verzuimt zij thans, een stand punt in te nemen tegenover een vorm van „staatsterroris- me", dat een wereldmacht richt op kleine landen van de Derde Wereld. Gorostiaga noemde het schandalig, dat het Vaticaan en de Nicaraguaanse bis schoppen tot dusver hebben gezwegen over de op Nicara gua gerichte aanvallen, of schoon die al veel doden heb ben gekost. Daarentegen hebben de Raad van Kerken in de Verenigde Staten, de Canadese bisschoppen en de vredesorganisatie Pax Christi duidelijk de agressie jegens Nicaragua veroordeeld. In september vorig jaar is daar nog een keten van „Getuigen voor de vrede" bijgekomen, die in het land zelf vredes- waken houden en waaraan ook Europese religieuzen deelnemen. Naar opvatting van Gorostia ga kan de kerk in Nicaragua ertoe bijdragen, dat er een nieuwe samenleving ontstaat waarbij zij zich schaart aan de kant van de armen De hiërarchie veroordeelt deze „Kerk van de armen" steeds weer als „marxistisch en kerkscheurend", maar deze zoekt toch altijd het gesprek met de kerkleiding. De basis gemeenten willen de bis schoppen wel erkennen als brengers van het evangelie, maar niet als vertegenwoor digers van een politieke macht, aldus pater Gorostia ga. Daarom is de scheidslijn binnen de katholieke kerk van Nicaragua politiek en niet theologisch van aard, zei hij. [n de kerk van Onze Lieve Vrouw ten Hemelopne ming in Utrecht wordt dinsdag de bundel „Gfzangen voor liturgie" officieel overgedragen aan de Neder landse bisschoppen in de persoon van bisschop R. Ph. Bar van Rotterdam. De bundel, die zevenhonderd bladzijden heeft en wordt uitgegeven door Gooi en Sticht in Hilversum, is samengesteld in opdracht van de Stichting Liedbundel, in samenwerking met de Ne derlandse St.-Gregoriusvereniging en de Stichting voor Liturgie. De bundel bevat vijf delen. In het eerste deel zijn 71 van de 150 psalmen opgenomen. Het tweede deel bevat een aantal kantieken (lofzangen), zoals het Magnificat en de lofzang van Simeon. In het derde deel staan de vaste ge zangen en gebeden bij de eu charistieviering, waarbij tek sten zijn gebruikt van onder anderen Jan Duin en Huub Oosterhuis. Het vierde deel bevat een groot aantal liede ren. De bundel wordt afge sloten met verscheidene Gre goriaanse gezangen, naar de laatste zetting van de abdij van Solesmes. De eerste oplage van de bun del omvat 85.000 exemplaren. Deze oplage is volgens een woordvoerder van Gooi en Sticht reeds bij voorinteke ning verkocht. De bundel zal daarom spoedig worden her drukt. In februari vorig jaar ont hielden de Nederlandse bis schoppen hun goedkeuring aan het „Klein Dienstboek", evenals aan de „Nieuwe Lie derenbundel", een uitgave van Gooi en Sticht voor ge bruik in de liturgie. Dit dienstboek bevat liturgische gebeden, gezangen en gezeg den in de landstaal. De bis schoppen verklaarden, dat het dienstboek zonder over leg met enige kerkelijke in stantie tot stand was geko men en geen enkele kerkelij ke goedkeuring had. Daar door kwam het naar hun me ning voor de volledige ver antwoordelijkheid van de sa mensteller, de priester Jan Duin en de uitgever. Verder hadden de bisschop pen er bezwaar tegen, dat het dienstboek geheel uitgewerk te eucharistische gebeden be vat die op één na niet zijn goedgekeurd en dat er prefa ties en psalmvertalingen van eigen makelijk in staan. De woordvoerder van Gooi en Sticht deelde gisteren mee, dat de eerste oplage van het „Klein Dienstboek" van tienduizend exemplaren op dit moment vrijwel geheel is uitverkocht. Over een her druk is nog geen besluit ge nomen. De aartsbisschop van Rio de Janeiro, kardinaal Eugenio de Araujo Sales, heeft twee docenten van de pauselijke universiteit in die stad geschorst. Het gaat om Clodovis Boff, broer van de bekende franciscaan Leonardo Boff en Antonio Moser. De kardinaal verwijt bei de bevrijdingstheologen, dat zij in hun onderwijs „marxistische denkcate- gorieën" hebben ge bruikt. Zowel de studenten van de theologische faculteit als de Braziliaanse bisschoppencon ferentie hebben tegen het be sluit geprotesteerd. Opge merkt wordt, dat Clodovis Boff lid is van de bisschoppe lijke commissie voor de ge loofsleer. De vorige maand zijn nog vier progressieve theologen door de kardinaal geschorst als docent aan de universi teit. De leiding van de Brazi liaanse bisschoppenconferen tie staat sympathiek tegen over de geschorste theologen en aangenomen wordt, dat er een conflict zal ontstaan tij dens de jaarlijkse conferentie van de driehonderd Brazili aanse bisschoppen die van 25 april tot 4 mei in de deelstaat Sao Paulo wordt gehouden. De broer van de geschorste Clodovis Boff, Leonardo, een der grondleggers van de be vrijdingstheologie, zei, dat er al geruime tijd sprake is van een invloedrijke conservatie ve lobby binnen de katholie ke kerk, die de snelle groei van de bevrijdingstheologie wil afremmen. In Latijns- Amerika staat deze groep on der leiding van de vroegere voorzitter van de Latijnsame- rikaanse bisschoppenconfe rentie (CELAM), de Colum- biaanse kardinaal Alfonso Lopez Trujillo, aldus Leonar do Boff. IDE Met open ogen Nu de rookwolken van het politieke vuur rond de ver^tte zing van de PTT-directie naar Groningen een beetje zijnhich getrokken, is het mogelijk wat afstandelijker een oori-d d' over de kwestie te vellen. Dat kan nuttig en zelfs nodig auwc want voor een krant die verschijnt in Zuid-Holland, het <$uve orgebied dat Groningen de drieduizend arbeidsplaatsenr Pl moeten leveren, is een zaak als deze moeilijk te ontdoen jsna< de plaatselijke betrokkenheid. 'twee pd ïoud t twe DESONDANKS kan ook nu geen andere conclusie wort getrokken, dan dat de hele verhuizing van de PTT-dire( naar Groningen een politiek prestige-object is geworden, y| I vergeleken kan worden met de Oosterscheldedam. Prenf*" Lubbers waarschuwde vorige week de Kamer niet opnie en met beide ogen open in een financieel gat te duiken, waarschuwing is door de politieke partijen in de Tweede mer echter niet gehoord. Die partijen borduurden voort op de door Vonhof, Comq saris van de Koningin in Groningen, aangeheven slagj „Beloofd is beloofd". De kamerfracties is het er tenslotte uitsluitend om te doen geweest beloften waar te maken, om de haalbaarheid en wenselijkheid van het alsnog di voeren van de verhuizing van de PTT nog eens kritisc] bekijken. Dat blijkt wel uit het feit, dat de Kamer akkoorj gegaan met de belangrijkste voorwaarde, die het kabiij' Lubbers nu aan de verhuizing van de PTT-directie heeft steld: de operatie mag bij elkaar niet meer dan tweehondi vijftig miljoen gulden kosten. Mi EERDERE berekeningen van het Kabinet wezen uit, dat LEL verhuizing zo'n vijfhonderd vijftig miljoen gulden zou kfenc/ ten. De Tweede Kamer hield echter bij hoog en bij laag dat het voor die tweehonderd vijftig miljoen best zou kLJ( nen. Daarom wuift men nu ook die voorwaarde van het \,oek binet luchtig weg. Het zal toch niet meer kosten, dus \]er i voorwaarde stelt niets voor, aldus redeneren de kamerfife ei ties. Pen het bofjt HET gewijzigde besluit zal naar alle waarschijnlijkheid iyen. veel meer zijn dan uitstel van executie. Op enig moment je wel blijken, dat het voor die tweehonderd vijftig miljq toch allemaal niet kan. Vervolgens zal dan toch niet de geLEI. Ie verhuizing van de PTT door kunnen gaan. Inmiddels pen dan echter al wel de top van de PTT in Groningen zitten. yjon juist dat geeft, zo hebben berekeningen uitgewezen, vP*" jaarlijks terugkerende kosten. Groningen heeft dan tot opfr e;c kere hoogte zijn zin, heeft z'n PTT-directeuren gekregen maar van de andere kant zal het lang niet alle arbeidsplisrad sen hebben gekregen, waar het Noorden op uit was. *.mei staatskas blijft door die half uitgevoerde verhuizing met l jaarlijks terugkerende kosten zitten. De vergelijking metjol,ej Oosterscheldedam is beslist niet overdreven. De PTT-vert^en zing dreigt een financieel debacle te worden en de KaL— tuint daar met open ogen in. Het verhuizingsbesluit is slecht als dom. Komkommercrème paprikaschnitzel met sla en aardappelen -trifle Dit menu is bedoeld voor eerste paasdag, morgen komt dat voor tweede paasdag in de krant, zodat ef voldoende tijd en gele genheid is voor de voorbe reiding. (Vandaag natuur lijk ook een menu tip voor morgen). Nodig voor twee personen: halve komkommer, 25 g gekookte ham of wat krab uit blik, 2 dl yoghurt, dl slagroom, bieslook, Zpüt, mosterd, azijn, 1 hardgekookt ei; 2" schnitzels, zout, peper, bloem, ei, paneermeel, 40 g boter, 1 lepel olie, knof look, ui, 1 paprika, basili cum; sla, 2 lepel mayonaise, yog hurt en azijn, zout, peper, suiker, mosterd, 1 hardge kookt ei, radijsjes; V2 tot 1 kg aardappelen; 4 dunne plakken cake, jam, 2 lepels sherry, 3 bit terkoekjes. 2 dl vanillevla, 4 lepels vruchtensalade (vers of blik), dl slag room, 12 g basterdsuiker. Meng geschilde, fijngeraspte komkommer met stukjes ham of krab, yoghurt, half stijf geslagen room, fijnge knipte bieslook, zout mosterd én azijn. Garneer de crème met geprakt ei. Stooi zout en peper over de schnitzels, haal ze door bloem, losgeklopt ei en pa neermeel en bak ze in tien minuten bruin en gaar in de boter. Garneer het vlees met gebakken ui, knoflook en pa prika, op smaak gebracht met zout, peper, en basili cum. Besmeer twee plakjes cake /het jam en leg er de andere óp Snijd de stapeltjes in dob belstenen, leg ze in ruime glazen en druppel er de sher ry over. Leg er de verkrui melde bitterkoekjes op, daar op de vla en bovenop de vruchtensalade. Garneer met slagroom, die met basterdsui ker is stijf geslagen. Menu tip voor morgen: schel vis met bietensla en aardap pelen yoghurtvla. JEANNE In De Groene de vraag of we bij de bestrijding van rassen discriminatie wel iets van het Openbaar Ministerie te ver wachten hebben. Officier van Justitie Wooldrik uit Amsterdam: „De hardste za ken zijn nog die van disco theken en dergelijke, die geen buitenlanders toelaten. En zelfs dan is het bewijs moeilijk te leveren. Je moet met het strafrecht uitkijken. Opvattingen met strafrecht bestrijden is buitengewoon gevaarlijk". Veel aandacht ook voor de jeugdwerkloosheid. „De jon geren doorzien bewust of in tuïtief de machteloosheid van links om enige verbetering te brengen in hun toekomstper- spektief. Dit onvermogen van links om jongeren te in spireren, dreigt ernstige ge volgen te krijgen. Recent on derzoek toont aan, dat bij een niet onaanzienlijk deel van de middelbare scholieren ul tra-rechtse ideeën aanslaan". Het blad blikt terug op tien jaar Anjer-revolutie in Portu gal. „De economische proble men worden er niet minder op en er vindt een harde con frontatie met de vakbewe ging plaats. De regering schuwt keiharde middelen niet En de socialist Soares, zelf ooit slachtoffer van de gevreesde geheime politie, overweegt nu de oprichting van een nieuwe veiligheid spolitie". Het omslagartikel van Else vier gaat over het nieuwe ge zicht van God, eeuwenlang de Almachtige Vader, nu de Heer van de Mogelijkheden. „God richt het leven en ver leent er zin aan doordat Hij zich vanuit den hoge tot ons wendt. En dat doet Hij in de nood van de medemens, daar zie ik Zijn spoor, maar als ik het zie, is Hij al weer wat verder. Wat Hij van ons vraagt, staat niet bij voorbaat vast en is ook niet objectief vast te stellen. We moeten het zelf ontraadselen". Een ander artikel signaleert een epidemische groei bij de computerfraude. „De uitwas sen worden in Nederland volstrekt genegeerd. In het Mr. Wooldrik: bewijs van discriminatie moeilijk te leveren. buitenland weet men wel be ter. Daar staat Nederland te boek als super-kraker. Maar we zijn met voldoende ken nis uitgerust om de strijd aan te binden tegen computer- fraudeurs. Nu de explosieve groei en de programmatuur heeft ingezet, moet Neder land de beveiligingstechniek naar zich toe trekken. Dit is een uitgelezen kans om onze reputatie als super-krakers om te buigen tot super-bevei ligers". Een politieke beschouwing zet vraagtekens bij de wijze waarop de kerken het CDA onder kruisvuur houden. „Als de kerken het CDA on der curatele plaatsen, lijken de dagen van de christelijke politiek geteld". Een inter view tenslotte met scheeps bouwer Damen die Wilton niet kreeg. „De fout die we gemaakt hebben is, dat we nooit zo rechtuit hadden moeten zeggen dat er zoveel mensen uit moesten. Nu ge beurt het toch, alleen in fa sen. Maar mijn aanpak is er een van het schokeffect. Dat is onze stijl". Minister Brinkman aan het woord in Vrij Nederland: „Het is verontrustend dat ne gen van de tien Nederlanders prominente politici niet eens van naam kennen. Terwijl die toch dagelijks op de tele visie zijn. Die politici treffen nare maatregelen en toch kennen de mensen hen niet. Dat is alarmerend. Als de naam van zo'n politicus valt, zouden ze op de Albert Cuyp toch onmiddellijk in woede moeten uitbarsten. Maar dat gebeurt niet". Een ander artikel gaat over het kostbare goed van onze uiterwaarden. „Ze zijn het jachtterrein geworden van baggeraars, grondbedrijven en vuilverwerkers. Een nie mandsland waar provincie en rijkswaterstaat als kemp hanen tegenover elkaar staan en waar dijkdorpen op een voet van oorlog leven met de Grontmij; een van de groot ste handelaren in delf- en af valstoffen in het rivierenge bied". Een beschouwing over de straatprostitutie in de grote steden concludeert: „Zo lang zamerhand groeit het besef dat het prostitutiebeleid hard toe is aan grondige herzie ning. Het openbare ordebe- leid faalt, het terugdringen van de overlast lukt niet of nauwelijks, terwijl de prosti- tueé's er steeds verder door in de knel komen". Een vraaggesprek tenslotte met de van radio en plaat be kende man-vrouw Margreet Dolman. „Ik ben een soort haat tegen haar aan het ont wikkelen. Ik verafschuw haar stem zo monotoon, zo zonder enige nuance, zo irritant. Je gebruikt zo'n per sonage aanvankelijk om je van allerlei te bevrijden en stoot, je die niet op tijd af dan beland je in dezelfde sleur en depressiviteit, waaruit die fi guur ooit een ontsnapping leek te kunnen zijn". Het blad heeft een boekenbij- Het thema van de links» evo lutie tussen 1964 en 1984 of wel „hoe een generatie ver anderde" vult de hele Haag se Post. Den Uyl blijft vol houden dat „het socialisme geen streep minder aktueel is dan 20 jaar geleden". Im mers: „De grote keuze is die tussen een terugval in een sa menleving, die drijft op auto nome machten, dan wel een hardnekkige poging de be stuurbaarheid van de samen leving te vergroten. Gelet op de desintegratie en vergrui zing die zich aftekent wat een kansen voor links". In het rijtje uitspraken van prominente PvdA'ers deze van Van Kemenade: „Waar we in de sociaal-democratie voor moeten oppassen, dat is dat we ons rucksichtlos ach ter het stelsel van de collec tieve voorzieningen plaat sen". En deze van Wim Meij er: „Hoe je het ook wendt of keert, er is geen ontkomen Willy Alberti: jammer dat Danny de Munck niet mag optreden. aan, je krijgt te maken met bezuinigingen. Het zou be drog zijn om een ander ver haal te verkopen". Nieuw-linkser Han Lammers vat samen: „Laten we wel wezen, je leefde in een lu xueuze samenleving. Er wa ren een hoop aktivisten met forse salarissen, die zich eens per dag op hun werk ver toonden, met name in de uni versitaire wereld. Erg ver standig dat links daar nu fors afstand van neemt". De Tijd publiceert zijn maandelijkse politieke baro meter. „Een overweldigende meerderheid van CDA-kie- zers steunt een coalitie van VVD en CDA. Een dilemma voor Lubbers, want wat te doen als het kabinet valt over de kruisraketten Voorts: een regering van PvdA en VVD zal wel altijd een droom blijven. En: de po pulariteit van Den Uyl is op merkelijk gedaald, die van het kabinet een beetje geste gen". Elders praat oud-premier De Jong over zijn positieve hou ding inzake de kruisraketten. „Ik geloof dat het rampzalig zou zijn als er een beslissing zou vallen ze niet te plaatsen. Daarmee wordt onze geloof waardigheid aangetast. We tellen dan gewoon niet meer mee. Ook in andere interna tionale gezelschappen zullen ze dan om ons heen lopen". Het omslagartikel gaat over de kijkcijfermakers van Hil versum. „Ik heb Op volle toeren bedacht. Gezellige Ne derlandse muziek. Draait al veertien jaar. Zelf ben ik gek op Mahler, Briickner en Brahms, maar daar hoef ik de TROS toch niet mee te vervelen? Ik zit hier om een avond te verkopen. De TROS-kijker komt na het werk thuis en zegt: Lekker, de TROS vanavond. Die krijgt een paasei met een schitterende roze strik erom heen". Willy Alberti is uitvoerig aan het woord in Hervorma Ne derland. „Mijn begin doet me denken aan Danny de Munck, die Ciske de Rat speelt en niet mag optreden, hoewel hij 14 is. De leeftijds grens is verhoogd. Jammer, want die jongen heeft veel talent en als hij 16 is, is die film misschien al weer ver geten en dan is het de vraag of hij de kansen nog zal krij gen, die er nu voor hem zijn". Een ander artikel gaat over de psychologie van de jeugd cultuur. „Tuttigheid en agressieve opmaak, een man telpakje en grote, zwart opge maakte ogen, dat kan een nieuwe stijl worden. Bij jon gens de jaren-50-pakjes, ge combineerd met een bijzon dere haardracht. Wat ook op gang kan gaan maken, is een futuristische aanpak, met veel glimmende dingen, zil verkleurige metalen dingen". Met enkele Europarlementa riërs wordt gepraat over het oprekken van hun bevoegd heden ten aanzien van veilig heidszaken. Christen-demo craat Mommersteeg: „Waar het om gaat, is dat we duide lijkheid, nuchterheid en meer concensus krijgen. De afgelopen jaren is de kloof tussen de NAVO en het pu bliek groot geworden. En een defensiebeleid hoort de steun te hebben van de meerder heid van de bevolking. Het gaat om het formuleren van een veiligheidsconcept, dat perspektief heeft en kan lei den tot een grotere steun". I drinfl Pasen vrij war DE BILT Het woi mer. Was het gisteren zeker of het warmere ook met de Paasdagen voortduren, de kans daaroj nu wel erg groot. Een hi drukgebied boven Midden- ropa zorgt ervoor dat oei storingen via Engeland het noorden afbuigen. Schotland en Ierland valt al wat regen. Vandaag dunne wolkensluiers van storingen tot ons land maar het ziet er naar uit d de komende dagen veel zal zijn. Met een zwakki matige zuidelijke wind w< ook geleidelijk warmere li uit Frankrijk aangevoerd. Pasen komen we zo op een veau van ongeveer 20 grad si Behalve de Britse Eilanden Noorwegen gaat vrijwel h Europa goed Paasweer te moet. In de Alpen ligt nog veel sneeuw, maar het i -graden niveau gaat er nu s li stijgen. Weersgesteldheid Min N 0 listl Vlisslngen Fairplay naaf Luxemburg ZOETERWOUDE De terwoudse handbalvereni£ Fairplay is dankzij contac van een van de leden van nog jonge vereniging uitgi digd om deel te nemen een internationaal handig toernooi in de Luxembui plaats Dudelange. Morgen i trekt het twintig personen lende gezelschap richt1 groot-hertogdom. Op het programma staan verse excursies terwijl op paasdag het toernooi plaatsvinden. Fairplay zal dan moeten opnemen teams uit Duitsland, Frank en uiteraard Luxemburg uF ke

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2