sjernenko verhoogt
lefensie- inspanning
Mondale wint ook
in Pennsylvania
Italië gaat ten onder aan
veelpraterij in parlement
STERVORMINGEN WORDEN VOORTGEZET
Lussische militaire macht groeit sterk
Diepvriesbaby
'ITENLAND
Ceidóc Commit
WOENSDAG 11 APRIL 1984 PAGINA 15
slukte coup Kameroen
|t honderden slachtoffers
|eNDE/PARIJS Bij de mislukte staats-
p in Kameroen zijn enkele honderden doden
llen. Dit heeft een Franse diplomaat gister-
meegedeeld in een vraagesprek met de
e radio. Het interview werd afgenomen in
bofdstad van Kameroen Yaoende. Ooggetui-
n Yaoende hebben verklaard dat er tot afge-
I maandagavond hevig is gevochten tussen
[ingsgetrouwe troepen en opstandige leden
jle Republikeinse Garde. Het leger maakte ge-
f van artilleriegeschut. Tal van gebouwen zijn
etigd, aldus deze ooggetuigen. Een raadsel
j voorlopig waar president Biya was op het
ent van de coup. Goed ingelichte kringen in
- Inde meldden gisteren dat Biya in het paleis
Jeef, waar hij vermoedelijk via een geheime
fel kon ontsnappen.
Kamer wil meer
controle op vervoer
chemisch afval
DEN HAAG De gehele Tweede
Kamer vindt dat minister Winse-
mius (Milieu) moet proberen in het
overleg met zijn collega-ministers
uit de EG te komen tot een aan
scherping van de Europese richtlijn
voor het grensoverschrijdend ver
voer van chemisch afval. De richt
lijn is in ontwerp klaar, maar de
ministers hebben er tot nu toe nog
geen overeenstemming over kun
nen bereiken. De kamer nam giste
ren een motie van CDA-woord-
voerster Laning-Boersema aan,
waarin wordt gepleit voor scherpe
re controle op het vervoer van che
misch afval.
Israël akkoord met
nieuwe nederzettingen
JERUZALEM Een Israëlische
ministeriële commissie is gisteren
akkoord gegaan met de vestiging
van vijf nieuwe nederzettingen op
de bezette westelijke Jordaanoever
en in de Gazastrook. Dat is bekend
gemaakt door de minister van we
tenschap en technologie, Neeman.
Twintig andere nederzettingen,
waarvoor de regering in principe al
toestemming had gegeven, worden
dit jaar echter niet gebouwd wegens
geldgebrek. Alle vijf goedgekeurde
nederzettingen bestaan reeds als le-
gercentra en zullen worden omge
bouwd tot woonplaatsen voor bur
gers.
Brazilianen
eisen vrije
verkiezingen
JITENHEER
Ongeveer een miljoen
mensen hebben gisteren in
het centrum van Rio de Ja
neiro gedemonstreerd
voor directe presidentsver
kiezingen. Het was de
grootste betoging die ooit
in Brazilië is gehouden.
Voor zover bekend hebben
zich geen ongeregeldhe
den voorgedaan. Sinds de
militaire staatsgreep van
1964 zijn in Brazilië geen
vrije presidentsverkiezin
gen meer gehouden. Presi
dent Figueiredo, wiens
ambtstermijn volgend jaar
afloopt, beloofde onlangs
„vrije" verkiezingen onder
toezicht van de militairen.
PHILADELPHIA Wal
ter Mondale heeft in de
strijd om de Democrati
sche presidentskandida
tuur opnieuw een over
winning behaald op sena
tor Gary Hart. Mondale
won gisteren met grote
overmacht de voorverkie
zingen in de staat Penn
sylvania.
Als de voorspellingen dat
Mondale ruim vijftig procent
van de stemmen heeft gekre
gen uitkomen, heeft hij in
Pennsylvania zijn grootste
overwinning van deze verkie
zingscampagne geboekt. Jesse
Jackson heeft het, na zijn
come-back in New York, ook
in Pennsylvania goed gedaan.
Toch verwachten de meeste
Democraten dat Mondale nu
onbedreigd op de Democrati
sche nominatie zal afstevenen.
Pennsylvania is de op drie na
grootste Amerikaanse staat. Er
werden 172 gedelegeerden
aangewezen voor de Democra
tische conventie in San Fran
cisco. Tijdens de campagne in
deze industriestaat stonden
economie en werkgelegenheid
centraal. Het blijft nu enige
weken rustig aan het verkie
zingsfront. In mei verplaatst
de strijd zich via Texas naar
het westen van de VS.
COMMUNISTEN EN NEO- FASCISTEN VERHINDEREN WETGEVING
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME Gaat de Ita
liaanse democratie aan
haar eigen parlement ten
onder? De laatste maan
den begint het daar steeds
meer op te lijken. De re
gering kan het parlement
eigenlijk niet missen, geen
dag, om samen wetten te
maken, nodig voor het be
stuur van dit land. Maar
het parlement bevindt
zich nu in de ernstigste
crisis van zijn 36-jarige be
staan. Het produceert
niets meer; het is volledig
geblokkeerd. Premier
Craxi spreekt van „zwarte
dagen in de geschiedenis
van de republiek".
Bron van alle parlementaire
ellende is het zogenaamde ob-
structionisme, waarmee volks
vertegenwoordigers verhinde
ren dat er besluiten worden
genomen. De spelregels in het
Italiaanse „praathuis" zijn zo
danig, dat je helemaal geen
meerderheid hoeft te vormen
om de vergadering je wil op te
kunnen leggen. Met verfijnde
vertragingsacties en sabotage-
-technieken is de minderheid
in staat de normale besluitvor
ming afdoende de grond in te
boren. Kwestie van regels wij
zigen, zou de nuchtere waar
nemer opmerken. Maar zo
simpel liggen de zaken niet.
Want voor een dergelijke wij
ziging is een meerderheid no
dig, en deze kan in Italië nu
Iedereen aan het woord
Het Italiaans parlement be
staat uit twee huizen: De Se
naat met 315 leden, en de Ka
mer van Afgevaardigden, met
630 man. Dit abnormaal hoge
aantal volksvertegenwoordi
gers vraagt op zichzelf al om
moeilijkheden, maar zo heeft
de grondwet dat gewild. Over
elk wetsontwerp mogen alle
945 mannen en vrouwen het
woord voeren, vaak net zolang
als ze zelf willen. Tegen de tijd
dat de laatste spreker zijn
speech heeft afgerond, heeft
de actualiteit de nieuwe wet
vaak al weer ingehaald. De
laatste zeven maanden zijn 251
wetsontwerpen ingediend.
Slechts 19 hebben de parle
mentaire behandeling over
leefd. Premier Craxi (leider
van een centrum-linkse rege
ring) vaardigde in februari een
decreet uit om de automati
sche prijscompensatie te ver
minderen. Maar dat decreet
wordt pas echt wet als het par
lement daaraan binnen twee
maanden zijn fiat zou geven.
Die twee maanden verstrijken
komende maandag 16 april.
En de sprekerslijst is nog zo
lang, dat theoretisch midder
nacht 16 april niet gehaald
kan worden. Dat betekent dat
het decreet vervalt, en elke
werknemer dus weer zijn vol
ledige automatische prijscom
pensatie krijgt uitbetaald, met
alle desastreuze gevolgen voor
de economie van dien.
De regering en haar meerder
heid in de Kamer zijn wanho
pig, maar het parlementaire
proces blijkt niet te versnellen.
Werkdag van 20 uur
De communistische en neo-
-fascistische oppositie-partijen
hebben zelfs hun krachten ge
bundeld om de sprekerslijst
zolang mogelijk te maken, en
zoveel mogelijk amendemen
ten (3.233 in totaal) in te die
nen. Spreektijdbeperking is
sinds enkele jaren in principe
mogelijk (ingevoerd nadat de
radicaal Teodori met 16 uur en
5 minuten een nieuw spreek
tijdrecord had gevestigd),
maar nu mag iedereen toch
nog 45 minuten aan het woord
zijn. Alle 250 afgevaardigden
van de oppositie zijn op de
sprekerslijst gezet. De kamer
voorzitter heeft de werkdag
van de afgevaardigden intus
sen verlengd van 18 naar 20
uur, maar ook dit zal het de
creet niet kunnen redden.
De vergaderzaal van de Ka
mer van Afgevaardigden van
de Italiaanse republiek biedt
dezer dagen een tafereel
„waar we ons diep voor moe
ten schamen", zo schrijven de
kranten in koor. „We moeten
er niet aan denken dat parle
mentariërs uit andere EG-lan-
den bij ons een kijkje zouden
komen nemen. Ze zouden ont
steld raken". De Kamer wordt
nu nog maar bevolkt door een
man of 25, die de krant lezen,
slapen of op en neer drentelen,
terwijl een ander het woord
voert.
Dat woord heeft meestal niets
meer met het omstreden de
creet te maken. Sommige spre
kers lezen hardop de krant
voor, citeren uitvoerig en
langdurig uit de Italiaanse
poëzie, of herhalen gewoon
hun rede, er is toch niemand
die luistert of er iets van
merkt. Een communistische
afgevaardigde gebruikte haar
spreektijd om de leestekens en
taalfouten in het decreet op te
sommen. Een collega las een
oeroud maar irrelevant ar
chiefstuk voor. Alles om tijd te
rekken en het decreet in de j
grond te boren. De show moet =t
doorgaan, ondanks de ernstige
en herhaalde waarschuwingen
van de parlementaire medicus.
In de Senaat vorige maand
kostte ditzelfde decreet al aan 1
anderhalve volksvertegen-
woordiger het leven.
Stuurloos
De regering heeft voorgesteld
de parlementaire spelregels te
wijzigen,bijvoorbeeld door de
fractie als geheel spreektijd te
geven en niet iedere afgevaar
digde. Maar de regering is
ook door de meerderheid
op het hart gedrukt zich met
haar eigen zaken te bemoeien.
Het parlement stelt zijn eigen
reglement op. Een oplossing
voor het obstructionisme in
het parlement is er dus voorlo
pig niet. De meerderheidsfrac
ties voelen er niets voor regels
te introduceren die later ook
tegen henzelf gebruikt kunnen
worden. Volgens premier
Craxi die zijn belangrijkste be-
leidstuk getorpedeerd ziet,
staat de regeerbaarheid van
Italië op het spel: „Italië wordt
stuurloos als de meerderheid
door het obstructionisme belet
wordt te regeren".
5KOU De Sovjet-
ische partijleider,
stantin Tsjernenko,
:t gisteren nieuwe ver-
igingsinspanningen
de Sovjet-Unie aange-
digd. Op een voltallige
snkomst van het cen-
1 comité van de com-
ïistische partij zei hij
;ens het officiële pers-
?au Tass: de huidige si-
ie eist van ons voort-
pnde en uitvoerige in
spanningen om de veilig
heid van het land te waar
borgen en de vreedzame
arbeid van de Sovjetbur
gers te beschermen.
In het deel van zijn toespraak
dat over de binnenlandse poli
tiek ging,' sprak hij zich uit
voor een beteugeling van de
bureaucratie.
Westerse diplomaten in de
Russische hoofdsstad ziojn van
mening dat Tsjernenko's uit
spraken erop duiden dat dat
de jongere, meer hervormings
gezinde leden van het Politbu
ro, onder wie Michail Gorbats-
jov, achter de schermen over
voldoende macht beschikken
om de politiek van hervormin
gen over voldoende macht be
schikken om een politiek van
hervormingen voort te zetten.
De betrekkingen tussen de
Verenigde Staten en de Sow-
jet-Unie zijn op dit moment zo
slecht dat de kans klein is dat
de onderhandelingen in Genè-
ve nog voor de presidentsver
kiezingen van november zul
len worden hervat. Dat meent
Brent Scowcroft, een adviseur
van de Amerikaanse regering.
Hij bracht president Reagan
maandag verslag uit van zijn
recente bezoek aan Moskou.
„Voor zover ik het me kan
herinneren is het psychologi
sche en politieke klimaat niet
zo slecht geweest als nu", zo
zei Scowcroft na zijn onder
houd met Reagan. Hij meent
dat de anti-Sovjetretoriek die
Reagan tot voor kort bezigde,
heeft bijgedragen aan de toe
nemende spanningen tussen
de twee supermogendheden.
ÈNTAGON-STUDIE:
s Challenger vist „Max" uit ruimte
De Sovjet-
heeft haar aanvalskracht
grootscheeps versterkt
macht om waar ook
militaire operaties
voeren aanzienlijk uitge-
Dit schrijft het Ameri-
ministerie van defensie
rapport Russische mili-
macht dat gisteren in
is gepubliceerd,
het wil aantonen
Sovjet-Unie haar bewa-
onbeperkt opvoert.
voorwoord op het 136
tellende rapport, het
van zijn soort sinds 1981,
de Amerikaanse mi
er van defensie, Caspar
dat de verster-
de Russische militai-
mogelijk wordt ge-
,door een nationaal be-
militaire materië-
voortdurend
beschouwd als hoogste
prioriteit". Vol-
het Pentagon-rapport
de Russische rege-
ook de hoogste voorrang
gebruik van wetenschap
voor militaire
„Dit beleid sa-
met het gebruik van wes-
technologie heeft de wes-
voorsprong op kwalita-
die de numerieke
van de Sovjetunie
betreft wapens en man-
moet compenseren,
aangetast". Het rapport
met nadruk dat de Vere-
Staten „over militaire
moeten beschikken die
de Russen ervan zal overtui
gen dat de kosten van een
daad van agressie groter zijn
dan welk nut dan ook".
Het rapport wordt in Was
hington vergeleken tegen de
achtergrond van de sterk om
streden defensie-begroting van
de Verenigde Staten. Presi
dent Reagan heeft het Congres
voor defensie voor 1985 een
record-begroting van ongeveer
900 miljard gulden voorgelegd.
Vergeleken met het budget
voor 1984 is de begroting,
waarin ook geld is uitgetrok
ken voor langlopende pro
gramma's, gestegen met 13
procent.
In het rapport wordt onder
meer gesteld dat van alle Rus
sische ruimtevluchten zeven
tig procent voor militaire doe
len, 20 procent dient zowel mi
litaire als burgerljke doelen en
slechts 10 procent is bedoeld
voor geheel wetenschappelijk
werk. Moskou zal waarschijn
lijk de komende twee tot drie
jaar een permanent ruimtesta
tion voor zes tot twaalf en mi
litaire doeleinden beschikbaar
hebben, meent het Pentagon.
Begin of midden jaren negen
tig zal volgens het rapport een
ruimtestation volgen dat tot
honderd man kan herbergen.
„Het is duidelijk dat de Sovjets
inpassing van hun ruimtesys
temen in de andere strijd
krachten nastreven om op alle
gebied de militaire macht te
verzekeren", aldus het Penta
gon.
Het Pentagon gaf gisteren een foto vrij van een Russisch ruimte
vaartuig dat na lancering was neergestort in de Indische Oceaan
na een test vorig jaar. Volgens het Pentagon kan het toestel voor
voor militaire doeleinden worden gebruikt.
In Australië is twee weken geleden een
baby geboren uit een eicel die, voordat
hij bij de moeder werd ingebracht, enige
tijd in vloeibare stikstof bij een tempera
tuur van 196 graden Celcius onder nul
was bewaard.
De baby, een meisje dat de naam Zoe
(„levensgeschenk") heeft gekregen, werd
langs operatieve weg ter wereld gebracht
en woog bij de geboorte 5 pond. Een
woordvoerder van het Queen Victoria
Medical Centre" in Melbourne, waar de
baby werd geboren, zei dat Zoe de eerste
„diepvriesbaby" ter wereld is.
„Okay, we hebben „Max" en
halen hem aan boord", riep
commandant Robert Crippen
van het Amerikaanse ruimte
veer Challenger gistermiddag,
toen hij met de mechanische
arm van het ruimteveer de de
fecte kunstmaan Solar Max"
uit de ruimte plukte en in het
laadruim van de Challenger
plaatste. Op de tekening is te
zien hoe dat gebeurde. De foto
laat de kunstmaan achter
in het laadruim van de
Challenger zien. Volgens de
plannen moet de satelliet, die
op 14 februari 1980 werd ge
lanceerd en na tien maanden
defect raakte, ter plaatse wor
den gerepareerd en in de ruim
te teruggezet. Als dat niet lukt,
neemt de Challenger „Solar
Max" morgen mee terug naar
aarde. Met deze spectaculaire
reparatie in de ruimte wil de
NASA aantonen dat het voort
aan mogelijk is defecte kunst
manen ter plaatse te repareren
of op te halen. Er draaien mo
menteel verscheidene kostbare
satellieten in de ruimte, die
hiervoor in aanmerking zouden
komen. Op het moment van de
berging vlogen de Challenger
en de kunstmaan op een hoog
te van 490 kilometer boven de
Indische Oceaan met een snel
heid van zo'n 27.000 kilometer
per uur door het heelal.
