weekpuzzel door dr. Pluizer
VW
Wtft
postzegels
WETENSCHAPPEN
oplossing vorige puzzel
NR. 10
OVERLAPPER
1
k
k
m
m
2
k
a
1
a
m
m
4?
a
m
H
m
C^idócSomunt
ZATERDAG 10 MAART II
De prijswinnaars van puzzel nr. 9 zijn:
J. v.d. List, Pickéstraat 52, 2201 ET Noordwijk.
P.E. Zandbergen-van Witten, Rijnegommerstraat 17,
2382 XA Zoeterwoude.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
Op elke rij dienen twee of drie antwoorden te worden ingevuld. De laatste letter
van het eerste antwoord is gelijk aan de beginletter van het tweede, terwijl -
indien per regel drie antwoorden moeten worden ingevuld - de laatste letter van
het tweede antwoord, dezelfde is als de beginletter van het derde antwoord.
Horizontaal: 1. voertuig ten dienste van glazenwassers - edel; 2. mening - kwaad
spreker; 3. voorloper van de piano - doek om bepaald serviesgoed mee af te
drogen - vrouwelijk rund; 4. scherp beenpuntje aan de top van de bovensnavel
v.e. jonge vogel - geneesheer - onderaards afvoerkanaal; 5. bewoner van het
oude Griekenland - kloosterlinge - in bezit nemen, zich toeëigenen; 6. breekbaar
begrip in het raamwerk v.e. venster - titel van de voormalige Russische keizer -
smalbladige hennepnetel; 7. aantekening - mogelijkerwijs; 8. grappig - vorm, ui
terlijk - alvorens; 9. afscheidingsprodukt van zekere boom - kracht.
Verticaal: 1. opslag - vlak, effen; 2. langstelige bloem - kledingstuk; 3. ook -
schrijf meubel; 4. blaasinstrument - naar beneden buigen - rivier in Rusland; 5.
toestand - uitschot van fruit - zuivelprodukt; 6. gemelijk persoon - het doel tref
fend - boomvrucht; 7. zaad van zekere uitheemse plant - zweefrek voor acroba
ten - boom; 8. nonsens - beroerd - roem.
HOEVEEL MAAL KOMT DE LETTER „B" NA OPLOSSING VAN DE PUZ
ZEL IN HET DIAGRAM VOOR?
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 10 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Naam, adres en postcode s.v.p. in blokletters vermelden.
Mixed pairs
Het Nederlands kampioen
schap gemengde paren, dit jaar
gewonnen door het Haagse
echtpaar Gosschalk, is een
jaarlijk intermezzo waar nogal
verschillend tegenaan wordt
gekeken. Sommigen doen het
laatdunkend af als „echtparen-
bridge" maar toch is de animo
ervoor altijd behoorlijk groot.
Voor de halve finale kun je
plaatsen via twee soorten
voorronden: de traditonele
ééndaagse en de districtscom-
petitie, die inmiddels in een
aantal districten van de grond
is gekomen.
Dit kampioenschap moet toch
een speciale aantrekkings
kracht hebben, want de mees
te topspelers kom je wel in
enigerlei man-vrouwcombina
tie tijdens een der voorronden
tegen. Gerenommeerde paren
als Elly en Henk Schippers en
Jet Pasman-Chris Niemeyer
werden in de Amsterdamse
voorronde zelfs gewipt en dat
terwijl dat paren zijn die toch
zeker in de finale thuishoren.
De NBB zou toch bv de eerste
tien paren van de finale wel
kunnen plaatsen voor de fina
le van het jaar daarop? Dan is
althans een deel van dit pro
bleem ondervangen, want het
is jammer dat door dit soort
factoren het loterij-effect Er is nu over
wordt verhoogd.
Parenbod
Uit de halve finale heb ik u
vorige week een spel voorge
legd waar u als zuiden 7 har
ten moest zien te maken of 6
harten met een overslag.
O
o A H 5
A 10
8432
O HB10
O AH5
A 106
10975
©5
OV9742
754
V6
<?6432
06863
V 6 8
AHB
O AV987
O 10
«H932
V
O B86
V B8
Een troefkaart geeft u gele
genheid tot een vrijwel auto
matische dubbele dwang:
1. harten voor de heer
2. schoppensnit
3. harten naar de boer
4. harten 10 naar het aas
5. hartenvrouwen (noord kla
ver weg)
6. schoppenaas (bij oost de
vrouw)
7. schoppenheer (oost ruiten).
Om in noord geen afgooipro-
blemen te krijgen, moet zuid
nu eerst tweemaal klaver spe-'
len, eindigend in de hand. En
nu volgt de dwangkaart, har
ten 9. West moet z'n schoppen
10 vasthouden en kan dus
maximaal twee ruiten over
houden. Schoppen 8 heeft nu
in de dummy z'n werk gedaan.
Die kan weg, waarmee de
dwang overgaat naar oost. Die
kan niet vasthouden één kla
ver en drie ruiten en de rest is
voor zuid.
Een brandende vraag is waar
om er in verhouding zo weinig
paren in 6 SA of 7 SA zaten.
Die hartenfit is mooi, maar
aangezien de korte kleur (rui
ten) bij de troeflengte zit, zal
die troefkleur geen extra sla
gen opleveren. 6 SA of 7 SA is
een echt parenbod (in de goe
de zin van het woord ditmaal,
dus niet te verwarren met het
z.g. „paardenbod"). 6 SA is ab
soluut het beste eindcontract.
Na een ruitenstart wordt 7 SA
waarschijnlijk niet meer ge
maakt en 6 SA plus 1 scoort
fenomenaal.
Interpolis
Van het Interpolistoernooi zijn
inmiddels regionaal de kwart
finales gespeeld, waardoor be
kend is welke stroom paren er
zaterdag 24 maart richting
Nieuwegein vloeit.
Een typisch parengeval deed
zich voor tijdens de kwartfina
le in Amsterdam:
W/allen ♦B43
O A 9 7 5 2
O A V 6
HV
♦A N H 10 7 2
<?VB10 n H 843
OH B 10953 082
B75 L A 10 2
Aan een van de tafels ging de
bieding: west 1 ruiten - noord
1 SA - oost doublet - zuid 2
jschoppen - pas - pas - doublet.
De scorekaart vermeldde op
het eind viermaal 2 schoppen
gedoubleerd gemaakt en dat
betekent dat vier oostspelers
deze parengok genomen heb
ben en dat oost-west er even
zoveel keren niet in geslaagd
zijn dit contract down te spe
len. Na deze bieding moest
west starten met schoppenaas.
Doet hij dat niet dan zijn er in
recordtempo acht slagen. Doet
hij dat wel en vervolgt hij met
klaver, daartoe mogelijk geïn
spireerd door oost schoppen 2,
dan kan het contract net een
tje down. Oost vervolgt na kla
veraas met schoppenheer en
een kleine schoppen en daar
mee is zuids slagenpotentieel
beperkt tot zeven, hoe hij het
ook wendt of keert.
Biedprobleem
A VB97
109
O H43
B84
In een paren wedstrijd (zeer
hoog niveau) opent u met 1
schoppen - partner 2 klaver -
u 2 schoppen - partner 5
schoppen. Wat nu? Oplossing
volgende week.
AGENDA: 18 maar Ruitne-
viertallentoern. Bergen (02208-
4538); 25 maart Arie van Heus-
dentoernooi Culemburg (vier
tallen, 03455-2498).
Correspondentie over deze ru
briek p-a Leharstraat 10, 2162
AC Lisse.
De meest bedrieglijke eindspe
len zijn de pionneneindspelen.
Door het sterk gereduceerde
materiaal lijkt- het alsof de uit
slag simpel uit te tellen is. In
zekere zin is dat natuurlijk
waar, maar men moet daar
voor uitzonderlijk goed kun
nen „tellen". In de volgende
voorbeelden hoop ik duidelijk
te maken hoe moeilijk deze
materie kan zijn.
Een goede raadgeving is, om
eerst de eindspelen zelf te ana
lyseren en dan deze te verge
lijken met de oplossingen. Dit
zal zonder meer bijdragen tot
een grotere waardering voor
de diverse moeilijkheden.
PROBLEEM 1
door
L. Hofland
PROBLEEM 2
Pionneneindspel
OPLOSSINGEN
1). Studie van Derdie 1921.
Wit begint met de verrassende
moet. U begint op het eenvou
digste veld d7 en werkt met
dit gegeven naar achteren. Dit
1. Kblü (Na l.Kc3 a3! 2.b4 (na geeft de volgende tabel (de
PROBLEEM 4
wit: Kg2, f3, zwart: Kdl, e5,
g5.
Zwart speelt en wint.
Wit speelt en maakt remise.
PROBLEEM 3
Wit: Kg3, a3, b2, d4, e5.
Zwart: Ke7, a4, b7, d5, e6.
Zwart speelt en wint.
PROBLEEM 5
2.bxa3 bereikt zwart zonder
problemen veld a8 en daarmee
remise) 2....Ke6 3.Kb3 Kd6
4.Kxa3 Kc6 5.Ka4 Kb6 en
zwart heeft de oppositie be
reikt en daarmee simpel remi
se).
I....a3 (de enige poging, na an
dere zetten speelt wit Ka2-
a3xa4 en bereikt de oppositie)
2.b3! (alleen op deze manier
kan de witte koning vóór zijn
b-pion komen) 2...Ke5 3.Ka2
Kd5 4.Kxa3 Kc5 5.Ka4 en
wint.
2). Stelling van Neustadtl.
In deze opstelling speelt het
velden van de zwarte koning
staan tussen haakjes) d7 (b7);
d6 (b6); d8 (b8); e7 (a7); e6 (a6);
e8 (a8); f7 (b7); f8 (b8); f6 (b6);
e5 (a7,b7 hier blijkt dat wit ge
wonnen moet staan!); f5
(b7,a7). Wit moet nu zo spelen,
dat zwart niet naar zijn toege
voegde veld kan gaan. Via de
tabel is dat nu simpel: l.Kf5!
Kb6 2.Kf6 Kb7 3.Kf7 Kb8
4.Ke6 Ka7 5.Ke7 Ka6 6.Kd8!
Kb7 7.Kd7 Kb6 8.Kc8 en wit
wint.
4). Vykydal-Prandstetter Tsje
chisch kampioenschap 1982.
l....Kf7 2.Ivf4 Kg6 3.Kg4 b6!
begrip „verre oppositie" een"^3" heeft een extra zet,
- waardoor wit in tempodwanp
a
i
l
A
il
wit: Kc2, b2, zwart: Kf6, a4.
Wit speelt en wint
Wit: Ke5, a3, c4.
Zwart: Ka5, a4, c5, c6.
Wit speelt en wint.
Wit: Kb5, d7, f5.
Zwart: Ke7, g5, g7.
Wit speelt en maakt remise.
Zwart aan zet wint simpel
door l....Ke2 2.Kg3 Kfl!
3.Kh3 Kf2 4.Kg4 Kg2 en
wint. Wit aan zet kan de oppo
sitie veroveren: 1. Khl! (l.Kg3
Kei! 2.Kg2 Ke2 enz.) l....Kd2
(na l...g4 2.Kg2! Ke2 3.fxg4 e4
4.g5 is het ook remise) 2.Kh2,
Kd3 3.Kh3! Ke4 4.Kg3 en
zwart komt niet verder.
3). Stelling van Sackmann
1913.
In deze stelling moet u wel
eenvoudig telwerk verrichten.
Ieder veld waar de witte ko
ning heen gaat, heeft een cor
responderend veld (het „toege
voegde veld"), waar zijn colle
ga op dat moment naar toe
komt) 4.Kh4 Kf5 5.Kh5 b5
6.KH6 Ke4 7.Kg6 Kxd4 8.Kf6
Kc4 9.Kxe6 d4 10.Kf6 d3
ll.eö d2 12.e7 dlD 13.e8D
Dflplus! 14.Kg6 Kb3 15.De5
Ka2 16.Kg7 Dg2plus 17.KH7
Dxb2; en zwart won.
5). Een studie van Seleznjev
uit 1918, waarin pat een be-
(na 3.Ke5 wint zwart door
3...Ke7 gevolgd door Kf6 en
g4) 3...Kd6 4J£f3 Ke5 5.Kg4
5...Kf6 6.Kh5 Kxf5 en wit
staat pat!
Correspondentieadres: L.Hof-
land, C.Fockstraat 113, 2613
DE Delft.
Ladderwedstrijd
Ook in de zevende ronde van
de ladderwedstrijd in dit sei
zoen staan weer vraagstukken
van bekende componisten op
het menu. De oplossingen van
dit viertal moeten uiterlijk za
terdag 31 maart in het bezit
zijn van B.J. Nuys, Oleander
12, 2671 NN Naaldwijk. Voor
de goede orde: van Van den
Boogaard (25) moeten ook bei
de varianten van het eindspel
worden aangegeven.
De cijferstanden van de vier
vraagstukken zijn: Van den
Boogaard (25): zwart 9, 10, 12,
13, 15, 18, 22, 27, 28, 32, 33, wit
24, 29, 30, 34, 35, 38, 40, 42, 43,
44, 48, 49; Hauschild (26):
zwart 6, 8, 9, 10, 14, 17, 19, 20,
22, 23, 25, 32, wit 23, 26, 28, 30,
31, 33, 34, 35, 36, 37, 39; Kasteel
(27): zwart 7, 8, 9, 10, 15, 17, 22,
25, 36, 45, wit 24, 28, 30, 32, 34,
35, 41, 42, 44, 47, 50; Van Win
gerden (28): zwart 5, 7, 8, 12,
13, 17, 22, 26, 32, 37, wit 21, 23,
24, 28, 29, 30, 31, 39, 42, 48.
Wie aan deze ladderwedstrijd
wil gaan deelnemen moet we
ten wat de regels zijn: elke
goede oplossing (de auteursop
lossing) levert twee punten op,
een bijoplossing één punt; tel
kens na twee ronden wordt
een tussenstand opgemaakt,
waarna de lijstaanvoerder van
het klassement de rondeprijs
krijgt toegestuurd; eenmaal
behaalde punten blijven be
houden.
Oplossingen zesde ronde: Van
den Boogaard (21): 18-12 36x47
48-43 39x37 28x30 47x33 44-40
35x44 50x28 24x35 46-41 37x46
22-18 46x23 17-11 16x7 12x1
23x12 35-40A 33-24 19x30
25x45 A: 19-23 33-44 23-29 25-
20 29-34 20-14 34-40 44-50 40-
45 14-9 of? 35-40 enz.; Hau
schild (22): 43-39 28x17 26-21!
17x26 gedwongen 48-43 37x48
40-35 26x37 46-41 37x46 33-29
24x33 39x37 46x40 45x34 48x30
35x2; Kasteel (23): 32-38 37x46
28-23 46x19 29-23! (een heuse
Turkse slag) 19x29 33x11 16x7
26x17 14-19 25-20 19-23 20-14
1 BJB
O Q
B O
Li e r
JOH. v.d. BOOGAARD (25) J.J.T. HAUSCHILD (26)
loss ui
M M r
^3^ °-'
1 H
M üf'Wr
i m s n
H. KASTEEL (27)
23-29 17-12 7x18 14-10 18-22
10-4 22-28 4-10 28-33 10-15 29-
34 15x38 34-40 38-33 40-45 33-
50; Van Wingrden (24): 38-33
36x40 50-44 27x29 44x4 23x41
19x10 5x14 16-11 7x27 4x3
12x21 3x40 26-31 40x7 1x12 6-1
12-17 1-6.
Partijspelers kunnen nog ge
nieten van de combinatie
waarmee Ben Smeenk in de
halve finales Cees Rijkaart
verraste. Smeenk heeft wit. 1.
33-29 17-22 2. 39-33 11-17 3. 44-
39 6-11 4. 50-44 1-6 5. 31-26 16-
21 6. 32-28 19-23 7. 28x19 14x23
8. 35-30 10-14 9. 30-24 23-28 10.
40-35 20-25 11. 24-20 15x24 12.
29x20 14-19 13. 20-15 11-16 14.
37-31 7-11 15. 44-40 5-10 16. 34-
30 25x34 17. 40x29 9-14 18. 45-
40 3-9 19. 40-34 19-24 20. 29x20
14x25 En zo heeft zwart weer
een schijf op het belangrijke
veld 25.
A. VAN WINGERDEN (28)}}
21. 34-29 10-14 22. 41-37 1
23. 47-41 2-7 24. 37-32 28x37 f
41x21 16x27 26. 46-11 14-19 f
41-37 9-14 28. 49-14 19-23 29.
24 23-28?? Stelt Smeenk
staat tot de mokerslag 30.
10! en Rijkaart geeft het op. fj
volgt namelijk 14x5A 24-lj
13x24 37-32 28x37 33-28 22x9
31x2 of, nog erger: A: 4x15 2
20 15x24 37-32 28x37 33-
22x33 38x9 13x4 31x2! a
e
Een grote blunder beging PiN
merend-speler J. de Vries
- de competitiewedstrijd tegd<
Kalverboer (Groningen). In 4
stand zwart: 2, 14, 19, 35, da)
48, wit: 15, 16, 26, 31, dam
speelde De Vries 52. 16-11?|
en toen was de Groninger
natuurlijk als de kippen bij o*
met 52. 2-7 53. 11x2 48-30 5»
2x24 30x32 beide punten te in
casseren.
In het kader van de „Filatelis
tische Jubilea '82-'84" zal in
een aantal plaatsen in ons land
een tentoonstelling worden ge
organiseerd. Ter gelegenheid
van deze evenementen heeft
de PTT besloten een reeks tij
delijke brievenbussen te plaat
sen. De correspondentie die in
deze brievenbussen wordt ge
post, zal worden voorzien van
een bijzonder poststempel
(mits deze post uiteraard is
voorzien van de nodige postze
gels). Een van de tentoonstel
lingsgebouwen is in 't Anker
te Aalsmeer op 13 april.
Ook al zou men deze tentoon
stellingen niet gaan bezoeken,
belangstellenden kunnen des
ondanks in het bezit komen
Twijfels over haalbaarheid kernfusie
De experimentele Westeurope-
se kernfusie-installatie in het
Britse Culham lab wordt door
het Nederlandse Instituut voor
Plasmafysica beschouwd als-
een grote stap in de richting'
van het gebruik van kernfusie
voor opwekking van energie.
De vraag blijft volgens het in
stituut echter of kernfusie het
energieprobleem kan oplossen.
En het Westduitse Max-
Planck-Instituut voor Plasma
fysica zet ook vraagtekens.
De Europese commissie voor
atoomenergie heeft al 630 mil
joen aan het experiment uitge
geven zonder dat duidelijk is
of kernfusie de gewone brand
stoffen kan vervangen.
Dit hangt af van de uitkom
sten van het onderzoek naar
de energiewinst, die met kern
fusie behaald kan worden, de
betrouwbaarheid van de reac
toren, de economische rentabi-:
liteit en de aanvaardbaarheid
voor het milieu.
Het Duitse onderzoekinstituut
twijfelt eraan of de Joint Eu
ropean Torus (JET), zoals de
kernfusiereactor in het Britse
Culham wordt genoemd, aan
de hooggestelde verwachtin
gen zal voldoen.
De onderzoekers denken tegen
het eind van de jaren 80 een
plasma- en gasvormig mengsel
van zware waterstofatomen te
maken, in te sluiten en bruik
bare energie te leveren. On
derzoek moet aantonen of dit
soort plasma's later in kernfu
siereactoren als brandstof ge
bruikt kan worden.
Er is nog een groot aantal pro
blemen te overwinnen. Om de
waterstoffusie goed te laten
'verlopen, moet het mengsel
van de isotopen deuterium en
tritium onder zeer hoge druk
worden verhit tot 100 miljoen
graden.
Energie komt vrij, als de ker
nen van de zware waterstofa
tomen in dit plasma tot helium
versmelten. Dit proces speelt
zich (ook) op de zon en de ster
ren af.
Het grootste probleem voor de
onderzoekers is de isolatie van
het plasma, dat niet in contact
met de reactorwand mag ko
men. In het Britse Culham
wordt geprobeerd het mengsel
bijeen te houden door sterke
magnetische velden.
Prof.dr. Klaus Pinkau, weten
schappelijk directeur van het
Max-Planck-Instituut voor
Plasmafysica, zegt dat het on
zeker is of het plasma contact
met de reactorwand zal ma
ken. Praktijkproeven moeten
aantonen of het mogelijk is te
voorkomen dat deeltjes uit het
plasma ontsnappen.
Als deze in contact zouden ko
men met de reactorwand, kun
nen deeltjes uit dit omhulsel
geslagen worden. Het gevolg is
een ongewenste verontreini
ging en afkoeling van het plas
ma.
Bij de fusie van waterstof tot
helium komt veel meer ener
gie vrij dan bij de splijting van
uraan of plutonium. Uit een
kilo kan een miljoen keer zo
veel energie gehaald worden
als uit een evengrote hoeveel
heid gas of olie.
Brandstofproblemen zijn er
niet. Deutrium is altijd in wa
ter beschikbaar. Water bevat
per liter 33 milligram deuteri
um, de energie-inhoud van 360
liter benzine. De winningskos-
ten bedragen een stuiver.
Tritium is niet direct in de na
tuur aanwezig maar kan uit
lithium gehaald worden. Deze
stof komt voor in zoutlagen
van de aardkorst en in zeewa
ter. De voorraad lithium is ge
noeg voor enkele eeuwen toe
passing van kernfusie. Er is
100 keer zoveel lithium als
uranium, dat voor de kerns
plitsing in de huidige kerncen
trales wordt gebruikt.
Kernfusie is niet helemaal vrij
van radio-activiteit. Bij het
versmelten van de waterstofa
tomen ontstaan neutronen, die
tritium uit het lithium in de
mantel van het reactorvat
haalt, maar ook andere atoom
kernen activeert.
Daardoor wordt het materiaal
.van de reactor radio-actief. En
dat betekent bijvoorbeeld dat
er hoge eisen aan de reactor
wand moeten worden gesteld.
Een explosie van een fusiere
actor is overigens uitgesloten.
De kosten van het hele pro
ject, dat in 1977 is begonnen,
worden geraamd twee miljard
gulden.
van deze bijzondere stempels.
Men dient dan een envelop ter
stempeling te zenden naar de
directeur van het betreffende
hoofdpostkantoor (voor Aals
meer is dit Uithoorn). Deze
envelop dient te zijn geadres
seerd (met uw eigen adres) en
te zijn gefrankeerd met vol
doende geldige postzegels.
Vervolgens deze envelop ver
pakken in een tweede enve
lop, en deze zenden aan het
hoofdpostkantoor waar de
stempel vandaan komt.
Op 6 maart bracht de PTT van
Luxemburg liefst zeven zegels
uit. Het ging hierbij om een se--
rie van twee zegels, een serie
van vier zegels en een losse ze
gel. Om met deze laatste (Lfr.
10.-) te beginnen, deze wordt
uitgebracht ter gelegenheid
van de verkiezingen voor het
Europese Parlement. Op deze
door E. Kalmus uit Rümelin-
gen ontworpen zegel, ziet men
twee opgeheven handen die
het embleem van het Europees
Parlement omvatten.
In de serie van twee zegels
brengt een zegel van Lfr. 7.-
woonerven in beeld. Men ziet
mensen in een omgeving zon-
Tentoonstellingene'
bijzondere stempe
der rij verkeer. Na Diekirch
Esch a.d. Alzette kreeg
hoofdstad Luxemburg de
ste voetgangerzöne in
herfst van 1979. De Grossgasi n
in de Bovenstad werd van;d<
dat moment voor alle verkeeee
verboden. t
De tweede zegel (Lfr. 10) hee vi
de bescherming van het ofq
pervlaktewater als onderwerp
Deze zegel toont de waterziijte
verings-installatie te Beggeifo
Het ontwerp voor deze zege e
kwam van Lex en Pit Weyefa
uit Luxemberg. a
11!
De serie van vier zegels (el a
van Lfr. 10) heeft als theroi p
„Gedenkmarken 1984". Eé$rp
van deze zegels toont een vaaoi
de eerste postzegels van Lujra
xemburg, ter gelegenheid va$n<
het 50-jarig bestaan van hefte
verbond van Luxemburgse f*n
latelisten-verenigingen.Dttei
tweede zegel geeft aandacbire
aan het 75-jarig bestaan van d er
„CGFP", een beroepsorganisa m
tie van ambtenaren, de derdtog
aan het 75-jarig jubileum va»ir<
de „FSPL", een beroepsorga er
nisatie van PTT-ambtenaren aa
De vierde zegel is gewijd aai j
het 125-jarige bestaan van d oc
„CFL", de Chemins de Fee
Luxembourg, de Luxemburgs en
spoorwegen. Op 4 oktober 1851 c
werd in Luxemburg de eerst >oi
spoorlijn geopend van di ch
hoofdstad naar de Franse ei ed
Belgische grensplaatsen Die
denhof en en Arlon. Vanzei! tri
sprekend vertoont deze zege aa
een treinstel als onderdeel van am
het motief. Het ontwerp voo d
deze zegels werd vervaardig a:
door Pierre Béquet uit Versail' m
les. f
