Toerist in Derde-Wereldland
vaak olifant in porseleinwinkel"
m
erven voor Allah en vaderland hoogste ideaal in Iran
aaiiaimmaiiaw
steBi
ü.lHJJlL4ü:ULmllfüEBE
3TTERDAMS MUSEUM TRACHT MEER BEGRIP TE KWEKEN:
4"SIJTHOFFPERS
CeidoeGomcmt
ZATERDAG 17 MAART 1984 PAGINA 7
\LEN
atssecretaris van justitie,
uw Virginie Korte-van
=en schat van een
Maar de wijze waarop
'oormalige advocate van
huize zich als be winds
e aan de Tweede Kamer
,teert, geeft helaas geen
ding in gejubel uit te
i In de wandelgangen
it Binnenhof wordt haar
lie optreden ronduit
genoemd en ook haar
naren houden geregeld
rvast als zij de Kamer
)rd moet staan. Ze komt
r en zonder overtui-
racht over en hakkelt
et veel „eh...'s" door een
woorden heen, waar
bij ze de ene verspreking op de
andere stapelt.
Jongstleden maandag debat
teerde de kamercommissie
voor justitie met haar over het
reclasseringswerk en de pro
blemen rond drugsverslaafden
in gevangenissen. Wij noteer
den daarbij uit de mond van
de staatssecretaris zinnen als:
„Mijnheer de... eh...voorzitte-
r...eh..de departemale intacte-
neh de departementale eh-
...contacten met het gevange
niswezen... eh.. er is geregeld
overleg tussen het departe
ment en de gevangenisdirec
ties". Zij sprak over „de huidi
ge bestel" als zij „het huidige
bestel" bedoelde, over „de uit
gangspunt" inplaats van „het
uitgangspunt" en tot groot ver
maak der aan wezigen struikel
de zij ook over de afkorting
C.A.D. (Consultatiebureau
voor Alcohol en Drugs), zodat
een zin aldus kwam te luiden:
„Ik ga ervan uit dat de ge
meenten het CDA zullen on
dersteunen
In een verhandeling over het
binnensmokkelen van drugs
in gevangenissen sprak me
vrouw Korte-Van Hemel de
sombere verwachting uit dat
het hoogstwaarschijnlijk nooit
zou kunnen lukken, de gevan
genissen voor 100 procent
drugvrij te maken. „Dat is de
realiteit van de eh.. werkelijk
heid", aldus de staatssecretaris.
Gezien deze dubbele werke
lijkheid zei ze dat het niet haar
doel is, de gevangenissen „ab
soluut drugvrij" te maken,
maar „zoveel mogelijk" drug
vrij.
Dit ontlokte de jonge VVD-
woordvoerder Benk Korthals
de opmerking: „Dat vind ik
wel vreemd. U kent de bijbel,
neem ik aan. Daar staat toch
ook niet: „Gij zult zoveel mo
gelijk niet doden" of: Gij zult
zoveel mogelijk niet begeren?"
De zaal vulde zich met gelach
en gegniffel. „Ik denk..eh...dat
de bijbel...eh...dat een vergelij
king met de bijbel niet...eh..
hier niet op z'n plaats is", ant
woordde de staatssecretaris.
Onmiddellijk daarna wendde
ze zich tot een naast haar geze
ten topambtenaar van Justitie
en vroeg, voor velen duidelijk
hoorbaar: „Om wie lachen ze
nou? Om mij?". De aangespro
kene schudde geruststellend
het hoofd en beduidde dat het
om de opmerking van Kort
hals ging. Inderdaad. Om het
optreden van de staatssecreta
ris valt jammer genoeg bitter
weinig te lachen. Haar optre
den is dikwijls om te huilen.
OLYMPIADE
Worden de Olympische Spelen
van 1992 in Nederland gehou
den? Of liever gezegd, zoals
het weekblad De Tijd vorige
week schreef, is Nederland
wel groot genoeg voor het
Olympische record versprin
gen in 1992? Prangende vra
gen. En zo zijn er nog veel
meer. Zoals: wordt Amsterdam
of Rotterdam de organiserende
stad? Wat gaat het allemaal
kosten? En vooral: Wie zal dat
betalen?
Over die financiële vraagte
kens vond donderdagmorgen
in de Tweede Kamer een kor
te gedachten wisseling plaats,
aangezwengeld door de
GPV'er Gert Schutte. Staatsse
cretaris Van der Reijden, die
naast de volksgezondheid ook
het sportbeleid in zijn porte
feuille heeft, kon er nog niet
veel zinnigs over zeggen. Een
driemanschap van „wijze
mannen" (waarom nou weer
geen wijze vrouw erbij ge
haald?) onderzoekt momenteel
in opdracht van het kabinet of
de organisatie van de Spelen
financieel wel haalbaar is. Af
wachten dus maar. Overigens
stak de staatssecretaris niet
onder stoelen of banken dat
hij, als het geld geen grote pro
blemen oplevert, de Olympia
de gaarne naar Nederland ziet
komen. Het is immers een
soort volkstoneel dat in brede
kring, zowel nationaal als in
ternationaal, de aandacht
trekt", sprak de bewindsman.
En of de organiserende stad
nou Amsterdam of Rotterdam
heet, zal hem worst wezen.
„Ze zijn me, om uiteenlopende
redenen, allebei even lief", al
dus de staatssecretaris. Wat
hem betreft zou het Olympisch
vuur trouwens ook in Gronin
gen of Leeuwarden ontstoken
mogen worden. Maakt niet uit.
„Spottenderwijs gesproken
zouden we de Spelen zelfs in
Boskoop kunnen houden filo
sofeerde de bewindsman
De PvdA'er Flip Buurmeijer
had een geheel aparte kijk op
de sportieve krachtmeting van
1992. Zijn vraag luidde als
volgt: „Kan de staatssecretaris,
gezien het feit dat de weersge
steldheid van grote invloed zal
zijn op de sportieve prestaties
en de aantallen bezoekers, een
voorspelling geven van de
weersomstandigheden in de
zomer van 1992?" Het gelaat
van Van der Reijden barstte
uit in een brede lach. „Als ik
dat kon doen", antwoordde hij,
zou ik denk ik drie dagen per
week in plaats van de heer
Pelleboer op radio en televisie
verschijnen
DICK VAN RIETSCHOTEN
iii!W«a*tstïig»paiaK»iai
ERDAM In een
narkt in Bombay
een Westduitse
zich met een de-
ratie-scheerapparaat
hij vijftig cent voor
ipper wil uitsparen.
Jomsom-trek in
verschalkt een
„Neckermannen"
m een kip die zo-
rond bleek te lopen,
in werkelijkheid een
boer toebehoorde. In
\t snapt een vriende-
iame in een groene
iet witte stippen niet
m een Thaise mon-
o geschokt reageert
hem een hand wil
In Goa vergapen
rs zich aan de jonge
"'ingen, die ongege-
iun blote lijven on-
tropenzon hebben
:legd.
onwetendheid, desinte-
tf koloniale arrogantie,
r westerse toeristen
de Derde Wereld zo
it kunnen gedragen?
|vooral onwetendheid",
Annelie Hendriks van
useum voor Land- en
kunde in Rotterdam,
grote reisorganisaties
ok vrijwel niets om de
een beetje op de hoog
te te brengen van de gebrui
ken en gewoonten in dergelij
ke landen. Ik sta er vaak ver
steld van hoe slecht voorbe
reid sommige mensen naar
een ontwikkelingsland gaan.
Het gevolg is dat deze toeris
ten zich, misschien onbewust,
gedragen als een olifant in een
porseleinwinkel".
Landendagen
Het Museum voor Land- en
Volkenkunde in Rotterdam en
het Amsterdamse Tropeninsti
tuut hebben besloten om wat
aan dat gebrek aan kennis te
doen. Beide instellingen orga
niseerden „landendagen" over
toerisme in de Derde Wereld.
En met succes. De eerste paar
informatiedagen waren na
een bescheiden advertentie
campagne al weken van te
voren uitverkocht. Een infor
matiedag over Indonesië moest
herhaald worden om ook aan
de rest Van de reserveringen
te voldoen. Maar ook deze her
haling is nu al volgeboekt.
„Zo veel interesse - voor de
Derde Wereld heb ik nog
nooit mogen 'beleven", zegt
Annelie voldaan. „Ons mu
seum trekt normaal gesproken
hoofdzakelijk mensen uit de
regio. Maar nu kwamen de
meeste bezoekers van buiten
Rotterdam, tot Zuid-Limburg
en Groningen toe. Die belang
stelling was werkelijk over
weldigend".
Hoewel de toerist in vele Derde Wereld-landen als een „heilige
koe" wordt beschouwd, wil hij wel eens vergeten dat bijvoor
beeld in een land als India een koe inderdééd heilig Is
Voeten vegen
De mensen in ontwikkelings
landen mogen er dus op hopen
dat een aantal Nederlandse
toeristen wijs geworden
door de landendagen in de
toekomst wèl zijn voeten zal
vegen bij binnenkomst en mis
schien ook nog oprechte inte
resse in de gastheer zal tonen.
Aan dat laatste ontbreekt het
volgens Annelie jammer ge
noeg nogal vaak. De museum
medewerkster:
„Wat de toeristenindustrie in
feite heeft gedaan is in de ver
schillende Derde-Wereldlan
den veilige enclaves van wes
terse beschaving creëren. Je
wordt per lijnvliegtuig naar
zo'n land gevlogen en hup: de
airconditioned bus staat al
voor je klaar. In je luxe hotel
is verder alles voor je gere
geld, het personeel is helemaal
op het Westen ingespeeld. Er
staan excursies naar beziens
waardigheden op het program
ma waar je met zijn allen in de
hotelbus naar toe mag. Er
wordt gezonnebaad op een af
geschermd stukje strand. Als je
na een paar weken terugvliegt
heb je een fijne tijd gehad.
Maar je hebt in feite nog niets
S4"*>' gezien".
Uitgaven spreiden
In de landendagen worden de
bezoekers er vooral op gewe
zen dat dit soort toerisme het
ontwikkelingsland zelf eigen
lijk nauwelijks ten goede
komt. Annelie: „De hotels,
bussen, restaurants: ze zijn bij
na altijd in westerse handen.
Zelfs het eten en het meubilair
wordt uit het Westen geïmpor
teerd. Het hogere hotelperso
neel is westers. Op zich is dat
logisch, omdat de toeristen ook,
uit het Westen komen. Maar
de plaatselijke bevolking
merkt weinig van al die weel
de. Soms komt 80 procent van
het geld uiteindelijk weer in
westerse handen".
Op de landendagen wordt de
bezoekers daarom geadviseerd
hun uitgaven in ontwikke
lingslanden wat meer te sprei
den. Zo wordt het nuttige met
een met het aangename vere
nigd: ontwikkelingshulp en
vakantieplezier. Annelie: „Je
zult er achter komen dat je
een heel andere wereld ont
dekt als je eens de moed ver
zamelt om een lokale bus te
nemen, je souvenirs bij een
klein handelaartje te kopen in
plaats van bij de hotelwinkel
en in een pension te overnach
ten. Bovendien is zo'n manier
van reizen veel goedkoper en
leerzamer".
Geïnformeerd
Hoewel het in kringen van an
tropologen en ontwikkelings
werkers nogal modieus is om
gif te spuwen op het toerisme
in de Derde Wereld, ziet An
nelie het nut er toch wel van
in. Beide partijen, zowel de
gast als het gastland, kunnen
baat hebben bij het toerisme,
als ze elkaar maar in eikaars
waarde laten, zo is haar rede
natie. „Het massatoerisme in
Derde-Wereldlanden is nu
eenmaal zo gegroeid, daar kun
je niets tegen doen. Maar ik
vind wel dat er een taak ligt
voor de reisbureaus om ervoor
te zorgen dat de mensen een
beetje geïnformeerd worden
voordat ze bijvoorbeeld in gro
te kuddes op een tempel wor
den afgestuurd. Bij dat soort
plaatsen erger ik me soms
groen en geel. Toeristen die
verongelijkt doen als ze hun
schoenen uit moeten trekken
bij een tempel in Sri Lanka of
die met blote schouders in een
land als Pakistan rondlopen.
Behalve dat je de mensen in
die landen kwetst verpest je
het ook voor de reizigers die
na je komen, want de lokale
Annelie Hendriks: „Als hele kuddes toeristen op een tempel af
gestuurd worden erger ik me soms groen en geel".
bevolking zal op zijn beurt op
den duur ook weinig respect
meer tonen voor de westerse
toerist".
Schade
Toch valt de schade die door
de toeristenindustrie of door
onbezonnenheid van de indi
viduele toeristen aan de cul
tuur van Derde-Wereldlanden
wordt toegebracht nog wel
mee, zo relativeert Annelie. Ze
zegt: „Ik vind het onzinnig om
de schuld voor het cultuurver-
lies in de Derde Wereld in de
schoenen van het massatoeris
me te schuiven. Als je bedenkt
dat er in een heel jaar minder
toeristen naar Indonesië gaan
dan er met de paasdagen in
Amsterdam rondlopen, dan
kan de invloed van het toeris
me op het leven daar toch niet
zo groot zijn Wij verdienen
ook heel wat geld met Volen-
dammer poppetjes, zonder dat
gezegd wordt dat we daarmee
ons cultuurgoed verkwanse
len. Ik denk dat de industriali
satie veel meer schade aan
richt in de Derde Wereld".
Het Tropeninstituut en het
Rotterdamse museum organi
seren komend najaar gezien
het succes van de landendagen
opnieuw enkele themadagen
over verschillende ontwikke
lingslanden. Op die dagen
wordt naast lezingen over de
politieke, economische en soci
ale achtergronden van Derde-
Wereldlanden, ook diavoor
stellingen door reizigers over
de desbetreffende landen ge
geven. 's Avonds worden
films vertoond en een maaltijd
geserveerd.
Annelie: „Wie zich goed infor
meert zal er achter komen dat
veel indianenverhalen niet
waar zijn, en de angst voor
ontwikkelingslanden die soms
als „gevaarlijk en onbe
schaafd" te boek staan vaak
niet terecht is. Het leven be
staat ook in die lalden uit op
staan, eten, werken en slapen.
Als je je dat realiseert durf je
meer te ondernemen in zo n
land. De ervaring die dat ople
vert is voor iedereen weer an
ders. Maar weinig is tenslotte
zo subjectief als reizen. Als je
in Nederland al met oogklep
pen oploopt, dan doe je dat in
een willekeurig ander land
ook".
Er zijn nog inschrijvingen mo
gelijk op een themadag over
Turkije op 8 maart en een dag
over Marokko op 6 mei. Beide
dagen worden in het Tropen
museum te Amsterdam gehou
den. Reserveringen kunnen
telefonisch gebeuren op nr.
020-924949.
PAUL KOOPMAN
EDAN Op een
weinige muren die
rereind staat, prijkt
schrift: „Dit is een
van liefde". Maar
ïloedige afdruk die
inderhandje op de
>pen van een klaslo-
leeft achtergelaten,
aar weinig liefde te
;ken.
sen van Behbedan, een
nbelangrijk stadje met
izen en stoffige straten
raanse provincie Khu-
dachten dat de oorlog
ichrikkingen van het
400 kilometer ver-
un deur voorbij zouden
laar ze hadden misge-
Ze wisten niet dat er
et van Russische ma-
die de afstand tot
id precies kon over-
En zo kon het gebeu-
op een goede dag in
er om 5 uur 's middags
ook Behbedan be-
fatale precisie van het
elandde de raket mid-
de school die op het
>nd uit te gaan. In een
van een seconde wer-
klaslokalen en enkele
■Jende gebouwen in puin
gelegd. Vierenzeventig kinde
ren werden gedood, de zoveel
ste slachtoffers in de Iraans-
Iraakse oorlog die geldt als een
van de bloedigste in de recente
geschiedenis.
Er komt een man tevoorschijn
uit een van de zwaar gehaven
de huizen. Hij maakt het V-te
ken. Op zijn arm draagt hij
zijn twee jaar oude zoontje
Mehdi. „Mijn zoon wordt marr
telaar als hij groot is", zegt hij
niet zonder trots. „Hij zal
vechten tegen Irak en later te
gen Israël". Tevergeefs pro
beert hij het kind te laten la
chen, waarbij hij het vuistje in
de lucht houdt zodat het op de
foto overkomt als een gebalde
vuist.
Twee vrouwen met zwarte
sluiers tot aan hun ogen hou
den een klein jongetje aan de
hand. Hij heeft een van de
speciale martelaars-banden om
zijn hoofd. De Perzische tekst
luidt: „Ik zal graag als marte
laar sterven".
Het verdriet in Behbedan om
de dode kinderen wordt on
derdrukt met een luide roep
om wraak op de aanvallers,
hetgeen betekent „jihad" of
„heilige oorlog" tegen de hei
denen. Diep geworteld in de
leer van de sji'ietische Islam
ligt de leer van het martelaar
schap, de dood voor het vader
land die een vrije toegang ga
randeert tot het hemelse para
dijs. De mullahs slaan munt
uit deze overtuiging om de
strijdlust onder de bevolking
aan te wakkeren. Ze worden
hierin gesteund door uitspra
ken van hun godsdienstige lei
der, ayatollah Khomeiny.
Toen een jongen van nog geen
zeventien jaar zich volgepakt
met explosieven voor een
Iraakse tank wierp, zei deze:
„Deze kinderen zijn de leiders
van de natie".
Op de begraafplaats even bui
ten Behbedan zijn duizenden
mensen bijeengekomen om de
doden te herdenken en te luis
teren naar de gebeden uit de
krakende luidsprekers. Ze zit
ten in stilte rond de graven
waarop ze gedroogd en vers
fruit hebben gelegd. De stem
men van de menigte vereni
gen zich echter in een bittere
klaagzang als een vrouw het
lichaam van haar dode zoontje
hoog boven zich uittilt. Het
kleine jongetje is het laatste
slachtoffer van de raketaan-
val. Een paar dagen geleden
overleed hij in het ziekenhuis.
Op het plein midden in de stad
staan bussen klaar om vrijwil-
ENHEER
ligers naar het front te bren
gen. Als ze in beweging ko
men, hangen de jongemannen
uit de raampjes. Met gebaren
en geschreeuw geven ze uiting
aan hun agressie. „Marg bar
Amerika", dood-aan de Vere
nigde Staten, dood aan alle
buitenlandse machten die zijn
betrokken bij de grote „duivel
se samenzwering" om de ver
spreiding van het ware geloof
te voorkomen en de eenzame
mars van Iran tegen de super
machten in Oost en West te
stuiten.
Een van de passagiers in de
bus kijkt rustig voor zich uit
en lacht. Het is een 47-jarige
man die luistert naar de naam
Hamdollah. Is hij niet te oud
om te gaan vechten? „Nee",
antwoord hij. „Ik ben jong en
sterk en ik wil wraak en de
val van Saddam". (Met Sad
dam bedoelt hij de Iraakse
president Saddam Hoessein)
En had hij zich wel gereali
seerd dat hij op een landmijn
kon stappen? „Mijn geloof is zo
groot dat ik bereid ben te ster
ven", antwoordt hij.
De weg naar het front voert
door een landschap dat zo kaal
is dat het nauwelijks de moeite
waard lijkt om voor te vech
ten. Maar de vurige rookplui
men van de raffinaderijen die
in de donkerte van de woestijn
oplichten als enorme fakkels
bieden het antwoord. Zolang
die er zijn, zijn er genoeg olie
dollars om de oorlog te finan
cieren.
Overal langs de weg naar
Khorramshahr, een stad die
door Iran is heroverd na een
beleg van 575 dagen, liggen
overblijfselen van roestige
tanks. De Iraniërs zeggen dat
17.000 Iraakse in hun handen
zijn gevallen toen ze deze stad
heroverden. Voor de oorlog
was Khorramshar, gelegen aan
de omstreden rivier Shatt al
Arab, een van de levendigste
havensteden van Iran, maar
vandaag de dag is het de naam
stad nauwelijks waardig. Na
ruim drie jaar oorlog staat bij
na nergens meer een onbe
schadigd huis. Voor de oorlog
woonden hier 250.000 mensen.
Nu zijn dat er nog enkele dui
zenden die de stad voor com
plete ineenstorting proberen te
behoeden.
Voorrechten
In het nabijgelegen Abadan is
de oorlog dicht genaderd. Het
geluid van artillerievuur op de
rivier Shatt al Arab is de hele
dag te horen en overal in de
stad stijgen rookpluimen op als
gevolg van voltreffers. De be
woners van Abadan hebben
echter met de oorlog leren le
ven. Het normale leven gaat
gewoon door. Alleen het grote
aantal soldaten in uniform
herinnert eraan dat op slechts
enkele kilometers afstand een
oorlog woedt. Van angst voor
de oorlog of walging over het
grote aantal slachtoffers durft
de bevolking nauwelijks blijk
te geven. Meestal herhalen ze
de officiële propaganda of
houden ze lachend vol dat hun
„leven niet meer waard is dan
dat van hen die sterven aan
het front of tijdens een bom
bardement op burgers".
Door het martelaarschap op te
hemelen als het mooiste dat de
mens op aarde kan bereiken,
probeert het regime de bevol
king op te roepen tot de strijd.
Overal worden films getoond
waarin het martelaarschap
wordt vereerd en lafaards ge
nadeloos veroordeeld. Het
martelaarschap heeft trouwens
ook een economisch voordeel.
Familieleden van martelaars
genieten speciale voorrechten.
Naast een bedrag aan contant
geld hebben ze vrije toegang
tot artikelen die voor anderen
op de bon zijn en hebben ze
voorrang bij de aankoop van
dure consumptie-artikelen.
Ook op de televisie gaat de
oorlog door met dagelijkse be
richten over het laatste offen
sief. Maar de inspanningen om
mooie plaatjes te schieten eisen
eveneens slachtoffers. Tot dus
ver hebben niet minder dan 28
Iraanse cameramensen het le
ven gelaten in mijnenvelden
of aan het front.
Maar zelfs als Iran geen beslis
sing weet af te dwingen op het
slagveld, economisch gezien is
het veel sterker. Toen de oor
log begon, was Irak veel rijker
dan Iran, maar nu is de situa
tie precies andersom. Iran
heeft momenteel een buiten
landse schuld van tussen de
half en een miljard dollar, ter
wijl Irak volgens het IMF voor
60 miljard dollar bij het bui
tenland in het krijt staat. Als
de Iraanse leiders de oorlog
winnen, zal Irak wellicht
bloedgeld moeten betalen. Er
wordt gesproken van een be
drag van 150 miljard dollar.
Maar nog liever dan het geld
wil de Iraanse geestelijkheid
dat de „misdadiger Saddam"
ten val wordt gebracht en dat
het Iraakse systeem wordt
vervangen door een islamiti
sche revolutie Iraanse stijl. De
angst hiervoor is de voor
naamste reden dat de rijke
Arabische staten geld blijven
pompen in de Iraakse oorlogs
machine.
In een kamp even buiten Te
heran zitten achter prikkel
draad 7000 verliezers van de
oorlog. Mogelijk worden zij de
speerpunten van een islamiti
sche revolutie in Irak, maar
officieel zijn het voorlopig nog
„gasten" die dezelfde eenvou
dige voorrechten genieten als
de Iraanse soldaten. Tijdens
ons goed voorbereide bezoek
aan het kamp barsten de ge
vangenen uit in een „sponta
ne" lofzang op de Iraanse lei
der, telkens als we een nieuwe
barak binnengaan. „Wij heb
ben het licht gevonden, het is
Khomeiny, de grote leider van
onze revolutie". Overal han
gen posters van Khomeiny en
een aantal gevangenen lijkt
oprecht bekeerd. Ze doen vrij
willig mee aan de dagelijkse,
tweeëneenhalf uur durende
cursus in de ware islamitische
levenswijze.
KARSTEN HANSEN
Copyright The Guardian
ADVERTENTIE
Met uw krant naar de Franse Ftivièra:
8-DAAGSE
LUXE TOURINGCARREIS
NAAR DE
CÖTE D'AZUR
vertrek maandag 26 maar»
en 2 april a.s.
Van het vroege voorjaar genieten
naar het nabij Frejus. vlak aan het goudgele strand van de Middellandse Zee gelegen hotel Saint Aygülf. In dit sfeervolle
hotel (alle kamers voorzien van bad/douche, toilet) - onder Nederlandse leiding - wordt gedurende ons verblijf aldaar
met het plezierige klimaat van de Franse Rivièra. Dat Is de bedoeling van onze reis
it goudgele strand van de Middellandse Zee gelegen hotel Saint Aygulf. In dit sfeervo
Maandagochtend vertrekt de bus om acht uur uit Den Haag en half negen uit Rotterdam. Zowel op de heer»- als op de
terugreis wordt overnacht In Hotel Le Rully nabij Dyon. De volgende dag gaat het via het fraaie Rhóne-dal naar het hotel
bij Frejus. Tijdens uw verblijf worden enkele excursies gemaakt o.m. naar Frejus, Porte Grimaud, Saint Tropez en een
pijpenfabriekje te Cogolin, alsmede twee volle dagtochten naar Grasse (bezoek parfumfabriek), St. Paul de Vence Can
nes. Nice en Monaco. Eventueel kan bovendien aan een safaritocht worden deelgenomen.
De prijs van deze bijzonder aantrekkelijke COte d'Azur-tour bedraagt slechts ƒ495.- «p.
chesop°deS3een6e^e^half-penslon logies, ontbijt, diner), echter Inclusief afscheidsdiner en excursies alsr
"f -lïïis9kostenkerln9 3 V2% Va" d® reissom f 6 Pol'skosten. gecombineerde reisverzekering /t6.- per persoon
aange"adenrC),e belan9S,0llin9 voor deze re,zen ln 1983 wordt - om teleurstelling te voorkomen - tijdig boeken dringend
Inlichtingen en boekingen: telefonisch
onder nr. 070-190882 (van maandag
t/m vrijdag van 9 tot 13 uur) ol
persoonlijk in onze vestiging Spuistraat
71, Den Haag (op de hoek van het
Spui)
DACTDIIS«ffi.
ruXjüHi
POSTBUS 16050
2500 AA 'S-GRAVENHAGE
TEL. 070-190882
(MAANDAG T/M VRIJDAG
TUSSEN 9 EN 13 UUR)