Leidse Courant | 1984 | 9 april 1984 | pagina 3

.Schandalig dat Nederland
;een grafisch museum heeft"

„We laten ons
niet zomaar
afslachten"

aal: illegaal parkeren hard aanpakken

ISEUM MOGELIJK GEHUISVEST IN LEIDEN

Kat-Expo in Groenoordhaiien

i^IDEN

QeidócQowumt

MAANDAG 9 APRIL 1984PAGINA3

DEN De gemeente is van plan het illegaal parkeren in de
lenstad hard aan te pakken. Voor alle parkeerplaatsen in de
lenstad zal voortaan betaald moeten worden, een parkeer-
j gaat zeventig gulden kosten, het aantal controleurs wordt
i 9 tot 23 uitgebreid en het aantal plaatsen waar fout kan
rden geparkeerd, wordt terugbracht van 1750 naar 500 door
plaatsen van paaltjes, bloembakken en het aanleggen van
paden.

zegt C. Waal, wethouder van ruimtelijke ordening en ver
in de Partijgenoot, het blad van de Leidse afdeling van de
Dit plan van het college van B en W wordt binnenkort
de gemeenteraad voorgelegd. Het plan bepaalt dat er in de
nstad het gebied binnen de singels en de Stationsbuurt

nulereen no8 maar geparkeerd kan worden, als daarvoor wordt
jald. Bewoners en bedrijven kunnen tegen een (flinke) ver
ding ontheffing krijgen. Voor bewoners zou dat 180 gulden
iar moeten zijn. Voor bedrijven een veelvoud. Waal wijst op
staan van wat hij noemt „informele ontheffingen": dezelf

de auto's, die altijd op de dezelfde plaats staan, maar nooit een
bon krijgen. Dat verschijnsel zou ook aangepakt moeten worden.
De boete van 70 gulden zou alleen gelden voor de legale par
keerplaatsen, waar de gebruiker niet aan de betalingsverplich
tingen voldoet. Plaatsen waar een parkeerverbod geldt, vallen
niet onder deze zogenaamde fiscalisering de gemeente houdt
de opbrengst zelf van de parkeerboetes. Wettelijk is dat niet
mogelijk.

Volgens Waal zouden de winkeliers moeten inspelen op het
plan: klanten zouden bijvoorbeeld de kosten die aan het parke
ren zijn verbonden vergoed moeten krijgen. Het plan zou vol
gens de wethouder kostendekkend kunnen zijn.

Parkeren in de binnenstad zou 1,50 of 2,- per uur moeten
gaan kosten.

Waal zegt met het plan vooral „de zwakken in het verkeer" te
willen beschermen: de fietsers, de voetgangers en het openbaar
vervoer. „De meerderheid van mensen heeft niet eens rijbe
wijs", aldus Waal.

Man dood
op fietspad

LEIDEN De 38-jarige G.A. Cornelis-
sen uit Leiden is zondagmiddag overle
den aan de gevolgen van een onbekend
ongeval op het fietspad langs de Rijn
dijk. De man werd in de nacht van
vrijdag op zaterdag om kwart over een
bewusteloos naast zijn fiets aangetrof
fen. Met hoofdwonden werd hij opge
nomen in het Elisabeth ziekenhuis en
later in de nacht geopereerd in het
AZL.

De politie is op zoek naar getuigen. Met
name wil men in contact treden met
een bromfietser met een witte valhelm
die rond het tijdstip dat de man werd
aangetroffen, over het fietspad zou
hebben gereden.

Mishandeling
op station

LEIDEN Een 29-ja-
rige inwoner van Kat
wijk is zaterdagavond
kort na tien uur op het
Leidse station mishan
deld en beroofd van
vijf gulden. De man
werd staande gehou
den door enkele voet
balsupporters. Een van
hen eiste geld en sloeg
hem vervolgens met
een fles op het hoofd.
Deze jongeman werd
door omstanders her
kend en is later aange
houden. Het bleek een
20-jarige Katwijker te
zijn.

'EN/WOUBRUGGE
in een klein schuurtje
bij een woning aan de
dse Slootvaart in Wou-
g |gge hoort, staat een uit
""laveer 1840 daterende
inaamde kniehevel-
i. Een bescheiden ap-
t maar vooral gezien
erd (ouderdom en de staat
sprain het bijna ander-
plajve eeuw oude stuk
erk nog verkeert,
minder indrukwek-
dan de lawaaiige ko-
n waarop tegenwoor-
ranten en tijdschrif-
rugi in een razend tempo
rheiMen gedrukt. In een
nen(ere hoek van het
uurtje staat nog een
inere pers. Daar om-
tn letterbakken en let-
bin£asten met honderden
n lettertjes en wat
rijzen. Een grafisch
;eum in het klein. De
teling is eigendom
amateurdrukker G.

enlang wordt in Neder-
1 geprobeerd een grafisch
eum van de grond te krij-
G. Keiiser en medelief-
ter van het grafische vak,
Coo, zijn intensief be
en bij de pogingen om
ndelijk grafisch museum
ns in Nederland te vesti-
De heren blijken mateloos
iteresseerd in alles wat met
:en en de grafische in-
ie te maken heeft. Hun
ienis met de grafische
:rie en hun vrijetijdsbe-
Sjing gaan dan ook verder
de persen en de letterbak-
^.P3! in het schuurtje. Het
;tal heeft zitting in het be-
van de Stichting Mu-
u-- m voor de Grafische Vak-
l Deze stichting werd op 18
mber 1975 opgericht door
paar mensen die niet lan-
konden toezien hoe het
*Heden van de grafische in-
nrie en eeuwenoude grafi-
technieken in de verge-
^^pid dreigden te raken. Eén

adei

Coo (links) en Keijser demonstreren de kniehevelpers in het schuurtje van Keijser in Woubrugge. Een dergelijke pers zou ook deel moeten uitmaken van de omvang
rijke collectie van het Grafisch Museum, dat mogelijk in Leiden wordt gevestigd.

de drijvende krachten
Ier dat initiatief was prof.
Ovink. De inmiddels
Heden Ovink was hoogle-
in Amsterdam in de we-
chap van de geschiedenis
Ie esthetiek van de druk-
bt. Ook de voorzitter van
tamer van Koophandel, A.
lings veld, is betrokken bij
museum in oprichting.

tig, f e

stel ij,

ïit het grafisch museum er
^^en Leiden wordt als
^Hvan de vestigingsplaastsen
■Bemd, maar ook Haarlem
^^indhoven zijn in meer of
iav lere mate de race
zou Nederland voor de
'or fde maal een landelijk gra-
>fsia: e museum krijgen. In
'6; i cht was voor de oorlog
5mko dergelijk museum dat aan
a£®se irafische School was ver
stallen, maar dat museum
t de oorlog niet overleefd,
oorlog werd het gebouw
Lm de geallieerden gevor-
Vof^ en het werd ontruimd.

jser: „Als een schadeloos-
i22slvoor **et verloren gaan
i99ioddat museum kwam er een
som geld beschikbaar.
399 05 dat geld is jaren niets ge-
isacxJi en net idee is nu om het
7^8< ibruiken voor het opzetten

het nieuwe museum".

- afgelopen jaren zijn door
54Ïo(tlcnting vooral besteed aan
ssiij verzamelen van materiaal
t36>de r*jke geschiedenis van
im!s grafische industrie. De
i29.°i,ting zag en ziet dan ook
48,d lede ogen hoe veel waar-
i5o'o 8rafrscb materiaal naar
2P1.S ichroothoop verdween en
i22ia verdwijnt. Op een aantal

160.S (sen het jjeje |an(j

- het materiaul dat door de
iting van de ondergang is

6L9 d ijzeren handpersen,
47.9 degels. cylinderpersen,
32CL5 hevels, etspersen, litho-

- en, off setpersen, letter-
31*i31en, lynotypes, sniimachi-
254.s[ om een paar voorbeelden
151.# oemen her en der opge-

91,9 Bn-

Wat Keijser en Coo betreft is
het vijf voor twaalf. Nu zal
keihard aan de totstandko
ming van het museum ge
werkt moeten worden, want
anders hoeft het niet meer.
Keijser zegt daarover: „De
ontwikkelingen in de grafi
sche industrie zijn de laatste
jaren erg snel gegaan. Juist
daarom zijn we sinds de op
richting van de stichting meer
bezig geweest met het verza
melen van grafisch materiaal
dan met het vinden van een
geschikte lokatie voor het mu
seum en de bijbehorende fi
nanciën. Onze belangstelling
gaat niet alleen uit naar grote
of kleine persen en naar de ly-
notype of de monotype, maar
ook naar letters en naar mate
riaal om te binden. Met de in
voering van de computer en
het fotografisch zetten, ging en
gaat helaas heel veel materiaal
verloren. Voor particulieren is
het vaak te groot om te bewa
ren en bedrijven willen de
verouderde spullen kwijt, om
dat het toch maar in de weg
staat. Persen en zetbokken
worden gesloopt. Alleen wordt
hier en daar nog wat nog wat
bewaard om in de ontvangs
thal van een drukkerij te zet
ten of zo, als bezienswaardig
heid, maar daar houdt het wel
mee op. En het materiaal dat
wel behouden blijft, is vaak
ook onvolledig".

Coo herinnert aan de verande
ring in de techniek van het
drukken van kranten: „Zeker
in de krantenwereld is de om
wenteling van het machinaal
zetten en het met lood werken
naar de computer en het foto
grafisch zetten zo snel gegaan,
dat als je even niet oppast, nie
mand meer weet hoe het vele
tientallen jaren lang gegaan is.
In wezen is de techniek in de
loop der jaren niet veranderd
totdat de computer en het fo
tografisch zetten in de grafi
sche industrie hun intrede de
den. Kleine bedrijven druk
ken nog wel met lood maar
daar houdt het mee op. Daar
om moeten we opschieten".
De heren wijzen op de rijke
historie van het gedrukte
woord in Nederland. „De vrij
heid van meningsuiting is zo
diep in de Nederlandse samen
leving verankerd en de faam

van Nederland op grafisch ge
bied is internationaal zo groot
dat ie als bedrijfstak en als
overheid wel verplicht bent
om een grafische museum te
stichten", aldus Coo. De heren
blijken van mening, dat het
schandalig is dat er in Neder
land geen grafisch museum
bestaat.

Statisch

Elders in het land zijn meer
regionaal getinte initiatieven
genomen om grafisch materi
aal te behouden. In Etten Leur
is een klein grafisch museum,
maar dat is eigenlijk alleen op
aanvraag open en in het Fries
Museum in Leeuwarden is een
beperkte grafische afdeling in
gericht. Hoewel Keijser en Coo
dergelijke initiatieven op prijs
stellen, is het toch niet wat ze
zich van een grafisch museum
voorstellen. Het zou groter en
veel vollediger moeten zijn.
„We willen die regionale mu
sea geen concurrentie aan
doen, maar wat de stichting
zich ten doel stelt, zou voor ie
dereen altijd toegankelijk en
aantrekkelijk moeten zijn. Zo
als andere musea als Volken
kunde in Leiden het Rijksmu
seum in Amsterdam, ook van
alles te bieden hebben".
Keijser wijst op wat het bui
tenland op dit gebied te bieden
heeft: „In Duitsland en in Bel
gië heb je prachtige grafische
musea. In Mainz het Guten-
bergmuseum en in Antwerpen
het Plantijnmuseum. Wat wij
willen is een museum, dat niet
alleen een overzicht geeft van
het ontstaan van de grafische
industrie van de uitvinding
van de boekdrukkunst via de
zetmachines van Mergentha-
ler, die eind vorige eeuw wer
den bedacht tot de computer
die nu onmisbaar is, maar
waar ook van alles te doen is.
Het mag niet een statisch,
doods iets worden, waar alleen
de ware liefhebber zich thuis-
voelt. De bezoeker moet kun
nen zien dat het grafische vak
leeft, hoe het leeft, wat een ty
pograaf allemaal kan".

Het is de bedoeling van de he
ren dat de apparatuur die in
het museum moet komen te
staan in een zodanige goede
staat zal verkeren, dat er nog
gebruik van kan worden ge

maakt. Juist daarom bestaan
er contacten met grafische ate
liers en met zogenaamde druk-
huizen. Met kunstenaars die
op het grafische vlak actief
zijn. Aan het museum zouden
ateliers verbonden moeten
worden waar wordt gewerkt
en de bestaande kleinschalige
drukkers zouden daarbij inge
schakeld kunnen worden.

Politiebureau

De vraag blijft waér dat mu
seum moet komen als het al in
Leiden komt, wanneer het ge
realiseerd kan zijn, maar voor
al hoe het gefinancierd moet
worden.

Wat dat laatste betreft is de
hoop van de stichting geves
tigd op de overheid. Zowel de
plaatselijke als de landelijke
overheid zouden in de buidel
moeten tasten. Het kapitaal
van de stichting hoeveel wil
het tweetal niet kwijt zou
alleen maar een startkapitaal
kunnen zijn. Voor de exploita
tie van het museum, dat ook
personeel in dienst zou moeten
hebben, is veel geld meer no
dig. „Hoeveel is nog onduide
lijk. Dat zal van de grote van
het museum en van de kosten
die zijn verbonden aan de ver
werving van de benodigde
huisvesting afhangen. Het is
nog te vroeg om daar iets zin
nigs over te zeggen".

Haarlem en Eindhoven lijken
de grootste concurrenten van
Leiden als het gaat om het
binnenhalen van het Grafisch
Museum. De Stichting Mu
seum voor de Grafische Vak
ken heeft bijvoorbeeld de pan
den van de firma Enschede in
de Haarlemse binnenstad op
het oog. Dit is misschien wel
bekendste bedrijf in de grafi
sche sector verhuist binnen
kort naar een industriegebied
aan de rand van Haarlem en
de panden in de binnenstad
komen dus leeg. In Haarlem is
al een initiatiefgroep opgericht
die wil proberen het museum
in het complex van Enschede
onder te brengen. In Eindho
ven wil men een industriemu
seum opzetten, daar zou het
grafisch museum deel van uit
kunnen maken en ook Rotter
dam zou belangstelling heb
bent

In Leiden zouden drie lokaties
beschikbaar zijn voor het mu
seum. De Stadstimmerwerf
aan het Galgewater, het Pest
huis aan de Plesmanlaan dat
na het vertrek van het Leger
museum binnenkort leegkomt
en het politiebureau aan de
Zonneveldstraat dat over twee
jaar leegkomt. Het Legermu
seum wordt overigens ook als
opslagplaats van BKR-werken
genoemd.

Coo benadrukt dat Leiden zijn
voordeel zou kunnen doen met
het binnenhalen van het gra
fisch museum. Het zou een
nieuwe mogelijkheid zijn om
reclame voor de stad te ma
ken. „Als Leiden het museum

echt binnen haar grenzen wil
dan zal ze er ook wat voor
rrioeten doen. De gemeente
moet achter ons gaan staan en
het initiatief krachtig onder
steunen. Wij vinden Leiden
een uitstekende plek om een
grafisch museum te huisves
ten, denk maar aan de ge
schiedenis van Leiden met
Brill, Elsevier en Plantijn.
Maar alleen kunnen we het
niet. De gemeente zal ook fi
nancieel de helpende hand
moeten bieden en laten zien
dat ze er wat voor over heeft
om het museum inderdaad in
Leiden van de grond te krij
gen".

MARCEL GELAUFF

Kledingworkshop

workshop van het Leids Vrijetijds Centrum aan
Breestraat 66. Op maandag- en woensdagmiddag van
een tot vijf uur kan men daar binnen lopen om op een
naaimachine kleding zelf te maken of te vermaken.
Ook kan men zich van te voren inschrijven in een map
die in het LVC ligt. Er is tijdens de workshop altijd
iemand aanwezig die helpt bij de werkzaamheden. De
workshop is op de eerste verdieping in bet tweede lo
kaal. Wel moeten zelf stoffen en garen meegebracht
worden. Per middag kost de deelname 1 gulden.

Thema-ochtend

Clubhuis Matilo houdt donderdag 12 april weer een thema
ochtend voor vrouwen. Het onderwerp is dit keer brand
beveiliging in en om het huis". Een onderwerp waarbij
veel kleine dingen vaak over het hoofd worden gezien.
Brandmeester Wagemans is aanwezig om enkele tips te ge
ven. De thema-ochtend duurt van half tien tot elf uur en
de kosten bedragen 1,50 gulden, waarbij de koffie gratis is.

Herinrichten

Belangstellenden kunnen woensdagavond 11 april om
acht uur in café-restaurant „Eigenzorg" van gedachten
wisselen over de definitieve her-inrichting van de Sta
tionsweg. De afdeling Verkeerszaken van de gemeente
heeft inmiddels al wat voorwerk verricht en wat plan
tekeningen gemaakt, die zijn opgehangen in de super
markt Edah en de coftieshop De Bruine Boon. Met de
herinrichting wordt begonnen direct na de aanleg van
het riool.

Kijkhuis

Het Kijkhuis (Vrouwenkerkkoorstraat 17) vertoont van
donderdag 12 tot en met woensdag 18 april de film „L Ar
gent" van Robert Bresson. De film is gebaseerd op het
Valse bankbiljet" van Tolstoi en gaat over de lotgevallen
van een jongeman die onschuldig in de gevangenis belandt
en uit woede en frustratie in de ban van het kwaad komt.
De voorstellingen beginnen om acht uur en om kwart over
tien.

Sportblessures

Dr. Tjip Rijps tra en fysiotherapeut Ad van Houdt hou
den donderdag 12 april in het K&Ogebouw aan de
Oude Vest 45 een lezing over sportletsels en sportonge-
vallen en hoe deze te voorkomen zijn. Aan de hand van
een diaserie zullen zij één en ander duidelijk maken.
De lezing begint om kwart over acht Voor inlichtin
gen kan men K&O bellen, tel. [phone].

CASBA EN LESKI IN BEROEP TEGEN
LEIDSE MEUBELBOULEVARD

LEIDEN/ZOETER WOU-
DE De meubelwinkels
Casba en Leski uit Zoeter-
woude-Rijndijk gaan be
zwaar aantekenen tegen
het bouwplan voor een
meubelplan aan de Leidse
Plesmanlaan. Dit zegt ad
junct-directeur P. Bever
wijk van Casba. „We laten
ons niet zomaar afslach
ten", zegt hij en stelt daar
bij dat de keuze van de
overheid voor een lokatie
voor een meubelboule
vard veel te lang duurt.
„Ik vind het een kwalijke
zaak dat wij het slachtof
fer dreigen te worden van
de besluiteloosheid van de
overheid". Het door zijn
bedrijf te ontvouwen am-

De grootste onafhankelijke kattenvereniging In Nederland, De Nederlandse Kat
tenfokkersvereniging (NKVF) houdt zondag 15 april een grote kattententoonstel
ling in de Leidse Groenoordhaiien. Ruim zeshonderd raskatten zullen daar aanwe
zig zijn. Onder hen vele Internationale Groot Kampioenen. Het grootste deel van
tentoongestelde katten behoort tot de categorie langhaarkatten, zoals Heilige Bir-
manen en Bilanezen. Ook is er een zeer bijzondere kat te zien, namelijk de Korat.
De toegangsprijzen bedragen vijf gulden en drie gulden vijftig, de tentoonstelling
is open van tien tot zes uur.

bitieuze plan voor ee..
meubelboulevard aan de
Rijndijk, dreigt volgens
hem in een la geschoven
te worden.

De strijd rond de meubelbou
levard wordt steeds ingewik
kelder. Nu liggen er vier plan
nen bij de provincie. Van Lei
den (Plesmanlaan), Zoeter-
woude (Rijndijk), Den Haag
(bij het Spui) en Leiderdorp
(Elisabethhof). De laatste twee
lijken nog de meeste kans te
hebben. Een ambtelijke werk
groep van de provincie advi
seerde vorige week aan Gede
puteerde Staten te kiezen voor
Den Haag. Ook gedeputeerde
J. Borgman wil dat de meubel
boulevard in Den Haag komt,
maar de provincie heeft nog

feen definitieve keus gemaakt
nmiddels is er ook voor Lei
den een bouwplan ingediend
door de meest belanghebben
de: meubelhandel Stouten-
beek. Hij heeft onder meer in
Beverwijk een grote zaak en
kwam oorspronkelijk met het

Elan in Leiderdorp een meu-
elboulevard te stichten.

Casba en Leski vrezen dat een
meubelboulevard in Leiden of
Leiderdorp hun klanten weg
zullen trekken. In Zoeterwou-
de is nu „slechts" ruim 6000
vierkante meter terwijl in de
andere plaatsen bijna vier
maal zoveel mogelijk is. „On
derzoek heeft uitgewezen dat
de vestiging van een meubel
boulevard verstrekkende ge
volgen heeft voor de meubel
bedrijven in een straal van
tien kilometer", zegt de heer
Beverwijk. Casba en Leski zijn
dan nu ook bezig bedrijven te
interesseren voor een vesti
ging in Zoeterwoude. „Maar
omdat nog steeds niet duidelijk
is wat er mogelijk wordt, is het
voor ons zeer moeilijk bedrij
ven hierheen te trekken", al
dus de heer Beverwijk die de
hele affaire „een schimmige
zaak" noemt.

Eventueel vertrekken naar de
plaats waar een meubelboule
vard komt, is volgens de ad
junct-directeur niet mogelijk.
„Deze gebouwen zijn bijna al
leen geschikt voor de meubel
branche. Die raak je dus nooit
kwijt als je weggaat". De minst
slechte oplossing voor de Zoe-
terwoudse bedrijven is dan
ook een meubelboulevard in
de Haagse binnenstad omdat
dat ver genoeg van Leiden
vandaan is.