BIJ HEIN (KRISPIJN
0
Super-hoogbouw moet „truttigheid"
van de jaren zeventig overstijgen
s&LZJ
JSP
STAAT HET MOOISTE LEER 2000IÏI
NAAST HET MEEST SFEER- showoom
VOLLE ANTIEK
Zo boekt u
ruimtewinst
Dl KRANT BRENGT
LEVEN IN UW BROUWERIJ.
de jong zoon-leiden bv
fromnx
lErspacher
Hoge Rijndijk 260 Leiden Tel. 071-410608
DONDERDAG 22 MAART 1984 PAGINA 9
Meer ruimte creëren in
huis hoeft niet automa
tisch te ontaarden in slo
pen en bouwen. Het kri
tisch bekijken van het
aanwezige meubilair le
vert indirect vaak aardig
wat ruimte op en slaat een
vinder diepe bres in uw
portemonnee dan het han
teren van slopershamer,
timmer- en metselgereed-
schap.
Met dat kritisch bekijken be
doelen we dat meubels vaak
wat al te uitbundig de ruimte'
in een woning in beslag ne-
ïmen. Natuurlijk, zit- en berg
ruimte kunnen we niet mis-
ien, maar soms is één en ander
in de loop der jaren zo weelde
rig aangegroeid, dat een beetje
„bijsnoeien" wel op zijn plaats
Ook hergroeperen van
meubels of samenvoegen van
bepaalde functies in één meu
bel kan soms wonderen doen.
't Is eigenlijk net als in een
tuin. Eén mooi gevormde
boom kan méér betekenen dan
tuin vol verwilderd
[struikgewas. En zo is het ook
met de meubels.
BERGEN EN ZITTEN
I Een goed opgezette aanbouw-
•wa/jeZ schept meer ruimte en
J bergmogelijkheden dan alle
A/osse tafeltjes voor platenspeler
Jen televisie, losse boekenkas
ten, bureautjes en barmeubel-
tjes bij elkaar; zowel visueel
als reëel. En een zitgroep be
staande uit meer dan drie per
manent opgestelde ziteenhe-
den, geeft in een éénpersoons
huishouden wel een erg over
dadige indruk. Veel ruimte-
winst bereikt men in dat geval
met wat minder „vaste" zit
meubelen, aangevuld met stoe
len uit een andere ruimte, in
dien er gasten zijn. Enkele leu
ke klapstoelen, die tevens in
de eethoek of op het balkon
niet misstaan, kunnen in zo'n
geval uitkomst bieden. Twee-
zitsbankjes nemen over het al
gemeen minder ruimte in dan
twee fauteuils. Gaat in zo'n
tweezitter ook nog een com
fortabel bed schuil, dan kun
nen onverwachte gasten daar
op blijven slapen, hetgeen
weer een logeerkamer uit
spaart. Driezitters bieden in
grote woonruimten optisch
wel veel ruimte, maar prak
tisch valt dat altijd tegen. Zel
den zullen alle zitplaatsen op
zo'n bank bezet zijn. omdat het
nogal moeilijk converseren is
met z'n drieën op een rij.
Een andere economische op
stelling wat de ruimte betreft,
is ven L-vormige zithoek, los
staand of met één L-poot tegen
de muur.
TAFELS
Een grote, lage tafel in de zit
hoek is ideaal als u daar plaats
voor heeft, maar het is wel een
ruimtevreter Is het voor u
toch al goochelen met de
ruimte geblazen, dan kunt u
beter bijzettafeltjes nemen, die
zo handig onder elkaar zijn
weg te schuiven.
Ruimtevreters zijn ook ronde
eettafels. Wel heel gezellig, zo
met z'n allen rond de tafel,
maar een vierkante of recht-
igc, uitschuifbare tafel
biedt vaak evenveel plaats en
neemt veel minder ruimte in
- beslag, zeker indien u de tafel
met één kant tegen de muur
zet.
En dan willen we het ook nog
wen hebben over de vele „ge-
:ellige" ditjes en datjes in huis,
die vaak zo sfeerbepalend zijn.
Maar bedenk wel, dat ook hier
?oed groeperen ruimte ople
vert en dat we een gezellig
leertje niet moeten verwar
en met een rommelig sfeertje,
want daar ontaardt zo'n verza
meling kneuterigheidjes vaak
Kén grote, goed verzorgde bak
met planten is veel decoratie-
en neemt minder ruimte
'en tijd) in beslag dan venster
banken en tafeltjes vol arme
tierige stekjes en treurende ge-
aniumsVoor een groot boe-
tot bloemen geldt hetzelfde.
Kén goed gegroepeerde verza
meling oude prenten aan de
wand. familieportretten of
snuisterijen, is meer het bekij-
ten waard dan fotolijstjes,
'schilderstukjes, hier een beeld-
daar een prulletje, ver
spreid door het hele huis.
RUIMTELIJKE ILLUSIE
dchte kleuren, zoals wit en
tasteltinten, wekken de in-
iruk een ruimte groter te ma
ten. Kleine, rustige dessins
•veneens. Ook kan gespeeld
vorden met dessins met een
sepaalde lijn erin. Zo doen
engtestrepen een kamer ho-
'er lijken en strepen in de
sreedte een kamer langer. Een
malle spiegelstrook van vloer
ot plafond in de hoek van een
tamer wekt de illusie dat de
saaks daarop staande wand,
ie vloer en het plafond nog
•en eind doorlopen in een
iaarachter liggende kamer.
Zo'n spiegelstrook koopt u ge-
voon bij de glashandel en kan
met dubbelzijdig kleefband op
ie muur worden bevestigd.
Wel oppassen dat u met uw
'tofzuiger geen barst in uw il-
usie stoot.
Hoogbouw. Flats. Woonto
rens. De weerstand erte
gen nam aan het eind van
de jaren zestig sterk toe en
leidde in de jaren zeventig
tot niet veel minder dan
een taboe op het hoge
bouwen. Een kantoor van
vijftien verdiepingen kon
nog net, maar een woon
gebouw met meer dan
vier woonlagen, dat heette
onpersoonlijk, kil, grauw.
Sinds een jaar of twee
echter is er een kentering
gaande ten gunste van de
woonkolos.
Architecten die de twintig
woonlagen te boven willen
gaan, worden niet langer bij
voorbaat weggehoond. In Rot
terdam werd vorig jaar een
speciale Stichting Hoogbouw
opgericht ter bevordering van
het fenomeen. En in Den Haag
stuitte prof. Carel Weeber op
opvallend weinig kritiek toen
hij enkele maanden geleden
zijn plan ontvouwde voor een
120 meter hoge woontoren bij
Kijkduin. Wat was er ook
weer zo koud en anoniem aan
mammoet-flats?
„Hoogbouw of laagbouw, ik
heb dat altijd een uitzichtloze
discussie gevonden", zegt de
zelf boomlange Weeber. „Het
doet me denken aan de vraag
of een schilder abstract dan
wel figuratief te werk moet
gaan. Beide opvattingen heb
ben hun verdiensten en het is
uiteindelijk je eigen smaak die
de doorslag geeft. Zelf heb ik
jarenlang tien hoog aan de
Rotterdamse Lijnbaan ge
woond. En zeer naar mijn zin.
Midden in het centrum en te
gelijkertijd ver weg van alle
rumoer. Je stapt de lift in en
binnen een minuut ben je de
stad uit. Het is de meest prak
tische manier om „buiten" te
wonen, vind ik. Je hebt, zo
hoog boven alle gewoel, ook
veel meer voeling met het
weer. Wat de ervaring „weg
uit de stad" te zijn, nog eens
versterkt. Momenteel heb ik
een gezin met kleine kinderen
en daarom geef ik nu de voor
keur aan een woning op de be
gane grond. Maar tegen de tijd
dat ze op eigen benen kunnen
staan, kruip ik zo weer in een
woontoren".
Dat Carel Weeber niet alleen
staat in zijn waardering voor
het bovenaardse wonen mag
blijken uit een enquête die de
Amsterdamse stichting Strabo
(voor ruimtelijk advies, beleid
en onderzoek) vorig jaar hield
onder de beWoners van 12
hoogbouwflats in het gebied
rond winkelcentrum „In De
Boogaard" in Rijswijk. De
vier- en vijfkamerflats tellen
tien verdiepingen of meer, tot
22 verdiepingen toe, wat mo
menteel het maximaal toege
paste aantal woonlagen in Ne
derland is. Het in verband met
nieuwbouwplannen in Rijs
wijk uitgevoerde onderzoek
leverde de conclusie op dat 74
procent van de bewoners posi
tief tot zeer positief oordeelt
over het wonen in een hoog-
bouwflat. Maar liefst 95 pro
cent gaf het hoge wonen een
rapportcijfer 6 of hoger.
Het wonen in een buurt met
veel hoogbouw kreeg een iets
lagere waardering; 88 procent
van de bewoners gaf een vol
doende, 77 procent een 7 of
hoger. Als meest genoemde
positieve aspecten van hun
woonsituatie gaven de bewo
ners (73 procent huurders en
23 procent eigenaren) op: het
uitzicht, de grootte en de inde
ling van hun woning. De
meest genoemde negatieve as
pecten waren: geluidsoverlast
van verkeer of buren en de af
wezigheid van een tuin.
Belangrijk om aan te tekenen
bij deze resultaten is dat het
hier om appartementen gaat
die vrij duur, soms zelfs luxe
zijn uitgevoerd en dat de be
woners overwegend één- en
tweepersoonshuishoudens vor
men. Ongeveer de helft van
de geënquêteerden zei bewust
te hebben gekozen voor een,
hoogbouwwoning in Rijswijk.
WELOVERWOGEN KEUZE
Meer nog dan, bij andere
woonvormen is die welover
wogen keuze van essentieel
belang voor een tevreden sfeer
in hoogbouwflats, zo beklem
toont Weeber. „Gezinnen met
opgroeiende kinderen zullen
het, alleen al vanwege de be
perkte speelgelegenheid, door
gaans niet willen. Maar ook
van mensen die alleen of met
z'n tweeën leven, eist een hoge
flat in bepaalde opzichten wat
meer inspanning, een beetje
meer inzet, dan een woning op
de begane grond. Je kunt je
boodschappen niet zó uit de
auto over de drempel van je
voordeur heendragen. Ook
voor de post en de krant moet
je even de lift induiken. Hëel
belangrijk is verder dat de be
woners de verantwoordelijk
heid willen en kunnen dragen
om de gezamenlijke ruimten
netjes te houden. Niet iedereen
is bereid aan dat soort voor
waarden te voldoen. En niet
iedereen kan het. Als je toch al
een hoop zorgen aan je hoofd
hebt, doordat je werkloos bent
of huwelijksproblemen hebt of
wat dan ook, kan dat kleine
beetje extra inspanning net te
veel zijn. Wonen in een woon
toren moet je kortom zélf wil
len. Je moet ervoor kunnen
kiezen uit meerdere alterna
tieven die je ter beschikking
staan. Word je door de omstan
digheden gedwongen met een
dergelijke behuizing genoegen
te nemen, dan is de kans op
mislukking vrij groot".
Wegber is ervan overtuigd dat
de aantrekkelijke kanten van
super-hoogbouw voor velen zo
zwaar wegen dat er voor een
flat in zijn Kijkduin-toren vol
doende belangstelling zal blij
ken. Dat het uitzicht er vanaf
pak-weg de vijfde of zesde eta
ge schitterend zal zijn, is dui
delijk. Alle 160 appartemen
ten, verdeeld over 42 verdie
pingen, kijken uit op zee. Ook
het uiterlijk van het gebouw
lijkt aantrekkelijk te worden:
slank en gekleurd in verschil
lende tinten blauw. De inrich
ting van de drie- en vierka-
merwoningen zal tamelijk
luxe zijn, zo is de bedoeling.
En de prijs: niet misselijk.
Hoeveel precies durft Weeber
nog niet te schatten, maar dat
er voor minder dan twee ton
per appartement geen zaken
kunnen worden gedaan, lijkt
zeker. Super-hoogbouw is een
efficiënt gebruik van de ruim
te, maar een goedkope wijze
van bouwen is het niet. De
goedkoopste flatgebouwen zijn
die, welke niet meer dan vier
woonlagen omvatten en niet
zijn voorzien van een lift. Bo
ven de vierde etage is een lift
wettelijk verplicht en het ge-'
bouw navenant duurder. Bo
ven de achtste verdieping
dient de liftcapaciteit te wor
den verdubbeld, wat weer een
VEERTIG HOOG
IN DE WOLKEN MET
UITZICHT OP ZEE
De Kijkduiri-toren: nooit meer somberen in de achtertuin over de gevaren van kernenergie
(Foto Geljon).
extra kostenpost oplevert. Bo
ven de 22e stuwen de uitzon
derlijk hoge kranen de bouw
kosten omhoog.
TIJDSFEER
Of de Kijkduin-toren er uit
eindelijk zal komen? De archi
tect denkt van wel: „De tijd-
sfeer is veranderd. De truttig
heid en de zelfgenoegzaam
heid van de jaren zestig en ze
ventig zijn aan het verdwij
nen. Dat sfeertje van biolo-
gisch-dynamisch eten, gehaak
te gordijntjes voor de ramen,
ongeschilderd hout, en op zo
meravonden in je achtertuin
somberen over de kernener
gie. Een plattelandssfeer, ei
genlijk. In de bouw kwam die
mentaliteit tot uiting in poppe
rige, rommelige laagbouw met
een besloten sfeer. Benauwd
en eng, vind ik. Momenteel
kentert de tijd naar een meer
stedelijk gerichte oriëntatie.
Met een nadruk op helderheid
in plaats van rommeligheid.
Openbaarheid in plaats van
beslotenheid. In dit nieuwe
klimaat verdwijnt het taboe op
hoogbouw. Vijftien jaar gele
den had ik de Kijkduin-toren
niet op papier durven zetten.
Maar nu ik geloof echt dat
hij er komt".
WILLEM SCHEER
Carel Weeber: „Je stapt in de lift en je bent zó de stad uit"
Alles voor de "Doe het Zeiver"
In onze D.H.Z. showroom vindt u de allergrootste
kollektie zonwering uiterst scherp geprijsd.
Geld besparen
zelf meten en
plaatsen!
marliezen, schermen, horren, jaloezieën, rolgordijnen
(meer dan 450 dessins), vouwdeuren, rolluiken. Tevens
verkoop losse onderdelen en doek. Molensteeg 12-14
(bij DoezastrLeiden. 071-121375-140006. Open ma
t/m vrij 8-17.30 uur. Zat. tot 14 uur.
Scherm vaste arm
prijsvoorbeeld 1 cm breed 240r
ARGUS KURKPARKET
tot 25% korting
Ook lijm en lak 10%
ARGUSKURKCENTRUM
Wagenweg 136-138,
Haarlem. Tel. 023-327545.
ARGUS KURKPARKET
tot 25% korting
Ook lijm en lak 10%
ARGUS KURKCENTRUM
Wagenweg 136-138,
Haarlem. Tel. 023-327545.
•lektro-technlsch bureau
Flevoweg 43, Postbus 605, 2300 AP LEIDEN
Reparatie-inrichting voor
starters dynamo's
luxe-, vracht- en industrietypes
Auto- en scheepselektra, accu's,
automaterialen, gereedschappen
ORIGINAL
Schokbrekers en uitlaten
FLEVOWEG 43 TELEFOON 212101
MERENWIJK
verwarmingen
tachografen
SFEERVOLLE
EETHOEK
Eettafel Iade en
4 stoelen. 150 x 80.
In de kleuren blank,
honing, middel en
donkerbruin
Tientallen
BUFFETKASTEN
in div. modellen,
blank en bruin.
Behalve leren bank
stellen, vindt U bi.i ons f^>c
sfeervolle Iers antieke
boerenmeubelen, en antiek v£J5>
uit andere landen. Zo zijn er
buffetkasten, cilinderburo's, cabi-
netten, commodes, klokken, alles tot
en met complete interieurs. Dit alles bij
ons in eigen werkplaats gerestaureerd en ge- bX
loogd.
Verder geldt voor het bij ons gekochte antiek de
unieke inruilgarantie. D. v.z. dat het bij ons gekochte
antiek te allen tijde in te leveren is voor dezelfde prijs
welke u er voor betaald heeft! Zoiets unieks vindt u nergens.
tevens 40 verschillende leren bankstellen
én een exclusieve collectie manau.
Kom naar de
showroom en
oordeel zelf. Uw auto
kunt u altijd kwijt
op ons parkeerterrein
en de koffie is, ook
altijd, bruin.
Geopend dinsdag t/m vrijdag 10.00-1 8.00 uur. zaterdag 10.00-1 7.00 uur, donderdag koopavond.
