Brits leger in West-Duitsland
heeft „opvallende verliezen"
Franse premier
naar Madrid ondanks
visserijincident
Bankroet van
EG steeds
dreigender
Poolse studenten demonstreren
tegen verbod op kruisbeelden
Tank
manoeuvres
luidden
wisseling
Syrische
regering in
BUITENLAND
CeidAcOoivumt
VRIJDAG 9 MAART 1984 PAGINA 13
Nederland reageert
op Sovjet verwijten
DEN HAAG De Nederlandse re
dering gaat spoedig reageren op ver
bijten die de Sovjet-vertegenwoordi
ger in de VN-Mensenrechtencommis-
'sie, Valerian Zorin, Nederland heeft
gemaakt over discrimnatie in ons
land. Waarschijnlijk aan het einde
'Van het VN-debat over het agenda
punt „mensenrechtenschendingen
waar ook ter wereld", zal de Neder
landse afgevaardigde terugkomen op
de opmerkingen van Zorin. Deze had
pnder meer gezegd, dat Molukkers
met medeweten van de regering wor
den gediscrimineerd en dat zigeuners
worden opgejaagd.
Opwinding over
beperking rechten
Britse soldaat
LONDENIn Groot-Britannië is de nodige
opwinding ontstaan over een plan van het
kabinet-Thatcher, dat Britse soldaten en
ambtenaren van het minsterie van defensie
verbiedt deel te nemen aan demonstraties
en/of manifestaties. Ook mogen zij geen lid
meer zijn van een politieke organisatie die de
strijdkrachten in diskrediet brengt, waarbij
de regering Thatcher met name denkt aan de
Britse vredesbeweging. De nieuwe regeling
zou over twee maanden van kracht moeten
worden. Het dagblad de Guardian schreef
gisteren dat het inderdaad „geen heksenjacht
is in de stijl van McCarthy". „Maar het begint
wel op een Britse variant daarvan te lijken".
Reagan wil militaire hulp
aan El Salvador opvoeren
WASHINGTON President Reagan zal
het Congres vragen met spoed 93 miljoen
dollar uit te trekken voor militaire hulp
aan El Salvador. Dat heeft de woord
voerder van het Witte Huis, Speakes, gis
teren bekendgemaakt. Hij zei dat de
fondsen voor militaire hulp aan El Salva
dor sinds eind februari zijn uitgeput.
Reagan wil de gebruikelijke procedures
omzeilen en niet wachten op de uitkomst
van het langdurige debat in het Congres
over een hulpprogramma voor Midde-
n-Amerika. Daarom moet volgens Spea
kes het bedrag voor de militaire nood
hulp worden toegevoegd aan een wets
voorstel inzake voedselhulp voor het
door droogte getroffen Afrika.
ISRAËLISCHE TELEVISIE:
Troepen worden spoedig
gedeeltelijk teruggetrokken
TEL AVIV De Israëlische premier Shamir en zijn mi
nister van defensie Arens hebben besloten tot een nieu
we gedeeltelijke terugtrekking van de troepen in zuide
lijk Libanon. Dit heeft de Israëlische televisie gister
avond gemeld.
Hoewel de adviseur van Shamir, Pazner, het bericht on
middellijk tegensprak, bleef de Israëlische televisie bij
het eerder uitgezonden bericht. Volgens het bericht had
den Shamir en Arens woensdag tot de terugtrekking
naar de rivier de Zahrani besloten. Volgens de Israëli
sche televisie wordt spoedig een formeel voorstel voor de
aftocht aan het kabinet voorgelegd.
(Van onze correspondent Ro
ger Simons)
LONDEN De laatste ja
ren zijn in West-Duitsland
£37 Britse soldaten ver
dwenen. Het ministerie
van defensie in Londen
heeft geen idee, waar deze
jóngens zich momenteel
ophouden. Gevreesd
wordt dat tenminste een
deel van hen overgelopen
is naar het Oostblok.
Defensie begint zich nu eigen
lijk pas ongerust te maken
over die verdwijningen. Kevin
McNamara, die in het Lager
huis de defensiepolitiek van
Labour toelicht en verdedigt,
heeft minister van defensie
Hesseltine gevraagd een offi
cieel onderzoek op gang te
brengen.
McNamara wil graag weten
hoeveel van die in West-Duits
land verdwenen militairen de
benen genomen hebben naar
het Oosten. Zijn ze er met lege
handen vandoor gegaan, of
hebben ze voor de communis
ten nog wat cadeautjes meege
nomen, met name vliegtuigen,
tanks, vrachtauto's, wapens,
munitie en geheime documen
ten?
Volgens McNamara is de situa
tie veel ernstiger dan door het
ministerie van defensie toege
geven wordt. „Het scheelt niet
veel, of er verdwijnt elke
week één soldaat", zegt hij.
„Als het zo doorgaat, verliest
het Britse Rijnleger al zijn
manschappen".
Officieel zijn de verdwenen
militairen „afwezig zonder
verlof". De militaire overheid
neemt aan, dat sommige solda
ten deserteren wegens rede
nen van persoonlijke aard.
Sommigen verlangen heel erg
naar hun meisje of hun vrouw;
anderen hebben een zieke va
der of moeder. Britse strijd
krachten zijn het gewend dat
ze onderweg een aantal man
schappen kwijtraken, maar nu
gaat men het wel teveel vin
den.
MADRID De Franse
premier, Mauroy, wordt
vandaag ondanks het vis
serijincident in Spanje
verwacht voor een offi
cieel bezoek. Dit hebben
Spaanse regeringsfunctio
narissen gisteravond be
kendgemaakt. Eerder op
de dag dreigde er een di
plomatieke breuk tussen
beide landen, naar aanlei
ding van het optreden van
Franse marineschepen.
Dezen hadden twee
Spaanse vissersschepen
beschoten en negen be
manningsleden raakten
gewond, waarvan drie
ernstig.
De Spaanse regering had fel
gereageerd op de wijze waarop
Franse marineschepen twee
Spaanse treilers aanhielden,
die illegaal aan het vissen wa
ren in wateren van de Europe
se Gemeenschap. Volgens
Frankrijk vuurde een pa
trouillevaartuig waarschu
wingsschoten af over de boeg
van de treilers. Volgens de re
ders van de twee Spaanse
schepen werden zij echter van
boeg tot achtersteven bestookt
met een machinegeweer be
stookt.
Het incident heeft zich voor
gedaan juist op het moment,
dat beide landen de spanning
in de betrekkingen te boven
schenen te komen, die was
veroorzaakt door Franse be
zwaren tegen Spaanse toetre
ding tot de EG en de tot dus
verre door Spanje te zwak ge
achte Franse aanpak van het
probleem van guerrillastrij
ders van de Baskische afschei
dingsbeweging ETA in het
grensgebied.
BRUSSEL Als er in de komende Europese ministv
raden, zondag over de landbouw en maandag over bui
tenlandse zaken, geen doorbraak komt die de EG uit
haar impasse helpt, dan ziet de nabije financiële toe
komst van de Gemeenschap er uiterst somber uit. Dat
blijkt onder meer uit cijfers die op het ogenblik in
i[ Brussel circuleren.
Voor haar verplichte landbouwuitgaven heeft de EG dit jaar bij
tte 42 miljard gulden ter beschikking. Nu al staat vast dat ze er
daarvan in de eerste vier maanden van dit jaar 18 miljard moet
uitgeven. Ruim 1,7 miljard gulden is de EG al kwijt aan betalin
gen die ze eind vorig jaar uitstelde tot dit jaar. De Gemeenschap
rial 1,27 miljard gulden minder ontvangen aan landbouwheffin-
»gen. Zelfs als alle door de EG-commissie voorgestelde bezuini
gingen op landbouwgebied worden uitgevoerd en als het door
ikaar voorgestelde prijspakket ongewijzigd wordt aanvaard, zal
Ate Gemeenschap 2,5 tot 3,8 miljard gulden voor de landbouw te-
bkort komen. Maar het kan ook gemakkelijk 6,35 miljard gulden
gorden.
Als de Gemeenschap niet meer aan haar financiële landbouw-
tfflrplichtingen kan voldoen zijn er twee mogelijkheden: ofwel
de EG-landen gaan hun boeren „nationaal" betalen, ofwel ze
>g$an de Brusselse kas „voorschotten" geven op een nog nader
overeen te komen verhoging van hun contributies. De eerste
mogelijkheid zal langzaam maar zeker de desintegratie van het
gemeenschappelijk Europees landbouwbeleid inhouden. Voor de
ill/ïpede mogelijkheid zal vrijwel iedere minister van financiën in
irifce EG-lidstaat hartelijk bedanken.
„Een goed
Roemeens
gezin
heeft drie a
vier
kinderen
BOEKAREST Elk Roe
meens gezin moet gemid
deld drie of vier kinderen
hebben. Dat is „de edelste
vaderlandsplicht". Dit
heeft de Roemeense presi
dent Ceausescu verklaard.
Hij uitte in een toespraak
over het bevolkingsvraag
stuk kritiek op „het niet te
dulden verschijnsel abor
tus".
Het aantal geboorten in
Roemenië is, zo stelden
sprekers op die bijeen
komst vast, aanzienlijk ge
daald vanwege een „on
toelaatbare" toename van
het aantal abortusgevallen.
Uit een document dat de
Roemeense Communisti
sche Partij vorige week
uitgaf, blijkt dat het aantal
geboorten in 1983 14,3 per
duizend bedroeg tegen 19,7
per duizend in 1975.
Studenten in Garwolin verzamelen zich in een kerk. waarin geprotesteerd werd tegen de verwijde
ring van kruisbeelden.
GARWOLIN Ruim waar een priester de oproerpo-
2.000 Poolse studenten,
hun ouders en plaatselijke
litie aanviel die eerder een de
monstratie tegen het verbod
op kruisbeelden in de klas had
kerkelijke leiders hebben uiteengejaagd. Ouders hebben
gisteren in Garwolin ge- tot woensdagnacht onderhan-
demonstreerd tegen het deld
weghalen van kruisbeel-
den uit middelbare scho
len.
Studenten van vier scholen in
Garwolin, 60 km zuidoostelijk
van Warschau, woonden geen
lessen bij en verzamelden zich
bij een rooms-katholieke kerk,
rissen die vanuit Warschau
zijn gezonden om de protesten
te beëindigen. De ouders blij
ven bij hun standpunt tegen
het dreigement van de rege
ring in, die de kinderen van
school wil sturen als zij blijven
aandringen op de aanwezig
heid van de kruisbeelden. De
Poolse bisschoppen hebben de
communistische autoriteiten
verwijten gemaakt over het
verbod op kruisbeelden op
middelbare scholen, in zieken
huizen en fabrieken, wat vol
gens hun tegen de wens van
de gewone Polen is, die voor
het merendeel praktizerende
gelovigen zijn. Volgens de re
gering in Warschau betekent
scheiding van kerk en staat
dat er geen plaats is voor reli
gieuze symbolen in openbare
plaatsen.
ADVERTENTIE
Veiling Westerlee, de Lier (bij Naaldwijk)
«8^5» ANTIEKE AUTO- EN OLDTIMERBEURS
Si - P vrij. 9 mrt.-18-21.30 u., za. 10 mrt. 12-18 u., zo. 11 mrt. 11-18 u.
Buitenheer
VS-minister: Hulp voor
bondgenoten bij olietekort
WASHINGTON Als de olie-aanvoer vanuit de Perzische Golf
zou worden afgesneden, dan moeten de Verenigde Staten maat
regelen nemen om hun olie-importerende bondgenoten te hel
pen. Dit heeft de Amerikaanse minister van energie, Hodel, gis
teren verklaard in een vraaggesprek.
„Als de Iraans-Iraakse oorlog tot een verstoring van de olie-aan
voer leidt, dan moeten we de verleiding weerstaan om onze ei
gen produktie en olie uit Mexico en Venezuela op te potten. De
VS zouden in dat geval deelnemen aan de uitvoering van het
plan van het Internationale Energiebureau (IEA) voor verdeling
van de beschikbare olie onder de aangesloten landen", aldus Ho-
DEN HAAG Wie wordt
de opvolger van president
Assad? Deze vraag houdt
de gemoederen binnen
het Syrische partij esta
blishment al geruime tijd
bezig. De 54-jarige aan
suikerziekte lijdende As
sad heeft weliswaar de
touwtjes nog altijd stevig
in handen, maar over een
geschikte „kroonprins"
beschikt hij niet. De
zwakke gezondheid van
de Syrische president, die
eind vorig jaar wegens
een hartaanval wekenlang
uit de running is geweest,
heeft de Syriërs met de
neus op het harde feit ge
drukt dat na het wegval
len van hun president er
een machtsstrijd kan los
branden, die weieens zou
kunnen ontaarden in een
openlijke gewapende
strijd. Achter de schermen
woedt in Damascus een
machtsstrijd, die deze
week een voorlopig hoog
tepunt bereikte toen de
regering van premier
Raoef al-Kasm aftrad.
Syrië wordt grotendeels be
stuurd door Alawieten, een
kleine islamitische sekte die
nog geen vijftien procent van
het Syrische volk uitmaakt.
De Alawieten, met name ge
concentreerd in en rond de
Noordsyrische havenstad La-
takia, zijn weer onderverdeeld
in vier clans. Deze clans zijn
door huwelijk en vriendjespo
litiek in het Syrische macht
sapparaat met elkaar verbon
den. Het zijn deze leidende
Alawieten, die dankzij brute
machtsuitoefening en corrup
tie, het meeste baat hebben bij
het Arabische socialisme, zoals
dat door de Syrische Ba'ath
(Herrijzenis)-partij wordt ge
propageerd.
Een haat-liefde verouding
kenmerkt de omgang tussen
de Alawieten leiders. Diepe
haat ontstaat wanneer de één
meer macht weet te verkrijgen
dan de ander. Van liefde is pas
sprake als het regime onder
druk komt te staan, hetgeen
door het fanatieke optreden
van de Moslim Broeders al di
verse keren is gebeurd.
De Syrische Moslims Broeders,
die pretenderen de gevoelens
en politieke aspiraties van de
soennitische meerderheid te
vertolken, zijn nog altijd actief
ondanks de gevoelige neder
laag van twee jaar geleden in
de stad Hama. De onderhuidse
dreiging van deze fundamen
talisten blijft aanwezig en
hierdoor geniet het regime-As-
sad een minimum aan sympa
thie bij een deel van het Syri
sche volk. Het vooruitzicht
van een dictatuur a la Kho-
meiny schrikt vele Syriërs af.
Opmerkelijke rol
Hoewel het voor een buiten
staander moeilijk is heldere lij
nen te ontdekken in het duis
tere machtsspel dat zich in Da
mascus afspeelt, is de rol van
Rifaat Assad, de 47-jarige
broer van de president, op
merkelijk. Direct nadat de
president in november vorig
jaar met ernstige hartklachten
in een ziekenhuis was opgeno
men, verschenen er op muren
en autobussen in Damascus
portretten van de ambitieuze
Rifaat. Als commandant van
de Roze Panters, een militaire
elite-eenheid van ongeveer
25.000 man, heeft hij een heet
vrij wielen in eigen land
Een dagje fietsen in en rond Delft. Vrijwielen in
eigen land. Haal dat fietsersboekjcvoorvrije tijd
en vakantie.
Gratis bij de ANWB, de VW-i, de reis- en in
lichtingenbureaus van de NS, de fietsenvakman
en stichtingificts! (020- 42 55 50).
ijzer in de interne machts
strijd.
De machtspositie, die Rifaat in
de schaduw van zijn oudere
broer kon opbouwen, zou hij
graag een hechtere basis wil
len geven. Met militair
machtsvertoon, troepen wer
den samengetrokken voor be
langrijke gebouwen in Damas
cus, maakte Rifaat gedurende
de weken van Assads afwezig
heid duidelijk, een vooraan
staande rol te willen vervullen
na de dood van de president.
Nadat Assad zijn werkzaamhe
den eind december weer her
vat had, bereidde hij kabinets
wijzigingen voor om zijn posi
tie te consolideren. Hierin
werd hij gesteund door een
aantal ministers onder an
dere de minister van buiten
landse zaken Khaddam en de
minister van defensie Tlass
die hem sinds de staatsgreep in
1971 trouw zijn gebleven. Een
week voordat de regering af
trad, was het in Damascus bij
na tot een gewapend treffen
gekomen tussen voor- en te
genstanders van Rifaat.
Met het oog op de komende
kabinetswijzigingen versterkte
de uit ongeveer 2500 man be
staande presidentiële garde,
die wordt geleid door Assads
zwager Makhloef, in de vroege
ochtend van maandag 27 fe
bruari haar posities rond het
paleis van Assad. Tanks van
Rifaats Defensie Compagnie
(Roze Panters) richtten tegelij
kertijd hun lopen op het pa
leis. Even later zouden schoten
zijn gevallen.
De volgende ochtend betrok
ken troepen van de eveneens
alawitische generaal Haidar
posities rond het ministerie
van defensie en andere open
bare gebouwen in Damascus.
De militaire schijnbewegingen
dreigden te escaleren, nadat
Rifaats troepen daarop stellin
gen innamen op de heuvels
rond de Syrische hoofdstad en
daarmee de zuidelijke toe
gangswegen naar Damascus
afsloten. Hiermee voorkwam
Rifaat dat zijn opponenten de
hulp konden inroepen van de
buiten de stad gelegerde Derde
Divisie. Dit belangrijke leger
onderdeel wordt aangevoerd
door Shefik Fayez, eveneens
een Alawiet en een zwager
van de president.
Persoonlijk ingrijpen
Door persoonlijk ingrijpen kon
de Syrische president een con
frontatie voorkomen. Volgens
onbevestigde berichten zou
Assad een gesprek onder vier
ogen met zijn opstandige broer
Rifaat hebben gevoerd. Wat er
besproken is zal wel altijd een
geheim blijven, maar feit is
dat even later de regering-
Kasm aftrad en de spanning in
Damascus afnam.
Ook blijft onduidelijk wat Ri
faat precies voor ogen had,
toen hij met militair machts
vertoon zijn zin wilde door
drijven. Westerse diplomaten
in Damascus wijzen erop dat
Rifaat op de hoogte was van
de op handen zijnde kabinets
wijzigingen en dat hij minister
van defensie wilde worden.
Maar dezelfde diplomaten her
inneren aan het feit, dat Rifaat
weinig geliefd is. Door zijn
weelderige levenstijl en zijn
grote machtshonger zou Rifaat
op weinig steun kunnen reke
nen binnen het Syrische
machtsapparaat.
Bovendien is het algemeen be
kend dat Assad, die in menig
opzicht de tegenpool is van Ri
faat, nogal wat moeite heeft
met zijn lastige broer. De om
zichtig optredende president,
die terdege beseft dat zijn regi
me het meest gebaat is bij
handhaving van het bestaande
machtsevenwicht tussen de di
verse Syrische legeronderde
len, lijkt daarom geen grote
wijzigingen na te streven. Dit
zou betekenen, dat de kabi
netswijziging weinig nieuwe
gezichten zal opleveren.
Hoogstwaarschijnlijk zal in de
nieuwe regering wel een vice-
president worden opgenomen,
die de werkzaamheden van
Assad deels gaat overnemen.
Tot de gegadigden voor deze
post behoort, volgens bronnen
in Damascus, niet de broer
van president Assad.
Zolang er echter voor Assad
geen duidelijke opvolger is^
kunnen verrassingen niet
worden uitgesloten. De Syri
sche president, die na het
échec van het Amerikaanse
optreden in Libanon een ster
ke politieke positie inneemt,
zou weieens een vergaande be
slissing kunnen nemen, die de
belangen van zijn clan voor
langere tijd veilig moeten stel
len. Of Assad voor zijn jongere
broer Rifaat een wezenlijke rol
heeft weggelegd, zal pas dui
delijk worden wanneer de
nieuwe regering wordt gepre
senteerd.
RICK KERSJES
