„De Gaulle hadgehjk
West-Duitsland wil
gastarbeiders kwijt
Ccidóc Qowiant
Kan de
spuit
Venetië
redden
Lech Walesa
„erepater"
WOEDENDE REACTIES NA OPTREDEN THATCHER IN BRUSSEL
Chinees
dwingt Britse
Boeing tot
landen
Mitterrand
oor
evendaags
iezoek
laar VS
Gefingeerd rapport
gebruikt als bewijs
tegen generaal Kiessling
SPOREN VAN DORP UIT OUDHEID IN CHILI
ÏUITENLAND
DONDERDAG 22 MAART 1984 PAGINA 15_
HAMBURG Het
„Turkse ghetto" in de
Duisburgse wijk Htitten-
heim lijkt een evacuatie-
gebied. Verhuiswagens,
transportkisten, koelkas
ten en televisietoestellen.
Daartussen mannen, vrou
wen en kinderen die bezig
zijn met inpakken. Dui
zenden Turkse bewoners
van de wijk, voormalige
werknemers van het
staalconcern Mannesmann
met hun gezinnen, verla
ten gezamenlijk de stad
om naar hun land terug te
keren. Het was de tot dus
ver sterkste reactie op een
wet waarmee de West-
duitse regering voor het
einde van het jaar 20.000
gastarbeiders uit landen
buiten de Europese Ge
meenschap wil verlokken
met hun gezinnen het
door een economische cri
sis en de daarmee gepaard
Afgedankte huisraad in het
„Turkse ghetto" in de Duis
burgse wijk Hüttenheim, nadat
duizenden Turkse arbeiders
met hun gezinnen de stad had
den verlaten.
gaande massale werkloos
heid geplaagde land te
verlaten.
Joegoslaven, Spanjaarden,
Portugezen en vooral de sterk
vertegenwoordigde Turken
krijgen op grond van de vorig
jaar oktober aangenomen „wet
ter bevordering van de terug-
keerbereidheid van buitenlan
ders" geld als zij voor eind juni
1984 naar hun eigen land zijn
teruggekeerd. Zij kunnen van
hun werkgever zonder veel
formaliteiten de premies te
rugkrijgen die zij voor hun
wettelijk pensioenverzekering
hebben betaald. Daarnaast
ontvangen zij uit de staatskas
10.500 mark per werknemer
plus 1.500 mark voor elk kind.
Grote bedrijven, vooral die uit
de verzwakte kolen- en staal
sector tasten ook in de beurs
en bieden hun buitenlandse
werknemers één tot drie
maanden belastingvrij loon als
zij vrijwillig hun baan opzeg
gen.
De personeelsafdeling van het
staalbedrijf Mannesmann heeft
voor zijn buitenlandse werk
nemers een computerbereke
ning laten maken van wat zij
bij repatriëring naar hun land
in totaal zouden kunnen incas
seren. Volgens een functiona
ris van het bedrijf komt dat
(ADVERTENTIE)
Duitsland. Riinreis. 7-daagse
R ij n cruise R otterdam-R üdesheim
v.v. Div. afvaarten van april t/m
oktober. Vol pension
P.p. v.a. Hs 800.-Ls ZU
Griekenland. Gouves/Kreta.
15-daagse vliegreis. Rustig
2-kamerappartement, 500 m.
van het strand. P.p. Q A1
v.a. HS 1058,-Ls OHl,"
BOEK BU DE ANWB.
DAT VOORKOMT VERRASSINGEN.
Denemarken/NoonvevenZ
Zweden. Busreis Z-Scandinavië,
Kopenhagen, Göteborg, Oslo en
deSognefjord. P.p. 1
v.a. Hs 1595,-Ls f
Groot-B rilt annïë. Kanaal
eilanden. 8-daagse vliegreizen.
Verblijf in hotels p.p. v.a. Hs 798,-
LS 769,-; in cotta- CjT\A
ges v.a. HS823,-Ls UUH
Italië. Catto/ica. 17-daagse trein-
vakantie. Gezellig plaatsje met
brede stranden. Eenvoudig pen
sion. Logies Zont bijt. ZZQ
P.p.v.a. Hs 906,-Ls \J\Jy
Frankrijk. Sr. Cèrè/Dordogne.
10-daagse treinreis. Verblijf in
eenvoudig, sfeervol hotel.
Logies/ontbijt. Cl A
P.p.v.a. Ls ^1U,™
Italië. Torbole/Gardameer.
10-daagse busreis. Zonnige, gezel
lige plaats. Goed middenklasse-
hotel. Volpension. '"7Q^
P.p. v.a. Hs 895,- Ls 1 s U
Zwitserland. Brunnen. 15-
daagse treinreis naar geliefd
plaatsje aan meer. Gerieflijk
hotel. Logies/ontbijt.Q~1 Q
P.p. v.a. Hs 1/03.- LsS
Oostenrijk. Hinterglemm/
Salzbuigerland. 10-daagse trein
reis. Comfortabel pension.
Logies/ontbijt. A C)f\
P.p. v.a. Hs '659,- Ls HOU
Praag/B ud apes t/Wenen.
12-daagse busreis door interes
sant Centraal- en Oost-Europa.
Volpension. P.p. l/j^C
v.a. Hs 1550.-Ls JLH J
ANWB-Leiden, Stationsweg 2. tel. 071-146241.
ANIVB
UW VERZORGDE VAKANTIE IS BELANGRIJK GENOEG
OM 'M TE BOEKEN BIJ HET REISBUREAU VAN DE ANWB.
(lis UtHKU cock. Uhhih-i:ihv) 40336
VENETIË Moet het
langzaam wegzakken
van Venetië worden
met het
injecteren van beton of
siliconen in de onder
grond of is het af-
doende de grondwa
terstand beter te regu
leren. Ongeveer 200
internationale geleer
fden houden deze week
n Venetië een confe-
•entie over de stabili
sing van de onder-
f ;rond van deze histori
sche stad aan de Adri-
itische Zee.
In de afgelopen 75 jaar is
Venetië volgens bereke-
ïingen van specialisten in
lotaal 22 centimeter weg-
[ezonken. Negen centime-
er daling zijn het gevolg
van het inzakken van de
lit zand, turf en klei sa-
nengestelde ondergrond,
;n van het stijgen van de
leespiegel.
De resterende daling
vloeit echter voort uit het
angecontroleerde weg-
lompen van het grondwa-
er door de gemeente en
le industrie, zo menen
specialisten. Leden van de
Italiaanse wetenschappelij-
r ie raad hebben daarom
voorgesteld voor elk deel
van de stad precies te be-
rekenen hoeveel water
lan de bodem mag worden
onttrokken.
De bijeenkomst in Venetië
is de derde op rij over het
wegzakken van steden.
Eerder werden dergelijke
problemen bestudeerd tij-
dens conferenties in Tokio
en in Californië. Niet al
leen Venetië blijkt lang
zaam weg te zakken, ook
Tokio, Mexico-stad en
Wilmington (nabij Los An
geles) verkeren in over
eenkomstige omstandighe
den.
menigmaal in de buurt van
100.000 mark, een hoeveelheid
geld die nogal wat buitenlan
ders doet besluiten hun gast
land vaarwel te zeggen. Doch
nog meer dan het geld is het
angst die achter zo'n besluit
schuil gaat. „Liever nu met
geld vrijwillig naar huis dan
morgen ontslagen en zonder
geld op straat gezet te wor
den", zeggen velen.
Tot de ongeveer 4,5 miljoen
buitenlandse werknemers in
de Bondsrepubliek is het lang
zamerhand wel doorgedrongen
dat de repatrieringswet ver
scheidene haken en ogen
heeft. Degene die van de „af
scheidspremie" willen profite
ren moeten, als zij geen werk
meer hebben, binnen een
maand vertrekken. Voor elke
maand dat zij later gaan wordt
1.500 mark afgetrokken.
„Ergens voel ik mij gepakt",
verzucht de 52-jarige Turk Ne-
cip Caykara, die zijn baan bij
Mannesmann heeft opgezegd
om naar zijn land terug te
gaan. „In Turkije, met zijn
grote werkloosheid, zal ik
nooit meer een baan vinden.
Ik ben niet meer tegen ziekte
verzekerd en mijn recht op
pensioen is vervallen. Wat zal
er van mijn Duitse geld over
blijven bij een inflatie van
meer dan 30 procent in Tur
kije".
WARSCHAU Lech Walesa,
de leider van de verboden
vakcentrale Solidariteit, en
winnaar van de Nobelprijs
voor de Vrede is symbolisch
opgenomen in de orde van de
paters-Paulijnen die de ikoon
van de Zwarte Madonna van
Czestochowa in het klooster
van Jasna Gora bewaren. Dit
heeft een woordvoerder van
het klooster gisteren meege
deeld. Pater Tomzinski zei dat
de uitreiking van de oorkonde
in het weekeinde zou plaats
hebben.
Rechtse christenen
willen gesprek met
Libanese oppositie
BEIROET De Falangisten,
de Libanese rechts-christelijke
militie, heeft gisteren voor het
eerst een oproep gedaan voor
directe onderhandelingen met
links-islamitische oppositie
partijen. De oproep werd ge
daan door de woordvperder
van de Falangisten, Naoem
Farah. Volgens Farah zouden
de onderhandelingen moeten
plaatsvinden „zonder buiten
landse inmenging en zonder
druk van Syrië". Als tweede
voorwaarde noemde Farah,
dat alle partijen zich dienen te
houden aan het staakt-het-vu-
ren, dat vorige week tijdens de
verzoeningsconfernetie in
Lausanne werd uitgeroepen.
(Van onze correspondenten)
DEN HAAG Allerwe
gen waren er woedende
en teleurgestelde reacties
te bespeuren op het mis
lukken van de EG-top-
conferentie in Brussel gis
teren en uiteraard waren
vooral de Engelsen, en in
het bijzonder mevrouw
Thatcher, de gebeten
hond.
West-Duitsland, veruit de be
langrijkste geldgever aan de
EG, is diep teleurgesteld en
verbitterd over de mislukking
In de Duitse pers wordt fel
uitgehaald naar de onbuigza
me Maggie Thatcher, die een
succes in de Belgische hoofd
stad in de weg stond. „Het
woord kortzichtigheid is nog
veel te mild voor haar hou
ding", schamperde een televi
siecommentator. Hij voegde er
aan toe dat Thatcher Europa
in een crisis heeft gestort voor
een geldbedrag dat „lager is
dan dat ze jaarlijks nodig heeft
voor de verdediging van de
Falkland Eilanden."
De Duitsers zijn het voortdu
rende gehakketak van That
cher over de Engelse bijdrage
aan de Europese Gemeenschap
beu. Sinds jaar en dag is de
Bondsrepubliek immers de
grootste netto-betaler aan de
EG, zonder daar al teveel
drukte over te maken. Tot
verdriet van minister van Fi
nanciën, Gerhard Soltenberg,
die met lede ogen aanziet dat
de opbrengsten van zijn rigou
reuze binnenlandse bezuini-
gingspolitiek voor een belang
rijk deel wegvloeien naar
Brussel.
In de Duitse kranten wordt
herinnerd aan de vroegere
Franse president Charles de
Gaulle. „Had hij toch niet ge
lijk toen hij de Engelsen niet
rijp noemde voor de Gemeen
schap en in de jaren zestig
twee keer de deur voor hun
neus dichtsloeg?", zo vraagt de
Kölner Stadt-Anzeiger zich af.
„De Gaulle wist", zo zegt de
Rheinische Post, „dat de En
gelsen het vermogen missen
om op gelijke voet mee te doen
in een samenwerkingsver
band, zonder meteen de lei
dersrol voor zich op te eisen."
De voorzitter van de Europese
Commissie, Gaston Thorn,
heeft gisteren opnieuw opge
roepen tot een nieuw „Messi
na", een conferentie waarop
de EG-regeringsleiders bepa
len welk soort Europa zij na
streven. Messina is de geboor
teplaats van de huidige Euro
pese Gemeenschap.
„Ik geloof dat we ons er eens
over moeten uitspreken welke
Gemeenschap wij wensen", al
dus Thorn, die veronderstelde
dat een niet-gelijklopen van de
belangen eerder aanleiding gaf
tot het mislukken van de Top
dan het gevecht om de cijfers.
„Toch geloof ik dat iedereen
met z'n tienen door wil gaan.
Het is niet zo, dat net als bij de
recente top, er altijd sprake is
van negen tegen een (Groot-
-Brittannië). Als dat het geval
was zouden we ons moeten af
vragen of die één wel dezelfde
Gemeenschap wil als de ne
gen. En we moeten toch nu de
moed hebben te definiëren
welke Gemeenschap we wil
len hebben. Ik geloof dat we
daarvoor aan tafel moeten ko
men".
De voorzitter van het Europe
se Parlement, Piet Dankert,
concludeerde dat de top dan
weliswaar mislukt is, maar
„dat Europa nog overeind
staat en bewijst meer dan ooit
noodzakelijk te zijn voor alle
betrokken landen. Nu toch
bleek dat we dicht bij een ak
koord waren", aldus Dankert,
„moet de wilskracht opge
bracht worden en de volhar
ding om alles er aan te doen
om toch nog nader tot elkaar
te komen. Het is, na de schok
van 20 maart, weer mogelijk
dat we ons oprichten en dat
we offers brengen omwille
van de Europese Gemeen
schap".
In Brussel werd gezegd dat er
nog wel eens gelachen werd
over de wijze waarop me
vrouw Thatcher de zijde van
premier Lubbers zocht als er
weer eens een officiële foto ge
maakt moest worden. Maar de
liefde is uit. Ruud Lubbers
kan de naam Thatcher bijna
niet zonder walging uitspre
ken na de top, zo wordt in
Brussel gezegd.
Ook in Italië krijgt de Britse
premier de schuld voor het
mislukken van het Brusselse
overleg. Premier Craxi ver
klaarde dat de regering in
Londen de volledige verant
woordelijkheid draagt voor de
zeer ernstige situatie die nu is
ontstaan. Craxi verweet That
cher koppigheid. Een nieuwe
tussentijdse top ziet Craxi niet
zitten.
De Franse pers is niet ver
baasd over de mislukking. De
mislukking zou nog erger ge
weest zijn als was toegegeven
aan de eisen van Thatcher, zo
schrteef Le Monde.
President Mitterrand tenslotte
vond dat men niet moest over
drijven. Op een groot aantal
punten was in Brussel immers
wel overeenstemming be
reikt....
TAIPEH Een Chinese pas
sagier heeft vanmorgen een
Boeing 747 van British Air;
ways gedwongen op Taiwan te
landen. De kaping gebeurde
vlak nadat het vliegtuig in
Hongkong, waar het een tus
senlanding had gemaakt, was
opgestegen voor zijn laatste
traject van de vlucht Londen-
-Rome-Bahrein-Peking. De
Boeing vervoerde 338 passa
giers en 17 bemanningsleden-
Direct nadat het toestel een
normale landing had gemaakt
op de luchthaven Tsjang
Kai-Sjek, bij de hoofdstad Tai-
peh, gaf de kaper zich over.
Hij scheen ongewapend te zijn.
'Hij werd door de politie mee
genomen en zou politiek asiel
hebben gevraagd. De man is
afkomstig van het Chinese
vasteland. Het is gebruikelijk
dat Taiwan politiek asiel ver
leent aan personen die de Chi
nese Volksrepubliek ontvluch
ten. De Taiwanese radio
noemde de kaper, een zekere
Wei, in haar berichtgeving
over het incident „een held".
„Amerikaanse joden deden
te weinig voor lotgenoten"
NEW YORK Belangrijke joodse organisa
ties hebben niet alles gedaan wat in hun ver
mogen lag lotgenoten in nazi-Duitsland te
redden van de holocaust. Dat is de conclusie
van een onderzoek dat een groep van voor
aanstaande joden in de Verenigde Staten
heeft ingesteld. De voorzitter van de Ameri
kaanse joodse commissie over de holocaust,
voormalig rechter van het hooggerechtshof
Arthur Goldberg, zei: „Hoeveel pijn het me
ook doet om het te zeggen, wij deden niet ge
noeg. Niemand deed genoeg". Het rapport
van de commissie vraagt zich ook af waarom
joodse leiders niet effectiever optraden, of
schoon zij in de herfst van 1942 wisten dat de
nazi-leiders bezig waren met systematische
massavernietiging van joden.
Veel gewonden
bij aardbeving
in Oezbekistan
MOSKOU Bij de zware aardbe
ving, die dinsdag de Sovjet-repu
bliek Oezbekistan trof, zijn meer
dan honderd gewonden gevallen en
is grote schade aangericht. Dit
heeft het Russische persbureau
TASS gisteren meegedeeld. Tass
maakte geen melding van dodelijke
slachtoffers. Volgens Radio Moskou
is een luchtbrug ingesteld tussen
Tasjkent, hoofdstad van de repu
bliek, en Boekhara, een stad op on
geveer 100 kilometer van het epi
centrum van de aardbeving.
Brand verwoest
groot deel Unesco-
gebouwin Parijs
Een groot gedeelte van het
hoofdkantoor van de Unesco
in Parijs is verwoest, nadat gis
teravond tot driemaal toe
brand in het gebouw was uit
gebroken. Tweemaal werd
brandstichting geconstateerd,
zo hebben Franse autoriteiten
laten weten. Persoonlijke on
gelukken deden zich niet voor.
Hoe groot de materiële schade
is, was vanochtend nog niet te
schatten. De brandweer deelde
mee dat het vuur begon op de
eerste verdieping in het ar
chiefgedeelte.
Brazilië opgescheept met
Nederlandse schipbreukeling
SAO PAOLO De 53-jarige Rotterdammer
L. Ulijn verkeert met zijn jacht de Phoenix II
in nood voor de Braziliaanse kust. Al ruim
een week zit hij vast op een bijna volledig ge
ïsoleerd strand op ruim 700 kilometer ten
noorden van Rio de Janeiro. Zijn schip helt
45 graden over en hij beschikt niet over fi
nanciële middelen om het vlot te trekken.
Bij de Nederlandse ambassade vreest men dat
deze toestand nog weken of maanden kan.
voortduren als er geen hulp wordt geboden.
Een reddingsoperatie kost ongeveer 20.0(3(8
gulden, en de ambassade kan niet meer doen
dan de man de terugreis naar Nederland
voorschieten. Hij weigert echter zijn schip in
de steek te laten. Van de Braziliaanse marine';'
BONN Bij het onderzoek naar de achtergronden van de
Kiessling-affaire in West-Duitsland komen ongelooflijke details
aan de oppervlakte. In opdracht van zijn chef maakte een kapi
tein van de militaire inlichtingendienst, de MAD, een gefin
geerd rapport over de van homosexuele contacten verdachte ge
neraal. In plaats van het rapport als lesmateriaal te gebruiken,
zoals de kapitein verteld werd, dook het later op in het officiële
dossier over Kiessling. Dat is gebleken bij de verhoren van de
speciale commissie uit de Bondsdag. Kapitein Josef Fasoli van
de MAD vertelde de verbaasde parlementariërs dat zijn chef
Waldmann hem een gefingeerd rapport had gedicteerd over
Kiessling. Waldmann zei hem dat het rapport bedoeld was als
lesmateriaal voor de opleidingsschool van de militaire inlichtin
gendienst in Bad Ems. Hoewel er geen enkele concrete aanwij
zing was dat Kiessling homosexuele contacten had, werd in het
rapport gezegd dat daar geen enkele twijfel over bestond, aldus
Fasoli voor de commissie. Hij zei dat hij er „enige moeite" mee
had gehad een dergelijk rapport te maken. Hij kon ook niet zeg
gen hoe het rapport terecht was gekomen in het officiële Kiess-
ling-dossier, dat voor minister Wörner van Defensie aanleiding
was de generaal voortijdig met pensioen te sturen.
RIJS WASHINGTON
esident Francois Mitterrand
vanmorgen per supersoni-
le Concorde in de Verenig-
Staten aangekomen voor
bezoek van een week aan
Verenigde Staten. De reis
eft een tweeledig doel. Te-
lover de Amerikanen zal
Franse staatshoofd zich
Kenteren als een betrouw-
re bondgenoot, terwijl hij
thuisfront een „spectacu-
fe bevestiging" wil geven
n de huidige goede betrek-
igen met Washington, aldus
Franse regeringswoord-
erder Michel Vauzelle. Mit-
rand zal ten minste één ge-
eksronde hebben met presi-
nt Ronald Reagan en een
houden voor de beide
van het Congres,
wil hij graag de twee
Democratische
Walter
ont-
bezoek
naar verwachting een soe-
en harmonieus verloop
Na het vertrek van
uit de militaire or-
van de NAVO aan
zich geregeld spannin-
voor in de betrekkingen
de VS. Nu is de relatie
beter dan ooit, zo wordt
van Amerikaanse als
Franse zijde beklemtoond.
EN WISKE HET DELTA-DUEL
WASHINGTON Antropolo- aard, die ooit op het westelijk het dorp zich in de oever van fen. Algemeen wordt aangeno-
gen hebben sporen van een halfrond zijnontdekt. een kleine kreek in Monte men dat zo'n 20.000 jaar gele--
13.000 jaar oud dorp in het zui- Volgens de National Science Verde, 1.300 kilometer ten zui- den mensen over een landbrug
den van Chili gevonden. Dit Foundation in Washington be- den van Santiago. Ook zijn er vanuit Azië in Zuid-Amerika
zijn de oudste sporen van deze vinden de houten resten van resten van voedsel aangetrof- zijn aangekomen.
Illllllllllll
