Ook aan paarden kan
straks de „laatste
eer" worden bewezen
Groeiende weerstand tegen doortrekken Mauritssingel
KDEN/REGIO fieidaeSomcmt
HETSTOMPWIJKS DIERENCREMA TORIUM
BIEDT „GROTERE" MOGELIJKHEDEN
Churchill-
brug vordert
gestaag
Duo Lubotsky-Dechenne
van flexibele perfectie
DINSDAG 13 MAART 1984 PAGINA 5
'e )e jongeman had muziek
f" >maakt op het Leidse Sta-
1 on, Nee, het ging hier niet
m een straatmuzikant die
en centje wilde bijverdie-
en, maar om iemand die
iet een draagbare radio op
et perron stond. Volgens
to et procesverbaal was de
l ngeman door een „perro-
rz opzichter en tevens beë-
gd ambtenaar van de Ne-
ftierlandse Spoorwegen" ge-
3< aagd om de transistor uit
zetten. De „muzikant"
eigerde echter om de vo-
imeknop dicht te draaien.
IVaar staat dat dat niet
iag?", vroeg hij brutaal,
i de rechtzaal was gisteren
an bravour geen sprake
éer. De verdachte deed
jn mond niet open toen of-
cier van justitie Dek 20
ulden boete eiste en kan-
inrechter Sprey hem die
raf oplegde. „Niemand
ad er last van, die man
ou die radio gewoon niet
Aanhebben", mompelde de
H ngeman toen het vonnis al
■C as gewezen en weerwoord
een zin meer had. Veron-
elijkt verliet hij de zaal.
[isschien had kantonrech-
r Sprey deze muzieklief-
ebber kunnen opvrolijken
fj)or hem op het bestaan
-(j in een handig apparaatje
j. s een walkman te wijzen.
'hrysanten
77 e twee mannen verkoch-
?t n in november 1982 op de
itus Brandsmanlaan in
oeterwoude bloemen. Bij
>n controle bleek dat de
eren geen ventvergunning
onden tonen en daarop
aderden de bloemen (chry-
uitnten) in beslag genomen
ju kregen de venters een
it Dn. Hoewel de twee een
etólse naam opgaven, ston-
K ;n ze gisteren toch oog in
yag met Sprey. Die wilde
reten waarom ze de politie
en verkeerde naam had-
ien verstrekt. „We waren
lang voor Onze uitkering",
Ve\ de langste van twee met
een doorrookte stem.
Off ^on daarvoor abso-
r fut geen begrip opbrengen.
Joor het illegaal venten
jfoeg hij een boete van 45
ïulden, de valse naam
fooest 100 gulden kosten en
'Wens eiste Dek verbeurd
verklaring van de bepaald
iet meer vers te noemen
floemen. Sprey was het ge-
eel eens met de eis. „Hoe-
tel de chrysanten hoogst
waarschijnlijk verkommerd
ffljn, worden ze toch ver-
liéurd verklaard", zei hij
aver de bloemen die na-
liurlijk al lang geleden op
mestvaalt zijn beland. Of
«jet zou moeten zijn dat de
ilblitie Zoeterwoude van de
pssen chrysanten fraaie
poogboeketten heeft ge-
Jaakt. De zaak eindigde in
-rote vrolijkheid. De vrij
moedige opmerking van de
Inge venter: „Ik wou nog
Dorstellen óm de bloemen
m de rekening af te trek-
?n", werd daarom door de
r chende Sprey eri Dek niet
0 ihoord.
n ïond
k
et zicht was uitstekend en
nch brandden de mistlam-
in van de auto. „Mijn
)nd heeft het mistlicht
ij ingedaan", luidde de ver-
ssende verklaring van de
oordwijker, die trainer
in politiehonden is. Voor
le duidelijkheid: het aan-
len van mistlampen is
ïen onderdeêl van de trai-
- ing van politiehonden,
oen de man werd aange-
>uden vervoerde hij een
r echelse herder (een teefje)
zijn renaultje 5, „In de
d van africhting handelt
j 'n hond wel eens anders
in normaal. En dit was
n echte dolle dries", ver-
P aarde de trainer. De ze-
jwachtige hond had niet
leen de lichten ontstoken,
aar ze had ook het inte-
- eur van de auto in een ra-
tige veranderd.
ek vroeg of zoiets wel va-
IT gebeurde. „Ja hoor, in
e auto zat een knoppenpa-
ieltje en soms gingen de
litenwissers plotseling
sen en weer. Dan had een
n de honden zijn poot op
n knopje gelegd", legde
1 Noordwijker uit. De offi-
sr eiste een boete van 70
aden. „U had uw hond
iet op deze manier mogen
xvoeren". De hondentrai-
ir vroeg zich één ding af.
k ben over een afstand
a in 1,5 kilometer door een
")litiewagen gevolgd voor-
it ik werd aangehouden.
I oe kan die agent van ach
ten zien dat mijn mist-
ihten van voren bran-
n?" Misschien verdacht
s man de Noordwijkse
[ent wel van paranormale
taafdheid. Rechter Sprey
geen antwoord op deze
teressante vraag, maar
gde de man de gevraagde
tete op.
KEES VAN HERPEN
Zo schuift A. van der Made, topverbrander van het Stompwijkse dierencrematorium, een lieve
last de gloeiende oven in.
Zoals alle geschapen le
ven, is ook het dierenrijk
onderworpen aan een
doods einde. Honden en
katten komen en gaan,
marmotten en/of cavia's
zijn een tijdje knuffeldie
ren en moeten dan het
loodje leggen, ook witte
en woestijnratten, die
steeds beter in de speelse
markt komen te liggen,
zijn aan het noodlot on
derworpen: kleine, trou
we huisdieren, dat zijn ze
toch doorgaans. Voeg
daarbij het gevogelte in
kooi of volière. Ook zij
trekken in hun gevleu
geld bestaan tenslotte
aan het kortste eind en
krijgen een plekje in de
tuinaarde of worden
doorgetrokken naar de
riolering. Treurig, maar
het is niet anders. Daar
helpt geen vertroetelen
aan. Veel mensen wen
sen van hun verscheiden
dierlijk gezelschap pië
teitvol afscheid te nemen
om ze vervolgens in as te
doen opgaan. Daartoe
biedt al geruime tijd het
dierencrematorium aan
het Stompwijkse Oostein
de alle gelegenheid. Per
dag worden daar onge
veer vijftien tot twintig
kleine huisdieren, voor
namelijk honden en kat
ten, konijntjes en andere
knaagbeestjes schuivend
aan de verbrandingso
vens toevertrouwd. Als
alles goedgaat, volgens
de bedrijfsleiding, komt
daar over een half jaartje
een andere categorie
huisdieren bij: edele
viervoeters, de paarden.
Laten we niet vergeten, dat
veel eigenaars bijzondere
banden met paarden hebben,
zowel in de agrarische sector
als op het lucratievere vlak
der draaf- en rensport. Daar
hebben deze dieren niet zel
den geld voor hun bazen ver
diend. Na het overlijden van
zo'n paard is het dus vaak
een dubbel afscheid. Tot nog
toe is het bij wettelijke rege
ling zo, dat dode paarden
door hun eigenaars naar het
slachthuis gebracht moeten
worden. Nu was het meneer
Postema, bedrijfsleider van
het Stompwijkse crematori
um, al bekend, dat de meeste
paardeneigenaars er erg veel
moeite mee hebben dat ze
hun gestorven dier naar het
slachthuis moeten brengen:
„De band die zij met het dier
hadden wordt dan op een
wel zeer abrupte manier,
zonder enige rücksicht, afge
broken. Wij bieden deze
mensen straks de mogelijk
heid dit op een wat sympa
thiekere wijze te doen. Er be
staat werkelijk een grote ber
hoefte aan een waardig af
scheid nemen van het
paard".
Geen treurmuziek
Het cremeren van kleinere
huisdieren gaat in Stompwijk
„massaal" (althans, ze kun
nen in collectief verband, sa
men met enkele andere die
ren, de oven in), maar er is
netzogoed de mogelijkheid
voor een individuele ver
branding, zodat de eigenaar
zeker weet dat de as afkom
stig is van zijn eigen huisdier,
als hij of zij die as eventueel
thuis in een urn wil bewaren.
De crematoriummensen laten
er geen treurmuziek bij spe
len, zover gaat hun service
niet. Je moet die dingen nu
ook weer niet overdrijven,
vinden zij, met enige gepaste
reserve die een mogelijke
uitbundigheid uitsluit. De
urn of verstrooiing; men kan
kiezen uit twee kwade zaken.
Als de paarden, zo rond au
gustus, hun laatste gang naar
Stompwijk gaan vinden zal
er voor hun crematie een
derde, fikse oven aan de be
staande batterij worden toe
gevoegd. Bedrijfsleider Poste
ma, die voor geen kleintje
vervaard is, ziet het allemaal
strikt zakelijk, als een profes
sionele begrafenisonderne
mer, een heer die op vernie
tiging uit is en daaraan een
aardige boterham overhoudt.
De heer Postema ziet de ver
werking van het paard tot as
(het crematorium in Stomp
wijk is hiermee 't eerste in
Nederland, vermoedelijk
zelfs in Europa) als een mo
gelijk alledaagse routine. Hij
praat erover alsof hij een
zakje flikjes staat af te we
gen, terwijl de bedrukte eige
naar, in zak en as, zich man
moedig inhoudt en misschien
op zo'n moment in staat zou
zijn z'n koninkrijk voor dat
paard te geven: „Het kadaver
zal, zo waardig mogelijk, van
bovenaf die derde oven wor
den ingetakeld, liggend op
een juten mat. Het gewicht is
voor ons belangrijker dan de
grootte. Een paard weegt ge
middeld een kilo'tje of 200.
Da's geen probleem. Het is
wel de bedoeling, dat de be
nen van het dier meteen na
zijn dood naar zijn borst wor
den gebracht. Anders is het
misschien wèl te groot",
vreest Postema bij voorbaat.
Dan zou 't feest mogelijk niet
door kunnen gaan en da's
niet de bedoeling als je mikt
op de as.
Zo gaat het dan, met die
paarden. In elk geval, Poste
ma hoopt dat het zo zal gaan,
nadat de Stichting Huisdie
rencrematorium Stompwijk
een aantal belemmeringen
heeft overwonnen. Want je
kunt wel van alles willen
verbranden, maar voordat
het eerste paard de oven
heeft bereikt zullen er legaal
enkele hindernissen geno
men moeten zijn. Daar is, bij-
Voorbeeld, de vigerende Wet
op de Destructie. Die bepaalt,
onveranderlijk, dat een paard
bij een destructiebedrijf
wordt vernietigd en tot meel
vermaald, of geslacht. Wil
het crematorium, waarover
Postema is aangesteld, dus
wettelijk zijn afbrekende
werkzaamheden op paarden
verrichten, zal die wet gewij
zigd of aangevuld moeten
worden.
Hetere vuren
Maar Postema („We hopen
op enige medewerking van
het ministerie van landbouw
en visserij") en de zijnen heb
ben, hondsbrutaal, voor hete
re vuren gestaan: „Toen wij
indertijd als eerste in Neder
land met dit crematorium be
gonnen, was verbranding
van huisdieren ook nog niet
toegestaan. We zijn toch be
gonnen en we hebben ge
woon doorgezet. En we kon
den zeer velen, die grote
moeite hadden met de schei
ding van hun dieren die een
stuk van hun leven waren,
van dienst zijn. Dierencrema-
tie werd toen later wel toege
staan. Daarom rekenen we er
nu op, dat we straks ook
paarden kunnen verbranden.
Ook ander vee? Koeien of
geiten? Nee, dat zit er nog
niet in". Nou ja, een geit...
Het ministerie van landbouw
en visserij houdt voorlopig de
bekende slag om de departe-
mentele arm: hier is nog
niets bekend van een officië
le aanvraag van het cremato
rium voor paardencrematie.
En buitendien zou voor zo'n
vergunning vermoedelijk een
„algemene maatregel van be
stuur, die normaliter binnen
drie tot vier maanden kan
worden genomen" hoe
krijgen ze het voor elkaar:
vier maanden zitten dubben
op een ja of nee; maar ja,
landbouw en visserij heeft
nog zoveel meer te doen
„nodig zijn". Ook bij de ge
meente Leidschendam, waar
onder Stompwijk tot veler
voldoening valt, en dan nog
niet eens omdat burgemees
ter De Vreeze er symbolisch
en waardig de scepter voert,
ook op het raadhuis van
L.'dam weet men officieel
nog niets van de paarden-
plannen. Ja, er ligt een aan
vraag voor een Hinderwet
vergunning voor de derde
oven waarin de paarden ver
ast moeten worden. Nu, deze
aanvraag is dus nog in amb
telijke behandeling.
Derde oven
Aanbod en aanvraag. Zo ligt
dat, voor meneer Postema en
z'n derde oven. Aanbod ge
noeg; wat hindert dat nou?
Maar dat wil niet zeggen, dat
Postema, de succesvolle ver
brander van gestorven idea
len en dierbare wezens, nu
opnieuw tegen de keer in z'n
vuren voor de paarden op
stookt. „Ik hoop alleen, dat
ook Leidschendam enigszins
meewerkt. In het verleden
hebben we meermalen met
de gemeente in de clinch ge
legen. We willen dat nu eens
gladstrijken. Ik vertrouw
erop, dat Leidschendam het
ons mogelijk zal maken de
dierencrematie uit te breiden
tot de paarden". Het blijft
triest. Ook al krijgen Poste
ma c.s. hun zin.
Het Stompwijkse crematorium bij de aanleg, ruim 4 jaar gele
den; clean en efficient. Hier zullen ook de paarden worden ge
cremeerd.
LEIDERDORP De weerstanden tegen de aanleg van
de verlengde Mauritssingel lijken toe te nemen. De
commissie Ruimtelijke Ordening, Verkeer en Milieu
bleek gisteravond grote moeite te hebben een advies
uit te brengen over de inmiddels besteksklare plannen
zonder dat een financieel dekkingsplan aanwezig was.
Donderdag moet de commissie Financiën zich over de
financiële aspecten van de doortrekkingsplannen uit
spreken.
De raadsleden A. Wesseling (PvdA) en W. Kruidenier (VVD)
hadden liever een omgekeerde behandeling gezien. Het
PPR-raadslid H. v.d. Zande pleitte zelfs voor een gecombi
neerde vergadering van de commissies Ruimtelijke Ordening
en Financiën. Wethouder A. H. Meerburg (CDA) bleek niet
erg onder de indruk. Hij vond dat de commissieleden met
hun opvatting een brevet van onvermogen uitgaven. „Op
grond van de gegevens moet het toch mogelijk zijn een oor
deel te geven over de technische merites van het plan, los
van wat u zou willen op financieel gebied", zo hield hij de
verontruste commissieleden voor.
Het was echter niet alleen het financiële aspect dat de com
missie dwars zat. De noodzaak van de aanleg werd door ver
schillende commissieleden in twijfel getrokken. Het felst van
leer trokken H. v.d. Zande en V. Molkenboer, de opstellers
van de verkeersknelpuntennota. Zij waren bang voor een
verkeersaantrekkende werking van een doorgetrokken
Mauritssingel. Met een versnelde aanleg van de rijksweg
Leiden-Alphen in het vooruitzicht zette ook VVD'er Kruide
nier de nodige vraagtekens bij de aanleg van de weg. Dat
ging wethouder Meerburg allemaal veel te ver. Hij vond dat
de commissieleden er bestuurlijk veel te licht over dacht. Hij
herinnerde er aan, dat de gemeenteraad in 1980 al een be
sluit had genomen tot aanleg van de weg over te gaan. Meer
burg stelde dat het met de verkeersaantrekkende werking
wel mee zou vallen. De weg wordt zijns inziens niet aantrek
kelijk met twee haakse bochten na de brug over de Does,
over de Ruige Kade in de van de Achthovenerweg. Hij wees
er overigens nadrukkelijk op, dat de keuze van de raad om
de Doesbuurt van het doorgaande verkeer te ontlasten
zwaarder had gewogen dan de nadelige gevolgen. Met enige
aarzeling gaf de commissie tenslotte een positief advies. „In
technische zin" werd er uitdrukkelijk bij vermeld. Dit doet
vermoeden dat het laatste woord over de omstreden plannen
waarover al meer dan 15 jaar wordt gepraat, nog niets is is
Langzaam maar gestaag krijgt
de Churchillbrug vorm. Deze
dagen zijn de peilers voor de
60 meter lange brug de toe
komstige verbinding tussen
Churchilllaan en de Dr. Lely-
laan door betonelementen
met elkaar verbonden. Naar
verwachting kan de brug
kosten: 17 miljoen gulden
nog in de loop van dit jaar
worden opgeleverd om vol
gend jaar in gebruik genomen
te worden.
LEIDEN In het programma
van het eerste concert, dat in
het kader van de Beethoven-
concerten van K&O gisteren
plaats had in de Kapelzaal,
viel een duidelijke lijn te on
derscheiden van de 'Frühling'-
sonate opus 24 naar de twee
latere sonates, opus 30, nr. 3 en
opus 47. De overigens qua jaar
tal van ontstaan en opusnumer
niet vroeg te noemen Fruh-
ling-sonate doet in haar lyri
sche thema's en ongecompli
ceerde en elegante omspelin
gen en doorwerkingen sterk
aan het werk van Mozart den
ken. Opus 30 en 47 ('Kreuzer')
gaan daarentegen van veel
bondiger thematisch materiaal
uit, dat vooral harmonisch en
met ritmische en dynamische
middelen wordt verwerkt,
waarbij Beethovens grillige,
maar altijd geïnspireerde in
ventiviteit bewondering blijft
afdwingen.
Wie de violist Mark Lobotsky,
begeleid door pianiste Danièle
Dechenne de eerste noten van
de 'Frühling'-sonate hoorde
inzetten, voelde onmiddellijk
de kracht en de gloed, waar
mee zijn toon doortrokken is.
Deze krijgt er een ongekend
stevig karakter door, maar
wordt evenwel niet grof. Er
kan eerder gesproken worden
van een intens beleefde
kracht, die zich het best als
dramatiek laat omschrijven en
waarvan de waarachtige muzi
kaliteit bewezen wordt door
dat Lubotsky in staat is er ui
terst flexibel mee om te gaan
en zich overtuigend in de uit
eenlopende stemmingen van
dit Beethovenprogramma in te
leven. De overschakeling bin
nen de Fruhling van het sub
tiele, maar toch wat gedrongen
gespeelde allegro naar het in
nige adagio en speelse en losse
scherzo verliep even verras
send als moeiteloos. Opus 30
nr. 3 vormde door haar meer
gelijkmatig karakter enigszins
een uitzondering, maar in de
'Kreuzer' beweegt de violist
zich van grootse en heftige
passages, die Lubotsky soms
met een haast te extreme hef
tigheid nam naar verfijnde ef
fecten in het 'andante con va-
riazioni' die vederlicht, maar
tegelijk weer met de doordrin
gende dramatiek, die Lubot
sky kenmerkt, gerealiseerd
werden.
Danièle Dechenne, Lubotsky
vertrouwd uit het Guarneri-
trio, toonde zich door een
technisch perfecte, warme,
maar vooral ook heldere spel
een begeleidster die in alle op
zicht de gelijke van Lubotsky
genoemd kon worden. Een
ideale combinatie dus, die op'
vrijdag 30 maart en maandag 9
april wederom te beluisteren
zijn in een overwegend ro
mantisch programma.
DIRK VOOREN
