TAFEL Ontslag bisschop Bluyssen aanvaard, vicaris Van Laarhoven waarnemer Scherpenhuizen in botsing met de Kamer en de waarheid £cidóc0otucmt 'hi i kerk wereld Priesterreligieuzen blij met brief Pironio vanwege mogelijkheid tot gesprek KORTE METTEN brieuen lezers ACHTERGROND EcidócSomotit vrijdag 2 maart 1984 pagin. Paus Johannes Paulus II heeft mgr. J. W. M. Bluyssen per 1 maart eervol ontslag verleend als bisschop van 's-Hertogenbosch. Om ge zondheidsredenen zal de bis schop geen waarnemer zijn tot een opvolger is benoemd. Dit in tegenstelling tot de mededeling bij zijn ontsla gaanvrage op 13 december, dat hij daartoe bereid was. Een en ander is in overleg met Rome, via de pauselijke nuntius in Den Haag, gere geld. Mgr. Bluyssen heeft daarbij zelf 11 maart als da tum voor ontslag voorgesteld. Vicaris-generaal drs. J. A. A. van Laarhoven is gisteren door het kathedraal kapittel gekozen tot diocesaan admi nistrator van het bisdom Den Bosch. Hij neemt de leiding van het bisdom waar tot een nieuwe bisschop is benoemd. Taak van het kapittel, een uit negen priesters bestaand ad viescollege, is het nu een voordracht van drie kandida ten voor de bisschopszetel van Den Bosch op te stellen. Deze voordracht gaat via de bisschoppenconferentie en de nuntius, die er opmerkingen bij kunnen maken, naar Rome. Het is tenslotte aan de paus om een nieuwe bisschop te benoemen. J. A. A. van Laarhoven (57), afkomstig uit Eindhoven, werd in 1966 vicaris-gene raal. Daarvoor was hij docent moraaltheologie aan het groot-seminarie Haaren. Van 1956-1959 studeerde hij mo- raal-theologie in Rome. Hij werd in 1966 vicaris-generaal van het bisdom Den Bosch. Er breekt nu een belangrijke periode voor het bisdom aan, schrijft Mgr. Bluyssen in een brief aan de gelovigen. Hij vraagt gebed, „opdat de aan stelling van de nieuwe her der voor ons bisdom goed mag verlopen". Verder dankt hij voor de vele reacties in de laatste maanden. „Bij de pro blemen en moeilijkheden van de afgelopen jaren heeft de geloofsverbondenheid en de volgehouden inzet van tal loos veel mensen mij ge steund en gesterkt", aldus mgr. Bluyssen. Mgr. Bluyssen werd in 1966 bisschop van 's-Hertogen bosch als opvolger van wijlen mgr. W. Bekkers, wiens hulpbisschop hij sinds 1961 was geweest. Vorig jaar maart onderging de 57-jarige bisschop een hartoperatie in het Antoniusziekenhuis in Utrecht. Hij herstelde daar van aanvankelijk voorspoe dig, maar eind vorig jaar openbaarde zich een andere hartkwaal, een blijvende ver zwakte capaciteit van de hartspier. Op dringend ad vies van zijn artsen vroeg hij ontslag uit zijn functie. In afwachting van de officië le inwilliging van dit verzoek ging mgr. Bluyssen eind ja nuari op vakantie. Op de te rugreis kreeg hij een auto-o ngeluk, waarvan hij momen teel nog herstellende is. Mede daarom staat nog niet vast wanneer de bisschop afscheid neemt. Mgr. Bluyssen was bisschop van het grootste bis dom van ons land met 1,4 miljoen katholieken, ver deeld over 380 parochies, met 671 actieve priesters en 81 pastorale werk(st)ers en 51 districts-katecheten. Hij was vice-voorzitter van de Neder landse bisschoppenconferen- „Over het algemeen heb ik de afgelopen week kunnen constateren, dat zowel bij de generale oversten van de orden in Rome als bij de provinci aals in Nederland, blijd schap heerst over de brief van kardinaal Edu- ardo Pironio, prefect van de Vaticaanse congrega tie voor de religieuzen en de seculiere instituten. Men verwacht hiervan het op gang komen van een dialoog tussen Rome en Nederland met de kans, dat de paus zo goed mogelijk wordt voorge licht alvorens zijn bezoek aan de Benelux in het voorjaar van 1985 aan te vangen". Dit zei gisteren desgevraagd pater R. A. M. Vaanhold, voorzitter van de Stichting Nederlandse Priesterreligieu zen. Kardinaal Pironio heeft, als gemeld, de oversten van religieuze orden en congrega ties een overzicht gevraagd van hun situatie in Neder land, „gevat in de algemene contekst van het religieuze leven in dat land". Het zou daarbij moeten gaan om de roepingen, religieuze en theologische vorming, onder houden van de geloften, de liturgische devotie met be trekking tot Maria, de pasto rale activiteit en andere on derwerpen, zoals de relatie met de bisschoppen en de re actie op de bijzondere bis schoppensynode in januari 1980. De kardinaal verwacht verder suggesties en voorstel len, waardoor de geestelijke situatie van de religieuzen verder zou kunnen worden verbeterd. De antwoorden moeten vóór 31 maart van dit jaar binnen zijn. Volgens pater Vaanhold heeft de brief, in tegenstel ling tot andersluidende be richten geen beroering ge wekt. „Integendeel, mijn in druk is dat door die met Rome tot stand komende dia loog nog heel wat meer over het leven van de religieuzen in Nederland openbaar zal worden, dan enkel het ant woord geven op vragen zou doen veronderstellen". Van Nederlandse kant zal al les in het werk worden ge steld een zo compleet moge lijk beeld te geven, zodat de paus de mogelijkheid zal krij gen, pastoraal goede aan dacht te schenken aan de Ne derlandse religieuzen, die van hem ook bemoediging verwachten, aldus pater Vaanhold. In elk geval heeft hij kunnen vaststellen, dat bij de Nederlandse religieuzen de kans om „tot een zekere dialoog met de leiding van de kerk te komen" met beide handen wordt aangegrepen. Wel tekent pater Vaanhold daarbij aan, dat in Nederland geen zicht bestaat op wat er precies met het verzamelde materiaal gaat gebeuren. In Rome worden samenvattin gen gemaakt en gaat alles door een zeef. „Wij zullen .dus moeten afwachten welke antwoorden op de schrijftafel van de paus zullen belan den". Een delegatie uit de CDA- top zal opnieuw overleg voe ren met de bisschoppencon ferentie. Dit gebeurt maan dag in Utrecht. Een eerder gesprek werd gevoerd op 3 mei. Aan de orde zullen ko men huwelijk en gezin in de Nederlandse politiek en de kernwapendiscussie. Voor het CDA nemen deel voorzit ter P. Bukman, fractievoor zitter B. de Vries en de ka merleden Hermsen, Aarts, Van de Burg en Borgman. Voor de bisschoppen nemen deel aartsbisschop Simonis en de bisschoppen Ernst, Möller en Bar, alsmede enkele be stuursleden van de Katholie ke Raad voor Kerk en Sa menleving. Om te voorzien in een nij pend gebrek aan zielzorgers, is bisschop Hubertus Bran denburg van Stockholm be gonnen aan een rondreis door Polen. Hij hoopt daar priesters ertoe te kunnen overhalen in Zweden te gaan werken, waar de r.-k. kerk voor het grootste deel uit im migranten bestaat. Van de ongeveer honderd priesters jn Zweden zijn er zestien uit Polen afkomstig, terwijl er sinds enkele jaren bovendien veertig Poolse religieuzen werken. De volgende alge mene vergadering van de Scandinavische bisschoppen conferentie, waartoe Zweden, Denemarken, Noorwegen, Finland en IJsland behoren, zal van 18 tot 24 maart in Rome worden gehouden. Het priestergebrek zal dan zeker op de agenda staan. Het Comité Pausbezoek voor het kanton Luzern, heeft besloten gouden en zil veren gedenkpenningen te laten slaan ter herinnering aan het bezoek van de paus aan Zwitserland. De winnaar van de Luzerner kunstprijs 1970, Franco Annoni, heeft opdracht gekregen het ont werp te maken. Er komt een penning, die 1.700 gulden gaat kosten, gemaakt uit der tig gram fijn goud in een op laag van maximaal duizend exemplaren. De zilveren penning bevat twintig gram fijn zilver en daarvan wor den er 12.500 stuks geslagen. Ze kost 65 gulden per stuk. Het pausbezoek 'is van 12 tot 16 juni, maar de penningen zullen eind maart al bij de banken en handel (Numis Luzern) te koop zijn. Inwoners van Litouwen hebben van de Sovjet-autori teiten geen toestemming ge kregen naar Vaticaanstad te reizen voor de plechtige eu charistieviering door de paus zondag ter gelegenheid van de vijfhonderdste sterfdag van de H. Casimir, de pa troon van Litouwen. De plechtigheid zal worden bij gewoond door ongeveer dui zend Litouwers die in bal lingschap leven. De H. Casi mir (1458-1484) was een zoon van de grootvorst van Litou wen Casimir IV. Hij stierf aan tuberculose en werd in de kathedraal van Vilna in Litouwen begraven. In de zestiende eeuw werd hij door paus Leo X heilig verklaard. Problemen op het gebied van taalgebruik en theologie die een rol spelen bij het ver talen van de bijbel; zullen on geveer honderd in vaste dienst zijnde bijbelvertalers bezighouden op een „topcon ferentie", die van 14 tot 27 mei in Stuttgart zal worden gehouden. Ze zijn uit de hele wereld afkomstig en staan in een of andere betrekking tot de Wereldbond van Bijbelge nootschappen. Op de hele wereld zijn dagelijks driedui zend vakmensen bezig met het vertalen van bijbelboe ken in opdracht van bijbelge nootschappen, zendings- en missiegenootschappen en kerken. Op het ogenblik wordt gewerkt aan vertalin gen in 591 talen, waarbij in 380 gevallen samenwerking tot stand is gebracht met r.-k. bijbelvertalers. Stoofpot met spruiten, witte bonen en kaas Voor twee personen hebt u nodig: 150 g gedroogde witte bo nen, zout, 350 tot 700 g aardappelen, 400 g sprui ten, 1 grote ui, 20 g boter, kerrie, ketjap, stukje kaas van 100 g; 5 dl yoghurt, 2 sinaasap pels, 1 ei, 30 g suikerbas terdsuiker. Was vanavond de witte bo nen een keer en zet ze onder koud water met zout weg. Kook de bonen morgen in dat water gaar in ruim een uur. Schep de gare bonen uit hun kooknat en gebruik dat om de in vieren gesneden aardappelen in op te zetten; als het vocht twee centime ter hoog in de pan staat, is het genoeg. Laat de aardappelen vier mi nuten koken en leg er dan de spruiten op. Kook aardap pelen en spruiten gaar in nog ongeveer acht minuten. Snijd de ui in lange dunne snip pers en smoor (d.w.z. met deksel) die gaar in de boter in een braadpan. Bak de gaargesmoorde ui nog even na, zodat hij lichtbruin wordt. Doe er de gare aard appelen en spruiten met het kooknat bij en de witte bo nen. Warm de stoofpot nog even goed door en voeg naar smaak zout, kerrie en ketjap toe. Snijd de kaas in blokjes en verdeel die over de borden. Als de kaas bedekt wordt met de stoofpot wordt hij zachter. De kaas zou ook door de stoofpot geroerd kunnen worden maar dan verdwijnt hij of gaat hinder lijk „draden". Laat de yoghurt een paar uur uitlekken op een zeef met daarin een natgemaakte doek. Splits het ei, roer het geel schuimig met de helft van de suiker, meng er het sap van een sinaasappel door en vervolgens ook de uitge lekte yoghurt en de in stuk jes gesneden tweede sinaas appel. Klop het eiwit stijf met de rest van de suiker en schep het luchtig door het yoghurtmengsel. Geef er I apart basterdsuiker bij. JEANNE (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG In het parle mentaire taalgebruik wil ka mervoorzitter Dolman het woord „liegen" niet toestaan. In plaats daarvan moeten ka merleden de term „dat ligt bezijden de waarheid" ge bruiken. Hot waren ongetwijfeld deze woorden die het kamerlid Eversdijk (CDA) gisteren op de lippen had toen hij in felle botsing kwam met staatsse cretaris Scherpenhuizen (Verkeer en Waterstaat). On derwerp van overleg vormde opnieuw het plan van de be windsman om met ingang van 1 juli voor girobetaal kaarten een bijdrage te gaan vragen van 12,50. Aanleiding tot het debat was niet alleen de houding van de bewindsman tegenover het plan, maar ook diens vreemde capriolen daarmee. De problemen voor de staats secretaris begonnen op 14 fe bruari. Op die dag openbaar de Konsumenten Kontakt plannen van de banken voor een (hogere) bijdrage op groene betaalkaarten en Eu rocheques. Ook de PTT zou een bijdrage voor de verwer king van betaalkaarten gaan vragen van de houders van girorekeningen, aldus de consumentenorganisatie. Een woordvoerder van de banken reageerde met de mededeling dat de plannen er inderdaad waren, maar volgens een woordvoerder van Scherpenhuizen was er ten aanzien van de PTT nog geen enkel vast plan. Nog geen 24 uur later arriveerde echter een brief van de be windsman in de Kamer waarin het „voornemen" be kend werd gemaakt de beta ling voor girobetaalkaarten met ingang van 1 juli in te voeren. Later verklaarde Scherpenhuizen de snelle be sluitvorming uit de ontstane commotie rond het besluit van de banken. Twee dagen na de bekend making van Konsumenten Kontakt stond de bewinds man in de Kamer om vragen over de zaak te beantwoor den. Hij herhaalde dat het al leen om een plan ging waar de Kamer nog invloed op zou kunnen uitoefenen. Verder verklaarde hij dat de bijdrage voor girobetaalkaarten nodig CDA-woordvoer- der Eversdijk praat tijdens het debat met Scherpenhuizen even bij met zijn PvdA-collega Van der Doet. de hij dat de PTT-raad geen advies over de zaak had uit gebracht, terwijl die raad dinsdag nog in een brief aan de bewindsman een negatief oordeel geveld had. Toen Eversdijk hierna het hem in handen gekomen advies voorlas, bleek ook Scherpen huizen het te bezitten. Hij zei het advies „bij wijze van een verrassing" in tweede ter mijn te hebben willen voorle zen. Hoe onhandig de bewinds man de hele zaak aanpakte mag blijken uit het feit dat hij Eversdijk er vervolgens van betichtte eigen informa tiekanalen te hebben waar naar hij bij de voorzitter van de PTT-raad (oud-CDA-frac- tieleider Aantjes) zou gaan informeren. „Nu suggereert de staatssecretaris dingen waar ik bijna boos om moet zijn", aldus een verontwaar digde Eversdijk, die vervol gens van een glimlachende bewindsman te horen kreeg dat deze geen enkele sugges tie had was om de verliezen bij de Postcheque- en girodienst (dit jaar 150 miljoen gulden) te dekken. Volhardend Hoewel bij de beantwoording van de vragen al bleek dat de Kamer grote moeite met het plan had (eind 1983 nam de Kamer een motie aan dat de PTT geen kosten mocht bere kenen voor dit soort zaken), bleef Scherpenhuizen een wèek later nog achter zijn plan te staan. Het plan was, zo bleek tijdens een overleg met de kamercommissie voor Verkeer en Waterstaat, trou wens mede voorzien van een handtekening van minister Ruding (Financiën). In het overleg met de kamer commissie bleek een ruime meerderheid tegen de invoe ring van de betaling op giro betaalkaarten. Een reeks ar gumenten werd aangedragen: er wordt op particulier giro rekeningen een winst van 100 miljoen gulden per jaar gemaakt, het verlies komt al leen door zakelijke girohou ders, de PTT heeft altijd klanten geworven met gratis giro, mensen zijn sterk onder druk gezet om een makkelij ke girorekening te nemen, de PTT-gelddiensten maken als geheel zoveel winst dat de zaak best gedekt kan wor den, en zo meer. Geen argument Scherpenhuizen durfde des ondanks te stellen geen enkel goed argument van de Ka mer gehoord te hebben. Geen wonder dan ook dat het de bat van gisteren volgde. De bewindsman bleek echter niets geleerd te hebben. Ook niet van uitlatingen van pre mier Lubbers. Deze had een week geleden voor de televi sie in bedekte, maar niet mis te verstane termen ver klaard, dat bij gebleken op positie maar van het plan af gezien moest worden en dat de beoogde opbrengst van 40 miljoen maar elders binnen de 'PTT gezocht moest wor den of anders binnen de Rijksbegroting. Een bezoek van kamerlid Eversdijk, woordvoerder van de grootste regeringsfractie, aan Scherpenhuizen persoon lijk waarin hij deze vroeg po sitief op de suggestie van Lubbers te reageren, mocht ook niet baten. De bewinds man deed de zaak met wat krachttermen af. Het onvermijdelijke gebeur de: Scherpenhuizen moest gisteren voor de tweede irihal binnen enkele dagen in het stof bijten. Getergd door ziin ombuigzame houding hield de Kamer in meerderheid vast aan de afwijzing van het plan. Alleen de VVD'er De PTT-raad De bewindsman bracht in het debat geen enkel nieuw ar gument naar voren. Wel stel- Wrevel Kortom, een beschamende vertoning zoals al eerdere van Scherpenhuizen. Oor spronkelijk bestemd voor ruimtelijke ordening beland de Scherpenhuizen tijdens de formatie uiteindelijk op Ver keer en Waterstaat, waar hij onder minister Smit-Kroes het vervoersbeleid en de PTT onder zijn hoede kreeg. De minister haalde echter de Postbank meteen uit zijn pakket, evenals het interna tionale vervoersbeleid. Of Scherpenhuizen zich thuis voelt op zijn terrein is de vraag. Echte „beleidsdaden" van hem zijn tot nu toe uitge bleven. Zijn optreden in de Kamer is doorgaans zeer wei felend. Zijn teksten moeten door ambtenaren tot in pun ten en komma's worden uit gewerkt. Directe antwoorden op vragen uit de Kamer ko men er zelden of nooit. Tijdens zijn optreden stapelt de staatssecretaris de ene foutieve mededeling op de andere, hij belooft notities om zijn onwetendheid te maskeren of herhaalt woor delijk wat al eerder in schrif telijke stukken is gesteld. Ook op het ministerie groeit de wrevel over zijn optreden. Meer toezicht vereist Na er ruim een half jaar mee in de weer te zijn gewei heeft de commissie Polak de resultaten vrijgegeven vah hi onderzoek naar de gang van zaken bij het ABP, het Algi meen Burgerlijk Pensioenfonds. Na alle publiciteit waaraaj de top van dat pensioenfonds heeft blootgestaan doet de con clusie van het rapport op het eerste gezicht denken aan h« intrappen van een open deur: de directie deugt niet helemaj voor z'n taken en er moeten managers komen om de bol opnieuw op poten te zetten. Zo'n open deur kan dat echte toch niet zijn, want het opzij zetten van een directie van ee! zo belangrijk pensioenfonds doe je niet zomaar. Daar is ged? gen onderzoek voor nodig en aan die voorwaarde is nu vol daan. Welke lering kan men voor de toekomst trekken uit gang van zaken bij het ABP? In feite is die lering afgelopi zomer al getrokken. Toen werd reeds besloten tot een strik ter toezicht op de geldmanipulaties, waar de top van het ABl nu eenmaal noodzakelijkerwijs mee te maken heeft. Die fj nanciële beslissingen moeten door een zo groot mogelijk aari tal mensen met een zo verschillend mogelijk aantal veranj woordelijkheden worden gedragen. De structuur dient daar op te zijn gebaseerd. Tot nu ontbrak het daaraan en van die situatie zijn de n| zittende directeuren min of meer het slachtoffer gewordeij Al hadden zij natuurlijk ook zelf best kunnen constaterer) dat er geen redelijke structuur bestond ter dekking van hul •activiteiten. Brieven graag kort en duidelijk geschreven De redactie behoudt zich het recht voor ingezon den stukken te bekorten. Medianota De media specialisten in de Kamer mogen dan naar aan leiding van de medianota wel iswaar hun hart kunnen opha len om in hun vakjargon hun specialisaties te kunnen bot vieren, maar wat moet tv-kij- kend Nederland in hemels naam met een derde net? Van waar die behoefte? Zonder dat de burger wat wordt gevraagd zou deze weer op kosten wor den gejaagd. En dat in een tijd van bezuinigingen. Bovendien als het dan zo nodig moet laten de diverse omroepen dan een samenwerkingsverband aan gaan of, als de beuk er toch zo nodig in moet, er één nationa le omroep van maken. In ieder geval zou er dan tevens een frisse wind door de mediawe reld van het Gooi waaien. H. Buining, DEN HAAG. Den Haag werkt Zou ondergetekende hebben behoord tot de staf van organi satoren voor de tentoonstelling „Den Haag werkt" in het Haags Gemeentemuseum, dan zou indien aan zijn opvat ting gehoor ware gegeven de opzet van de tentoonstelling breder zijn geweest en de titel zou dan hebben geluid „Wer kers, genieters en afbrekers". Als leeftijdgenoot van de ou dere generatie weet ik, dat niet alleen „Jan de Arrebeier" maar dat arbeiders en arbeids ters, neringdoenden en han delslieden, kortom bijna ieder een, met dag in dag uit hard ploeteren een karig loon en klein kapitaaltje bijeen ver dienden. Vakantie was er voor niemand. Ondanks deze sa menleving van zorg en gebrek steunde men elkaar. De win kelier op de hoek pofte; warm eten, dat over was, ging naar een ander, die het niet hacj men maakte van oud nieuw men werkte soms, zoals in zie kenhuizen of bij het bijzondei onderwijs, voor niets of hee weinig geld en men was zuini| op alles wat men bezat. Dezi maatschappij van zorg en noo| was geen samenleving vari op tevredenen en opstandiger maar een wereld van kalmtl en rust; van Godsvertrouwei en van tevredenheid met he weinige. Deze harde werker hebben de grondslag gelegj voor de huidige maatscnappj van welvaartgenieters. Oudeij hebben zich alles ontzegd ei hun laatste cent opzij geleg< om kinderen te laten studere) of een goed vak te laten leren De vakbonden zijn groot ge worden door gezaaide onrus en opstandigheid en daarmej is ook veel bereikt. Het doe de oudere generatie pijn t| zien hoe vandalisme verniel) wat zij hebben gebouwd. Het ij voor deze generatie moeilijk t| begrijpen, dat iedereen maa) vakantie kan nemen als hij cj zij daar zin in heeft. De toon?" waarin over dit verleden va harde werkers, wordt geschn ven en gesproken, door mei sen, die deze tijd niet hebbel gekend, verbaast de oudere ge neratie, want zij hebben in ar beidzaamheid en vlijt, in zorf en kommer, de grondslag ge legd voor de maatschappij var genieters, voor wie geld nocl goed waarde schijnt te hebbel en die om een veel gehoor!' woord te gebruiken aaf hun nageslacht een „verloè derde" samenleving nalaten. Dr. W. J. A. Visser Den Haaf Krankzinnig Zo maak je de mensen hele maal gek. Ze weten niet mee waar ze aan toe zijn als j; „deskundigen" in Vara' „Achter het Nieuws" laat zeg gen, dat borstvoeding gevaar lijk is voor de baby. Hoe moe ten vrouwen die tot nu toe ge* dacht hebben, dat zij enzd voorts, enzovoorts, daarop rea geren? Rijp voor de psychiate toch zeker! Houdt daar ii 's hemelsnaam mee op, medi sche hier-ben-ik figure* Houdt op met al die elkaar te gensprekende zogenaamde ge zondheidsinformatie. En g gewoon aan je werk. L. Bruinhoi RIJSWIJK. Weerrapporten v n vanmorgen 07.00 uur. tr Ma* Min Nmt! temp temp «lag WISSELEND BEWOLKT DE BILT Het KNMI ver- wacht voor morgen enkele ha gel- en natte sneeuwbuien. Af en toe breekt ook de zon door. Met vrij krachtige en aan de kust nu en dan harde noor denwind stroomt vrij koude lucht naar onze omgeving. De temperatuur daalt in de ko mende nacht tot om het vries punt. In de middag stijgt het kwik tot omstreeks 3 graden. Het weer in onze omgeving wordt bepaald door een de pressie, die van de Noordzee over ons land of Duitsland naar Midden- en Zuid-Europa trekt. Boven de Noordzee komt dan een verbinding tot stand tussen een hogedrukge- bied op de Oceaan en een an der hogedukgebied boven Scandinavië. Zondag echter dringt een oceaanstoring tot onze omgeving door, daarbij wordt veel bewolking ver wacht met mogelijk wat regen. Amsterdam De Bilt regen Eelde regen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2